’Ku Twisisa Leswi Hi Nga Swona’—Hi Nkarhi Wa Xitsundzuxo
“Loko onge ha tikambisisa, a hi nga ta avanyisiwa . . . leswaku hi ta ka hi nga avanyiseriwi makumu.”—1 VAKORINTO 11:31, 32.
1. Vakriste va ntiyiso va lava ku papalata yini hi laha ku heleleke, naswona hikokwalaho ka yini?
NCHUMU lowu Mukriste a nga wu laviki hi leswaku a avanyisiwa hi Yehova hi ndlela leyo biha. Ku hlundzukisa “loyi a av̌anyisaka misav̌a” swi nga vanga leswaku hi ‘avanyisiwa ni misava’ ni ku lahlekeriwa hi ku pona. Leswi swi tano hambi hi ni tshembo wa vutomi bya le tilweni na Yesu kumbe vutomi lebyi nga heriki emisaveni ya paradeyisi.—Genesa 18:25; 1 Vakorinto 11:32.
2, 3. Xana hi nga avanyisiwa hi ndlela yo biha emhakeni yihi, naswona xana Pawulo u te yini hi leswi?
2 Eka 1 Vakorinto ndzima 11, muapostola Pawulo u vulavule hi xivandla lexi hi nga avanyiseriwaka eka xona. Hambi loko a kongomise marito ya yena eka Vakriste lava totiweke, xitsundzuxo xa yena i xa nkoka eka hinkwavo, ngopfu-ngopfu eka nguva leyi. Ku twisisa leswi hina hi hexe hi nga swona swi nga hi pfuna leswaku hi amukeriwa hi Xikwembu naswona hi nga avanyisiwi. Loko a hlamusela nkhuvo wa lembe na lembe wa Xilalelo xa Hosi, Pawulo u tsarile:
3 “Hi vusiku lebyi a nyiketiweke ha byona, Hosi Yesu ú tekile xinkwa, a khensa, a xi phema, a ku: ‘Leswi i miri wa mina, lowu nyiketiwaka hikwalaho ka n’wina; endlani sweswo hi ku ndzi anakanya.’ Hi mukhuva wolowo, endzhaku ka loko va lalerile, a teka ni xinwelo, a ku: ‘Xinwelo lexi i ntwanano lowuntshwa lowu endliwaka hi ngati ya mina. Minkarhi hinkwayo loko mi nwela eka xona, swi endleni hi ku ndzi anakanya.’ Hikuva minkarhi hinkwayo loko mi dya xinkwa lexi, ni loko mi nwela exinwelweni lexi, mi vula rifu ra Hosi, yi kondza yi ta.”—1 Vakorinto 11:23-26.a
4. Ku ta humelela yini emadyambyini ya April 10, 1990?
4 Endzhaku ka ku pela ka dyambu hi April 10, 1990, Timbhoni ta Yehova ti ta tlangela Xitsundzuxo xa ku fa ka Kriste. Hi ntolovelo, ntlawa lowu hlengeletaneke wu ta va wu ri bandlha rin’we; xisweswo ku ta va ni ndhawu ya vanhu lava nga si vaka Timbhoni. Xana nhlangano lowu wu ta va njhani? Ku ta va ni nkulumo ya Bibele. Kutani, endzhaku ka xikhongelo, ku ta fambisiwa xinkwa. Xikhongelo xin’wana xi rhangela ku fambisiwa ka xinwelo. Ematshan’weni ya leswaku hinkwaswo leswi swi famba hi mukhuva lowu andlariweke kumbe fambiselo leri hikiweke, nhlayo ya swinkwa ni swinwelo ni ndlela leyi swi fambisiwaka ha yona swi lunghiseleriwa hi ku ya hi xiyimo xa kwalaho. Nchumu wa nkoka hi leswaku swilo leswi swi kumeka eka hinkwavo lava nga kona, hambi leswi vo tala va nga ta swi hundzisela emahlweni handle ko dya. Kambe, i swilo swihi leswi hundzisiwaka naswona swi vula yini? Ku tlula kwalaho, i yini leswi hi faneleke ku swi kambisisa ka ha ri emahlweni leswaku hi twisisa leswi hina hi hexe hi nga swona?
