Tivoneleni Eka Mintlhamu Ya Diyavulosi!

“Chupula[ni] entlhan’wini wa Diyavulosi.” —2 TIM. 2:26.

U NGA HLAMULA NJHANI?

U fanele u endla yini loko u ri ni xiphiqo xa ku tshamela ku xopaxopa van’wana?

Xikombiso xa Pilato ni xa Petro xi ku dyondzisa yini malunghana ni ku pfumela ku hluriwa hi ku chava vanhu ni ku tshikileriwa?

U nga ku papalata njhani ku tivona nandzu ku tlula mpimo?

1, 2. I mintlhamu yihi ya Diyavulosi leyi hi nga ta yi kambisisa eka xihloko lexi?

DIYAVULOSI u ringeta ku phasa malandza ya Yehovha. Xikongomelo xa yena a hi ku ma dlaya ku fana ni muhloti la dlayaka swiharhi leswi a swi phaseke. Kambe Diyavulosi u lava leswaku munhu loyi a n’wi phaseke a endla ku rhandza ka yena.—Hlaya 2 Timotiya 2:24-26.

² Leswaku muphasi wa swiharhi a phasa xiharhi xa ha hanya, a nga ha tirhisa ntlhamu wo karhi. A nga ha ringeta ku endla leswaku xiharhi xi huma laha xi tumbeleke kona leswaku a ta xi phasa hi ntlhamu. Kumbe a nga ha tumbeta ntlhamu leswaku xiharhi xi nga swi tivi leswaku wu kona. Diyavulosi u tirhisa mintlhamu leyi fanaka leswaku a phasa malandza ya Xikwembu. Loko hi nga swi lavi ku phasiwa hi fanele hi va ni vuxiya-xiya naswona hi yingisa swilemukiso leswi hi kombisaka laha ku nga ni mintlhamu ya Sathana. Eka xihloko lexi, hi ta kambisisa ndlela leyi hi nga yi papalataka ha yona mintlhamu yinharhu leyi Diyavulosi a yi tirhiseke ku phasa vanhu van’wana va Xikwembu. Mintlhamu ya kona i (1) mavulavulelo lama tlhavaka, (2) ku chava vanhu ni ku tshikileriwa ni (3) ku tivona nandzu ku tlula mpimo. Exihlokweni lexi landzelaka hi ta tlhuvutsa mintlhamu yin’wana yimbirhi ya Sathana.

TIMANI NDZILO LOWU VANGIWAKA HI MAVULAVULELO LAMA TLHAVAKA

3, 4. Ku tsandzeka ku lawula ririmi ra hina swi nga vanga yini? Nyika xikombiso.

³ Leswaku a humesa swiharhi laha swi tumbeleke kona, muhloti a nga ha hisa ndhawu yo karhi laha swi nga kona leswaku a ta swi phasa loko swi ringeta ku baleka. Hi ndlela yo fanekisela, Diyavulosi a nga ha vanga ndzilo evandlheni ra Vukreste. Loko kungu ra yena ro tirha, a nga ha phasa swirho swin’wana swa vandlha leswaku swi lawuriwa hi yena. A nga hi phasa njhani hi nga swi xiyi?

⁴ Mudyondzisiwa Yakobo u fanise ririmi ni ndzilo. (Hlaya Yakobo 3:6-8.) Loko hi tsandzeka ku lawula ririmi ra hina, hi nga ha vanga ndzilo evandlheni hi ndlela yo fanekisela. Swi nga endleka njhani sweswo? Anakanya hi xiyimo lexi landzelaka: Eminhlanganweni ya vandlha ku tivisiwe leswaku makwerhu wo karhi wa xisati se i phayona ra nkarhi hinkwawo. Endzhaku ka minhlangano, vamakwerhu vambirhi va xisati va vulavula hi mhaka leyi. Un’wana u vula leswaku u tsakile naswona u navelela phayona lerintshwa mikateko. Kambe makwerhu loyi un’wana u sola xikongomelo xa phayona leri a tlhela a vula leswaku ri lava ku voniwa evandlheni. Hi wihi eka vahuweleri lavambirhi loyi u nga lavaka leswaku a va munghana wa wena? Swa olova ku vona leswaku hi wihi eka vona la nga vangaka swiphiqo evandlheni hi ndlela leyi a vulavulaka ha yona.

5. Leswaku hi timela ndzilo lowu vangiwaka hi mavulavulelo lama tlhavaka, i ku tikambisisa kwihi loku hi faneleke hi ku endla?

⁵ Hi nga wu timela njhani ndzilo lowu vangiwaka hi mavulavulelo lama tlhavaka? Yesu u te: “Nomu wu vulavula leswi mbilu yi taleke swona.” (Mat. 12:34) Kutani goza ro sungula i ku va hi kambela mbilu ya hina. Hi fanele hi papalata ku titwa hi ndlela leyi nga endlaka leswaku hi vulavula hi ndlela yo biha hi vanhu van’wana. Hi xikombiso, loko hi twa leswaku makwerhu wo karhi u tikarhatela ku fanelekela ku va ni vutihlamuleri evandlheni, xana hi anakanya leswaku xikongomelo xa yena i xinene kumbe hi anakanya leswaku u lava ku tivuyerisa yena n’wini? Loko hi tshamela ku anakanya leswaku vamakwerhu va tirhela Yehovha leswaku va ta vuyeriwa, hi fanele hi tsundzuka leswaku Diyavulosi u vule sweswo hi Yobo nandza wo tshembeka wa Xikwembu. (Yobo 1:9-11) Ematshan’weni yo sola makwerhu wa hina, hi fanele hi kambisisa leswaku ha yini hi n’wi anakanyela swo biha. Xana hi ni xivangelo lexi twalaka xo titwa hi ndlela yoleyo? Kumbe xana mbilu ya hina yi kuceteriwa hi moya wa ku nga kombisi rirhandzu lowu tinyikeke matimba emasikwini lawa yo hetelela?—2 Tim. 3:1-4.

