Xana wena ni loyi u tekaneke na yena ma tsandzeka ku kombisana hi swo karhi handle ko holova? Xana u tshama u karhatekile hileswi u nga swi tiviki loko marito kumbe swiendlo swa wena swi ta n’wi khunguvanyisa ivi ku pfuka mholovo leyikulu?
Loko swi ri tano, tiyiseka leswaku xiyimo xi nga cinca. Kambe xo sungula u fanele u kumisisa leswaku ha yini mi tshamela ku holova.
LESWI ENDLAKA MI HOLOVA
Ku nga twisisani.
Wansati un’wana loyi a vuriwaka Jilliana u ri: “Minkarhi yin’wana ndzi byela nuna wa mina mhaka yo karhi kambe yena a yi twa hi ndlela yin’wana. Minkarhi yin’wana ndzi tibyela leswaku ndzi n’wi byele mhaka yo karhi kasi swo va emiehleketweni ya mina ntsena.”
Ku nga voni timhaka hi tihlo rin’we.
Ku nga khathariseki ndlela leyi mi nga ha vonakaka mi khomana kahle ha yona, kambe timhaka tin’wana a mi nge ti voni hi tihlo rin’we. Ha yini? Hikuva ku hava vanhu vambirhi lava fanaka hi ku helela naswona sweswo swi nga endla leswaku vukati bya n’wina byi tsakisa kumbe byi nga tsakisi. Kambe eka mimpatswa yo tala sweswo swi endla leswaku vukati bya yona byi nga tsakisi.
Xikombiso xo biha xa vatswari.
Nsati un’wana loyi a vuriwaka Rachel u ri: “Vatswari va mina a va tshamela ku holova naswona a va byelana marito lama nga kombisiki xichavo, kutani loko se ndzi ri evukatini a ndzi vulavula ni nuna wa mina hilaha manana a a vulavula hakona na tatana. A ndzi nga dyondzanga ndlela yo kombisa nuna wa mina xichavo.”
Kumisisa leswi mi holovisaka.
Minkarhi yo tala mholovo yi vangiwa hi nchumu wun’wana ematshan’weni ya xiendlakalo lexi yi pfuxeke. Hi xikombiso, mholovo leyi sungulaka hi marito lama nge, “A wu si tshama u khoma nkarhi ni siku ni rin’we,” yi nga ha va yi nga vangiwi hileswi un’wana wa vona a lavaka leswaku ku khomiwa nkarhi, kambe hileswi a ehleketaka leswaku a nga anakanyeriwi.
Ku nga khathariseki leswaku hi xihi xivangelo xa kona, ku tshamela ku holova swi nga ri hlakata swinene rihanyo ra wena naswona swi nga kala swi mi susumetela ku dlaya vukati. Kutani, mi nga swi tshika njhani ku holova?
LESWI MI NGA SWI ENDLAKA
Ndlela leyinene ngopfu yo sivela timholovo i ku kumisisa swivangelo leswi mi holovisaka. Loko xiyimo se xi tshamisekile, ringetani ku endla xitoloveto lexi landzelaka.
1. Ha un’we wa n’wina a a teke phepha ivi a tsala mhaka leyi ya ha ku mi holovisaka. Hi xikombiso, nuna a nga ha tsala a ku, “U hete siku hinkwaro ni vanghana va wena naswona a wu ndzi fonelanga u ndzi byela leswaku u kwihi.” Nsati a nga ha tsala a ku, “U hlundzukisiwe hileswi ndzi heteke nkarhi wo tala ni vanghana va mina.”
2. Kanelani hi swivutiso leswi landzelaka: Xana a swi boha hakunene leswaku mhaka yoleyo yi hi holovisa? Xana a hi ta va hi yi be hi makatla? Eswiyin’weni swin’wana, leswaku mi kondletela ku rhula swi nga ha va swinene ku pfumela leswaku mi ni mavonelo lama hambaneke ivi mi funengeta mhaka yoleyo hi rirhandzu.—Nawu wa Bibele:Swivuriso 17:9.
Loko mi gimeta hileswaku mhaka yoleyo a yi nga nyawuli, ha un’we wa n’wina a a kombele ku rivaleriwa ivi mi tshika ku vulavula ni ku anakanya ha yona.—Nawu wa Bibele:Vakolosa 3:13, 14.
Loko lowun’wana kumbe havumbirhi bya n’wina mi vona onge mhaka yoleyo yi fanele yi tlhantlhiwa, hundzelani eka goza leri landzelaka.
3. Tsalani ndlela leyi mi titweke ha yona loko mi ri karhi mi holova. Hi xikombiso, nuna a nga ha tsala a ku, “A ndzi vona onge u tsakela ku tihungasa ni vanghana va wena ku tlula ku tihungasa na mina.” Nsati a nga ha tsala a ku, “A ndzi vona onge u ndzi khoma ku fana ni n’wana loyi a faneleke a vikela tata wakwe xin’wana ni xin’wana lexi a xi endlaka.”
4. Cincanani maphepha ivi mi hlaya leswi ha un’we wa n’wina a swi tsaleke. I yini lexi a xi vilerisa loyi u tekaneke na yena loko mi ri karhi mi holova? Handle ko holova, vulavulani hi leswi ha un’we wa n’wina a a ta va a swi endlile leswaku mi lulamisa swilo leswi mi holovisaka.—Nawu wa Bibele:Swivuriso 29:11.
5. Vulavulani hi leswi mi swi dyondzeke eka xitoloveto lexi. Mi nga swi tirhisa njhani leswi mi swi dyondzeke leswaku mi tlhantlha kumbe mi sivela mholovo enkarhini lowu taka?
