Hambetani Mi Hanya Tanihi Vana Va Xikwembu
“Un’wana ni un’wana loyi a nga endliki leswo lulama, kumbe loyi a nga rhandziki makwavo, a hi wa Xikwembu.”—1 YOHANE 3:10
1, 2. Loko hi hambeta ni dyondzo ya hina ya Yohane wo Sungula, i ndzayo yihi ya muapostola yi nga ta xiyiwa?
YEHOVA u na ndyangu wa misava hinkwayo, naswona sweswi vanhu van’wana i xiphemu xa wona. I vana va Xikwembu. Kambe xana va hambana hi ndlela yihi ni van’wana?
2 Epapileni rakwe ro sungula leri huhuteriweke hi Xikwembu, muapostola Yohane u hlamusela vatsetseleriwa lava. Nakambe u nyikela ndzayo leyi va pfunaka ku hanya tanihi vana va Xikwembu. Naswona leswi a swi vulaka swi ta pfuna timbhoni hinkwato leti tinyiketeke ta Yehova.
Oho Ku Kula Ka Rirhandzu Ra Xikwembu!
3. Van’wana va endliwe “vana va Xikwembu” hi ndlela yihi, naswona xana misava yi va languta njhani?
3 Yohane u vulavula hi ntshembo wa Vakriste lava totiweke. (Hlaya 1 Yohane 3:1-3.) I rirhandzu muni ronghasi leri Yehova a ri kombiseke hi ku va rhola tanihi vana va moya, a va endla “vana va Xikwembu”! (Varhoma 5:8-10) Moya wa vona wo chava Xikwembu, swikongomelo ni mintshembo a swi hlanganyeriwi hi “misava”—vandla lero homboloka ra vanhu. Vandla ro tano ra misava ri venga Kriste ni valandzeri vakwe kutani xisweswo ri venga na Tatana. (Yohane 15:17-25) Kutani misava yi nga ha tiva lava totiweke tanihi vanhu kambe hayi tanihi vana va Xikwembu hikuva ya “hluleka ku twisisa” Yehova.—1 Vakorinto 2:14.
4. Un’wana ni un’wana la nga ni ntshembo wa vutomi bya le tilweni u fanele ku endla yini?
4 Sweswi, lava totiweke i vana va Xikwembu. “Kambe,” ku vula Yohane, “a swi si tikomba swinene leswi hi nga ta va swona” endzhaku ka ku fa eku tshembekeni na ku pfuxeriwa evuton’wini bya le matilweni hi mimiri ya moya. (Vafilipiya 3:20, 21) Hambi swi ri tano, loko Xikwembu xi “tikomba,” va ta ‘fana na xona’ naswona va ta “n’wi vona hi xiviri xa yena,” tanihi ‘Yehova Moya.’ (2 Vakorinto 3:17, 18) Un’wana ni un’wana la nga ni “ntshembo lowu” wa vutomi bya le tilweni u fanele ku susumeteleka ku ti tengisa ‘tanihi leswi yoloye [Yehova] a hlawulekeke.’ Hambi leswi vatotiwa sweswi va nga hetisekangiki, va fanele ku hanya vutomi byo tenga lebyi twananaka ni ntshembo wa vona wo vona Xikwembu lexi tengeke, xo hlawuleka ematilweni.—Psalma 99:5, 9; 2 Vakorinto 7:1.
Tirhisa Vululami
5, 6. Un’wana ni un’wana la tshamelaka ku dyoha u endla yini hi malangutelo ya Xikwembu, kambe malunghana ni leswi, i yini xi nga ntiyiso hi lava va nga ‘va’ Yesu Kriste?
5 Ku hanya tanihi vana va Xikwembu nakambe swi vula ku endla leswi lulameke. (Hlaya 1 Yohane 3:4, 5.) “Un’wana ni un’wana loyi a dyohaka” “nakambe u hanya ehandle ka Nawu” hi malangutelo ya Yehova, loyi vadyohi va tlulaka milawu yakwe. (Esaya 33:22; Yakobo 4:12) ‘Ku dyoha hinkwako i ku hanya ehandle ka Nawu,’ ku dyohela milawu ya Xikwembu. Ku endla xidyoho swi lwisana ni moya wa Vukriste, kutani ha tsaka leswi Yesu Kriste “a humeleleke” tanihi munhu “ku ta susa swidyoho swa hina.” Leswi ‘eka yena ku nga hava ku dyoha,’ a a swi kota ku yisa eka Xikwembu gandzelo leri heleleke leri anerisaka.—Esaya 53:11, 12; Vaheveru 7:26-28; 1 Petro 2:22-25.