“Leswi I Miri Wa Mina”
5, 6. (a) Yesu u endle yini hi xinkwa? (b) Xana u tirhise xinkwa xa njhani?
5 Hi hlayile leswi Pawulo ‘a swi amukeleke eka Hosi’ mayelana ni Xitsundzuxo. Nakambe ku ni timhaka tin’wana hi vatsari vanharhu va Evhangeli, loyi un’wana wa vona a a ri kona loko Yesu a sungula nkhuvo lowu. (1 Vakorinto 11:23; Matewu 26:26-29; Marka 14:22-25; Luka 22:19, 20) Timhaka leti ti vula leswaku Yesu u sungule hi ku teka xinkwa, a khongela ivi a xi phema kutani a xi ava. Xana xinkwa xexo a ku ri yini? Hi ku fanana, i yini lexi tirhisiwaka namuntlha? Xi vula yini kumbe xi yimela yini?
6 Laha a ku ri na swilo swa swakudya swa Paseka ya Xiyuda, xin’wana a ku ri xinkwa xo pfumala comela, lexi Muxe a a xi vula “šinkwa le’šo ke tšomela, ši ri šinkwa ša khombo.” (Deuteronoma 16:3; Eksoda 12:8) Xinkwa lexi a xi endliwa hi mapa ya koroni handle ko tirhisa comela, munyu kumbe swo lunga. Tanihi leswi xi nga riki na comela (Xiheveru, mats·tsahʹ), a xi nga kukumukanga naswona a xi pfotloka; a xi fanele xi phemiwa xi va eka mpimo lowu dyekaka.—Marka 6:41; 8:6; Mintirho 27:35.
7. Timbhoni ta Yehova ti tirhisa yini ematshan’weni ya xinkwa hi nkarhi wa Xitsundzuxo?
7 Yesu u tirhise xinkwa xo pfumala comela eka Xilalelo xa Hosi, kutani Timbhoni ta Yehova namuntlha ti endla hi laha ku fanaka. Xinkwa xa Paseka xa nkarhi na nkarhi xa Vayuda xa tirhisiwa loko xi nga cheriwanga swinyunyeteri swo tanihi swo virisa, tinyala kumbe mandza. (Xinkwa xa Paseka lexi nga ni swinyunyeteri sweswo a xi nga ta yi fanela nhlamuselo leyi nge “šinkwa ša khombo.”) Kumbe vakulu va bandlha va nga kombela un’wana a endla xinkwa hi mapa ya koroni ni mati. Loko mapa ya koroni ya nga ri kona, xinkwa xo pfumala comela xi nga endliwa hi mapa lama endliweke hi barley, rhayisi, kumbe tindzoho tin’wana. Flawa yi endliwa yi lala ivi yi bakiwa ehenhla ka vuandlalo lebyi totiweke mafurhanyana.
8. Ha yini xinkwa xo pfumala comela xi ri xifanekiselo lexi faneleke naswona ku xi dya swi vula yini? (Vaheveru 10:5-7; 1 Petro 4:1)
8 Xinkwa xo tano xi fanerile hikuva xi hava comela, leyi Bibele yi yi tirhisaka ku fanekisela thyaka kumbe xidyoho. Malunghana ni munhu la tikhomaka hi ndlela yo biha ebandlheni Pawulo u tsundzuxile: ‘Comelanyana lexitsongo xi kukumuxa mbila hinkwayo. Cukumetani comela xa khale, leswaku mi nga ta bola. Kriste paseka ya hina u tlhaviwile. A hi hlayiseni nkhuvo lowu, hayi hi comela xa vubihi kumbe vuhomboloki kambe hi swinkwa leswi nga hava comela swo tenga ni swa ntiyiso.’ (1 Vakorinto 5:6-8; ringanisa Matewu 13:33; 16:6, 12.) Xinkwa xo pfumala comela i xikombiso lexi fanelekaka xa miri wa Yesu wa vumunhu, hikuva a a ri “wo hlawuleka, wo pfumala nandzu, wo kala xivati, wo hambana ni vadyohi.” (Vaheveru 7:26) Yesu a a ri kona kwalaho hi miri wa yena lowu hetisekeke loko a byela vaapostola a ku: “Tekani [xinkwa] lexi mi dya, swi vula miri wa mina.” (Matewu 26:26, A New Translation of the Bible, hi James Moffatt) Ku dya xinkwa lexi swi vula leswaku munhu wa wu pfumela mpfuno wa gandzelo ra Yesu eka yena naswona wa ri amukela. Hambi swi ri tano, ku katseka swo tala.
