Swikombo Swa Mikandziyiso Leyi Nga Eka Xibukwana Xa Nhlengeletano Ya Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wo Chumayela
JANUARY 4-10
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | LEVHITIKA 18-19
“Vanani Ni Mahanyelo Lamanene”
Ndlela Yo Tisirhelela Eka Ntlhamu Wa Sathana
Loko Yehovha a hlamusela ku tikhoma ko biha ka matiko lama a va akelane na wona u byele Vaisrayele a ku: “Mi nga tshuki mi endla hi ku landza ndlela leyi tiko ra . . . Kanana ri endlaka ha yona laha ndzi mi yisaka kona. . . . Tiko a ri tenganga, kutani ndzi ta tisa nxupulo ehenhla ka rona hikwalaho ka xihoxo xa rona.” Mahanyelo ya Vakanana a ma xi nyenyetsa ngopfu Xikwembu xa Vaisrayele lexi kwetsimaka lerova xi kala xi vula leswaku tiko hinkwaro a ri basanga, ri nyamile.—Lev. 18:3, 25.
Yehovha U Kongomisa Vanhu Vakwe
13 Tihosi leti to tshembeka a ti hambanile ni vanhu lava a va rhangela matiko man’wana, lava a va rhangela vanhu hi ku ya hi vutlhari bya vona! Vanhu lava a va fumiwa hi Vakanana a va endla swilo swo nyenyetsa, swo fana ni ku endla timhaka ta masangu ni xirho xa ndyangu kumbe swiharhi, vusodoma, ku nyikela hi vana leswaku va va magandzelo ni ku gandzela swifaniso. (Lev. 18:6, 21-25) Ku engetela kwalaho, varhangeri va Vababilona ni Vaegipta a va nga yi landzeli milawu leyi sirhelelaka ya rihanyo leyi Xikwembu a xi yi nyike Vaisrayele. (Tinhl. 19:13) Vanhu va Xikwembu va vone ndlela leyi varhangeri va vona vo tshembeka va endleke ha yona leswaku va va ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu, va basa emahanyelweni ni le mirini. Swi le rivaleni leswaku Yehovha a a rhangela vanhu vakwe.
Xana Xikwembu Xi Ta Endla Yini Hi Vubihi Lebyi Nga Kona?
Xana ku ta endleka yini hi vanhu lava alaka hi vomu ku cinca mahanyelo ya vona naswona va hambetaka va endla swilo swo biha? Anakanya hi xitshembiso lexi: “Lavo lulama hi vona lava nga ta tshama emisaveni, naswona lava va pfumalaka xisandzu hi vona lava nga ta sala eka yona. Loko ku ri lavo homboloka, va ta dlayiwa emisaveni; kasi loko ku ri vaxengi, va ta tsuvuriwa eka yona.” (Swivuriso 2:21, 22) Nkucetelo wa vanhu vo homboloka a wu nge he vi kona. Eka swiyimo sweswo swo rhula, vanhu lava yingisaka va ta ya va endliwa lava hetisekeke hakatsongo-tsongo.—Varhoma 6:17, 18; 8:21.
Endla Ndzavisiso
“Ndzi Wu Rhandza Swinene Nawu Wa Wena!”
11 Xiphemu xa vumbirhi xa Nawu wa Muxe lexi kombisaka leswaku Xikwembu xa khathala hi vuhlayiseki bya vanhu va xona i lunghiselelo ra ku khwaja. Yehovha u vule leswaku loko murimi la nga Muisrayele a tshovela ensin’wini yakwe, u fanele a pfumelela la pfumalaka leswaku a khwaja leswi siyiweke hi vatshoveri. Varimi a va nga fanelanga va bubula ku nga sali nchumu emasin’wini ya vona, naswona a va nga fanelanga va hlengeleta madiriva kumbe mihandzu ya mutlhwari leyi saleke. Nyandza ya mavele leyi rivariweke emasin’wini a yi nga fanelanga yi landziwa. Leri a ku ri lunghiselelo lerinene ro pfuna lava sweleke, valuveri, lava nga riki na vatswari ni tinoni. Ina, ntirho wo khwaja a wu nga olovi, kambe loko va wu endla a va papalata ku famba va kombela.—Levhitika 19:9, 10; Deteronoma 24:19-22; Pisalema 37:25.
JANUARY 11-17
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | LEVHITIKA 20-21
“Vanhu Va Yehovha Va Hambanile Ni Vanhu Van’wana”
Xana U Ni Xivangelo Xo Va Ni Ntshembo Malunghana Ni Paradeyisi?
12 Kambe, ku ni nchumu wun’wana lowu hi nga fanelangiki hi wu honisa. Xikwembu xi byele Vaisrayele xi ku: “Mi fanele mi hlayisa nawu hinkwawo lowu ndzi mi lerisaka wona namuntlha, leswaku mi tiya, hakunene mi nghena mi teka tiko.” (Deteronoma 11:8) Eka Levhitika 20:22, 24, tiko rero ri tlhele ri boxiwa: “N’wina mi fanele mi hlayisa milawu ya mina hinkwayo ni swiboho swa mina swa vuavanyisi hinkwaswo mi swi endla, leswaku tiko leri ndzi mi tisaka eka rona mi ya tshama eka rona ri nga mi hlanti. Hikwalaho ndzi te eka n’wina: ‘N’wina, mi ta teka misava ya vona, loko ku ri mina ndzi ta mi nyika yona leswaku yi va ya n’wina, tiko leri khulukaka ntswamba ni vulombe.’” Ina, ku teka Tiko leri Tshembisiweke a swi titshege hi vuxaka lebyinene na Yehovha Xikwembu. Xikwembu xi pfumelele Vababilona leswaku va hlula Vaisrayele va tlhela va va susa etikweni ra vona, hileswi va tsandzekeke ku xi yingisa.
