Vahuweleri Va Mfumo Va Gingiriteka eMisaveni Hinkwayo
“Mi ta va timbhoni ta mina . . . ku ya fika emakun’wini ya misava.”—MINTIRHO 1:8.
1. Hi rihi rungula leri Yesu a vuleke leswaku valandzeri vakwe va ta ri twarisa namuntlha?
LOKO a hlamusela ntirho lowu Yehovha a rhumeke N’wana wakwe leswaku a ta wu endla emisaveni, Yesu u te: ‘Ndzi fanele ku vula mahungu lamanene ya mfumo wa Xikwembu.’ (Luka 4:43) Hi ku fanana, loko a vulavula hi ntirho lowu vadyondzisiwa vakwe a va ta wu endla emisaveni loko yena a vuya a ri ni matimba ya vuhosi, Yesu u te: “Evhangeli leyi ya Mfumo yi ta twarisiwa emisaveni hinkwayo, leswaku yi va vumbhoni eka vanhu va matiko hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.”—Matewu 24:14.
2. (a) Ha yini swi ri swa nkoka swonghasi leswaku rungula ra Mfumo ri twarisiwa hinkwako? (b) Hi xihi xivutiso lexi hinkwerhu hi faneleke hi tivutisa xona?
2 Ha yini mahungu ya Mfumo wa Xikwembu ma ri ya nkoka swonghasi? Ha yini Mfumo wu fanele wu twarisiwa hinkwako hi mukhuva wolowo? Hikuva i Mfumo wa Vumesiya lowu nga ta lwela vuhosi bya Yehovha bya vuako hinkwabyo. (1 Vakorinto 15:24-28) Hi ku tirhisa wona, Yehovha u ta avanyisa mafambiselo ya swilo ya sweswi ya Sathana kutani a hetisisa xitshembiso xakwe xa ku katekisa mindyangu ya misava. (Genesa 22:17, 18; Daniyele 2:44) Hi ku endla leswaku vumbhoni bya Mfumo wakwe byi nyikeriwa, Yehovha u kume vanhu lava endzhaku ka nkarhi a va toteke leswaku va va vadyandzhaka kun’we ni N’wana wa yena. Hi ku tirhisa ku huweleriwa ka Mfumo, ntirho wo avanyisa na wona wa endliwa namuntlha. (Matewu 25:31-33) Yehovha u lava leswaku vanhu va matiko hinkwavo va byeriwa malunghana ni xikongomelo xa yena. U lava leswaku va kuma nkarhi wo hlawula vutomi tanihi vafumi va Mfumo wakwe. (Yohane 3:16; Mintirho 13:47) Xana u hlanganyela hi xitalo eku huweleleni ka Mfumo lowu?
Hi Ku Langutela Ku Hela Ka Nkarhi Wa Vamatiko
3. (a) Hi laha ku faneleke, hi yihi nhloko-mhaka leyi C. T. Russell a vulavuleke ha yona eka riendzo ro sungula ra ku hlela mintlawa ya dyondzo ya Bibele? (b) Xana Swichudeni sweswo swo sungula swa Bibele swi xiye yini malunghana ni xiyimo lexi Mfumo wa Xikwembu wu faneleke wu va eka xona evuton’wini bya swona?
3 Le ndzhaku hi 1880, Charles Taze Russell, muhleri wo rhanga wa magazini wa Watch Tower, u endzele en’walungwini-vuxa bya United States a ya khutaza mintlawa leyi a yi vumbiwile ya dyondzo ya Bibele. Hi laha ku faneleke, nhloko-mhaka leyi a vulavuleke ha yona a yi ku, “Swilo Leswi Fambisanaka Ni Mfumo Wa Xikwembu.” Hi laha a swi tikomba ha kona eka minkandziyiso yo sungula ya Watch Tower, Swichudeni swa Bibele (hi laha Timbhoni ta Yehovha a ti vitaniwa ha kona enkarhini wolowo) swi xiye leswaku loko swi ta fanelekela ku hlanganyela eMfun’weni wa Xikwembu, a swi fanele swi endla Mfumo wu va nchumu wo rhanga eka swona, swi tirhisa vutomi bya swona, vuswikoti bya swona, ni rifuwo ra swona hi ntsako entirhweni wa wona. Swilo leswin’wana hinkwaswo evuton’wini a swi fanele swi ta endzhaku. (Matewu 13:44-46) Vutihlamuleri bya vona a byi katsa ku huwelela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu eka van’wana. (Esaya 61:1, 2) Xana sweswo va swi endle ku fikela kwihi ku nga si hela Nkarhi wa Vamatiko hi 1914?
