Abrahama—Xikombiso Eka Hinkwavo Lava Lavaka Vunghana Bya Xikwembu
“A nga tlhelelanga ndzhaku hi tlhelo ra ku pfumela. . . . U khorwile swinene leswaku Xikwembu xi ni matimba ku endla leswi xi nga tshembisa ku endla [swona].”—VARHOMA 4:19-21.
1. Ha yini Sathana a ringete ku kaneta rhekhodo ya Abrahama?
RITO ra Xikwembu leri hlamuseriweke eMatsalweni ra “hanya ni ku tirha.” (Vaheveru 4:12) Xisweswo, mhaka ya ku hanyisana ka Yehova na Abrahama, hambi leswi yi tsariweke eka malembe lama tlulaka 3 500 lama hundzeke, i xihlovo xa xikhutazo eka hinkwavo lava lavaka vunghana ni Xikwembu. (Varhoma 15:4) Nala lonkulu, Sathana, wa swi tiva leswi naswona u tirhise varhangeri va vukhongeri leswaku va ringeta ku kaneta rhekhodo leyi tanihi nthyeketo.—2 Vakorinto 11:14, 15.
2. Xana i langutelo rihi leri va- dyondzisiwa va Yesu va veke na rona hi Abrahama?
2 Tanihi xiphemu xa ‘Matsalwa hinkwawo lama huhuteriweke hi Xikwembu,’ matimu ya Abrahama i ntiyiso naswona “ma pfuna ku dyondzisa [Vakriste].” (2 Timotiya 3:16; Yohane 17:17) Vadyondzisiwa va Yesu vo sungula entiyisweni va swi tlangerile leswi, Abrahama u boxiwe hi minkarhi ya 74 eMatsalweni ya Vukriste ya Xigriki. Eka ndzima 11 ya Vaheveru leyi tiyisaka ripfumelo, u nyikiwe xiphemu lexikulu ku tlula lexi nyikiweke nandza wihi na wihi wa Xikwembu wa le mahlweni ka Vukriste.
3. Abrahama u xiximiwe ngopfu hi ndlela yihi?
3 Abrahama a a nga ri “muprofeta” la tolovelekeke hikuva Yehova u n’wi tirhise ku yimela ‘drama leyikulu yo fanekisela’ leyi eka yona mupatriarka a xiximiweke swinene hi ku tirha tanihi muprofeta wa muxaka wa Xikwembu hi xoxe. (Genesa 20:7; Vagalatiya 4:21-26) Xisweswo, Yesu u vulavule hi ‘xifuva xa Abrahama’ loko a kombisa ku kuma tintswalo ta Xikwembu.—Luka 16:22.
Xiendlo Xa Yena Xo Sungula Xa Ripfumelo
4. Hi ku ya hi Bibele, ku sungule njhani ku hanyisana ka Xikwembu na Abrahama?
4 Tanihi leswi eku sunguleni a thyiweke Abram, u kuriseriwe ‘eUr ra Vakaldiya.’ Loko a ha tshama kwalaho, Yehova Xikwembu u humelele eka yena a ku: “Huma e tikweni ra wena ne rišakeni ra wena, ne ndlwini ya tata wa wena, u ya e tikweni leri nḍi nga ta ku kombisa rona. Nḍi ta ku endla tiko le’rikulu; nḍi ku katekisa, nḍi kurisa v̌ito ra wena, u v̌a šihlov̌o ša mikateko. Nḍi ta katekisa la’v̌a nga ta ku katekisa, nḍi ruketela lav̌a nga ta ku ruketela, kambe ha wena ku ta katekisiwa tinšaka ta misav̌a.”—Genesa 12:1-3; 15:7; Mintirho 7:2, 3.
5. (a) Xana xitshembiso xa Xikwembu xi fanele xi yi khumbe njhani mbilu ya Abram? (b) Abram u xi amukele njhani xitshembiso?
