Swikombo Swa Mikandziyiso Leyi Nga Eka Xibukwana Xa Nhlengeletano Ya Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wo Chumayela
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
MARCH 3-9
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI SWIVURISO 3
Kombisa Leswaku Wa N’wi Tshemba Yehovha
ijwbv xihloko xa vu 14 ¶4-5
Swivuriso 3:5, 6—“U Nga Titshegi Hi Ku Twisisa Ka Wena”
“Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo.” Hi kombisa leswaku hi tshemba Xikwembu loko hi endla swilo hi ndlela ya xona. Hi fanele hi tshemba Xikwembu, hi mbilu ya hina hinkwayo. EBibeleni, mbilu yi kombetela eka munhu wa le ndzeni, leswi katsaka ndlela leyi a titwaka hayona, ku ehleketa ni langutelo rakwe. Hikwalaho, ku tshemba Xikwembu hi mbilu hinkwayo a swo katsa ndlela leyi hi titwaka hayona ntsena. I xiboho lexi hi xi endlaka hikwalaho ka leswi hi tiyisekaka leswaku Muvumbi wa hina wa swi tiva leswi hi faneleke.—Varhoma 12:1.
“U nga titshegi hi ku twisisa ka wena.” Hi fanele hi tshemba Xikwembu hikwalaho ka leswi hi nga taka hi nga swi koti ku titshega hi vuswikoti bya hina byo ehleketa. Loko hi titshega hi vuswikoti bya hina ni ndlela leyi hi titwaka hayona, swi nga hi endla hi teka swiboho leswi nga vonakaka swi ri swinene kambe swi ri ni vuyelo byo biha. (Swivuriso 14:12; Yeremiya 17:9) Vutlhari bya Xikwembu byi tlakuke ngopfu ku tlula bya hina. (Esaya 55:8, 9) Loko hi kongomisiwa hi xona, swi ta hi fambela kahle.—Pisalema 1:1-3; Swivuriso 2:6-9; 16:20.
ijwbv xihloko xa vu 14 ¶6-7
Swivuriso 3:5, 6—“U Nga Titshegi Hi Ku Twisisa Ka Wena”
“N’wi tivise tindlela ta wena hinkwato.” Hi fanele hi lava langutelo ra Xikwembu eka nchumu wun’wana ni wun’wana lowu hi wu endlaka evuton’wini bya hina, hambi ku ri swiboho leswi hi swi endlaka. Hi endla tano hi ku khongelela nkongomiso wakwe ni ku endla hinkwaswo leswi Rito rakwe ku nga Bibele ri swi vulaka.—Pisalema 25:4; 2 Timotiya 3:16, 17.
“Yena u ta lulamisa tindlela ta wena.” Xikwembu xi lulamisa tindlela ta hina hi ku hi pfuna hi hanya hi milawu ya xona ya mahanyelo. (Swivuriso 11:5) Hikwalaho hi papalata makhombo ivi hi hanya vutomi lebyi tsakisaka.—Pisalema 19:7, 8; Esaya 48:17, 18.
U Nga Yimi Ndhawu Yin’we—Endla Nhluvuko
Loko munhu a langutane ni swiyimo swo hambana-hambana evuton’wini, a nga tikuma a ehleketa hi ndlela leyi: ‘Leswi a ndzi sunguli ku langutana na swona. Ndza swi tiva leswaku ndzi fanele ndzi endla yini.’ Xana sweswo i vutlhari? Swivuriso 3:7 ya tsundzuxa: “U nga vi la tlhariheke ematihlweni ya wena.” Ntokoto wu fanele wu antswisa vonelo ra hina ra swilo leswi lavaka ku xiyisisiwa loko hi langutana ni swiyimo swo karhi evuton’wini. Kambe loko hi endla nhluvuko wa moya, ntokoto wa hina wu fanele wu tiyisekisa mianakanyo ni timbilu ta hina leswaku i mikateko ya Yehovha ntsena leyi nga ta hi endla hi humelela. Kutani nhluvuko wa hina a wu kombisiwi hi ku langutana ni swiyimo hi ku titshemba, kambe hi ku tshemba Yehovha leswaku a hi kongomisa evuton’wini bya hina. Wu kombisiwa hi ku tiyiseka ka hina leswaku a ku na nchumu lexi nga endlekaka yena a nga xi pfumelelanga, wu tlhela wu kombisiwa hi ku va ni vuxaka lebyi tiyeke ni Tata wa hina wa le tilweni.
Endla Ndzavisiso
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Swivuriso
Hi fanele hi teka musa wa rirhandzu ni ntiyiso swi ri swa nkoka swinene naswona hi swi kombisa hilaha a hi ta ri kombisa hakona sindza ra le nhan’wini leri durhaka ngopfu. Nakambe hi fanele hi tsala timfanelo leti etimbilwini ta hina hi ku ti endla xiphemu xa vumunhu bya hina.
MARCH 10-16
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI SWIVURISO 4
“Hlayisa Mbilu Ya Wena”
U Nga Yi Hlayisa Njhani Mbilu Ya Wena?
Eka Swivuriso 4:23, rito “mbilu” ri fambisana ni leswi tindzimana tin’wana ta Bibele ti swi vulaka ‘miehleketo,’ ku nga nchumu lowu vanhu va nga kotiki ku wu vona. (Hlaya Pisalema 51:6.) Hi marito man’wana, “mbilu” yi vula leswi hi swi anakanyaka, ndlela leyi hi titwaka ha yona, leswi hi susumetelaka ku endla swo karhi ni leswi hi swi navelaka. Hi leswi hi nga xiswona hakunene endzeni ku nga ri leswi hi nga xiswona ehandle.
U Nga Yi Hlayisa Njhani Mbilu Ya Wena?
10 Leswaku hi kota ku hlayisa mbilu ya hina, hi fanele hi kota ku vona makhombo ni ku teka goza hi ku hatlisa leswaku hi tisirhelela. Rito leri hundzuluxeriweke ri va “hlayisa” eka Swivuriso 4:23, ri hi tsundzuxa ntirho lowu a wu endliwa hi murindzi. Hi nkarhi wa Hosi Solomoni, murindzi a yima ehenhla ka makhumbi ya muti kutani a huwelela loko a vona khombo. Sweswo swi hi pfuna ku twisisa leswi hi faneleke hi swi endla ku sivela Sathana leswaku a nga hi onhi miehleketo.
