Swikombo Swa Mikandziyiso Leyi Nga Eka Xibukwana Xa Nhlengeletano Ya Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wo Chumayela
MARCH 1-7
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 7-8
“Leswi Hi Swi Dyondzaka Eka Nxaxa Wa Vaisrayele”
it-1-E 497 ¶3
Vanhu Hinkwavo
Lava a va ri ni vutihlamuleri eIsrayele, hakanyingi a va yimela vanhu hinkwavo. (Ezr 10:14) Naswona ‘tindhuna ta tinyimba’ ti nyikele tinyiko loko ku hetiwa ku akiwa tabernakela. (Tin 7:1-11) Nakambe ku endliwe “ntwanano” lowu nga tlhela wu funghiwa naswona lava va wu fungheke a ku ri vaprista, Valevhi ni “tindhuna.” (Neh 9:38–10:27) Hi nkarhi lowu Vaisrayele a va ri emananga, ‘vavanuna van’wana va 250 va Vaisrayele, lava nga tindhuna leti hlawuriweke ni vavanuna va ndhuma’ va endle xivijo kutani va joyina Kora, Dathani, Abirama na Oni leswaku va ya pfukela Muxe na Aroni. (Tin 16:1-3) Hi ku landza nkongomiso lowu a a nyikwe wona, Muxe u hlawule vavanuna va 70 eka vakulukumba va Israyele leswaku va n’wi pfuna “ku rhangela vanhu” naswona sweswo a swi ta endla leswaku ku nga vi vutihlamuleri bya yena a ri yexe. (Tin 11:16, 17, 24, 25) Levhetika 4:15 yi vulavula hi “vakulukumba” naswona swi vonaka onge lava a va ri vayimeri va vanhu a ku ri vavanuna lava kuleke exikarhi ka vona, varhangeri va vona, vaavanyisi va vona ni tindhuna ta vona.—Tin 1:4, 16; Yx 23:2; 24:1.
it-2-E 796 ¶1
Rhuveni
Eka nxaxa wa Vaisrayele, nyimba ya Rhuveni swin’we ni nyimba ya Simiyoni na Gadi a va dzime mixaxa edzongeni ra tabernakela. Loko va suka, tinyimba leti tinharhu a ti rhangeriwa hi nyimba ya Rhuveni, ti landzela ntlawa wa tinyimba tinharhu leti katsaka nyimba ya Yuda, Isakara na ya Zebuloni. (Tin 2:10-16; 10:14-20) Naswona tinyimba leti a ti landzelelana hi ndlela leyi ni loko ti ya nyikela magandzelo hi siku leri tabernakela yi khanguriweke ha rona.—Tin 7:1, 2, 10-47.
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Tinhlayo
8:25, 26. Leswaku ku tiyisekiwa leswaku a ku vekiwa vavanuna lava fanelekaka entirhweni wa Valevhi, na hikwalaho ko va anakanyela hikwalaho ka ku kula ka vona, vavanuna lava kuleke a va lerisiwa ku tshika ntirho lowu bohaka. Hambiswiritano, a va pfumeleriwa ku tirha hi ku tirhandzela leswaku va pfuna Valevhi van’wana. Hambileswi ku nga riki na ku wisa exiavelweni xa ku va muhuweleri wa Mfumo namuntlha, nsinya wa nawu lowu wu hi dyondzisa dyondzo ya nkoka. Loko Mukreste a nga swi koti ku hetisisa byin’wana bya vutihlamuleri byakwe hikwalaho ka ku dyuhala, a nga ha endla ntirho lowu a wu kotaka.
Endla Ndzavisiso
it-1-E 835
Mativula
Mativula ya xinuna ya Vaisrayele hi wona lama hi ku famba ka nkarhi a ma rhangela mindyangu, hikwalaho a ma yimela tiko hinkwaro. Yehovha u tshame a vula leswaku tiko hinkwaro ra Israyele i “mativula” ya yena, tiko a ri ri mativula yakwe hikwalaho ka leswi a endleke ntwanano na Abrahama. (Eks 4:22) Hikwalaho ka leswi Yehovha a va poniseke u va byele a ku: “Ndzi hlawuleleni mativula hinkwawo ya xinuna exikarhi ka Vaisrayele. Mativula ya xinuna ya vanhu ni swiharhi i ya mina.” (Eks 13:2) Hikwalaho mativula hinkwawo a ku ri ya Xikwembu.
