‘Xana Ndzi Fanele Ku Khuvuriwa?’
EKA swiboho hinkwaswo leswi hi bohekaka ku swi endla evuton’wini, kumbexana a xi kona xa nkoka ngopfu ku tlula lexi: ‘Xana ndzi fanele ku khuvuriwa?’ Ha yini xi ri xa nkoka? Hikuva swiboho swa hina malunghana ni xivutiso lexi swi khumba ni vuhlayiseki bya hina hi ku kongoma hi laha ku nga heriki, ku nga ri ndlela ya hina yo hanya ha yona ya sweswi ntsena.
Xana u langutane na xona xiboho lexi? Kumbexana se u ni nkarhi u dyondza ni Timbhoni ta Yehovha. Kumbe vatswari va wena a va ri karhi va ku dyondzisa Matsalwa ku sukela evuhlangini. Sweswi u fikelele laha u fanelaka ku endla xiboho xa leswi u fanelaka ku swi endla. Leswaku u endla xiboho lexinene, u fanele ku twisisa leswi nkhuvulo wu katsaka swona ni leswaku i mani la fanelaka ku khuvuriwa.
Leswi Nkhuvulo Wu Katsaka Swona
Ku lava ku fana ni nkhuvo wa vukati, nkhuvulo i xinkhubyana xa ku tlangela vuxaka. Enkhubyeni wa vukati, wanuna ni wansati lava va tekanaka ana se va ake vuxaka lebyikulu. Nkhuvo wa vukati wo kombisa erivaleni leswi se ku twananiweke eka swona exihundleni, ku nga leswaku ha vambirhi, sweswi se va nghena eka xiboho xa ntiyiso xa vukati. Nakambe wu tisa malunghelo lama nga ta tsakeriwa hi mpatswa lowu ni vutihlamuleri lebyi wu faneleke ku hanya hi ku ya hi byona evuton’wini bya vona swin’we.
Xiyimo lexi xa yelana ni nkhuvulo. Loko hi hlaya Bibele, hi dyondza hi swilo swa rirhandzu leswi Yehovha a hi endleleke swona. A nga hi hanga vutomi ni swilo swin’wana ni swin’wana swa ku byi hlayisa, kambe u hi he ni N’wana wa yena la tswariweke a ri swakwe leswaku a pfula ndlela ya vanhu lava dyoheke leswaku va va ni vuxaka na Yena ni ku kuma vutomi lebyi nga heriki eparadeyisini emisaveni. Loko hi ehleketa hi leswi hinkwaswo, xana a hi susumeteleki leswaku hi endla xo karhi?
Xana hi fanele hi endla yini? N’wana wa Xikwembu, Yesu Kreste, wa hi byela: “Loko munhu a lava ku ndzi landza, a a titshike, a tirhwexa [mhandzi ya yena ya nxaniso, NW], kutani a ndzi landza.” (Matewu 16:24) Ee, hi nga va valandzeri va Yesu Kreste, hi landzela xikombiso xakwe xa ku tirhela swilaveko swa Tata wakwe, Yehovha. Hambi swi ri tano, leswaku hi endla tano, swi lava leswaku hi ‘titshika,’ hileswaku, hi tiyimisela ku rhangisa ku rhandza ka Xikwembu eka swilo swa hina hi ku tirhandzela; leswi swi katsa ku nyiketela vutomi bya hina eku endleni ka ku rhandza ka Xikwembu. Leswaku hi endla xiboho lexi xa ku tirhandzela ni xa le xihundleni swi tiviwa, xinkhubyana xa le rivaleni xa endliwa. Nkhuvulo wa mati i xinkhubyana xexo xa ku kombisa ku tinyiketela ka hina eka Xikwembu erivaleni.
I Mani La Fanelaka Ku Khuvuriwa?
Yesu Kreste u letele valandzeri va yena ku ‘famba va endla vadyondzisiwa evanhwini va tinxaka hinkwato, va va khuvula evitweni ra Tatana, ni ra N’wana ni ra moya wo kwetsima, va va dyondzisa ku hlayisa hinkwaswo leswi a va dyondziseke swona.’ (Matewu 28:19, 20) Kahle-kahle, xiyimo xa ku kula ka mianakanyo ni mbilu xa laveka eka lava nga ta khuvuriwa. Hi dyondzo ya vona hi voxe ya Rito ra Xikwembu, va sungule ku twisisa xilaveko xa ku ‘tisola ivi va hundzuka’ emahanyelweni ya vona ya khale. (Mintirho 3:19) Kutani va vone xilaveko xo sungula ntirho wo vula evhangeli lowu endliweke hi Yesu Kreste, va va valandzeri va yena. Hinkwaswo leswi swi humelele ku nga si tekiwa goza ra nkhuvulo.