6, 7. (a) Hi swihi swivangelo swin’wana leswi nga ha endlaka leswaku hi xopaxopa van’wana? (b) Hi fanele hi endla yini loko hi tseketseriwa?

⁶ Anakanya hi swivangelo swin’wana leswi nga ha hi endlaka hi xopaxopa van’wana. Xivangelo xin’wana ku nga ha va ku lava leswaku leswi hi swi endlaka swi voniwa hi van’wana. Entiyisweni, loko hi sandza van’wana hi nga ha va hi ringeta ku kombisa leswaku ha antswa ku tlula vanhu van’wana. Kumbe hi nga ha va hi ringeta ku tiyimelela hileswi hi nga endlangiki leswi a hi fanele hi swi endlile. Ku nga khathariseki leswaku hi xopaxopa van’wana hileswi hi tikukumuxaka, hileswi hi nga ni mavondzo kumbe hileswi hi nga titshembiki, vuyelo bya kona byi ni khombo.

⁷ Swi nga ha endleka hi titwa hi ri ni xivangelo lexi twalaka xo xopaxopa un’wana. Kumbexana hileswi a nga tshama a hi twisa ku vava hi mavulavulelo ya yena. Loko swi ri tano, a hi fanelanga hi n’wi twisa ku vava na hina. Loko hi endla tano, swi ta fana ni loko hi chela pharafini endzilweni naswona hi ta va hi endla leswi rhandziwaka hi Diyavulosi ku nga ri Xikwembu. (2 Tim. 2:26) Hi fanele hi tekelela Yesu emhakeni leyi. Loko a tseketseriwa “a nga tlheriselanga hi ku tseketsela.” Ematshan’weni ya sweswo, u “hambete a tinyiketa eka loyi a avanyisaka hi ku lulama.” (1 Pet. 2:21-23) Yesu a a tiyiseka leswaku Yehovha u ta lulamisa timhaka hi ndlela ya Yena ni hi nkarhi wa Yena. Na hina hi fanele hi xi tshemba hi ndlela yoleyo Xikwembu. Loko hi vulavula swilo leswinene leswi khutazaka van’wana, hi pfuneta leswaku ku tshama ku ri ni “[xiboho] lexi hlanganisaka xa ku rhula” evandlheni.—Hlaya Vaefesa 4:1-3.

BALEKELANI NTLHAMU WA KU CHAVA VANHU NI KU TSHIKILERIWA

8, 9. Ha yini Pilato a gweve Yesu rifu?

⁸ Xiharhi lexi phasiweke a xa ha swi koti ku ya laha xi ku lavaka. Hilaha ku fanaka, munhu la chavaka vanhu a tlhela a tshikileriwa a nga ha ntshunxekanga. (Hlaya Swivuriso 29:25.) A hi kambisiseni swikombiso swa vavanuna vambirhi lava hambaneke swinene lava pfumeleke ku tshikileriwa ni ku chava vanhu kutani hi vona leswaku hi nga dyondza yini eka ntokoto wa vona.

⁹ Mufumi wa Rhoma Pontiyo Pilato a a swi tiva leswaku Yesu a a nga ri na nandzu naswona a a nga lavi leswaku a dlayiwa. Entiyisweni, Pilato u vule leswaku Yesu a a nga endlanga “nchumu lexi lulameriwaka hi rifu.” Nilokoswiritano, Pilato u n’wi gwevele rifu. Ha yini? Hikuva Pilato u tshikileriwe hi ntshungu wa vapfukeri. (Luka 23:15, 21-25) Wu ringete ku sindzisa Pilato leswaku a endla leswi wu swi lavaka kutani wu huwelela wu ku: “Loko u ntshunxa munhu loyi, a wu nakulobye wa Khezari.” (Yoh. 19:12) Swi nga ha endleka leswaku Pilato a a chava leswaku u ta lahlekeriwa hi xikhundlha xa yena—kumbexana a dlayiwa—loko o ntshunxa Kreste. Kutani u pfumele ku sindzisiwa leswaku a endla leswi rhandziwaka hi Diyavulosi.

10. I yini leswi endleke leswaku Petro a landzula Kreste?

¹⁰ Muapostola Petro a a ri un’wana wa vanghana lavakulu va Yesu. U vule erivaleni leswaku Yesu a a ri Mesiya. (Mat. 16:16) Petro a nga n’wi siyanga Yesu loko vadyondzisiwa van’wana va n’wi siya hileswi a va nga swi twisisi leswi A nga swi vula. (Yoh. 6:66-69) Loko valala va tela ku ta khoma Yesu, Petro u tirhise banga ku lwela N’wini wa yena. (Yoh. 18:10, 11) Hambiswiritano, endzhaku Petro u hluriwe hi ku chava vanhu ivi a landzula leswaku wa n’wi tiva Yesu Kreste. Hi nkarhi wo koma, muapostola loyi u phasiwe hi ntlhamu wa ku chava vanhu naswona u wu pfumelele leswaku wu n’wi sivela ku va ni xivindzi.—Mat. 26:74, 75.