MARCH 8-14
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 9-10
“Yehovha U Kongomisa Vanhu Vakwe”
it-1-E 398 ¶3
Nxaxa
Ndlela leyi nxaxa lowu lowukulu a wu kongomisiwa ha yona a swi komba leswaku wu hleleke hi ndlela yo hlamarisa swinene (eka Tinhlayo 33 Muxe u boxa tindhawu ta kwalomu ka 40 leti va nga dzima mixaxa eka tona). Loko papa ra ha ri ehenhla ka tabernakela, Vaisrayele a va nga fambi. Loko papa ri famba na vona a va famba. “Loko Yehovha a humesa xileriso Vaisrayele a va suka naswona a va dzima mixaxa hi ku landza xileriso xa Yehovha.” (Tin 9:15-23) Vanhu a va yingisela timhalamhala timbirhi ta silivhere leti furiweke hi hamula leswaku va tiva loko ku ri nkarhi wa ku rhurha kumbe wa ku dzima matende. (Tin 10:2, 5, 6) Mpfumawulo lowu cincacincaka a wu vula leswaku i nkarhi wo rhurha. Leswi swi endleke ro sungula “hi siku ra vu-20 ra n’hweti ya vumbirhi, hi lembe ra vumbirhi [1512 B.C.E.].” Loko va rhurha a ku rhanga areka ya ntwanano, ku landzela ntlawa wa tinyimba tinharhu to sungula lowu eka wona a ku rhange nyimba ya Yuda, ku landza ya Isakara ku ta ya Zebuloni. A va landzeriwa hi ndyangu wa Gerixoni ni wa Merari yi rhwale swingolongondzwana swa tabernakela leswi a yi averiwe swona. Ivi ku landzela ntlawa wa tinyimba tinharhu lowu eka wona a ku rhange nyimba ya Rhuveni, ku landza ya Simiyoni ku ta ya Gadi. A va landzeriwa hi ndyangu wa Kohata lowu a wu rhwale swibya swa ndhawu yo kwetsima, kutani ku landzela ntlawa wa tinyimba tinharhu lowu eka wona a ku rhange nyimba ya Efrayimi, ku landza ya Manase ku ta ya Benjamini. Eku heteleleni ku landzele ntlawa wa varindzi lowu a wu rhangeriwa hi nyimba ya Dani, ku landza ya Axere ku ta ya Neftali. Mitlawa yimbirhi leyi a yi ri varindzi, ku nga lowu rhangeke emahlweni ni lowu a wu sale endzhaku, a yi ri ni vuthu lerikulu leri nga ni matimba.—Tin 10:11-28.
Xana Wa Byi Twisisa Vumbhoni Bya Nkongomiso Wa Xikwembu?
Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha wu tlangela nkongomiso wa Xikwembu? Muapostola Pawulo u te: “Yingisani lava rhangelaka exikarhi ka n’wina naswona mi titsongahata.” (Hev. 13:17) A hi minkarhi hinkwayo swi olovaka ku endla tano. Hi xikombiso: A hi nge a wu ri Muisrayele enkarhini wa Muxe. Endzhaku ko famba nkarhi wo leha, papa ra yima. A wu swi tivi leswaku ri ta yima nkarhi wo tanihi kwihi kwalaho, siku, vhiki kumbe tin’hweti to hlayanyana. Kutani wa tivutisa, ‘Xana ndzi fanele ndzi pakulula nhundzu ya mina hinkwayo?’ U nga ha rhanga hi ku pakulula swilo swa nkoka ntsena. Kambe endzhaku ka masiku ma nga ri mangani, leswi u nyangatsekeke hikwalaho ka leswi u nga swi kumiki swilo swin’wana leswi u swi lavaka enhundzwini ya wena, u sungula ku pakulula nhundzu hinkwayo. Kambe loko wa ha ku heta ku pakulula, u vona papa ri tlakuka kutani u fanele u tlhela u sungula ku paka. Sweswo a ku nga ri matlangwana. Kambe Vaisrayele a va fanele “va suka hi ku hatlisa endzhaku ka sweswo.”—Tinhl. 9:17-22.
Kutani, hi angula njhani loko hi kuma nkongomiso wa Xikwembu? Xana hi ringeta ku wu tirhisa “hi ku hatlisa endzhaku ka sweswo”? Kumbe xana hi hambeta hi endla swilo hilaha hi toloveleke ku endla hakona? Xana ha yi tirhisa minkongomiso leyintshwa leyi hi yi kumaka yo fana ni leyi vulavulaka hi ku fambisa tidyondzo ta Bibele ta le kaya, ku chumayela vanhu lava vulavulaka ririmi rimbe, ku va ni vugandzeri bya ndyangu nkarhi na nkarhi, ku tirhisana ni Tikomiti to Vulavurisana ni Swibedlhele ni ku tikhoma kahle emintsombanweni? Hi tlhela hi kombisa leswaku ha wu tlangela nkongomiso wa Xikwembu loko hi amukela ndzayo. Loko hi lava ku endla swiboho swa nkoka, a hi titshegi hi vutlhari bya hina kambe hi tshembela eka Yehovha ni le ka nhlengeletano yakwe leswaku yi hi kongomisa. Naswona ku fana ni n’wana loyi a balekelaka eka vatswari vakwe loko ku sungula xidzedze, hi lava nsirhelelo enhlengeletanweni ya Yehovha loko swiphiqo swa misava leyi leswi fanaka ni ku dzindza ka tilo swi hi wela.
