Ndzima 32

“Hinkwavo Va Ta Tiva Leswaku Mi Vadyondzisiwa Va Mina”

A KU ri Nisan 14, 33 C.E., hi vusiku byo hetelela bya vutomi bya Yesu bya laha misaveni. A a swi tiva leswaku rifu ra yena ri tshinele, kambe a a nga tiehleketeleli yena ntsena. Ku ri na sweswo, u tirhise nkarhi lowu leswaku a khutaza vadyondzisiwa va yena.

Yesu a a swi tiva leswaku vadyondzisiwa vakwe a va ta va ekhombyeni loko a fambile. A a va ta “vengiwa hi vanhu va matiko hinkwawo” hikwalaho ka vito ra yena. (Mt. 24:9) Sathana a a ta ringeta ku va hambanisa ni ku va thyakisa. (Lk. 22:31) Hikwalaho ka vugwinehi, a ku ta humelela Vakreste va ku kanganyisa. (Mt. 13:24-30, 36-43) Naswona “rirhandzu ra lavo tala [a] ri ta sungula ku titimela, hikuva ku homboloka [a] ku ta va ku andzile.” (Mt. 24:12) Ku nga khathariseki leswi hinkwaswo, i yini lexi a xi ta endla vadyondzisiwa va yena va tshama va ri ni vun’we? Ngopfu-ngopfu, ku rhandza ka vona Yehovha a ku ta va xiboho lexi va hlanganisaka. (Mt. 22:37, 38) Nakambe a va fanele va rhandzana naswona va swi endla hi ndlela leyi nga ta va hlawula eka misava hinkwayo. (Kol. 3:14; 1 Yoh. 4:20) Xana i rirhandzu ra muxaka muni leri Yesu a nga vula leswaku ri ta hlawula valandzeri va yena va ntiyiso?

Hi madyambu wolawo yo hetelela, Yesu u va nyike xileriso lexi: “Ndzi mi nyika nawu lowuntshwa ndzi ri: Rhandzanani! Kukotisa leswi mina ndzi mi rhandzeke, rhandzanani na n’wina. Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.” (Yoh. 13:34, 35) Evusikwini byolebyo Yesu u vulavule hi rirhandzu ku tlula minkarhi ya 20. Naswona hi minkarhi yinharhu u boxe xileriso xa leswaku “rhandzanani.” (Yoh. 15:12, 17) Entiyisweni, Yesu a a nga anakanyi hi vaapostola vakwe va 11 ntsena lava a va ri na yena eka madyambu wolawo, kambe ni hinkwavo lava a va ta hetelela va amukele Vukreste bya ntiyiso. (Ringanisa Yohane 17:20, 21.) Xileriso xo rhandzana a xi ta tirha eka Vakreste va ntiyiso “masiku hinkwawo, ku ko ku hela misava.”—Mt. 28:20.

Kambe xana Yesu a a vula leswaku munhu un’wana ni un’wana emisaveni loyi a a kombisa tintswalo ni rirhandzu eka vanhu-kulobye a ta langutiwa tanihi un’wana wa vadyondzisiwa va ntiyiso va Yesu?

“Mi Rhandzana”

Eka madyambu wolawo Yesu u vule swo tala hi vun’we. U byele vadyondzisiwa va yena a ku: “Tshamani eka mina.” (Yoh. 15:4) U khongelele leswaku valandzeri va yena va va “un’we,” ivi a engetela, “ku fana ni leswi wena Tatana u nga ka mina, na mina ndzi nga ka wena, leswaku na vona va va eka hina.” (Yoh. 17:21) Emhakeni leyi u va lerise leswi: “Mi rhandzana.” (Yoh. 13:35) Kutani a va nga ta rhandza vanghana va nga ri vangani lava va nga ekusuhi kumbe vandlha rin’we ntsena. Endzhaku muapostola Petro u phindhe xileriso xa Yesu a tsala a ku: “Rhandzani nhlengeletano ya vamakwenu.” (1 Pet. 2:17, Kingdom Interlinear; ringanisa 1 Petro 5:9.) Kutani a ku ta va vumakwavo lebyi hlanganeke bya misava hinkwayo. A ku ta laveka rirhandzu ro hlawuleka eka ndyangu wa vapfumeri wa misava hinkwayo, hikuva a va ta langutiwa tanihi vamakwavo.

Xana rirhandzu ro tano a ri ta vonaka njhani? I yini lexi a xi ta va xi hlawulekile, xi hambanile hi ku helela hi ku rhandzana ka vona, lexi ha xona van’wana a va ta vona vumbhoni lebyi nga erivaleni bya Vukreste bya ntiyiso?