11 Eminkarhini ya khale, varindzi va muti a va tirhisana swinene ni varindzi va tinyangwa ta muti. (2 Sam. 18:24-26) Hinkwavo, a va tirhisana leswaku ku sirheleriwa muti, hi ku tiyisekisa leswaku nkarhi na nkarhi loko valala va fika va kuma minyangwa yi pfariwile. (Neh. 7:1-3) Ripfalo ra hina leri leteriweke hi Bibele ri nga tirha ku fana ni murindzi kutani ri hi lemukisa loko Sathana a ringeta ku kanganyisa mbilu ya hina, hi marito man’wana loko a ringeta ku kucetela mianakanyo ya hina, ndlela leyi hi titwaka ha yona, leswi hi susumetelaka ku endla swo karhi kumbe leswi hi swi navelaka. Nkarhi na nkarhi loko ripfalo ra hina ri hi lemukisa, hi fanele hi endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi papalata khombo.
U Nga Yi Hlayisa Njhani Mbilu Ya Wena?
14 Leswaku hi hlayisa mbilu ya hina, a hi fanelanga hi ala ku kuceteriwa hi ndlela yo biha ntsena kambe hi fanele hi tlhela hi pfumela ku kuceteriwa hi ndlela leyinene. Tlhela u anakanya hi xikombiso xa muti lowu sirheleriweke hi makhumbi. Murindzi wa tinyangwa u pfala tinyangwa ta muti leswaku a sivela nala ku nghena kambe mikarhi yin’wana u pfula tinyangwa leswaku a pfumelela vanhu lava tisaka swakudya ni swin’wana. Loko tinyangwa a ti tshama ti pfariwile, vaaki va muti a va ta sika. Hilaha ku fanaka, hi fanele hi pfula timbilu ta hina nkarhi na nkarhi leswaku hi pfumelela mianakanyo ya Xikwembu yi hi kucetela.
“Hlayisa Mbilu Ya Wena!”
Hikwalaho ka yini hi fanele hi hlayisa mbilu ya hina yo fanekisela? Xikwembu xi huhutele Hosi Solomoni ku tsala a ku: “Hlayisa mbilu ya wena ku tlula hinkwaswo leswi swi faneleke swi hlayisiwa, hikuva swihlovo swa vutomi swi le ka yona.” (Swivuriso 4:23) Vutomi bya hina bya sweswi ni bya nkarhi lowu taka byi titshege hi xiyimo xa mbilu ya hina yo fanekisela. Hikwalaho ka yini? Hikuva Xikwembu xi vona leswi nga endzeni ka mbilu ya hina. (1 Samuwele 16:7) I munhu loyi hi nga yena endzeni, “munhu la nge xihundleni wa mbilu” loyi a kombisaka ndlela leyi Xikwembu xi hi tekaka ha yona.—1 Petro 3:4.
Endla Ndzavisiso
Xana U Ta Tshama U Rindzele Yehovha?
4 Swivuriso 4:18 yi ri: “Ndlela ya lavo lulama yi fana ni ku vonakala loku vangamaka ka nimixo loku yaka ku vonakala kukondza ri xa.” Marito lawa ma hi pfuna ku vona leswaku Yehovha u pfuna vanhu vakwe va twisisa xikongomelo xakwe hakatsongotsongo. Ma tlhela ma hi pfuna ku vona ndlela leyi Mukreste a cincaka vutomi byakwe hayona leswaku a tshinela eka Yehovha. Ku va ni vuxaka lebyi tiyeke na Yehovha a swi endleki hi ku tsopeta ka tihlo. Swi teka nkarhi. Loko hi dyondza ni ku tirhisa leswi hi swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu ni le ka nhlangano wakwe, hi ta va ni vumunhu lebyi fanelaka Vakreste. Nakambe ndlela leyi hi xi tivaka hayona Xikwembu yi ta kula. A hi voneni ndlela leyi Yesu a yi hlamuseleke hayona mhaka yoleyo.
MARCH 17-23
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI SWIVURISO 5
Papalata Ku Tikhoma Ku Biha Hi Swa Masangu
U Nga Tshama U Tengile Emisaveni Leyo Biha
Eka xivuriso lexi munhu wo biha u hlamuseriwa tanihi “wansati la nga tiviwiki”—nghwavava. Marito lawa a yengaka ha wona munhu loyi a n’wi lavaka ma tsokombela ku fana ni vulombe bya le xihlengeni naswona ma olova ku tlula mafurha ya mutlhwari. Xana vubihi byo tala bya rimbewu a byi sunguli hi yona ndlela leyi? Hi xikombiso, ehleketa hi ntokoto wa matsalana la kokaka mahlo wa malembe ya 27 la vuriwaka Amy. U ri: “Entirhweni, wanuna loyi u ndzi khathalela ku tlula mpimo naswona u tshamela ku ndzi bumabumela. Swa tsakisa ku khathaleriwa. Kambe ndza swi vona leswaku u lava ku etlela na mina ntsena. A nge ndzi kanganyisi.” Marito yo tlhoma van’wana tinsiva ya muwongi wa xinuna kumbe wa xisati hi ntolovelo ma tsakisa, kambe hi fanele hi xiya xikongomelo xa wona xa xiviri. Eka leswi hi fanele hi tirhisa vuswikoti bya hina byo anakanya.
U Nga Tshama U Tengile Emisaveni Leyo Biha
Vuyelo bya ku tikhoma loko biha byi bava ku fana ni xibaha naswona byi kariha ku fana ni banga leri tsemaka matlhelo mambirhi—bya vava naswona bya dlaya. Ku karhatiwa hi ripfalo, tinyimba leti nga lavekiki kumbe vuvabyi lebyi tluletiwaka hi rimbewu hi xitalo hi byona vuyelo byo vava bya mikhuva yo tano. Naswona anakanya hi ku karhateka emintlhavekweni lokukulu loku twiwaka hi munghana wa vukati wa munhu la nga tshembekiki. Xiendlo xin’we xa ku nga tshembeki evukatini xi nga vanga timbanga leti enteke leti tshamaka vutomi hinkwabyo. Ina, mahanyelo yo biha ya vavisa.
U Nga Tshama U Tengile Emisaveni Leyo Biha
Hi fanele hi yi papalata hilaha hi nga kotaka hakona minkucetelo ya vanhu vo homboloka. Ha yini hi fanele hi tixavisa etindleleni ta vona hi ku yingisela vuyimbeleri lebyi thyakeke, hi hlalela vuhungasi lebyi onhaka kumbe hi hlalela swifaniso leswi byambuleke? (Swivuriso 6:27; 1 Vakorinto 15:33; Vaefesa 5:3-5) Naswona ku nga va vuphukuphuku ku koka nyingiso wa vona hi ku tlanga hi rirhandzu kumbe hi maambalelo ni ku tisasekisa loku nga fanelangiki!—1 Timotiya 4:8; 1 Petro 3:3, 4.
