Swikhongelo Swa Le Bibeleni Swi Fanele Ku Xiyisisiwa

WANSATI la vilelaka, hosi ni N’wana wa Xikwembu hi xoxe va vule swikhongelo leswi hi nga ta swi kambisisa sweswi. Xikhongelo xin’wana ni xin’wana a xi susumetiwa hi swiyimo swo hambana. Kambe, swiyimo swo tano swi nga ha hi khumba namuntlha. Xana hi nga dyondza yini eka swikombiso leswi?

‘Languta Maxangu Ya Nandza Wa Wena Wa Wansati’

Xana u lwisana ni xiphiqo lexi phikelelaka? Kumbe u tshame u tshikileriwa hi ku vilela ke? Kutani u le xiyin’weni lexi fanaka ni xa Hana loko a nga si kuma n’wana wa yena wa mativula, Samuwele. A a nga ri na n’wana naswona a a tshama a sapateriwa hi wansati lon’wana. Entiyisweni, xiyimo xa Hana a xi n’wi karhata ni ku n’wi khumba lerova a nga dyi nchumu. (1 Samuwele 1:2-8, 15, 16) U endle xikombelo eka Yehovha a vula leswi landzelaka:

“Yehova wa mav̌andla! loko u languta mašangu ya nanḍa wa wena, ni loko u nḍi ṭunḍuka u nga riv̌ali nanḍa wa wena, kutani u nyika nanḍa wa wena e ṅwana wa wanuna, nḍi ta ṅwi nyika Yehova, a v̌a wa yena e masiku hikwawo ya v̌utomi bya yena, kutani rikari ri nga ka ri nga hunḍi nhlokweni ya yena.”—1 Samuwele 1:11.

Xiya leswaku Hana a nga vulavuli hi swilo leswi tolovelekeke. U vulavule na Yehovha hi xikombelo xo karhi (xa n’wana wa mufana) lexi a xi fambisana ni xiboho lexi heleleke (ku n’wi nyikela entirhweni wa Xikwembu). Xana leswi swi hi dyondzisa yini?

Loko u ri emaxangwini, ma vule hi ku kongoma exikhongelweni xa wena. Ku nga khathariseki leswaku xiphiqo xa wena hi xihi—ku nga ha va xiyimo xa le kaya, xivundza kumbe vuvabyi—khongela eka Yehovha mayelana na xona. N’wi hlamusele muxaka lowu kongomeke wa xiphiqo xa wena ni leswi u titwisaka xiswona. “Madyambu man’wana ni man’wana a ndzi veka swiphiqo swa mina emavokweni ya Yehovha,” ku vula noni leyi vuriwaka Louise. “Minkarhi yin’wana swi va swi nga ri swingani, kambe ndzi swi boxa ha xin’we-xin’we.”

Ku byela Yehovha hi marito lama kongomeke swa pfuna. Ku endla tano swi hi pfuna ku twisisa swiphiqo swa hina, leswi swi nga ha vonakaka swi nga ha chavisi ngopfu. Ku vula swikhongelo leswi kongomeke swi hi ntshunxa eku vileleni. Hambi loko xikhongelo xa yena xi nga si hlamuriwa, Hana u titwe a tiyiseka, naswona “mombo wa yena wu hunḍuka.” (1 Samuwele 1:18) Tlhandla-kambirhi, ku ba nhloko ya mhaka ku hi endla hi xalamukela ku vona nhlamulo ya xikhongelo xa hina. Bernhard, Mukreste wa le Jarimani, u ri: “Loko ndzi khongela ndzi ba nhloko ya mhaka, ni tinhlamulo ta kona ta twisiseka.”