5 Vona ku vitaniwa loku ringaka swonghasi! Eka Abrahama, ku yingisa ka yena a swi vula ku sukela tindhawu ta manyunyu ni maxaka ya yena a ya hanya ekule etikweni leri a nga ri tiviki. Kambe mbilu ya Abram a yi nyanyuriwe ngopfu hi xitshembiso xa Xikwembu xa rirhandzu. Tanihi mukhalabye la nga hava vana la nga ni nsati wa mhika, vito ra yena ri vonake ri ta hatla ri rivariwa. Xitshembiso xa Xikwembu xi tshembise leswi hambaneke: “Tiko lerikulu” a ri ta huma eka yena. Ku tlula kwalaho, xitshembiso xa Xikwembu xi katse ku twarisiwa loku hlamarisaka ka mahungu lamanene eka vanhu hinkwavo, lama kombaka emahlweni eka nkarhi lowu matiko hinkwawo ma nga ta katekisiwa. (Vagalatiya 3:8) Abram u kombise ripfumelo eka xitshembiso xa Yehova naswona u siye ntsindza lowu hluvukeke swinene. Bibele yi hi byela leswaku, “a rhurha a nga tivi lomu a fanelaka ku ya kona.”—Vaheveru 11:8.
6. (a) Ha yini Genesa 11:31 yi vula leswaku i Terak la rhurhaka? (Mintirho 7:2-4) (b) Sara a a ri xikombiso eka vavasati va Vukriste namuntlha hi tindlela tihi?
6 Ripfumelo ra Abram ri khumbe van’wana. Va yindlu ya yena, kun’we na Terak, tata wakwe, na Lota, n’wana makwavo, va fambe na yena. Hambi swi ri tano, hikuva Terak a a ri nhloko ya ndyangu ya mupatriarka, ku vulavuriwa hi yena tanihi la rhurhaka. (Genesa 11:31) Lexi faneriwaka hi ku xiyiwa i nseketelo lowu Abram a wu kumeke eka nsati wa yena, Sarayi, loyi endzhakunyana a vitaniweke Sara. U tiyiselele xiyimo xa le hansi xa ku hanya evuton’wini bya yena hinkwabyo. (Genesa 13:18; 24:67) Hi laha ku faneleke, ehenhleni ka rifu ra yena, “Abrahama a ta ba nkosi wa Sara, a ṅwi rila.” (Genesa 23:1, 2) Hikwalaho ka ripfumelo ra yena ro tiya ni ku titsongahata ka yena ka vusati hi mbilu hinkwayo, u hlamuseriwa tanihi xikombiso xa vuxongi bya ntiyiso bya vavasati va Vukriste.—Vaheveru 11:11, 13-15; 1 Petro 3:1-6.
7. Hi tihi tindlela leti Vakriste namuntlha va kombiseke ripfumelo leri fanaka ni ra Abrahama na Sara ha tona?
7 Namuntlha Vakriste vo tala va kombise ripfumelo leri fanaka hi ku tirha hi ku tirhandzela eku hangalaseni ka rungula ra Xikwembu etindhawini leti ku nga na xilaveko lexikulu xa vachumayeri va Mfumo ni ku aka ni ku tirhisa miako leyintshwa yo kandziyisa ni ku posa tibuku ta Bibele. (Matewu 24:14) Vakriste lava va hlanganyele eku yingiseni ka xileriso lexi nge, “Yanani . . . mi ya hundzula vamatiko hinkwavo leswaku va va vadyondzisiwa.” Loko va rhurhela etikweni leri va nga ri tiviki, hakanyingi va boheke ku cincela eka mpimanyeto lowu hambaneke wa mahanyelo. Van’wana va nyikele hi swilo swa vona leswi xiyekaka leswaku va endla vadyondzisiwa endhawini ya ka vona.—Matewu 28:19, 20.
Mintirho Yin’wana Ya Ripfumelo
8. Xana i yini lexi yiseke eku humeleleni ka Yehova ka vumbirhi eka Abram?
8 Abrahama u yime etikweni ra Haran ku kondza ku fika rifu ra tata wakwe, Terak. (Genesa 11:31, 32) Manuku va yindlu ya yena va pele Nambu wa Yufrata kutani va kongoma en’walungu. Eku heteleleni va fike “e šiv̌andleni ša Šikem,” exikarhi ka tiko ra Kanana. Mawaku ku tsakisa loku xivandla lexi xi faneleke xi ve kona! Xikem ri le xitsungeni xo nona exikarhi ka tintshava timbirhi leti fikaka eNtshaveni ya Ebal ni Ntshava ya Gerizim. Yi hlamuseriwe tanihi “paradeyisi ya Tiko ro Kwetsima.” Hi laha ku fanelaka, laha Yehova u tlhele a humelela eka Abram a ku: “Misav̌a leyi nḍi ta yi nyika v̌atukulu v̌a wena.”—Genesa 12:5-7.
