Swikombo Swa Mikandziyiso Leyi Nga Eka Xibukwana Xa Nhlengeletano Ya Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wo Chumayela
© 2022 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
MARCH 6-12
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 1 TIKRONIKA 23-26
“Tempele Yi Va Ndhawu Leyi Hlelekeke”
it-2-E 241
Valevhi
Ntirho wa va Levhi a wu hleleke kahle hi nkarhi wa ku fuma ka Davhida, a a hlawule tindhuna ta ntirho, tindhuna, vaavanyisi, varindzi va tigede, ni valanguteri va xuma swin’we ni van’wana vo tala leswaku va pfuna vaprista etempeleni, eswivaveni ni le makamareni yo dyela loko ku ri karhi ku endliwa magandzelo, ntirho wo basisa, ntirho wo pima ni mitirho yin’wana yo rindza. Valevhi lava a va ri vatlangi va swichayachayana a va hleriwe hi mitlawa ya 24 ku fana ni ndlela leyi vaprista a va hleriwe hayona naswona a va tirha hi ku cincacincana. Mitirho a yi aviwa hi ku tirhisa vuhlolotwana. Emhakeni ya ntlawa wa varindzi va tigede lava va faneleke va rindza gede yo karhi a va averiwa hi ndlela leyi fanaka.—1Tk 23, 25, 26; 2Tk 35:3-5, 10.
it-2-E 686
Vaprista
Eka mitirho ya le tempeleni vaprista a va hleriwe ku tirha ehansi ka valanguteri vo hambanahambana. Mitirho yin’wana a yi aviwa hi ku tirhisa vuhlolotwana. Ntlawa ha un’we eka leya 24 a wu tirha kan’we hi vhiki leswi a swi endla wu averiwa ntirho kambirhi hi lembe. Swi le rivaleni leswaku vaprista hinkwavo a va tirha hi nguva ya mikhuvo loko vanhu va magidi va hlengeletanile leswaku va nyikela magandzelo, hilaha va endleke hakona loko ku nyiketeriwa tempele. (1Tk 24:1-18, 31; ringanisa na 2Tk 5:11; 29:31-35; 30:23-25; 35:10-19.) Muprista a a pfumeleriwa ku tirha hi mikarhi yin’wana, ntsena loko a taka a nga kavanyeti ntirho lowu vaprista lava averiweke va wu endlaka. Hi ku ya hi ndhavuko wa varabi, hi nkarhi lowu Yesu a a ha ri laha misaveni vaprista a va tele lerova ntirho lowu a wu endliwa hi vhiki a wu averiwe mindyangu leyi nga eka ntlawa ha un’we, ndyangu wun’wana a wu tirha siku rin’we kumbe ku tlula hi ku ya hi nhlayo ya wona.
it-2-E 451-452
Vuyimbeleri
Loko ku lunghiseleriwa tempele ya Yehovha, Davhida u hlawule 4 000 wa Valevhi leswaku va tirha ku chaya swichayachayana. (1Tk 23:4, 5) Exikarhi ka vona, a ku ri ni 288 wa lava a va ri ni vuswikoti ‘lava a va leteriwile leswaku va yimbelelela Yehovha.’ (1Tk 25:7) Lunghiselelo leri hinkwaro a ri languteriwa hi vavanuna vanharhu lava nga ni vutshila, Asafa, Hemani na Yedutani (loyi ku vuriwaka leswaku a a tlhela a vitaniwa Ethani). Leswi vavanuna lava a va ri vatukulu va vana va Levhi va majaha, Gerixomu, Kohata na Merari, a swi vula leswaku tindhuna tinharhu ta ndyangu wa Levhi a ti ri ni vayimeri eka nhlangano wo chaya swichayachayana etempeleni. (1Tk 6:16, 31-33, 39-44; 25:1-6) Vana va majaha va vavanuna lava vanharhu a va ri 24 naswona hinkwavo ka vona a va ri swin’we ni lava 288 lava nga ni vuswikoti byo chaya swichayachayana. N’wana un’wana ni un’wana wa jaha a a hlawuriwa hi ku tirhisa vuhlolotwana leswaku a rhangela ntlawa wo karhi wa vachayi va swichayachayana. Eka lava a va rhangela a ku ri ni 11 wa lava a va ri ni “vuswikoti,” lava a va hlawuriwe eka vana vakwe vamajaha swin’we ni le ka Valevhi van’wana. Hikwalaho a ku ri ni 288 ([1 + 11] × 24 = 288) wa vachayi va swichayachayana va Valevhi lava nga ni vuswikoti, ku fana ni vaprista, a ku ri ni mitlawa ya 24 leyi a yi tirha ku letela. Loko vadyondzi hinkwavo lava saleke va 3 712 vo aviwa, ntlawa ha un’we a wu ta va ni vavanuna vo tlula 155 eka mitlawa leyi ya 24, leswi vulaka leswaku a ku ri ni Valevhi va 13 eka swiyenge swo hambanahambana swo dyondzisa ni ku letela ku chaya eka loyi a nga ni vuswikoti. (1Tk 25:1-31) Leswi timhalamhala a ti chayiwa hi vaprista, a va ta va ntlawa wun’we ni Valevhi lava a va chaya swichayachayana.—2Tk 5:12; ringanisa na Tin 10:8.