Endla Ndzavisiso
it-1-E 199 ¶3
Nhlengeletano
Nkoka Wo Hlengeletana. Nkoka wo va kona etinhlengeletanweni leti hleriweke hi Yehovha leswaku vanhu va dyondza hi yena wu kandziyisiwe hi mikarhi ya ku tlangela Paseka ya lembe ni lembe. Loko wanuna a nga nyamanga naswona a nga endzelanga ekule kambe a nga yi tlangeli Paseka, a a fanele a dlayiwa. (Tin 9:9-14) Loko Hosi Hezekiya a vitana vaaki va Yuda na Yerusalema leswaku va ta tlangela Paseka, u te: “N’wina Vaisrayele, tlhelelani eka Yehovha. . . mi nga sihalali hilaha vakokwa wa n’wina va endleke hakona. Yingisani Yehovha mi ta endlwini yakwe leyi a yi endleke yi kwetsima hilaha ku nga heriki mi tirhela Yehovha Xikwembu xa n’wina leswaku vukarhi bya yena byi ta suka eka n’wina. . . . Yehovha Xikwembu xa n’wina u ni ntwelavusiwana ni musa, a nge mi fularheli loko mi tlhelela eka yena.” (2Tk 30:6-9) Lava a va ta tsandzeka ku ya enhlengeletanweni yoleyo hi vomu a va ta va va kombisa leswaku a va swi lavi ku yingisa Xikwembu. Hambileswi Vakreste va nga yi tlangeriki minkhuvo yo tano ya Paseka, Pawulo u va khutaze leswaku va nga tshiki ku ya etinhlengeletanweni ta vanhu va Xikwembu, u te: “A hi khathalelaneni hi khutazana ku rhandzana ni ku endla mitirho leyinene, hi nga tshiki ku hlengeletana hilaha van’wana va endlaka hakona kambe hi khutazana naswona hi endla tano ngopfungopfu leswi hi vonaka siku ri tshinela.”—Hv 10:24, 25.
MARCH 15-21
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 11-12
“Hikwalahokayini Hi Fanele Hi Papalata Ku Gungula?”
Mi Nga Vi Vatwi Lava Rivalaka
20 Vakreste vo tala a va weli entlhan’wini wa ku tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu. Kambe, hi fanele hi tivonela leswaku hi nga tikumi hi ri vanhu vo n’unun’uta hikuva leswi swi nga endla leswaku hi cukumetiwa hi Xikwembu. Pawulo wa tsundzuxa: “Naswona hi nga ringi Yehovha, tanihi leswi van’wana va [Vaisrayele] va n’wi ringeke, kutani va lovisiwa hi tinyoka. Naswona hi nga vi van’unun’uti, tanihi leswi van’wana va vona va n’unun’uteke, kutani va lovisiwa hi mulovisi.” (1 Vakorinto 10:9, 10) Vaisrayele va n’unun’utile malunghana na Muxe na Aroni—ina, va tlhele va endla sweswo malunghana ni Xikwembu hi xoxe—va vilerile malunghana ni manna leyi va nyikiweke yona hi singita. (Tinhlayo 16:41; 21:5) Xana Yehovha a nga twanga ku vava ngopfu hi ku n’unun’uta ka vona loko ku pimanisiwa ni vumbhisa lebyi va byi endleke? Bibele yi kombisa leswaku van’unun’uti vo tala va dlayiwe hi tinyoka. (Tinhlayo 21:6) Emahlweni ka sweswo, van’unun’uti lava xandzukeke vo tlula 14 700, va lovisiwile. (Tinhlayo 16:49) Kutani ke, hi nga tshuki hi ringa Yehovha hi ku ka hi nga ma xiximi malunghiselelo yakwe.
“Mi Nga Gunguli”
7 Langutelo ra Vaisrayele a ri cincile hakunene! Ku tlangela loku a va ri na kona eku sunguleni ku va susumetele ku yimbelelela Yehovha swidzuniso hikwalaho ka leswi A va ntshunxeke aEgipta ni ku va kutsula eLwandle ro Tshwuka. (Eksoda 15:1-21) Hambiswiritano, leswi a va langutane ni swiphiqo swa le mananga naswona a va chava Vakanana, ku tlangela ka vanhu va Xikwembu ku siviwe hi moya wa ku vilela. Ematshan’weni yo nkhensa Xikwembu hileswi xi va ntshunxeke, va xi vone nandzu hikwalaho ka leswi vona a va vona onge xi va tsona swo karhi. Hikwalaho, ku gungula a swi kombisa ku nga ma tlangeli hi ndlela leyi faneleke malunghiselelo ya Yehovha. A swi hlamarisi leswi a nga te: “Xana ntshungu lowu wo biha wu ta ya emahlweni wu ndzi gungulela ku fikela rini?”—Tinhlayo 14:27; 21:5.