it-1-E 1199
Ndzhaka
Nchumu wun’wana ni wun’wana lowu siyiweke hi mufi naswona wu faneleke wu tekiwa hi mudyandzhaka kumbe xivandla lexi a xi tekiwa hi loyi a nga ta n’wi tlhandlama. Riendli ra Xiheveru leri tirhisiweke laha i na·chalʹ (riviti, na·chalahʹ). Ri vula loko vanhu va nyikiwa ndzhaka hi ku ya hi ku tlhandlamana ka vona endyangwini. (Tin 26:55; Ezk 46:18) Rito leri nge ya·rashʹ mikarhi yin’wana ri tirhisiwa ku vula ku kuma “ndzhaka,” minkarhi yo tala ri tirhisiwa ku vula “ku teka vulawuri” ehenhla ka nchumu wo karhi hambileswi munhu a nga riki mudyandzhaka. (Gn 15:3; Lv 20:24) Rito leri ri tlhela ri vula ku “tekela un’wana xo karhi kumbe ku n’wi hlongola,” ngopfungopfu hi ku tirhisa nyimpi. (Dt 2:12; 31:3) Marito ya Xigriki lama vulaka ndzhaka ma fambisana ni rito kleʹros, leri eku sunguleni a a ri vula “vuhlolotwana” ivi ri cinca ri vula “ku avelana” kambe eku heteleleni ri tirhisiwe ku vula “ndzhaka.”—Mt 27:35; Mi 1:17; 26:18.
it-1-E 317 ¶2
Swinyenyana
Endzhaku ka Ndhambi, Nowa u nyikele gandzelo hi “swivumbiwa leswi hahaka leswi baseke” ni hi swiharhi. (Gn 8:18-20) Endzhaku ka sweswo, Xikwembu xi pfumelele vanhu leswaku va dya swinyenyana kambe a va nga fanelanga va dya ngati ya swona. (Gn 9:1-4; ringanisa na Lv 7:26; 17:13.) Mhaka ya leswaku swinyenyana swin’wana a swi ‘tengile’ hi nkarhi wolowo a yi kombisa leswaku Xikwembu xi ta swi amukela loko ku endliwa magandzelo ha swona; rungula leri nga eBibeleni ri kombisa leswaku hinkwaswo a swi dyiwa, a xi nga ri kona lexi a xi nga “tenganga” ku fikela loko ku simekiwa Nawu wa Muxe. (Lv 11:13-19, 46, 47; 20:25; Dt 14:11-20) Swivangelo swo va swinyenyana swin’wana swi tekiwa swi nga “tenganga” a swi hlamuseriwanga eBibeleni. Hikwalaho, hambileswi swo tala swa swona a ku ri swinyenyana leswi a swi dya nyama ya swin’wana kumbe swi dya swilo swo bola kambe a hi hinkwaswo leswi a swi nga tenganga. Ku yirisiwa loku ku hele loko ku simekiwa ntwanano lowuntshwa, hilaha Xikwembu xi byeleke Petro hakona exivonweni.—Mi 10:9-15.
Endla Ndzavisiso
it-1-E 563
Ku Tixekelela
Nawu wa Xikwembu a wu nga lavi leswaku vanhu va tixekelela hikwalaho ka munhu la feke. (Lv 19:28; 21:5; Dt 14:1) Xivangelo xa kona hi leswaku Vaisrayele a va kwetsima eka Yehovha, a va ri nhundzu yakwe yo hlawuleka. (Dt 14:2) Hikwalaho, Vaisrayele a va nga fanelanga va endla swilo leswi fambisanaka ni ku gandzela swikwembu swa mavunwa. Nakambe ku kombisa gome hi ku tixekelela a ku nga amukeleki eka vanhu lava a va xi tiva kahle xiyimo lexi vafi va nga eka xona naswona va nga ni ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi. (Dn 12:13; Hv 11:19) Naswona nawu lowu a wu yirisa ku tixekelela a wu ta pfuna Vaisrayele leswaku va xixima miri lowu Xikwembu xi va nyikeke wona.
JANUARY 18-24
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | LEVHITIKA 22-23
“Leswi Hi Swi Dyondzaka Eka Minkhuvo Ya Lembe Ni Lembe”
it-1-E 826-827
Nkhuvo Wa Swinkwa Leswi Nga Riki Na Comela
Siku ro sungula ra Nkhuvo Wa Swinkwa Leswi Nga Riki Na Comela a ku ri nhlengeletano yo xiximeka ni savata. Hi siku ra vumbirhi, hi Nisani 16 a ku fanele ku yisiwa nyandza ya ntshovelo wa maxalana wo sungula eka muprista. Loko siku ra nkhuvo lowu ri nga se fika vanhu a va nga fanelanga va dya xinkwa kumbe mbhacha eka mavele lama ha ku tshoveriwaka. Muprista a nyikela ntshovelo wolowo wo sungula eka Yehovha hi ku wu ndziwita naswona a ku tlhela ku nyikeriwa khuna leri hanyeke kahle leri nga ni lembe ri va gandzelo ro hisiwa, a ku fanele ku tlhela ku endliwa gandzelo ra mavele lama pfanganisiweke na mafurha ni gandzelo ra swakunwa. (Lv 23:6-14) A ku nga ri na xileriso lexi a xi vula leswaku ku fanele ku hisiwa mavele kumbe mapa ya kona ealitareni, hilaha vaprista va endleke hakona hi ku famba ka nkarhi. A ku nga endliwi ntsena magandzelo ya tiko ya swilo leswi tshoveriweke ro sungula kambe ndyangu ha un’we ni munhu un’wana ni un’wana a a nyikela gandzelo ro khensa hi nkarhi lowu wa nkhuvo.—Eks 23:19; Dt 26:1, 2.