4. Ntlawa lowutsongo wa Swichudeni swa Bibele wu hangalase tibuku ta Bibele ku fikela kwihi ku nga si fika 1914?
4 Ku sukela hi va-1870 ku ya fika eka 1914, Swichudeni swa Bibele a swi nga ri swingani hi nhlayo. Hi 1914, lava a va chivirika eku nyikeleni ka vumbhoni erivaleni a va ri kwalomu ka 5 100 ntsena. Kambe mawaku vumbhoni byo hlamarisa lebyi va byi nyikeleke! Hi 1881, malembe mambirhi ntsena endzhaku ka loko Watch Tower xi sungule ku humesiwa, va sungule ku hangalasa buku ya matluka ya 162 leyi nge Food for Thinking Christians. Ku nga si hela tin’hweti ti nga ri tingani, a va fambise tikopi ta 1 200 000. Endzhaku ka malembe ma nga ri mangani, lembe na lembe a ku hangalasiwa swiphephana swa makume ya timiliyoni, hi tindzimi to tala.
5. Makhalipotiya a ku ri vamani, naswona xana va kombise moya wihi?
5 Nakambe ku sukela hi 1881, van’wana va sungule ku tirha tanihi vavuri va evhangeli va makhalipotiya. A va ri mabula-ndlela ya maphayona ya namuntlha (vavuri va evhangeli va nkarhi hinkwawo). Van’wana va makhalipotiya, lava a va famba hi milenge kumbe hi swikanyakanya, va nyikele vumbhoni hi xiviri eka swiphemu swo tala swa tiko leri a va tshama eka rona. Van’wana va fikelele matiko mambe naswona a va ri vo rhanga ku yisa mahungu lamanene ematikweni yo kota Finland, Barbados, na Burma (leri sweswi ri nga Myanmar). Va kombise moya wa vurhumiwa wo fana ni lowu kombisiweke hi Yesu Kreste ni vaapostola vakwe.—Luka 4:43; Varhoma 15:23-25.
6. (a) Xana maendzo ya Makwerhu Russell ya ku haxa ntiyiso wa Bibele a ma lehe ku fikela kwihi? (b) I yini swin’wana leswi endliweke leswaku ku chumayeriwa ka mahungu lamanene ku yisiwa emahlweni ematikweni mambe ku nga si hela Minkarhi ya Vamatiko?
6 Makwerhu Russell hi byakwe u fambe a ya ekule a ya haxa ntiyiso. U ye eCanada hi ku phindha-phindha; u vulavule ePanama, eJamaica ni le Cuba; u teke maendzo ya khume-mbirhi a ya eYuropa; naswona u rhendzeleke hi xirhendzevutana xa misava hi pfhumba ro vula evhangeli. U tlhele a rhuma vavanuna van’wana ku ya kongomisa ni ku rhangela eku chumayeleni ka mahungu lamanene emasin’wini mambe. Adolf Weber u rhumeriwe eYuropa exikarhi ka va-1890, naswona vutirheli byakwe byi sungule eSwitzerland byi ya fika eFurwa, eItaly, eJarimani ni le Belgium. E. J. Coward u rhumeriwe le Kharibiya. Robert Hollister u averiwe eVuxeni hi 1912. Kwalaho, ku endliwe swiphephana swo hlawuleka hi tindzimi ta khume, naswona timiliyoni ta swona ti hangalasiwe hinkwako eIndia, China, Japani ni le Korea hi vahangalasi va matiko wolawo. Loko wena a wu hanye enkarhini wolowo, xana mbilu ya wena a yi ta ku susumetela ku endla matshalatshala yo fikelela van’wana emugangeni wa ka n’wina ni le handle ka wona hi mahungu lamanene?
7. (a) Xana maphepha-hungu ma tirhisiwe njhani ku tiyisa ku nyikela vumbhoni? (b) “Photo-Drama of Creation” a ku ri yini, naswona i vanhu vangani lava yi voneke hi lembe rin’we ntsena?
