Swikombo Swa Mikandziyiso Leyi Nga Eka Xibukwana Xa Nhlengeletano Ya Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wo Chumayela
MAY 2-8
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 1 SAMUWELE 27-29
“Makungu Ya Davhida Yo Lwa Nyimpi”
it-1-E 41
Akixi
Eka swiendlakalo swimbirhi loko Davhida a ri karhi a balekela Sawulo, a a kuma vutumbelo emfun’weni wa Hosi Akixi. Eka xiendlakalo xo sungula, loko va ehleketa leswaku Davhida a a ri nala, u sungule ku tiendla onge u hlangane nhloko kutani Akixi u n’wi tshike a famba hileswi a va n’wi teka tanihi hi xiphukuphuku lexi nga pfuniki nchumu. (1Sa 21:10-15; Ps 34; 56) Eka riendzo ra vumbirhi Davhida a a ri ni tinhenha ta nyimpi ta 600 ni mindyangu ya tona naswona Akixi u va nyike muti wa Sikilaga leswaku va tshama kona. Endzhaku ka lembe ni tin’hweti ta mune va ha ri kwalaho, Akixi a a tshemba leswaku Davhida ni vanhu vakwe a va hlasela mimiti ya Yuda, kasi kahle kahle Davhida a a ri karhi a hlasela Vagexura, Vagiriza ni Vaamaleke. (1Sa 27:1-12) Akixi u ma tshembile mavunwa ya Davhida lerova u n’wi endle murindzi wakwe loko Vafilista va ri karhi va hlela ku ya hlasela Hosi Sawulo kambe “tihosana” ta Vafilista ti sindzise leswaku Davhida ni vavanuna vakwe va tlheriseriwa eSikilaga. (1Sa 28:2; 29:1-11) Loko Davhida a va hosi kutani a lwa na Gati, swi tikomba Akixi a nga dlayiwanga. A ha hanya ni loko Solomoni a fuma.—1Th 2:39-41.
N’wina Majaha Mi Nga Endla Yini Leswaku Van’wana Va Mi Tshemba?
8 Twana ntlhontlho wun’wana lowu Davhida a a langutane na wona. Endzhaku ka loko a hlawuriwe ku va hosi ya Yuda, u boheke ku rindza malembe yo tala a nga si vekiwa ximfumo. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) I yini lexi n’wi pfuneke a kota ku lehisa mbilu? Ematshan’weni yo hela matimba, a a ehleketa hi swilo leswi a a kota ku swi endla. Hi xikombiso, loko a balekele etikweni ra Vafilista, u tirhise nkarhi wolowo leswaku a lwa ni valala va Vaisrayele. Hi ku endla tano, u sirhelele tiko ra Yuda leswaku ri nga hlaseriwi.—1 Sam. 27:1-12.
it-2-E 245 ¶6
Mavunwa
Hambileswi mavunwa lama nga ni khombo ku nga swin’wana leswi nga amukelekiki hi ku ya hi Bibele kambe a swi vuli swona leswaku munhu u fanele ku byela vanhu rungula ra ntiyiso leri va nga fanelangiki va ri tiva. Yesu u te: “Mi nga nyiki timbyana swilo leswi kwetsimaka kumbe ku hoxa tiperela emahlweni ka tinguluve, hikuva ti ta ti kandziyela ti tlhela ti mi hlasela ti mi vavisa.” (Mt 7:6) Hiyonamhaka eka swiendlakalo swin’wana Yesu a a nga byi vuli hinkwabyo vuxokoxoko kumbe nhlamulo leyi kongomeke eka swivutiso swo karhi, loko ku endla tano a swi ta n’wi nghenisa ekhombyeni swi nga fanelanga. (Mt 15:1-6; 21:23-27; Yh 7:3-10) Swi le rivaleni leswaku ku va Abrahama, Isaka, Rahava na Elixa va vule mhaka leyi nga riki yona kumbe va nga vuli rungula hinkwaro eka vanhu lava nga n’wi gandzeriki Yehovha a ku ri hi xivangelo lexi fanaka.—Gn 12:10-19; ndz 20; 26:1-10; Yx 2:1-6; Yk 2:25; 2Th 6:11-23.
Endla Ndzavisiso
Xana Vafi Va Nga Va Pfuna Lava Hanyaka?
Ehleketa hi yona mhaka leyi. Bibele yi vula leswaku loko munhu a fa u “tlhelela entshurini wa yena” nileswaku “miehleketo yakwe ya lova.” (Pisalema 146:4) Sawulo na Samuwele a va swi tiva leswaku Xikwembu a xi swi lavi leswaku vanhu va tihlanganisa ni vangoma. Eku sunguleni, Sawulo hi yena loyi a a rhangela loko ku herisiwa matiko lama tirhisaka vungoma!—Levhitika 19:31.
Kutani anakanyisisa kahle hi mhaka leyi. Loko ku ri leswaku Samuwele a hanya exivandleni xo karhi xa moya, xana a a ta tlula nawu wa Xikwembu kutani a ya humelela eka mungoma leswaku a ta hlangana na Sawulo? Yehovha u ale ku vulavula na Sawulo. Kutani, xana mungoma a a ta sindzisa Xikwembu xa Matimba Hinkwawo leswaku xi vulavula na Sawulo hi ku tirhisa Samuwele la feke? Sweswo a swi twali nikatsongo. Swi le rivaleni leswaku Samuwele yoloye a ku nga ri yena muprofeta wa Xikwembu wo tshembeka. A ku ri dimona leri a ri tiendla Samuwele.