it-2-E 719 ¶4
Ku Gungula
Ku Gungula. Ku gungula swi heta van’wana matimba. Loko Vaisrayele va ha ku huma eEgipta va gungulele Yehovha hi ku xopaxopa malandza yakwe lama a a ma tirhisa ku va rhangela, ku nga Muxe na Aroni. (Eks 16:2, 7) Ku gungula ka vona ku kale ku heta Muxe matimba lerova a kombela ni ku fa. (Tin 11:13-15) Loko munhu a gungula a nga tivangela khombo. Loko vanhu va ri karhi va gungulela Muxe, Yehovha a a swi twa naswona a a swi teka ku ri ku xandzukela vulawuri bya Yena. (Tin 14:26-30) Vo tala va file hikwalaho ko gungula.
Endla Ndzavisiso
it-2-E 309
Manna
Nhlamuselo. Manna a yi “base ku fana ni mbewu ya khoriyanda” naswona a yi “languteka” ku fana ni vurimba bya bedeliyamu, a yi ri ni muhlovo wo basa yi tlhela yi va ni xivumbeke xo fana ni xa perela. A yi nandziha “ku fana ni makhekhe ya swiphepherhele lama nga ni vulombe” kumbe “khekhe ro tsokombela leri nga ni mafurha.” Manna a yi siliwa hi ribye kumbe yi kandziwa hi tshuri kutani yi virisiwa kumbe ku bakiwa makhekhe hi yona.—Eks 16:23, 31; Tin 11:7, 8.
MARCH 22-28
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 13-14
“Ripfumelo Ri Endla Hi Va Ni Xivindzi”
Ku Va Ni Xivindzi Hikwalaho Ka Ripfumelo Ni Ku Chava Xikwembu
5 Hambiswiritano, tinhlori timbirhi, Yoxuwa na Kalebe a va tiyimisele ku nghena eTikweni leri Tshembisiweke. Va te, Vakanana “i xinkwa xa hina. Xisirhelelo xa vona xi sukile ehenhla ka vona, Yehovha u na hina. Mi nga va chavi.” (Tinhlayo 14:9) Xana Yoxuwa na Kalebe a va tixisa? Nikatsongo! Vona ni tiko hinkwaro va tivonele hi ya vona loko Yehovha a tsongahata tiko ra Egipta ra matimba ni swikwembu swa rona hi Mintungu ya Khume. Endzhaku va vone Yehovha a nwerisa Faro ni vuthu rakwe eLwandle ro Tshwuka. (Pisalema 136:15) Kunene, tinhlori ta khume leti kombiseke ku chava swin’we ni lava ti va cheleke ku chava a va nga ri na xivangelo lexi twalaka xa ku chava. “Xana va ta pfumala ripfumelo eka mina ku fikela rini, eka swikombiso hinkwaswo leswi ndzi swi endleke exikarhi ka vona?” ku vula Yehovha a kombisa ndlela leyi a karhatekeke ha yona.—Tinhlayo 14:11.
6 Yehovha u va byele xiphiqo xa vona hi ku kongoma—langutelo ra vona ra vutoya ri paluxe ku pfumala ka vona ripfumelo. Ina, ripfumelo ni xivindzi swa yelana swinene, lerova muapostola Yohane a tsala leswi landzelaka malunghana ni vandlha ra Vukreste ni nyimpi ya rona ya moya: “Naswona vuhluri lebyi hluleke misava, hi rona ripfumelo leri ra hina.” (1 Yohane 5:4) Namuntlha, ripfumelo ro fana ni ra Yoxuwa na Kalebe ri endle leswaku mahungu lamanene ya Mfumo ma chumayeriwa emisaveni hinkwayo hi Timbhoni ta Yehovha leti tlulaka timiliyoni ta tsevu, lavatsongo ni lavakulu, lava tiyeke ni lava tsaneke. Ku hava nala loyi a koteke ku miyeta vuthu leri ra matimba ni leri nga ni xivindzi.—Varhoma 8:31.
Endla Ndzavisiso
it-1-E 740
Tiko Leri Yehovha A Ri Nyikeke Vaisrayele
TIKO leri Xikwembu a xi ri nyike Vaisrayele a ri ri rinene ngopfu. Loko Muxe a rhumela tinhlori leswaku ti ya kambela Tiko Leri Tshembisiweke ni ku vuya ni yin’wana ya mihandzu ya tiko, ti vuye na makuwa, magrenada ni xichocho xa madiriva lexi a xi ri xikulu lerova xi rhwariwa hi vavanuna vambirhi hi nhonga! Hambileswi va vuyeke va chuhile hikwalaho ko pfumala ripfumelo kambe va fike va ku: Tiko leriya “hakunene ri khuluka ntswamba ni vulombe.”—Tin 13:23, 27.
MARCH 29–APRIL 4
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 15-16
“Tivonele Eka Ku Tinyungubyisa Ni Ku Titshemba Ku Tlula Mpimo”
Xana Yehovha Wa Ku Tiva?