Xana se u fikile exiyin’weni lexi hi nhluvuko wa wena wa moya? Xana wa swi rhandza ku tirhela Xikwembu? Loko swi ri tano, anakanyisisa hi xikhongelo hi rungula ra Bibele ra mutsheniwa wa Muetiyopiya, hi laha ri tsariweke ha kona eka Mintirho ndzima 8. Loko vuprofeta lebyi vulavulaka hi Yesu loyi a nga Mesiya byi hlamuseriwe wanuna loyi, u kambisise mianakanyo ni mbilu yakwe kutani a vutisa: “Ku nga sivela yini leswaku ndzi khuvuriwa xana?” Entiyisweni a ku ri hava lexi n’wi sivelaka; kutani u khuvuriwile.—Mintirho 8:26-38.
Namuntlha vo tala va ha vutisa xivutiso xexo: “Ku nga sivela yini leswaku ndzi khuvuriwa xana?” Hikwalaho ka swona, hi 1991 ku khuvuriwe 300 945. Leswi swi ti tsakise ngopfu Timbhoni ta Yehovha, naswona vakulu ebandlheni va tsaka ku pfuna vanhu van’wana va timbilu letinene leswaku va hluvuka, va fikelela timfanelo ta ku khuvuriwa.
Hambi swi ri tano, swi nga ha endleka leswaku vakulu ebandlheni ra ka n’wina va ringanyeta leswaku u yima. Kumbe, loko u ri muntshwa, vatswari va wena va nga ha ku byela leswaku u yima. Xana u fanele ku endla yini? U nga heli mbilu. Tsundzuka leswaku ku sungula vuxaka bya wena n’wini ni La-nge-henhla-henhla a hi mhaka ya matlangwana. Mimpimanyeto leyi tlakukeke yi fanele ku fikeleriwa ni ku hlayisiwa. Kutani yingisa swiringanyeto leswi nyikeriwaka, u swi tirhisa hi mbilu hinkwayo. Loko u nga swi twisisi kahle swivangelo leswi nyikeriwaka, u nga vi na tingana, kambe vutisa ku kondza u swi twisisa kahle leswaku i malunghiselelo wahi lawa u fanelaka ku ma endla.
Hi hala tlhelo, vanhu van’wana va nga ha kanakana ku teka goza lerikulu, hi laha va swi vulaka ha kona. Xana u wun’wana wa vona? Kavula, ku nga ha va ni swivangelo leswi twalaka swo va u yimanyana u nga tinyiketeli naswona u nga khuvuriwi. Kambe loko u faneleka kambe wa ha tlhentlhela endzhaku, i swinene ku tivutisa: “Ku nga sivela yini leswaku ndzi khuvuriwa xana?” Kambisisa xiyimo xa wena hi xikhongelo, u vona loko hakunene ku ri ni xivangelo lexi twalaka xo va u yimanyana u nga anguli xirhambo xa Yehovha xa ku sungula vuxaka bya wena n’wini na yena.
‘Ndza Ha Ri Ntsongo’
Loko u ri muntshwa, u nga ha ehleketa leswaku, ‘Ndza ha ri ntsongo.’ I ntiyiso leswaku ntsendze loko vantshwa va ha tama va yingisa naswona va khomisana ni vatswari va vona va Vakreste ni ku tirhisa Matsalwa hi laha va nga swi kotaka ha kona, va nga tiyiseka leswaku Yehovha u va languta tanihi lava ‘kwetsimeke.’ Kahle-kahle, Bibele yi hi byela leswaku ku amukeriwa ka vatswari vo lulama hi Xikwembu ku katsa ni vana lava nge hansi ka vona. (1 Vakorinto 7:14) Hambi swi ri tano, eBibeleni ku hava xiringaniso xa malembe xa leswaku nkarhi lowu wa ku va ehansi ka vatswari wu hela rini. Hikwalaho, i swa nkoka eka vantshwa va Vakreste ku kambisisa kahle xivutiso lexi: ‘Xana ndzi fanele ku khuvuriwa?’
Bibele yi khutaza vantshwa ku ‘tsundzuka Muvumbi wa vona Lonkulu emasikwini ya vuntshwa bya vona.’ (Eklesiasta 12:1) Emhakeni leyi, hi ni xikombiso xa Samuwele lontsongo, loyi “[a a] tira ntiro e mahlweni ka Yehova, a ri wanḍisanyana.” Nakambe ku ni xikombiso xa Timotiya, loyi ku sukela evuhlangini a nga amukela a tlhela a tirhisa ntiyiso lowu a wu dyondzisiweke hi mana wakwe ni kokwa wa yena.—1 Samuwele 2:18; 2 Timotiya 1:5; 3:14, 15.
Hi laha ku fanaka namuntlha, vantshwa vo tala va nyiketele vutomi bya vona leswaku va tirhela Yehovha. Akifusa, wa malambe ya 15, u vule leswaku xiyenge xin’wana eka Nhlangano wa Ntirho xi n’wi pfune ku endla xiboho xo khuvuriwa. Ayumi u khuvuriwe a ri ni malembe ya khume. U lave ku gandzela Yehovha hikuva a a sungule ku n’wi rhandza hakunene. Sweswi u ni malembe ya 13 kutani u ve ni ntokoto wo vona xichudeni xakwe xa Bibele, lexi na xona xi sunguleke ku rhandza Yehova, xi khuvuriwa xi ri ni malembe ya 12. Ndzisana ya Ayumi ya mufana, Hikaru na yena u khuvuriwe a ri ni malembe ya khume. Wa tsundzuka: “Van’wana va te ndza ha ri ntsongo ngopfu, kambe Yehovha a a swi tiva leswi a ndzi titwisa swona. A ndzi tiyimisele ku khuvuriwa hi nkarhi wolowo ndzi nga nyiketela vutomi bya mina ku gandzela Yehova hi swilo hinkwaswo leswi a ndzi ri na swona.”