it-1-E 898
Varindzi Va Tigede
Etempeleni. Loko Hosi Davida a nga se fa u hlele Valevhi ni vatirhi va le tempeleni ku katsa ni varindzi va tigede lava a va ri 4 000. Hi ku ya hi ndlela leyi va nga aviwa hayona a va tirha masiku ya nkombo hi ku siyerisana. Ntirho wa vona a ku ri ku rindza yindlu ya Yehovha va tlhela va tiyiseka leswaku tinyangwa ta pfuriwa ni ku tlhela ti pfariwa hi nkarhi lowu faneleke. (1Tk 9:23-27; 23:1-6) Handle ka ntirho wo rindza, van’wana a va tirha ku langutela minyikelo leyi a yi tisiwa hi vanhu leswaku yi tirhisiwa etempeleni. (2Th 12:9; 22:4) Hi ku famba ka nkarhi, loko muprista lonkulu Yoyada a hlawule Yehowaxi leswaku a va hosi, ku hlawuriwe varindzi leswaku va rindza tigede ta tempele leswaku va sirhelela Yehowaxi eka Hosi ya xisati Ataliya loyi a a lava ku hlunga vuhosi. (2Th 11:4-8) Loko Hosi Yosiya a ri karhi a fayetela swifaniso leswi a va swi tirhisa ku gandzela, varindzi va tinyangwa va pfunetile hi ku susa swingolongondzwana leswi a swi tirhisiwa evugandzerini bya Bali. Va swi humesile va ya swi hisela ehandle ka muti.—2Th 23:4.
Endla Ndzavisiso
Vugandzeri Bya Ntiyiso Byi Ta Ku Endla U Tshama U Tsakile
10 Loko hi yimbelela swin’we na vamakwerhu hi va hi gandzela Yehovha. (Ps. 28:7) Vaisrayele a va teka ku yimbelela ku ri xiphemu xa nkoka xo gandzela Yehovha. Hosi Davhida u hlawule Valevhi va 288 leswaku va yimbelela etempeleni. (1 Tikr. 25:1, 6-8) Namuntlha hi nga kombisa leswaku hi rhandza Xikwembu hi ku yimbelela tinsimu to dzunisa. A swi kali swi lava hi va swilombe. Xiya mhaka leyi: “Hi endla swihoxo ko tala” loko hi vulavula kambe sweswo a swi hi siveli leswaku hi vulavula evandlheni kumbe loko hi ri karhi hi chumayela. (Yak. 3:2) Hilaha ku fanaka, hi nga dzunisa Yehovha hi ku yimbelela swi nga ri na mhaka leswaku hi ni vuswikoti byo fikela kwihi.
MARCH 13-19
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 1 TIKRONIKA 27-29
“Xitsundzuxo Xa Rirhandzu Xa Tatana Lexi Yaka Eka N’wana”
Ku Hlayisa Mfungho Wa Hina Wa Vukreste
9 Khorwiseka leswaku leswi Bibele yi swi dyondzisaka i ntiyiso. Mfungho wa hina wa ku va malandza ya Yehovha wu nga tsana loko wu nga sekeriwanga hilaha ku tiyeke eka vutivi bya Matsalwa. (Vafilipiya 1:9, 10) Mukreste un’wana ni un’wana—lontsongo kumbe lonkulu—u fanele a tikhorwisa hilaha ku enerisaka leswaku leswi a swi pfumelaka hakunene i ntiyiso hilaha wu nga hakona eBibeleni. Pawulo u khutaze vapfumeri-kulobye a ku: “Tiyisekani hi swilo hinkwaswo; khomelelani swi tiya eka leswinene.” (1 Vatesalonika 5:21) Vakreste lava ha riki vantshwa lava tshamaka emindyangwini leyi chavaka Xikwembu va fanele va swi xiya leswaku a va nge vi Vakreste va ntiyiso hikwalaho ka ripfumelo ra vatswari va vona. Davhida, tata wa Solomoni u n’wi khutaze ku “tiva Xikwembu xa tata wa [yena a] xi tirhela hi mbilu leyi heleleke.” (1 Tikronika 28:9) A swi ta va swi nga enelanga leswaku Solomoni loyi a a ha ri ntsongo a hlalela tata wakwe loko a tiyisa ripfumelo rakwe eka Yehovha. A a fanele a tiva Yehovha hi yexe, naswona u swi endlile sweswo. U kombele Xikwembu a ku: “Sweswi ndzi nyike vutlhari ni vutivi leswaku ndzi huma ni ku nghena emahlweni ka vanhu lava.”—2 Tikronika 1:10.