6 “Ku hava ni un’we la tshamelaka ku dyoha, loko a ri eka yena.” (Hlaya 1 Yohane 3:6.) Hi ku nga hetiseki, hi nga ha endla xidyoho minkarhi yin’wana. Kambe ku dyoha a hi mukhuva eka lava va tshamaka hi vun’we na N’wana ni lava manuku va nga ni vun’we na Tatana. Lava tshamelaka ku dyoha a va n’wi “vonanga” Yesu hi mahlo ya ripfumelo; naswona vadyohi vo tano tanihi vagwinehi va hluleka ku “twisisa” ni ku tlangela Kriste tanihi “Xinyimpfana xa Xikwembu” lexi susaka swidyoho.—Yohane 1:36.
7, 8. Ku ya hi 1 Yohane 3:7, 8, la tshamelaka ku dyoha hi vomu i wa mani, kambe N’wana wa Xikwembu “ú humelele” ku ta endla yini mayelana ni leswi?
7 Yohane u tsundzuxa hi ta ku kanganyisiwa. (Hlaya 1 Yohane 3:7, 8.) “Mi nga pfumeli ku xisiwa hi munhu ni un’we,” ku vula muapostola, a engetela, “Loyi a endlaka leswo lulama [hi ku hlayisa nawu wa Xikwembu] ú lulamile, kukota leswi [Kriste] Yesu a lulameke.” Ku dyoha ka hina ku hi sivela ku va lava lulameke ku fana ni Xikombiso Lexikulu. Kambe hi tintswalo ta Yehova, valandzeri lava totiweke va Yesu sweswi va nga hanya tanihi vana va Xikwembu.
8 Loyi a dyohaka hi vomu “i wa Diyavulosi,” loyi a a dyoha “ni le ku sunguleni” ka ntirho wakwe wa vutiarisi eka Yehova. Kambe N’wana wa Xikwembu ‘u humelerile’ ku ta “herisa” “mintirho” ya Sathana yo kucetela xidyoho ni vubihi. Leswi swi katsa ku herisa mimbuyelo ya rifu ra Adamu hi ku susiwa ka xidyoho ha Kriste ni ku pfuxiwa ka lava va nga eSheol (eHades), kun’we ni ku pfotlosa nhloko ya Sathana. (Genesa 3:15; 1 Vakorinto 15:26) Kutani ke, hina masalela lama totiweke ni “ntshungu lowukulu,” a hi tivoneleni emhakeni yo phikelela xidyoho ni vuhomboloki.
Hlayisa Nawu Wa Xikwembu
9. Mukriste la tswariweke hi moya ‘a nga tshameli ku dyoha’ hi mukhuva wihi, naswona hikwalaho ka yini leswi swi ri tano?
9 Masala-ndzhaku Yohane u hambanise vana va Xikwembu ni va Diyavulosi. (Hlaya 1 Yohane 3:9-12.) Ku hava ni un’we “la tshamelaka ku dyoha, loko a tswariwile hi Xikwembu,” kumbe a ku endla mukhuva. ‘Mbewu yo veleka’ ya Yehova yi “mirile,” kumbe moya lowo kwetsima lowu wu nyikaka munhu ‘ku tswariwa lokuntshwa’ eka ntshembo wa le tilweni, wo tshama ka munhu handle ka loko a ala kutani xisweswo a ‘nyumisa’ moya, leswaku Xikwembu xi wu susa. (1 Petro 1:3, 4, 18, 19, 23; Vaefesa 4:30) Ku tshama a ri un’wana wa vana va Xikwembu, Mukriste la tswariweke hi moya ‘a nga tshameli ku dyoha.’ Tanihi ‘xivumbiwa lexintshwa’ xa “vumunhu lebyintshwa,” u lwa ni xidyoho. U ‘ponile eku onhakeni loku nga kona emisaveni hikwalaho ka ku navela loko biha,’ naswona a swi le mbilwini ya yena ku va ni mukhuva wo dyoha.—2 Vakorinto 5:16, 17; Vakolosa 3:5-11; 2 Petro 1:4.