Vhinya Leyi Nga Ni Nhlamuselo
9. Hi swihi swifanekiselo swin’wana leswi Yesu a vuleke leswaku swi fanele swi tirhisiwa?
9 Yesu u tirhisa xifaniso xin’wana: “A teka xinwelo kutani endzhaku ko nkhensa Xikwembu a va nyika xona a ku, ‘Nwanani eka xona hinkwenu; leswi swi vula ngati ya mina, ngati ya ntwanano lowuntshwa, leyi halateriweke vo tala leswaku yi kota ku hlangula swidyoho swa vona.’” (Matewu 26:27, 28, Moffatt) Xana a ku ri na yini eka xinwelo xa paseka lexi a xi hundziseke naswona swi vula yini eka hina tanihi leswi hi ringetaka ku twisisa leswi hina hi hexe hi nga swona?
10. Xana vhinya yi nghenise ku yini eka Paseka ya Vayuda?
10 Loko Muxe a hlamusele nkhuvo wa Paseka ro sungula, a nga vulavulanga hi swakunwa. Vadyondzi vo tala va pfumela leswaku vhinya yi nghenisiwe eka Paseka endzhaku, kumbexana eka lembe xidzana ra vumbirhi B.C.E.b Eka xiendlakalo xihi na xihi, ku tirhisiwa ka vhinya eka swakudya leswi a swi tolovelekile eka lembe xidzana ro sungula, naswona Yesu a nga lwisananga na swona. U tirhise vhinya ya Paseka loko a sungula Xitsundzuxo.
11. I vhinya ya muxaka muni leyi faneleke ku tirhisiwa hi nkarhi wa Xilalelo xa Hosi?
11 Tanihi leswi Paseka ya Vayuda yi humeleleke endzhaku swinene ka ntshovelo wa vhinya, Yesu u fanele a tirhise vinya yo tshwuka leyi nga yimelaka ngati ya yena hi ku olova hayi juzi leyi nga virisiwangiki. (Ringanisa Nhlavutelo 14:20.) Ngati ya Kriste a yi lavanga ku engeteriwa hi swin’wana kutani vhinya leyi nga pfanganisiwangiki na nchumu yi lulamile, ematshan’weni ya vhinya leyi cheriweke burendhi (yo tanihi port, sherry kumbe muscatel) kumbe leyi nga ni swinyunyeteri kumbe timintsu leti engeteriweke (vermouth, Dubonnet, kumbe swihoko swin’wana swo tala). Kambe, a hi fanelanga hi karhateka swinene hi ndlela leyi vhinya a yi endlisiwa xiswona, hambi vhinya a yi cheriwa chukele loko yi vila ku yi endla leswaku yi nweka kumbe ku antswisa mpimo wa xihoko kumbe loko salfa yintsongo a yi cheriwa ku sivela ku onhaka.c Mabandlha yo tala ma tirhisa vhinya yo tshwuka leyi ringaneleke (yo tanihi Chianti, Burgundy, Beaujolais kumbe yin’wana yo fana na tona) kumbe vhinya yo olova leyi endliweke ekaya. Vhinya ni xinkwa swo va swifanekiselo ntsena; hikwalaho, swihi na swihi leswi nga tirhisiwangiki ku nga yiwa na swona ekaya ivi swi tirhisiwa endzhaku tanihi swakudya kumbe swakunwa swin’wana.