MAY 9-15
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 1 SAMUWELE 30-31
“Kuma Matimba Eka Yehovha Xikwembu Xa Wena”
Chava Yehovha—U Tsaka!
12 Ku chava ka Davhida Yehovha a ku n’wi sirhelelanga leswaku a papalata ku endla swilo swo biha ntsena. Ku n’wi tiyisile leswaku a va ni xivindzi ni ku tirhisa vutlhari loko a ri ehansi ka swiyimo swo tika. Davhida ni vavanuna va yena va balekele Sawulo va ya eSikilaga etikweni ra Vafilista, ku ringana lembe ni tin’hweti ta mune. (1 Samuwele 27:5-7) Siku rin’wana loko vavanuna va nga ri kona, mavuthu ya Vaamaleke ma hise muti kutani ma famba ni vasati hinkwavo va vavanuna lava, vana va vona ni mintlhambi ya vona. Loko va vuya ivi va vona leswi humeleleke, Davhida ni vavanuna va yena va ririle. Gome ri hundzuke vukarhi hi ku hatlisa, kutani vavanuna va Davhida va anakanye ni ku n’wi khandla hi maribye. Hambileswi a a ri ni gome, Davhida a nga helanga matimba. (Swivuriso 24:10) Ku chava ka yena Xikwembu ku n’wi susumetele ku tshemba Yehovha, kutani a “titiyisa hi Yehovha.” Hi ku pfuniwa hi Xikwembu, Davhida ni vavanuna vakwe va hlule Vaamaleke kutani va teka hinkwaswo leswi va lahlekeriweke hi swona.—1 Samuwele 30:1-20.
Yehovha U Hi Hlayisela Leswaku Hi Ponisiwa
14 Davhida u langutane ni swiyimo swo tala swo tika evuton’wini byakwe. (1 Sam. 30:3-6) Bibele yi kombisa leswaku Yehovha a a yi tiva ndlela leyi Davhida a a titwa ha yona. (Hlaya Pisalema 34:18; 56:8.) Wa yi tiva ndlela leyi hi titwaka ha yona. Wa tshinela eka hina loko hi ‘tshoveke mbilu’ kumbe hi ‘pfotlokile emoyeni.’ Mhaka leyi yi nga hi chavelela swinene hilaha yi chaveleleke Davhida hakona, loyi a yimbeleleke a ku: “Ndzi ta tsaka ndzi tsakisisa hi musa wa wena wa rirhandzu, hileswi u voneke ku xaniseka ka mina; wa ma tiva maxangu ya moya-xiviri wa mina.” (Ps. 31:7) Kambe Yehovha a nga voni gome leri hi nga na rona ntsena. U tlhela a hi seketela hi ku hi chavelela ni ku hi khutaza. Ndlela yin’wana leyi a endlaka sweswo ha yona i ku tirhisa minhlangano ya Vukreste.
Endla Ndzavisiso
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Samuwele Wo Sungula
30:23, 24. Xiboho lexi lexi sekeriweke eka Tinhlayo 31:27, xi kombisa leswaku Yehovha u va teka va ri va nkoka vanhu lava endlaka mintirho leyi pfunaka swinene evandlheni. Kutani, ku nga khathariseki leswaku hi endla yini, a hi xi “endleni hi moya-xiviri hinkwawo kukota loko [hi] xi endlela Yehovha, ku nga ri vanhu.”—Vakolosa 3:23.
MAY 16-22
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 SAMUWELE 1-3
“Hi Nga Dyondza Yini Eka Risimu Leri Nge ‘Vurha’?”
Xixima Lava Nga Ni Vulawuri Ehenhla Ka Wena
9 Xana Davhida u tshikilelekile loko a ri karhi a xanisiwa? Davhida u rilele Yehovha a ku: “Ku ni . . . vaxanisi lava lavaka moya-xiviri wa mina.” (Pisalema 54:3) U chululele xifuva xa yena eka Yehovha a ku: “Oho Xikwembu, ndzi kutsule eka valala va mina . . . Lava tiyeke va ndzi hlasela, kasi a ndzi pfukeli munhu, a ndzi na xidyoho, Oho Yehovha. Hambileswi ndzi nga riki na xidyoho, va tsutsuma va lungheka. Pfuka u languta loko ndzi vitaniwa.” (Pisalema 59:1-4) Xana u tshame u titwa hi ndlela leyi—hikwalaho ko tshamela ku karhatiwa hi munhu la nga ni vulawuri, kambe u nga n’wi dyelanga nchumu? Davhida a nga tsandzekanga ku xixima Sawulo. Loko Sawulo a file, ematshan’weni yo khana, Davhida u qambhe risimu a ku: “Sawulo na Yonathani, vanhu lava rhandzekaka ni vanhu vo saseka hi nkarhi wa vutomi bya vona . . . A va ri ni rivilo ku tlula magama, a va ri ni matimba ku tlula tinghala. N’wina vana va Israyele va vanhwanyana, rilelani Sawulo.” (2 Samuwele 1:23, 24) Mawaku xikombiso lexinene xa ku xixima vatotiwa va Yehovha hi xiviri, hambileswi Davhida a hoxeriwile hi Sawulo!