11. Hi nga ha boheka ku lwisana ni nkucetelo wihi lowu hoxeke?

¹¹ Tanihi Vakreste, hi fanele hi lwisana ni ku tshikileriwa leswaku hi endla swilo leswi nga ta hlundzukisa Xikwembu. Vathori kumbe van’wana va nga ha ringeta ku hi sindzisa leswaku hi nga tshembeki kumbe va nga ha hi kucetela leswaku hi tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu. Vantshwa lava nga Vakreste lava nghenaka xikolo va nga ha sindzisiwa hi vantshwa van’wana leswaku va kopela hi nkarhi wa xikambelo, va hlalela swifaniso leswi navetisaka rimbewu, va dzaha, va tirhisa swidzidziharisi, va nwa byala kumbe va tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu. Kutani, i yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi balekela ntlhamu wa ku chava vanhu ni ku tshikileriwa leswaku hi endla leswi nga tsakisiki Yehovha?

12. Hi nga dyondza yini eka Pilato na Petro?

¹² Xana hi nga dyondza yini eka xikombiso xa Pilato ni xa Petro? Pilato a a ri ni vutivi byitsongo hi Kreste. Nilokoswiritano, a a swi tiva leswaku Yesu a a nga ri na nandzu naswona a a nga ri munhu la tolovelekeke. Kambe Pilato a a nga titsongahati naswona a a nga xi rhandzi Xikwembu xa ntiyiso. Swi n’wi oloverile Diyavulosi leswaku a n’wi kucetela ku endla ku rhandza ka yena. Petro a a ri ni vutivi lebyi kongomeke naswona a a xi rhandza Xikwembu. Kambe minkarhi yin’wana a a nga titsongahati, a a chava vanhu naswona sweswo swi endle leswaku a tshikileriwa. Loko Yesu a nga si khomiwa, hi ku tikukumuxa Petro u te: “Hambiloko lavan’wana hinkwavo va nga khunguvanyeka, kambe mina a ndzi nge khunguvanyeki.” (Mar. 14:29) Petro a a ta va a lunghekele ku langutana ni miringo leyi a a ta langutana na yona, loko a a tshembele eka Xikwembu ku fana ni mupisalema, loyi a yimbeleleke a ku: “Yehovha u le tlhelweni ra mina; a ndzi nge chavi. Xana munhu wa nyama a nga ndzi endla yini?” (Ps. 118:6) Eka vusiku bya Yena byo hetelela a ri laha misaveni, Yesu u teke Petro ni vaapostola van’wana vambirhi a famba na vona endzeni-ndzeni ka ntanga wa Getsemani. Hambiswiritano, ematshan’weni yo va Petro ni vanghana va yena va tshama va xalamukile, va etlerile. Yesu u va pfuxile kutani a ku: “Vavanuna, tshamani mi rindzile naswona mi khongela, leswaku mi nga ngheni endzingweni.” (Mar. 14:38) Kambe Petro u tlhele a etlela kutani endzhaku a hluriwa hi ku chava vanhu ni ku tshikileriwa.

13. Hi nga lwisana njhani ni ku tshikileriwa ku endla swo biha?

¹³ Xikombiso xa Pilato ni xa Petro xi nga hi dyondzisa dyondzo yin’wana ya nkoka: Leswaku hi hlula ku tshikileriwa hi fanele hi va ni vutivi lebyi kongomeke, hi titsongahata, hi rhandza Xikwembu ni ku chava Yehovha ku nga ri vanhu. Loko ripfumelo ra hina ri sekeriwe eka vutivi lebyi kongomeke, hi ta va ni xivindzi xo vulavula hileswi hi swi pfumelaka. Leswi swi ta hi pfuna leswaku hi lwisana ni ku tshikileriwa ni ku chava vanhu. A hi fanelanga hi titeka hi ri ni matimba lamakulu. Ematshan’weni ya sweswo, hi ku titsongahata hi fanele hi xiya leswaku hi lava matimba ya Xikwembu leswaku hi lwisana ni ku tshikileriwa. Hi fanele hi khongelela moya wa Yehovha naswona hi pfumelela ndlela leyi hi n’wi rhandzaka ha yona yi hi susumetela ku seketela vito ra yena ni ku hanya hi milawu ya yena. Ku engetela kwalaho, hi fanele hi tilunghiselela ku langutana ni ndzingo hi nga si langutana na wona. Hi xikombiso, hi fanele hi khongela ni vana va hina kutani hi va endla va lungheka leswaku loko va hlangana ni vana van’wana lava nga ta va kucetela ku endla swo biha, va swi tiva leswi va faneleke va swi endla.—2 Kor. 13:7.a

PAPALATANI NTLHAMU LOWU PFOTLOSAKA—KU TIVONA NANDZU KU TLULA MPIMO

14. Diyavulosi u lava hi ehleketa yini malunghana ni swihoxo leswi hi nga tshama hi swi endla?

¹⁴ Minkarhi yin’wana ntlhamu wa swiharhi i ntsandza lowu tikaka wa nsinya kumbe ribye, leswi hayekiwaka endleleni leyi swiharhi swi talaka ku famba eka yona. Murhiyi u boha wayere endleleni kutani loko xiharhi xi yi khumba, ntsandza kumbe ribye leri hayekiweke ra wa kutani ri xi pfotlosa. Ku tivona nandzu ku tlula mpimo ku nga fanisiwa ni ndzhwalo wolowo wo tika lowu pfotlosaka. Loko hi anakanya hi swihoxo leswi hi nga tshama hi swi endla, hi nga ha titwa hi “[pfotloseke] ku tlula mpimo.” (Hlaya Pisalema 38:3-5, 8.) Sathana u lava hi ehleketa leswaku a hi faneriwi hi musa wa Yehovha ni leswaku a hi nge swi koti ku landzela milawu ya Yena.