Endla Ndzavisiso
U Nga Tshama U Tengile Emisaveni Leyo Biha
Xisweswo Solomoni u kandziyisa vuyelo byo biha byo tipeta emahanyelweni yo biha. Vuoswi ni ku lahlekeriwa hi xindzhuti kumbe ku tixixima swa fambisana. Xana a swi susi xindzhuti ku endla swilo swo tano ntsena leswaku hi enerisa ku navela ka hina loko biha kumbe ka un’wana? Xana a swi kombisi ku pfumala ku tixixima loko hi va ni vuxaka bya rimbewu ni un’wana loyi hi nga tekanangiki na yena?
MARCH 24-30
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI SWIVURISO 6
Hi Nga Dyondza Yini Eka Risokoti?
it-1 115 ¶1-2
Risokoti
‘Vutlharhi Bya Ntumbuluko.’ Vusokoti a byi dyondzi ‘vutlharhi’ bya byona kun’wana kambe byi tirhisa switwi swa byona hi ndlela leyi Muvumbi a byi vumbeke ha yona. Loko Bibele yi vulavula hi vusokoti yi ri byi “hlengeleta swakudya swa byona hi ximumu naswona byi hlengeleta swakudya swa byona hi nkarhi wa ntshovelo.” (Swiv 6:8) Byin’wana bya vusokoti lebyi tolovelekeke hi lebyi kumekaka ePalestina, lebyi vuriwaka vusokoti bya ntshovelo kumbe bya vurimi (Messor semirufus), byi hlengeleta swakudya swo tala hi ximun’wana ni hi ximumu kutani byi swi tirhisa hi tinguva to hambanahambana ku katsa ni hi xixika loko swi tika ku kuma swakudya. Vusokoti lebyi byi tala ku kumeka laha ku peperhiwaka kona tindzoho hikuva ti va ti tele. Loko mpfula yi tsakamisa swakudya swa byona, vusokoti bya ntshovelo byi humesa swakudya leswiya ehandle leswaku swi ta omisiwa hi dyambu. Byi tlhela byi tiveka hi ku dya mbilu ya ndzoho leswaku loko ti hlayisiwile tanihi swakudya swa byona yi nga tshuki yi mila. Laha ku tshamaka vusokoti ku vonaka hi swindledyana ni masalela ya swakudya etinyangweni ta byona.
Leswi Hi Nga Swi Dzondzaka Eka Byona. Loko hi endla ndzavisiso hi vusokoti, hi kuma xikhutazo lexi: “Yana eka vusokoti wena lolo, xiyisisa ndlela leyi byi endlaka swilo ha yona kutani u tlhariha.” (Swiv 6:6) Eka vusokoti a hi dyondzi ntsena ndlela leyi byi ti lunghiselelaka swakudya ha yona kambe hi dyondza ku phikelela ni ku tiyimisela ka byona loko byi tirha, hi ntolovelo bya rhwala kumbe ku kokakoka nchumu wo karhi lowu tikaka ku byi tlula, byi endla hinkwaswo leswi byi nga swi kotaka leswaku byi hetisisa ntirho wo karhi, a byi tlheleli endzhaku hambiloko byi famba etindhawini leti byi nga ha waka, byi rheta kumbe ku vumbuluka laha ku nga ni riwa. Ku tirhisana ka byona ka xiyeka eka makaya ya byona lama tshamaka ma basile ni ku tlhela byi khathalelana loko byi tirha swin’we, mikarhi yin’wana byi pfuna vusokoti byin’wana lebyi vavisekeke kumbe lebyi karheleke leswaku byi kota ku tlhelela ekaya.
Hlayisa Vito Ra Wena
Ku fana ni vusokoti xana a hi fanelanga hi gingiriteka na hina? Ku tirha hi matimba ni ku lwela ku endla nhluvuko entirhweni wa hina swa hi vuyerisa ku nga khathariseki leswaku loyi a hi kongomisaka u kona kumbe e-e. Ina, hi fanele hi endla leswi nga ematimbeni ya hina exikolweni, entirhweni wa ku tihanyisa ni loko hi hlanganyela emintirhweni ya moya. Tanihi leswi vusokoti byi vuyeriwaka hi ku gingiriteka ka byona, Xikwembu na xona xi lava leswaku ‘hi vona leswinene entirhweni hinkwawo wa ku gingiriteka ka hina.’ (Eklesiasta 3:13, 22; 5:18) Vuyelo bya ku tirha hi matimba i ku va ni ripfalo ro basa ni ku eneriseka.—Eklesiasta 5:12.
Solomoni u ringeta ku xalamukisa lolo eku khudzeheleni ka rona hi ku vutisa swivutiso swimbirhi leswi ntlhontlhaka mianakanyo: “Wena lolo, u ta etlela ku fikela rini? U ta pfuka rini evurhongweni bya wena?” Loko hosi yi encenyeta mavulavulelo ya rona, yi ri: “Ku etlelanyana, ku khudzehelanyana, ku khondlanyana mavoko u etlela, kunene vusiwana bya wena byi ta ta ku fana ni munhu la tsendzelekaka, ni ku navela ka wena ku fana ni munhu la hlomeke.” (Swivuriso 6:9-11) Loko lolo ra ha ganamile, vusiwana byi ri fikela hi rivilo ro kota ra khamba, naswona ku pfumala ku ri hlasela ku fana ni munhu la hlomeke. Masimu ya lolo ma hatla ma tala mfava ni swigatlu. (Swivuriso 24:30, 31) Hi xinkarhana ri lahlekeriwa hi mabindzu ya rona. Xana muthori u ta lehisela lolo mbilu ku fikela rini? Naswona xana xichudeni lexi lolohaka ku hlaya xi nga langutela ku humelela exikolweni?
Endla Ndzavisiso
Hlayisa Vito Ra Wena
Swilo swa nkombo leswi xivuriso xi swi boxaka i swilo swa xisekelo naswona swi hlanganisa mixaka hinkwayo ya swilo swo biha. “Mahlo lama titlakusaka” ni “mbilu leyi kunguhataka makungu yo biha” i swidyoho leswi endliwaka hi ku tirhisa mianakanyo. “Ririmi ra vunwa” ni “mbhoni ya vunwa leyi tisungulelaka mavunwa” i marito ya vudyoho. “Mavoko lama halataka ngati leyi nga riki na nandzu” ni “milenge leyi hatlaka ku tsutsumela evubihini” i swiendlo swo biha. Naswona leswi Yehovha a swi vengaka ngopfu i munhu la hlohlotelaka madzolonga exikarhi ka vanhu lava loko ku nga ri ha yena va nga hanyisanaka hi ku rhula. Ku engeteleka eka nhlayo leyi ku suka eka tsevu ku ya eka nkombo ku ringanyeta leswaku nxanxamelo wa swilo leswi a wu heli, tanihi leswi vanhu va hambetaka va andzisa swiendlo swa vona swo biha.