Vuxengi I Xiphemu Xa Xikombiso Xa Masiku Yo Hetelela
8 Nakambe Bibele yi vulavula hi vanhu vo tala lava tshembekeke. A hi kambisiseni swikombiso swa vavanuna vambirhi kutani hi xiya leswi hi nga swi dyondzaka eka vona. Hi ta rhanga hi wanuna loyi a tikombiseke a tshembekile eka Davhida. A swi kanakanisi leswaku Yonathani, mativula ya Hosi Sawulo, a a ta va a ve hosi ya Israyele. Kambe Yehovha u hlawule Davhida leswaku a va hosi ya Israyele leyi a yi ta tlhandlama Sawulo. Yonathani u xixime xiboho xexo. A nga n’wi vondzokanga Davhida lerova a n’wi teka tanihi nala. Ematshan’weni ya sweswo, ‘moya-xiviri wakwe wu namarhelane ni moya-xiviri wa Davhida’ naswona Yonathani u tshembise leswaku u ta tshembeka eka yena. U kale a kombisa leswaku u xixima Davhida tanihi hosi hi ku n’wi nyika tinguvu, banga, vurha ni vamba rakwe. (1 Sam. 18:1-4) Yonathani u endle hinkwaswo leswi a swi ri ematimbeni yakwe leswaku “a tiyisa voko” ra Davhida, hambi ku ri ku hoxa vutomi byakwe ekhombyeni leswaku a n’wi sirhelela eka Sawulo. Yonathani u byele Davhida hi ku tshembeka a ku: “Wena u ta va hosi ya Israyele, mina ndzi ta va wa vumbirhi eka wena.” (1 Sam. 20:30-34; 23:16, 17) A swi hlamarisi leswi endzhaku ka rifu ra Yonathani, Davhida a yimbeleleke risimu ra xirilo leri eka rona a hlamuseleke ndlela leyi a a n’wi rhandza ha yona ni gome leri a veke na rona.—2 Sam. 1:17, 26.
Endla Ndzavisiso
it-1-E 369 ¶2
Makwerhu
Rito “makwerhu” ri nga tlhela ri tirhisiwa eka lava hlanganisiwaka hi nchumu lowu fanaka naswona va nga ni swikongomelo leswi fanaka. Hi xikombiso, Hosi Hiramu wa le Tiri u vitane Hosi Solomoni a ku i makwerhu, ku nga ri hileswi a va ri ni swikhundla leswi ringanaka kambe kumbexana hileswi hinkwavo a va lava ku nyikela hi timhandzi ni swilo swin’wana swo aka tempele. (1Th 9:13; 5:1-12) “Vona! A hi ku xonga ni ku tsakisa ka swona loko vamakwavo va tshama swin’we hi vun’we!” Davhida u tsale marito lawa ku kombisa leswaku a hi ku va maxaka ya ngati ntsena leswi endlaka leswaku ku va ni ku rhula ni vun’we exikarhi ka vamakwavo. (Ps 133:1) Davhida u susumeteleke ku vitana Yonathani a ku i makwerhu ku nga ri hileswi va tswariweke hi mutswari un’we kambe hikwalaho ka leswi a va rhandzana ni leswi a va rhandza swilo leswi fanaka. (2Sa 1:26) Vanghana lava nga ni mikhuva leyi fanaka hambi ku ri leyi nga biha, va vitaniwa vamakwavo.—Swiv 18:9.
MAY 23-29
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 SAMUWELE 4-6
“Papalata Ku Hlundzukisa Yehovha”
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Samuwele Wa Vumbirhi
6:1-7. Hambileswi Davhida a a ri ni xikongomelo lexinene, u tlule xileriso xa Xikwembu hi ku ringeta ku rhurhisa Areka hi golonyi kutani swi vanga khombo. (Eksoda 25:13, 14; Tinhlayo 4:15, 19; 7:7-9) Leswi Uzza a khomeke Areka swi tlhela swi kombisa leswaku makungu lamanene a ma nge hundzuli leswi Xikwembu xi swi languteleke.
Yehovha U Endla Leswi Faneleke Minkarhi Hinkwayo
20 Tsundzuka leswaku Uzza a a fanele a tiva ku antswa. Areka a yi fanekisela vukona bya Yehovha. Nawu a wu swi veke erivaleni leswaku vanhu lava nga pfumeleriwangiki a va nga fanelanga va yi khumba, naswona a wu swi veke hi ku kongoma leswaku lava nga ta yi khumba a va ta xupuriwa hi rifu. (Tinhlayo 4:18-20; 7:89) Hikwalaho, ku rhurhisiwa ka bokisi rero ro kwetsima a ku nga ri mhaka yitsongo. Swi le rivaleni leswaku Uzza a a ri Mulevhi (hambileswi a a nga ri muprista), kutani a a fanele a wu tiva kahle Nawu. Nakambe, Areka yi hete malembe yi hlayisiwe endlwini ya tata wakwe. (1 Samuwele 6:20–7:1) Yi tshame kona malembe ya kwalomu ka 70, ku fikela loko Davhida a endla xiboho xa ku yi rhurhisa. Kutani swi le rivaleni leswaku Uzza u tive milawu ya malunghana ni Areka yoleyo ku sukela evuhlangini.
