Tsakela Vutomi Bya Ndyangu
Xana mindyangu yi nga tsaka hakunene?
Swi nga kotekisa ku yini?
Xana yi kona mindyangu leyi u yi tivaka yi nga ni vun’we ni ntsako tanihi leyi yi voniwaka exiphephanini lexi? Etindhawini hinkwato, mahlangano ya vukati ma avana. Ku dlaya vukati, ku pfumaleka ka vuhlayiseki bya ntirho, ndzhwalo wa ku va mutswari un’we, ku heleriwa hi ntshembo—leswi hinkwaswo swi engetela eka mahlomulo lawa. Mutivi wa vutomi bya ndyangu u vilerile a ku: “Enkarhini wa sweswi, ku langutela ku hohloka ka ndyangu ku tolovelekile eka mani na mani.”
Ha yini namuntlha mindyangu yi hlaseriwa hi swiphiqo swo tano? Hi nga byi tsakela njhani vutomi bya ndyangu?
Ndlela Leyi Ndyangu Wu Sunguleke Ha Yona
Leswaku hi hlamula swivutiso leswi, hi fanele ku tiva masungulo ya vukati ni ya ndyangu. Hikuva loko leswi swi ri ni Musunguri—Muvumbi—swirho swa ndyangu swi fanele swi ya eka yena leswaku swi kuma ndzetelo, tanihi leswi a yi tivaka kahle ndlela leyi hi nga tsakelaka vutomi bya ndyangu ha yona hi laha ku heleleke.
Lexi tsakisaka, vo tala va vula leswaku lunghiselelo ra ndyangu a ri na Musunguri. The Encyclopedia Americana yi ri: “Vadyondzi van’wana va tala ku landza vuthala bya masungulo ya vukati hi ku ya hi malunghiselelo ya ku tekana ka swiharhi leswi nga nyawuriki loko swi pimanisiwa ni munhu.” Kambe, Yesu Kriste u vulavule hi ku vumbiwa ka wanuna ni wansati. U tshahe eka rhekhodo ya khale, ya Bibele, ku seketela marito yakwe, a ku: “Leswi Xikwembu xi swi hlanganiseke, swi nga tshuki swi hambanisiwa hi munhu.”—Matewu 19:4-6.
Kutani Yesu Kriste u tiyisile. Xikwembu lexo tlhariha xi vumbe vanhu kutani xi lunghiselela vutomi lebyi tsakisaka bya ndyangu. Xikwembu xi hlanganise mpatswa wo sungula hi vukati kutani xi vula leswaku wanuna “u ta namarhela ensati wa yena, va ta endla nyama yi ri yin’we.” (Genesa 2:22-24) Xana swi nga endleka leswaku swiphiqo swa ndyangu swa namuntlha swi vangiwa hi ku hanya hi ndlela leyi lwisanaka ni mimpimanyeto leyi vekiweke hi Muvumbi eRitweni rakwe, Bibele?
Hi Yihi Ndlela Leyi Yisaka Eku Humeleleni?
Handle ko kanakana wa swi vona leswaku misava ya manguva lawa yi rhangisa vumina ni ku tianerisa ka munhu hi xiyexe. N’watimali un’wana u byele ntlawa wa mathwasana ya le kholichi eUnited States a ku: “Makwanga i manene, u nga ha va ni makwanga kambe u hambeta u tsaka hi leswi u nga swona.” Kambe ku hlongorisa swilo leswi vonakaka a swi yisi eku humeleleni. Entiyisweni, ku hlongorisa swilo leswi vonakaka i xin’wana xa minxungeto leyikulu evuton’wini bya ndyangu hikuva swi nghenelela evuxakeni bya vanhu kutani swi dya nkarhi ni mali ya vanhu. Ku hambana na sweswo, xiya ndlela leyi swivuriso swimbirhi swa Bibele swi hi pfunaka ha yona ku vona leswi nga swa nkoka entsakweni.
“Ku dya matsavu ntsena laha ku nga ni rirhandzu, ku tlula homu ya ku nona laha ku nga ni ku vengana.”
“Xikoko ntsena, laha ku nga ni ku rhula, swi tlula hi ku nandziha eyindlu leyi teleke hi tinyama, laha timholovo ti nga kona.”
Swi ni matimba, a swi tano ke? Anakanya ndlela leyi misava a yi ta va xiswona loko ndyangu wun’wana ni wun’wana a wu rhangisa swilo leswi! Nakambe Bibele yi nyika ndzetelo wa nkoka eka ndlela leyi swirho swa ndyangu swi faneleke swi hanyisana ha yona. Xiya minkongomiso yi nga ri yingani leyi yi hi nyikaka yona.