12 Hambiswiritano, loko Vaisrayele va ri endleleni yo ya eTikweni leri Tshembisiweke, Kora u sungule ku ehleketa leswaku ndlela leyi Yehovha a a va rhangela ha yona vanhu vakwe a yi hoxile. Kutani vanhu van’wana va 250 lava nga tindhuna va yime na Kora leswaku va ringeta ku endla mindzulamiso. Kora ni van’wana va fanele va ehlekete leswaku va ni vuxaka lebyinene na Yehovha. Va byele Muxe va ku: “Swi ringene hi n’wina, hikuva ntshungu hinkwawo ka wona wa kwetsima naswona Yehovha u le xikarhi ka wona.” (Tinhl. 16:1-3) Wa nga vona ndlela leyi a va titshemba ni ku tikukumuxa ha yona! Muxe u va byele a ku: “Yehovha u ta tivisa loyi a nga wa yena.” (Hlaya Tinhlayo 16:5.) Loko siku leri tlhandlameke ri pela, Kora ni hinkwavo lava va yimeke na yena eku xandzukeleni ka Yehovha va file.—Tinhl. 16:31-35.
Xana Yehovha Wa Ku Tiva?
11 Muxe na Kora a va hambane ngopfu loko swi ta emhakeni yo xixima lunghiselelo ra Yehovha ni swiboho swakwe. Leswi va swi endleke swi khumbe ndlela leyi Yehovha a a va languta ha yona. Kora a a ri Mulevhi wa Mukohata naswona u kume malunghelo yo tala lawa kumbexana a ma katsa ku vona ku kutsuriwa ka Vaisrayele eLwandle ro Tshwuka, ku seketela vuavanyisi bya Yehovha byo dlaya Vaisrayele lava nga yingisiki eNtshaveni ya Sinayi ni ku va a tirhisiwa ku rhwala areka ya ntwanano. (Eks. 32:26-29; Tinhl. 3:30, 31) Swi tikomba onge u tshame a tshembekile eka Yehovha ku ringana malembe yo tala naswona a a xiximiwa hi vanhu vo tala eIsrayele.
Endla Ndzavisiso
Tiyiseka Leswaku U Rhangisa Swilo Swa Nkoka!
Yehovha u swi langute ku ri xihoxo lexikulu swinene. Bibele yi ri: “Yehovha a byela Muxe a ku: ‘Munhu yoloye u fanele a dlayiwa.’” (Tinhlayo 15:35) Hikwalaho ka yini Yehovha a a hlundzuke swonghasi malunghana ni leswi munhu loyi a swi endleke?
Hikokwalaho ka leswi vanhu a va ri ni masiku ya ntsevu yo rhotela tihunyi ni ku tilunghiselela swakudya leswi lavekaka, swiambalo ni vutshamo. Siku ra vunkombo a a ri fanele ku hlayiseriwa swilaveko swa vona swa moya. Hambileswi a a swi nga hoxanga ku rhotela tihunyi, kambe a swi ri xihoxo ku tirhisa nkarhi lowu a wu fanele wu vekeriwe etlhelo, leswaku va gandzela Yehovha ha wona. Hambileswi Vakreste va nga riki kona ehansi ka Nawu wa Muxe, xana mhaka leyi a yi hi dyondzisi leswaku na hina hi fanele hi rhangisa swilo swa nkoka namutlha?—Vafilipiya 1:10.
APRIL 5-11
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 17-19
“Mina Ndzi . . . Ndzhaka Ya Wena”
Xana U Endla Yehovha A Va Xiavelo Xa Wena?
9 Ehleketa hi Valevhi, lava nga yi kumangiki ndhawu leyi nga ndzhaka ya vona. Leswi vugandzeri lebyi tengeke a byi ri nchumu wa nkoka swinene eka vona, a va fanele va tshemba Yehovha leswaku u ta khathalela swilaveko swa vona swa nyama hikuva u va byele a ku: “Mina ndzi xiavelo xa [n’wina].” (Tinhl. 18:20) Hambileswi hi nga tirhiki etempeleni ya xiviri ku fana ni vaprista ni Valevhi, hi nga va tekelela, hi tshemba leswaku Yehovha u ta hi khathalela. Tanihi leswi makumu ma yaka ma tshinela swinene, i swa nkoka swinene ku tshemba leswaku Xikwembu xi ta hi khathalela.—Nhlav. 13:17.