7 Loko Minkarhi ya Vamatiko yi ri kusuhi ni ku hela, a ku tirhisiwa maphepha-hungu leswaku ku tivisiwa tinkulumo ta Bibele leti a ti nyikeriwa hi Makwerhu Russell. A ti nga ri kandziyisi ngopfu lembe ra 1914, kambe ematshan’weni ya sweswo, a ti kandziyisa xikongomelo xa Xikwembu ni ku tiya ka ku hetiseka ka xona. Maphepha-hungu ya 2 000, lawa a ma fikelela vahlayi va 15 000 000, a ma hamba ma haxa tinkulumo leti. Kutani, loko lembe ra 1914 ri tshinela, Sosayiti yi sungule ku kombisa vanhu “Photo-Drama of Creation.” Hi tinkulumo ta mune leti hetaka tiawara timbirhi, yi nyikele ntiyiso wa Bibele ku sukela eka ntumbuluko ku ya eka Mfumo wa Gidi ra Malembe. Hi lembe rin’we ntsena, vayingiseri lava tlulaka kaye wa timiliyoni, va le Amerika N’walungu, Yuropa, Australia ni le New Zealand va yi vonile.
8. Hi 1914, i matiko mangani lawa Swichudeni swa Bibele a swi ma fikelerile hi mahungu lamanene?
8 Hi ku ya hi tirhekhodo leti nga kona, eku heleni ka 1914, ntlawa lowu hisekaka wa vavuri va evhangeli wu hangalase ku huwelela ka wona Mfumo wa Xikwembu ematikweni ya 68.a Kambe sweswo a ku ri masungulo ntsena!
Ku Huwelela Mfumo Lowu Tlhomiweke Hi Ku Hiseka
9. Emintsombanweni ya le Cedar Point, ntirho wo nyikela vumbhoni hi Mfumo wu nyikiwe matimba hi ndlela yihi?
9 Loko Swichudeni swa Bibele swi hlengeletane le Cedar Point, Ohio, hi 1919, J. F. Rutherford, loyi a a ri muungameri wa Sosayiti ya Watch Tower hi nkarhi wolowo, u te: “Ntirho werhu wa nkarhi lowu hundzeke ni wa sweswi i ku twarisa mfumo lowu taka wa Mesiya lowu vangamaka.” Eka ntsombano wa vumbirhi le Cedar Point, hi 1922, Makwerhu Rutherford u kandziyise mhaka ya leswaku eku heleni ka Minkarhi ya Vamatiko, hi 1914, ‘Hosi leyi dzunekaka yi teke matimba lamakulu naswona yi sungule ku fuma.’ Endzhaku ka sweswo, u veke mhaka leyi erivaleni eka vayingiseri vakwe, a ku: “Xana ma pfumela leswaku Hosi leyi dzunekaka yi sungurile ku fuma ka yona? Kutani tlhelelani ensin’wini, n’wina vana va Xikwembu xa le henhla-henhla! . . . Twarisani rungula ekule ni le kusuhi. Misava yi fanele ku tiva leswaku Yehovha i Xikwembu ni leswaku Yesu Kreste i Mufumi wa vafumi ni Hosi ya tihosi. Leri i siku ra masiku hinkwawo. Vonani, Hosi ya fuma! N’wina mi vanhu va yona lava yi twarisaka.”
10, 11. Xana swiya-ni-moya, mimovha ya swikurisa-marito ni makhadi lama hakarhiwaka swi tirhisiwe njhani leswaku ku fikeleriwa vanhu hi ntiyiso wa Mfumo?
10 Sweswi se ku hundze malembe yo tlula 70 endzhaku ka mintsombano yoleyo ya le Cedar Point—malembe ya kwalomu ka 80 ku sukela loko Yehovha a sungule ku kombisa vuhosi byakwe hi ku fuma ka Vumesiya ka N’wana wakwe. Xana Timbhoni ta Yehovha ti wu endle ku fikela kwihi ntirho lowu ti hlamuseriwaka wona eRitweni ra Xikwembu? Xana wena u hlanganyela njhani eka wona?
11 Eku sunguleni ka va-1920, xiya-ni-moya xi ve xitirho lexi a xi ta tirhiseriwa ku haxa rungula ra Mfumo ni le kule. Hi va-1930, tinkulumo ta ntsombano leti a ti kombisa Mfumo wu ri wona ntshembo wa misava a ti haxiwa hi fambiselo ra xiya-ni-moya kumbe fambiselo leri khomaka ekule ni mintila ya tinqingho leyi hlanganisaka misava hinkwayo. Mimovha leyi nga ni swikurisa-marito na yona a yi tirhisiwa ku tlanga tinkulumo ta Bibele leti rhekhodiweke etindhawini leti nga tala vanhu. Kutani, hi 1936, eGlasgow, le Scotland, vamakwerhu va sungule ku hakarha makhadi lama tivisaka tinkulumo ta le rivaleni va famba-famba etindhawini ta mabindzu. Hinkwato leti a ku ri tindlela leti humelelaka ta ku nyikela vumbhoni eka vanhu vo tala enkarhini lowu swirho swa hina a swa ha ri switsongo.