Nkoka wa swona. Ku dyiwa ka swinkwa leswi nga riki na comela hi nkarhi wa nkhuvo lowu, a ku fambisana ni nkongomiso lowu Yehovha a wu nyikeke Muxe, lowu tsariweke eka Eksoda 12:14-20, lowu a wu katsa nawu lowu nga biki mariri, lowu nga eka ndzimana 19: “Ku nga tshuki ku kumeka mbila yo vila etindlwini ta n’wina ku ringana masiku ya nkombo.” Eka Deteronoma 16:3 swinkwa leswi nga riki na comela swi vuriwa “xinkwa xa ku xaniseka,” naswona a ku ri xitsundzuxo xa lembe ni lembe eka Vayuda xa ndlela leyi va humeke ha yona eEgipta (va hume hi ku hatlisa lerova a va nga ri na wona nkarhi wo chela comela eka mbila ya vona [Eks 12:34]). Va tsundzuke ndlela leyi va kutsuriweke ha yona eka maxangu lawa a va ri eka wona, Yehovha u va byele a ku, “endla leswi leswaku u tsundzuka siku leri u humeke ha rona etikweni ra Egipta vutomi bya wena hinkwabyo.” Loko va xiya ntshunxeko lowu se a va ri na wona ni leswi a va swi xiya leswaku Yehovha i muponisi wa vona, swi endle leswaku va tlangela nkhuvo wo sungula eka minkhuvo yinharhu leyikulu ya lembe ni lembe va ri ni swivangelo swa nkoka.—Dt 16:16.
it-2-E 598 ¶2
Pentekotsa
Ntshovelo wo sungula wa koroni a wu hambana ni ntshovelo wo sungula wa maxalani. Mapa lama silekeke kahle lama ringanaka ni tiomere timbirhi (4.4 L; 4 dry qt) ni mbila, a swi ta bakiwa swi va swinkwa swimbirhi. A swi ta huma ‘laha va tshamaka kona,’ leswi a swi vula leswaku a va fanele va swi endla swi fana ni swinkwa leswi a va swi dya siku ni siku, swi hambana ni leswi a va swi tirhisela swilo swo kwetsima. (Lv 23:17) A swi endliwa ni magandzelo yo hisiwa ni gandzelo ra xidyoho ku tlhela ku endliwa gandzelo ro kombela ku rhula hi tinyimpfu timbirhi ta xinuna. Muprista a a ndziwita swinkwa ni tinyimpfu emahlweni ka Yehovha hi ku veka mavoko ya yena ehansi ka swinkwa ni maqatha ya swinyimpfana ivi a swi ndziwita, leswi a swi kombisa leswaku u swi nyikela emahlweni ka Yehovha. Endzhaku ka loko a nyikele swinkwa ni swinyimpfana, muprista a a ta swi dya swi va gandzelo rakwe ro kombela ku rhula.—Lv 23:18-20.
Xana U Ya Emahlweni Ni Nhlengeletano Ya Yehovha?
11 Nhlengeletano ya Yehovha yi hi navelela leswinene loko yi hi khutaza ku yingisa ndzayo ya muapostola Pawulo leyi nge: “A hi khathalelaneni leswaku hi khutazana erirhandzwini ni le mintirhweni leyinene, hi nga fularheli ku hlengeletana ka hina, hilaha ku nga ntolovelo wa van’wana, kambe hi khutazana, naswona hi endla tano hilaha ku engetelekeke ngopfu tanihi leswi mi vonaka siku ri tshinela.” (Hev. 10:24, 25) Minkhuvo ya lembe na lembe ni tinhlengeletano tin’wana ta vugandzeri a swi tiyisa vuxaka bya Vaisrayele na Yehovha. Ku tlula kwalaho, swiendlakalo swo tanihi Nkhuvo wa Mintsonga wo hlawuleka wa le nkarhini wa Nehemiya a swi ri minkarhi yo tsakisa. (Eks. 23:15, 16; Neh. 8:9-18) Na hina hi vuyeriwa hi ndlela leyi fanaka eminhlanganweni, etinhlengeletanweni ni le mintsombanweni ya hina. Hi fanele hi ringeta ku va kona eka swiendlakalo leswi hinkwaswo hikuva swi hi pfuna ku tshama hi ri ekusuhi na Yehovha naswona hi n’wi tirhela hi tsakile.—Tito 2:2.
Endla Ndzavisiso
Tshama U Tshembekile!
