Kuma Ntiyiso Hinkwawo!
“ANDZI si tshama ndzi ri vona vito rero eBibeleni ya mina,” ku vule Francisco. Vito Yehova ri humelele eka bulo ra yena ni wun’wana wa Timbhoni ta Yehova. I ntiyiso, a a nga ta ri vona vito ra Xikwembu eBibeleni ya Almeida ya ku hundzuluxela ka Xiputukezi ka nkandziyiso wa 1969. Eka yona vito Yehova a ri humeleri. Tanihi Mukhatoliki wa Brazil, nkarhi na nkarhi Francisco u ya eMass hi Sonto naswona u tsakela ku hlaya Bibele ekaya ra yena. Kambe vito Yehova ri n’wi hlamarisile.
Xikwembu I Mani?
Vhiki leri landzeleke, Mbhoni yi n’wi tisele nkandziyiso wun’wana wa ku hundzuluxela ka Almeida. Kutani, va pimanisa minkandziyiso leyi ha yimbirhi ka yona eka Psalma 83:18. Kutani, va kume yini xana? Phela, tsalwa leri eka nkandziyiso wolowo wa 1966 ri ri: “Wena, loyi vito YEHOVA ri nga ra wena ntsena, u la tlakukeke swinene emisaveni hinkwayo”! Kambe, enkandziyisweni wa 1969, ematshan’wini ya “YEHOVA” ku tirhisiwe rito “HOSI.” “Wa swi vona leswaku laha ku cinciwe swin’wana,” ku vula Mbhoni, kutani yi vutisa: “Kahle-kahle, ‘Hosi’ a hi vito, a swi tano ke?” “E-e,” ku vula Francisco. A karhatekilenyana, u engeterile: “Xana va nga swi endlisa ku yini sweswo?”
Leswi swi nyike nkarhi wo endla nkambisisonyana hi vito ra Xikwembu. Hi xikombiso, Francisco u dyondze leswaku hi ku ya hi The Catholic Encyclopedia (1910), Yehova i “vito leri faneleke ra Xikwembu eka Testamente ya Khale.” U dyondze ni leswaku eka “Testamente ya Khale” leyi xiphemu lexikulu xa yona a xi tsariwe hi ririmi ra Xiheveru, vito rero ri humelela hi makhamba lama lavaka ku va 7 000. A ku na muhundzuluxeri loyi a nga na mpfumelelo wo cinca vito lerinene Yehova ku ya eka xithopo Hosi lexi gegaka. Francisco u lave ntiyiso hi vito Yehova, naswona u wu kumile kona eBibeleni na hi nkambisiso lowu kongomisiweke kahle.
Hi Xihi Xiphemu Xa Yesu?
Hi laha swi kombisiweke ha kona eka nhloko-mhaka leyi hundzeke, vukhongeri bya misava byi thyakise mintiyiso yo tala. Hi xiwelo, eka vutirheli bya vona bya yindlu na yindlu, Timbhoni ta Yehova ti na nkarhi wo hlamusela leswi vanhu va swi pfumelaka. Kavula, leswi swi nga ha hambana hi tindhawu, kambe mianakanyo yin’wana ya fana. Hi xikombiso, loko va vutisiwa leswaku, ‘Xikwembu i mani?’ Swirho swin’wana swa ndyangu swi ri, i ‘Yesu.’ Hi sweswo va va va vula leswaku Yesu i Xikwembu xa Matimba Hinkwawo. Kambe, xana miehleketo leyi yi yimela ntiyiso?
Ehleketa hi tinhla leti landzelaka. Yesu u khongele eka Tata wa yena a ku: “Kambe vutomi lebyi nga heriki, hi leswaku va ku tiva, wena u nga Xikwembu xa ntiyiso, na Yesu Kriste loyi u n’wi rhumeke.” (Yohane 17:3) Xana u swi xiyile leswaku Yesu a a nga kombeteli eka yena n’wini kambe eka Tata wakwe wa le matilweni tanihi “Xikwembu xa ntiyiso [ntsena]”? Hikwalaho, vadyondzisiwa va Yesu vo sungula a va tiyisile loko va te eka yena: “Hakunene, u n’wana wa Xikwembu.” Yesu hi yexe u te: “Ndzi n’wana wa Xikwembu.” Hikwalaho, ntiyiso hi leswaku Yesu a hi Xikwembu xa Matimba Hinkwawo, kambe i N’wana wa Yehova Xikwembu.—Matewu 14:33; Yohane 10:36.