10. I ndlela yihi yin’wana yo hambanisa vana va Xikwembu ni va Diyavulosi?
10 Ndlela yin’we yo hambanisa vana va Xikwembu ni va Diyavulosi hi leyi: “Un’wana ni un’wana la nga endliki leswo lulama, a hi wa Xikwembu.” Vuhomboloki i mukhuva wa vana va Diyavulosi hikuva “a v̌a yi ku etleleni v̌a nga si endla ŝo biha; V̌a nga ka v̌a nga kumi vurongo loko v̌a nga se wisa munhu,” ku nga leswi vagwinehi va lavaka ku swi endla eka Vakriste lava tshembekaka.—Swivuriso 4:14-16.
11. (a) Hi yihi ndlela yin’wana yo vona lava nga riki vana va Xikwembu? (b) Hi ku languta ndlela ya Kayini swi fanele ku hi susumetela ku endla yini?
11 Ku ya emahlweni, “kumbe loyi a nga rhandziki makwavo, [a hi wa Xikwembu].” Kahle-kahle ku “lerisa” loku hi ku tweke “ku sukela eku sunguleni” ka vutomi bya hina tanihi Timbhoni ta Yehova hi leswaku hi “rhandzana.” (Yohane 13:34) Kutani a hi “fani na Kayini,” loyi a kombiseke leswaku a a “twanana na lowo biha” hi ku ‘dlaya makwavo’ hi ndlela yo biha wu nga mukhuva wa mudlayi Sathana. (Genesa 4:2-10; Yohane 8:44) Kayini u dlele Avele “hikuv̌a mitiro ya yena a yi ri leyo biha, kasi ya makwav̌o a yi ri leyo lulama.” Hakunene, ku vona ndlela ya Kayini swi fanele swi hi susumetela ku tivonela eka rivengo leri fananaka ra vamakwerhu va moya.
Rirhandzu ‘Hi Mintirho Ni Ntiyiso’
12. Hi swi tivisa ku yini leswaku “hi humile eku feni ku ya nghena evutomini,” naswona leswi swi vula yini?
12 Loko a hi ta encenyeta Kayini, a hi ta va hi file emoyeni. (Hlaya 1 Yohane 3:13-15.) U venge makwavo swinene lerova a kala a n’wi dlaya, kutani a hi hlamali leswi hi ku fanana misava yi hi vengaka, hikuva Yesu u swi vhumbile leswi. (Marka 13:13) Kambe “ha swi tiva [kumbe, ha tiyiseka leswaku] hi humile eku feni [ka moya] ku ya nghena evutomini [lebyi nga heriki], hikuva hi rhandza vamakwerhu,” timbhoni-kulorhi ta Yehova. Hikwalaho ka rirhandzu rolero ra vamakwerhu, hi ri na ripfumelo eka Kriste, a ha ha ‘fanga’ eku tluleni ka milawu ni le swidyohweni, kambe Xikwembu xi hi susile eku avanyiseni ka Xona, kutani hi pfuxiwile eka rifu ra moya, hi nyikiwa ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki. (Yohane 5:24; Vaefesa 2:1-7) Vagwinehi lava nga riki na rirhandzu a va na wona ntshembo wo tano, hikuva “loyi a nga riki na rirhandzu, ú tshama eku feni [ka moya].”
13. Loko hi venga makwerhu, hikwalaho ka yini leswi hi fanele ku swi endla mhaka ya xikhongelo?
13 Hakunene, “un’wana ni un’wana loyi a vengaka makwavo i mudlayi.” Ku dlawa ka miri ku nga ha va ku nga endliwanga (tanihi loko Kayini a dlaye Avele hikwalaho ko tshohoka ni rivengo), kambe muvengi u ta lava leswaku makwavo wa moya a nga hanyi. Leswi Yehova a vonaka mbilu, muvengi u avanyisiwile. (Swivuriso 21:2; ringanisa Matewu 5:21, 22.) Ku hava “mudlayi” wo tano loyi a nga hundzukiki, kumbe muvengi wa mupfumeri-kulobye, loyi “vutomi lebyi nga heriki byi tshamaka eka yena.” Kutani loko hi venga Mbhoni-kulorhi yihi na yihi exihundleni, xana a swi hi faneli ku kombela mpfuno wa Yehova leswaku hi cinca moya wa hina wu va wo rhandza vamakwerhu?