3 Xana malandza ya Xikwembu ma swi kombisa njhani leswaku ma tshembeka? Hi ku rhandza Yehovha hi mbilu hinkwayo naswona sweswo swi endla leswaku mikarhi hinkwayo ma endla leswi a swi tsakelaka. Xiya ndlela leyi rito ku tshembeka ri tirhisiweke ha yona eBibeleni. EBibeleni, rito ra Xiheveru leri hundzuluxeriweke ri va “vutshembeki” ri vula ku helela kumbe ku pfumala xisandzu. Hi xikombiso, Vaisrayele va endlele Yehovha magandzelo hi ku tirhisa swifuwo naswona Nawu a wu vula leswaku swifuwo sweswo swi fanele swi va leswi hanyeke kahle. (Lev. 22:21, 22) Vanhu va Xikwembu a va nga pfumeleriwi ku nyikela hi xifuwo lexi nga riki na nenge, ndleve kumbe tihlo hambi ku ri lexi vabyaka. A swi ri swa nkoka eka Yehovha leswaku xifuwo lexi a xi nyikeriwa xi va lexi heleleke, lexi hanyeke kahle ni ku pfumala xisandzu. (Mal. 1:6-9) Swi le rivaleni leswaku hikwalaho ka yini Yehovha a khathala hi mhaka ya ku va xifuwo xi va lexi hanyeke kahle kumbe lexi heleleke. Loko hi xava nchumu wo karhi, ku nga khathariseki leswaku i mihandzu, buku kumbe xitirho, a hi nge lavi lexi boxekeke kumbe lexi nga helelangiki. Hi lava lexi heleleke. Yoleyo hi yona ndlela leyi Yehovha a titwaka ha yona hi rirhandzu ni ku tshembeka ka hina eka yena. Hi fanele hi kombisa rirhandzu ni ku tshembeka ka hina eka yena hilaha ku heleleke.
JANUARY 25-31
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | LEVHITIKA 24-25
“Lembe Ra Ntshunxeko Ni Ntshunxeko Lowu Taka”
it-1-E 871
Ntshunxeko
Xikwembu Xa Ntshunxeko. Yehovha i Xikwembu xa ntshunxeko. U ntshunxe tiko ra Israyele evuhlongeni eEgipta. U va byele leswaku ntsena loko va hlayisa swileriso swa yena a va ta va ni ntshunxeko eka vusiwana. (Dt 15:4, 5) Davhida na yena u tshame a vula a ku onge hinkwavo lava tshamaka eYerusalema “va nga tshama va sirhelelekile.” (Ps 122:6, 7) Hambiswiritano, Nawu a wu vula leswaku loko munhu o tshuka a va xisiwana a nga tixavisa a va hlonga leswaku a ta kota ku tihlayisa swin’we ni ndyangu wakwe. Kambe Muheveru a a ntshunxiwa hi ku ya hi Nawu hi lembe ra vunkombo. (Eks 21:2) Hi Lembe Ra Ntshunxeko (leri a ri va kona hi lembe rin’wana ni rin’wana ra vu-50) vanhu hinkwavo a va kuma ntshunxeko. Muheveru un’wana ni un’wana a a ntshunxiwa evuhlongeni naswona munhu un’wana ni un’wana a a tlhelela etikweni leri nga ndzhaka yakwe.—Lv 25:10-19.
it-1-E 1200 ¶2
Ndzhaka
Leswi masimu a ma ri ndzhaka ya ndyangu ku suka eka xitukulwana xin’wana ku ya eka xin’wana, a ma nga fanelanga ma xaviseriwa makumu. Kahlekahle ku xavisiwa ka masimu a swi fana ni loko ma lombisiwa hi ku ya hi mpimo wa swakudya leswi masimu wolawo a ma ta swi humesa, ntsengo wa ku ma xavisa a wu ta ya ni hi malembe lama nga sala ku nga se fika Lembe Ra Ntshunxeko, ku nga nkarhi lowu vanhu a va ta tlheriseriwa masimu ya vona loko ku ve a va nga tlhelanga va ma xava ku nga si fika Lembe Ra Ntshunxeko. (Lv 25:13, 15, 23, 24) Nawu lowu a wu katsa ni tiyindlu leti a ti ri emutini lowu nga biyeriwangiki, leti a ti tekiwa ti ri xiphemu xa masimu wolawo. Yindlu leyi a yi ri emutini lowu biyeriweke, loko munhu a yi xavisa a a ri ni mfanelo yo tlhela a yi xava ku nga si hela lembe, loko ko hela lembe a yi ta va ya loyi a yi xaveke. Loko swi ta eka tiyindlu leti a ti ri ta Valevhi, Valevhi a va ri ni mfanelo yo tlhela va ti xava hilaha ku nga heriki hikuva a va nga ri na ndzhaka ya tiko.—Lv 25:29-34.
it-2-E 122-123
Lembe Ra Ntshunxeko
Nawu wa Lembe Ra Ntshunxeko, loko Vaisrayele va wu yingisa a swi ta endla leswaku tiko ri nga vi evuswetini lebyi hi byi vonaka ematikweni yo tala namuntlha, laha u kumaka leswaku van’wana va fuwe na swikunwana kambe van’wana va dya rikoko ra xilondza. Leswi a swi ta vuyerisa tiko hinkwaro, hikuva a ku nga ta va ni vambuyangwana lava a va ta tshikileriwa hi xiyimo xo biha xa ikhonomi, vanhu hinkwavo a va ta swi kota ku tirhisa vuswikoti bya vona leswaku tiko ri nga vi evuswetini. Mikateko ya swa le masin’wini leyi Yehovha a a va nyika yona ni dyondzo leyi a yi ri kona eIsrayele, a swi ta endla leswaku Vaisrayele va tiphina hi vutomi ehansi ka nkongomiso wa Xikwembu loko va yingisa.—Esa 33:22.