12. Hi laha Matsalwa ma kombisaka ha kona, hi yihi ndlela yin’wana leyi humelelaka swinene leyi hina hi nga nyikelaka vumbhoni ha yona?
12 Kunene, Matsalwa ma swi veka erivaleni leswaku tanihi Vakreste, un’wana ni un’wana u ni vutihlamuleri bya ku nyikela vumbhoni. A hi nge tshiki swihloko swa maphepha-hungu kumbe swiya-ni-moya ntsena swi endla ntirho lowu. Magidi ya Vakreste vo tshembeka—vavanuna, vavasati ni vantshwa—va amukele vutihlamuleri byebyo. Hikwalaho ka sweswo, ku chumayela hi yindlu na yindlu ku ve mfungho lowu Timbhoni ta Yehovha ti tiviwaka hi wona.—Mintirho 5:42; 20:20.
Ku Fikelela Misava Hinkwayo Leyi Akiweke
13, 14. (a) Ha yini Timbhoni tin’wana ti rhurhela emadorobeni man’wana, hambi ku ri ematikweni man’wana, leswaku ti ya emahlweni ni vutirheli bya tona? (b) Xana nkhathalelo wa rirhandzu hi vanhu va tiko leri munhu a tshamaka ka rona wu pfune njhani ku hangalasa mahungu lamanene?
13 Hi ku tiva leswaku rungula ra Mfumo ri fanele ri chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke, Timbhoni ta Yehovha ti yi tekele enhlokweni mhaka ya ku kambisisa leswi ti nga swi endlaka leswaku ti fikelela miganga leyi nga riki endhawini ya tona.
14 Vanhu vo tala va dyondze ntiyiso endzhaku ka loko va rhurhe ematikweni ya rikwavo. Hambi leswi van’wana a va rhurhisiwa hi ku lava swilo leswi vonakaka, va kume swin’wana swa risima, naswona van’wana va susumeteleke ku tlhelela ka rikwavo leswaku va ya avela van’wana ntiyiso. Hi ndlela leyi, eku sunguleni ka lembe xidzana leri, ku chumayeriwa ka mahungu lamanene ku ndlandlamuke ku ya fika eScandinavia, eGreece, eItaly, ematikweni ya Yuropa Vuxa ni le tindhawini tin’wana to tala. Ni sweswi, emalembeni ya va-1990, rungula ra Mfumo ri hangalaka hi mukhuva lowu fanaka.
15. Hi va-1920 na va-1930, i yini leswi endliweke hi lava langutelo ra vona a ri fana ni leri hlamuseriwaka eka Esaya 6:8?
15 Hi ku tirhisa ndzayo ya Rito ra Xikwembu evuton’wini bya vona, van’wana va tiendle va kumeka leswaku va ya tirha etindhawini leti va nga siki tshamaka va hanya eka tona. W. R. Brown (loyi hakanyingi a vitaniwaka “Bible Brown”) a a ri un’wana wa vona. Hi 1923, leswaku a yisa ntirho wa evhangeli emahlweni, u suke eTrinidad a rhurhela eAfrika Vupela-dyambu. Hi va-1930, Frank na Gray Smith, Robert Nisbet, na David Norman hi van’wana lava yiseke rungula ra Mfumo eribuweni ra vuxa bya Afrika, va lulama na rona. Van’wana va pfune ku hlakula nsimu ya le Amerika Dzonga. Eku sunguleni ka va-1920, George Young, wa le Canada, u tirhe le Argentina, Brazil, Bolivia, Chile na Peru. Juan Muñiz, loyi a tirheke le Spain, u landzerile a tirha eArgentina, Chile, Paraguay na Uruguay. Hinkwavo lava va kombise moya lowu hlamuseriwaka eka Esaya 6:8: “Hi mina loyi, nḍi rume.”
16. Handle ka tindhawu leti taleke hi vanhu, xana hi kwihi kun’wana laha vumbhoni a byi nyikeriwa kona emalembeni ya le mahlweni ka nyimpi?