Hambeta U Tirhela Yehovha Hi Mbilu Leyi Heleleke
13 Dyondzo leyi hi yi kumaka yi le rivaleni. Hambileswi swi bumabumeriwaka ku ya eminhlanganweni ya vandlha ni le nsin’wini, kambe ku tirhela Yehovha hi mbilu leyi heleleke a swi vuli ku endla swilo sweswo ntsena. (2 Tikr. 25:1, 2, 27) Loko Mukreste o hambeta a swi rhandza hi mbilu hinkwayo “swilo swa le ndzhaku,” ku nga swilo swo karhi swa vutomi swa misava leyi, vuxaka byakwe ni Xikwembu byi nga va ekhombyeni. (Luka 17:32) Kutani, leswaku hi kota ku xi tirhela hi mbilu leyi heleleke, hi fanele hi ‘nyenya swilo swo homboloka kutani hi namarhela swilo leswinene,’ loko hi endla tano hi ta va lava “fanelekaka kahle emfun’weni wa Xikwembu.” (Rhom. 12:9; Luka 9:62) Hikokwalaho, hinkwerhu a hi fanelanga hi pfumelela swilo swa misava ya Sathana leswaku swi hi sivela ku tirhela Xikwembu hi mbilu leyi heleleke, ku nga khathariseki leswaku swi nga ha tikomba swi tsakisa ku fikela kwihi.—2 Kor. 11:14; hlaya Vafilipiya 3:13, 14.
“Vana Ni Xivindzi . . . Naswona U Teka Goza”
20 Hosi Davhida u khutaze Solomoni leswaku Yehovha u ta va na yena ku fikela loko ntirho wo aka tempele wu hela. (1 Tikr. 28:20) Leswi marito ya tata wakwe a ma dzike emianakanyweni ni le mbilwini yakwe, Solomoni a nga ku pfumelelanga ku kala ntokoto kumbe ku va ntsongo swi n’wi sivela ku hetisisa ntirho wolowo. U kombise xivindzi lexikulu ivi a sungula ku tirha hi matimba naswona hi mpfuno wa Yehovha u kote ku heta tempele yoleyo leyi a yi ri yikulu swinene hi malembe ya nkombo ni hafu.
21 Hilaha Yehovha a pfuneke Solomoni hakona na hina u ta hi pfuna leswaku hi va ni xivindzi ni ku hetisisa vutihlamuleri bya hina endyangwini ni le vandlheni. (Esa. 41:10, 13) Loko hi kombisa xivindzi evugandzerini bya Yehovha hi nga tiyiseka leswaku u ta hi katekisa sweswi ni le nkarhini lowu taka. Kutani “vana ni xivindzi . . . naswona u teka goza.”
Endla Ndzavisiso
Ku Va Munghana Wa Xiviri Loko Munghana Wa Wena A Endla Swihoxo
Davhida a a ri ni vanghana van’wana lava a va n’wi seketela hi ku tshembeka hambiloko a langutana ni maxangu. Un’wana wa vanghana volavo a ku ri Huxayi, loyi Bibele yi n’wi hlamuselaka tanihi “nakulobye wa Davhida.” (2 Sam. 16:16; 1 Tikr. 27:33) Swi nga ha endleka leswaku a ri ndhuna ya le hubyeni, leyi a yi ri munghana wa hosi naswona minkarhi yin’wana a yi lulamisa timhaka ta xihundla.
Loko Absalomu n’wana wa Davhida a lave ku teka vuhosi bya tata wakwe, Vaisrayele vo tala va yime na yena kambe Huxayi u seketele Davhida. Loko Davhida a balekile, Huxayi u ye eka yena. Davhida u twe ku vava swinene hileswi a xengiweke hi n’wana wakwe swin’we ni vanghana vakwe lava a va tshemba. Hambiswiritano, Huxayi u tshame a tshembekile naswona a a tiyimisele ku veka vutomi byakwe ekhombyeni hi ku kavanyeta kungu ro lava ku dlaya Davhida. Huxayi a nga endlanga sweswo hileswi a ku ri ntirho wakwe kambe hikwalaho ka leswi a a ri munghana wa Davhida wo tshembeka.—2 Sam. 15:13-17, 32-37; 16:15–17:16.
MARCH 20-26
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 TIKRONIKA 1-4
“Hosi Solomoni A Endla Xiboho Xa Vuphukuphuku”
it-1-E 174 ¶5
Vuthu
Hi nkarhi wa ku fuma ka Solomoni vuthu ra Vairayele ri ve ni matimu lamantshwa. Eka mfumo wakwe a ku ri ni ku rhula, hambiswiritano, u engetele tihanci ni makalichi. Tihanci leti ti xaviwe eEgipta. Emutini hinkwawo a ku fanele ku akiwa tindhawu leti a ku ta vekiwa switirhisiwa swa nyimpi. (1Th 4:26; 9:19; 10:26, 29; 2Tk 1:14-17) Hambiswitano, Yehovha a nga swi katekisanga swilo sweswo leswi Solomoni a swi endleke naswona loko a fa, mfumo wu sungule ku avana naswona vuthu ra Israyele ri sungule ku hunguteka. Hi ku famba ka nkarhi Esaya u tsale a ku: “Khombo eka lava yaka eEgipta ku ya lava mpfuno, lava tshembaka tihanci, lava tshembaka makalichi ya nyimpi hi leswi ma nga tala, ni tihanci ta nyimpi hikwalaho ka leswi ti nga ni matimba. Kambe a va n’wi tshembi Mukwetsimi wa Israyele, laswona a va kombeli mpfuno eka Yehovha.”—Esa 31:1.
