Va Endle Ku Rhandza Ka Yehovha

Ripfumelo Ra Vatswari Ri Hakeriwa

EKA Vaisrayele, ku velekiwa ka n’wana wa xinuna a ku tisa ntsako lowukulu. A swi vula leswaku nxaxamelo wa vatukulu-xinghuwe wu ta ya emahlweni ni leswaku ndzhaka ya tiko yi ta tshama endyangwini. Kambe hi lembe ra 1593 B.C.E., ku veleka n’wana wa mufana eka Vaheveru ku nga ha va ku tikombe ku fana ni ndzhukano swinene hayi nkateko. Ha yini? Hikuva Faro wa le Egipta, hi ku chava ku andza ka xihatla ka vaaki va Vayuda etikweni leri lawuriwaka hi yena, u lerise leswaku vana va xinuna hinkwavo lava ha ku velekiwaka a va fanele va dlayiwa.—Eksoda 1:12, 15-22.

A ku ri hi nkarhi lowu wa matshalatshala yo biha ya ku herisiwa ka rixaka laha Amirama na Yokebedi, mpatswa lowu tekaneke wa Vaheveru, wu kumeke n’wana wo saseka wa mufana. Swa olova ku ehleketa ndlela leyi ntsako wa vona wu nga ha vaka wu funengetiwe hi ku chava loko va tsundzuka xileriso xa Faro. Kambe, loko Amirama na Yokebedi va languta n’wana wa vona wa mufana, hi xivindzi a va tiyimisele ku nga n’wi lahli, ku nga khathariseki vuyelo bya kona.—Eksoda 2:1, 2; 6:20.

Ku Endla Hi Ripfumelo

Amirama na Yokebedi va tumbete n’wana wa vona ku ringana tin’hweti tinharhu. (Eksoda 2:2) Hambiswiritano, leswi a swi ri ni khombo tanihi leswi Vaheveru ni Vaegipta a va tshama etindhawini leti vandzamaneke. Munhu wihi na wihi loyi a ta kumiwa a ringeta ku tlula nawu wa Faro a ta xupuriwa hi rifu—na yena n’wana a ta dlayiwa. Kutani, xana vatswari lava lava tinyiketeleke a va ta endla yini leswaku va hlayisa n’wana wa vona na vona va hanya?

Yokebedi u hlengelete matluka ya majekejeke. Majekejeke i xingoya lexi tiyeke, lexi fanaka ni musengele, naswona ma ni rihlanga leri nga ni matlhelo manharhu leri bumbuleke ku ringana ni rintiho. Ma nga ha fika eka timitara ta tsevu hi ku leha. Vaegipta a va tirhisa ximilana lexi ku endla maphepha, mimete, maseyila, timphaxani ni mabyatso lama vevukaka.

Yokebedi u endle bokisi leri ringaneleke hi tinhlanga leswaku a hlayisa n’wana wa yena eka rona. Ivi a tota bokisi hi ntita ni nhlaka leswaku ri hlangana ni leswaku ri nga nghenisi mati. Kutani Yokebedi a nghenisa n’wana wa yena endzeni ka bokisi leri ivi a ri veka exikarhi ka tinhlanga eribuweni ra Nambu wa Nile.—Eksoda 2:3.

N’wana A Kumiwa

N’wana wa xisati wa Yokebedi, ku nga Meriyamu, a a yimele ekusuhi leswaku a ta vona leswi nga ta humelela. Hiloko n’wana wa Faro wa xisati a ta enambyeni wa Nile leswaku a ta hlamba.a Kumbexana Yokebedi a a swi tiva leswaku n’wana wa hosi wa xisati a tolovele xiphemu lexi xa nambu wa Nile ivi a siya bokisi leri hi xikongomelo laha a ri ta hatla ri kumiwa. Hambiswiritano, n’wana wa Faro wa xisati u hatle a vona bokisi leri leri a ri ri exikarhi ka tinhlanga, ivi a vitana un’wana wa malandza ya yena leswaku a ta ri teka. Loko a vone n’wana la rilaka endzeni ka rona, u sungule ku va ni ntwela-vusiwana. U swi xiyile leswaku loyi a ri n’wana wa Muheveru. Kambe, xana a ta swi endlisa ku yini ku nyiketa n’wana loyi wo saseka swonghasi leswaku a dlayiwa? Handle ka tintswalo ta vumunhu, n’wana wa Faro wa xisati a nga ha va a kuceteriwe hi dyondzo leyi tolovelekeke ya Vaegipta ya leswaku ku pfumeleriwa ku nghena etilweni ku titshege hi rhekhodo ya swiendlo leswinene swa munhu loko a ha hanya.b—Eksoda 2:5, 6.