“Kambe Nḍi Wanḍisanyana Ntsena”

Hambi swi ri tano, munhu a nga ha titwa a khumbeka hi ndlela yin’wana leyi hambaneke loko a kuma xiavelo lexi a xi vonaka xi nga n’wi faneli. Xana minkarhi yin’wana u tikeriwa hi vutihlamuleri lebyi u nyikiweke byona hi Yehovha ke? Kumbe, xana vanhu van’wana va ku teka tanihi loyi u nga faneriwiki hi xiavelo xa wena ke? Solomoni lontsongo a a ri exiyin’weni xo tano loko a totiwa tanihi hosi ya Israyele. Vavanuna van’wana lava tlakukeke a va tsakela leswaku munhu un’wana a vekiwa exiluvelweni. (1 Tihosi 1:5-7, 41-46; 2:13-22) Eku sunguleni ka ku fuma ka yena, Solomoni u endle xikombelo hi xikhongelo:

“Yehova, Šikwembu ša mina, u fumisile nanḍa wa wena . . . kambe nḍi wanḍisanyana ntsena, a nḍi tiv̌i ku huma ni ku nghena. . . . Nyika nanḍa wa wena e mbilu ya ku tiv̌a e ku av̌anyisa tiko ra wena, ni ku hlawula le’ŝo saseka e ka le’ŝo biha!”—1 Tihosi 3:7-9.

Solomoni u kongomise xikhongelo xa yena eka vuxaka bya yena na Yehovha, hikwalaho ka lunghelo leri a nyikiwile rona, kun’we ni vuswikoti byo hetisisa xiavelo. Hi ndlela leyi fanaka, loko hi nyikiwe vutihlamuleri lebyi hi titwaka onge a hi nge swi koti ku byi hetisisa, hi fanele ku kombela Xikwembu leswaku xi hi pfuna ku endla ntirho wolowo. Xiya mintokoto leyi landzelaka:

“Loko ndzi komberiwe ku va ni vutihlamuleri lebyikulu ehofisini ya rhavi ya Sosayiti ya Watch Tower,” ku hlamusela Eugene, “ndzi titwe ndzi nga faneleki hi ku helela. A ku ri ni van’wana lava a va faneleka ku antswa naswona va ri ni ntokoto wo tala. Ndzi etlele katsongo vusiku byimbirhi lebyi landzeleke, ivi ndzi heta nkarhi wo tala ndzi ri eku khongeleni, leswi swi ndzi nyikeke matimba ni xitiyisekiso lexi faneleke.”

Roy a a komberiwe ku nyikela nkulumo ya nkosi endzhaku ka rifu ra xitshuketa ni leri hlomulaka mbilu ra munghana wa yena lontshwa loyi a a dume swinene. A ku ta ta madzana ya vanhu. Xana Roy u endle yini? “Ndzi khongelele matimba swinene hi ndlela leyi nga tolovelekangiki ni vuswikoti byo kuma marito lama faneleke leswaku ndzi phofula mianakanyo leyi akaka ni ku chavelela.”

Tanihi leswi Muvumbi ‘a hatlisisaka swilo’ ni leswi nhlengeletano ya yena yi kulaka, vuyelo bya kona hi leswaku malandza ya yena yo tala ma byarhisiwa vutihlamuleri. (Esaya 60:22) Loko u komberiwe ku endla xiavelo lexi engetelekeke, tiyiseka leswaku Yehovha u ta engetela ku pfumaleka kwihi na kwihi ka ntokoto, vuleteri kumbe vuswikoti etlhelweni ra wena. Tshinelela Xikwembu hi ndlela leyi Solomoni a endleke ha yona, kutani xi ta ku pfuna ku endla xiavelo xa wena.

“Leswaku Hinkwavo Va Va Un’we”

Xiyimo xa vunharhu lexi vaka kona namuntlha i xa ku komberiwa ku yimela ntlawa hi xikhongelo. Loko hi komberiwe ku ya khongelela van’wana, xana hi fanele ku khongelela yini? Xiya xikhongelo xa Yesu lexi rhekhodiweke eka Yohane ndzima 17. U endle xikhongelo lexi emadyambyini ya yena yo hetelela tanihi munhu, vadyondzisiwa va yena va ri kona. I swikombelo swa muxaka muni leswi a swi kongomiseke eka Tata wa yena wa le tilweni ke?

