Ntshembo Wu Hlula Ku Hela Matimba!
EKA Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary, ku hela matimba ku hlamuseriwa tanihi “ku lahlekeriwa hi ntshembo hi laha ku heleleke.” Kutani ke, swi le rivaleni leswaku loko hi ta hlula ku hela matimba, ku laveka ntshembo!
Munhu la nga riki na vuyo, la bohekaka ku tshama lomu tindleleni a nge heli matimba hi ku helela loko a ri ni ntshembo. Ntshembo wu nga chavelela ni lava va karhatiwaka hi ntshikelelo, wu va tiyisa leswaku va kota ku tiyisela. Kambe ntshembo wu fanele wu va lowu u nga titshegaga ha wona! Xana leswi swi vula yini?
Xisekelo Xa Ntshembo
Tsundzuka leswi humeleleke Sara, nkata mupatriarka Abrahama. Loko a tshinelela malembe ya 90 hi vukhale, a a ha ri mhika naswona se a ku ri khale a hele matimba leswaku a nga ha veleka n’wana. Kambe, loko nuna wakwe a ri ni malembe ya 99, Yehova u tlhele a vula xitshembiso lexi a xi vuleke malembe lama hundzeke—kunene Abrahama a a ta va ni ‘mbewu’ kumbe mudyandzhaka. Abrahama u swi tivile leswaku lexi a ku ri xitshembiso lexi a nga tshembelaka eka xona. Ehleketa ndlela leyi Sara a faneleke a tsake ha yona loko, hi singita, xiendlakalo lexi tsakisaka xi humelela, kutani a veleka Isaka! (Genesa 12:2, 3; 17:1-4, 19; 21:2) Ku tshembela ka Abrahama eka Xikwembu a ku nga hoxanga, hi laha muapostola Pawulo a hlamuseleke ha kona: “[Abrahama] a nga kanakananga hi tlhelo ra xitshembiso xa Xikwembu, ni ku pfumela ka yena a ku helanga; kambe ú kumile matimba hi mhaka ya ku pfumela, kutani a dzunisa Xikwembu.”—Varhoma 4:20.
Loko a tsalela Vayuda lava veke Vakriste esikwini rakwe, hi swivangelo swimbirhi leswi twalaka, Pawulo u kombise leswaku va fanele ku tshembela exitshembisweni xa Xikwembu xa ku ponisa hi ku tirhisa Yesu. Loko a vula xitshembiso xa Xikwembu eka Abrahama ni xihlambanyo xa xona xo tiyisekisa sweswo, muapostola u khongoterile a ku: “Loko vanhu va hlambanya, va hlambanya hi loyi a nga nkulu eka vona, kutani etimhakeni ta vona ta ku kanetana, ku hlambanya swi heta ni ku tiyisa mhaka. Hikokwalaho, loko Xikwembu xi naverile ku kombisa hi ndlela leyi khorwisaka, eka lava a va ri vadyandzhaka va xitshembiso, leswaku xi nga ka xi nga tlheleli endzhaku emakungwini ya xona, xi swi tiyisile hi ku hlambanya. Sweswi ke, ku ni swilo swimbirhi leswi nga hundzukiki, leswi eka swona swi nga endlekiki leswaku Xikwembu xi kumeka xi ri muhembi. Kutani hina lava hi chaveleke eka xona, hi ta tiya nhlana swinene, hi amukela hi mandla mambirhi ku langutela loku ku vekiweke emahlweni ka hina.” (Vaheveru 6:16-18) Ina, switshembiso swa Xikwembu swi tiyile ni ku tshembeka. Yehova i wa matimba hinkwawo, hi yena ntsena a kotaka ku tiyisekisa ku hetiseka ka marito yakwe.
Ntshembo—Lowu “Tiyeke Ni Ku Tshembeka”
Pawulo u tsale leswaku ntshembo wa Vukriste hi lowu “tiyeke ni ku tshembeka.” (Vaheveru 6:19) Pawulo a a ku tiva laha ntshembo wakwe a wu simekiwe kona. Wa hlamusela: “[Ntshembo wu] nghena ku ya fika ni le ndzeni . . .[e]ndzhaku ka nguvu ya xisirhelelo.” Xana leswi swi vula yini? Pawulo a vulavula hi lexi tivekaka, ku nga tempele ya khale ya Yerusalema. Eka yona a ku ri ni xivandla xa Xikwetsimisiso xi hambanisiwe ni muako hinkwawo hi nguvu. (Eksoda 26:31, 33; Matewu 27:51) Kavula, tempele ya xiviri ya le Yerusalema i khale yi mbundzuxiwile. Kutani ke, xana Xikwetsimisiso lexi xi yelana na yini namuntlha?