Yehovha I Xiavelo Xa Mina
4 A xi vula yini xiavelo xexo eka Valevhi? Yehovha u vule leswaku a a ta va xiavelo xa vona hileswi a a ta va nyika ntirho wo hlawuleka swinene ematshan’weni yo va nyika ndzhaka ya tiko. “Vuprista bya Yehovha” a ku ri ndzhaka ya vona. (Yox. 18:7) Tinhlayo ndzima 18 yi kombisa leswaku Valevhi a va nga ta va swisiwana. (Hlaya Tinhlayo 18:19, 21, 24.) Valevhi a va fanele va nyikiwa “xiphemu xin’wana ni xin’wana xa vukhume eIsrayele xi va ndzhaka leyi hakelaka vutirheli” bya vona. Leswi swi vula leswaku a va ta kuma vukhume bya ntshovelo ni bya swifuwo swa Vaisrayele. Kutani vona a va fanele va nyikela vukhume bya leswi va swi kumeke, ‘leswinene ku tlula hinkwaswo,’ leswaku va seketela ntirho wa vuprista. (Tinhl. 18:25-29) Vaprista a va nyikiwa ni “minyikelo hinkwayo yo kwetsima” leyi Vaisrayele a va yi tisela Xikwembu endhawini ya xona ya vugandzeri. Xisweswo, vaprista a va ri ni xivangelo lexi twalaka xo tshemba leswaku Yehovha a a ta va khathalela.
Endla Ndzavisiso
g02-E 6/8 14 ¶2
Munyu—Nchumu Wa Risima Swinene
Munyu a wu tlhela wu tirhisiwa ku kombisa leswaku nchumu wo karhi a wu nge hundzuki naswona wu ta tshama hi masiku. Hikwalaho, eBibeleni ntwanano lowu nga hundzukiki a wu vuriwa “ntwanano lowu nga heriki wa munyu,” lava katsekaka a va dya swakudya swin’we naswona a va wu tiyisekisa hi munyu. (Tin 18:19.) Ehansi ka Nawu wa Muxe, munyu a wu cheriwa eka gandzelo leri a ri nyikeriwa ealitarini, leswi handle ko kanakana a swi kombisa ku pfumala ku onhaka kumbe ku bola.
APRIL 12-18
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 20-21
“Vana Wo Rhula Hambiloko U Tshikilelekile”
Tikarhateli Ku Va Ni Ku Rhula Kutani U Tsakisa Yehovha
19 Hi ta papalata ku endla swihoxo. Tlhela u anakanya hi Muxe. Ku ringana malembe yo tala u tshame a ri wo rhula ni ku tsakisa Yehovha. Nilokoswiritano, loko va ri ekusuhi ni ku heta malembe ya 40 va ri emananga, Muxe u tsandzeke ku va la rhuleke. Sesi wa yena, loyi kumbexana a poniseke vutomi byakwe eEgipta, a ha ku lova a tlhela a lahliwa eKadexi. Sweswi Vaisrayele a va vula leswaku a va khathaleriwi. A va “holovela Muxe” hi leswi a ku kala mati. Hambileswi Yehovha a nyikeke Muxe matimba yo endla masingita ni leswi a va rhangela hi ndlela yo pfumala vutianakanyi, vanhu va n’wi holoverile. A va nga gunguli hikwalaho ka ku pfumaleka ka mati ntsena kambe a va tlhela va holovela Muxe, onge hi loko ku ri yena loyi a endla leswaku ku nga vi na mati.—Tinhl. 20:1-5, 9-11.
Tikarhateli Ku Va Ni Ku Rhula Kutani U Tsakisa Yehovha
20 Muxe u hlundzukile kutani a tsandzeka ku tikhoma. Ematshan’weni yo vulavula ni ribye hilaha Yehovha a n’wi leriseke hakona, Muxe u vulavule na vanhu hi ku hlundzuka a va byela leswaku u ta va endlela singita. Kutani u be ribye kambirhi kutani mati yo tala ma huma. Ku titlakusa ni ku hlundzuka swi endle leswaku a endla xihoxo lexikulu. (Ps. 106:32, 33) Hikwalaho ka sweswo, Muxe a nga pfumeleriwanga ku nghena eTikweni ra Xitshembiso.—Tinhl. 20:12.
21 Eka xiendlakalo lexi, hi dyondza dyondzo ya nkoka. Xo sungula, mikarhi hinkwayo hi fanele hi tikarhatela ku va lavo rhula. Loko hi tshika ku va lava rhuleke swa nkarhinyana hi nga ha sungula ku titlakusa kutani hi vulavula ni ku endla swilo hi vuphukuphuku. Xa vumbirhi, loko hi ri ehansi ka ntshikilelo swi nga hi tikela ku va lavo rhula, hikwalaho hi fanele hi lwela ku va ni ku rhula niloko hi ri ehansi ka ntshikilelo.