Yehovha U Endla Leswi Faneleke Minkarhi Hinkwayo
21 Hilaha swi boxiweke hakona eku sunguleni, Yehovha u kota ku tiva timbilu ta vanhu. Tanihi leswi Rito rakwe ri vulaka leswaku leswi Uzza a swi endleke i “xiendlo lexi pfumalaka xichavo,” Yehovha a nga va a vone nsusumeto wa vutianakanyi lowu nga hlamuseriwiki hi ku kongoma eka xiviko lexi. Xana swi nga endleka leswaku Uzza a a ri wanuna la tivonaka, loyi a nga ni mboyamelo wa ku tlula mindzilikana leyi vekiweke? (Swivuriso 11:2) Xana a nga va a sungule ku mila makatla hi ku vona mahlo ya vanhu loko a rhangele Areka, kasi ndyangu wa ka vona a wu yi hlayise nkarhi wo leha wu nga voniwi hi munhu? (Swivuriso 8:13) Xana Uzza a a pfumala ripfumelo lerova a anakanya leswaku Yehovha a nga tsandzeka ku khoma bokisi ro kwetsima leri a ri fanekisela vukona bya Yena? Ku nga khathariseki xivangelo xa kona, hi nga tiyiseka leswaku leswi Yehovha a swi endleke a swi fanerile. U fanele a vone swo karhi embilwini ya Uzza leswi N’wi susumeteleke ku teka goza ra xihatla.—Swivuriso 21:2.
Endla Ndzavisiso
Minkarhi Hinkwayo Nyiketa Yehovha Swivilelo Swa Wena
Tanihileswi Davhida a ri hosi, a fanele ku byarha vutihlamuleri byo karhi hikwalaho ka leswi. Ndlela leyi a anguleke ha yona yi komba leswaku hambi ku ri lava nga ni vuxaka lebyinene na Yehovha minkarhi yin’wana va nga angula hi ndlela yo biha eka swiyimo leswi ringaka. Xo sungula Davhida u hlundzukile. Kutani a khomiwa hi ku chava. (2 Samuwele 6:8, 9) Vuxaka bya yena lebyinene na Yehovha byi ringiwe swinene. Laha a ku ri xiendlakalo lexi swi vonakaka onge u tsandzeke ku nyiketa Yehovha swivilelo swa yena, hikwalaho ka leswi a nga landzangiki swileriso swa yena. Xana sweswo swi nga va tano hi hina minkarhi yin’wana? Xana hi tshama hi sola Yehovha hikwalaho ka swiphiqo leswi swi vangiwaka hi ku honisa ka hina swiletelo swa yena?—Swivuriso 19:3.
MAY 30–JUNE 5
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 SAMUWELE 7-8
“Yehovha A Endla Ntwanano Na Davhida”
‘Mfumo Wa Wena Wu Ta Tserhama’
Yehovha u khumbiwe hi ku navela ka Davhida loku humaka embilwini. Loko Xikwembu xi hetisisa ku navela ka Davhida ni ku endla swilo hi ku pfumelelana ni vuprofeta, xi endle ntwanano na Davhida wa leswaku xi ta pfuxa un’wana erixakeni ra tihosi ta Davhida loyi a nga ta fuma hilaha ku nga heriki. Natani u byele Davhida xitshembiso xa Xikwembu a ku: “Yindlu ya wena ni mfumo wa wena swi ta tserhama hilaha ku nga riki na makumu emahlweni ka wena; xiluvelo xa wena xi ta simekiwa xi tiya hilaha ku nga riki na makumu.” (Ndzimana 16) Xana i mani Mudyandzhaka wa hilaha ku nga heriki wa ntwanano lowu—Loyi a nga ta fuma hilaha ku nga heriki?—Pisalema 89:20, 29, 34-36.
‘Mfumo Wa Wena Wu Ta Tserhama’
Yesu wa le Nazareta a a ri ntukulu wa Davhida. Loko ntsumi yi tivisa hi ku velekiwa ka Yesu yi te: “Yehovha Xikwembu u ta n’wi nyika xiluvelo xa Davhida tata wakwe, naswona u ta va hosi ehenhla ka yindlu ya Yakobe hi masiku, mfumo wakwe a wu nge vi na makumu.” (Luka 1:32, 33) Kutani ntwanano lowu endliweke na Davhida wu hetiseke eka Yesu Kreste. Hikwalaho ka sweswo, a nga fumi hikwalaho ka leswi vanhu va nga n’wi hlawula, u fuma hikwalaho ka xitshembiso xa Xikwembu lexi n’wi nyikaka mfanelo yo fuma hilaha ku nga heriki. Hi fanele hi tsundzuka leswaku minkarhi hinkwayo switshembiso swa Xikwembu swa hetiseka.—Esaya 55:10, 11.