Hi Kwihi Laha Misava Yi Yaka Kona?
Ku vuriwa yihi hi laha rixaka leri ni misava leyi swi yaka kona? John F. Kennedy, muungameri la feke wa le United States, loko a vulavula ni Nhlengeletano ya Mani na Mani ya UN u te: “Hi ni matimba yo endla rixaka leri ri va rixaka ro antswa ra vanhu ematin’wini ya misava—kumbe ku ri endla ri va rona ro hetelela.” Varhangeri va misava va sweswi, onge va ehleketa hi laha ku fanaka. Hakanyingi leswi Timbhoni ta Yehova ti swi twaka evutirhelini bya tona, hi leswaku eku heleni ka misava, pulanete ya misava yi ta herisiwa hi ndzilo kumbe hi nyimpi ya nyutliya. Eku seketeleni ka ntshembo lowu, van’wana va kombetela eka Nhlavutelo 21:1, leyi nge: “Kutani ndzi vona tilo lerintshwa ni misava leyintshwa, hikuva tilo lero sungula ni misava leyo sungula a swi hundzile, ni lwandle ri nga ha ri kona.”
Bibele hakanyingi yi tirhisa rito “misava” hi mongo wo fanekisela, yi vula vanhu. Xikombiso xi kumeka eka Genesa 11:1, leyi nge: “Misav̌a hinkwayo a yi ri ni ku v̌ulav̌ula kun’we, ni mavito maṅwe.” (Nakambe languta 1 Tihosi 2:1, 2; Psalma 96:1.) Eka Nhlavutelo 21:1, “misava leyo sungula” yi kombetela, ku nga ri eka planete leyi kambe vandla ro homboloka ra vanhu leri nga ta herisiwa. Leswi swi ta pfula ndlela yo pfuxeta Paradeyisi laha misaveni. (Luka 23:43; 2 Vatesalonika 1:6-9; Nhlavutelo 21:4) Leswi swi pfumelelana ni Bibele hinkwayo, leyi kombisaka leswaku misava ya xiviri a yi nge lovisiwi ni siku ni rin’we. Hi xikombiso, Psalma 104:5 yi kombisa leswaku Xikwembu “ši tiyisile misav̌a emasungulweni ya yona, yi nga ka yi nga ṭekaṭeki ni siku rin’we.” (Ringanisa Eklesiasta 1:4.) Entiyisweni, Yehova u ‘endle misava leswaku yi akiwa’ hi laha ku nga heriki.—Esaya 45:18.
Ha Yini U Fanele U Kuma Ntiyiso Hinkwawo?
Leswi swa ha ku boxiwaka laha henhla ko va swikombiso swa mianakanyo leyi hoxeke leyi tivekaka namuntlha. Hambi swi ri tano, loko xirho xa ndyangu xi swi lava ku kanela, hi laha Francisco a endleke ha kona, Timbhoni ta Yehova ta tsaka hi leswi ndlela yi pfulekeke ya ku vulavurisana hi ntiyiso wa Matsalwa lowu voningelaka.
Ku nga kumi ntiyiso hinkwawo swi nga ha ku vangela mimbuyelo leyi nga tsakisiki. Ku kombisa sweswo: Loko Yesu a ri la misaveni, vo tala va endliwe va kholwa leswaku a a ri n’wana wun’wana wa Mariya na Yosefa, khale ka muvatli ntsena wa le Nazareta. Hikwalaho, a va nga nyikeli swinene nyingiso eka yena. Hi mpimo wo karhi, a va tiyisile. Yesu a ri n’wana wa Mariya, u tswariwe hi moya wo kwetsima. A ri n’wana wa Yosefa hi ku wundliwa, naswona entiyisweni u tirhile tanihi muvatli. (Marka 6:3) Kambe, xana wolowo a ku ri ntiyiso hinkwawo mayelana na yena? Doo! A a ri Mesiya ni la nga ta va “Hosi ya tihosi”! (Nhlavutelo 17:14; Luka 1:32-35; Mintirho 2:36) Ku nga kumi ntiyiso hinkwawo hi Yesu swi vangele vanhu vo tala ku lahlekeriwa hi lunghelo leri nga ta ka ri nga engetiwi—ku tsakela vuxaka bya munhu hi xiyexe na Yesu emisaveni.
