Esa. 38:18: “A hi šiv̌andla ša v̌afi le’ši ku twarisaka [Yahweh, JB], a hi rifu le’ri ku ḍunisaka; la’v̌a ngheneke sireni a v̌a ha languteli v̌uṭhembeki bya wena.” (Hikwalaho, xana va nga swi kotisa ku yini “ku kuma ntsako lowukulu hikwalaho ka ntshembo wa ku ponisiwa”?)

Hi ku ya hi Bibele, xana ku basisiwa eswidyohweni ku hetisisiwa hi ndlela yihi?

1 Yoh. 1:7, 9: “Loko hi famba eku vonakaleni [ka Xikwembu], kukota leswi xona xi nga eku vonakaleni, ha twanana, hi ni xinakulobye, kutani ngati ya Yesu N’wana wa xona ya hi hlantswa yi susa swidyoho hinkwaswo. . . . Loko hi tivula swidyoho swa hina, Xikwembu xa tshembeka, xi avanyisa hi ku lulama, kutani xi ta hi rivalela swidyoho swa hina, xi hi hlantswa xi susa ku homboloka ka hina hinkwako.”

Nhlav. 1:5: “Yesu Kriste . . . loyi a hi rhandzaka, loyi a hi ntshunxeke eswidyohweni swa hina hi ku fa ka yena.”

Paradeyisi

Nhlamuselo: Eka vuhundzuluxeri bya Septuagint ya Xigriki bya Bibele, vahundzuluxeri va tirhise rito leri nge “paradeyisi” (pa·raʹdei·sos) hi laha ku faneleke va vula ntanga wa Edeni, hikuva swi le rivaleni leswaku a yi ri phaka leyi endliweke. Endzhaku ka mhaka leyi nga ebukwini ya Genesa, tibuku ta Bibele leti vulavulaka hi paradeyisi ti kombetela eka (1) ntanga wa Edeni hi woxe, kumbe (2) misava hinkwayo enkarhini lowu taka lowu yi nga ta hundzuriwa yi va exiyin’weni xo fana ni lexiya xa le Edeni, kumbe (3) swiyimo leswinene swa moya exikarhi ka malandza ya Xikwembu emisaveni, kumbe (4) malunghiselelo ya le tilweni lama tsundzuxaka munhu hi Edeni.

Xana “Testamente Leyintshwa” ya vulavula hi paradeyisi ya laha misaveni enkarhini lowu taka kumbe swi le ka “Testamente Ya Khale” ntsena?

Ku hambanisiwa ka Bibele yi va swiphemu swimbirhi, ni ku tlakusiwa ka ntikelo wa swivulwa hikwalaho ka leswi swi nga eka xiphemu xa “Khale” kumbe “Lexintshwa” a swi pfumelelani ni Matsalwa. Eka 2 Timotiya 3:16 hi byeriwa leswi: “Matsalwa lawa hinkwawo ma huhutiwile hi Xikwembu, ma pfuna ku dyondzisa, ni ku laya, ni ku ololoxa.” (Xiitaliki i xerhu.) Varhoma 15:4 yi hlamusela Matsalwa lama huhuteriweke ya le mahlweni ka Vukreste loko yi ku: “Hinkwaswo leswi tsariweke hi lava khale, swi tsariwile leswaku hi dyondza ha swona.” Hikwalaho, nhlamulo leyinene ya xivutiso lexi yi fanele ku katsa Bibele hinkwayo.

Genesa 2:8 yi ri: “Yehova Šikwembu a endla ntanga [“phaka,” Mo; “paradeyisi,” Dy; pa·raʹdei·son, LXX] e tikweni ra Eden, hi tlhelo ra v̌uša, kutani a v̌eka kona e munhu [Adamu] loyi a nga ṅwi v̌umba.” A ku tele swiharhi ni swimilana swo hambana-hambana leswi hlamarisaka. Yehovha u katekise mpatswa wo sungula wa vanhu a ku ka wona: “Tŝalanani, mi anḍa, mi tata misav̌a, mi yi fuma, mi fuma ni tinhlampfi ta lwandle, ni tinyanyana ta tilo, ni ŝiṅwana hikwaŝo le’ŝi hanyaka e misav̌eni.” (Gen. 1:28) Xikongomelo xa Xikwembu xo sungula xa leswaku misava hinkwayo yi va paradeyisi leyi akiweke hi lava va hlayisaka milawu ya xona hi ntsako xi ta hetiseka. (Esa. 45:18; 55:10, 11) Hi yona mhaka leyi endleke Yesu a ku: “Ku katekile lavo rhula, hikuva va ta dya ndzhaka ya misava.” (Xiitaliki i xerhu.) Nakambe hi swona leswi endleke leswaku a dyondzisa vadyondzisiwa vakwe ku khongela va ku: “Tata wa hina la nge matilweni, vito ra wena a ri hlawuleke; a ku te ku fuma ka wena; ku rhandza ka wena a ku endliwe misaveni, tanihi loko ku endliwa tilweni.” (Mt. 5:5; 6:9, 10, xiitaliki i xerhu.) Hi ku pfumelelana ni sweswo, Vaefesa 1:9-11 yi hlamusela xikongomelo xa Xikwembu xa “ku hlanganisa swivumbiwa hinkwaswo, swa le matilweni ni swa la misaveni, nhloko ya swona a va Kriste.” (Xiitaliki i xerhu.) Vaheveru 2:5 yi vulavula hi “misava leyi yi taka.” (Xiitaliki i xerhu.) Nhlavutelo 5:10 yi vulavula hi lava tanihi vadyandzhaka na Kreste, va nga ta “va tihosi emisaveni.” (Xiitaliki i xerhu.) Nhlavutelo 21:1-5 na 22:1, 2 yi engetela nhlamuselo yin’wana leyi tsakisaka ya swiyimo leswi nga ta va kona “emisaveni leyintshwa” ni leswi hi tsundzuxaka hi Paradeyisi leyo sungula aEdeni ni murhi wa yona wa vutomi.—Gen. 2:9.