15, 16. U nga wu papalata njhani ntlhamu wa ku tivona nandzu ku tlula mpimo?

¹⁵ U nga wu papalata njhani ntlhamu lowu lowu pfotlosaka? Loko u tshame u endla xidyoho lexikulu, teka goza sweswi leswaku u lulamisa vuxaka bya wena na Yehovha. Yana eka vakulu kutani u kombela mpfuno wa vona. (Yak. 5:14-16) Endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka leswaku u lulamisa xihoxo lexi u xi endleke. (2 Kor. 7:11) Loko u tshinyiwa u nga heli matimba. Loko Yehovha a ku tshinya u kombisa leswaku wa ku rhandza. (Hev. 12:6) Tiyimisele ku nga tlheli u endla xidyoho xexo naswona u papalata swiendlo leswi endleke leswaku u dyoha. Loko u hundzukile u tlhela u hundzuluka, vana ni ripfumelo ra leswaku Xikwembu xi ta ku rivalela hi ku tirhisa gandzelo ra nkutsulo ra Yesu Kreste.—1 Yoh. 4:9, 14.

¹⁶ Vanhu van’wana va ya emahlweni va tivona nandzu hi swidyoho leswi se va rivaleriweke swona. Loko na wena u titwa hi ndlela yoleyo, tsundzuka leswaku Yehovha u rivalele Petro ni vaapostola lavan’wana hi leswi va balekeke va siya N’wana wa Yena la rhandzekaka hi nkarhi lowu Yesu a a lava mpfuno wa vona swinene. Yehovha u rivalele wanuna loyi a a hlongoriwile evandlheni ra Korinto loyi a a tikhome hi ndlela yo biha kambe endzhakunyana a hundzukeke. (1 Kor. 5:1-5; 2 Kor. 2:6-8) Rito ra Xikwembu ri vulavula hi vanhu lava endleke swidyoho leswikulu kambe va rivaleriweke hi Xikwembu hileswi va hundzukeke.—2 Tikr. 33:2, 10-13; 1 Kor. 6:9-11.

17. I yini leswi nkutsulo wu nga ku endlelaka swona?

¹⁷ Yehovha u ta ku rivalela a tlhela a rivala swidyoho swa wena leswi u tshameke u swi endla loko u hundzuka hakunene naswona u tshemba leswaku u ta ku komba musa. U nga tshuki u anakanya leswaku gandzelo ra nkutsulo ra Yesu a ri nge swi koti ku funengeta swidyoho swa wena. Loko u endla tano u ta phasiwa hi wun’wana wa mintlhamu ya Sathana. Ku nga khathariseki leswi Diyavulosi a lavaka leswaku u swi tshemba, nkutsulo wu nga swi kota ku funengeta swidyoho swa hinkwavo lava dyoheke kambe va hundzukeke. (Swiv. 24:16) Ku va ni ripfumelo eka nkutsulo swi nga ku endla u tshika ku tivona nandzu ku tlula mpimo naswona swi nga ku nyika matimba ya ku tirhela Xikwembu hi mbilu ya wena hinkwayo, mianakanyo ni hi moya-xiviri wa wena hinkwawo.—Mat. 22:37.

HA MA TIVA MAKUNGU YA SATHANA

18. Hi nga yi papalata njhani mintlhamu ya Diyavulosi?

¹⁸ Sathana a nga na mhaka leswaku hi phasiwa hi ntlhamu wihi kambe yena u lava hi phasiwa. Tanihi leswi hi ma tivaka makungu ya Sathana, hi nga papalata ku phasiwa hi yena. (2 Kor. 2:10, 11) A hi nge phasiwi hi mintlhamu ya yena loko hi khongelela vutlhari byo langutana ni miringo ya hina. Yakobo u tsale a ku: “Loko mani na mani eka n’wina a kayivela vutlhari, a a hambete a kombela eka Xikwembu, hikuva xi nyika hinkwavo hi mbilu yo basa, handle ka ku sandza; kutani u ta nyikiwa byona.” (Yak. 1:5) Hi fanele hi hanya hi ku pfumelelana ni swikhongelo swa hina hi ku va nkarhi na nkarhi hi va ni dyondzo ya munhu hi yexe hi tlhela hi tirhisa leswi hi swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu. Minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni leyi humesiwaka hi hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha yi hi dyondzisa hi mintlhamu ya Diyavulosi ni ku hi pfuna leswaku hi yi papalata.

19, 20. Ha yini hi fanele hi venga leswo biha?

¹⁹ Xikhongelo ni ku dyondza Bibele swi hi pfuna leswaku hi rhandza swilo leswinene. Kambe i swa nkoka swinene leswaku hi dyondza ku venga leswo biha. (Ps. 97:10) Loko hi anakanyisisa hi vuyelo bya ku navela ka vutianakanyi swi ta hi pfuna leswaku hi ku papalata. (Yak. 1:14, 15) Loko hi dyondza ku venga leswo biha ivi hi rhandza leswinene, swilo leswi Sathana a swi tirhisaka leswaku a hi phasa a swi nge hi phasi hikuva hi ta va hi swi nyenya.