Xikwembu Xi Avanyisa Hi Vululami
Xo sungula, Xikwembu a xi lerisanga Muxe leswaku avanyisa vanhu hi ku va byela leswaku i vaxandzuki. Xa vumbirhi, Muxe na Aroni va tsandzeke ku vangamisa Xikwembu. Xikwembu xi te: ‘A mi ndzi hlawulekisanga.’ (Ndzimana 12) Hi ku vula a ku “hi ta mi humesela mati,” Muxe u vulavule onge yena na Aroni hi vona lava a va ta nyika vanhu mati hi singita ku nga ri Xikwembu. Xa vunharhu, xigwevo xexo a xi fambisana ni vuavanyisi lebyi xi byi endleke enkarhini lowu nga hundza. Xikwembu xi alele xitukulwana xo sungula xa vaxandzuki ku nghena eKanana, kutani xi endle hilaha ku fanaka eka Muxe na Aroni. (Tinhlayo 14:22, 23) Xa vumune, Muxe na Aroni a ku ri varhangeri va Vaisrayele. Vanhu lava nga ni vutihlamuleri lebyikulu va ta tihlamulela eka Xikwembu.—Luka 12:48.
Endla Ndzavisiso
Xana U Teka Ku Tsana Ka Van’wana Hilaha Yehovha A Ku Tekaka Hakona?
12 Yehovha a a ta va a n’wi xupurile Aroni hi nkarhi wolowo hikwalaho ko endla swihoxo swoleswo. Kambe U swi xiyile leswaku Aroni a a nga ri munhu wo homboloka. Swi tikomba onge Aroni u pfumelele swiyimo kumbe nkucetelo wa van’wana leswaku wu n’wi tshikisa ku endla leswinene. Kambe a a swi pfumela swihoxo swa yena naswona a a seketela vuavanyisi bya Yehovha. (Eks. 32:26; Tinhl. 12:11; 20:23-27) Yehovha u hlawule ku languta swinene ripfumelo ra Aroni ni ku hundzuka ka yena. Hi yona mhaka endzhaku ka malembe yo tala, Aroni ni vatukulu vakwe a va ha tsundzukiwa tanihi vanhu lava chavaka Yehovha.—Ps. 115:10-12; 135:19, 20.
APRIL 19-25
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 22-24
“Yehovha A Hundzula Ndzhukano Wu Va Nkateko”
Ku Chumayela ‘Mahungu Lamanene Ha Yesu’
5 Ninamuntlha, ku fana ni hi lembe-xidzana ro sungula, ku xanisiwa ka vanhu va Xikwembu a ku wu yimisanga ntirho wo chumayela. Ku sindzisiwa ka Vakreste ku ya etindhawini to hambana-hambana—ku nga ha va ekhotsweni kumbe ematikweni man’wana—ku lo endla leswaku rungula ra Mfumo ri hambeta ri twarisiwa etindhawini leti nga si chumayeriwaka. Hi xikombiso, hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, Timbhoni ta Yehovha ti kote ku chumayela loko ti ri etikampeni ta nxaniso ta Manazi. Muyuda la hlanganeke ni Timbhoni eka yin’wana ya tikampa toleto u ri: “Ku tiyisela ka vabohiwa lava nga Timbhoni ta Yehovha ku ndzi tiyisekisile leswaku ripfumelo ra vona ri sekeriwe eMatsalweni—hiloko na mina ndzi va Mbhoni.”
it-2-E 291
Vuphukuphuku
Vuphukuphuku Byo Lwisana Na Yehovha. Hi vuphukuphuku muprofeta Balama a a lava ku rhukana Vaisrayele leswaku a ta kuma mali eka Hosi ya Vamowabu ku nga Balaka kambe Yehovha u nghenelerile kutani a n’wi sivela. Loko muapostola Petro a tsala hi Balama u vule leswaku “xifuwo lexi nga vulavuliki xi vulavule na yena hi rito ra munhu xi sivela muprofeta loyi ku endla swo huma endleleni.” Leswaku a hlamusela vuphukuphuku bya Balama muapostola u tirhise rito ra Xigriki pa·ra·phro·niʹa, leri tirhisiwaka ku vula “munhu wo penga.”—2Pe 2:15, 16; Tin 22:26-31.
Endla Ndzavisiso
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Tinhlayo
22:20-22—Ha yini vukarhi bya Yehovha byi pfurhele Balama? Yehovha a a n’wi byerile muprofeta Balama leswaku a nga fanelanga a rhukana Vaisrayele. (Tinhlayo 22:12) Hambiswiritano, muprofeta loyi u fambe ni vavanuna va Balaka hi xikongomelo xo ya rhukana Vaisrayele. Balama a a lava ku tsakisa hosi ya Mowabu ni ku hakeriwa hi yona. (2 Petro 2:15, 16; Yudha 11) Hambiloko Balama a boheke ku katekisa Vaisrayele ematshan’weni yo va rhukana, u lave ku tsakeriwa hi hosi hi ku ringanyeta leswaku ku tirhisiwa vavasati lava gandzelaka Bali leswaku ku yengiwa vavanuna va Israyele. (Tinhlayo 31:15, 16) Hikwalaho, lexi endleke leswaku Xikwembu xi karihela Balama a ku ri makwanga ya muprofeta loyi.
APRIL 26–MAY 2
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TINHLAYO 25-26
“Xana Swiendlo Swa Munhu Un’we Swi Nga Vuyerisa Vanhu Vo Tala?”