14. I ku fikela kwihi hi faneleke ku komba rirhandzu ra vamakwerhu?
14 Loko hi ta hambeta hi hanya tanihi vana va Xikwembu, hi fanele ku kombisa rirhandzu ra vamakwerhu hi ku vulavula na hi mintirho. (Hlaya 1 Yohane 3:16-18.) Leswi swi fanele swi olova, hikuva “laha hi nga tivaka rirhandzu ha kona, hi leswi [Yesu] Kriste a nyiketeke vutomi bya yena hikwalaho ka hina.” Leswi Yesu a kombeke rirhandzu ku fikela kwalaho, hi fanele ku kombisa nawu wa rirhandzu lowu fanaka (Xigriki, a·gaʹpe) eka vapfumeri-kulorhi. Hi xikombiso, eminkarhini ya nxaniso, “na hina swa hi fanela ku nyiketa vutomi bya hina hikwalaho ka vamakwerhu,” tanihi leswi Prisila na Akwila va “nyiketeke vutomi bya vona ku ndzi ponisa [mina muapostola Pawulo].”—Varhoma 16:3, 4; Yohane 15:12, 13.
15. Loko makwerhu a pfumala naswona hi ri na ‘swilo leswi swa misava swo seketela vutomi,’ xana rirhandzu ri lava yini eka hina?
15 Loko hi nyikela vutomi bya hina hikwalaho ka vamakwerhu, hi ta lava ku endla swilo leswi nga va karhatiki. A hi nge hi na “swilo swa misava leyi leswi seketelaka vutomi”—mali, swakudya, swiambalo ni swo fana na swona, leswi nyikeriwaka hi misava. Hi nga ha ‘vona’ makwerhu a ri eku pfumaleni, hayi hi ku vona leswi ntsena, kambe hi vona xiyimo xa kona. Khombo ra yena ri nga ha ‘pfula nyangwa’ ya “ntwelovusiwana” wa hina, kumbe ku tlhaveka embilwini. Kambe ku vuriwa yini loko hi pfala “nyangwa” wolowo hi ku tshika vutianakanyi byi sivela nkhathalo wa hina wo n’wi pfuna? Kutani ‘rirhandzu ra Xikwembu ri tshama eka hina hi ndlela yihi?’ A swi enelanga ku vulavula ntsena hi rirhandzu ra vamakwerhu. Tanihi vana va Xikwembu, hi fanele ku ri kombisa, ‘hi swiendlo ni ntiyiso.’ Hi xikombiso, loko makwerhu a sikile, u lava swakudya, hayi marito ntsena.—Yakobo 2:14-17.
Mapfalo Lama Nga Hi Avanyisiki
16. (a) Xana Xikwembu ‘xi tlula timbilu ta hina hi vukulu’ hi ndlela yihi? (b) Ku ya hi Yohane, hikwalaho ka yini Yehova a hlamula swikhongelo swerhu?
16 Endzhaku Yohane u komba switshembiso leswaku hi vana va Yehova. (Hlaya 1 Yohane 3:19-24.) ‘Hi ta kholwa leswaku hi vanhu va ntiyiso’ naswona a hi hlaseriwi hi ku kanganyisela ka vugwinehi “hi leswi”—mhaka ya leswaku hi kombisa rirhandzu ra vamakwerhu. Xisweswo hi ‘tiyisa timbilu ta hina’ emahlweni ka Xikwembu. (Psalma 119:11) Loko mapfalo ya hina ya hi avanyisa, kumbexana hi leswi hi ti twaka hi nga kombisanga rirhandzu leri eneleke eka vagandzeri-kulorhi, tsundzuka leswaku ‘Xikwembu xi tlula timbilu ta hina hi vukulu, naswona xi tiva hinkwaswo.’ Xi na tintswalo hikuva xi vona rirhandzu ra hina ra vamakwerhu leri ‘nga hava vukanganyisi,’ ku Iwa ka hina ni xidyoho, ni matshalatshala ya hina yo hanya hi ndlela leyi tsakisaka eka xona. (1 Petro 1:22; Psalma 103:10-14) “Loko ripfumelo ra hina ri nga hi avanyisi” hi leswi ku nga na swiendlo leswi tiyisaka rirhandzu ra hina ra vamakwerhu, naswona hi nga ri na nandzu wa swidyoho leswi fihliweke, “hi ni ku tshemba emahlweni” ka Xikwembu hi xikhongelo. (Psalma 19:12) Naswona xi hlamula swikhongelo swa hina “hikuva hi hlayisa milawu ya xona ni ku endla leswi xi swi tsakelaka.”
