Ku Tisela Lava Nga eKhotsweni Ntshunxeko Wa Moya

“AHI rindzele n’wina.” “Vusiku lebyi hundzeke, ndzi lorhe hi ta ku ta ka n’wina.” “Ha nkhensa loko mi rhume munhu leswaku a hamba a hi endzela.” “Hi lava ku phofula ku tlangela ka hina mpfuno wun’wana ni wun’wana lowu nga fanelangiki lowu hi wu kumaka eka Yehovha ni nhlengeletano yakwe, ni ku hi nyika swakudya swa moya hi nkarhi lowu faneleke.”

A xi ri xihi xivangelo xa marito lawa yo tlangela? Lawa i marito ya vabohiwa lava pfaleriweke emakhotsweni yo hambana-hambana eMexico. Va tlangela nkhathalelo lowu va wu kumaka eka Timbhoni ta Yehovha, lowu wu va nyikeke ntshunxeko hi tlhelo ra moya hambiloko va ha ri ekhotsweni. EMexico ku ni 42 wa makhotso lawa Timbhoni ta Yehovha nkarhi na nkarhi ti yiselaka vabohiwa swakudya swa moya eka wona. Tindhawu leti ti vuriwa Centro Readaptación Social (Ndhawu yo Kondletelela Mahanyelo ya Vanhu eXiyin’weni lexi Tolovelekeke). Etindhawini tin’wana ta makhotso lawa, ku khomiwa minhlangano ya Vukreste nkarhi na nkarhi, naswona ku va ni vuyelo lebyinene. Hi xikombiso, nhlayo ya sweswinyana ya vanhu va kwalomu ka 380 a va khoma minhlangano etindhawini leti. Enkarhini wolowo, a ku ri karhi ku fambisiwa tidyondzo ta Bibele ta kwalomu ka nhlayo-xikarhi ya 350. Vanhu va 37 a va faneleka leswaku va sungula ku chumayela, naswona 32 wa vona va nyiketele vutomi bya vona eka Yehovha, va kombisa leswi hi nkhuvulo wa mati.

Ndlela Leyi Ntirho Wu Endliwaka Ha Yona

Xana Timbhoni ta Yehovha ti wu endlisa ku yini ntirho lowu etindhawini leti? Xo sungula, ti ya eka valawuri lava nga ni vutihlamuleri leswaku ti ya kombela mpfumelelo lowu tsariweke kunene, leswaku ti kota ku nghena endzeni ka khotso, ti hlamusela xikongomelo xa riendzo—ku nga ku dyondzisa vabohiwa ndlela leyi va nga antswisaka vutomi bya vona ni ku tirhela Xikwembu hi ndlela leyi xi tsakisaka.

Nkarhi na nkarhi valawuri a va ti nyika mpfumelelo. Valawuri lava va wu tlangela ndzetelo wa Bibele lowu nyikeriwaka eka vabohiwa lava. Valawuri va makhotso va swi xiyile leswaku Timbhoni ta Yehovha ta yi xixima milawu ya nsirhelelo leyi vekiweke ya tindhawu leti. Va pfumelele vatirheli lava leswaku va tirhisa tihofisi, makamara yo dyela ni tindhawu to tirhela eka tona, leswaku va khomela kona minhlangano ya vona. Endhawini yin’wana, Timbhoni a ti pfumeleriwa hambi ku ri ku aka Holo leyitsongo ya Mfumo, hilaha swi kombisiweke hakona eka ntokoto lowu landzelaka lowu andlariweke hi mulanguteri la famba-fambaka le dzonga-vuxa bya Mexico.