16 Ku chumayeriwa ka mahungu lamanene a ku fikelela ni le tindhawini ta le kule. Swikepe leswi tleketlaka Timbhoni a swi endzela mahlaluko hinkwawo ya le Newfoundland, ni le ribuweni ra Norway le Arctic, ni le swihlaleni swa Pacific kun’we ni le mahlalukweni ya Dzonga-vuxa bya Asia.
17. (a) Hi 1935, i matiko mangani lawa se a ma fikeleriwile hi Timbhoni? (b) Ha yini ntirho a wu nga si hetiwa enkarhini wolowo?
17 Lexi hlamarisaka, hi lembe ra 1935, Timbhoni ta Yehovha a ti gingiriteka ti chumayela ematikweni ya 115, naswona se a ti fikelele matiko man’wana ya 34, ti chumayela hi ku ma endzela kumbe hi ku rhumela tibuku hi poso. Kambe, ntirho a wu nga si hela. Hi lembe rero Yehovha u pfule mahlo ya vona leswaku va vona xikongomelo xa yena xa ku hlengeleta “ntshungu lowukulu” lowu nga ta ponela emisaveni yakwe leyintshwa. (Nhlavutelo 7:9, 10, 14) Ntirho wo nyikela vumbhoni a wa ha ri wukulu!
18. Entirhweni wa ku huwelela Mfumo, i swiphemu swihi leswi enetiweke hi Xikolo xa Gilead ni Xikolo xa Ndzetelo wa Vutirheli?
18 Hambi leswi Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi tateke misava hinkwayo naswona tibuku ni ntirho wa Timbhoni ta Yehovha swi yirisiweke ematikweni yo tala, Xikolo xa Bibele xa Gilead xa Watchtower xi pfule tinyangwa ta xona leswaku ku leteriwa varhumiwa, lava a va ta endla ntirho lowukulu swinene wa ku huwelela Mfumo emisaveni hinkwayo. Ku ta fikela sweswi, mathwasana ya le Gilead ma tirhe ematikweni lama tlulaka 200. A va fambisanga tibuku ntsena ivi va hundzela kun’wana. Kambe va fambise ni tidyondzo ta Bibele, va hlela mavandlha, ni ku letela vanhu leswaku va byarha vutihlamuleri bya swa le tilweni. Ku nga ri khale ngopfu, vakulu ni malandza ya vutirheli lava thwaseke eka Xikolo xa Ndzetelo wa Vutirheli na vona va pfunile ku eneta swilaveko swa nkoka malunghana ni ntirho lowu eka matiko-nkulu ya tsevu. Ku vekiwe masungulo lama tiyeke ya ku andza loku yaka emahlweni.—Ringanisa 2 Timotiya 2:2.
19. Xana malandza ya Yehovha ma xi amukele ku fikela kwihi xirhambo xa ku ya tirha etindhawini leti nga ni xilaveko lexikulu?
19 Xana van’wana a va ta pfuna ku tirha masimu man’wana lama nga khumbiwangiki? Hi 1957, emintsombanweni leyi a yi ri kona emisaveni hinkwayo, vanhu ni mindyangu—Timbhoni ta Yehovha leti wupfeke—va khutaziwe leswaku va ehleketisisa hi ku rhurhela emigangeni leyi nga ni xilaveko lexikulu, va ya tshama kona, va endla vutirheli bya vona kona. Xirhambo lexi a xi fana swinene ni lexi Xikwembu xi xi nyikeke muapostola Pawulo, loyi exivonweni a nga vona wanuna a n’wi kombela a ku: “Pelela eMakedoniya, u ta hi pfuna.” (Mintirho 16:9, 10) Van’wana va rhurhe hi va-1950, kasi van’wana va rhurhe endzhaku. Timbhoni ta gidi ti rhurhele eIreland ni le Colombia; madzana-dzana ma rhurhele etindhawini tin’wana to tala. Van’wana va makume ya magidi va rhurhele etindhawini leti nga ni xilaveko lexikulu ematikweni ya rikwavo.—Pisalema 110:3.
20. (a) Ku sukela hi 1935, i yini leswi endliweke, leswi hetisisaka vuprofeta bya Yesu eka Matewu 24:14? (b) Eka malembenyana lama hundzeke, xana ntirho wu hatlisise ku yini?