Endla Ndzavisiso
Loko U Khunguvanyisiwile
Loko Muisrayele a lwa ni Muisrayele-kulorhi kutani a n’wi xokola tihlo, Nawu a wu pfumela leswaku a tshinyiwa hi ku ya hi leswi nawu wu vulaka swona. Hambiswiritano, loyi a xokoriweke tihlo kumbe vandyangu wa ka vona a va nga fanelanga va tirihisela. Nawu a wu lava leswaku a ya mangala mhaka ya kona eka valawuri lava vekiweke—vaavanyisi lava vekiweke—leswaku va lulamisa mhaka hi ndlela leyi faneleke. Leswi vanhu a va tiva leswaku loko munhu a endla vugevenga kumbe a vavisa un’wana a a ta xupuriwa, swi endle leswaku vanhu va papalata swiendlo sweswo. Kambe swi tele leswi katsekaka emhakeni leyi.
FEBRUARY 1-7
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | LEVHITIKA 26-27
“Ndlela Yo Kuma Mikateko Eka Yehovha”
Fularhela “Swilo Leswi Nga Pfuniki Nchumu”
8 Xana “Rifuwo” ri nga hundzuka xikwembu hi ndlela yihi? Hi xikombiso, anakanya hi ribye leri a ri ri emasin’wini ya Vaisrayele va khale. Ribye rolero ku nga ha akiwa yindlu ha rona kumbe rirhangu. Hi hala tlhelo, loko ro endliwa “nsika yo kwetsima” kumbe ri va “nkombiso,” a ri hundzuka xikhunguvanyiso eka vanhu va Yehovha. (Lev. 26:1) Hilaha ku fanaka, ha yi lava mali naswona hi fanele hi yi tirhisa hi ndlela leyi faneleke. Ha yi lava leswaku hi kota ku tihanyisa, naswona hi nga yi tirhisa hi ndlela leyinene entirhweni wa Yehovha. (Ekl. 7:12; Luka 16:9) Kambe loko hi hlongorisa mali ivi ntirho wa hina wa Vukreste wu ta endzhaku, mali entiyisweni yi hundzuka xikwembu xa hina. (Hlaya 1 Timotiya 6:9, 10.) Emisaveni leyi, laha ku hlongorisa rifuwo swi nga swa nkoka swinene eka vanhu, hi fanele hi tiyiseka leswaku hi tshama hi ri ni vonelo leri faneleke emhakeni leyi.—1 Tim. 6:17-19.
it-1-E 223 ¶3
Ku xixima
Hikwalaho ka ndlela leyi Yehovha a tirhisaneke na Muxe ha yona, sweswo swi endle leswaku loko Vaisrayele va languta Muxe, va n’wi vona a ri munhu wa xindzhuti swinene. (Dt 34:10, 12; Eks 19:9) Lava a va ri ni ripfumelo a va n’wi xixima Muxe hikwalaho ka ntirho lowu a a nyikiwe wona. A va swi xiya leswaku Xikwembu a xi vulavula hi ku tirhisa yena. Nakambe Vaisrayele a va fanele va xixima ndhawu ya Yehovha yo kwetsima. (Lv 19:30; 26:2) Leswi a swi vula leswaku va fanele va va ni xichovo lexikulu eka ndhawu yo kwetsima, va gandzela Yehovha hi ndlela leyi a lavaka yona ni ku tlhela va hanya hi milawu yakwe.
“Ku Rhula Ka Xikwembu” A Ku Hlayise Mbilu Ya Wena
10 Yehova u byele tiko a ku: “Loko mi ya emahlweni mi landzela milawu ya mina naswona mi yingisa swileriso swa mina kutani mi swi endla, ndzi ta mi nisela mpfula hi nkarhi lowu faneleke, tiko ri ta humesa ntshovelo wa rona ni mirhi ya le tikweni yi ta veka mihandzu ya yona. Ndzi ta endla leswaku ku va ni ku rhula etikweni naswona loko mi etlele a ku nge vi na munhu la nga ta mi chavisa; ndzi ta herisa swiharhi leswi nga ni khombo etikweni naswona banga ra nyimpi a ri nge hundzi etikweni ra n’wina. Ndzi ta famba exikarhi ka n’wina ndzi va Xikwembu xa n’wina naswona n’wina mi ta va vanhu va mina.” (Levitika 26:3, 4, 6, 12) Tiko ra Israyele a ri ta tsakela ku rhula hi mhaka ya leswi a ri sirheleriwile eka valala va rona, a ri fuwile naswona a ri ri ni vuxaka bya le kusuhi na Yehova. Kambe leswi a swi ta titshega hi ku namarhela ka vona Nawu wa Yehova.—Pisalema 119:165.
Endla Ndzavisiso
it-2-E 617
Mitungu
A Yi Vangiwa Hi Ku Tlula Milawu Ya Xikwembu. Vaisrayele va lemukisiwe leswaku loko vo ka va nga wu hlayisi ntwanano wa Xikwembu, a swi ta endla leswaku Xikwembu xi va ‘rhumela mavabyi.’ (Lv 26:14-16, 23-25; Dt 28:15, 21, 22) Ematsalweni, ku va munhu a hanye kahle emirini ni le moyeni swi fambisana ni mikateko leyi humaka eka Xikwembu (Dt 7:12, 15; Ps 103:1-3; Swiv 3:1, 2, 7, 8; 4:21, 22; Nhl 21:1-4), kasi mavabyi ma fambisana ni xidyoho. (Eks 15:26; Dt 28:58-61; Esa 53:4, 5; Mt 9:2-6, 12; Yh 5:14) Hikwalaho, hambileswi ku nga ntiyiso leswaku Yehovha u xupule vanhu hi vuvabyi byo fana ni nhlokonho leyi a xupuleke Meriyamu, Uziya na Gehazi (Tin 12:10; 2Tk 26:16-21; 2Th 5:25-27), mikarhi yo tala vuvabyi swin’we ni mintungu a swi va kona hikwalaho ka mbuyelo lowu nga papalatekiki wa swidyoho leswi endliweke hi vanhu vo karhi kumbe tiko. Va tshovele leswi va swi byaleke naswona mimiri ya vona yi xanisekile hikwalaho ka leswi va nga yingisangiki. (Ga 6:7, 8) Mayelana ni lava a va tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra masangu hi ku ya hi ku navela ka vona, muapostola u vula leswaku Xikwembu xi va “tshike va endla swilo leswi thyakeke, leswaku va nyamisa mimiri ya vona . . . va endla manyala yo chavisa, naswona va xupuriwa hi ku helela hi ku ya hi xidyoho xa vona.”—Rhm 1:24-27.