²⁰ Ha tsaka swinene leswi Xikwembu xi hi pfunaka leswaku Sathana a nga hi phasi! Yehovha u tirhisa moya wa Yena, Rito ra Yena ni nhlengeletano ya Yena leswaku a hi kutsula “eka lowo homboloka.” (Mat. 6:13) Exihlokweni lexi landzelaka, hi ta dyondza ndlela leyi hi nga yi papalataka ha yona mintlhamu yin’wana yimbirhi leyi Diyavulosi a phaseke malandza ya Xikwembu ha yona.

Yimani Mi Tiya Naswona Mi Papalata Mintlhamu Ya Sathana!

“Yima[ni] mi tiyile, mi lwisana ni marhengu ya Diyavulosi.”—EFE. 6:11.

U NGA HLAMULA NJHANI?

Nandza wa Yehovha a nga swi papalata njhani ku phasiwa hi ntlhamu wa ku hlongorisa rifuwo?

I yini leswi nga pfunaka Mukreste la ngheneleke vukati leswaku a nga phasiwi hi ntlhamu wa ku endla vuoswi?

Hi ta vuyeriwa hi yini loko hi nga pfumeli ku phasiwa hi ntlhamu wa ku hlongorisa rifuwo ni wa ku tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu?

1, 2. (a) Ha yini Sathana a venga vatotiwa ni “tinyimpfu tin’wana”? (b) Hi yihi mintlhamu ya Sathana leyi hi nga ta yi kambisisa exihlokweni lexi?

SATHANA DIYAVULOSI wa va venga vanhu, ngopfu-ngopfu lava tirhelaka Yehovha. Kahle-kahle, Sathana u lwa nyimpi ni masalela lama totiweke. (Nhlav. 12:17) Vakreste lava va rhangela entirhweni wo chumayela hi Mfumo hi xivindzi naswona va kombise vanhu leswaku Sathana i mufumi wa misava leyi. Diyavulosi u tlhela a venga ni “tinyimpfu tin’wana,” leti seketelaka vatotiwa naswona ti nga ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki—ku nga ntshembo lowu Sathana a nga ha riki na wona. (Yoh. 10:16) Hi yona mhaka a kariheke! Ku nga khathariseki leswaku hi ni ntshembo wo hanya etilweni kumbe emisaveni, Sathana i nala wa hina. Xikongomelo xa yena i ku hi hlasela.—1 Pet. 5:8.

² Sathana u tirhisa mintlhamu yo hambana-hambana leswaku a kota ku hetisisa xikongomelo xa yena. Tanihi leswi a “dlayeke mianakanyo” ya lava nga riki vapfumeri, a va ma amukeli mahungu lamanene naswona a va yi voni mintlhamu yoleyo. Hambiswiritano, Diyavulosi u tlhela a phasa ni van’wana lava amukeleke mahungu lamanene ya Mfumo. (2 Kor. 4:3, 4) Xihloko lexi hundzeke xi kombise ndlela leyi hi nga papalataka mintlhamu yinharhu ya Sathana ha yona ku nga: (1) mavulavulelo lama tlhavaka, (2) ku chava vanhu ni ku tshikileriwa ni (3) ku tivona nandzu ku tlula mpimo. Sweswi a hi kambisiseni leswaku hi nga yi papalata njhani mintlhamu yin’wana yimbirhi ya Sathana, ku nga ku hlongorisa rifuwo ni ndzingo wo endla vuoswi.

KU HLONGORISA RIFUWO—NTLHAMU LOWU KAMANYETAKA

3, 4. Ku vilerisiwa hi mafambiselo lawa ya swilo swi nga endla leswaku munhu a hlongorisa rifuwo hi ndlela yihi?

³ Eka xin’wana xa swifaniso swa yena, Yesu u vulavule hi mbewu leyi haxiweke exikarhi ka mitwa. U hlamusele leswaku munhu a nga ha twa rungula ra Mfumo, “kambe ku vilela ka mafambiselo lawa ya swilo ni matimba ya vuxisi bya rifuwo swi kamanyeta rito, kutani a nga veki mihandzu.” (Mat. 13:22) Ku hlongorisa rifuwo i ntlhamu wun’wana lowu tirhisiwaka hi nala wa hina Sathana.

⁴ Ku ni swilo swimbirhi leswi loko swi hlanganile swi nga kamanyetaka rito. Xo sungula i “ku vilela ka mafambiselo lawa ya swilo.” Ku ni swilo swo tala leswi nga ku endlaka u vilela eka “minkarhi [leyi] ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona.” (2 Tim. 3:1) Swi nga ha ku tikela ku xava swilo leswi u swi lavaka hileswi swilo swi durhaka ngopfu kumbe hileswi u nga tirhiki. U nga ha tlhela u vilerisiwa hi vumundzuku lerova u tivutisa u ku, ‘Xana ndzi ta va na mali leyi ringaneke endzhaku ka loko ndzi hume penceni?’ Hikwalaho ka ku vilela koloko van’wana va hetelela va hlongorisa rifuwo va ehleketa leswaku mali yi ta endla leswaku va va ni leswi va swi pfumalaka.

5. ‘Matimba ya rifuwo’ ma nga hi kanganyisa njhani?

⁵ Xilo xa vumbirhi lexi Yesu a vulavuleke ha xona i “matimba ya vuxisi bya rifuwo.” Nchumu lowu loko wu hlangana ni ku vilela swi nga kamanyeta rito. Bibele yi vula leswaku ‘mali i xisirhelelo.’ (Ekl. 7:12) Hambiswiritano, a hi vutlhari ku hlongorisa rifuwo. Vo tala va kume leswaku loko va tirha hi matimba leswaku va kuma rifuwo, swi va endla leswaku va wela entlhan’wini wo hlongorisa rifuwo. Van’wana va hetelela va ri mahlonga ya rifuwo.—Mat. 6:24.

