6, 7. (a) Ha yini hi fanele hi tidyondzisa ku sungula? (b) Xana Vayuda va lembe-xidzana ro sungula va hluleke njhani ku va vadyondzisi?

⁶ Ha yini ku vuriwa leswaku hi fanele hi sungula hi tidyondzisa hina vini? Phela, a hi nge swi koti ku dyondzisa van’wana loko hi nga sungulanga hi tidyondzisa. Pawulo u kandziyise mhaka leyi eka rungula leri tlhontlhaka mianakanyo leri a ri ri ra nkoka swinene eka Vayuda khale koloko, leri ra ha riki ra nkoka swinene ni le ka Vakreste namuntlha. Pawulo u vutisile: “Hambiswiritano, xana wena, loyi u dyondzisaka un’wanyana, a wu tidyondzisi ke? Wena, loyi u chumayelaka u ku ‘U nga tshuki u yiva,’ wa yiva ke? Wena, loyi u nge ‘U nga tshuki u endla vuoswi,’ xana wa byi endla vuoswi ke? Wena, loyi u nyenyaka swifaniso swa hava, xana wa yiva etitempeleni? Wena, loyi u tinyungubyisaka hi nawu, xana a wu xi khomisi tingana Xikwembu hi ku tlula ka wena Nawu?”—Varhoma 2:21-23.

⁷ Hi ku tirhisa swivutiso leswi nga laviki nhlamulo, Pawulo u kombise swidyoho swimbirhi leswi ku vulavuriwaka hi swona hi ku kongoma eka Milawu ya Khume: U nga tshuki u yiva, naswona u nga tshuki u oswa. (Eksoda 20:14, 15) Vayuda van’wana va le nkarhini wa Pawulo a va tibuma hi ku vula leswaku va ni Nawu wa Xikwembu. Va ‘leteriwe Nawu hi nomu naswona a va khorwiseka leswaku i vakongomisi va lava feke mahlo ni ku vonakala eka lava nga emunyameni, vadyondzisi va swihlangi.’ (Varhoma 2:17-20) Hambiswiritano, van’wana a va ri vakanganyisi hikuva a a va yiva ni ku endla vuoswi exihundleni. Leswi a ku ri ku tlula Nawu naswona a swi tisa xisandzu eka N’wini wa vona la nga le tilweni. U nga swi vona leswaku a va nga faneleki ku dyondzisa van’wana; kahle-kahle a va nga tidyondzisi vona vini.

8. Vayuda van’wana va le nkarhini wa Pawulo va nga ha va va ‘yive etitempeleni’ hi ndlela yihi?

⁸ Pawulo u vulavule hi ku yiva etitempeleni. Xana Vayuda van’wana va swi endlile sweswo hi ku kongoma? Xana Pawulo a a ehleketa yini? Kahle-kahle leswi rungula ra kona ri nga koma, a hi swi koti ku kuma leswaku Vayuda van’wana a va ‘yiva njhani etitempeleni.’ Emahlweninyana, mutsari wa le dorobeni ra Efesa u vule leswaku vanghana va Pawulo a va nga ‘yivi etitempeleni,’ leswi kombisaka leswaku vanhu van’wana a va anakanya leswaku Vayuda hi vona a va yiva. (Mintirho 19:29-37) Xana a va teka swilo swa risima leswi phangiweke hi lava hluleke enyimpini kumbe hi vanhu lava hisekelaka vukhongeri, leswi humaka etitempeleni ta vahedeni, va swi endla swa vona kumbe va swi xavisa? Hi ku ya hi Nawu wa Xikwembu, swifaniso swa nsuku ni swa silivhere a swi fanele swi herisiwa, vanhu a va nga fanelanga va titekela swona. (Deteronoma 7:25)a Xisweswo, swi nga ha endleka leswaku Pawulo a a vulavula hi Vayuda lava honiseke xileriso xa Xikwembu kutani va titekela swilo leswi humaka etitempeleni ta vahedeni kumbe va swi xavisa leswaku va vuyeriwa.

9. I mikhuva yihi yo biha leyi a yi endliwa etempeleni ya le Yerusalema, leyi nga ha vaka yi fana ni ku yiva etempeleni?

⁹ Hi hala tlhelo, Josephus u vulavule hi vukanganyisi bya le Rhoma lebyi endliweke hi Vayuda va mune, murhangeri wa vona a ri mudyondzisi wa Nawu. Vanhu lava va mune va kanganyise wansati wa Murhoma, la amukeleke Vuyuda leswaku a va nyika nsuku ni swilo swin’wana swa nkoka leswaku swi va minyikelo etempeleni ya le Yerusalema. Loko se a va nyikile, va teke rifuwo leri ri va ra vona—hi ndlela yoleyo va va va yive etempeleni.b Van’wana a va yive etempeleni ya Xikwembu hi ku endla magandzelo lama nga amukelekiki ni hi ku xavisa swilo hi makwanga etempeleni, va yi endla “bako ra swigevenga.”—Matewu 21:12, 13; Malakiya 1:12-14; 3:8, 9.