Yesu u kandziyise tipakani leti tolovelekeke ni ntshembo lowu lava a va ri kona a va ri na wona. U boxe ku dzunisiwa ka vito ra Yehovha Xikwembu ni ku tivisiwa ka Mfumo. Yesu u kandziyise nkoka wa ku va ni vuxaka bya munhu hi xiyexe ni Tatana ni N’wana, lebyi sekeriweke evutivini bya Matsalwa. U vulavule hi ku tihambanisa ni misava, leswi a swi ta lunghiselela valandzeri va yena nkaneto. Nakambe Kreste u kombele Tata wa yena ku sirhelela vadyondzisiwa ni ku va hlanganisa evugandzerini bya ntiyiso.

Ina, Yesu u kandziyise vun’we. (Yohane 17:20, 21) Emahlweninyana, madyambu wolawo, vadyondzisiwa va kanetanile. (Luka 22:24-27) Hambi swi ri tano, exikhongelweni xa yena Kreste a nga lavi ku va sola kambe a a lava ku va hlanganisa. Hi ndlela leyi fanaka, swikhongelo leswi endliwaka endyangwini ni le vandlheni swi fanele swi kondletela rirhandzu ni ku lava ku hlula ku kanetana exikarhi ka vanhu. Lava yimeriwaka va fanele ku hlanganisiwa hi vun’we.—Pisalema 133:1-3.

Vun’we lebyi byi kombisiwa loko lava yingiselaka va ku, “Amen,” kumbe “A swi ve tano,” emakumu. Leswaku va swi vula, va fanele va twisisa va tlhela va pfumelelana ni hinkwaswo leswi vuriweke. Hikwalaho, swi ta va swi nga fanelanga exikhongelweni ku boxa mhaka leyi nga tiviwiki hi van’wana lava nga kona. Hi xikombiso, nkulu loyi a yimelaka vandlha hi xikhongelo a nga ha lava nkateko wa Yehovha eka makwerhu wa xinuna kumbe wa xisati wa moya loyi a vabyaka ngopfu. Kambe hi ntolovelo swi nga antswa loko a endla tano ntsena loko vunyingi bya lava a va yimelaka va tiva munhu wa kona naswona va twile mayelana ni vuvabyi bya kona.

Nakambe, xiya leswaku Yesu a nga longoloxanga swilaveko swa xirho xin’wana ni xin’wana xa ntlawa. Ku endla tano a swi ta va swi katse ku boxa timhaka ta munhu hi xiyexe leti tiviwaka hi vanhu vo karhi ntsena. Timhaka ta munhu hi yexe i mhaka leyi fanelaka xikhongelo xa le xihundleni, lexi nga ha lehisiwaka ni ku vuriwa hi laha u navelaka ha kona.

Xana munhu a nga tilunghiselela njhani ku ya yimela nhlengeletano leyikulu ya vagandzeri hi xikhongelo ke? Mukreste un’wana la nga ni ntokoto wa hlamusela: “Ndzi ehleketa ka ha ri emahlweni leswi ndzi nga ta swi vula exikhongelweni, swikombelo leswi vamakwerhu va nga ha vaka na swona ni swikombelo leswi ndzi nga ha swi boxaka ematshan’weni ya vona. Ndzi veka mianakanyo ya mina, kun’we ni marito yo dzunisa hi nxaxamelo lowunene emiehleketweni ya mina. Loko ndzi nga si khongela, ndzi khongela hi mbilu, ndzi kombela mpfuno wo yimela vamakwerhu hi ndlela leyi xiximekaka.”