“Eku sunguleni ka 1991, hi sungule ku endzela khotso ra le Tehuantepec, eOaxaca, laha hi kumeke ku ri ni ndlala leyikulu ya swakudya swa moya. Ku nga ri kungani hi sungule tidyondzo ta Bibele to ringana 27. Hikwalaho ko vona ku tsakela loku vabohiwa a va ri na kona, ku hleriwe minhlangano ya vandlha ya ntlhanu. Un’wana wa vabohiwa, loyi a kombiseke rirhandzu lerikulu eka Yehovha, u kunguhate ku aka Holo leyitsongo ya Mfumo endzeni ka xivandla xa khotso leswaku va ta kuma ndhawu yo khomela minhlangano eka yona. U ye a ya kombela mpfumelelo eka mukongomisi wa khotso, naswona valawuri va kombise ntirhisano lowukulu. Eku sunguleni ka December 1992, tsevu wa vabohiwa a va faneleka leswaku va va vahuweleri va mahungu lamanene. Hikwalaho ka nhluvuko lowu kombisiweke, ku endliwe malunghiselelo yo khoma Xitsundzuxo endzeni ka khotso. Hi kombele mpfumelelo wo ta ni swifanekiselo—swa xinkwa ni vhinyo—eka mufambisi wa khotso, naswona endzhaku ka mbulavurisano wa tiawara ta mune, hi nyikiwe mpfumelelo.

“Leswi endlekeke hileswaku hi April 3, 1993 (masiku manharhu emahlweni ka nkhuvo wa Xitsundzuxo), vabohiwa van’wana va ntshunxiwile. Loko un’wana loyi a ri muhuweleri a kume mapapila ya yena yo n’wi ntshunxa, u kombele ku vulavula ni mulanguteri wa khotso, leswaku a kuma mpfumelelo wo tshama ku kondza ku hundza nkhuvo wa Xitsundzuxo. Leswi swi n’wi hlamarise swinene mulanguteri loyi, hikuva lexi i xikombelo lexi nga tolovelekangiki nikatsongo, kambe hi ku vona ku tsakela lokukulu ka mubohiwa loyi ko lava ku va kona eXitsundzuxweni kwale khotsweni, u n’wi pfumelerile. A ku ri ni vanhu vo ringana 53 eXitsundzuxweni, lava khapakhapiseke mihloti ya ntsako endzhaku ka nongonoko. Hi twanane ku vitana ntlawa lowu ‘Ntshuxeko wa Cereso,’ hikuva va ntshunxekile hi tlhelo ra moya.”

Ntirho wa Timbhoni ta Yehovha wu tlangeriwa ngopfu etindhawini leti. Eka rin’wana ra makhotso lawa, mulanguteri un’wana u swi vule handle ko tilumaluma leswaku ku va kona eminhlanganweni ya Timbhoni ta Yehovha i “murhi” lowu nga endlaka leswaku vabohiwa va tlheriseriwa emahanyelweni lama tolovelekeke hi ku hatlisa.

Nongonoko Lowu Humelelaka Wo Kondletela Mahanyelo Ya Vanhu

Ntirho wa Timbhoni ta Yehovha wu endle leswaku mahanyelo ya vabohiwa vo tala ma kondleteleka hi ku helela. Hambileswi hi ntolovelo vanhu lava a va ri ekhotsweni va tlhelelaka evuton’wini bya vona bya vugevenga loko se va ntshunxiwile, lava hakunene va amukeleke rungula leri humaka eRitweni ra Xikwembu va cinca hilaha ku heleleke. Ku hundzuka ka vona ku hi tsundzuxa marito ya muapostola Pawulo lama nge: “Loko ti ri timbhisa, . . . ni vayivi, ni va makwanga, ni swidakwa, ni varhukani, ni vaxisi, va nga ka va nga dyi ndzhaka ya Mfumo wa Xikwembu. Hi leswi van’wana va n’wina a mi ri swona; kambe sweswi mi basisiwile, naswona mi endliwile lava hlawulekeke ni lava lulameke, hi vito ra Hosi Yesu Kriste ni Moya wa Xikwembu xa hina.”—1 Vakorinto 6:9-11.