it-1-E 427
Makalichi
EIsrayele a ku nga se tshama ku va ni makalichi yo tala ya nyimpi ku fikela hi nkarhi wa Solomoni. Xivangelo xa kona a ku ri hi leswi Xikwembu xi nyikeke tihosi xilemukiso xa leswaku a ti fanelanga ti va ni tihanci to tala onge hiloko vuhlayiseki bya tiko byi titshege hi tona. Xipimelo xexo xi endle leswaku makalichi ma nga tirhisiwi ngopfu hikuva tihanci hi tona leti a ti tirhisiwa ku koka makalichi. (De 17:16) Loko Samuwele a lemukisiwa hi khombo leri tihosi a ti ta ri tisela vanhu, u vulavule na vona a ku: “Yi ta teka vana va n’wina va majaha va chayela makalichi.” (1Sa 8:11) Leswi Absalomu na Adoniya a va lava ku hlunga vuhosi, hinkwavo a va ri ni makalichi ni vavanuna va 50 lava a va tsutsuma emahlweni ka tona. (2Sa 15:1; 1Th 1:5) Loko Davhida a hlula hosi ya le Soba, u teke tihanchi to koka makalichi ta 100.—2Sa 8:3, 4; 10:18.
Loko Hosi Solomoni a ri karhi a pfuxeta vuthu ra Israyele u engetele nhlayo ya makalichi yi va 1 400. (1Th 9:19, 22; 2Tk 8:6, 9; 9:25) Yerusalema swin’we ni matiko laman’wana lama a ma tiviwa tanihi miti leyi nga ni makalichi a ma ri ni tindhawu to hlawuleka to khathalela switirhisiwa leswi swa nyimpi.—1Th 9:19, 22; 2Tk 8:6, 9; 9:25.
Endla Ndzavisiso
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Tikronika Ta Vumbirhi
1:11, 12. Xikombelo xa Solomoni xi kombise Yehovha leswaku ku kuma vutlhari ni vutivi hi leswi hosi a yi swi navela hi mbilu ya yona hinkwayo. Entiyisweni swikhongelo swa hina eka Xikwembu swi paluxa leswi timbilu ta hina ti swi navelaka. Hi ta va hi endla kahle loko hi kambisisa swikhongelo swa hina.
MARCH 27–APRIL 2
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 TIKRONIKA 5-7
“Ndzi Ta Yi Rindza, Ndzi Yi Hlayisa Hi Masiku”
Hi Nga Tshiki Ku Hlengeletana
Endzhakunyana, loko Davhida a ri hosi eYerusalema, u kombise ku navela lokukulu ko aka yindlu leyi nga ta vangamisa Yehovha hilaha ku nga heriki. Hambiswiritano, leswi Davhida a a ri wanuna wa nyimpi, Yehovha u n’wi byele leswi: “A wu nge yi aki yindlu ya vito ra mina.” Ematshan’weni ya yena U hlawule Solomoni n’wana wa Davhida leswaku a aka tempele. (1 Tikronika 22:6-10) Solomoni u khangule tempele hi 1026 B.C.E., endzhaku ko yi aka malembe ya nkombo ni hafu. Yehovha u amukele muako lowu hi ku vula leswi: “Ndzi hlawulekise yindlu leyi u yi akeke hi ku veka vito ra mina kwalaho hilaha ku nga riki na makumu; kunene mahlo ya mina ni mbilu ya mina swi ta va kwalaho nkarhi hinkwawo.” (1 Tihosi 9:3) Loko Vaisrayele va tshama va tshembekile, Yehovha a a ta tsakela yindlu yoleyo. Hambiswiritano, loko va nga endli leswinene, Yehovha a a nga ha ta yi tsakela ndhawu yoleyo naswona ‘yindlu leyi a yi ta va nhulu ya marhumbi.’—1 Tihosi 9:4-9; 2 Tikronika 7:16, 19, 20.
