Xana muapostola Pawulo a nga vuli leswaku Vakreste va ‘kunguhateriwile’?

Rhom. 8:28, 29: “Hi tiva leswaku, etimhakeni hinkwato, Xikwembu xi le ntirhweni wa ku tisa leswinene eka lava va xi rhandzaka, va nga lava xi va vitaneke, hi ku ya hi makungu ya xona. Hikuva lava xi va tiveke ka ha ri ku sunguleni, xi lulamisile ka ha ri khale [“kunguhatile,” KJ] leswaku va ta vonaka va ri lava fanaka ni N’wana wa xona, ni leswaku a va yena wa mativula exikarhi ka vamakwavo lavo tala.” (Na Ef. 1:5, 11) Kambe, eka vona 2 Petro 1:10 yi ri: “Hisekelani ngopfu-ngopfu ku tiyisa ku vitaniwa ni ku hlawuriwa ka n’wina, hikuva loko mi endla sweswo a mi nga khuguki mi wa ni siku ni rin’we.” (Xiitaliki i xerhu.) (Loko vanhu a va kunguhateriwe ku pona, a va nga ta tsandzeka, ku nga khathariseki swilo leswi va swi endlaka. Tanihi leswi ku lavekaka leswaku vanhu va endla matshalatshala, i ntlawa lowu faneleke wu kunguhateriwe ka ha ri emahlweni. Xikwembu xi kunguhate leswaku ntlawa hinkwawo wu famba entileni lowu boxiweke hi Yesu Kreste. Hambi swi ri tano, lava hlawuriweke hi Xikwembu leswaku va va xiphemu xa ntlawa wolowo, va fanele va tshembeka loko va ta kuma hakelo leyi va vekeriweke yona.)

Ef. 1:4, 5: “Niloko misava yi nga si tumbuluxiwa, Xikwembu a xi hi hlawurile eka Kriste [Yesu], leswaku hi ta va lava hlawulekeke ni ku pfumala nandzu emahlweni ka xona. Hikwalaho ka rirhandzu ra xona, xi lulamisile khale leswaku, ha Yesu Kriste, xi ta hi tshineta kusuhi na xona, xi hi endla vana va xona. Leswi, a ku ri ku rhandza ka xona ni makungu ya xona.” (Xiitaliki i xerhu.) (Hi xiya leswaku, eka Luka 11:50, 51, Yesu u ringanisa ‘ku tumbuluxiwa ka misava’ ni nkarhi wa Avele. Avele i munhu wo rhanga loyi a hambeteke a tsakeriwa hi Xikwembu evuton’wini byakwe. Xisweswo, Xikwembu xi endle xikongomelo xa xona xo humesa “mbewu” leyi nkutsulo a wu ta ta ha yona, endzhaku ka nxandzuko wa le Edeni, Avele a nga si tikiwa. [Gen. 3:15] Xikongomelo xa Xikwembu a ku ri leswaku Mbewu leyikulu, Yesu Kreste, a va kun’we ni ntlawa wa valandzeri vo tshembeka lava a va ta hlanganyela na yena eka hulumendhe leyintshwa ya misava, ku nga Mfumo wa Vumesiya.)

Xana tinyeleti ni tiplanete ti khumba swiendlakalo evuton’wini bya hina kumbe ti kombisa mimfungho leyi hi faneleke ku yi languta loko hi endla swiboho swa hina?

Xana vungoma bya tinyeleti byi sungule kwihi?

“Vungoma bya tinyeleti bya le vupela-dyambu byi nga landzerisisiwa ku ya fika etidyondzweni ni le swiendlweni swa Vakalediya ni Vababilona va 2000 B.C.”—The Encyclopedia Americana (1977), Vhol. 2, tl. 557.

“Vungoma bya tinyeleti a byi sekeriwe emianakanyweni ya Vababilona: bandhi leri anakanyeriwaka ra tinyeleti, vukwembu bya swivumbiwa swa le tilweni. . . . Vababilona a va fundzha tiplanete hikwalaho ka minkucetelo leyi yi nga languteriwaka eka swikwembu swa vona.”—Great Cities of the Ancient World (New York, 1972), L. Sprague de Camp, tl. 150.

“EBabilona kun’we ni le Asiriya, tanihi rimitsu lerikulu ra ndhavuko wa le Babilona . . . vungoma bya tinyeleti byi ni xivandla xa byona evugandzerini bya tiko tanihi yin’wana ya tindlela letikulu leti nga tirhisiwaka hi vaprista . . . ta ku vona ku rhandza ka swikwembu ni swikongomelo swa swona, yin’wana i ku kamberiwa ka xivindzi xa xiharhi xa gandzelo. . . . Ku famba ka dyambu, n’weti ni tiplanete ta ntlhanu a swi langutiwa tanihi leswi yimelaka ntirho wa swikwembu swa ntlhanu leswi kanakaniwaka, kun’we na Sin xikwembu xa n’weti na Shamash xikwembu xa dyambu, ku lunghiselela swilo leswi endlekaka la misaveni.”—Encyclopædia Britannica (1911), Vhol. II, tl. 796.

Xana hi rihi langutelo ra Muvumbi wa vanhu eka xiendlo lexi?

Det. 18:10-12: “Ku nga ṭhuki ku kumiwa munhu ni uṅwe ka wena l’a . . . hlahluv̌aka, ni mungoma, ni mulori . . . Hikuv̌a uṅwana ni uṅwana l’a endlaka ŝilo leŝi, wa yila e ka Yehova.”

U byele Vababilona a ku: “Vangoma va wena va tinyeleti, valanguti va wena va tinyeleti lava vhumbhaka vumundzuku bya wena n’hweti na n’hweti, a va ye emahlweni, va ku ponisa! Kambe vona, va nyamalarile kukotisa mungu . . . Vangoma lava u tirhisaneke na vona vutomi bya wena hinkwabyo: va fambile, un’wana ni un’wana hi ndlela ya yena, naswona ku hava munhu loyi a nga ku ponisaka.”—Esa. 47:13-15, NE.

Ku Pona

Nhlamuselo: I ku hlayisiwa kumbe ku kutsuriwa ekhombyeni kumbe endzovisweni. U nga kutsurisiwa xisweswo emavokweni ya vatshikileri kumbe vaxanisi. Yehovha u lunghiselele ku kutsuriwa ka Vakreste hinkwavo va ntiyiso eka mafambiselo ya namuntlha ya swilo lama hombolokeke kun’we ni ku va ponisa evuhlongeni bya xidyoho ni rifu hi ku tirhisa N’wana wakwe. Loko wu ri