MARCH 31–APRIL 6
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI SWIVURISO 7
Papalata Swiyimo Leswi Nga Ku Ringaka
“Hlayisa Swileriso Swa Mina Kutani U Hambeta U Hanya”
Fasitere leri Solomoni a languteke ehandle ha rona a ri ri na xo siva ha xona—handle ko kanakana a ri ri ni rimba naswona ri khavisiwile swinene. Loko ri ya ri pela, munyama wa vusiku wu funengeta switarata. U vona jaha leri nga ta phaseka hi ku olova. Leswi ri nga riki na ku twisisa kumbe mianakanyo leyinene, ri pfumala vutlhari. Swi tikomba onge a ri yi tiva ndhawu leyi a ri ri eka yona ni leswaku ri nga ha hlangana na yini. Jaha ri tshinela ekusuhi ni “yinhla ya yena” leyi nga endleleni leyi yaka endlwini ya wansati loyi. I mani nsati loyi? Xana u lava yini?
“Hlayisa Swileriso Swa Mina Kutani U Hambeta U Hanya”
Nomu wa wansati loyi wa rhetela. Hi vurhena, u vula marito ya yena hi ku titshemba. Hinkwaswo leswi a swi vulaka u swi vula hi vurhon’wana leswaku a yenga jaha leri. Hi ku vula leswaku u endle switlhavelo swa xinakulobye siku rero a tlhela a hetisisa switshembiso swa yena leswi hlambanyiweke, u lava ku kombisa leswaku u lulamile, a nga vabyi hi tlhelo ra moya. Switlhavelo swa xinakulobye swa le tempeleni ya le Yerusalema a swi katsa nyama, mapa, mafurha ni vhinyo. (Levhitika 19:5, 6; 22:21; Tinhlayo 15:8-10) Tanihi leswi muendli wa xitlhavelo a nga ha tekaka swo karhi eka xitlhavelo xa xinakulobye a tekela yena ni ndyangu wa yena, kutani u vula leswaku ku ni swakudya ni swakunwa swo tala endlwini ya yena. Xikongomelo xa kona xi le rivaleni: Jaha leri a ri ta tiphina kwalaho. Wansati loyi u suke endlwini ya yena hi xikongomelo xo ta lava yena. Swa hlamarisa—loko ku ri ni loyi a nga tshembaka marito yo tano. Xidyondzi xin’wana xa Bibele xi ri: “I ntiyiso a a humile a lavana ni munhu loyi a nga n’wi kumaka, kambe, xana hakunene a humele ku lava jaha leri hi ku kongoma? I xiphukuphuku ntsena—kumbexana jaha leri—lexi a xi ta tshemba nsati loyi.”
Endzhaku ko ambala hi ndlela leyi kokaka mahlo, a vulavula hi ndlela yo tlhoma munhu tinsiva, ndlela leyi a vukarhaka ha yona, mukanganyisi loyi u xaxameta swinunhweriso leswi a swi tirhiseke. U ri: “Ndzi khavise mubedo wa mina hi swiandlalo, hi swilo swo tala swa mavalavala, ntsembyana wa Egipta. Ndzi n’wan’wasele sangu ra mina hi mira, hi timhangani ni sinamoni.” (Swivuriso 7:16, 17) U khavise mubedo wa yena hi mintsembyana ya mivalavala leyi humaka aEgipta kutani a yi chela swinun’hweriso leswi a swi rhandzaka swa nun’hwelo wa mira, mhangani ni sinamoni.
“U ya emahlweni a ku: “Tana, a hi nwe ntalo wa rirhandzu ra hina ku fikela nimixo; a hi tiphine havumbirhi bya hina hi swikombiso swa rirhandzu.” Xirhambo xa kona a ku nga ri xa ku ya titlonya hi dina ya vanhu vambirhi ntsena. Xitshembiso xakwe hi lexi xo tsakela vuxaka bya rimbewu. Xikombelo lexi xi endle leswaku jaha leri ri langutela emahlweni ku tokota swo karhi naswona a xi twala xi nyanyula! Ku engetela eka nkucetelo wakwe u te: “Hikuva nuna wa mina a nga kona endlwini yakwe; u teke riendzo a ya ekule swinene. U fambe ni nkwama wa mali. U ta vuya endlwini yakwe loko n’weti wu thwasa.” (Swivuriso 7:18-20) U n’wi tiyisekise leswaku a va ta va va sirhelelekile hakunene, hikuva nuna wa yena u fambe hi ntirho naswona a nga languteriwanga ku vuya sweswi. Wa nga vona vuswikoti lebyi a nga na byona byo kanganyisa munhu loyi lontsongo! “U hambukise jaha leri hi marito yo tala lama khorwisaka. Wa ri kanganyisa hi milomu yo olova.” (Swivuriso 7:21) Swi nga lava munhu wo fana na Yosefa hi mahanyelo leswaku a lwisana ni xikombelo lexi xi yengaka. (Genesa 39:9, 12) Xana jaha leri ri na wona mahanyelo yo tano?
“Hlayisa Swileriso Swa Mina Kutani U Hambeta U Hanya”
Swi ti komba swi nga olovi eka jaha leri ku bakanya xirhambo lexi. Hiloko ri humbiwa mano, ri n’wi sala endzhaku ‘ku fana ni nkunzi leyi yaka eku dlayiweni.’ Jaha leri ri kokeriwa exidyohweni ku fana ni leswi munhu la bohiweke hi tinsimbi a tsandzekaka ku balekela nxupulo. A nga ri voni khombo ra swona nikatsongo ku fikela “loko nseve wu boxa xivindzi xa rona,” leswi vulaka leswaku ku fikela loko a kuma mbanga leyi nga n’wi vangelaka rifu. Rifu ri nga ha n’wi dlaya hikuva u tipete eka mavabyi lama dlayaka lama tluletiwaka hi vuxaka bya rimbewu. Mbanga leyi yi nga tlhela yi vanga rifu ra moya; “swi katsa moya-xiviri wa rona.” Vumunhu ni vutomi byakwe byi khumbekile swinene naswona u endle xidyoho lexikulu eka Xikwembu. Xisweswo u tsutsumele exirimbanini xa rifu ku fana ni xinyenyana lexi tsutsumelaka entlhan’wini!
