Swivutiso Swa Vahlayi
“Xihondzo xo Rindza” xa November 1, 1995, xi kombetele eka leswi Yesu a swi vuleke eka Matewu 24:34, (NW) malunghana ni “xitukulwana lexi.” Xana leswi swi vula leswaku ku ni ku nga tiyiseki malunghana ni leswaku Mfumo wa Xikwembu wu tlhomiwile etilweni hi 1914?
Mhaka yoleyo ya Xihondzo xo Rindza a yi boxanga ku cinca nikatsongo eka dyondzo ya hina ya xisekelo malunghana na 1914. Yesu u hlamusele xikombiso lexi nga ta fungha vukona bya yena ematimbeni ya Mfumo. Hi na vumbhoni lebyi heleleke bya leswaku xikombiso lexi a xi ri eku hetisekeni ku sukela hi 1914. Mintiyiso malunghana ni tinyimpi, tindlala, mintungu, ku tsekatseka ka misava ni vumbhoni byin’wana swi tiyisa leswaku ku sukela hi 1914, Yesu a a ri karhi a fuma tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu. Leswi swi kombisa leswaku ku sukela hi nkarhi wolowo hi le makun’wini ya mafambiselo lawa ya swilo.
Kutani, xana Xihondzo xo Rindza a xi veka yini erivaleni? Phela, yinhla-nkulu a ku ri ndlela leyi Yesu a tirhiseke rito “xitukulwana” eka Matewu 24:34 ha yona. Ndzimana ya kona yi hlayekisa xileswi: “Ndzi tiyisile ndzi ri ka n’wina: [Xitukulwana lexi xi, NW] nga ka [xi] nga hundzi, ku nga si humelela swilo leswi hinkwaswo.” Xana Yesu a a vula yini hi “xitukulwana,” esikwini ra yena ni le sikwini ra hina?
Matsalwa yo tala ma tiyisa leswaku Yesu a nga tirhisanga “xitukulwana” malunghana ni ntlawa wo karhi lowutsongo kumbe lowu xiyekaka, ku nga varhangeri va Vayuda kumbe vadyondzisiwa va yena ntsena lava tshembekaka. Ematshan’weni ya sweswo, u tirhise “xitukulwana” loko a sola mintshungu ya Vayuda leyi n’wi landzuleke. Kambe, lexi tsakisaka vanhu va nga endla leswi muapostola Petro a swi khutazeke hi siku ra Pentekosta, xa leswaku va fanele va hundzuka leswaku ‘va ponisiwa eka xitukulwana lexo homboloka.’—Mintirho 2:40.
Hi marito wolawo, swi le rivaleni leswaku Petro a a nga kombeteli hi ku kongoma eka ntlawa wa vanhu va malembe yo karhi kumbe mpimo wa nkarhi naswona a a nga ringeti ku hlanganisa “xitukulwana” ni siku ro karhi. A a nga vuli swona leswaku vanhu va fanele va ponisiwa eka xitukulwana lexi a xi velekiwe hi lembe rin’we na Yesu kumbe xitukulwana lexi a xi velekiwe hi 29 C.E. Petro a a vulavula hi Vayuda lava nga pfumeriki va nkarhi wolowo—van’wana kumbexana a va ri vatsongo, van’wana a va ri vakulu—lava tweke dyondzo ya Yesu, lava voneke kumbe ku twa hi mahlori ya yena, naswona va nga n’wi amukelangiki tanihi Mesiya.
A swi kanakanisi leswaku yoleyo i ndlela leyi Petro a twisiseke ha yona ku tirhisa ka Yesu rito “xitukulwana” loko yena ni vaapostola van’wana vanharhu va ri na Yesu eNtshaveni ya Mitlhwari. Hi ku ya hi marito ya Yesu ya vuprofeta, Vayuda va nkarhi wolowo—kahle-kahle, va le nkarhini wa Yesu—a va ta vona kumbe ku twa tinyimpi, ku tsekatseka ka misava, tindlala ni vumbhoni byin’wana bya leswaku makumu ya mafambiselo ya Xiyuda a ma tshinele. Entiyisweni, xitukulwana xolexo a xi hundzanga ku nga si fika makumu hi 70 C.E.—Matewu 24:3-14, 34.
Swi fanele swi pfumeriwa leswaku a hi tekanga marito ya Yesu hi ndlela yoleyo minkarhi hinkwayo. Vanhu lava nga hetisekangiki va ni mboyamelo wo lava ku tiva hi ku kongoma siku leri makumu ma nga ta fika ha rona. Tsundzuka leswaku hambi ku ri vaapostola va lave ku tiva hi ku kongoma, va vutisa: “Hosi, xana hi wona nkarhi lowu u nga ta pfuxa mfumo wa Israele ke?” (Xiitaliki i xerhu.)—Mintirho 1:6.
Hi swikongomelo leswinene leswi fanaka, malandza ya Xikwembu eminkarhini ya manguva lawa ma ringete ku kuma swin’wana eka leswi Yesu a swi vuleke malunghana ni “xitukulwana” ku nga nkarhi wo karhi lowu kongomeke lowu hlayeriweke ku sukela hi 1914. Hi xikombiso, ndlela yin’wana leyi a ku ehleketiwa hi yona a ku ri leswaku xitukulwana xi nga va na malembe ya 70 kumbe 80, xi vumbiwa hi vanhu lava va dyuhaleke ku ringana lerova va twisisa nkoka wa nyimpi yo sungula ya misava ni swiendlakalo swin’wana; xisweswo hi nga ha hlayela malembe yo tala kumbe ma nga ri mangani malunghana ni ndlela leyi makumu ma nga tshinela ha yona.
Ku nga khathariseki ndlela leyi ku ehleketa ko tano ku twisisekaka ha yona, xana ka fambisana ni ndzayo leyi Yesu a yaka emahlweni a yi nyikela? Yesu u te: “Loko ri ri siku ra kona ni nkarhi wa kona, a ku na loyi a swi tivaka, hambi ti ri tintsumi ta le matilweni, hambi a ri N’wana; swi tiviwa hi Tatana ntsena. . . . Hitekani ke, hikuva a mi tivi siku leri Hosi ya n’wina yi nga ta ta ha rona.”—Matewu 24:36-42.
Kutani rungula ra sweswinyana leri nga eka Xihondzo xo Rindza leri vulavulaka hi “xitukulwana lexi” a ri cinci ku twisisa ka hina leswi humeleleke hi 1914. Kambe ri hi nyika ku twisisa lokunene ka matirhiselo ya Yesu ya rito “xitukulwana,” ri hi pfuna ku vona leswaku ku ri tirhisa ka yena a ku nga ri xisekelo xa ku hlayela—ku hlayela loku sukelaka eka 1914—leswaku hi vona ndlela leyi hi tshineleke emakumu ha yona.