9. (a) I ndlela yihi leyi xiyekaka leyi Abram a yeke emahlweni a kombisa ripfumelo ha yona? (b) I dyondzo yihi leyi hi yi dyondzaka eka leswi?
9 Abram u swi amukele hi xiendlo xin’wana xa ripfumelo. Tanihi leswi mhaka yi nge: ‘A akela Yehova altari kwalaho.’ (Genesa 12:7) Kumbexana, leswi swi katse ku humesa magandzelo ya swifuwo, hikuva rito ra Xiheveru leri vulaka “altari” ri vula “ndhawu yo gandzela eka yona.” Endzhakunyana, Abram u phindhe swiendlo leswi swa ripfumelo etindhawini tin’wana ta tiko. Ku engetela kwalaho, u ‘khongele vito ra Yehova.’ (Genesa 12:8; 13:18; 21:33) Xiga xa Xiheveru lexi nge ‘khongela vito ra Yehova’ nakambe xi vula “ku twarisa (ku chumayela) vito.” Yindlu ya Abram kun’we ni Vakanana va fanele va n’wi twile a twarisa vito ra Yehova Xikwembu xa yena hi xivindzi. (Genesa 14:22-24) Hi ku fanana, hinkwavo lava lavaka vunghana bya Xikwembu namuntlha va fanele ku twarisa vito ra xona hi ripfumelo. Leswi swi ta katsa ku hlanganyela eku chumayeleni ka le rivaleni, ‘va humesa magandzelo masiku hinkwawo ha yena Yesu, va dzunisa Xikwembu ha wona, hi leswaku, va fanele va vonga vito ra xona hi marito lama humaka emilon’weni ya vona.’—Vaheveru 13:15; Varhoma 10:10.
10. (a) I tindlela tihi tin’wana leti Abram a kombiseke ripfumelo ha tona? (b) I xikombiso xihi lexi a xi vekeleke tinhloko ta mindyangu ya Vukriste? (1 Timotiya 3:12)
10 Ripfumelo ra Abram eka Yehova ri kombisiwe hi tindlela tin’wana to tala. U endle magandzelo leswaku ku va ni ku rhula naswona u langutane ni mintshikilelo hi xivindzi. (Genesa 13:7-11; 14:1-6) Hambi leswi a a fumile, a a nga rhandzi swilo leswi vonekaka. (Genesa 14:21-24) Ematshan’wini ya sweswo, a a ri ni malwandla ni ku sekela vugandzeri bya Yehova hi tintswalo. (Genesa 14:18-20; 18:1-8) Xa nkoka ngopfu, a a ri nhloko ya ndyangu leyi nga xikombiso naswona u landzela xiletelo xa Yehova hi ku lerisa vana va yena ni yindlu ya yena endzhaku ka yena leswaku va “hlayisa ndlela ya Yehova, ni ku endla leŝo lulama.” (Genesa 18:19) Hikwalaho yindlu ya Abram yi teke ndlela leyi hambaneke ngopfu ni vahundzeleti va rimbewu va Vakanana eSodoma na Gomora lawa va akelaneke na wona. Kunene Abram a a ta va a nga swi pfumelelanga swidyoho swo tano endlwini ya yena. Leswaku a fuma yindlu ya yena hi ndlela leyinene swi kombisiwe hi ndlela leyi endzhaku ka sweswo vandyangu va n’wi tekeleleke va twarisa vito ra Yehova hi ripfumelo.—Genesa 16:5, 13; 24:26, 27; 25:21.