Endla Ndzavisiso
“Hlayisa Swileriso Swa Mina Kutani U Hambeta U Hanya”
Solomoni u ya emahlweni a ku: “Swi tsimbe [swileriso swa mina] etintihweni ta wena, naswona u swi tsala exiphepherheleni xa mbilu ya wena.” (Swivuriso 7:3) Tanihi leswi tintiho ti nga vonakaka kahle naswona ti nga ta nkoka eku endleni leswi hi swi lavaka, tidyondzo leti hi ti dyondzaka ku sukela evutsongwanini hi ku pfumelelana ni Matsalwa kumbe ku kuma vutivi bya Bibele swi fanele swi va nchumu lowu tshamelaka ku hi tsundzuxa ni nkongomiso eka xin’wana ni xin’wana lexi hi xi endlaka. Hi fanele hi swi tsala eswiphepherheleni swa timbilu ta hina, hi hanya ha swona
APRIL 7-13
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI SWIVURISO 8
Yingisa Vutlhari Bya Yesu
“Ndza N’wi Rhandza Tatana”
7 Eka ndzimana 22, vutlhari byi ri: “Yehovha u ndzi humesile ndzi ri masungulo ya ndlela yakwe, masungulo ya mintirho yakwe ya khale swinene.” Marito lawa a ma nge tirhi eka vutlhari hi ku kongoma hikuva a byi si tshama byi ‘humesiwa.’ A byi na masungulo hikuva Yehovha a nga na masungulo naswona u tshama a ri la tlhariheke. (Pisalema 90:2) Hambiswiritano, N’wana wa Xikwembu u ve “mativula ya ntumbuluko hinkwawo.” U vumbiwile; hi yena wo sungula eka swivumbiwa swa Yehovha. (Vakolosa 1:15) N’wana u ve kona matilo ni misava swi nga si va kona, hilaha buku ya Swivuriso yi vulaka hakona. Nakambe, leswi a nga Rito, leswi vulaka Muvulavuleri wa Xikwembu, u ve xikombiso lexi heleleke xa vutlhari bya Yehovha.—Yohane 1:1.
“Ndza N’wi Rhandza Tatana”
8 Xana N’wana a a endla yini nkarhi wolowo hinkwawo loko a nga si ta laha misaveni? Ndzimana 30 yi hi byela leswaku a a ri etlhelo ka Xikwembu a ri “mutirhi la nga ni vuswikoti.” Xana sweswo swi vula yini? Vakolosa 1:16 yi ri: “Hikuva ha yena swilo hinkwaswo swi tumbuluxiwile ematilweni ni le henhla ka misava . . . Swilo leswin’wana hinkwaswo swi tumbuluxiwe ha yena naswona swi tumbuluxeriwe yena.” Leswi vulaka leswaku Yehovha, Muvumbi, u tirhise N’wana wa yena, la nga Mutirhi la nga ni Vuswikoti, leswaku a tumbuluxa swilo leswin’wana hinkwaswo—ku sukela eka swivumbiwa swa moya etilweni ku ya eka vuako hinkwabyo lebyikulu ngopfu ni misava swin’we ni swimilana swa yona swo hambana-hambana leswo xonga ku katsa ni swiharhi swin’we ni xivumbiwa xa nkoka eka hinkwaswo emisaveni: ku nga munhu. Ntirhisano lowu N’wana a nga na wona ni Tata wakwe hi nga wu fanisa ni mumpfampfarhuti wa swiyimo swa miako la tirhaka ni muaki, loyi a akaka muako hi ndlela leyi mumpfampfarhuti a wu mpfampfarhuteke ha yona. Xin’wana ni xin’wana lexi hi tsakisaka eka ntumbuluko xi yisa ku dzuneka eka Mumpfampfarhuti Lonkulu. (Pisalema 19:1) Hambiswiritano, hi fanele hi tsundzuka ntirhisano ni ntsako lowu Muvumbi a veke na wona nkarhi wolowo hinkwawo ni ‘mutirhi loyi la nga ni vuswikoti.’
9 Loko vanhu vambirhi lava nga hetisekangiki va ri karhi va tirha swin’we, va pfa va tlulana milenge. Kambe a swi tano hi Yehovha ni N’wana wa yena! N’wana u hete malembe ya ntsandza-vahlayi a ri karhi a tirha ni Tata wakwe naswona a a ‘tsakile emahlweni ka yena nkarhi hinkwawo.’ (Swivuriso 8:30) Ina, a a tsakela ku tirha ni Tata wakwe naswona a va ri vanghana. Swi le rivaleni leswaku N’wana u fane ni Tata wakwe naswona u ti tekelele hinkwato timfanelo ta Xikwembu. Hi swona leswi endleke leswaku va va vanghana lavakulu ngopfu! Swi fanerile ku vula leswaku vunghana bya vona i bya khale swinene naswona a byi kona lebyi fanaka na byona evuakweni hinkwabyo.
Ku Tlangela Yesu, Davhida Lonkulu Tlhelo Solomoni Lonkulu
14 I munhu un’we ntsena loyi a a tlula Solomoni hi ku tlhariha. Munhu wa kona i Yesu Kreste, loyi a tihlamuseleke tanihi “nchumu lowu tlulaka Solomoni.” (Mat. 12:42) Yesu u vulavule “marito ya vutomi lebyi nga heriki.” (Yoh. 6:68) Hi xikombiso, Dyondzo ya le Ntshaveni yi engetele vuxokoxoko ni milawu leyi kongomisaka eka milawu leyi kongomisaka ya swivuriso swin’wana swa Solomoni. Solomoni u hlamusele swilo swo tala leswi endlaka leswaku mugandzeri wa Yehovha a tsaka. (Swiv. 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20) Yesu u kandziyise leswaku ntsako wa xiviri wu kumiwa eka swilo leswi fambisanaka ni ku gandzela Yehovha ni ku hetiseka ka switshembiso swa Yena. U te: “Va tsaka lava khathalaka hi xilaveko xa vona xa moya, hikuva mfumo wa matilo i wa vona.” (Mat. 5:3) Lava tirhisaka milawu leyi kongomisaka leyi kumekaka eka tidyondzo ta Yesu va tshinela eka Yehovha, loyi a nga “xihlovo xa vutomi.” (Ps. 36:9; Swiv. 22:11; Mat. 5:8) Kreste u kombisa “vutlhari bya Xikwembu.” (1 Kor. 1:24, 30) Leswi a nga Hosi leyi nga Mesiya, Yesu Kreste u ni “moya wa vutlhari.”—Esa. 11:2.