“Kukotisa Leswi Ndzi Mi Rhandzeke”

Malembe ya 1 500 Yesu a nga si hanya la misaveni, Nawu wa Xikwembu wu byele Vaisrayele wu ku “ranḍa warikwenu kukotisa loko u tiranḍa.” (Levh. 19:18) Hambi swi ri tano, rirhandzu ro tano ra ku rhandza vaakelani, a ku nga ri wona muxaka wa rirhandzu leri a ri ta hlawula valandzeri va Yesu. Yesu a a vula rirhandzu leri nga ta tlula swinene ku rhandza van’wana kukotisa loko u tirhandza.

Xileriso xa ku rhandza van’wana a ku ri “nawu lowuntshwa,” hi laha Yesu a vuleke ha kona. A wu ri lowuntshwa hikwalaho ka ndlela leyi rirhandzu ra kona a ri fanele ku kombisiwa ha yona, ku nga ri hikwalaho ka leswi a wu ri wa le ndzhaku swinene eka Nawu wa Muxe. Yesu u hlamuserile a ku: “Rhandzanani! Kukotisa mina leswi ndzi mi rhandzeke.” (Yoh. 13:34) Rirhandzu ra yena eka vadyondzisiwa a ri tiyile, ri nga hundzuki. A ku ri rirhandzu ra ku tinyiketela. U ri kombise hi ku va endlela swo tala ku tlula ku endla mintirho yitsongo leyinene. U va phamele swakudya swa moya, a khathalela swilaveko swa vona swa nyama loko swi laveka. (Mt. 15:32-38; Mar. 6:30-34) Naswona u tlhele a nyikela vutomi bya yena hikwalaho ka vona, tanihi xikombiso-nkulu xa rirhandzu ra yena.—Yoh. 15:13.

Wolowo i muxaka lowukulu wa rirhandzu leri “nawu lowuntshwa” wu lavaka rona, rirhandzu leri valandzeri va Yesu va ntiyiso va faneleke va va na rona. (1 Yoh. 3:16) I vamani lava namuntlha va nyikelaka vumbhoni lebyi nga erivaleni bya ku yingisa “nawu lowuntshwa”? Vumbhoni lebyi kombisiweke eku sunguleni ebukwini leyi handle ko kanakana byi kombetela eka vandlha ra Vakreste ra misava hinkwayo.

A va tiviwi ha wona maambalelo yo karhi lama va hlawulaka kumbe hi mikhuva yo karhi leyi nga tolovelekangiki, kambe va tiviwa hi ntwanano lowu tiyeke ni wa rirhandzu lowu va nga na wona. Va tiviwa hi ku kombisa rirhandzu leri bakanyaka ku hambana ka rixaka, ri tsemakanya mindzilakana ya matiko. Va tiviwa hi ku ala ku lwa ni van’wana hambi loko tiko leri va tshamaka eka rona ri ya enyimpini. Van’wana va hlamarisiwe hi ndlela leyi va pfunanaka ha yona hi minkarhi ya ku nonon’hweriwa, tanihi loko ku va ni makhombo ya ntumbuluko kumbe loko swirho swin’wana swa vona, vamakwavo wa vona, va xanisiwa hikwalaho ko hlayisa vutshembeki eka Xikwembu. Va tiyimisele ku tiyisela minxaniso kumbe ku langutana ni khombo leswaku va pfuna vamakwavo lava Kreste a nyiketeke vutomi bya yena hikwalaho ka vona. Ina, naswona va tiyimisele hambi ku ri ku felana. Rirhandzu leri va ri kombisaka ri hlawulekile emisaveni leyi vutitivi byi yaka byi andza. I Timbhoni ta Yehovha.a

Xikombiso xa rirhandzu ro tano xi voniwe hi xiviri endzhaku ka Xidzedze xa Andrew, lexi nga hlasela ribuwu ra Florida, U.S.A., hi nkarhi wa ni mixo hi Musumbunuku, August 24, 1992. Hikwalaho ka xona vanhu va kwalomu ka 250 000 va sale va nga ri na makaya. Eka vahlaseriwa lava a ku ri na magidi ya Timbhoni ta Yehovha. Hi xihatla, Huvo leyi Fumaka ya Timbhoni ta Yehovha yi hlawule komiti ya mphalalo ivi yi lunghiselela leswaku ku hlengeletiwa mali ya ku phalala. Hi ku hatlisa valanguteri va Vakreste lava nga endhawini leyi yi hlaseriweke va hatlise va hlangana ni Timbhoni ha yin’we-yin’we leswaku va tiva swilaveko swa vona ni ku va pfuna. Hi Musumbunuku ni mpundzu, hi siku ra xidzedze, Timbhoni le Carolina Dzonga, ku nga tikhilomitara ta madzana ku ya kona, ana se a ti rhumele lori le ndhawini leyi hlaseriweke yi ri na tijanareta ta gezi, tisaha ta tinketana ni mati yo nwa. Hi Ravumbirhi, ku fike madzana ya vatirhi vo tirhandzela lava humaka emadorobeni man’wana kun’we ni nhundzu leyi engetelekeke, leswaku va ta pfuna vamakwavo va kwalaho leswaku va lunghisa Tiholo ta Mfumo ni makaya ya vona. Wansati un’wana la nga riki Mbhoni loyi a tshamaka ekusuhi na Holo ya Mfumo loko a vulavula hi matshalatshala lawa ya ku phalala u te: “Hakunene leri ku fanele ku ri rirhandzu ra Vukreste leri Bibele yi vulavulaka ha rona.”