Mi Va Ni Ripfumelo Leri Tiyeke Eka Mfumo Wa Xikwembu
14 Anakanya hi leswi Yehovha a swi tshembiseke Hosi Davhida wa le Israyele wa khale hi ku tirhisa ntwanano wa Davhida. (Hlaya 2 Samuwele 7:12, 16.) Yehovha u endle ntwanano lowu na Davhida hi nkarhi lowu Davhida a a fuma eYerusalema, a n’wi tshembisa leswaku Mesiya a a ta va ntukulu wakwe. (Luka 1:30-33) Xisweswo, Yehovha u nyikele rungula leri kongomeke malunghana ni ndyangu lowu Mesiya a a ta huma eka wona a tlhela a vula leswaku mudyandzhaka wa Davhida a a ta va ni “mfanelo” yo va Hosi eMfun’weni wa Mesiya. (Ezek. 21:25-27) Hi ku tirhisa Yesu, vuhosi bya Davhida byi ‘ta simekiwa byi tiya hilaha ku nga riki na makumu.’ Entiyisweni, mbewu ya Davhida “yi ta tshama hilaha ku nga riki na makumu, ni xiluvelo xakwe xi ta fana ni dyambu.” (Ps. 89:34-37) Mfumo wa Mesiya a wu nge pfuki wu ve ni vukanganyisi naswona leswi wu nga ta swi endla swi ta tshama hilaha ku nga riki na makumu!
Endla Ndzavisiso
it-2-E 206 ¶2
Masiku Ya Makumu
Vuprofeta Bya Balama. A ku ri emahlweninyana ka ku va Vaisrayele va nghena eTikweni Leri Tshembisiweke loko muprofeta Balama a vula marito lawa eka Hosi Balaka: “Tana ndzi ta ku byela leswi vanhu lava [Israyele] va nga ta swi endla eka vanhu va wena enkarhini lowu taka. . . . Ku ta huma nyeleti eka Yakobo, ku ta huma nhonga ya vuhosi eIsrayele. Kunene u ta faya mombo wa Vamowabu ni tinhloko ta hinkwavo lava rhandzaka nyimpi.” (Tin 24:14-17) Loko vuprofeta lebyi bya ha sungula ku hetiseka, “nyeleti” a ku ri Hosi Davhida, muhluri wa Vamowabu. (2Sa 8:2) Swi le rivaleni leswaku xiphemu lexi nge, “enkarhini lowu taka” xa vuprofeta lebyi xi sungule ku hetiseka loko Davhida a sungula ku fuma. Leswi Davhida a a fanekisela Yesu tanihi Hosi leyi nga Mesiya, vuprofeta lebyi a byi ta tlhela byi tirha eka Yesu hi nkarhi lowu a nga ta hlula valala vakwe.—Esa 9:7; Ps 2:8, 9.
JUNE 6-12
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 SAMUWELE 9-10
“Davhida U Kombise Rirhandzu Ro Tshembeka”
Ina, U Nga Wu Kuma Ntsako
Davhida u tsarile a ku: “Wa tsaka un’wana ni un’wana la ehleketelaka xisiwana.” U ye emahlweni a ku: “Hi siku ra khombo Yehovha u ta n’wi ponisa. Yehovha u ta n’wi rindza, a n’wi londzovota a hanya. U ta vuriwa la tsakeke.” (Pisalema 41:1, 2) Ku ehleketelela loku nga ni rirhandzu loku Davhida a ku kombeke Mefiboxete, n’wana la lamaleke wa Yonathani, munghana la rhandzekaka wa Davhida, i xikombiso xa ku va ni langutelo lerinene hi swisiwana.—2 Samuwele 9:1-13.
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Samuwele Wa Vumbirhi
9:1, 6, 7. Davhida u hetisise xitshembiso xakwe. Na hina hi fanele hi tikarhatela ku hlayisa rito ra hina.
Va Tiyisele Mutwa Enyameni Ya Vona
10 Endzhaku ka malembe yo hlayanyana, Hosi Davhida u kombise Mefiboxete tintswalo ta rirhandzu hikwalaho ka leswi a a n’wi rhandza swinene Yonathani. Davhida u n’wi nyike ndhawu hinkwayo leyi a yi ri ya Sawulo kutani a lerisa Ziba loyi a a ri mutirhi wa Sawulo leswaku a yi khathalela. Davhida u tlhele a byela Mefiboxete a ku: “U ta dya xinkwa etafuleni ra mina nkarhi hinkwawo.” (2 Samuwele 9:6-10) A swi kanakanisi leswaku tintswalo ta rirhandzu ta Davhida a ti n’wi chavelela Mefiboxete naswona ti hungute ku karhatiwa hi ku lamala ka yena. Mawaku dyondzo leyinene! Na hina hi fanele hi kombisa tintswalo eka lava chachamerisiwaka hi mutwa enyameni.