it-2-E 1077-1078
Tempele
Matimu. Tempele leyi yi ve kona ku fikela hi 607 B.C.E., loko yi lovisiwa hi vuthu ra Babilona hi nkarhi wa ku fuma ka Hosi Nebukadnetsara. (2Th 25:9; 2Tk 36:19; Yr 52:13) Hikwalahokaleswi Vaisrayele va sunguleke ku katseka eka vukhongori bya mavunwa, Xikwembu xi pfumelele matiko leswaku ma hlasela Yudha na Yerusalema, mikarhi yin’wana a va va tekela ni xuma lexi a xi ri etempeleni. Tempele a yi nga ha khathaleriwi. Endzhaku ka malembe ya 33 tempele yi nyiketeriwile, emasikwini ya Rehobuwama, Hosi Xixaka wa le Egipta u va hlaserile kutani a teka xuma (993 B.C.E.) lexi a xi ri etempeleni. (1Th 14:25, 26; 2Tk 12:9) Hosi Asa (977-937 B.C.E.) a a yi xixima yindlu ya Yehovha kambe leswi a a lava ku sirhelela Yerusalema, hi vuphukuphuku u kombele Hosi Beni-hadadi wa le Siriya hi ku n’wi nyika silivhere ni nsuku leswi a swi ri endhawini yo hlayisela xuma etempeleni leswaku a herisa ntwanano wakwe na Hosi Baxa wa le Israyele.—1Th 15:18, 19; 2Tk 15:17, 18; 16:2, 3.
Endla Ndzavisiso
Xi Tiva “Mbilu Ya Vana Va Vanhu”
Xikhongelo xa Solomoni xi nga hi chavelela. Swi nga ha endleka leswaku vanhu va nga yi twisisi hi ku helela ndlela leyi hi titwaka ha yona, ‘khombo ra hina’ ni ku ‘vaviseka ka hina.’ (Swivuriso 14:10) Kambe Yehovha u tiva timbilu ta hina naswona wa khathala swinene hi hina. Loko hi n’wi byela leswi nga etimbilwini ta hina hi xikhongelo, leswi swi ta hi pfuna leswaku hi kota ku langutana ni swiphiqo swa hina. Bibele yi ri: “Mi lahlela ku vilela hinkwako ka n’wina eka xona, hikuva xa mi khathalela.”—1 Petro 5:7.
APRIL 10-16
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 TIKRONIKA 8-9
“A A Teka Vutlhari Byi Ri Bya Nkoka”
Loko Ku Ri Ni Moya Wa Ku Hanana
Ina, hosi ya xisati ya le Xeba yi tirhise nkarhi wo tala ni ku endla matshalatshala lamakulu leswaku yi endzela Solomoni. Handle ko kanakana, Xeba a yi ri laha namuntlha ku vuriwaka Riphabliki ra Yemen; kutani hosi ya xisati ni vaheleketi va yona lava a va khandziye tikamela va fambe ku tlula 1 600 wa tikhilomitara va ya eYerusalema. Hilaha Yesu a vuleke hakona, “yi te yi huma emakun’wini ya misava.” Ha yini hosi ya xisati ya le Xeba yi endle matshalatshala lawa lamakulu? Ngopfu-ngopfu a yi tele ku ta “twa vutlhari bya Solomoni.”—Luka 11:31.
Riendzo Leri Vuyeriseke Hakunene
Ntiyiso hi leswaku, hosi ya xisati yi fike Yerusalema “yi lanḍiwa hi v̌anhu la’v̌o tala ngopfu, v̌a ri ni tikamela le’ti rwalaka miri ya risuna, ni nsuku lo’wu teleke ngopfu, ni maribye ya risima.” (1 Tihosi 10:2a) Van’wana va vula leswaku “v̌anhu la’v̌o tala ngopfu” a va katsa malandza lama hlomeke lawa a ma n’wi heleketa. Leswi swa twala, loko hi tsundzuka leswaku hosi ya xisati a yi xiximeka swinene naswona a yi famba ni swilo swa risima swa ntikelo wa makume ya timiliyoni ta tirhandi.
Hambiswiritano, xiya leswaku hosi ya xisati yi twe hi ndhuma ya Solomoni malunghana ‘ni v̌ito ra Yehova.’ Kutani leri a ku nga ri riendzo ra swa mabindzu. Entiyisweni nkosikazi a yi tela ngopfu-ngopfu ku ta twa hi vutlhari bya Solomoni—kumbexana hambi ku ri ku dyondza swin’wana hi Xikwembu xa yena, Yehovha. Tanihi leswi swi tikombaka onge a a ri ntukulu wa Xeme kumbe Ham, lava a va ri vagandzeri va Yehovha, swi nga ha endleka a rhandze ku tiva hi vukhongeri bya vakokwa wakwe.
Riendzo Leri Vuyeriseke Hakunene
Hosi ya xisati ya le Xeba yi tsakisiwe swinene hi vutlhari bya Solomoni ni ku humelela ka mfumo wakwe lerova “[yi] hela moya hi ku hlamala.” (1 Tihosi 10:4, 5) Van’wana va teka xivulwa lexi xi vula leswaku u sale “a nga ha hefemuli.” Xidyondzi xin’wana xi kale xi ringanyeta leswaku u titivarile! Ku nga khathariseki leswaku ku endleke yini, hosi ya xisati a yi hlamarisiwe hi leswi yi swi voneke ni ku swi twa. Malandza ya Solomoni yi ma vule lama tsakeke hi ku kota ku twa vutlhari bya hosi naswona yi dzunise Yehovha hi ku veka Solomoni exiluvelweni xa vuhosi. Kutani yi nyike hosi tinyiko leti durhaka, laha ntsengo wa nsuku hi woxe, hi ku ya hi mpimanyeto wa namuntlha, a wu ri kwalomu ka R247 600 000. Solomoni na yena u humese ta yena tinyiko, a nyika hosi ya xisati “hikwaŝo leŝi yi ŝi nav̌eleke ni leŝi yi ŝi kombeleke.”—1 Tihosi 10:6-13.