FEBRUARY 8-14
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 1-2
“Yehovha U Hlela Vanhu Vakwe”
Xivandla Lexi Faneleke Xa Vugandzeri Bya Yehovha eVuton’wini Bya Hina
4 Loko a wu ta va u kote ku vona kahle Vaisrayele u ri ehenhla loko va ri emixaxeni emananga, xana a wu ta va u vone yini? A wu ta va u vone nxaxamelo wa matende yo tala lawa eka wona ku tshamaka vanhu va kwalomu ka timiliyoni tinharhu kumbe ku tlula, lama avanyisiweke hi mintlawa ya tinxaka ha tinharhu, ma ya en’walungwini, edzongeni, evuxeni ni le vupela-dyambu. Loko u langutisisa u ri ekusuhi a wu ta vona swikatsa swin’wana leswi nga ekusuhi swinene ni le xikarhi ka kampa. Swikatsa leswi leswitsongo swa mune swa matende lawa, a ku tshama mindyangu ya rixaka ra Levhi. Exikarhi ka mixaxa, ndhawu leyi avanyisiwaka hi nguvu, a yi ri xivumbeko lexi hlawulekeke. A ku ri ‘tende ra nhlengeletano,’ kumbe tabernakele, leyi Vaisrayele “lavo tlhariha” va yi akeke hi ku ya hi kungu ra Yehovha.—Tinhlayo 1:52, 53; 2:3, 10, 17, 18, 25; Eksoda 35:10.
it-1-E 397 ¶4
Nxaxa
Nxaxa wa Vaisrayele a wu lo hontlo hi vanhu. Loko ku ri karhi ku hlayiwa vanhu ku kumiwa leswaku ku na kwalomu ka 603 550 wa vavanuna va nyimpi, kuengetela kwalaho ku tlhela ku va ni vavasati ni vana, vanhu lava kuleke ni lava lamaleke, Valevhi lava a va ringana 22 000, ni “ntlawa lowukulu wa vanhu vo hambanahambana” lava a va nga ri Vaisrayele. Kumbexana hi xiringanyeto loko va helerile a va ringana 3 000 000 kumbe ku tlula. (Eks 12:38, 44; Tin 3:21-34, 39) Leswaku vanhu vo tarisa xileswi va nga tata ndhawu yo tanihi kwihi a hi tiyiseki; vanhu va vula swilo swo hambana ngopfu emhakeni leyi. Ku vuriwa leswaku hi nkarhi lowu a va tshame swa xinkarhana ekusuhi ni nambu wa Yordani emananga ya Mowabu, a va tate ndhawu yoleye ku sukela “eBeta-yeximoto ku ya eAvele-xitimi.”—Tin 33:49.
Endla Ndzavisiso
it-2-E 764
Ku Tsarisiwa Ka Vanhu
Ku tsarisiwa ka vanhu, hakanyingi a ku tsariwa vito hi ku ya hi nyimba ni ndyangu. A ku katseka swo tala ku nga ri ku hlayela vanhu ntsena. Ku tsarisiwa ka vanhu loku Bibele yi vulavulaka ha kona a ku tirhiseriwa swikongomelo swo hambanahambana swo tanihi loko ku tekiwa xibalo, ku hlawuriwa lava nga ta tirhisiwa enyimpini kumbe lava nga ta tirha endhawini yo kwetsima.
FEBRUARY 15-21
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 3-4
“Ntirho Wa Valevhi”
it-2-E 683 ¶3
Muprista
Eka Nawu wa Ntwanano. Loko Vaisrayele va ri evuhlongeni eEgipta, Yehovha u hlawulekise mativula ya Vaisrayele ma va ya yena hi nkarhi lowu a hlaseleke mativula ya Vaegipta hi khombo ra vukhume. (Eks 12:29; Tin 3:13) Hi ndlela yoleyo mativula lawa a ma ri ya Yehovha, a ma fanele ma endlela Yehovha ntirho wo hlawuleka. Loko Xikwembu a xi swi lavile, a xi ta va xi hlawule mativula ya xinuna hinkwawo ya Vaisrayele leswaku ma va vaprista ni ku tlhela ma tirha ku khathalela swilo swo kwetsima. Kambe ematshan’wini ya sweswo xi vone swi fanela leswaku xi hlawula vana va xinuna va nyimba ya Levhi leswaku ku va vona lava endlaka mitirho leyi. Hikwalaho ka sweswo xi pfumele leswaku vaxinuna hinkwavo va Valevhi va yimela mativula ya vaxinuna hinkwavo va tinyimba ta 12 ta Vaisrayele (emhakeni leyi vatukulu va vana va Yosefa Manase na Efrayimi a va hlayiwa tanihi tinyimba timbirhi). Loko ku hlayiwa ku kumiwe leswaku ku na mativula ya xinuna lama ringanaka 273 lama a ma nga ri Valevhi, lama a ma hlayiwa ku suka eka n’hweti yin’we ku ya emahlweni, hikwalaho ka sweswo Xikwembu xi lerise leswaku munhu ha un’we eka lavaya va 273 a humeseriwa nkutsulo wa tixikele ta ntlhanu (R194.88), kutani mali yoleyo a yi fanele yi nyikiwa Aroni ni vana vakwe. (Tin 3:11-16, 40-51) Kambe loko ku nga se endliwa xiboho lexi laha henhla, Yehovha a ne se a a hlawule ndyangu wa Aroni wa nyimba ya Levhi leswaku wu tirha tanihi vaprista va le Israyele.—Tin 1:1; 3:6-10.