Endla Ndzavisiso
it-1-E 266
Malepfu
Emikarhini ya khale vanhu va le Vuxeni ku katsa ni Vaisrayele a va teka wanuna la nga ni malepfu a xiximeka swinene. Nawu wa Xikwembu a wu alela Vaisrayele ku tsema ‘misisi ya le tlhelo ka nhloko,’ leyi kumekaka exikarhi ka ndleve ni tihlo swin’we ni ku tsema emakumu ka malepfu. (Lv 19:27; 21:5) Leswi a swi tolovelekile eka vukhongeri bya vahedeni.
JUNE 13-19
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 SAMUWELE 11-12
“U Nga Pfumeleli Ku Navela Ko Biha Ku Ku Lawula”
Balekelani Mintlhamu Ya Sathana!
10 Makwanga ma endle leswaku Hosi Davhida a rivala hinkwaswo leswi Yehovha a n’wi nyikeke swona, leswi katsaka rifuwo, xikhundlha ni ku va ni matimba yo hlula valala vakwe vo tala. U pfumerile leswaku Xikwembu xi n’wi nyike tinyiko to ‘tala ngopfu lerova a nge swi koti ku swi rungula!’ (Ps. 40:5) Kambe siku rin’wana, Davhida u rivarile leswi Yehovha a n’wi nyikeke swona. A a lava swo tlula leswi a a ri na swona. Hambileswi a a ri ni vavasati vo tala kambe u sungule ku navela nsati wa wanuna un’wana. Vito ra wansati yoloye a ku ri Bati-xeba naswona nuna wakwe a ku ri Uriya lowa Muheti. Davhida u etlele na Bati-xeba nsati wa Uriya naswona u tikile. Leswi a swi endleke a swi bihe ngopfu kambe endzhaku u endle nileswaku Uriya a dlayiwa. (2 Sam. 11:2-15) Xana a a ehleketa yini? Xana a a ehleketa leswaku Yehovha a nge swi voni? Hambileswi a tirheleke Yehovha hi ku tshembeka malembe yo tala kambe makwanga ma endle leswaku a weriwa hi makhombo. Hi ku famba ka nkarhi u phofule swidyoho swakwe a tlhela a hundzuka. A a tsake ngopfu loko Yehovha a n’wi rivalela!—2 Sam. 12:7-13.
Lexi Endlaka Hi Tiveka eHansi Ka Yehovha
15 Yehovha a nga nyikanga Davhida vutihlamuleri byo va nhloko ya ndyangu ntsena kambe u n’wi nyike ni vutihlamuleri byo rhangela tiko ra Israyele. Leswi Davhida a ri Hosi, a a ri ni vulawuri byo tala. Kambe u tshame a tirhisa vulawuri byakwe hi ndlela yo biha ni ku endla swihoxo leswikulu. (2 Sam. 11:14, 15) Kambe u kombise leswaku u tiveke ehansi ka Yehovha hi ku amukela ndzayo. U khongele eka Yehovha hi mbilu hinkwayo. U tlhele a tirhisa ndzayo leyi Yehovha a n’wi nyikeke yona. (Ps. 51:1-4) Nakambe u kombise leswaku wa titsongahata hi ku amukele switsundzuxo leswi humaka ni le ka vavasati. (1 Sam. 19:11, 12; 25:32, 33) Davhida u dyondze eka swihoxo leswi a swi endleke naswona u tlhele a sungula ku rhangisa ntirho wa Yehovha evuton’wini byakwe.
Pfumelela Milawu Ni Misinya Ya Milawu Ya Xikwembu Yi Letela Ripfalo Ra Wena
7 A hi fanelanga hi rhanga hi ku xupuriwa hikwalaho ko tlula milawu ya Xikwembu leswaku hi ta dyondza ku yingisa. Hi nga dyondza eka swihoxo swa van’wana lava swidyoho swa vona swi tsariweke eRitweni ra Xikwembu. Swivuriso 1:5 yi ri: “Munhu wo tlhariha u ta yingisa a tlhela a amukela swiletelo leswi engetelekeke.” Entiyisweni hi kuma switsundzuxo leswinene leswi humaka eka Xikwembu loko hi hlaya ni ku anakanyisisa hi vutomi bya vanhu lava kumekaka eBibeleni. Hi xikombiso, anakanya hi gome leri Hosi Davhida a veke na rona, loko a tsandzeke ku yingisa nawu wa Yehovha kutani a endla vuoswi na Bati-xeba. (2 Sam. 12:7-14) Loko hi ri karhi hi dyondza ni ku anakanyisisa hi rungula leri, hi nga ha tivutisa hi ku: ‘Xana Hosi Davhida a ta va a byi papalate njhani vuyelo byo vava lebyi tisiweke hi ku endla vuoswi na Bati-xeba? Loko ndzo langutana ni ndzingo lowu fanaka, xana ndzi nga swi kota ku wu hlula? Xana ndzi ta baleka ku fana na Yosefa kumbe ndzi ta tinyikela ku fana na Davhida?’ (Gen. 39:11-15) Loko hi anakanyisisa hi vuyelo byo biha lebyi tisiwaka hi xidyoho, hi ta dyondza ku ‘venga leswo biha.’