Endla Ndzavisiso
‘Vutlhari Bya Huwelela’—Xana Wa Byi Twa?
▪ The World Book Encyclopedia yi vula leswaku Bibele i “buku leyi vanhu vo tala va nga na yona ku tlula hinkwato ematin’wini.” Yi hundzuluxeriwe hi nhlayo leyikulu ni hi tindzimi to tala ku tlula tibuku tin’wana. Bibele yi kumeka hi tindzimi leti endlaka yi helerile kumbe yi nga helelanga, leswi vulaka leswaku vanhu lava tlulaka 90 wa tiphesente va na yona.
▪ Vutlhari na byona “byi hambeta byi rila swinene” ku tlula rini na rini. Matewu 24:14 yi ri: “Mahungu lamanene lawa ya mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo; kutani hi kona makumu [ya misava ya sweswi] ma nga ta fika.”
APRIL 14-20
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI SWIVURISO 9
Vana Munhu Wo Tlhariha, U Nga Tikukumuxi
“Yingisa Marito Ya Lavo Tlhariha”
4 Swi nga hi tikela ku amukela ndzayo loko makwerhu wo karhi a ta a ta hi tshinya. Hi nga ha khunguvanyeka. Hikwalahokayini? Hambileswi hi swi tivaka leswaku ha swi endla swihoxo, swi nga hi tikela ku amukela ndzayo loko hi kombiwa xihoxo xa hina. (Hlaya Eklesiasta 7:9.) Hi nga ha tiyimelela. Hi nga ha xopaxopa munhu loyi a hi nyikeke ndzayo kumbe ndlela leyi a hi tshinyeke hayona. Xo biha no tlurisa hi nga ha ku: ‘Wo va mani lerova a nga ndzi nyika ndzayo? Na yena wa swi endla swihoxo!’ Loko hi vona onge ndzayo yoleyo a yi hi faneli, hi nga yi ba hi makatla kumbe hi ya eka munhu loyi hi tivaka leswaku u ta fika a yima na hina.
“Yingisa Marito Ya Lavo Tlhariha”
12 I yini lexi nga hi pfunaka ku amukela ndzayo? Hi fanele hi titsongahata naswona hi tsundzuka leswaku mikarhi yin’wana hi endla swihoxo. Hilaha hi buleke hakona eku sunguleni, Yobo a a ri ni langutelo leri hoxeke. Kambe hi ku famba ka nkarhi u cince ndlela leyi a ehleketa hayona naswona Yehovha u n’wi katekisile. Hikwalahokayini? Hikuva Yobo a a titsongahata. U kombise leswaku wa titsongahata hi ku amukela ndzayo leyi Elihu a n’wi nyikeke yona, hambileswi Elihu a a ri ntsongo eka yena. (Yobo 32:6, 7) Ku titsongahata swi ta endla hi tirhisa ndzayo hambiloko hi vona onge a swi nga fanelanga leswaku hi tshinyiwa kumbe loko loyi a hi nyikaka yona a ri ntsongo eka hina. Nkulu wa le Canada u ri: “Leswi hi nga swi koteki ku tivona hi ndlela leyi van’wana va hi vonaka hayona, a hi nge swi koti ku antswisa loko ku nga ri na loyi a hi tshinyaka.” Hinkwerhu hi fanele hi tikarhatela ku kombisa mihandzu ya moya lowo kwetsima ni ku va vachumayeri ni vadyondzisi va mahungu lamanene.—Hlaya Pisalema 141:5.
13 Loko u tshinyiwa swi teke ku ri ndlela ya Xikwembu ya ku ku komba leswaku xa ku rhandza. Yehovha u hi navelela leswinene. (Swiv. 4:20-22) Loko a hi tsundzuxa hi ku tirhisa Rito rakwe, mikandziyiso leyi humesiwaka hi nhlangano kumbe makwerhu, u kombisa leswaku wa hi rhandza. Vaheveru 12:9, 10 yi ri: “U endla tano leswaku hi vuyeriwa.
”14 Ehleketisisa ngopfu hi ndzayo, ku nga ri ndlela leyi u nyikiweke hayona. Mikarhi yin’wana hi nga ha vona onge ndlela leyi hi nyikiweke ndzayo hayona a yi nga ri yinene. Loyi a nyikelaka ndzayo, u fanele a endla tano hi ndlela leyi swi nga ta olova ku yi amukela. (Gal. 6:1) Kambe loko ku ri hina hi nyikiwaka ndzayo, hi fanele hi anakanyisisa hi leswi hi swi dyondzaka hambiloko hi vona onge ku ni ndlela yo antswa leyi a hi ta va hi tshinyiwe ha yona. Hi nga ha tivutisa leswi: ‘Hambileswi ndzayo yi nyikeriweke hi ndlela leyi nga ndzi tsakisiki, xana ku ni leswi ndzi nga swi dyondzaka eka yona? Xana ndzi nga swi kota ku swi ba hi makatla swihoxo swa loyi a ndzi nyikeke yona leswaku ndzi pfuneka?’ Ku ta va ku ri vutlhari ku lavisisa tindlela leti hi nga vuyeriwaka ha tona eka ndzayo leyi hi nyikiweke yona.—Swiv. 15:31.
‘Masiku Ya Hina Ma Ta Tala Loko Hi Tirhisa Vutlhari’
N’wangulo wa munhu la tlhariheke loko a tshinyiwa wu hambanile ni wa muhlekuri. Solomoni u ri: “Tshinya munhu wo tlhariha, u ta ku rhandza. Nyika munhu wo tlhariha u ta tshama a tlharihile.” (Swivuriso 9:8b, 9a) Munhu wo tlhariha wa swi tiva leswaku “ku hava ku tshinyiwa loku vonakaka ku tsakisa enkarhini wolowo, kambe ku tisa gome; kasi endzhakunyana ku veka mbhandzu wo rhula eka lava leteriweke hi kona, ku nga ku lulama.” (Vaheveru 12:11) Hambiloko ndzayo yi nga ha languteka yi vava, ha yini hi fanele hi rihisela kumbe hi ringeta ku tiyimelela, kasi yi ta hi tlharihisa loko hi yi amukela?
Hosi ya vutlhari yi ya emahlweni yi ku: “Nghenisa vutivi eka munhu wo lulama naswona u ta engetela ku dyondza.” (Swivuriso 9:9b) A nga kona la tlhariheke ngopfu kumbe la kuleke ngopfu lerova a nga ha swi koti ku dyondza. A hi ku tsakisa ka swona ku vona hambi ku ri vanhu lava se ti dyaka ti ya emagoveni va amukela ntiyiso kutani va tinyiketela eka Yehovha! Onge na hina hi nga lwela ku tshama hi ri ni ku navela ku dyondza ni ku hlayisa mianakanyo ya hina yi xalamukile.