it-2-E 241
Valevhi
Mitirho Ya Vona. Valevhi a va aviwe va va mindyangu yinharhu, a ku ri ndyangu wa Gerixoni, Kohata ni wa Merari. (Gn 46:11; 1Tk 6:1, 16) Miti leyi a yi tshama ekusuhi ni le tabernakeleni, emananga. Aroni ni vana vakwe a va dzime mixaxa ekusuhi ni tabernakela hi le vuxeni. Ndyangu lowun’wana wa vana va Kohata a wu dzime mixaxa hi le tlhelo ra le dzongeni, mindyangu ya Vagerixoni a yi dzime mixaxa hi le vupeladyambu kasi mindyangu ya Merari a yi dzime mixaxa hi le n’walungwini wa tabernakela. (Tin 3:23, 29, 35, 38) Ku aka, ku hahlula ni ku rhwala tabernakela a ku ri ntirho wa Valevhi. Loko ku ri nkarhi wa leswaku ku rhurhiwa, Aroni ni vana vakwe a va hawula kheteni leri a ri hambanisa ndhawu yo Kwetsima ni yo Kwetsima Ngopfu kutani va funengeta areka ya vumbhoni, tialitari ni swibya swin’wana swo kwetsima. Kutani vana va Kohata hi vona a va tlakula swilo leswi. Vana va Gerixoni a va tirha ku rhwala malapi ya tabernakela, makhetheni ya rona, khetheni leri pfalaka nyangwa ya tende ra nhlengeletano, khetheni leri a ri pfala nyangwa ya xivava ni tintambhu ta tende (ku nga tintambu ta tabernakela) naswona Vamerari a va tirha ku rhwala tifureme, tinsimbhi, tiphuphu, swo tlhoma tiphuphu, timhingu ta tende ni tintambu ta tende.—Tin 1:50, 51; 3:25, 26, 30, 31, 36, 37; 4:4-33; 7:5-9.
it-2-E 241
Valevhi
Hi nkarhi lowu Muxe a hanyeke ha wona, Mulevhi a a nyikiwa mitirho leyikulu loko a ri ni malembe ya 30, mitirho yo fana ni ku rhwala tabernakela ni mindzhwalo ya yona loko yi rhurhisiwa. (Tin 4:46-49) Yin’wana a va yi endla ni loko va ri ni malembe ya 25, kambe ku nga ri mitirho yo tika ku fana na ku rhwala tabernakela. (Tin 8:24) Hi nkarhi wa Hosi Davhida, malembe ma hungutiwile ma ya eka 20. Xivangelo xa kona lexi Davhida a xi nyikeke hi leswaku tabernakela (se a yi ta siviwa hi tempele) a yi nga ha ta rhurharhurhisiwa. Munhu a a tshika ku tirha mitirho leyi a yi boha loko se a ri ni malembe ya 50 hi vukhale. (Tin 8:25, 26; 1Tk 23:24-26) Valevhi a va fanele va wu tiva kahle Nawu, hakanyingi a va vitiwa leswaku va ta wu hlayela vanhu va tlhela va va dyondzisa wona.—1Tk 15:27; 2Tk 5:12; 17:7-9; Neh 8:7-9.
Endla Ndzavisiso
Tlhariha—U Chava Xikwembu!
13 Mpfuno wa Yehovha hi nkarhi wa maxangu wu endle leswaku Davhida a xi chava swinene Xikwembu a tlhela a xi tshemba hilaha ku engetelekeke. (Pisalema 31:22-24) Hambiswiritano, eka swiendlakalo swinharhu swo hlawuleka, ku chava ka Davhida Xikwembu ku tsanile, ivi ku va ni vuyelo byo biha. Xiendlakalo xo sungula xi fambisana ni malunghiselelo ya ku yisa areka ya ntwanano wa Yehovha eYerusalema hi ku tirhisa golonyi ematshan’weni ya leswaku Valevhi va yi rhwala emakatleni, hilaha Nawu wa Xikwembu a wu lerise hakona. Loko Uzza loyi a a rhangele golonyi a khoma Areka leswaku yi nga wi, u fe xikan’we-kan’we hikwalaho ka “xiendlo lexi pfumalaka xichavo.” I ntiyiso, Uzza u endle xidyoho lexikulu, kambe kahle-kahle i ku tsandzeka ka Davhida ku xixima Nawu wa Xikwembu leswi vangeke vuyelo byebyo byo biha. Ku chava Xikwembu swi vula ku endla swilo hi ndlela ya xona.—2 Samuwele 6:2-9; Tinhlayo 4:15; 7:9.