Ku nga khathariseki swiyimo swa wena, u ta kuma xikhongelo eBibeleni lexi vuriweke hi un’wana loyi a ri exiyin’weni lexi fanaka ni xa wena. Swikhongelo swo tala leswi nga eMatsalweni i vumbhoni bya tintswalo ta rirhandzu ra Xikwembu. Ku hlaya swikhongelo leswi ni ku anakanyisisa ha swona swi ta ku pfuna ku antswisa swikhongelo swa wena.

[Bokisi leri nga eka tluka 5]

SWIKHONGELO LESWI XIYEKAKA EBIBELENI

Malandza ya Yehovha ma endle swikhongelo ehansi ka swiyimo swo tala. Xana u nga angula kahle eka xin’we kumbe swo tala swa swiyimo leswi landzelaka?

Xana wa wu lava nkongomiso lowu humaka eka Xikwembu, tanihi laha Eliezere a endleke ha kona?—Genesa 24:12-14.

Xana u le khombyeni ra xihatla, ku fana na Yakobo?—Genesa 32:9-12.

Xana u lava ku tiva Xikwembu ku antswa, tanihi laha Muxe a endleke ha kona?—Eksoda 33:12-17.

Xana u langutane ni vakaneti, ku fana na Eliya?—1 Tihosi 18:36, 37.

Xana swa ku nonon’hwela ku chumayela, ku fana ni leswi a swi ri xiswona eka Yeremiya?—Yeremiya 20:7-12.

Xana u fanele ku tivula swidyoho swa wena ivi u lava ndzivalelo, tanihi laha Daniyele a endleke ha kona?—Daniyele 9:3-19.

Xana u langutana ni nxaniso, tanihi vadyondzisiwa va Yesu?—Mintirho 4:24-31.

Nakambe vona Matewu 6:9-13; Yohane 17:1-26; Vafilipiya 4:6, 7; Yakobo 5:16.

[Bokisi leri nga eka tluka 6]

LEXI U NGA XI KHONGELELAKA LOKO U LWISANA NI MUKHUVA LOWU MILEKE

Xana u lwisana ni ku tlhelela eku tsaneni ke? Xana swikhongelo leswi rhekhodiweke eBibeleni swi nga va leswi pfunaka hi ndlela yihi? Dyondza eka Davhida, loyi a khongeleke hi minkarhi yo hambana-hambana malunghana ni ku tsana ka yena.

Davhida u yimbelerile a ku: “Šikwembu, nḍi kambe, u tiv̌a mbilu ya nga! Nḍi ringe, u tiv̌a ku anakanya ka mina.” (Pisalema 139:23) A ku ri ku navela ka Davhida leswaku Yehovha Xikwembu a kambisisa ku navela, mintlhaveko kumbe minsusumeto leyi nga faneriki. Hi marito man’wana, Davhida u lave mpfuno wa Yehovha leswaku a papalata xidyoho.

Kambe ku tsana ka Davhida ku n’wi hlurile, naswona u endle xidyoho lexikulu. Laha nakambe xikhongelo xi n’wi pfunile—leswaku a pfuxeta vuxaka bya yena na Xikwembu. Hi ku ya hi Pisalema 51:2, Davhida u komberile: “Nḍi hlantŝe kunene, u susa ku homboloka ka mina, u nḍi basisa hi ku susa ŝiv̌i ŝa mina.”

Na hina hi nga khongelela mpfuno wa Yehovha hi ku titsongahata, leswaku hi ta sivela mimboyamelo leyi hoxeke. Leswi swi ta hi tiyisa leswaku hi hlula ku tlhelela eku tsaneni naswona swi nga hi pfuna ku papalata xidyoho. Loko ho tshuka hi rheta, hi fanele ku tshinelela Yehovha nakambe hi swikombelo leswaku a hi pfuna hi ya emahlweni ni nyimpi leyi.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 7]

Swikhongelo leswi khongeriwaka ku yimela ntlawa swi fanele swi kandziyisa mintshembo ya Matsalwa ni tipakani ta moya leti tolovelekeke