Xana rirhandzu ro tano a ri ta hela endzhaku ko kombisa swiendlo swi nga ri swingani swa musa? Xana a ri ta kombisiwa vanhu va rixaka kumbe tiko leri munhu a tshamaka eka rona? Nikantsongo! Hikwalaho ka swiyimo swa politiki ni swa ikhonomi leswi nga tshamisekangiki kahle le Zaire, hi 1992, Timbhoni leti tlulaka 1 200 ti lahlekeriwe hi makaya ya tona ni nhundzu ya tona hinkwayo. Timbhoni letin’wana eZaire ti hatlise ti va pfuna. Hambi leswi vona hi voxe a va ri ni xiphiqo lexikulu hi tlhelo ra swa timali, va tlhele va avelana leswi va nga na swona ni vabaleki lava teke eZaire va huma eSudan. Hi ku hatlisa ku fike mimphakelo yo phalala leyi humaka hi le Afrika Dzonga ni le Furwa; mimphakelo leyi a yi katsa mavele, tinhlampfi leti lungiweke hi munyu ni mirhi ya swa vutshunguri—ku nga swilo leswi va swi tirhiseke hakunene. Hi ku phindha-phindha ku nyikeriwe mpfuno loko swi laveka. Naswona hi hala-tlhelo a ku pfuniwa ni matiko man’wana yo tala hi ndlela leyi fanaka.

Kambe rirhandzu ro tano a ri endli leswaku Timbhoni ta Yehovha ti titwa ti enerisekile. Va swi lemuka leswaku, tanihi valandzeri va Yesu Kreste, va fanele ku tshama va rindzile.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 710]

Xana i rirhandzu ra muxaka muni leri Yesu a nga vula leswaku ri ta hlawula valandzeri va yena va ntiyiso?

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 711]

A va ta va vamakwavo va misava hinkwayo lava hlanganeke swinene

[Bokisi leri nga eka tluka 712]

“Timbhoni Ta Khathalelana—Ni Ku Khathalela Van’wana”

Ehansi ka xihloko lexi, “The Miami Herald” yi vike hi ta matshalatshala ya Timbhoni ta Yehovha le Florida Dzonga endzhaku ka ku onhaka loku vangiweke hi Xidzedze xa Andrew hi August 1992. Mhaka ya kona yi te: “Vhiki leri ku hava lava himaka timbanti loko Timbhoni ta Yehovha ti tile—loko va ha ri na tona timbati to ti hima. Vatirhi vo tirhandzela va Timbhoni va kwalomu ka 3 000 lava humaka eswiphen’wini hinkwaswo swa tiko va hlanganile etindhawini leti weriweke hi khombo, va rhanga va pfuna vapfumeri-kulobye, ivi va pfuna van’wana. . . . Tithani ta kwalomu ka 150 ta swakudya ni mimphakelo yin’wana a swi hlengeleteriwa le ndhawini ya ku hlela eHolweni ya Tinhlengeletano le Xifundzheni xa Broward vupela-dyambu leswaku swi ya eTiholweni ta Mfumo timbirhi le Homestead. Mpundzu wun’wana ni wun’wana le tiholweni a ku huma mintlawa leswaku yi ya lunghisa makaya lama hlaseriweke ya vamakwavo va vona va Timbhoni. . . . Hi ku hatlisa xitanga xa nkarhinyana lexi endliweke xi lunghiselele swakudya swa vanhu lava fikaka eka 1 500, kanharhu hi siku. Naswona a ku swekiwi swakudya swo khomisa nyoka. Vatirhi vo tirhandzela va nyikiwa xinkwa xo swekiwa ekaya, swakudya swo tiyela leswi swekiweke kwalaho, tisaladi, murhu, makokisi ya swiphepherhele (‘flapjacks’) ni xinkwa lexi katingiweke emandzeni—hinkwaswo swi lo nyikeriwa.”—August 31, 1992, tluka 15A.