“A Nga Tlhelelanga Ndzhaku Hi Tlhelo Ra Ku Pfumela”
11. Abram u swi kotise ku yini ku tiyisela tanihi ‘muluveri etikweni rimbe’ ku ringana dzana ra malembe?
11 Ripfumelo ra Abram ro tiya ri n’wi pfune ku tiyisela minxaniso loko a hanya dzana ra malembe exikarhi ka vanhu lava vulaka leswaku tiko i ra vona. (Genesa 12:4; 23:4; 25:7) Bibele yi ri: “U tshamile etikweni leri a tshembisiweke rona wonge hi loko a ri etikweni ra van’wana, a hanya emintsongeni a ri na Isaka na Yakobo, vadyandzhaka va xitshembiso xin’we na yena. Hikuva a a langutele muti [Mfumo wa Xikwembu] lowu nga ni masungulo ya xiviri, lowu muaki ni muendli wa wona xi nga Xikwembu. Loko onge [a] tsundzukile tiko leriya leri [a] humeke eka rona, a [a] ta va [a wu] kumile nkarhi wa ku tlhelela kona.”—Vaheveru 11:9, 10, 15; ringanisa Vaheveru 12:22, 28.
12. I nkarhi wihi wo sungula lowu Abram a wu kumeke leswaku a tlhelela eUr, naswona u yi tiyisele njhani mintshikilelo?
12 A ku nga ri khale Abram a ri eKanana loko ndlala leyikulu yi n’wi nyike “nkari wa ku tlhelela enḍhaku.” Ur, a wu phameriwa mati yo tala ya Nambu wa Yufrata, a wu nga titsheganga hi mpfula leyi kongomeke. Hambi swi ri tano, ematshan’wini yo vuyela kwalaho, Abram u veke ripfumelo eka Yehova kutani a kongoma tlhelo leri hambaneke—Egipta. Sweswo a swi ri na khombo. Muluveri Abram, leswi a a ri ni nsati wo saseka, vutomi bya yena a byi ri ekhombyeni etikweni rero leri a nga ri tiviki. Kambe ke, u tisirhelerile hi ku byela Sarayi leswaku a tumbeta vuxaka bya vona bya vukati. Yehova u katekise Abram hikwalaho ka ripfumelo ra yena, naswona ku nga ri khale u swi kotile ku vuyela eTikweni ra Xitshembiso ni rifuwo lerikulu ku tlurisa.—Genesa 12:10–13:2; 20:12.
13. I yini leswi fanekiseriwaka hi vumhika bya Sarayi na hi ku fihla ka Abram vuxaka bya yena bya vukati na yena?
13 Nakambe leswi swi vumbe xiphemu xa drama ya vuprofeta leyi Abram a yi endleke a nga yi tivi leswaku yi ta hi letela. Sarayi, loyi a a ri mhika, u fanekisela nhlengeletano ya Yehova ya tintsumi to tshembeka ya le tilweni leyi fanaka ni wansati. Nsati loyi wo saseka wo fanekisela a a fanele ku yima ku tlula 4 000 wa malembe a nga si swi kota ku humesa mbewu ya ntiyiso ya Abrahama Lonkulu, Yehova. Ku xanisiwa loku kongomeke ka malandza ya Xikwembu yo tshembeka emalembeni wolawo hinkwawo ya ku rindza nkarhi wun’wana ku endle swi vonaka onge Yehova a a fihle vuxaka bya yena bya vununa eka yena.—Genesa 3:15; Esaya 54:1-8; Vagalatiya 3:16, 27, 29; 4:26.
14. (a) Xana eku heteleleni Sarayi u endle njhani hi vumhika byakwe? (b) I yini lexi humeleleke eka lembe ra Abram ra vu-100, naswona ha yini?
14 Endzhaku ko tiyisela tanihi muluveri hi malembe ya khume, Abram a a nga ri na n’wana tanihi mudyandzhaka. Hi ku heleriwa hi ntshembo, Sarayi u n’wi kombele leswaku a veleka vana hi hlonga ra yena ra wansati, Agar. Abram u pfumerile kutani Iximayele a velekiwa. (Genesa 12:4; 16:1-4) Kambe rixaka leri tshembisiweke ra nkateko a ra ha ta ta hi un’wana. Elembeni ra Abram ra vu-100, vito ra yena ri cinceriwe eka Abrahama hikuva, tanihi leswi Xikwembu xi nga te, “nḍi ku endle tata wa matiko la’manyingi.” Vito ra Sarayi ri cinciwe ri va Sara hikwalaho ka xitshembiso xa leswaku a a ta veleka n’wana.—Genesa 17:1, 5, 15-19.
