3, 4. Hikwalaho ka yini vanhu vo tano va tiyiseka hi langutelo ra vona?

³ Xana langutelo leri ra vumundzuku ro va norho ntsena, ku tlanga hi nkarhi ntsena? Doo, nikatsongo. Ri sekeriwe eka ripfumelo leri tiyeke swinene ra leswaku Paradeyisi leyi yi taka a yi siveleki. (Vaheveru 11:1) Hikwalaho ka yini va tiyiseka swonghasi? Hikuva Muvumbi wa vuako wa matimba hinkwawo u swi tshembisile.

⁴ Malunghana ni switshembiso swa Xikwembu, Bibele yi ri: “A ku wanga na rito rin’we ra marito hinkwawo lamanene lawa Yehova, Xikwembu xa n’wina, a ma vuleke henhla ka n’wina; kambe mi endleriwe hinkwawo, a ku wanga na rito rin’we.” “Xikwembu a hi munhu leswaku xi nga hemba . . . Xana hi yena la vulaka, kutani a nga endli, loyi a vurisaka, kutani a nga hetisisi?” “Yehova wa tinyimpi u hlambanyile, a ku: kunene lexi ndzi xi ehleketeke xi ta endlakala, ni lexi ndzi xi kaneleke xi ta humelela.”—Yoxuwa 23:14; Tinhlayo 23:19; Esaya 14:24.

5. Hi swihi swivutiso leswi faneleke ku hlamuriwa?

⁵ Hambi swi ri tano, loko xikongomelo xa Xikwembu a a ku ri ku simeka paradeyisi ya la misaveni leyi pfumalaka ku xaniseka, xo sungula, hikwalaho ka yini xi pfumelele swilo swo biha swi endleka? Hikwalaho ka yini xi rindze malembe ya tsevu wa magidi ku fikela sweswi xi nga si lulamisa leswi hoxeke? Xana malembe xidzana wolawo hinkwawo ya ku xaniseka ma komba leswaku kahle-kahle Xikwembu a xi hi khathaleli, kumbe ni leswaku a xi kona ke?

Xiyenge 3

Ndlela Leyi Hi Nga Tivaka Ha Yona Loko Xikwembu Xi Ri Kona

1, 2. Hi wihi nsinya wa nawu lowu hi pfunaka ku vona loko Xikwembu xi ri kona?

NDLELA yin’wana yo vona ha yona loko Xikwembu xi ri kona i ku tirhisa nsinya lowu wa nawu lowu vekiweke kahle: Lexi endliweke xi ni muendli wa xona. Loko nchumu lowu endliwaka wu rharhangane ngopfu, muendli wa wona u fanele a ri ni vuswikoti lebyikulu.

² Hi xikombiso, langutisa kaya ra wena. Matafula, switulu, madesika, mibedo, mapoto, mapani, tindyelo ni swibya swin’wana swo dyela eka swona hinkwaswo swi ni muendli wa swona, ku fana ni makhumbi tifilorho ni tisilingi. Kambe, swilo sweswo hi xiringaniso swa olova ku swi endla. Tanihi leswi swilo swo olova swi nga ni muendli, xana a hi ntiyiso leswaku swilo leswi rharhanganeke swi ni muendli la nga ni vutlhari lebyikulu?

Vuako Bya Hina Lebyi Chavisaka

3, 4. Vuako byi hi pfuna njhani ku tiva leswaku Xikwembu xi kona?

³ Xikomba-nkarhi xi ni muendli wa xona. Ku vuriwa yini hi ndyangu wa dyambu lowu rharhanganeke swinene, lowu Dyambu ni tiplanete ta wona swi rhendzelekaka hi wona hi ku hatlisa malembe xidzana hi ku landzelelana ka wona? Ku vuriwa yini hi xirimele xo chavisa lexi hi hanyaka eka xona, lexi vitaniwaka Milky Way, lexi nga ni tinyeleti to tlula 100 wa tibiliyoni? Xana u tshame u yima ni vusiku u langutisa Milky Way? Xana yi ku hlamarisile? Kutani ehleketa hi vuako lebyi kuleke ku tlurisa lebyi nga ni tibiliyoni ta swirimele swa ntsandza-vahlayi, ku fana ni Milky Way ya hina! Nakambe, swilo swa le tilweni a swi cinca-cinci ku famba ka swona hi malembe xidzana hi ku landzelelana ka wona lerova swi ringanisiwe ni swikomba-nkarhi leswi pakanisaka.

⁴ Loko xikomba-nkarhi, lexi olovaka hi xiringaniso, xi kombisa leswaku muendli wa xona u kona, hakunene vuako lebyi rharhanganeke swinene ni lebyi chavisaka byi komba leswaku mukunguhati ni muendli wa byona u kona. Hi yona mhaka leyi Bibele yi hi rhambelaka ku ‘tlakusa mahlo ya hina hi vona,’ kutani yi vutisa: “I mani la tumbuluxeke swilo sweswo?” Nhlamulo yi ri: “[I Xikwembu lexi] fambiseke hi ku ri xaxameta evandla ra xona . . . [Xa] swi vitana hinkwaswo hi mavito ya swona; hi ntamu lowukulu wa [xo]na, ni matimba lamakulu ya [xo]na, ku hava xin’we lexi pfumalekaka.” (Esaya 40:26) Xisweswo, vuako byi kona hikwalaho ka matimba lama nga vonakiki, lama lawulaka, layo tlhariha—ku nga Xikwembu.

Misava Yi Vumbiwe Hi Ndlela Yo Hlawuleka

5-7. Hi yihi mintiyiso hi misava leyi kombaka leswaku yi ni Mukunguhati wa yona?

⁵ Loko vativi va sayense va ya va dyondza hi misava,