20 Hi mikateko leyi Yehovha a yi nyikaka vanhu vakwe, ntirho wa ku huwelela Mfumo wu ya emahlweni hi rivilo leri hlamarisaka. Ku sukela hi 1935 nhlayo ya vahuweleri yi engeteleke hi laha ku andzisiweke ka nhungu, naswona ntsengo wa maphayona wu andze hi 60 wa tiphesente ku tlula ku andza ka nhlayo ya vahuweleri. Lunghiselelo ra dyondzo ya Bibele ri sunguriwe hi va-1930. Sweswi ku ni nhlayo-xikarhi ya tidyondzo leti tlulaka timiliyoni ta mune ni hafu leti fambisiwaka n’hweti na n’hweti. Ku sukela hi 1935 tiawara leti tlulaka 15 wa magidi ya timiliyoni ti hetiwile entirhweni wa ku huwelela Mfumo. Ku chumayeriwa ka mahungu lamanene nkarhi na nkarhi sweswi ku endliwa ematikweni ya 231. Tanihi leswi masimu ya le Yuropa Vuxa ni le Afrika ma pfulekeke, leswaku mahungu lamanene ma chumayeriwa hi ntshunxeko, mintsombano ya matiko hinkwawo yi tirhisiwe hi laha ku humelelaka leswaku ku kombisiwa rungula ra Mfumo eka mani na mani. Hi laha Yehovha a tshembiseke ha kona khale, eka Esaya 60:22, hakunene u ‘hatlisisa ntirho hi nkarhi wa kona.’ Mawaku lunghelo lerikulu swonghasi leri hi nga na rona ra ku wu endla!
Ku Fikelela Un’wana Ni Un’wana La Nga Kona, Hi Mahungu Lamanene
21, 22. Xana hina hi nga endla yini leswaku hi va Timbhoni leti humelelaka swinene lomu hi tirhaka kona?
21 Hosi a yi si vula leswaku ntirho wu herile. Magidi yo tala ma ha amukela vugandzeri bya ntiyiso. Kutani xivutiso xa tlakuka, Xana hi endla matshalatshala ya ku tirhisa nkarhi lowu Yehovha, hi ku lehisa mbilu, a wu pfumeleleke leswaku ku endliwa ntirho lowu?—2 Petro 3:15.
22 A hi hinkwavo lava kotaka ku rhurhela ensin’wini leyi nga hlanganisiwiki nkarhi na nkarhi. Kambe xana u wu tirhisa hi xitalo nkarhi lowu u nga na wona? Xana u nyikela vumbhoni eka vatirhi-kuloni? eka vadyondzisi ni vadyondzi-kuloni? Xana u tolovelane na swona swiyimo leswi hundzukaka ensin’wini ya ka n’wina? Loko vanhu vo tala va nga kumeki emakaya ni nhlikanhi, hikwalaho ka ku cinca-cinca ka mintirho, xana ma wu cinca nkarhi wa n’wina leswaku mi va endzela hi nkarhi wa madyambu? Loko vaendzi lava nga rindzeriwangiki va nga pfumeleriwi ku nghena eka miako yo karhi, xana ma byi nyikela vumbhoni hi riqingho kumbe hi ku tsala papila? Xana u va sala endzhaku lava tsakelaka ivi u kombela ku va fambisela dyondzo ya le kaya ya Bibele? Xana u endla vutirheli bya wena hi vukheta?—Ringanisa Mintirho 20:21; 2 Timotiya 4:5.
23. Loko Yehovha a languta leswi hi swi endlaka entirhweni wakwe, xana u fanele a vona yini eka hina?
23 Onge hinkwerhu hi nga hetisisa vutirheli byerhu hi mukhuva lowu kombisaka Yehovha leswaku hakunene hi tlangela lunghelo lerikulu ra ku va Timbhoni ta yena enkarhini lowu wa nkoka. Onge hi nga kuma lunghelo ra ku tivonela hi mahlo ya hina loko Yehovha a avanyisa mafambiselo ya khale lama onhakeke, kutani a tisa ku Fuma loku vangamaka ka Gidi ra Malembe ka Yesu Kreste!
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Matiko lawa ma hlayiwa hi ndlela leyi misava a yi avanyisiwe ha yona eku sunguleni ka va-1990.
Mpfuxeto
◻ Ha yini swi ri swa nkoka swonghasi ku chumayela rungula ra Mfumo?
◻ Mahungu lamanene se a ma chumayeriwe hi mpimo wihi loko ku fika 1914?