Ku cinca ka vumunhu bya vona loku xiyekaka ku le rivaleni hi leswi va swi phofulaka. Miguel, loyi a nga ekhotsweni ra Campeche le Dorobeni-nkulu ra Campeche, u swi veka hi ndlela leyi: “Hi ntsako namuntlha ndzi tihlaya exikarhi ka tinyimpfu tin’wana leti nga ni ntshembo lowu tsariweke eka 2 Petro 3:13 na Matewu 5:5.” José, loyi a nga ekhotsweni ra Koben, le Campeche, u hlamusele a ku: “Hambileswi ndzi nga mubohiwa naswona vugevenga lebyi ndzi byi endleke byi nga ha vaka byi ri byikulu swinene, ndza swi twisisa leswaku Yehovha u ni musa swinene naswona u yingisa swikhongelo ni swikombelo swa mina. A nga swi kota ku ndzi rivalela swidyoho swa mina ni ku ndzi nyika nkarhi wa leswaku ndzi tirhisa vutomi bya mina hinkwabyo eku twariseni ka mahungu lamanene malunghana ni Mfumo wa Xikwembu. Hi nkhensa vakulu va ka hina hikwalaho ka nkarhi lowu va wu heteke va ri karhi va hi endzela le khotsweni leswaku hi ta vuyeriwa eka switshembiso swa Mfumo wa Xikwembu. Mayana mikateko yonghasi leyi tsakisaka! Xana ndzi nga vula leswaku ndzi mubohiwa? E-e, Yehovha u ndzi nyike ntshunxeko wa moya lowu a ndzi wu pfumala.”

I yini lexi endlaka leswaku swigevenga, vapfinyi, vaonheteri va tinhundzu ni miako, vayivi ni van’wana, va cinca va va Vakreste lava hanyaka vutomi lebyinene? Hi ku ya hi wanuna loyi, i matimba yo kota ku hundzula lawa Rito ra Xikwembu ri nga na wona, ni ku tolovelana ni vanghana lavanene, swin’we ni vanhu lava tinyiketeleke hakunene. Mhaka leyi ya Tiburcio loyi a pfaleriweke ekhotsweni ra le Mazatlán, eSinaloa, yi kombisa ku humelela ka nongonoko lowu wo kondletela mahanyelo ya vanhu. A a ri ekhotsweni le Concordia, eSinaloa, laha a a ri ni swiphiqo hikwalaho ka leswi a ri ni xifafa. Nsati wakwe a a ri un’wana wa Timbhoni ta Yehovha, naswona a tshamela ku n’wi khoma hi ndlela yo biha swinene, hambiloko a n’wi endzela kwale khotsweni. U lehise mbilu naswona a hambeta a n’wi endzela, hiloko a kombela leswaku a n’wi tisela buku leyi nge U Nga Hanya Hi Masiku aParadeyisini eMisaveni, leyi a sunguleke ku tihlayela yona hi yexe.a Kutani u kombele leswaku un’wana a n’wi endzela a ta dyondza na yena kwale khotsweni. U sungule ku endla nhluvuko hi tlhelo ra moya, naswona ndlela leyi a a hanyisana ha yona ni vanhu van’wana yi sungule ku antswa. U rhurhiseriwe ekhotsweni ra le Mazatlán laha ku nga ni ntlawa lowu dyondzaka Bibele, naswona sweswi i muhuweleri. Wa hlamusela: “Sweswi, kun’we ni nsati wa mina swin’we ni vana ku katsa ni vanghana va mina va vabohiwa, ndzi tsaka swinene loko ndzi kote ku yingisela ntiyiso wa Bibele ndzi ri endhawini leyi, ndza tshemba leswaku ku nga ri khale ndzi ta ntshunxiwa, kutani ndzi ta swi kota ku va kona etinhlengeletanweni ni le minhlanganweni ya vandlha hinkwayo.”

