Va Endle Ku Rhandza Ka Yehovha

Wansati Wo Tlhariha A Sivela Khombo

WANSATI wo twisisa a a tekiwe hi wanuna wa xihunguki—sweswo a swi ri tano hi Abigayele na Nabala. Abigayele a a “ri ni ku twisisa, a a sasekile.” Ku hambana ni sweswo, Nabala a a ri “munhu wo nonoṅhwa wa tihanyi.” (1 Samuwele 25:3) Xiyimo lexi lexi nga fihliwangiki lexi katsaka mpatswa lowu a wu nga fanelani xi siye mavito ya wona ematin’wini ya Bibele hi ndlela leyi nga sulekiki. A hi voneni leswaku swi endlekise ku yini.

Tintswalo Leti Tekeriweke eHansi

A ku ri hi lembe-xidzana ra vu-11 B.C.E. Davhida u totiwe tanihi hosi ya Israyele ya nkarhi lowu taka, kambe ematshan’weni yo va a fuma, a a ri eku balekeni. Hosi leyi a yi fuma, ku nga Sawulo, a yi tiyimisele ku n’wi dlaya. Hikokwalaho, Davhida a a boheka ku hanya tanihi mubaleki. Yena ni vanghana va yena va kwalomu ka 600 va hetelele hi ku ya kuma vutumbelo emananga ya Parani, edzongeni wa Yuda ekusuhi ni mananga ya Sinayi.—1 Samuwele 23:13; 25:1.

Loko va ri kwalaho, va hlangane ni varisi lava thoriweke hi wanuna la vuriwaka Nabala. Ntukulu loyi wa Kalebe la fuweke a a ri ni tinyimpfu to ringana 3000 ni timbuti ta 1000, naswona a a tsemeta voya bya tinyimpfu ta yena eKarmele, wu nga muti lowu nga edzongeni wa Hebroni lowu kumbexana wu nga mpfhuka wa kwalomu ka 40 wa tikhilomitara ku suka eParani.a Davhida ni vavanuna va yena va pfune varisi va Nabala ku langutela mintlhambi ya vona eka makhamba lawa a ma tsendzeleka ni mananga wolawo.—1 Samuwele 25:14-16.

Phela, ntirho wo tsemeta voya bya tinyimpfu wu sungule eKarmele. Lexi a ku ri xiendlakalo xo tsakisa, lexi fanaka ni nkarhi wa ntshovelo eka murimi. Nakambe a wu ri nkarhi wo kombisa malwandla, lowu vini va tinyimpfu a va fanele va hakela lava va tirheleke. Kutani Davhida a a nga tikurisi loko a rhuma vavanuna va khume emutini wa Karmele leswaku va ya kombela swakudya eka Nabala tanihi hakelo ya ntirho lowu va wu endleke ehenhleni ka mintlhambi ya yena.—1 Samuwele 25:4-9.

Nabala u hlamule hi ndlela leyi nga kombisiki malwandla. U hlamule hi ndlela yo khovolela a ku: “Davida i mani šana?” Kutani hi ku anakanya leswaku Davhida ni vavanuna va yena a vo va malandza lama balekeke ntsena, u vutisile a ku: “Šana nḍi ta teka v̌uŝa bya mina, ni mati ya mina, ni nyama ya mina, ŝi ri leŝi nḍi ŝi lungiseleke v̌aṭemeri v̌a mina, nḍi nyika v̌anhu lav̌a nḍi nga v̌a tiv̌iki laha v̌a humaka kona?” Loko Davhida a twa leswi, u byele vavanuna va yena a ku: “Uṅwana ni uṅwana a a tibohe banga ra yena!” Vavanuna va kwalomu ka 400 a va tilunghiselele nyimpi.—1 Samuwele 25:10-13.

Vutlhari Bya Abigayele

Marito yo biha ya Nabala ma fikile etindleveni ta Abigayele, nsati wakwe. Kumbexana a ri nga ri ro sungula laha a bohekeke ku nghenelela ni ku tirha tanihi mutisi wa ku rhula eka Nabala. Ku nga khathariseki leswaku a ku ta humelela yini, Abigayele u teke goza hi xihatla. Handle ko byela Nabala, u hlengelete tinyiko—leti katsaka tinyimpfu ta ntlhanu ni swakudya swo tala—kutani a huma a ya hlanganisa Davhida emananga.—1 Samuwele 25:18-20.