it-2-E 990-991
Solomoni
Endzhaku ka loko hosi ya xisati yi vone tempele yo saseka ni yindlu ya Solomoni, tafula rakwe, vacheri va swakunwa ni maambalelo ya vona ni magandzelo yo hisiwa lama a ma endliwa nkarhi ni nkarhi, “yi namba yi hela matimba hi ku hlamala,” kutani yi ku, “waswivo, leswi ndzi byeriweke swona a swi tati ni xandla. U swi tlula ekule leswi ndzi byeriweke swona hi vutlhari bya wena ni rifuwo ra wena.” Kutani yi ya emahlweni yi vula leswaku ma tsaka malandza lama tirhelaka hosi yo fana na yena. Hikwalahokasweswo, yi dzunise Yehovha hi leswi a rhandzeke Israyele hi ku hlawula Solomoni leswaku a va Hosi a tlhela a endla swiboho swa vuavanyisi ni vululami.—1Th 10:4-9; 2Tk 9:3-8.
Endla Ndzavisiso
it-2-E 1097
Xiluvelo
Eka swiluvelo swa vafumi va le Israyele i xiluvelo xa Solomoni ntsena lexi hlamuseriwaka hi vuenti. (1Th 10:18-20; 2Tk 9:17-19) Swi vonaka onge a xi ri ‘eRikupakupeni ra Xiluvelo,’ ku nga yin’wana ya miako leyi nga ehenhla ka ntshava ya Moriya eYerusalema. (1Th 7:7) A ku ri ‘xiluvelo lexikulu lexi endliweke hi timhondzo ta tindlopfu xi namekiwe nsuku wa xiyimo xa le henhla, endzhaku ka xona a ku ri ni xisirhelelo xa xirhendzevutana ni swo tishega mavoko.’ Hambileswi timhondzo ti nga ha vaka ti tirhisiwile ku endla xitulu lexi xa vuhosi, loko ku landzeriwa ndlela leyi hakanyingi tempele a yi endliwa hayona, swi vonaka onge xi nga ha va xi endliwe hi ntsandza, xi namekiwa nsuku wa xiyimo xa le henhla kutani xi khavisiwa hi nxaxamelo wa timhondzo ta tindlopfu. Loko munhu a xi languta, a a ta vona onge xi endliwe hi timhondzo ta tindlopfu ni nsuku. Endzhaku ko vulavula hi switepisi swa tsevu swo ya exiluveleni, tsalwa ri ya emahlweni ri ku: “a ku yime swifaniso swa tinghala timbirhi ematlhelo ka swo tshega mavoko. A ku vekiwe swifaniso swa tinghala swa 12 ehenhla ka switepisi swa tsevu, xitepisi xin’wana ni xin’wana a xi ri ni nghala hala ni hala.” (2Tk 9:17-19) Swifaniso swa tinghala a swi kombisa leswaku mufumi loyi a fumaka wa faneleka. (Gn 49:9, 10; Nhl 5:5) Tinghala ta 12 a ti ringana ni tinyimba ta 12 ta Israyele leswi a swi fanekisela leswaku va yingisa ni ku seketela mufumi loyi a nga exiluveleni. Nchumu wun’wana lowu a wu ri exiluvelweni a ku ri xo tlhandleka milenge lexi a xi endliwe hi nsuku. Hi ku ya hi ndlela leyi xi hlamuseriwaka hayona, xiluvelo lexi xa nsuku ni timhondzo xi tlhela xi va ni tinghala letikulu emahlweni ka xona, a xi tlula swiluvelo hinkwaswo leswi a swi ri kona, hi ku ya hi leswi kumiweke hi vayimburi ni hi ku ya hi masalela lama kumiweke kumbe hi ku ya tinhlamuselo ta vatsari. Hilaha Buku ya Tikronika yi vuleke hakona: “A ku nga ri na mfumo wun’wana lowu a wu endle nchumu wo fana ni wolowo.”—2Tk 9:19.