15. (a) Ha yini Abrahama a hleke mianakanyo ya ku velekeriwa n’wana hi Sara? (b) Xana i yini xin’wana lexi Abrahama a kombiseke ripfumelo ra yena ro tiya ha xona?
15 Abrahama (naswona endzhakunyana Sara) u yi hlekile mianakanyo yoleyo hikuva matimba ya yena ni ya Sara yo tswala a ya herile. (Genesa 17:17; 18:9-15) Kambe loku a ku nga ri ku hleka ka ku pfumala ripfumelo ro tshemba. Tanihi laha Bibele yi swi hlamuselaka ha kona: “A nga tlhelelanga ndzhaku hi tlhelo ra ku pfumela . . . hi tlhelo ra xitshembiso xa Xikwembu, . . . u kumile matimba hi mhaka ya ku pfumela, kutani a dzunisa Xikwembu. U khorwile swinene leswaku Xikwembu xi ni matimba ku endla leswi xi nga tshembisa ku endla [swona].” (Varhoma 4:18-21) Hi siku leri fanaka, Abrahama u kombise matimba ya ripfumelo ra yena ro tiya. Tanihi xikombiso xa ntwanano wa Xikwembu na yena, Yehova u byele Abrahama leswaku a yimba kun’we ni wanuna un’wana ni un’wana endlwini ya yena leyikulu. (Genesa 15:18-21; 17:7-12, 26) Xana u endle njhani hi xileriso lexi xo vava? “A yimbisa nyama ya v̌ona hi siku rolero, hi laha Šikwembu ši ṅwi leriseke ha kona.”—Genesa 17:22-27.
16. (a) Xana ku humelele yini hi siku leri Isaka a lumuriweke ha rona? (b) Xana ku hlongoriwa ka Agar na Iximayele a ku fanekisela yini?
16 Isaka, loyi vito ra yena ri vulaka ku “Hleka,” u velekeriwe Sara lembe leri landzelaka. (Genesa 21:5, 6) Ku nga ri khale nkarhi wa leswaku a lumuriwa wu fikile. Hi nkarhi wa nkhuvo, Iximayele wa mavondzo u xanise Isaka. Emhakeni leyi, Sara u lerise Abrahama leswaku a hlongola Agar, wansati wa hlonga, ni n’wana wa yena endlwini ya yena. Yehova Xikwembu u seketele xikombelo xa Sara. Hambi leswi a tlhavekeke, Abrahama u hatlise ku yingisa. (Genesa 21:8-14) Hi ku ya hi Vagalatiya 4:21-30, leswi swi komba ndlela leyi Abrahama Lonkulu a a ta herisa vuxaka bya yena ni tiko ra Israyele wa ntumbuluko ha yona. Ku fana ni vanhu hinkwavo va tswariwe tanihi mahlonga ya xidyoho. (Varhoma 5:12) Nakambe va ale Yesu Kriste, Rixaka ra ntiyiso ra Abrahama, leri teke ku ta va ntshunxa. (Yohane 8:34-36; Vagalatiya 3:16) Naswona tanihi leswi Iximayele a xaniseke Isaka, va xanise bandlha ra Vakriste leri ra ha ku vumbiwaka ra Israyele wa moya, lava a va ri xiphemu xa vumbirhi xa rixaka ra Abrahama.—Matewu 21:43; Luka 3:7-9; Varhoma 2:28, 29; 8:14-17; 9:6-9; Vagalatiya 3:29.
Ndzingo Wa Yena Lowukulu Wa Ripfumelo
17. Xana ripfumelo ra Abrahama endzhakunyana ri kamberiwe njhani hi ndlela yo vava?
17 A swi tshembisi leswaku tatana un’wana ni un’wana wa munhu u tshame a va ni rirhandzu lerikulu eka n’wana ku tlula leri Abrahama la khalabyeke a veke na rona eka Isaka. Manuku ke, i ku tsemeka nhlana muni ko chavisa loku a faneleke a ve na kona, loko a kume xileriso lexi nge: “Teka ṅwana ku, loyi a nga ŝakwe ka wena, loyi u ṅwi ranḍaka, a nga Isak, u ya e tikweni ra Moriya, u ṅwi tlhav̌ela kona e ganḍelweni, e nṭhav̌eni yin’wana leyi nḍi nga ta ku kombisa yona.”—Genesa 22:1, 2.