Endla Ndzavisiso
it-1-E 590 ¶1
Davhida
Leswi Yehovha a a langutile, u paluxe swiendlo hinkwaswo swo biha. Loko Yehovha a a lo pfumelela leswaku mhaka ya Davhida na Bati-xeba yi ahluriwa hi vaavanyisi hi ku ya hi Nawu wa Muxe, vadyohi havambirhi a va ta va va dlayiwile naswona n’wana wa vona wa vuoswi a a ta va a love ni mana wakwe. (Dt 5:18; 22:22) Kambe Yehovha u tamele mhaka leyi hi yexe naswona u kombise Davhida tintswalo hikwalaho ka ntwanano wa Mfumo (2Sa 7:11-16), hikwalaho ka leswi Davhida na yena a tshameke a kombisa tintswalo (1Sa 24:4-7; ringanisa na Yk 2:13) ni hikwalaho ka leswi Xikwembu xi xiyeke ku hundzuka ka vadyohi lava. (Ps 51:1-4) Kambe a va wu balekelanga hi ku helela nxupulo. Hi ku tirhisa muprofeta Nathani, Yehovha u te: “Waswivo! Ndzi tisa khombo endlwini ya wena.”—2Sa 12:1-12.
JUNE 20-26
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 SAMUWELE 13-14
“Vutianakanyi Bya Aminoni Byi N’wi Vangele Khombo”
it-1-E 32
Absalomu
Ku Dlayiwa Ka Aminoni. Ku saseka ka Tamari sesi wa Absalomu, ku endle leswaku Aminoni makwavo wakwe hi tatana a n’wi navela. Aminoni u ti vabyisile ivi a endla leswaku ku rhumeriwa Tamari a ta n’wi endlela swakudya kutani a n’wi pfinya. Rirhandzu ra Aminoni ri hundzuke rivengo hiloko a endla leswaku Tamari a hlongoriwa. Tamari u handzule xiambalo xakwe, lexi a xi ambariwa hi vana va hosi lava nga si tshamaka va etlela ni wanuna, hiloko a hlangana na Absalomu a tichele nkuma enhlokweni. Absalomu u hatle a swi xiya leswaku i Aminoni loyi a n’wi endleke nsele hikuva a a swi tiva leswaku Aminoni a a n’wi navela. Absalomu u byele sesi wakwe leswaku a miyela ni mhaka leyi kutani u n’wi teke a ya tshama na yena endlwini yakwe.—2Sa 13:1-20.
Hlakulela Mfanelo Ya Ku Tikhoma
11 Bibele yi boxa swikombiso swa vanhu lava tsandzekeke ku tikhoma loko swi ta etimhakeni ta masangu. Yi tlhela yi boxa vuyelo byo biha lebyi va byi kumeke hikwalaho ko tsandzeka ku tikhoma. Loko u langutane ni xiyimo lexi fanaka ni xa Kim i swinene ku anakanyisisa hi leswi humeleleke jaha leri nga tlharihangiki leri boxiwaka eka Swivuriso ndzima 7. Nakambe anakanya hi leswi Aminoni a swi endleke ni vuyelo byo biha lebyi veke kona hikwalaho ka swona. (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32) Vatswari va nga pfuna vana va vona leswaku va va ni mfanelo ya ku tikhoma ni vutlhari loko swi ta etimhakeni ta ku rhandzana hi ku bula na vona hi marungula lawa ya Bibele eka vugandzeri bya ndyangu.
it-1-E 33 ¶1
Absalomu
Endzhaku ka malembe mambirhi. Ku fike nkarhi wo tsemeta tinyimpfu, nkarhi wo endla nkhuvo kutani Absalomu a endla nkhuvo eBali-hazoro kwalomu ka 22 km (14 mi) ku ya en’walunguvuxa bya Yesusalema, a rhamba vana va hosi ku katsa na Davhida. Loko tata wakwe a ala ku ta, Absalomu u kombele leswaku ku ta mativula yakwe ku nga Aminoni. (Swiv 10:18) Le nkhubyeni, loko “mbilu ya Aminoni yi tsakisiwe hi vhinyo,” Absalomu u lerise malandza yakwe leswaku ma n’wi dlaya. Vana lavan’wana va tlhelele eYerusalema kambe Absalomu u balekele eka kokwa wakwe wa Muasiriya emfun’weni wa Gexura hi le vuxeni bya Nambu wa Galeliya. (2Sa 13:23-38) “Banga” leri muprofeta Nathani a a profete ha rona se a ri fikile ‘endyangwini’ wa Davhida naswona a ra ha ta ya emahlweni ri va kona vutomi bya yena hinkwabyo.—2Sa 12:10.
Endla Ndzavisiso
Ku Saseka Loku Nga Ka Nkoka Swinene
Ku hambana na yena, anakanya hi Absalomu un’wana wa vana va Davhida. A a ri wanuna loyi a a nga rhandziwi hambileswi a a sasekile. Bibele yi vula leswi landzelaka ha yena: “Loko ku ringanisiwa na Absalomu a ku nga ri na munhu loyi a a saseke ku fana na yena etikweni hinkwaro ra Israyele loyi a a ta ndhundhuzeriwa hi ndlela yoleyo. Ku sukela enkondzweni wa nenge ku ya ethavathaveni, a a nga ri na xivati.” (2 Samuwele 14:25) Hambiswiritano, ku navela ka Absalomu xikhundlha ku n’wi susumetele leswaku a xandzukela tata wakwe kutani a teka vuhosi hi nkani. Nakambe u pfinye tinhlantswa ta tata wakwe. Hikwalaho ka sweswo, Absalomu u endle leswaku Xikwembu xi n’wi karihela naswona u fe ku fana ni mbyana.—2 Samuwele 15:10-14; 16:13-22; 17:14; 18:9, 15.