6, 7. (a) Hi xihi xiyimo lexi nga endlaka leswaku u hlongorisa rifuwo entirhweni wa wena? (b) Hi swihi leswi Mukreste a faneleke a anakanya ha swona loko a byeriwa leswaku u fanele a tirha nkarhi lowu engetelekeke entirhweni?

⁶ U nga ha sungula ku navela ku va ni rifuwo handle ko swi xiya. Hi xikombiso, anakanya hi xiyimo lexi. A hi nge muthori wa wena u fika eka wena a ku: “Ndzi ku khomele mahungu yo tsakisa! Khampani ya hina ya ha ku kuma ntirho lowu engetelekeke. Leswi swi vula leswaku nkarhi na nkarhi swi nga ha lava u tirha nkarhi lowu engetelekeke eka tin’hweti ti nga ri tingani leti landzelaka. Kambe ndza ku tshembisa leswaku u to yi nusa kunene.” A wu ta endla yini? I ntiyiso leswaku i swa nkoka leswaku u khathalela ndyangu wa wena hi tlhelo ra nyama kambe byebyo a hi byona ntsena vutihlamuleri lebyi u nga na byona. (1 Tim. 5:8) Ka ha ri ni swilo swin’wana leswi u faneleke u anakanya ha swona. I nkarhi wo tanihi kwihi lowu engetelekeke lowu u nga ta fanela ku wu tirha? Xana ntirho wa wena wu ta kavanyeta mintirho ya wena ya moya, ku katsa ni minhlangano ya vandlha ni Vugandzeri bya Ndyangu bya nimadyambu?

⁷ Anakanya hi leswi swi nga swa nkoka swinene eka wena, xana i ku kuma mali leyi engetelekeke kumbe i vuxaka bya wena na Yehovha? Xana u ta tshika ku rhangisa Mfumo hileswi u lavaka ku kuma mali yo tala? Xana wa yi vona ndlela leyi ku hlongorisa rifuwo swi nga ku khumbaka ha yona loko u nga khathaleli vuxaka lebyi wena ni ndyangu wa wena mi nga na byona na Yehovha? Loko u ri exiyin’weni xexo, u nga swi papalata njhani ku kamanyetiwa hi ku hlongorisa rifuwo?—Hlaya 1 Timotiya 6:9, 10.

8. Hi swihi swikombiso leswi nga eBibeleni leswi nga hi pfunaka leswaku hi kambela ndlela leyi hi hanyaka ha yona?

⁸ Loko hi nga lavi ku kamanyetiwa hi ku hlongorisa rifuwo, nkarhi na nkarhi hi fanele hi kambela ndlela leyi hi hanyaka ha yona. A hi fanelanga hi fana na Esawu, loyi a kombiseke hi mintirho ya yena leswaku a a nga swi tlangeli swilo swa moya! (Gen. 25:34; Hev. 12:16) Naswona a hi fanelanga hi fana ni wanuna la fuweke loyi Yesu a n’wi byeleke leswaku a xavisa hinkwaswo leswi a a ri na swona, a teka mali ya kona a yi nyika swisiwana kutani a n’wi landzela. Wanuna loyi a nga endlanga tano, kambe u ‘fambe a ri ni gome, hikuva a a ri ni swilo swo tala.’ (Mat. 19:21, 22) Leswi a a phasiwe hi rifuwo, wanuna yoloye u lahlekeriwe hi lunghelo lerikulu—ra ku landzela nghwazi leyi tshameke yi hanya! Hi fanele hi tivonela leswaku a hi lahlekeriwi hi lunghelo ra ku va vadyondzisiwa va Yesu Kreste.

9, 10. Hi rihi langutelo ra Matsalwa hi swilo leswi vonakaka?

⁹ Loko hi nga lavi ku kanganyisiwa hi swilo leswi vonakaka hi fanele hi yingisa ndzayo ya Yesu leyi nge: “Mi nga tshuki mi vilela kutani mi ku, ‘Xana hi ta dya yini?’ kumbe, ‘Xana hi ta nwa yini?’ kumbe, ‘Xana hi ta ambala yini?’ Hikuva hinkwaswo leswi i swilo leswi va matiko va swi lavisisaka hi mapfundza. Hikuva Tata wa n’wina wa le tilweni wa swi tiva leswaku ma swi lava swilo leswi hinkwaswo.”—Mat. 6:31, 32; Luka 21:34, 35.

¹⁰ Loko hi nga lavi ku phasiwa hi matimba ya vuxisi bya rifuwo hi fanele hi ehleketa ku fana na Aguri, mutsari wa Bibele loyi a nga te: “Vusiwana hambi rifuwo, u nga ndzi nyiki, ndzi phamele ntsena swakudya leswi swi ndzi ringanaka.” (Swiv. 30:8, Bibele—Mahungu Lamanene) Swi le rivaleni leswaku Aguri a a swi tiva leswaku u fanele a va ni mali leswaku a ta hanya kambe u tlhele a ma xiya matimba ya vuxisi bya rifuwo. Hi fanele hi xiya leswaku mivilelo ya mafambiselo lawa ni matimba ya vuxisi bya rifuwo swi nga endla leswaku hi lahlekeriwa hi vuxaka bya hina na Yehovha. Ku vilela ngopfu hi swilo leswi vonakaka swi nga hi dyela nkarhi, matimba ni ku endla leswaku hi nga ha swi naveli ku rhangisa Mfumo evuton’wini bya hina. Hikwalaho, hi fanele hi tivonela leswaku hi nga phasiwi hi ntlhamu wa Sathana wa ku hlongorisa rifuwo!—Hlaya Vaheveru 13:5.