‘Masiku Ya Hina Ma Ta Tala Loko Hi Tirhisa Vutlhari’
Un’wana ni un’wana wa hina u ni vutihlamuleri bya ku endla matshalatshala ya ku kuma vutlhari. Loko Solomoni a kandziyisa yinhla leyi, u ri: “Loko u tlharihile, u tlharihile eka wena n’wini; loko u hlekurile, u ta swi byarha, wena u ri wexe.” (Swivuriso 9:12) La tlhariheke u vuyeriwa hi vutlhari bya yena, ni muhlekuri u rhwala nandzu wa ku xaniseka ka yena. Hakunene hi tshovela leswi hi swi byaleke. Kutani, onge hi nga “yingisa vutlhari.”—Swivuriso 2:2.
Endla Ndzavisiso
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Swivuriso
9:17—“Mati lama yiviweke” i yini naswona ha yini ma “tsokombela”? Leswi Bibele yi fanisaka ku tiphina hi vuxaka bya rimbewu evukatini ni ku nwa mati lama phyuphyisaka lama humaka exihlobyeni, mati lama yiviweke ma fanekisela ku tikhoma loko biha hi tlhelo ra rimbewu exihundleni. (Swivuriso 5:15-17) Mhaka ya ku va munhu a nga kumiwi yi endla leswaku mati wolawo ma vonaka ma tsokombela.
APRIL 21-27
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI SWIVURISO 10
Hi Nga Wu Kuma Njhani Ntsako Wa Xiviri?
‘Mikateko I Ya Lowo Lulama’
Lowo lulama u katekisiwe hi ndlela yin’wana. “Loyi a tirhaka hi voko ro loloha u ta pfumala, kambe voko ra munhu la gingiritekaka hi rona leri nga ta fuwisa munhu. N’wana la nga ni ku twisisa wa hlengeleta hi nkarhi wa ximumu; n’wana la nyumisaka u etlela vurhongo hi nkarhi wa ntshovelo.”—Swivuriso 10:4, 5.
Nchumu wa nkoka i marito lawa hosi yi ma byelaka vatirhi hi nkarhi wa ntshovelo. Nguva ya ntshovelo a hi nkarhi wo khudzehela. I nkarhi wa migingiriko ni ku tirha nkarhi wo leha. Kunene, i nkarhi wa leswaku n’wana a an’wa hi tsheve.
Loko Yesu a ehleketa hi ntshovelo, ku nga ri wa mavele, kambe wa vanhu, u byele vadyondzisiwa vakwe a ku: “Ntshovelo i wukulu, kambe vatirhi a hi vangani. Hikokwalaho, kombelani N’wini wa ntshovelo [Yehovha Xikwembu] leswaku a rhumela vatirhi entshovelweni wakwe.” (Matewu 9:35-38) Hi lembe ra 2000, vanhu lava tlulaka 14 wa timiliyoni va ve kona eXitsundzuxweni xa rifu ra Yesu—a va tlula nhlayo ya Timbhoni ta Yehovha hilaha ku phindhiweke kambirhi. Kutani, i mani loyi a nga alaka leswaku “masimu, ma basile leswaku ma tshoveriwa”? (Yohane 4:35) Vagandzeri va ntiyiso va kombela N’wini leswaku a va rhumela vatirhi vo tala, hi hala tlhelo vona va tirha hi matimba entirhweni wo endla vadyondzisiwa hi ku pfumelelana ni swikhongelo swa vona. (Matewu 28:19, 20) Kunene Yehovha u ya katekise swinene matshalatshala ya vona! Hi lembe ra ntirho ra 2000, vanhu lava ha ku sungulaka ku hlanganyela lava tlulaka 280 000 va khuvuriwile. Na vona va lwela ku va vadyondzisi va Rito ra Xikwembu. Onge hi nga kuma ntsako ni ku eneriseka enguveni leyi ya ntshovelo hi ku hlanganyela hi ku helela entirhweni lowu wa ku endla vadyondzisiwa.
Famba ‘Endleleni Yo Lulama’
Solomoni u kombisa leswaku ha yini vululami byi ri bya nkoka. U ri: “Swilo swa nkoka swa munhu la fuweke i muti wakwe lowu tiyeke. Ku lova ka swisiwana i vusiwana bya swona. Xiendlo xa lowo lulama xi tisa vutomi; ntshovelo wa lowo homboloka wu vanga xidyoho.”—Swivuriso 10:15, 16.
Rifuwo ri nga tirha tanihi nsirhelelo eka swilo swin’wana evuton’wini, tanihi leswi doroba leri biyeriweke ri nga nyikaka lava va tshamaka eka rona nsirhelelo wo karhi. Naswona vusweti byi nga va ni khombo loko swiyimo swo na swi pfuketani swi cinca. (Eklesiasta 7:12) Hambiswiritano, hosi yo tlhariha yi nga ha va yi vulavula hi khombo ra loyi a fuweke ni ra loyi a nga evuswetini. Munhu la fuweke a nga ha tala ku veka ntshembo wa yena hilaha ku heleleke eka rifuwo rakwe, a anakanya leswaku hi swilo leswi vonakaka “swi fana ni rirhangu leri sirhelelaka.” (Swivuriso 18:11) Naswona munhu loyi wa xisiwana, hi xihoxo a nga ha va ni langutelo ra leswaku vusiwana byakwe byi endla leswaku vumundzuku byakwe byi va bya ntima. Kutani, havambirhi ka vona va hluleka ku tiendlela vito lerinene ni Xikwembu.
it-1 340
Mikateko
Yehovha U Katekisa Vanhu. “Nkateko wa Yehovha hi wona lowu fuwisaka munhu, a nga engeteli switlhavi eka wona.” (Swiv 10:22) Yehovha u katekisa lava a va amukelaka hi ku va sirhelela, a va nyika ntsako, a va kongomisa, a va pfuna swi va fambela kahle ni ku khathalela swilaveko swa vona naswona sweswo swa va vuyerisa.