Xi yelana ni matilo hi woxe, laha Xikwembu xi nga exiluvelweni kona! Pawulo u hlamusele leswi loko a vula leswaku Yesu endzhaku ka ku tlhandluka ka yena “a nga nghenanga exivandleni lexo hlawuleka xo endliwa hi mavoko [etempeleni eYerusalema], lexi ngo va xifaniso ntsena xa lexa xiviri, kambe ú nghenile etilweni hi koxe, a ta humelela sweswi emahlweni ka Xikwembu ku hi yimela.” (Vaheveru 9:24) Kutani ntshembo wa Vukriste, lowu hi pfunaka ku lwisana ni ku hela matimba, a wu titsheganga hi tipolitiki ta vanhu kambe hi lunghiselelo ra le tilweni. Wu titshege hi Loyi Xikwembu xi n’wi hlawuleke, Yesu Kriste, loyi a nyikeleke vutomi byakwe tanihi nkutsulo wa swidyoho swa hina loyi sweswi a humelelaka emahlweni ka Xikwembu ku hi yimela. (1 Yohane 2:1, 2) Ku ya emahlweni, hi laha hakanyingi swi kombisiwaka ha kona eka tikholomu ta magazini lowu, yena Yesu loyi hi yena la hlawuriweke hi Xikwembu leswaku a fuma tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni naswona a a ri eku fumeni ku sukela hi 1914. Mfumo lowu wa le tilweni hi ku hatlisa wu ta susa swilo leswi hetaka vanhu vo tala matimba.
Ntshembo—“Mhingu Ya Moya”
Ku khorwisa vahlayi va yena leswaku ntshembo wa vona wa ku ponisiwa ha Yesu a wu tiyisisiwile, Pawulo u fanekisile. U hlamuserile, “Ku [tshemba] loku ku fana ni mhingu ya moya.”—Vaheveru 6:19.
Timhingu a ti tolovelekile eka vafambi vo kota Pawulo. Timhingu ta khale a ti fana swinene ni ta namuntlha, hakanyingi a ti endliwa hi nsimbhi ti ri na makumu mambirhi lama fanaka ni meno leswaku ma khoma vuandlalo bya lwandle. Endleleni yo ya le Rhoma hi 58 C.E., byatso bya Pawulo a byi ri ekhombyeni ro mbombomela. Kambe loko byatso byi ya byi nghena eka mati lama nga entangiki ngopfu, vatluti “va hoxa mune wa [timhingu] enyalweni.” Hikwalaho ka timhingu toleto, byatso byi hlule bubutsa hi ku hlayiseka.—Mintirho 27:29, 39, 40, 44.
Kutani ke, u fanele u endla yini leswaku u tiyisa ntshembo wa wena tanihi mhingu leswaku u ta kota ku hlula maxangu ya ikhonomi, ku vabya ka nyama kumbe ka mintlhaveko, kumbe “mabubutsa” wahi ni wahi lama nga ku telaka? Xo sungula, tiyiseka leswaku switshembiso swa Bibele swa tshembeka. ‘Tiyiseka hi swilo hinkwaswo.’ (1 Vatesalonika 5:21) Hi xikombiso, loko Timbhoni ta Yehova ti vulavula na wena enkarhini lowu taka, yingisela leswi ti swi vulaka. Loko ti nga endzi ko tala laha u tshamaka kona, ti lave eka Holo ya Mfumo leyi nga ekusuhi. A wu nge susumeteriwi ku va joyina, kambe u ta rhamberiwa ku amukela dyondzo ya mahala ya Bibele, leyi lunghiseleriweke ku fambisiwa hambi ku ri kwihi naswona rini na rini loko swi ku pfumelela.
Dyondzo yo tano yi ta ku tiyisekisa leswaku Xikwembu “xi hakela lava va xi lavaka.” (Vaheveru 11:6) U ta dyondza leswaku hi xihatla Mfumo wa Xikwembu ehansi ka Hosi, Kriste Yesu, wu ta susa ku onhaka ni ku nga ringani loku endlaka vo tala va hela matimba namuntlha. Ehansi ka Mfumo wolowo, misava leyi yi ta vuyeteriwa yi va paradeyisi, naswona Xikwembu xi ta nyika lava va xi rhandzaka vutomi lebyi nga heriki. (Psalma 37:29; Nhlavutelo 21:4) Mawaku ntshembo wo vangama swonghasi!
Hlaya Bibele hi vukheta ku vona leswaku ntshembo lowu i wa ntiyiso. Kutani u tirhela ku endla vuxaka bya munhu hi xiyexe ni Xikwembu, u va munghana wa xona hi laha Abrahama a a ri ha kona. (Yakobo 2:23) Tanihi leswi Yehova a nga “L’a yingisaka mikhongelo,” n’wi byele timhaka ta wena. Loko ku tshinelela ka wena ku ri lokunene, xikhongelo xa wena xi ta ku pfuna ku rhula mindzhwalo ya wena ivi u hlula ku hela matimba ka wena. Nakambe moya wa Xikwembu wu nga ku pfulela ndlela yo hundzula xiyimo lexi ku tshikilelaka.—Psalma 55:22; 65:2; 1 Yohane 5:14, 15.