VUOSWI BYI FANA NI MUGODI LOWU TUMBETIWEKE

11, 12. Mukreste a nga wela njhani entlhan’wini wa ku endla vuoswi laha a tirhaka kona?

¹¹ Vahloti lava lavaka ku phasa xiharhi lexi nga ni matimba va nga ha cela mugodi laha xiharhi xexo xi talaka ku famba kona. Hi ntolovelo va tumbeta mugodi hi ku veka mahlahla ni misava ehenhla ka wona. Ndzingo wun’wana wa Sathana lowu tirhaka swinene wu fana ni ntlhamu wolowo. I xidyoho xa ku tikhoma loko biha hi tlhelo ra rimbewu. (Swiv. 22:14; 23:27) Vakreste van’wana va phasiwe hi ntlhamu lowu hikuva va tinghenise eka swiyimo leswi swi va oloveleke leswaku va tikhoma hi ndlela yo biha. Vakreste van’wana lava ngheneleke vukati va endle vuoswi endzhaku ka loko va sungule ku rhandzana ni munhu loyi va nga tekanangiki na yena.

¹² U nga ha sungula ku rhandzana ni munhu un’wana laha u tirhaka kona. Ku tlula hafu ya vavasati ni vavanuna vo tala lava endleke vuoswi va byi endle ni vatirhi-kulobye. Xana u boheka ku tirha ni vanhu va rimbewu leri hambaneke ni ra wena? Loko swi ri tano, u ni vuxaka bya njhani na vona? Xana u tivekela swipimelo leswaku mi nga heteleli mi rhandzana? Hi xikombiso, loko makwerhu wa xisati la nga Mukreste a tshamela ku vulavula ni munhu wa xinuna la tirhaka na yena, a nga ha hetelela a n’wi byela swihundla swa yena hambi ku ri ku n’wi byela hi swiphiqo swa vukati bya yena. Eka xiyimo xin’wana, endzhaku ka loko makwerhu wa xinuna la nga Mukreste a tolovele wansati loyi a tirhaka na yena, a nga ha tibyela a ku: “Wa ma tsakela mavonelo ya mina naswona wa ndzi yingisela loko ndzi vulavula na yena. Naswona wa ndzi xixima. Ndzi navela onge nsati wa mina a nga ndzi khoma hi ndlela leyi!” Xana wa yi xiya ndlela leyi Vakreste lava va nga eswiyin’weni leswi va nga vaka ekhombyeni ra ku endla vuoswi ha yona?

13. Munhu a nga ha sungula ku rhandzana ni munhu un’wana evandlheni hi ndlela yihi?

¹³ U nga ha sungula ku rhandzana ni munhu un’wana evandlheni. Xiya leswi humeleleke mpatswa wun’wana. Daniel ni nsati wakwe, Sarah,a a va ri maphayona ya nkarhi hinkwawo. Daniel u vula leswaku nakambe a a ri nkulu loyi a a amukela xiavelo xin’wana ni xin’wana lexi a a nyikiwa xona evandlheni. U dyondzele majaha ya ntlhanu Bibele naswona manharhu ya wona ma khuvuriwile. Vamakwerhu lava, lava ha ku khuvuriwaka a va lava ku pfuniwa swinene. Leswi Daniel a a khomekile swinene hi mintirho yo hambana-hambana evandlheni, hakanyingi Sarah a a va nyika mpfuno lowu a va wu lava. Kambe na yena Sarah a a wu lava mpfuno naswona u wu kume eka swichudeni leswi Daniel a a dyondza na swona Bibele. Xiyimo xexo xi fane ni ntlhamu lowu nga ni khombo. Daniel u ri: “N’hweti ni n’hweti nsati wa mina a a tirha hi matimba ya yena hinkwawo leswaku a pfuna van’wana, hikwalaho a a lava mpfuno hi tlhelo ra moya ni ra mintlhaveko. Leswi a ndzi n’wi honisa, sweswo swi vange khombo. Nsati wa mina u endle vuoswi ni rin’wana ra majaha lawa ndzi dyondzeke na wona. A ndzi khomekile swinene lerova ndzi nga swi xiyi leswaku vuxaka bya nsati wa mina na Yehovha a byi tsanile.” U nga ri papalata njhani khombo ro tano?

14, 15. Hi swihi swilo leswi nga pfunaka Vakreste lava tekaneke leswaku va nga phasiwi hi ntlhamu wa vuoswi?

¹⁴ Leswaku u papalata ntlhamu wa vuoswi u fanele u anakanyisisa hi leswi swi vulaka swona ku tshembeka eka munghana wa wena wa vukati. Yesu u te: “Leswi Xikwembu xi swi paneke swin’we, ku nga tshuki ku va ni munhu la swi hambanisaka.” (Mat. 19:6) A wu fanelanga u anakanya leswaku ntirho wa wena evandlheni i wa nkoka swinene ku tlula nsati wa wena. Loko u tshamela ku va kule ni munghana wa wena wa vukati hikwalaho ka swivangelo leswi nga riki swa nkoka, vukati bya n’wina byi nga ha tsana naswona u nga ha ringeka leswaku u endla vuoswi.