“Balekelani Vumbhisa”
MUPHASI wa tinhlampfi u ya exidziveni lexi a xi rhandzaka ngopfu. U lava ku phasa muxaka wo karhi wa tinhlampfi. U teka xinjovo ivi a vekela swakudya leswi tinhlampfi toleto ti swi rhandzaka kutani a sungula ku petela. Ku nga ri khale, ti sungula ku dyela kutani a phasa. Wa tsaka hikuva wa swi tiva leswaku u hlawule swakudya leswi rhandziwaka hi tinhlampfi toleto.
2 Hi lembe ra 1473 B.C.E., wanuna la vuriwaka Balama u tshame hansi a ehleketa hi ntlhamu lowu a nga wu tirhisaka ku phasa vanhu va Xikwembu. Vanhu lava a va dzime mintsonga ya vona eTimbaleni ta Mowabu, ekusuhi ni Tiko leri Tshembisiweke. Balama a a tivula muprofeta wa Yehovha kambe a a ri ni makwanga hikuva u pfumele ku thoriwa leswaku a ya rhukana Vaisrayele. Hambiswiritano, Yehovha u kanganyise makungu ya Balama a endla leswaku a katekisa Vaisrayele ematshan’weni yo va rhukana. Leswi Balama a a tiyimisele ku kuma hakelo ya yena, u luke mano yo yenga vanhu va Xikwembu leswaku va xi dyohela kutani xi va xupula. Balama u rhiye Vaisrayele hi vavasati va Vamowabu.—Tinhlayo 22:1-7; 31:15, 16; Nhlavutelo 2:14.
“Balekelani Vumbhisa”
4 I yini lexi endleke leswaku vanhu lava va weriwa hi khombo leri? Vo tala va vona va sungule ku va ni timbilu to biha ivi va fularhela Yehovha, ku nga xona Xikwembu lexi va poniseke aEgipta, xi va wundla emananga kutani xi va sirhelela kukondza va ya nghene etikweni leri tshembisiweke. (Vaheveru 3:12) Loko muapostola Pawulo a anakanya hi mhaka leyi, u te: “Hi nga hanyi hi vumbhisa, tanihi leswi van’wana va vona va endleke vumbhisa, kutani ku wa 23 000 ya vona hi siku rin’we.”—1 Vakorinto 10:8.
Endla Ndzavisiso
it-1-E 359 ¶1-2
Ndzilakana
Swi vonaka onge loko tinyimba ti averiwa ndhawu a swi titshege hi swilo swimbrhi: ku nga leswi vuhlolotwana a byi swi vula ni leswaku nyimba yi ni vanhu vangani. Vuhlolotwana a byi boxa ntsena tlhelo leri nyimba yin’wana ni yin’wana a yi ta tshama eka rona tanihi ndzhaka ya yona, hikwalaho a byi vula ntsena leswaku ndzhaka ya nyimba yo karhi yi le n’walungwini kumbe edzongeni kumbe evuxeni kumbe evupela dyambu kumbe ekusuhi ni lwandle kumbexana endhawini leyi nga tintshava. Xiboho xa vuhlolotwana a xi huma eka Yehovha naswona a swi endla leswaku vanhu va nga vi na mavondzo kumbe va gungula. (Swiv 16:33) Hi ku tirhisa endlelo leri, Xikwembu a xi ta lawula swilo leswaku nyimba yin’wana ni yin’wana yi kuma ndzhaka hi ku landza vuprofeta lebyi profetiweke hi mupatriyaka Yakobo hi nkarhi lowu a a ri ekusuhi ni ku fa, lebyi tsariweke eka Genesa 49:1-33.
Endzhaku ka loko vuhlolotwana byi kombe tlhelo leri nyimba a yi ta tshama eka rona, se a ku ta kambisisiwa leswaku yi fanele yi averiwa ndhawu yo tanihi kwihi hi ku landza nchumu wa vumbirhi: ku nga leswaku nyimba yi ni vanhu vangani. “Mi fanele mi ava tiko hi ku tirhisa vuhlolotwana ri va ndzhaka ya mindyangu ya n’wina. Lava nga tala mi va avela ndhawu leyikulu, kasi lava nga vatsongo mi va avela ndhawu leyitsongo. Un’wana ni un’wana u ta nyikiwa ndhawu leyi vuhlolotwana byi nga ta n’wi komba yona.” (Tin 33:54) Ndhawu leyi vuhlolotwana byi kombeke yona a yi nga ta cinca kambe a ku ta kambisisiwa vukulu bya ndhawu leyi va faneleke va averiwa yona tanihi ndzhaka. Hikwalaho, endzhaku ka loko ku xiyiwe leswaku ndhawu leyi a yi averiwe nyimba ya Yuda a yi ri yikulu ngopfu, yi hungutiwile kutani xiphemu xa yona xi nyikiwa nyimba ya Simiyomi.—Yx 19:9.