12. Yesu u hlamusela leswaku vhinya yi na nhlamuselo yihi yo fanekisela?
12 Mhaka ya leswaku Yesu u vulavule hi ngati yakwe evusikwini bya Paseka swi nga ha va swi tsundzuxe hi ngati ya xinyimpfana le ndzhaku aEgipta. Kambe xiya ndlela leyi Yesu a endleke ku pimanisa loku hambaneke ha yona, a ku: “Xinwelo lexi i ntwanano lowuntshwa engatini ya mina, leyi halatiwaka hikwalaho ka n’wina.” (Luka 22:20) Xikwembu eku sunguleni xi endle ntwanano ni rixaka ra Israyele wa nyama naswona wu sunguriwe hi ngati ya magandzelo ya swiharhi. A ku ri ni ku yelana exikarhi ka ngati ya magandzelo wolawo ni ngati ya Yesu. Hinkwaswo a swi katseka eku sunguleni ka Xikwembu ntwanano ni tiko ra vanhu va xona. (Eksoda 24:3-8; Vaheveru 9:17-20) Xivumbeko xa ntwanano wa Nawu hi leswaku Israyele wa nyama a a langutele ku vumba tiko ra vaprista ni tihosi. (Eksoda 19:5, 6) Hambi swi ri tano, endzhaku ka loko Israyele a tsandzekile ku hlayisa ntwanano wa Yehova, u vule leswaku a a ta siva “ntwanano lowo sungula” hi “ntwanano lowuntshwa.” (Vaheveru 9:1, 15; Yeremia 31:31-34) Xinwelo xa vhinya lexi sweswi Yesu a xi hundzisaka eka vaapostola vo tshembeka xi yimela ntwanano lowu wuntshwa.
13, 14. (a) Ku va eka ntwanano lowuntshwa swi vula yini? (b) I yini leswi fanekiseriwaka hi ku dya ka munhu swifanekiselo?
13 Vakriste lava nghenisiweke eka ntwanano lowu wuntshwa va vumba tiko ra vaprista ni tihosi. (Vagalatiya 6:16) Muapostola Petro u tsarile: “Kambe n’wina, mi rixaka leri hlawuriweke, mi vaprista va Hosi, mi tiko leri hlawulekeke, vanhu lava nga va Xikwembu hi xiviri, leswaku mi ta kota ku twarisa mintirho leyo saseka ya loyi a mi vitaneke ku huma emunyameni, mi ta nghena eku vonakaleni ka yena loku hlamarisaka.” (1 Petro 2:9) Swi le rivaleni leswaku va amukela ku pona kwihi—vutomi etilweni tanihi vafumi-kulobye na Yesu. Nhlavutelo 20:6 ya swi tiyisa leswi: “Munhu loyi a vonaka ku pfuka eku feni loku ko rhanga, u katekile, . . . va ta va vaprista va Xikwembu ni va Kriste, kutani va ta fuma swin’we na Kriste malembe ya 1 000.”
14 Entiyisweni, endzhaku ka loko Yesu a byele vaapostola leswaku va dya xinkwa ni vhinya swo fanekisela, u va byele leswaku a va ta ‘dya ni ku nwa etafuleni rakwe emfun’weni wa yena naswona va tshama eswiluvelweni leswaku va avanyisa tinxaka ta khume-mbirhi ta Israyele.’ (Luka 22:28-30) Eku heteleleni, ku dya swifanekiselo swa Xitsundzuxo swi vula swo tala ku tlula ku pfumela ntsena eka gandzelo ra Yesu. Mukriste un’wana ni un’wana u fanele a amukela nkutsulo naswona a va ni ripfumelo loko a ta kuma vutomi lebyi nga heriki kwihi na kwihi. (Matewu 20:28; Yohane 6:51) Kambe ku dya swifanekiselo swi vula leswaku munhu yoloye u le ka ntwanano lowuntshwa, u hlawuriwe ku va na Yesu eMfun’weni wakwe.