Loko Abigayele a vona Davhida, hiloko xikan’we-kan’we a tiwisela ehansi emahlweni ka yena. U n’wi komberile a ku: “Hosi ya nga yi nga ṭhuki yi anakanya munhu loyi wa tihanyi, a nga Nabal, hikuv̌a hi rona v̌ito ra yena. Ŝeŝi nhlengo lowu nanḍa wa wena a wu tiselaka hosi ya nga, u nga wu nyika madžaha la’ma lanḍaka hosi ya nga.” U engeterile a ku: “Yi nga v̌i mhaka [mhaka ya Nabala] ya ku khomisa hosi ya nga tingana kumbe ya ku khunguv̌anyisa hosi ya nga.” Laha rito ra Xiheveru leri hundzuluxeriweke ri va ‘ku khomisa tingana’ ri kombisa ku karhatiwa hi ripfalo. Kutani Abigayele u tsundzuxe Davhida leswaku a nga hatliseli ku teka goza hi ndlela leyi nga ta endla leswaku a tisola endzhaku.—1 Samuwele 25:23-31.

Davhida u n’wi yingisile Abigayele. U te eka yena: “A ku katekisiwe ku twisisa ka wena, naswona a ku katekisiwe na wena loyi u ndzi siveleke namuntlha ku halata ngati. Loko a wu nga hatlisanga u ta ndzi hlanganisa, kunene a ku nga ta sala nchumu eka Nabala ku ya fikela loko ri tlhava nimixo eka un’wana ni un’wana la tsakamisaka ekhumbini.”b—1 Samuwele 25:32-34, NW.

Leswi Hi Dyondzaka Swona

Rungula leri ra Bibele ri komba leswaku a swi hoxanga nikatsongo eka wansati la chavaka Xikwembu leswaku a teka goza ra xihatla loko swi fanerile. Abigayele u endle hi ndlela leyi nga pfumelelaniki ni ku navela ka nuna wakwe Nabala, kambe Bibele a yi n’wi soli hikwalaho ko va a endle leswi. Ku ri ni sweswo, yi n’wi ndhundhuzela tanihi wansati wo tlhariha ni wo twisisa. Hi ku teka goza ra xihatla exiyin’weni lexi xo biha, Abigayele u ponise vutomi bya vanhu vo tala.

Hambileswi hi ntolovelo wansati a faneleke a kombisa moya wa ku titsongahata ka ku chava Xikwembu, a nga ha ala ku pfumelelana ni nuna wakwe loko ku lava ku tluriwa misinya leyinene ya milawu. Kavula, u fanele a tikarhatela ku hlayisa “moya lowu nga onhakiki wa ku olova ni ku rhula” naswona a nga fanelanga a endla swilo hi moya wa ku tilawula ni wa vukarhi, wo tikukumuxa kumbe wa vuxandzuki. (1 Petro 3:4) Hambiswiritano, wansati la chavaka Xikwembu a nga fanelanga a titwa a boheka ku endla nchumu wun’wana ni wun’wana lowu a wu tivaka leswaku a hi vutlhari ku wu endla kumbe lowu nga wo tlula misinya ya milawu ya Bibele. Entiyisweni, mhaka ya Abigayele yi hi nyika xitiyisekiso xo lwisana ni lava sindzisaka va vula leswaku Bibele yi hlamusela vavasati tanihi mahlonga ntsena.

Nakambe mhaka leyi yi tlhela yi hi dyondzisa ku tikhoma. Minkarhi yin’wana, Davhida u yi tirhise kahle mfanelo leyi. Hi xikombiso, u ale ku dlaya Hosi Sawulo loyi a a lava ku tirihisela, hambileswi a a ri ni nkarhi lowu aneleke wo endla tano naswona rifu ra Sawulo a ri ta tisela Davhida ku rhula. (1 Samuwele 24:2-7) Ku ri ni sweswo, loko Nabala a n’wi khome hi ndlela yo biha, Davhida u lave ku tirihisela swi nga rindzeriwanga ni ku tlhela a tiyisa leswaku u ta tirihisela. Lexi i xitsundzuxo lexi nga erivaleni eka Vakreste, lava ringetaka ku ‘rihisela swo biha hi leswo biha.’ Eswiyin’weni hinkwaswo, va fanele va landzela xitsundzuxo xa Pawulo lexi nge: “Endlani hinkwaswo leswi mi swi kotaka, hi tlhelo ra n’wina, ku hanyisana ni vanhu hinkwavo hi ku rhula. Varhandziwa, mi nga tshuki mi tirihisela mi ri n’wina; kambe kendlukelani vukari bya Xikwembu.”—Varhoma 12:17-19.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

Abigayele u yisela Davhida tinyiko