Swivono Swa Tiko Leri Tshembisiweke

Dyana Swakudya—Dyana Xinkwa

NKARHI wun’wana loko Yesu ni vadyondzisiwa va yena va ri endlwini, “[a] va tsandzeka ni ku dya swakudya” hikwalaho ka ntshungu. (Marka 3:20) Siku rin’wana Yesu u nghene endlwini ya Mufarisi “ku ya dya swakudya kona.” (Luka 14:1) I muxaka muni wa swakudya lowu taka emiehleketweni ya wena?

Vaisrayele va khale kumbexana a va ta anakanya hi xinkwa hikuva tinhlamuselo ta Xiheveru ni Xigriki ta “ku dya swakudya” hi ku kongoma a ti vula ‘ku dya xinkwa.’ Leswi swa twala, tanihi leswi xinkwa lexi endliweke hi koroni kumbe maxalana a xi ri swakudya leswi tolovelekeke eka vona.

Vanhu vo tala namuntlha va anakanya hi vapatriarka va Vaheveru tanihi varisi, ni vadyondzisiwa va Yesu tanihi vaphasi va tinhlampfi. Kutani van’wana va wu endlile ntirho wolowo kambe entiyisweni a hi hinkwavo. Xinkwa a ku ri nchumu lowukulu evuton’wini bya vo tala. Handle ko kanakana leswi a swi ri tano eka Isaka na Yakobo minkarhi yin’wana, hi laha hi nga swi vonaka ha kona eka Genesa 26:12; 27:37; na 37:7. Naswona tanihi leswi vurimi a ku ri nchumu lowukulu eGaleliya enkarhini wa Yesu, xana van’wana va lava va nga va vaapostola va nga ha va va ve vabyali va koroni?

Swi nga ha va swi ve tano, hikuva ku byala koroni a swi tolovelekile eTikweni leri Tshembisiweke, naswona tinhlamuselo ta Bibele leti swi kombisaka ti tele. (Deteronoma 8:7-9; 1 Samuwele 6:13) A a ku katseka yini?

Endzhaku ka loko timpfula to sungula ta October na November ti tsakamise misava, murimi wa koroni a a rima a byala mbewu ya yena. Timpfula to hetelela a ti endla leswaku koroni ya yena yi kula kutani hi April na May, yi vupfa yi va ni muvala wa buraweni wa nsuku ku nga si ta ku hisa ka ximumu. Ntshovelo wa koroni a wu tiveka swinene lerova u hlaya hi wona tanihi nchumu lowu kombisaka nguva. (Genesa 30:14; Vaavanyisi 15:1) Xana u nga hlamusela leswaku xifaniso lexi nga eximatsini xi tekiwe hi nkarhi wihi elembeni?a Naswona xana a ku ri nguva yihi elembeni loko vadyondzisiwa va Yesu va tshova min’oko leyi nga si vupfaka?—Matewu 12:1.

Ku tshovela koroni a ku ri ntirho lowukulu eka varimi. Vatshoveri a va tsema tinhlanga ta kona hi sikiri naswona va ti boha hi tinyandza, tanihi laha u swi vonaka ha kona eka xifaniso lexi nga ehansi. Kavula, tinhlanga tin’wana a ti tshikiwa kumbe ti wela ehansi, ku nga swona leswi endleke leswaku Rhuti a khwaja hi laha ku humelelaka. (Rhuti 2:2, 7, 23; Marka 4:28, 29) Tinyandza ta koroni a ti tekiwa ti yisiwa exivuyeni, xo tanihi xa Arawuna. A ku endleka yini kwalaho? Bibele yi boxa ‘xileyi xa tihomu xo hula ha xona ni majoko.’ (2 Samuwele 24:18-22; 1 Tikronika 21:23) Tinyandza ta koroni a ti hangalasiwa ehenhla ka ribye leri andlalekeke kumbe ti vekiwa ehansi. Nkuzi kumbe xifuwo xin’wana a xi jika-jika kwalaho, xi ri karhi xi fayetela koroni. Xifuwo kumbexana a xi koka xileyi lexi pfunaka ku hula koroni.—Esaya 41:15.

Kutani mbewu a yi peperhiwa, leswi a swi endliwa hi ku yi hoxa emoyeni hi foxolo kumbe hi foroko leyikulu, tanihi laha swi kombisiwaka ha kona laha henhla. (Matewu 3:12) Murimi a nga ha peperha ni madyambu loko rimoyana ri hunga mungu (makamba ya min’oko) ivi ri hlawula tinhlanga. Loko mbewu yi hlengeletiwa ivi yi peperhiwa leswaku ku susiwa thyaka hinkwaro, a yi vekiwa—kumbe yi endla swakudya swa nkoka swinene, ku nga xinkwa.—Matewu 6:11.

Loko a wu ri wansati la hlayisaka yindlu u ri ni ntirho wo endla xinkwa, siku na siku a wu ta tirhisa tshuri ni musi ku kandza mbewu yi va mapa, kumbexana yi endla mapa ya koroni. Kumbe u nga ha kandza “mapa lamanene” ku kota lawa Sara a nga tshama a ma tirhisa ku endlela tintsumi leti tihundzuleke vanhu “ŝinkwa” kumbe lawa Vaisrayele a va ma tirhisa loko va nyikela swa le masin’wini eka Yehovha. (Genesa 18:6; Eksoda 29:2; Levhitika 2:1-5; Tinhlayo 28:12) Sara u hlanganise mapa ya koroni ni mati kutani a endla mbila.

Ehansi, u nga vona swimarha swa mbila ni lofo rin’we ro lala leri andlariweke, leri rindzeleke ku swekiwa. Swinkwa swo tano leswikulu swi nga bakiwa emaribyeni kumbe ehenhla ka tinsimbhi, tanihi laha swi endliwaka ha kona hi wansati loyi. Xana leswi swa ku pfuna ku vona leswi Sara a swi endleleke tintsumi leti a ti n’wi endzerile ni leswi ndyangu wa Lota wu swi endleke endzhakunyana? Ha hlaya: ‘Tintsumi ti ko ti hambuka ti nghena emutini wa yena, a ti endlela swakudya, a sweka swinkwa swo-ke-comela ti dya.’—Genesa 19:3.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 24]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 24]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 25]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 25]

Garo Nalbandian