Xilaveko Xo Twisisa Hi Nkarhi Wa Xitsundzuxo
15. Xana Yesu u wu sungurise ku yini ntshembo lowuntshwa eka malandza ya Xikwembu?
15 Hi laha xihloko lexi hundzeke xi hlamuseleke ha kona, emahlweni ka nkarhi wa Yesu malandza yo tshembeka ya Xikwembu a ma nga ri na ntshembo wa ku ya etilweni. A va langutele ku kuma vutomi lebyi nga heriki emisaveni, kaya ro sungula ra vanhu. Yesu Kriste a a ri wo sungula ku pfuxiwa tanihi moya naswona u ve wo sungula eka vanhu ku tekeriwa etilweni. (Vaefesa 1:20-22; 1 Petro 3:18, 22) Pawulo u tiyise leswi, hi ku tsala a ku: “Leswi hi nga ni xitshembiso lexi tiyeke xa ku nghena exivandleni xo hlawuleka hikwalaho ka ku fa ka Yesu, hi ndlela leyintshwa, leyi hanyaka.” (Vaheveru 10:19, 20) I vamani lava a va ta landzela endzhaku ka loko Yesu a pfule ndlela yoleyo?
16. Vumundzuku byi va khomele yini lava dyaka xinkwa ni vhinya?
16 Emadyambyini lawa Yesu a sunguleke Xilalelo xa Hosi ha wona, u byele vaapostola va yena vo tshembeka leswaku a a va lunghisela ndhawu etilweni. (Yohane 14:2, 3) Kambe, tsundzuka leswaku Yesu u tlhele a vula leswaku lava dyaka xinkwa ni xinwelo va ta va eMfun’weni wa yena ivi va tshama eswiluvelweni va avanyisa. Xana volavo a ku ta va vaapostola ntsena? Doo, hikuva endzhakunyana muapostola Yohane u twisise leswaku Vakriste van’wana na vona a va ta hlula ivi ‘va tshama na Yesu exiluvelweni xa yena,’ naswona va ri swin’we a va ta va ‘mfumo ni vaprista leswaku va fuma emisaveni.’ (Nhlavutelo 3:21; 5:10) Yohane nakambe u tive ntsengo wa Vakriste lava va “kutsuriweke emisaveni”—144 000. (Nhlavutelo 14:1-3) Leswi lowu wu nga ntlawa lowuntsongo swinene, “ntlhambinyana” loko wu pimanisiwa ni hinkwavo lava gandzeleke Xikwembu eka malembe yo tala lama hundzeke, ku twisisa loku hlawulekeke ka laveka hi nkarhi wa Xitsundzuxo.—Luka 12:32.
17, 18. (a) Xana Vakriste van’wana eKorinto a va wele eka mukhuva wihi? (b) Ha yini ku tlurisa eka swakudya ni swakunwa a swi bihile? (Vaheveru 10:28-31)
17 Pawulo u swi hlamuserile leswi eka papila ra yena ro ya eka Vakorinto hi nkarhi lowu vaapostola van’wana a va ha hanya ha wona ni loko Xikwembu xa ha vitana Vakriste “ku va vahlawuriwa.” Pawulo u vule leswaku mukhuva wo biha a wu ri kona exikarhi ka lava a va boheka ku dya swifanekiselo. Van’wana a va dya ka ha ri emahlweni kumbe ku nwa ngopfu, swi va endla va khudzehela, va tsana emintlhavekweni ya vona. Hikwalaho, a va nga swi koti ku ‘twisisa miri,’ miri wa nyama wa Yesu lowu yimeriweke hi xinkwa. Xana sweswo a swi ri swa nkoka? Ina! Hi ku hlanganyela va nga faneleki, va ve ni “nandzu wo dyohela miri ni ngati ya Hosi.” Loko a va xalamukile emianakanyweni ni le moyeni, ‘a va ta twisisa leswi a va ri swona kutani a va nga ta avanyisiwa.’—1 Vakorinto 1:2; 11:20-22, 27-31.
18 Xana Vakriste volavo a va fanele va twisisa yini naswona hi ndlela yihi? Xo sungula, a va fanele ku twisisa ku vitaniwa ka vona hi mbilu ni mianakanyo leswaku va le xikarhi ka vadyandzhaka va 144 000 va vutomi bya le tilweni. Xana va swi twisisise ku yini leswi, naswona xana vo tala namuntlha va fanele va kholwa leswaku i va xiphemu xa ntlawa lowu wuntsongo lowu Xikwembu xi wu hlawuleke ku sukela esikwini ra vaapostola?