◻ Xana ku nyikeriwe vumbhoni lebyikulu hi ndlela yihi ku sukela loko Mfumo wu simekiwile?
◻ I yini lexi nga endlaka leswaku hi humelela loko hi ri evutirhelini?
[Bokisi leri nga eka tluka 16, 17]
TIMBHONI TA YEHOVHA—I Vahuweleri Va Mfumo Wa Xikwembu
Emintsombanweni ya madzanadzana emisaveni hinkwayo hi 1993-94, ku endliwe xitiviso xa ku humesiwa ka buku leyintshwa leyi nge Timbhoni Ta Yehovha I Vahuweleri Va Mfumo Wa Xikwembu. Lawa i matimu ya Timbhoni ta Yehovha lama dyondzisaka ni lama anameke. I buku ya matluka ya 752, leyi khavisiweke kahle, leyi nga ni swifaniso swo tlula gidi leswi hlengeletiweke ematikweni yo hambana-hambana ya 96. Eku heleni ka 1993, ana se a yi humesiwe hi tindzimi ta 25 naswona yi hundzuluxeriwa ni hi tindzimi tin’wana.
I yini lexi endlaka buku yo tano yi va enkarhini? Emalembeni ya sweswinyana timiliyoni ta vanhu emisaveni hinkwayo ti ve Timbhoni ta Yehovha. Hinkwavo va fanele va tiva kahle matimu ya nhlengeletano leyi va nga eka yona. Ku tlula kwalaho, ku chumayela ka vona ni magandzelelo ya vona swi nghene eka mintlawa ya matiko ni ya tinxaka to tala emisaveni naswona swi amukeriwile hi vanhu lavatsongo ni lavakulu, eka xiyimo xihi na xihi xa ikhonomi ni xa dyondzo. Hikwalaho, vo tala lava vonaka leswi endlekaka va vutisa swivutiso hi Timbhoni—ku nga ri hi tidyondzo ta tona ntsena, kambe ni hi masungulo ya tona, matimu ya tona, nhlengeletano ya tona ni swikongomelo swa tona. Van’wana va tsale ha vona, hambi loko nkarhi wun’wana va nga tsalanga leswi tsakisaka. Hambi swi ri tano, a nga kona loyi a a tiva matimu ya manguva lawa ya Timbhoni ta Yehovha ku tlula tona Timbhoni hi toxe. Vahleri va buku leyi va ringete ku rungula matimu wolawo hi ku kongoma ni hi ku tshembeka. Hi ku endla sweswo, va tlhele va tsala nkarhi wa ku hetiseka ka xiyenge xa nkoka swinene xa xikombiso xa vukona bya Kreste lexi tsariweke eka Matewu 24:14, naswona va swi tsale hi vuxokoxoko lebyi byi nga nyikeriwaka ntsena hi lava va katsekaka hi vuenti entirhweni lowu vhumbhiweke.
Buku leyi yi avanyisiwe hi swiyenge-nkulu swa nkombo:
Xiyenge 1: Xiphemu lexi xi kambisisa timitsu ta matimu ya Timbhoni ta Yehovha. Xi katsa nkatsakanyo wo koma, lowu dyondzisaka wa matimu ya vona ya manguva lawa ku sukela hi 1870 ku ya fika eka 1992.
Xiyenge 2: Lowu i nkambisiso lowu paluxaka ku kula loku yaka emahlweni ka tidyondzo leti hambanisaka Timbhoni ta Yehovha ni mintlawa yin’wana ya vukhongeri.
Xiyenge 3: Xiyenge lexi xa buku xi kambisisa ku ndlandlamuka ka nhlengeletano ya vona. Xi rungula hi tinhla leti tsakisaka malunghana ni minhlangano ya vona ya vandlha ni mintsombano ya vona, kun’we ni mukhuva lowu va akaka Tiholo ta Mfumo ha wona, Tiholo ta Tinhlengeletano letikulu, ni miako ya ku kandziyisa tibuku ta Bibele. Xi kombisa ku hiseka loku Timbhoni ta Yehovha ti huwelelaka Mfumo wa Xikwembu ha kona ni rirhandzu leri va ri kombisaka hi ku khathalelana eminkarhini ya mikitsikitsi.