“Mi Tiya”!
Endzhaku ka loko a tsundzuxe vadyondzisiwa-kulobye ku ‘tiyiseka hi swilo hinkwaswo,’ Pawulo u engeterile: “Mi tiya eka leswinene.” (1 Vatesalonika 5:21) Ndlela yin’wana ya ku endla leswi i ku hlanganyela ni vanhu lava na vona va khomelelaka va tiya eka ntshembo wa Vukriste. Hosi Solomoni wo tlhariha u tsundzuxile: “L’a fambaka ni tintlhari o ta tlhariha. Kambe l’a tolov̌elaka ŝihunguki o ta onhaka.” (Swivuriso 13:20) U nga pfumeleli vutiko kumbe mintlhaveko leyo biha yi ku sivela ku lava xinakulobye lexinene. Hi xikombiso, exikarhi ka Timbhoni ta Yehova va kona vanhu lava eku sunguleni a va nga ri na ntshembo. Kambe dyondzo ya vona ya Bibele, leyi fambisanaka ni xinakulobye lexi tsakisaka ni vapfumeri-kulobye, yi tiyisa vuxaka bya vona na Yehova ivi yi va nyika ntshembo lowu tshembekaka, lowu fanaka ni mhingu. Xana leswi hakunene swi hlula ku hela matimba? Kunene swa ku hlula.
Xiya mhaka ya Annmarie, loyi a a hele matimba hikwalaho ka leswi a xaniseka hi ku khomiwa loko biha hi nuna wa yena. Wa hlamusela: “Ndzi anakanye ku tidlaya, kambe hikwalaho ka xivangelo xin’wana ndzi anakanye ku sungula hi ku khongela eka Xikwembu. Ndzi tsundzuka ndzi ku, ‘Ha yini u nga ndzi pfuni? Hikuva i khale ndzi ku tshemba, kambe swi nga pfuni nchumu.’ Ndzi hetelele xikhongelo xa mina ndzi ri karhi ndzi anakanya leswaku xikongomelo xa vutomi a xi kona, kutani a swi ta antswa loko a ndzi file. Hi nkarhi wolowo a ku ri ni la gongondzaka enyangweni. Ndzi anakanye ku swi honisa, ndzi tshemba leswaku loyi a nga kwalaho u ta hetelela a fambile.
“Ku gongondza ku hambetile, ivi ndzi sungula ku hlundzuka. Ndzi sule mihloti ya mina ivi ndzi ya vona loyi a a ri enyangweni, a ndzi tshemba leswaku ndzi ta heta hi xihatla leswaku ndzi ta endla leswi a ndzi tiyimisele swona. Kambe,” ku vula Annmarie, “hikwalaho ka Yehova, a swi endlekanga hi ndlela yoleyo, hikuva loko ndzi pfula nyangwa ndzi kume ku yime vavasati vambirhi. I ntiyiso, a ndzi hlundzuke swinene, naswona a ndzi nga swi twisisi nikatsongo leswi a va swi vula. Kambe va ndzi nyike buku leyi a yi ta ndzi hlamusela leswaku vutomi byi ni xikongomelo. Hi swona leswi a swi laveka leswaku ndzi pfuxeta ku tsakela ka mina vutomi.” Vaendzi va yena va hlele dyondzo ya Bibele ya nkarhi na nkarhi na yena. Annmarie u dyondze ku va munghana wa Xikwembu. Leswi, nakambe swi n’wi nyike xikongomelo xa vutomi. Sweswi u pfuna van’wana ku va ni ntshembo eka Xikwembu.
Kumbexana u tshembele leswaku ku hela matimba ku ta herisiwa, handle ko xiya hinkwaswo leswi katsekaka kwalaho. Kambe loko u tshame u khongela u ku: “A ku te ku fuma ka wena; ku rhandza ka wena a ku endliwe misaveni, tanihi loko ku endliwa tilweni,” kutani u khongelele ku ta ka Mfumo wa Xikwembu ehansi ka Yesu Kriste, loku nga ta herisa swilo leswi vangelaka vanhu va timbilu letinene leswaku va hela matimba. (Matewu 6:10) Dyondzo ya wena hi wexe ya Bibele ni ku hlanganyela nkarhi na nkarhi ni lava nga ni ntshembo lowu fanaka swi ta tiyisa ku khomelela ka wena eka ntshembo wa ku ta ka Mfumo wa Yehova, wu tisa Paradeyisi emisaveni ya hina. (1 Timotiya 6:12, 19) Lowu i ntshembo wo vangama lowu tivisiwaka hi magazini lowu eka nkandziyiso wun’wana ni wun’wana. Khomelela ntshembo hi mbilu leswaku u lwisana ni ku hela matimba. Entiyisweni, ntshembo a wu “khomisi tingana.”—Varhoma 5:5.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]
Ku dyondza Bibele swi hi nyika ntshembo lowu fanaka ni “mhingu ya moya[-xiviri]”