Xana u titwa u n’wi rhandza Absalomu? Nikatsongo! A a nga rhandzeki. Ku saseka ka yena a ku swi kotanga ku tumbeta ku tikukumuxa ni ku pfumala ka yena ku tshembeka kumbe ku sivela leswaku a nga lovisiwi. Hi hala tlhelo, Bibele yi tamele swikombiso swa vanhu vo tala vo tlhariha, lava rhandzekaka kambe ku nga vuriwiki nchumu malunghana ni ku saseka ka vona. Entiyisweni, nchumu lowu nga wa nkoka swinene a ku ri ku saseka ka vona ka le ndzeni.
JUNE 27–JULY 3
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 SAMUWELE 15-17
“Absalomu U Xandzukile Hileswi A A Tikukumuxa”
it-1-E 860
Mutsutsumi Wa Le Mahlweni
A ku ri ndhavuko ku va vatsutsumi va rhanga emahlweni ka kalichi ya le vuhosini leswaku va ya lunghiselela swin’we ni ku tivisa hi ta ku ta ka hosi va tlhela va yi pfuna. (1Sa 8:11) Hi ku fambisana ni ndhavuko wolowo, leswaku Absalomu na Adoniya va tikumela xindzhuti ni nseketelo eka ku xandzuka ka vona, va tilavele vatsutsumi va 50 leswaku va tsutsuma emahlweni ka tikalichi ta vona.—2Sa 15:1; 1Th 1:5.
Tirhela Xikwembu Lexi Nyikaka Ntshunxeko
5 Bibele yi ni swikombiso swo tala swa vanhu lava kuceteleke van’wana ku endla swilo swo biha. Un’wana wa vona i Absalomu n’wana wa Hosi Davhida. Absalomu a a ri mpohlo. Hambiswiritano, ku fana na Sathana, hi ku famba ka nkarhi u pfumelele makwanga ma akela embilwini yakwe lerova a sungula ku navela vuhosi bya tata wakwe hambileswi a a nga ri mudyandzhaka. Kutani hi vukanganyisi u tiendle onge u lava ku pfuna Vaisrayele-kulobye, a vula hi ndlela yo gega leswaku vayimeri va hosi a va na mhaka na vona. Ku fana ni leswi Diyavulosi a swi endleke entangeni wa Edeni, Absalomu u tiendle onge u lava ku pfuna vanhu kambe hi hala tlhelo a onha tata wakwe vito.—2 Sam. 15:1-5.
it-1-E 1083-1084
Hebroni
Endzhaku ka malembe yo karhi, Absalomu n’wana wa Davhida u tlhelele eHebroni laha a nga endla makungu ya ku tekela tata wakwe vuhosi. (2Sa 15:7-10) Kumbexana leswi endleke Absalomu a hlawule ku sungula riendzo rakwe ro kuma vuhosi emutini lowu, hileswi muti wa Hebroni wu tshameke wu va ni matimu yo va ntsindza wa Yuda ni hileswi Absalomu a velekeriweke kona. Hi ku famba ka nkarhi, Hosi Rehobuwama ntukulu wa Davhida, u pfuxete muti wa Hebroni. (2Tk 11:5-10) Endzhaku ka loko Vababilona va hirimuxe muti wa Yuda, loko Vayuda va ha ku vuya hi le vuhlongeni, van’wana va vona va fike va tshama eHebroni (Kiriyati-araba).—Neh 11:25.
Endla Ndzavisiso
Xana U Na Vuxokoxoko Hinkwabyo?
11 Na hina, hi nga ha khomiwa hi ndlela yo biha hikwalaho ka leswi ku hangalasiweke xiviko lexi nga helelangiki kumbe lexi nga riki na vuxokoxoko hinkwabyo hi hina. Xiya xikombiso xa Hosi Davhida na Mefiboxete. Davhida u kombise malwandla ni musa eka Mefiboxete hi ku n’wi nyika ndhawu hinkwayo ya kokwa wakwe Sawulo leyi a yi tekile. (2 Sam. 9:6, 7) Hambiswiritano, endzhakunyana Davhida u kume xiviko xo biha mayelana na Mefiboxete. Handle ko kumisisa vuxokoxoko hinkwabyo, Davhida u tekele Mefiboxete ndzhaka yakwe hinkwayo. (2 Sam. 16:1-4) Davhida u xiye leswaku a endle xihoxo endzhaku ka loko a vulavurisane na Mefiboxete naswona u tlherisele Mefiboxete ndzhaka yakwe. (2 Sam. 19:24-29) Vubihi byo tano a byi ta va byi papalatiwile loko Davhida a a sungule hi ku lava vuxokoxoko hinkwabyo ematshan’weni yo endla xiboho hi magugu a nga ri na vuxokoxoko lebyi heleleke.