17. “Nawu” wa Xikwembu wu katsa swilaveko swihi swimbirhi?
17 Loko hi rindzela ku va swikhongelo swa hina swi hlamuriwa, hi fanele ku hlayisa ‘‘milawu’’ ya Xikwembu ku katsa ni swilaveko leswi swimbirhi: (1) Hi fanele ku va ni ripfumelo eka “vito” ra Yesu, hi amukela nkutsulo ni ku tivisa vuhosi byakwe lebyi a byi nyikiweke hi Xikwembu. (Vafilipiya 2:9-11) (2) Nakambe hi fanele ku “rhandzana” hi laha Yesu a leriseke ha kona. (Yohane 15:12, 17) Hakunene, un’wana ni un’wana la nga ni ripfumelo evitweni ra Kriste u fanele ku rhandza hinkwavo lava kombisaka ripfumelo ro tano.
18. Hi swi tivisa ku yini leswaku Yehova ‘u tshame eka hina’?
18 Munhu loyi a hlayisaka milawu ya Xikwembu “u tshame eka xona,” eka Yehova. (Ringanisa Yohane 17:20, 21.) Kambe xana hi ‘kuma vutivi’ hi ndlela yihi leswaku Xikwembu xi ‘tshama eka hina’? Hi tiva leswi hi “moya [lowo kwetsima] lowu xi hi nyikeke wona.” Ku va ni moya lowo kwetsima wa Xikwembu ni vuswikoti byo kombisa mihandzu ya wona, ku katsa rirhandzu ra vamakwerhu, swi komba leswaku hi twanana na Yehova.—Vagalatiya 5:22, 23.
Tivoneli!
19, 20. Hikwalaho ka yini hi “ringeta mimoya,” naswona i mpfuno wihi lowu Yohane a wu nyikelaka mayelana ni leswi?
19 Nakambe Yohane u komba hi laha hi faneleke ku tivonela ha kona. (Hlaya 1 Yohane 4:1.) A hi fanelanga ku pfumela moya wun’wana ni wun’wana, kumbe “mimoya,” kambe hi fanele ku ‘kambisisa mimoya ku vona loko hakunene yi ri ya Xikwembu.’ Ha yini? “Hikuva vaprofeta va mavunwa va hangalakile ni misava.” Naswona van’wana va vadyondzisi lava kanganyisaka a va fambafamba, va hlanganyela ni mabandlha yo hambana-hambana, naswona va lava “ku tilavela vadyondzisiwa.” (Mintirho 20:29, 30; 2 Yohane 7) Kutani vatshembeki a va fanele ku tivonela.
20 Vakriste van’wana va lembe xidzana ro sungula a va “vona ku hambana exikarhi ka mimoya,” nyiko ya hlori ya matimba lama tirhaka ya Xikwembu leyi kahle-kahle a yi endla leswaku va swi kota ku hlamusela loko mimoya yi ri ya Yehova. (1 Vakorinto 12:4, 10) Kambe xitsundzuxo xa Yohane xi tikomba xi tirha eka Vakriste hinkwavo naswona xa pfuna namuntlha loko vagwinehi va ringeta ku hetisa ripfumelo ra Timbhoni ta Yehova. Hambi loko tinyiko ta moya to “vona ku hambana exikarhi ka mimoya” ti hundzile, marito ya Yohane ya nyika ndlela yo vona loko vadyondzisi’ va susumetiwa hi moya wa Xikwembu kumbe minkucetelo ya vudemona.
21. Xana ndlela yo ringeta “mimoya” hi yihi?
21 Xiya ndlela yin’wana yo ringeta. (Hlaya 1 Yohane 4:2, 3.) “Moya wihi na wihi lowu vulaka leswaku Yesu Kriste ú tile emisaveni a va munhu, i wa Xikwembu.” Hi pfumela leswaku Yesu u tshama a hanya tanihi munhu naswona i N’wana wa Xikwembu, kutani ripfumelo ra hina ri hi susumetela ku dyondzisa van’wana mintiyiso yo tano. (Matewu 3:16, 17; 17:5; 20:28; 28:19, 20) “Kutani moya wihi na wihi lowu nga vuriki sweswo hi tlhelo ra Yesu, a hi wa Xikwembu.” Ku ri na sweswo, “lowu hi wona moya wa Nala wa Kriste” lowu lwisanaka na Kriste ni ku lwisana ni tidyondzo ta Matsalwa leti vulavulaka hi yena. Kahle-kahle, Yohane ni vaapostola van’wana va tsundzuxile leswaku “moya wa Nala wa Kriste” a wu karhi wu ta. (2 Vakorinto 11:3, 4; 2 Petro 2:2) Leswi vadyondzisi va mavunwa hi nkarhi wolowo a va xungeta Vakriste va ntiyiso, Yohane u swi kotile ku, “Sweswi wu kona la misaveni.”