Nakambe ku na Conrado, loyi a tsakeke swinene hikwalaho ka ku cinca loku a ku endleke evuton’wini bya yena. A a ri ni swiphiqo swo tala swa vukati lerova nsati wakwe a kala a n’wi thala. Hiloko a sungula ku tirhisa swidzidzirisi. Hi ku famba ka nkarhi u ve muxavisi wa swidzidzirisi. U khomiwile kutani a gweviwa ku tshama ekhotsweni hikwalaho ko fambisa mbangi na cocaine hi xikepe. Le khotsweni a ku ri ni ntlawa lowu a wu dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha, kutani u rhamberiwe ku dyondza na wona. U tiphofula hi ndlela leyi: “Ndzi nyanyuriwe hi ndlela leyi hlelekeke leyi minhlangano a yi fambisiwa ha yona, nongonoko wo endla ndzavisiso hi ku tirhisa tibuku, na hi leswi xin’wana ni xin’wana a xi sekeriwe eBibeleni. Hi ku hatlisa ndzi kombele dyondzo ya Bibele naswona ndzi sungule ku va kona eminhlanganweni.” Sweswo swi humelele hi January 1993. Sweswi Conrado u humile ekhotsweni naswona u hambeta a endla nhluvuko evandlheni ra Vukreste.

Le Islas Marías

EMexico ku ni khotso ro chavisa swinene leri kumekaka endzeni ka swihlala swa mune leswi vuriwaka Islas Marías. Vabohiwa va swi kota ku famba-famba eswihlaleni laha vanhu lava nga ni milandzu va pfaleriwaka kona. Van’wana va tshama kwale ni vasati va vona swin’we ni vana va vona.

Ku simekiwe vandlha leritsongo. Vamakwerhu vanharhu lava humaka eMazatlán va hamba va ya kona kan’we hi n’hweti, va ya pfuneta ku fambisa minhlangano, va yisa tibuku ni ku ya khutaza. Minkarhi yin’wana mulanguteri la famba-fambaka wa endza kwalaho. Nhlayo-xikarhi ya lava va vaka kona yi le xikarhi ka 20 na 25. Ku ni vahuweleri va mune lava khuvuriweke ni vambirhi lava nga khuvuriwangiki. Mulanguteri la famba-fambaka u vika leswaku “van’wana va famba 17 wa tikhilomitara leswaku va va kona eminhlanganweni hi Sonto naswona va boheka ku huma eminhlanganweni hi ku hatlisa, va muka leswaku va ta va kona loko ku vitaneriwa mavito. Hambiloko va hatlisa swinene, swi va tekela ku tlula tiawara timbirhi leswaku va ya fika.” Makwerhu un’wana loyi a dyondzeke ntiyiso ekhotsweni rero, wa ha ku vula a ku: “Nkarhi na nkarhi a ndzi twa onge ndzi nga hatla ndzi ntshunxiwa, kambe sweswi hambi ndzo ntshunxiwa nkarhi wihi ni wihi lowu Yehovha a rhandzaka wona hikuva ndzi ni ntirho wo tala wo wu endla ndzi ri kwala khotsweni.”

Ha tsaka ku vona leswaku ntiyiso wu kombisa matimba ya wona hi ku ntshuxa lava lavaka ndlela yo tsakisa Yehovha. Ku tlula 12 wa vona lava dyondzeke ntiyiso ekhotsweni, va ntshunxiwile, va khuvuriwile naswona sweswi va hanya vutomi lebyi xiximekaka tanihi malandza ya Xikwembu, van’wana va va vakulu va vandlha. Matimba lawa Bibele yi nga na wona yo tshungula timbilu ni ku hundzula vanhu, ma kombisiwe swinene. Loko vavanuna lava lava a va khotsiwile hikwalaho ka swiendlo leswo biha va kala va nghena endleni ya ku vonakala ya Rito ra Xikwembu, va kuma ntshunxeko lowu Yesu a tshembiseke ha wona loko a te: “Mi ta tiva ntiyiso, kutani ntiyiso wu ta mi ntshunxa.”—Yohane 8:32; Pisalema 119:105.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]

Vo tala va vuyeriwile hi mintiyiso ya Vukreste leyi va yi dyondzeke ekhotsweni