Ku Lavisisa Ntiyiso Hinkwawo
Doroba lerikulu ra Beriya (sweswi ri vuriwaka Véroia) eMakedoniya wa khale ri tiveka swinene eka vahlayi va Bibele hikwalaho ka langutelo leri bumabumelekaka ra vaaki va rona va lembe-xidzana ro sungula. Xana a ku ri rihi langutelo ra kona? Tsalwa ri ri: “Va amukela Rito [leri chumayeriweke hi muapostola Pawulo] hi ku nkhensa lokukulu, va kambisisa Matsalwa masiku hinkwawo, va lava ku tiva leswaku xana timhaka ti tano xana.” Vuyelo? “Lavo tala exikarhi ka vona va pfumela, naswona, exikarhi ka Magriki, ku pfumela vavasati lava chavisekaka lavo tala, ni vavanuna lavo tala.”—Mintirho 17:11, 12.
Ni langutelo ra vaprofeta va khale va Xikwembu a a ri ri leri bumabumelekaka. Va “lavisisile ni ku kambisisa” hi ta ku ponisiwa loku a ku ta ta hi Mesiya. (1 Petro 1:10) Xikwembu xi katekise migingiriko ya vona. Kutani ke, swi le rivaleni leswaku a ku na ku tsemakanya. Ku lavisisa ni ku kambisisa tidyondzo hi ku phikelela na hi vukheta—leyi i ndlela yo kuma ntiyiso hinkwawo wa Bibele!
U nga ha kanakana, ‘Xana ndzi fanele ku sungula kwihi?’ Loko a dyondze yin’wana ya tibuku ta Vukriste, nsati un’wana wa le Brazil u tsarile: “Hi [yena ni nuna wa yena] ku hatlisa hi xiye leswaku a hi lava vutivi byo tano byo tala, ku kuma tinhlamulo ta swivutiso swo tala leswi a hi ri na swona . . . Ndzi kombela ku pfuniwa, xana ndzi nga yi kumisa ku yini Bibele ni tibuku tin’wana leti nga ndzi pfunaka ku tiva Tata wa hina wa le matilweni hi laha ku engetelekeke?” A a ri entileni lowunene: ku dyondza Bibele ni tibuku leti sekeriweke eBibeleni leti nga ni ntiyiso. Loko na wena u lava ntiyiso hinkwawo, phofula mbilu ya wena eka Yehova Xikwembu kutani u kombela mpfuno wa yena. Naswona xiya marito lawa yo khutaza: “Loko un’wana wa n’wina a pfumala vutlhari, a a kombele eka Xikwembu, lexi nyikaka vanhu hi tintswalo, ku nga ri na ku vilela, kutani ú ta nyikiwa byona. Ntsena, a a kombele hi ku pfumela, a nga kanakani.”—Yakobo 1:5, 6.
Timiliyoni ta vanhu ti vulavurisana ni Timbhoni ta Yehova hi Bibele, xisweswo hi ku chivirika va lavisisa ni ku kambisisa ntiyiso hi vukheta. Ku nghenisa ni ku tirhisa vutivi byo tano lebyi kongomeke bya Xikwembu xa ntiyiso na Yesu Kriste swi vula vutomi lebyi nga heriki. (Yohane 17:3) Sweswo swi nga va mikateko ya wena yo saseka loko u lavisisa hi ku gingirika kutani u kuma ntiyiso hinkwawo.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]
Ntiyiso hinkwawo ha Yesu a ku ri leswaku a a ri Mesiya, ku nga ri muvatli ntsena