18. Xana Abrahama u xi amukele njhani xileriso xa Yehova xo gandzela hi Isaka?
18 Swi fanele swi nonon’hwile eka Abrahama ku twisisa xivangelo xa xileriso lexi xo vava. Kambe u kombise ku yingisa ka yena ka xihatla. (Genesa 22:3) Swi n’wi tekele masiku manharhu yo vava ku fika entshaveni leyi hlawuriweke. Kwalaho u ake altari kutani a veka tihunyi ta ndzilo ehenhla. Enkarhini lowu, u fanele a xi hlamuserile xileriso xa Xikwembu eka Isaka, loyi hi ku olova a a ta va a tsutsumile. Ematshan’wini ya sweswo, Isaka u pfumelele tata wakwe la khalabyeke leswaku a n’wi boha mavoko kutani a n’wi etlerisa ehenhla ka altari. (Genesa 22:4-9) Xana hi nga ku ringanisa na yini ku yingisa ko tano?
19. (a) Xana ku titsongahata ka Isaka ka xivindzi hi nga ku fanisa na yini? (b) Xana vuxaka exikarhi ka Abrahama na Isaka i dyondzo emindyangwini ya Vukriste namuntlha hi ndlela yihi?
19 Abrahama u hetisise vutihlamuleri bya yena mayelana na Isaka hi ku tshembeka, tanihi laha swi hlamuseriweke ha kona eka Genesa 18:19. A swi kanakanisi leswaku u kandziyise xikongomelo xa Yehova xo pfuxa vafi eka Isaka. (Genesa 12:3; Vaheveru 11:17-19) Isaka, hi ku hlawuleka a a rhandziwa swinene hi Abrahama naswona a a ta va a lave ku tsakisa tata wakwe eka hinkwaswo, ngopfu-ngopfu loko swi katsa ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Mawaku dyondzo leyinene swonghasi leyi leswi swi nga yona emindyangwini ya Vakriste namuntlha!—Vaefesa 6:1, 4.
20. Abrahama u endlise ku yini, naswona ku ve na vuyelo byihi?
20 Manuku ku chaputa ka ndzingo ku fikile. Abrahama u khome mukwana wo tlhava. Kambe loko a ri kusuhi ni ku dlaya n’wana wakwe, Yehova u n’wi siverile kutani a ku: “Ŝeŝi nḍa ŝi tiv̌a leŝaku u tshav̌a Šikwembu, ni leŝaku a u nḍi alelanga ṅwana ku, loyi a nga ŝakwe.” (Genesa 22:11, 12) Mayana ndlela leyi fuweke swonghasi leyi Abrahama a hakeriweke ha yona hi ku twa Xikwembu hi xoxe xi twarisa ku lulama ka yena! Sweswi a a ta tiyiseka leswaku u swi fikelerile leswi Xikwembu xi swi lavaka eka munhu la nga hetisekangiki. Xa nkoka ngopfu, ku pimanyeta ka Yehova ka le mahlweni ka ripfumelo ra yena ku lweriwile. (Genesa 15:5, 6) Endzhaku ka leswi, Abrahama u gandzele hi xinyimpfana lexi hi singita xi nyikeriweke leswaku xi siva Isaka. Manuku u twe Yehova a tiyisisa switshembiso swa ntwanano, hi ku hlambanya. Endzhakunyana, u tiviwe tanihi munghana wa Yehova.—Genesa 22:13-18; Yakobo 2:21-23.