Vavanuna: ‘Rhandzani vasati va n’wina, kukota miri wa n’wina.’—Vaefesa 5:28-30.
Swa olova, kambe swi tirha ngopfu! Bibele nakambe yi byela wanuna leswaku a ‘xixima nsati wakwe.’ (1 Petro 3:7) U endla leswi hi ku n’wi khathalela swinene, ku katsa ni rirhandzu, ku twisisa ni ku n’wi tshemba. Nakambe u amukela mavonelo yakwe ni ku n’wi yingisela. (Ringanisa Genesa 21:12.) Xana a wu pfumeli leswaku ndyangu wun’wana ni wun’wana wu nga pfuneka loko wanuna a hanyisana ni nsati wakwe hi rirhandzu, hi laha yena hi yexe a a ta lava ku khomiwa ha kona?—Matewu 7:12.
Vavasati: ‘Vanani ni xichavo lexi enteke eka vanuna va n’wina.’—Vaefesa 5:33.
Wansati u engetela ntsako endyagwini hi ku pfuna nuna wakwe ku hetisisa vutihlamuleri bya yena lebyo tika. Leswi hi leswi a swi lavisiwa xiswona, tanihi leswi Xikwembu xi endleke wansati leswaku a va ‘mupfuni wa yena ni muhetisisi wa yena.’ (Genesa 2:18) Xana u nga kuma nkateko evuton’wini bya ndyangu loko wansati a komba xichavo eka nuna wakwe hi ku seketela makungu ya yena ni ku tirhisana na yena ku fikelela tipakani ta ndyangu?
Vanghana Va Vukati: “Vavanuna ni vavasati va fanele ku tshembana.”—Vaheveru 13:4, “Today’s English Version.”
Loko va tshembana, vutomi bya ndyangu byi ta tsakisa hakunene. Vumbhisa hakanyingi byi dlaya ndyangu. (Swivuriso 6:27-29, 32) Hikokwalaho, Bibele yi tsundzuxa hi vutlhari yi ku: “Tsakela nsati wa vuntshwa bya wena, . . . u nga kokisiwa ku yini hi nsati wa mbirhi?”—Swivuriso 5:18-20.
Vatswari: ‘Dyondzisani vana va n’wina ndlela leyi va fanelaka ku famba ha yona.’—Swivuriso 22:6.
Loko vatswari va tinyika nkarhi wa vana va vona ni ku va khathalela, entiyisweni vutomi bya ndyangu byi ta antswa. Xisweswo, Bibele yi tsundzuxa vatswari ku dyondzisa vana va vona misinya ya milawu leyinene ‘loko va ri endlwini, ni loko va ri ku fambeni, ni loko va ya eku etleleni, ni loko va pfuka.’ (Deuteronoma 11:19) Nakambe Bibele yi vula leswaku vatswari va fanele ku kombisa leswaku va rhandza vana va vona hi ku va laya.—Vaefesa 6:4.
Vana: “Yingisani vatswari va n’wina, hikuva hi swona leswi lulameke emahlweni ka Hosi.”—Vaefesa 6:1.
Entiyisweni, emisaveni leyi yo homboloka, a hi nkarhi hinkwawo swi olovaka ku yingisa vatswari va n’wina. Kambe, xana a mi pfumeli leswaku i vutlhari ku endla leswi Musunguri wa ndyangu a hi byelaka swona? U tiva leswi nga swinene ku endla vutomi bya hina bya ndyangu byi tsakisa. Kutani ringetani hi matimba ku yingisa vatswari va n’wina. Tiyimiseleni ku papalata miringo yo tala ya misava yo endla leswo biha.—Swivuriso 1:10-19.
Loko xirho xin’wana ni xin’wana xa ndyangu xi tirhisa ndzayo ya Bibele, vutomi bya ndyangu byi ta pfuneka. Ndyangu a wu nge tsakeli vutomi byo antswa sweswi ntsena, kambe wu ta langutela vumundzuku lebyi hlamarisaka emisaveni leyintshwa leyi Xikwembu xi yi tshembisaka. (2 Petro 3:13; Nhlavutelo 21:3, 4) Kutani ke, swi endleni mukhuva wa ndyangu ku dyondza Bibele kun’we! Timiliyoni ta mindyangu emisaveni hinkwayo ti kuma ndzetelo lowu nyikeriweke ebukwini leyi nge Xihundla Xa Ntsako eNdyangwini wu ri lowu pfunaka hakunene.
Handle ka mfungho, Matsalwa ya Xiheveru lama tshahiweke exiphephanini lexi ma huma eka Bibele ya Xitsonga (BX) kasi ya Xigiriki ma huma eka Bibele ya Mahungu Lamanene.