19. Hi xihi xiyimo lexi paluxaka lexi a xi ri kona eka Xitsundzuxo xa 1989?
19 Kahle-kahle, a hi vangani ntsena eka Vakriste va ntiyiso namuntlha lava va twisisaka leswi eka vona. Eku tlangeleni ka Xilalelo xa Hosi hi 1989, a ku hlengeletane vo tlula 9 479 000 emabandlheni ya Timbhoni ta Yehova emisaveni hinkwayo. Va kwalomu ka 8 700 va tivule lava nga ni ntshembo wo va ‘lava poniseriweke mfumo wa le tilweni.’ (2 Timotiya 4:18) Ntshungu lowun’wana hinkwawo—ina, timililoyi ta Vakriste van’wana vo tshembeka, lava katekisiweke lava a va hlengeletanile—va swi twisisile leswaku ntshembo wa vona lowu tiyeke i ku hanya hi laha ku nga heriki emisaveni.
20. Xana lava va 144 000 va tivisiwa njhani leswaku va vitaniwile? (1 Yohane 2:27)
20 Hi Pentekosta ya 33 C.E., Xikwembu xi sungule ku hlawula va 144 000 leswaku va kuma vutomi bya le tilweni. Tanihi leswi ntshembo lowu a wu ri wuntshwa, wu nga kumiwanga hi malandza ya Xikwembu emahlweni ka nkarhi wa Yesu, xana lava hlawuriweke a va ta swi tivisa ku yini kumbe a va ta tiyisekisiwa njhani hi ntshembo lowu? Va twisisa leswi hi ku amukela vumbhoni bya swona lebyi nyikiwaka hi moya wa Xikwembu lowo kwetsima. Sweswo a swi vuli swona leswaku va vona moya hi xiviri (a hi munhu) kumbe ku kuma langutelo ra mianakanyo ra moya lowu vulavulaka na vona, kumbe ku twa marito yo huma eka xivandla xa moya. Pawulo wa hlamusela: “Moya lowu wu yima ni mimoya ya hina ku tiyisa leswaku hi vana va Xikwembu, . . . naswona hi vadyandzhaka; hi vadyandzhaka va Xikwembu, ni vadyandzhaka swin’we na Kriste; leswi kunene hi xanisekaka na yena, swi vula leswaku hi ta kwetsimisiwa na yena.”—Varhoma 8:16, 17.
21. (a) Lava totiweke va swi tivisa ku yini leswaku va ni ntshembo wa le tilweni? (1 Vakorinto 10:15-17) (b) Xana vatotiwa i vanhu va njhani, naswona va kombisa ntshembo wa vona hi laha ku faneleke hi ndlela yihi?
21 Vumbhoni lebyi kumbe ku twisisa loku, ku cinca ku anakanya ni ntshembo wa vona. Va ha ri vanhu, va swi tsakela swilo leswinene swa ntumbuluko wa Yehova wa laha misaveni, kambe xikongomelo xa vona evuton’wini bya vona ni ku navela ka vona i ku va vadyandzhaka kun’we na Kriste. A va fikelelanga langutelo leri hi ku landzelela mintlhaveko. I vanhu lava hanyeke kahle, lava ringaniselaka eka malangutelo ni ku tikhoma ka vona. Hambi swi ri tano, hi ku kwetsimisiwa hi moya wa Xikwembu va tiyiseka hi ku vitaniwa ka vona, a va kanakani ha swona. (2 Vatesalonika 2:13; 2 Timotiya 2:10-12) Hi ku twisisa leswi gandzelo ra Yesu ri vulaka swona eka vona ni ku twisisa leswaku i Vakriste lava totiweke hi moya, va dya swifanekiselo swa Xitsundzuxo hi ndlela leyi faneleke.