APRIL 17-23
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 TIKRONIKA 10-12
“Vuyeriwa Eka Xitsundzuxo Xa Vutlhari”
U Lahlekeriwe Hi Vuxaka Byakwe Ni Xikwembu
Kumbexana Rehobuwama a a titwa a phasekile! Loko a yingise xikombelo xa vanhu, yena swin’we ni ndyangu wakwe ni vanhu lava a va tshama endlwini ya vuhosi a va fanele va tshika ku hanya vutomi bya vulovolovo. Kambe loko a nga xi yingisanga xikombelo xa vona, vanhu a va ta xandzuka. Xana u endle yini? Leswi a ha ri hosi leyintshwa, u sungule a kombela switsundzuxo eka vanhu lava kuleke lava a va ri vatsundzuxi va Solomoni. Kambe endzhaku ka sweswo, Rehobuwama u tlhele a kombela switsundzuxo eka tintangha takwe. Rehobuwama u yingise xitsundzuxo xa tintangha takwe naswona u hlawule ku khoma vanhu hi ndlela yo biha. U hlamule a ku: “Ndzi ta tikisa joko ra n’wina, loko ku ri mina, ndzi ta engetela eka rona. Loko ku ri tatana, u mi be hi minkharisa, kambe loko ku ri mina, ndzi ta mi ba hi swipamu.”—2 Tikr. 10:6-14.
Ndlela Yo Endla Swiboho Swa Vutlhari
Yehovha u lunghiselele vanhu lava vupfeke evandlheni leswaku hi bula na vona hi swiboho swa hina. (Vaefesa 4:11, 12) Hambiswiritano, loko hi vulavula ni van’wana, a hi fanelanga hi landzelela xiendlo xa vanhu van’wana lava va tshinelelaka loyi na luya, kukondza va kuma munhu la nga ta va byela leswi va lavaka ku twa swona. Kutani va landzela xitsundzuxo xakwe. Hi fanele ku tlhela hi tsundzuka xikombiso lexi nga xitsundzuxo xa Rhobuwamu. Loko a langutane ni xiboho lexikulu, u kume xitsundzuxo lexinene eka vakulukumba lava tirheke ni tata wakwe. Hambiswiritano, ematshan’weni ya ku landzela ndzayo ya vona, u ye eka tintangha takwe. Hi ku landzela xitsundzuxo xa tona, u endle xiboho xa vuphukuphuku lebyikulu, vuyelo bya kona ku va ku lahlekeriwa hi xiphemu lexikulu xa mfumo wakwe.—1 Tihosi 12:1-17.
Loko u lava ndzayo, yi lave eka lava va nga ni ntokoto evuton’wini naswona va ma tivaka kahle Matsalwa ni lava xiximaka misinya ya milawu leyi lulameke hi vuenti. (Swivuriso 1:5; 11:14; 13:20) Loko swi koteka, tinyike nkarhi wa ku anakanyisisa hi misinya ya milawu leyi katsekaka swin’we ni rungula hinkwaro leri u ri hlengeleteke. Loko u vona swilo hi vonelo ra Rito ra Yehovha, xiboho lexinene xi ta va erivaleni.—Vafilipiya 4:6, 7.
it-2-E 768 ¶1
Rehobuwama
Leswi Rehobuwama a a ri ni swifafa a tlhela a va xipandza nhloko swi endle leswaku vanhu vo tala va avana. Tinyimba leti saleke ti seketela ndyangu wa Davhida a ku ri nyimba ya Yudha ni ya Binjamini ku katsa ni vaprista ni Valevhi swin’we ni vanhu van’wana lava humaka eka tinyimba leti ta 12 na vona a va n’wi seketela.—1Th 12:16, 17; 2Tk 10:16, 17; 11:13, 14, 16.
Endla Ndzavisiso
U Lahlekeriwe Hi Vuxaka Byakwe Ni Xikwembu
Xana a nga fanelanga a lwa na vona? Sweswo swi fanele swi karhate Rehobuwama! Xana vanhu a va ta ku i hosi ya njhani leyi xungeteke ku xupula vanhu “hi swipamu” kambe hi ku hatlisa yi tshika vanhu va xandzuka? (Ringanisa 2 Tikronika 13:7.) Nilokoswiritano, hosi ni mavuthu ya yona “va yingisa rito ra Yehovha, va muka hi ku landza rito ra Yehovha.”
Hi dyondza yini? I vutlhari ku yingisa Xikwembu hambiloko ku endla tano swi endla leswaku vanhu va hi hlekula. Ku yingisa Xikwembu swi endla leswaku hi va ni vuxaka lebyinene na xona naswona xi hi katekisa.—Det. 28:2.
I yini leswi Rehobuwama a swi endleke? Leswi a titsongahateke hi ku tshika kungu rakwe ro lwa ni tiko lerintshwa, u sungule ku aka miti endhawini ya Yuda na Benjamini ku nga tinyimba leti a ta ha fumiwa hi yena. U tiyise miti yo hlaya a yi “tiyisa ngopfu swinene.” (2 Tikr. 11:5-12) Xa nkoka swinene, ku ringana nkarhi wo karhi a yingisa milawu ya Yehovha. Loko vanhu vo tala eka tinyimba ta khume ta mfumo wa Israyele, lava a va lawuriwa hi Yerobuwamu va nghene hi nhloko evugandzerini bya swifaniso, van’wana a va hambeta va “tiyisa Rehobuwama” hi ku famba mpfhuka wo leha va ya eYerusalema va ya seketela vugandzeri bya ntiyiso. (2 Tikr. 11:16, 17) Hikwalaho ku yingisa ka Rehobuwama ku endle leswaku vuhosi byakwe byi tiya.