Meriyamu, loyi a hlalerile a ri ekule, u tshinelele n’wana wa Faro wa xisati. U vutisile a ku: “Šana nḍi nga ya nḍi ku v̌itanela e muaṅwisi e šikari ka v̌av̌asati v̌a v̌a-Heberu, [a] ta ku aṅwisela šihlangi-ke?” N’wana wa hosi wa xisati u te: “Yana.” Meriyamu u tsutsumile a ya eka mana wa yena. Hi ku hatlisa, Yokebedi a a yime emahlweni ka n’wana wa Faro wa xisati. N’wana wa xisati wa hosi u n’wi byele leswi: “Teka šihlangi leši, u nḍi aṅwisela šona; nḍi ta ku hakela.” Kumbexana hi nkarhi lowu n’wana wa Faro wa xisati u swi xiyile leswaku Yokebedi a a ri mana wa xihlangi.—Eksoda 2:7-9.

Yokebedi u hlayise n’wana ku kondza a n’wi lumula.c Leswi swi n’wi nyike malunghelo yo tala ya risima yo n’wi dyondzisa hi Xikwembu xa ntiyiso, Yehovha. Kutani Yokebedi u tlherisele n’wana eka n’wana wa Faro wa xisati loyi a thyeke mufana loyi vito ra Muxe, leswi vulaka leswaku “l’a humesiweke matini.”—Eksoda 2:10.

Dyondzo Eka Hina

Amirama na Yokebedi va wu tirhise kahle nkarhi wo koma lowu va veke na wona leswaku va dyondzisa n’wana wa vona misinya ya milawu ya vugandzeri lebyi tengeke. Vatswari namuntlha va fanele va endla leswi fanaka. Hakunene, swa boha leswaku va endla tano. Sathana Diyavulosi “wa rhendzeleka-rhendzeleka ku fana ni nghala leyi bongaka, yi lava loyi yi nga n’wi dyaka.” (1 Petro 5:8) U rhandza ku hlasela vantshwa va risima—vafana ni vanhwanyana—lava nga ni ntshembo wo va malandza lamanene ya Yehovha. A nga na ntwela-vusiwana eka vantshwa! Hikwalaho ka leswi, vatswari lava nga tlhariha va letela tincece ta vona ku chava Xikwembu xa ntiyiso, Yehovha.—Swivuriso 22:6; 2 Timotiya 3:14, 15.

Eka Vaheveru 11:23, matshalatshala ya Amirama na Yokebedi yo tumbeta n’wana wa vona eka tin’hweti ta yena to sungula ma vuriwe xiendlo xa ripfumelo. Havambirhi ka vona vatswari lava lava chavaka Xikwembu va kombise ku tshembela eka matimba ya Yehovha yo ponisa hi ku ala ku cukumeta n’wana wa vona, naswona hikwalaho ka leswi va katekisiwile. Na hina hi fanele hi kombisa ku namarhela swinene eka milawu ni misinya ya milawu ya Yehovha, hi tiyiseka leswaku ku nga khathariseki leswi Yehovha a swi pfumelelaka leswaku swi hi humelela eku heteleleni swi ta hi pfuna leswaku hi hlayiseka hi tlhela hi kuma ntsako lowu nga heriki.—Varhoma 8:28.

[Tinhlamuselo ta le hansi]