21. Xana i xikombiso xihi xa vuprofeta lexi xi nyikeriweke laha, naswona xi fanele xi hi khutaza ku lava yini?
21 Gandzelo ra Abrahama a ri ri ‘ro fanekisela.’ (Vaheveru 11:19) A ri fanekisela gandzelo ro vava, ro durha leri Yehova Xikwembu a ri endleke loko a rhumele N’wana wa yena la rhandzekaka emisaveni ku ta fa tanihi “Xinyimpfana xa Xikwembu lexi susaka swidyoho swa misava!” (Yohane 1:29) Kutani ku pfumela ka Isaka ku fa swi fanekisela ndlela leyi ha yona Isaka Lonkulu, Yesu Kriste, hi rirhandzu a titsongahateleke ku endla ku rhandza ka tata wakwe wa le tilweni. (Luka 22:41, 42; Yohane 8:28, 29) Eku heteleleni, tanihi leswi Abrahama a kumeke n’wana wa yena a ha hanya ealtarini, Yehova u kume N’wana wa yena la rhandzekaka a pfukile eku feni tanihi xivumbiwa xa moya xo kwetsima. (Yohane 3:16; 1 Petro 3:18) Mawaku ku khutaza loku hinkwaswo leswi swi nga kona eka valavi va vunghana bya Xikwembu namuntlha!
22. Ntlawa wa vanhu lowu hlawuriweke wu pfuneke njhani hi rirhandzu ra Xikwembu lerikulu swinene?
22 Hi ku kombisa ripfumelo eka xiendlo lexi xa rirhandzu lerikulu swinene ra Abrahama Lonkulu, Yehova Xikwembu, ntlawa wa vanhu lowu hlawuriweke wu vuriwe wo lulama tanihi vana va Xikwembu. (Varhoma 5:1; 8:15-17) Ro sungula va tekiwe eka Vayuda kutani endzhakunyana eka Vamatiko, kunene lava va katekisiwile hikwalaho ka Rixaka ra Abrahama, Yesu Kriste. (Mintirho 3:25, 26; Vagalatiya 3:8, 16) Hi ku landzelelana, va vumba xiphemu xa vumbirhi xa rixaka ra Abrahama. (Vagalatiya 3:29) Vanhu vo tano eku heteleleni va fike eka nhlayo ya 144 000 naswona ku fana na Yesu, va pfuxeriwa evuton’wini bya le tilweni endzhaku ka ku tikombisa va tshembekile ku yisa eku feni.—Varhoma 6:5; Nhlavutelo 2:10; 14:1-3.
23. (a) Xana timiliyoni ana se ta katekisiwa hi ku tirhisa masalela ya rixaka ra Abrahama hi ndlela yihi? (2 Vakorinto 5:20) (b) Xana i mikateko yihi yin’wana leyi yimeleke “ntshungu lowukulu”?
23 Sweswi, timiliyoni leti humaka ematikweni hinkwawo ta ‘tikatekisa’ hi ku amukela ka tona vutirheli bya rirhandzu bya masalela ya rixaka ra Abrahama. (Genesa 22:18) Va nyanyuriwe hi ku tiva ndlela leyi vanhu lava dyoheke va nga vuriwaka lavo lulama tanihi vanghana va Xikwembu ha yona. Hikwalaho, ‘ntshungu lowukulu lowu humaka hi le matikweni hinkwawo’ wu tiphina hi tintswalo ta Xikwembu, va “hlantswile tinguvu ta vona, va ti basisile hi ngati ya Xinyimpfana.” Va rhangeriwe hi masalela, na vona va ‘tirhela Xikwembu vusiku ni nhlekanhi.’ Leswi vekeriweke ntshungu lowukulu i ntshembo lowu hlamarisaka wa vutomi lebyi nga heriki eParadeyisini tanihi “vana va Xikwembu” va la misaveni. (Nhlavutelo 7:9-17; 21:3-5; Varhoma 8:21; Psalma 37:29) Hambi swi ri tano, loko mikateko yoleyo yi nga si va ya xiviri, swiendlakalo swa nkoka ngopfu swi fanele swi endleka, hi laha hi nga ta swi vona ha kona eka xihloko lexi landzelaka.
Swivutiso Swa Mpfuxeto
◻ Ripfumelo ra Abrahama ni maxaka ya yena ri ringiwe hi ndlela yihi?
◻ Vakriste va ri kombise njhani ripfumelo leri fanaka namuntlha?
◻ Hi tihi tindlela tin’wana leti Abrahama a kombiseke ripfumelo ha tona?
◻ Abrahama, Sara na Isaka i swikombiso emindyangwini ya Vukriste hi ndlela yihi?
◻ Xana i yini leswi fanekiseriweke hi xiendlo lexikulu xa Abrahama xa ripfumelo?