APRIL 24-30
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 TIKRONIKA 13-16
“Hi Le Ka Swiyimo Swihi Laha U Nga Titshegaka Hi Yehovha?”
N’wina Majaha Mi Nga Endla Yini Leswaku Van’wana Va Mi Tshemba?
12 Loko Hosi Asa a ha ri jaha, a a titsongahata naswona a a ri ni xivindzi. Hi xikombiso, loko a va hosi a siva tata wakwe Abiya, u teke goza ro herisa swikwembu swa hava. U tlhele a byela vanhu va tiko ra Yuda leswaku va “lavisisa Yehovha Xikwembu xa vakokwa wa vona ni ku landzela Nawu ni xileriso.” (2 Tikr. 14:1-7) Loko Zara loyi a a huma eEtiyopiya naswona a a ri ni masocha ya 1 000 000, a hlasele tiko ra Yuda, Asa u kombele ku pfuniwa eka Yehovha, u te: “Yehovha, a swi na mhaka eka wena leswaku lava u va pfunaka va tele kumbe a va na matimba. Hi pfune, Yehovha Xikwembu xa hina, hikuva hi tshembe wena.” Marito lawa ma kombisa leswaku Asa a a tshemba Yehovha hi mbilu hinkwayo leswaku u ta n’wi ponisa swin’we ni vanhu vakwe. Asa a a tshemba Tata wakwe wa le tilweni naswona ‘Yehovha u hlule Vaetiyopiya.’—2 Tikr. 14:8-12.
N’wina Majaha Mi Nga Endla Yini Leswaku Van’wana Va Mi Tshemba?
13 Ku lwa ni masocha ya 1 000 000 a swi fana ni ku va munhu a dodombisana ni ndlopfu kambe Asa u hlurile. Kambe lexi twisaka ku vava, loko a ta va a langutane ni ntlhontlho lowu nga nyawuriki a nga n’wi kombelanga Yehovha leswaku a n’wi pfuna. Loko Asa a hlaseriwa hi Baxa Hosi ya Israyele yo homboloka, u kombele hosi ya Siriya leswaku yi n’wi pfuna. Xiboho lexi a xi tekeke xi n’wi pete ekhombyeni! Hi ku tirhisa muprofeta Hanane Yehovha u byele Asa a ku: “Leswi u tshembeke hosi ya Siriya, u nga tshembangiki Yehovha Xikwembu xa wena, masocha ya hosi ya Siriya ma ku balekerile.” Ku sukela kwalaho, Asa a tshama a ri enyimpini. (2 Tikr. 16:7, 9; 1 Tih. 15:32) Hi dyondza yini emhakeni leyi?
N’wina Majaha Mi Nga Endla Yini Leswaku Van’wana Va Mi Tshemba?
14 Titsongahate mikarhi hinkwayo, u tlhela u titshega hi Yehovha. Loko u khuvuriwa, u kombise leswaku u ni ripfumelo naswona u tshemba Yehovha. Yehovha u ku amukele hi mandla mambirhi endyangwini wakwe. Lexi u faneleke u xi endla sweswi, i ku ya emahlweni u n’wi tshemba. Swa olova ku titshega hi Yehovha loko u teka swiboho swa nkoka kambe ku vuriwa yini loko swiboho leswi u faneleke u swi teka swi vonaka swi nga nyawuli? Loko u hlawula vuhungasi, ntirho ni leswi u lavaka ku swi fikelela, i swa nkoka ku va u titshega hi Yehovha. U nga titshegi hi vutlhari bya wena. Kurinasweswo, lava nkongomiso eBibeleni lowu fambisanaka ni xiyimo xa wena kutani u endla leswi yi swi vulaka. (Swiv. 3:5, 6) Loko u endla tano, u ta tsakisa Yehovha naswona u ta va ni ndhuma leyinene evandlheni.—Hlaya 1 Timotiya 4:12.
Endla Ndzavisiso
Tirhela Yehovha Hi Mbilu Leyi Heleleke!
7 Hinkwerhu ka hina hi nga kambisisa timbilu ta hina hi vona loko hi tinyiketerile eka Xikwembu hi ku helela. Tivutise, ‘Xana ndzi tiyimisele ku tsakisa Yehovha, ku lwela vugandzeri bya ntiyiso ni ku sirhelela vanhu vakwe eka minkucetelo yo biha?’ Anakanya hi xivindzi lexi Asa a xi kombiseke hi ku susa Maka, loyi a a ri “wansati la xiximiwaka” etikweni! Minkarhi yin’wana swi nga ha lava leswaku u va ni xivindzi ku fana na Asa. Hi xikombiso, ku vuriwa yini loko xirho xa ndyangu wa wena kumbe munghana wa wena lonkulu loyi a endleke xidyoho a ala ku hundzuka kutani a susiwa evandlheni? Xana u ta namba u tshika ku tihlanganisa na yena? Xana mbilu ya wena yi ta ku susumetela ku endla yini?