¹⁵ Loko u ri nkulu u fanele u khathala hi vandlha. Muapostola Petro u tsale a ku: “Risani ntlhambi wa Xikwembu lowu khathaleriwaka hi n’wina, ku nga ri hi ku sindzisiwa, kambe hi ku swi rhandza; ku nga ri hi ku rhandza mpindzulo wa vukanganyisi, kambe hi mapfundza.” (1 Pet. 5:2) A wu fanelanga u honisa swirho swa vandlha. Hambiswiritano, a wu fanelanga u tirha hi matimba leswaku u hetisisa ntirho wa wena tanihi nkulu lerova u honisa ni nsati wa wena. A swi nge pfuni nchumu ku pfuna vamakwerhu evandlheni kambe u honisa nsati wa wena ekaya, swi nga veka vukati bya n’wina ekhombyeni. Daniel u ri: “A wu fanelanga u tshama u khomekile swinene hi vutihlamuleri lebyi u nga na byona lerova u honisa ndyangu wa wena.”

16, 17. (a) Vakreste lava ngheneleke vukati va nga endla yini entirhweni ku endlela leswaku un’wana ni un’wana a swi tiva leswaku a swi nge koteki leswaku va rhandzana na vona? (b) Nyika xikombiso xa xin’wana xa swihloko leswi nga eka timagazini ta hina lexi nga pfunaka Vakreste ku papalata vuoswi.

¹⁶ Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! swi hi nyika ndzayo leyinene leyi pfunaka Vakreste lava tekaneke leswaku va papalata vuoswi. Hi xikombiso, Xihondzo xo Rindza xa September 15, 2006 xi te: “Entirhweni ni le tindhawini tin’wana, tivonele eka swiyimo leswi nga ha endlaka leswaku u tolovelana swinene ni vatirhi-kuloni. Hi xikombiso, ku heta nkarhi wo tala u ri karhi u tirha ni munhu wa rimbewu leri hambaneke swi nga mi hoxa endzingweni. Loko u ri wanuna la tekeke kumbe wansati la tekiweke, u fanele u swi veka erivaleni hi mavulavulelo ni hi mahanyelo ya wena leswaku a wu swi tsakeli nikatsongo ku rhandzana ni munhu un’wana handle ka munghana wa wena wa vukati. Tanihi munhu loyi a tinyiketeleke eka Xikwembu, a wu nge lavi nikatsongo ku tikokela nyingiso swi nga fanelanga hi ku tlanga hi rirhandzu kumbe hi ku ambala ni ku tilunghisa hi ndlela leyi nga xiximekiki. . . . Ku va ni swifaniso swa munghana wa wena wa vukati ni swa vana va wena entirhweni swi ta tshamela ku tsundzuxa wena ni van’wana leswaku ndyangu wa wena u wu teka wu ri wa nkoka. U nga tshuki u khutaza—kumbe ku pfumelela swiendlo swa munhu swa ku ku gangisa.”

¹⁷ Xihloko lexi nge, “Ku Tshembeka eVukatini—Xana Swi Vula Yini?” eka Xalamuka! ya April 2009 xi lemukise hi ku ehleketa hi ku endla timhaka ta masangu ni munhu loyi u nga tekanangiki na yena. Xihloko lexi xi tlhele xi hlamusela leswaku loko u tshamela ku ehleketa hi timhaka ta masangu swi nga endla leswaku u hetelela u endle vuoswi. (Yak. 1:14, 15) Loko u nghenele vukati, swi nga va swinene leswaku wena ni munghana wa wena wa vukati mi kambisisa rungula rolero swin’we nkarhi na nkarhi. Vukati i lunghiselelo leri sunguriweke hi Yehovha naswona bya kwetsima. Ku tivekela nkarhi wo vulavula ni munghana wa wena wa vukati i ndlela leyinene yo kombisa leswaku u teka swilo leswi kwetsimaka swi ri swa nkoka.—Gen. 2:21-24.

18, 19. (a) Hi byihi vuyelo bya ku endla vuoswi? (b) Ku tshembeka evukatini swi tisa mikateko yihi?

¹⁸ Loko u ringeka leswaku u rhandzana ni munhu un’wana, anakanya hi makhombo lawa ma nga vaka kona loko u endla vumbhisa ni vuoswi. (Swiv. 7:22, 23; Gal. 6:7) Lava tikhomaka hi ndlela yo biha va hlundzukisa Yehovha naswona va tivavisa swin’we ni vanghana va vona va vukati. (Hlaya Malakiya 2:13, 14.) Ku hambana ni sweswo, anakanyisisa hi mikateko leyi kumiwaka hi lava va tshamaka va tshembekile. Va ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki naswona sweswi va tiphina hi vutomi lebyinene ku katsa ni ku va ni ripfalo leri baseke.—Hlaya Swivuriso 3:1, 2.

¹⁹ Mupisalema u yimbelele a ku: “Ku rhula lokukulu i ka lava va rhandzaka nawu wa wena [Xikwembu], a ku na xikhunguvanyiso eka vona.” (Ps. 119:165) Kutani rhandzani ntiyiso naswona mi “[tshama] mi ri karhi mi languta leswaku ndlela leyi mi fambaka ha yona a yi fani ni ya lava nga tlharihangiki kambe yi fana ni ya vanhu vo tlhariha,” eminkarhini leyi yo homboloka. (Efe. 5:15, 16) Namuntlha Sathana u tirhisa mintlhamu yo tala leswaku a phasa vagandzeri va ntiyiso. Kambe hi ni swilo swo tala swo tisirhelela ha swona. Yehovha u hi nyike hinkwaswo leswi hi swi lavaka leswaku hi ‘yima hi tiyile’ naswona hi “timela . . . miseve hinkwayo leyi pfurhaka ya lowo homboloka”!—Efe. 6:11, 16.