FEBRUARY 22-28
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 5-6
“U Nga Va Tekelela Njhani Vanazari?”
it-2-E 477
Vanaziri
Ku na swilo swinharhu leswi vanhu lava hlambanyeke ku va Vanaziri a va nga fanenelanga va swi endla: (1) A va nga fanelanga va nwa vhinyo kumbe byala; a va nga fanelanga va dya swilo leswi endliweke hi madiriva, kumbe va dya madiriva lama tsakamaka kumbe lama omeke, kumbe va nwa swilo leswi endliweke hi madiriva, ku nga khathariseki leswaku swi endliwe hi madiriva lama tsakamaka kumbe ntsuvi wa vhinyo. (2) A va nga fanelanga va byevula nhloko. (3) A va nga fanelanga va khumba ntsumbu, hambiloko wu ri wa maxaka ya vona, wa tatana, manana kumbe makwavo.—Tin 6:1-7.
Swihlambanyo Swo Hlawuleka. Munhu loyi a endleke xihlambanyo lexi xo hlawuleka a a ta “va Munaziri [leswi vulaka leswaku u tinyiketele] eka Yehovha” ku nga ri leswaku u tiendla mukwetsimi leswaku a ta ndhundhuzeriwa hi vanhu. Ematshan’wini ya sweswo, “u ta va a hlawulekile eka Yehovha masiku hinkwawo ya Vunaziri byakwe.”—Tin 6:2, 8; ringanisa na Gn 49:26, ftn.
Milawu leyi a yi nyikiwe Vanaziri, a yi hlawulekile naswona a yi ri ya nkoka evugandzerini bya Yehovha. Kufana ni muprista lonkulu, loyi hikwalaho ka ntirho wa yena wo kwetsima a a nga fanelanga a khumba ntsumbu niloko wu ri wa xaka lerikulu, Munaziri na yena a a nga fanelanga a endla tano. Muprista lonkulu ni vaprista lavan’wana lava endlaka ntirho wo kwetsima a va nga fanelanga va nwa vhinyo kumbe swakunwa leswi pyopyaka loko va endla ntirho wo kwestima lowu Yehovha a va nyikeke wona.—Lv 10:8-11; 21:10, 11.
Kutlulakwalaho Munaziri (Hev., na·zirʹ) “u ta tikombisa a kwetsima hi ku tshika misisi yakwe yi kula,” a yi ta va mfungho lowu a wu ta endla leswaku vanhu va hatla va swi xiya leswaku i Munaziri. (Tin 6:5) Rito ra Xiheveru leri nge na·zirʹ a ri tirhisiwa ku vula murhi wa madiriva lowu nga “tsheniwangiki” hi nkarhi wa Savata yo kwetsima ni hi Lembe Ra Ntshunxeko. (Lv 25:5, 11) Lexi tsakisaka hi leswaku xiphepherhele xo hatima xa nsuku lexi a xi tsimbiwa eka duku ra muprista lonkulu, lexi a xi tsariwe marito lama nge “Yehovha wa Kwetsima,” a xi vitaniwa “mfungho lowu kwetsimaka wa ku tinyiketela [Hev., neʹzer, ri huma eka rimitsu leri rito na·zirʹ ri humaka eka rona].” (Eks 39:30, 31) Hilaha ku fanaka, xidlodlo kumbe harhi leyi a yi vekiwa enhlokweni ya munhu loyi a hlawuriweke ku va hosi eIsrayele, na yona a yi vitaniwa neʹzer. (2Sa 1:10; 2Th 11:12) Muapostola u ri wansati u nyikiwe misisi ematshan’weni ya xifunengeto xa nhloko. Swi n’wi tsundzuxa leswaku u ni xikhundla lexi nga faniki ni xa wanuna; u fanele a titsongahata eka lunghiselelo ra Xikwembu ra vunhloko. Hikwalaho, swilaveko leswi, ku nga byevuli misisi (a swi nga tolovelengaka eka vaxinuna), ku papalata vhinyo hi ku helela ni ku va va fanele va tshama va basile va nga tinyamisi, a swi pfuna Munaziri leswaku a twisisa ku i swa nkoka ku va a nga tihanyeli ni ku tlhela a tinyiketela hi mbilu hinkwayo ku endla ku rhandza ka Yehovha.—1Ko 11:2-16.
Endla Ndzavisiso
Swivutiso Swa Vahlayi
Kambe, Samsoni a a ri Munaziri hi ndlela leyi hambaneke. Loko Samsoni a nga si velekiwa, ntsumi ya Yehovha yi byele mana wakwe yi ku: “Waswivo, u ta tika, kunene u ta veleka n’wana wa jaha, rikari ri nga tshuki ri hundza enhlokweni yakwe, hikuva loko n’wana a huma ekhwirini, u ta va Munaziri wa Xikwembu; naswona hi yena la nga ta rhanga emahlweni a ponisa Israyele evokweni ra Vafilisita.” (Vaavanyisi 13:5) Samsoni a nga endlanga xitshembiso lexi hlambanyiweke xa Vunaziri. A a ri Munaziri la hlawuriweke hi Xikwembu, naswona a a ta va Munaziri vutomi byakwe hinkwabyo. Nawu wo sivela ku khumba ntsumbu a wu nga ta tirha eka yena. Loko a wu tirha kutani hi xihoxo a khumba ntsumbu, a a nga ta swi kota ku tlhela a sungula Vunaziri byakwe lebyi a byi sunguleke loko a velekiwa. Hikwalaho, handle ko kanakana swilaveko swa vanhu lava a va ta va Vanaziri vutomi bya vona hinkwabyo a swi hambana hi tindlela to karhi eka swa lava a va va Vanaziri hi ku tirhandzela.