Xiyenge 4: Eka xona u ta kuma vuxokoxoko lebyi nyanyulaka bya ndlela leyi ku huweleriwa ka Mfumo wa Xikwembu ku fikeleleke matiko lamakulu ha yona ni swihlala swa le kule emisaveni hinkwayo. Ehleketa—a ku chumayeriwa ematikweni ya 43 hi 1914, kambe hi 1992 a ku ri matiko ya 229! Mintokoto ya lava hlanganyeleke eka ku andza loku ka misava hinkwayo ya tsakisa hakunene.
Xiyenge 5: Ku endla ntirho lowu hinkwawo wa ku huwelela Mfumo swi lave leswaku ku akiwa miako emisaveni hinkwayo ya ku kandziyisa Tibibele kun’we ni tibuku ta Bibele hi tindzimi to tlula madzana mambirhi. Eka xiyenge lexi u ta twa hi xiphemu xexo xa ntirho wa vona.
Xiyenge 6: Timbhoni ti tlhele ti langutana ni miringo—yin’wana a yi vangiwa hi ku nga hetiseki ka munhu, yin’wana yi vangiwa hi vamakwavo va mavunwa, kasi yin’wana yo tala a yi vangiwa hi nxaniso. Rito ra Xikwembu ri vurile leswaku leswi a swi ta va tano. (Luka 17:1; 2 Timotiya 3:12; 1 Petro 4:12; 2 Petro 2:1, 2) Xiyenge lexi xa buku xi hlamusela khwatsi swilo leswi endlekeke ni ndlela leyi ripfumelo ra Timbhoni ta Yehovha ri ti pfuneke ha yona leswaku ti humelela.
Xiyenge 7: Eku heteleleni, buku leyi yi hlamusela lexi vangelaka Timbhoni ta Yehovha ti kholwa leswaku nhlengeletano leyi ti nga eka yona yi rhangeriwa hi Xikwembu hakunene. Yi tlhela yi hlamusela lexi va endlaka va vona xilaveko xa ku tshama va xalamukile, tanihi nhlengeletano kumbe vona hi voxe.
Ku tlhandlekela eka leswi nga laha henhla, buku leyi yo xonga yi katsa xiyenge xo saseka ni lexi dyondzisaka swinene xa swifaniso swa mivala-vala, leswi nga eka matluka ya 50, leswi kombisaka yindlu-nkulu kun’we ni miako ya marhavi leyi tirhisiwaka hi Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo.
Loko u nga si va na yona buku leyi yo tsakisa, u ta vuyeriwa hakunene loko wo yi kuma ivi u yi hlaya.
Tinhlamuselo Ta Van’wana Lava Yi Hlayeke
Xana lava se va yi hlayeke buku leyi va ri yini? Hi leswi swin’wana swa swona:
“Ndza ha ku heta ku hlaya buku leyi nyanyulaka, leyi hanyaka leyi nge Timbhoni Ta Yehovha I Vahuweleri Va Mfumo Wa Xikwembu. Nhlengeletano leyi tshembekeke ni leyi tikarhatelaka ntiyiso hi ku titsongahata, hi yona ntsena leyi yi nga tsalaka hi vutshembeki, hi xivindzi ni hi vukheta swonghasi.”
“Yi hlayeka ku fana ni buku ya Mintirho, hi ku tshembeka ni ntiyiso wa yona.”
“Mawaku buku leyintshwa yo tsakisa swonghasi! . . . I vulombe bya matimu.”
Endzhaku ko hlaya kwalomu ka hafu ya buku leyi, munhu un’wana u tsarile: “A ndzi hlamarile, ndzi yime ni tindleve, mihloti yi tengatenga. . . . Evuton’wini bya mina hinkwabyo, ku hava buku yin’wana leyi tshameke yi ndzi khumba hi mukhuva lowu.”
“Mbilu yanga ya tsaka nkarhi hinkwawo loko ndzi anakanya hi laha buku leyi yi nga ta ri tiyisa ha kona ripfumelo ra vantshwa kun’we ni vanhu vantshwa lava taka enhlengeletanweni namuntlha.”
“I khale ndzi rhandza ntiyiso, kambe ku hlaya buku leyi swi pfule mahlo ya mina, naswona swi ndzi pfune ku lemuka kahle ku tlula rini na rini leswaku moya lowo kwetsima wa Yehovha hi wona wu fambisaka swilo leswi hinkwaswo.”
[Swifaniso leswi nga eka tluka 18]
Vanhu vo tala a va fikeleriwa hi rungula ra Mfumo hambi leswi Timbhoni a ti ri titsongo hi nhlayo