Xikombiso xa vatswari na xona xi ni xandla emhakeni leyi, hi laha hi nga swi vonaka ha kona entokotweni wa makwerhu un’wana lontsongo wa xisati. Tata wakwe u arise mana wa yena ku dyondza Bibele kun’we na yena ni makwavo wakwe wa xinuna ni wa xisati. A a va ba, a tlhela a hisa tibuku ta vona. Kambe hikwalaho ka ku tiyisela ka mana wakwe ni ripfumelo rakwe, vana a va swi kota ku vona nkoka wa ku tirhela Yehovha Xikwembu. Xinhwanyatana lexi xi khuvuriwe xi ri ni malembe ya 13 naswona vamakwavo va landzele xikombiso xa xona.
‘Ndzi Nkulu Ngopfu’
Mupisalema u te: ‘Vakhalabye, swin’we ni majaha, dzunisani vito ra Yehovha.’ (Pisalema 148:12, 13) Ee, na vona lavakulu va fanele va lemuka xilaveko xa ku yima na Yehovha. Hambi swi ri tano, vanhu van’wana lavakulu va tala ku balekela ku cinca swo karhi. Va ri “rigogo ri songiwa ra ha tsakama.” Kambe tsundzuka leswaku Abrahama wo tshembeka a a ri ni malembe ya 75 hi vukhale loko Yehovha a n’wi byela leswaku: “Suka etikweni ra rikwenu, ni ka maxaka ya wena, u ya etikweni leri ndzi nga ta ku komba rona.” (Mintirho 7:3; Genesa 12:1, 4) Muxe a a ri ni malembe ya 80 loko Yehovha a n’wi rhuma a ku: “Humesa Egipta e tiko ra mina.” (Eksoda 3:10) Vavanuna lava ni van’wana hinkwavo a va nga hingakanyiwi hi nchumu evuton’wini bya vona loko va komberiwa hi Yehovha leswaku va kombisa rirhandzu ni ku tinyiketela ka vona eka yena. A va nga tilumalumi loko va angula xirhambo xa Yehovha.
Ku vuriwa yini hi namuntlha? Shizumu a a ri Mubudha ku ringana malembe ya 78 loko a sungula ku dyondza Bibele. Ndyangu wakwe wu n’wi kanetile, wu ala hambi ku va a hlayela ekaya rakwe. Endzhaku ka lembe, u vone xilaveko xa ku tinyiketela eka Yehovha, naswona u khuvuriwile. Ha yini a cincile? U te: “Ku ringana malembe yo tala, a ndzi kanganyisiwe hi vukhongeri bya mavunwa, kutani ndzi lave ku hambeta ndzi kuma ntiyiso eka Yehovha hi masiku.”
‘Sweswi Wa Mi Ponisa’
Nkarhi wa hela. Vutomi, ku katsa ni bya wena, byi le khombyeni. I swa xihatla leswaku u ehleketisisa swinene hi mhaka ya ku tinyiketela eka Yehovha kutani u swi kombisa hi nkhuvulo wa mati. Muapostola Petro u kandziyise leswi a ku: “Nkhuvulo wa mi ponisa.” U tlhele a hlamusela leswaku nkhuvulo a “hi ku susa thyaka emirini” (sweswo munhu u ta va a swi endle khale a nga si fanelekela ku khuvuriwa) “kambe [i] ku endla leswaku mi kombela ripfalo leri tengeke eka Xikwembu.”—1 Petro 3:21.
Loko a swi fikelela swilaveko swa Yehovha, mudyondzisiwa la khuvuriweke u kuma ripfalo lerinene. Hi ku tshama a tikarhata swinene leswaku a gandzela Yehovha, u va ni ku rhula ka miehleketo ni ku eneriseka. (Yakobo 1:25) Ku tlula kwalaho, hi ku tiyiseka, a nga langutela mikateko leyi nga heriki eka Yehovha emafambiselweni lamantshwa lama nga ta ta. Onge sweswo swi nga va xiphemu xa wena loko u angula kahle eka xivutiso lexi nge: ‘Xana ndzi fanele ku khuvuriwa?’
[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]
Samuwele u tirhele Yehovha a ri wandzisanyana
[Xifaniso lexi nga eka tluka 22]
Muxe a a ri ni malembe ya 80 loko a rhumiwa hi Yehovha
[Swifaniso leswi nga eka tluka 23]
Namuntlha lavatsongo ni lavakulu hinkwavo lava khuvuriwaka va nga langutela mikateko leyi nga heriki emafambiselweni lamantshwa ya Xikwembu