Endla Ndzavisiso
Ntsako Lowu Kumiwaka Hi Lava Fambaka Hi Vutshembeki
18 “Nkateko wa Yehovha”—hi wona wu endleke leswaku vanhu va yena swi va fambela kahle hi tlhelo ra moya. Naswona ha tiyisekisiwa leswaku “a nga engeteli ku vaviseka eka wona.” (Swivuriso 10:22) Kutani ha yini vanhu vo tala lava tshembekaka eka Xikwembu va weriwa hi miringo, leyi va vangelaka ku vaviseka lokukulu ni ku xaniseka? Hi weriwa hi swiphiqo ni ntshikilelo hikwalaho ka swivangelo swinharhu leswikulu. (1) Mboyamelo wa hina wa vudyoho. (Genesa 6:5; 8:21; Yakobo 1:14, 15) (2) Sathana ni madimona ya yena. (Vaefesa 6:11, 12) (3) Misava leyo homboloka. (Yohane 15:19) Hambileswi Yehovha a pfumelelaka swilo leswo biha leswaku swi hi humelela, a hi yena muvangi wa swona. Entiyisweni, “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke yi huma ehenhla, hikuva yi xika hi le ka Tata wa mavoningo ya le xibakabakeni.” (Yakobo 1:17) Mikateko ya Yehovha a yi hi vangeli ku vaviseka.
APRIL 28–MAY 4
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI SWIVURISO 11
U Nga Swi Vuli!
Vutshembeki Byi Kongomisa Lavo Lulama
Vutshembeki bya lavo lulama ni vuhomboloki bya lavo biha na byona byi khumba vanhu van’wana. Hosi ya Israyele yi ri: “Loyi a nga mugwinehi u lovisa munhu-kulobye hi nomu wakwe, kambe lavo lulama va ponisiwa hi ku lulama.” (Swivuriso 11:9) I mani loyi a nga alaka leswaku ku lumbeta, rihlevo ro biha, mavulavulelo ya nhlambha, ni ku phyaphyarha ku ni khombo eka van’wana? Hi hala tlhelo, ririmi ra lowo lulama ri tengile, ri hlutekile naswona ra anakanyela. Vutivi bya n’wi ponisa hikuva ku tshembeka kakwe ku n’wi pfuna ku kuma tinhlamuselo leti swi vekaka erivaleni leswaku vahehli vakwe va n’wi hembela.
Vutshembeki Byi Kongomisa Lavo Lulama
Vanhu va le mutini lava fambaka hi ndlela yo lulama va endla leswaku ku va ni ku rhula ni vuhlayiseki naswona va aka vanhu van’wana. Xisweswo, muti wa tlakusiwa—wa nyuka. Lava nga ni rihlevo ro biha, lava tlhavaka ni ku vula swilo swo biha, va pfuxa timholovo, ni ku herisa ntsako, vun’we ni ku vanga hasahasa. Leswi swi va tano ngopfu-ngopfu loko vanhu lava va ri ni nkucetelo swinene. Muti wo tano wu va ni mpfilumpfilu ni vukanganyisi naswona mahanyelo kumbexana ni ikhonomi swa hohloka.
Nsinya wa nawu lowu tsariweke eka Swivuriso 11:11 wu tirha hi ndlela leyi fanaka eka vanhu va Yehovha loko va ri karhi va hanyisana ni van’wana emavandlheni ya ka vona lama fanaka ni muti. Evandlheni leri vanhu va moya lavo lulama va kongomisiwaka hi vutshembeki bya vona, ku va ni nkucetelo lowunene, naswona va va ntlawa wa vanhu lava nga ni ntsako, lava gingiritekaka ni ku pfuna van’wana va tlhela va yisa ku dzuneka eka Xikwembu. Yehovha u katekisa vandlha ra vona, naswona ra nyuka hi tlhelo ra moya. Nkarhi wun’wana vanhu va nga ri vangani lava n’unun’utaka, ni lava nga enerisekiki, lava xopaxopaka ni ku vulavula ku biha hi ndlela leyi swilo swi endliwaka ha yona, va fana ni “rimitsu ra vuxungu” leri nga ha navaka kutani ri chela ni van’wana vuxungu. (Vaheveru 12:15) Hakanyingi vanhu vo tano va lava ku lawula ngopfu naswona va tilavela xikhundlha. Va sungula mavari-vari ya leswaku a ku na vululami, ku ni xihlawuhlawu kumbe swin’wana swo tano evandlheni kumbe eka vakulu. Hakunene milomu ya vona yi nga vanga ku avana evandlheni. A hi fanelenga hi swi yingisa leswi va swi vulaka kambe hi fanele hi lwela ku va vanhu va moya lava endlaka leswaku ku va ni ku rhula ni vun’we evandlheni.
Vutshembeki Byi Kongomisa Lavo Lulama
Vona ndlela leyi munhu loyi a nga riki na ku twisisa kumbe “loyi a nga ni mbilu yo hunguka” a vangaka khombo ha yona! U hambeta a phyaphyarha ku fikela laha a hlevaka hi ndlela yo biha kumbe a rhuketela. Vakulu va fanele va hatlisa va herisa nkucetelo wolowo wo biha. Ku hambana ni “loyi a nga ni mbilu yo hunguka,” munhu la nga ni ku twisisa wa wu tiva nkarhi wo miyela. Ematshan’weni yo funungula xihundla, u funengeta mhaka. Hi ku tiva leswaku ririmi leri nga lawuriwiki ri nga vanga khombo ngopfu, munhu la nga ni ku twisisa wa ‘tshembeka emoyeni.’ Wa tshembeka eka vapfumeri-kulobye naswona a nga boxi timhaka ta xihundla leti nga ha va hoxaka ekhombyeni. Mawaku ndlela leyi vahlayisi volavo va vutshembeki va nga nkateko ha yona evandlheni!
Endla Ndzavisiso
g20.1 11, box
U Nga Xi Hlula Njhani Xitirese?
“HLULA XITIRESE HI KU VA NI MUSA”
“Munhu la nga ni musa wa rirhandzu u tirhisana ni moya-xiviri wakwe hi ndlela leyi vuyerisaka, kambe munhu wa tihanyi u tisa khombo emirini wakwe.”—SWIVURISO 11:17.
Buku leyi nge, Overcoming Stress yi ni nhloko mhaka leyi nge: “Hlula Xitirese Hi Ku Va Ni Musa.” Hi ku ya hi mutsari Dokodela Tim Cantopher u ri: Ku khoma van’wana hi musa swi nga endla u tsaka ni ku va ni rihanyo lerinene. Munhu loyi a nga ni mona a nge tsaki hikuva u ti hambanisa ni van’wana.
Loko hi nga titikiseli swi ta endla hi hunguta xitirese. Hi xikombiso, a hi fanelanga hi langutela ku kota ku endla swilo leswi tlulaka leswi nga ematimbeni ya hina. A hi fanelanga hi titeka hi ri va mpheheleni. Yesu Kreste u te: “U fanele u rhandza warikwenu kukota loko u tirhandza.”—Marka 12:31
.