22. Hi yihi yin’wana ndlela yo ringeta “mimoya”?
22 Ndlela yin’wana yo kambela “mimoya” i ku xiya lava va va yingisaka. (Hlaya 1 Yohane 4:4-6.) Tanihi malandza ya Yehova, hi “hlurile” vadyondzisi va mavunwa, hi hlula matshalatshala ya vona yo hi susa entiyisweni wa Xikwembu. Ku hlula loku ka moya ku kotekile hi leswi Xikwembu, lexi nga ni ‘vun’we’ ni Vakriste lava tshembekaka, ‘xi n’wi tlulaka hi vukulu loyi a nga eka misava [Diyavulosi],’ kumbe vandla ra vanhu vo biha. (2 Vakorinto 4:4) Hi ku va vagwinehi “va misava” futhi va na moya wa yona wo biha, “leswi va swi vulaka i swa misava, kutani va misava va va yingisa.” Leswi hi nga ni moya wa Yehova, hi nga swi kota ku venga xivumbeko lexi nga riki xa moya xa “mimoya” ya vona kutani hi va papalata.
23. I vamani lava va hi yingisaka ni ku xiya leswaku hi kongomisiwa hi moya wa Xikwembu?
23 Kambe ha swi tiva leswaku “hi va Xikwembu” hikuva “un’wana ni un’wana la tivaka Xikwembu, wa hi yingisa.” Lava fanaka ni tinyimpfu va swi tiva leswaku hi dyondzisa ntiyiso lowu sekeriweke hi Rito ra Xikwembu. (Ringanisa Yohane 10:4, 5, 16, 26, 27.) Kavula, “loyi a nga riki wa Xikwembu, a nga hi yingisi.” Vaprofeta, kumbe vadyondzisi va mavunwa, a va n’wi yingisanga Yohane kumbe van’wana lava ‘a va ri va Xikwembu’ ni lava a va dyondzisa dyondzo leyinene ya moya. Kutani “hikwalaho ka leswi, ha tiva ku hambana exikarhi ka Moya wa ntiyiso ni moya wa mavunwa.” Hina lava vumbaka ndyangu wa vagandzeri va Yehova hi vulavula ‘ririmi leri tengeke’ ra ntiyiso wa Matsalwa lowu nyikeriwaka hi nhlengeletano ya Xikwembu. (Sofonia 3:9) Kutani eka leswi hi swi vulaka, swa vonaka eka lava fanaka ni tinyimpfu leswaku hi kongomisiwa hi moya lowo kwetsima wa Xikwembu.
24. Xana lexi landzelaka Yohane u ta komba yini?
24 Emhakeni leyi, Yohane u humese swilaveko swa xisekelo leswi hi faneleke ku hlangavetana na swona loko hi ta hanya tanihi vana va Xikwembu. Lexi landzelaka u ta komba leswaku hikwalaho ka yini hi fanele minkarhi hinkwayo hi kombisa rirhandzu ni ripfumelo.
U Hlamula Njhani Xana?
◻ Van’wana va endliwe “vana va Xikwembu” hi ndlela yihi?
◻ Xana hi nga hambanisa vana va Xikwembu ni va Diyavulosi hi ndlela yihi?
◻ Ku languta ndlela ya Kayini swi fanele swi hi susumetela ku endla yini?
◻ Hi fanele ku komba rirhandzu ra vamakwerhu ku fikela kwihi?
◻ Xana “mimoya” yi nga ringetiwa njhani?
[Xifaniso eka tluka 18]
Ku languta ndlela ya Kayini swi fanele swi hi susumetela ku tivonela eku vengeni ka mani na mani wa vamakwerhu
[Xifaniso eka tluka 20]
Vagandzeri va Yehova va vulavula ‘ririmi leri tengeke’ ra ntiyiso wa Matsalwa leri nyikeriwaka hi nhlengeletano ya Xikwembu