22. I yini leswi vo tala lava nga ta va kona eka Xilalelo xa Hosi va nga ta swi twisisa?
22 Vo tala va lava va nga ta hlengeletana hi ku titsongahata hi April 10 a va na wona ntshembo wolowo, hikuva Xikwembu a xi va totanga hi moya, xi va vitanela evuton’wini bya le tilweni. Hi laha hi xiyeke ha kona, Xikwembu xi sungule ku hlawula va 144 000 le ndzhaku esikwini ra vaapostola. Kambe eku heleni ka xirhambo xexo, swi fanele swi languteriwa leswaku van’wana lava n’wi gandzelaka va ta va ni ntshembo lowu Muxe, Davhida, Yohane Mukhuvuri ni van’wana vo tshembeka a va ri na wona, lava va feke Yesu a nga si pfula ndlela ya vutomi bya le tilweni. Xisweswo, timiliyoni ta Vakriste vo tshembeka ni lava gingiritekaka namuntlha a ti dyi swifanekiselo swa Xitsundzuxo. Vakriste vo tano va swi twisisa leswi va nga swona emahlweni ka Xikwembu hi langutelo ra leswaku va wu twisisa ntshembo wa vona lowu tiyeke. Va pfuneka engatini ni le mirini wa Yesu hi ku rivaleriwa swidyoho swa vona ni ku kuma vutomi lebyi nga heriki emisaveni.—1 Petro 1:19; 2:24; Nhlavutelo 7:9, 15.
23. Hikwalaho ka yini Xitsundzuxo xi ta va xi ri nkhuvo lowu tsakisaka? (Ringanisa 2 Tikronika 30:21.)
23 Kutani ke, a hi languteleni nkhuvo lowu tsakisaka hi April 10. Ku ta va ku ri nkarhi wo tirhisa ku twisisa kambe wu tlhela wu va nkarhi wa ntsako. Ntsako eka nhlayo yintsongo leyi nga ni ntshembo wa le tilweni leyi hi laha ku faneleke na hi ku titsongahata yi nga ta dya xinkwa ni xinwelo. (Nhlavutelo 19:7) Ntsako ni le ka timiliyoni ta Vakriste lava tsakeke lava emadyambyini wolawo va nga ta xiya ni ku dyondza ni lava nga ni ntshembo wo tsundzuka nkhuvo lowu wa nkoka emisaveni hi laha ku nga heriki.—Yohane 3:29.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a “Evusikwini lebyi A nyikeriweke ha byona, Hosi Yesu u teke xinkwa; a nkhensa, A xi phema ivi a ku: ‘Lowu i miri wa mina lowu nga wa n’wina; endlani leswi tanihi ku ndzi tsundzuka.’ Hi laha ku fanaka A teka xinwelo loko xilalelo xi herile ivi a ku: ‘Xinwelo lexi i ntwanano lowuntshwa, lowu simekiweke hi ngati ya mina; nkarhi wun’wana ni wun’wana loko mi nwela eka xona, swi endleni tanihi xitsundzuxo.’”—An Expanded Paraphrase of the Epistles of Paul, hi F. F. Bruce.
b Mudyondzi un’wana u nyikela mianakanyo leyi eka mhaka leyi ha yona vhinya yi nghenisiweke: “[Paseka] a yi nga ha ta va nhlengeletano ya lembe na lembe ya vavanuna lava kuleke ntsena; a wu ta va nkarhi wa nkhuvo wa dyangu, lowu eka wona ku nwa vhinya ku fanelaka.”—The Hebrew Passover—From the Earliest Times to A.D. 70, hi J. B. Segal.
c Ku sukela eminkarhini ya khale, munyu, tandza ro basa ni swilo swin’wana swi tirhisiwile ku basisa kumbe ku humesa muvala ni nantswo wa vhinya, Varhoma va tirhisa hambi ku ri salfa tanihi xitengisi eku endleni ka vhinya.
Nhlamulo Ya Wena Hi Yihi?
◻ Ha yini xinkwa xo pfumala comela xi hundzisiwa hi nkarhi wa Xitsundzuxo, naswona xi fanekisela yini?
◻ Xana xinwelo lexi hundzisiwaka hi nkarhi wa Xilalelo xa Hosi i yini, naswona xi yimela yini?
◻ Ha yini ku twisisa ku laveka malunghana ni nkhuvo wa Xitsundzuxo?
◻ Hikokwalaho ka yini u langutele Xitsundzuxo lexi taka?