Langutelo Ra Bibele
Xana Vanhu Vo Homboloka Va Ta Hisiwa eTiheleni?
GERTRUDE, muchumayeri wa le kerekeni ya Pentekosta, a a kholwa leswaku vanhu va ta hisiwa etiheleni. Mhaka ya leswaku swi nga ha endleka leswaku vanhu vo homboloka va nga hisiwi etiheleni a yi nga n’wi khomi kahle hikuva a a ehleketa leswaku vanhu volavo a va nge xupuriwi, va to tshikiwa ntsena. Gertrude a a nga lavi ku cinca vonelo rakwe. U ri: “Ndzi ehleketa leswaku a ndzi nge xi gandzeli Xikwembu loko ku ri hileswaku a xi nge va hisi vanhu vo homboloka etiheleni.”
Xana vanhu lava endlaka leswo biha va ta hisiwa etiheleni hilaha tikereke to tala ti dyondzisaka hakona? Loko swi nga ri tano, xana va ta xupuriwa hi ndlela yihi?
Xikwembu Xi Tshame Xi Xupula Vanhu Lava Nga Tshembekiki
Hilaha Bibele yi vulaka hakona, Xikwembu xi vumbe vanhu vo sungula va hetisekile. (Genesa 1:27; Deteronoma 32:4) Xi va veke entangeni lowu nga paradeyisi kutani xi va nyika lunghelo ro hanya hilaha ku nga heriki. Hambiswiritano, a xi vekele vanhu vo sungula ku nga Adamu na Evha, nawu wun’we. Xikwembu xi va lemukisile xi ku: “U nga ha tidyela u eneriseka eka murhi wun’wana ni wun’wana wa ntanga. Kambe loko ku ri murhi wa ku tiva leswinene ni leswo biha u nga tshuki u wu dya hikuva siku u nga ta wu dya, u ta fa hakunene.”—Genesa 2:16, 17.
Lexi vavisaka, vatswari va hina vo sungula va tsandzekile ku yingisa nawu wolowo wa Xikwembu. A swi fanerile leswaku Muvumbi a va gweva rifu. “U ta dya xinkwa hi nyuku wa xikandza xa wena kukondza u tlhelela emisaveni hikuva u humesiwe eka yona. Hikuva u ntshuri u ta tlhelela entshurini.”—Genesa 3:19.
Loko ku ri leswaku Adamu na Evha a va ta hisiwa etiheleni, swi lo dlaa leswaku Xikwembu a xi ta va xi va byele hi ku kongoma hi mhaka yoleyo. Ntiyiso wa mhaka hileswaku a xi vulanga nchumu malunghana nileswaku a va ta xaniseka endzhaku ka loko va file. Phela a va nga ta xaniseka hikuva a va nga ri na moya-xiviri lowu ponaka loko va fa. Bibele yi vula hi ku kongoma yi ku: “Moya-xiviri lowu dyohaka—wona wu ta fa.”—Ezekiyele 18:4.a
Tanihi leswi Muvumbi wa hina a nga Munyiki wa vutomi, u tiva swilo hinkwaswo malunghana ni vutomi ni rifu. ERitweni rakwe u hi byela leswaku “lava feke, a va tivi nchumu nikatsongo.” (Eklesiasta 9:5) Hi yona mhaka leyi Adamu na Evha a va nga ta xaniseka etiheleni endzhaku ka loko va file. Va tlhelele entshurini kutani swi helela kwalaho. A va nga ha “tivi nchumu nikatsongo.”
Xana Vanhu Va Nga Xanisiwa Endzhaku Ka Loko Va File?
Eka Varhoma 5:12, Bibele yi ri: “Xidyoho xi [nghene] emisaveni hi munhu un’we, ni rifu hikwalaho ka xidyoho, xisweswo rifu ri tlulele vanhu hinkwavo.” Leswi Adamu la endleke leswaku vanhu hinkwavo va langutana ni rifu a hundzukeke ntshuri endzhaku ka loko a file, a swi twali nikatsongo ku tshemba leswaku vanhu va xanisiwa etiheleni hikwalaho ka swidyoho swa vona.—1 Vakorinto 15:22.
Hinkwerhu hi le hansi ka nawu lowu Adamu a a ri ehansi ka wona. “Hakelo leyi tisiwaka hi xidyoho i rifu.” Ku engetela kwalaho, loko munhu se a file, “xidyoho xa yena xi hlanguriwile.” (Varhoma 6:7, 23) Loko vanhu lavanene ni lavo homboloka va nga xanisiwi endzhaku ka loko va file, xana Xikwembu xi ta va xupula njhani lavo homboloka?
Ndlela Yo Lulama Leyi Xikwembu Xi Nga Ta Avanyisa Ha Yona
Xikongomelo xa Xikwembu malunghana ni vanhu lava yingisaka a xi si cinca ku sukela loko xi vumbe mpatswa wo sungula kutani xi wu lerisa leswaku wu va ni vana wu tlhela wu khathalela misava. (Genesa 1:28) Swi le rivaleni leswaku xikongomelo xa xona a xi si cinca hikuva hi ku famba ka nkarhi xi te: “Lavo lulama va ta dya ndzhaka ya misava, va ta tshama eka yona hi masiku.”—Pisalema 37:29.
Xiya leswaku vanhu vo lulama va ta hanya laha misaveni. Va ta va ni ntsako ni rihanyo leri hetisekeke. Xikongomelo xo sungula xa Xikwembu xa leswaku misava yi tala hi vanhu vo lulama va tinxaka hinkwato xi ta “humelela hakunene.” Sweswo swi ta endleka loko xi lovisa misava leyi yo homboloka kutani xi tisa misava leyintshwa.—Esaya 55:11; Daniyele 2:44; Nhlavutelo 21:4.
Vanhu va magidi ya timiliyoni lava nga fa va nga swi tivi leswi Xikwembu xi swi languteleke eka vona va ta pfuxiwa kutani va dyondzisiwa leswaku va hanya emisaveni leyintshwa ya Xikwembu. (Esaya 11:9; Yohane 5:28, 29) Hi hala tlhelo, un’wana ni un’wana loyi a nga ta ala ku hanya hi milawu ya Xikwembu u ta xupuriwa hi “rifu ra vumbirhi.” Leri i rifu ra makumu.—Nhlavutelo 21:8; Yeremiya 51:57.
Swi le rivaleni leswaku Yehovha, Xikwembu xa rirhandzu, a nge va xanisi vanhu etiheleni. (1 Yohane 4:8) Naswona a nge byi pfumeleli vubihi hilaha ku nga heriki. Hikwalaho, Pisalema 145:20 ya hi tiyisekisa leswaku “Yehovha wa va rindza hinkwavo lava n’wi rhandzaka, kambe lavo homboloka hinkwavo u ta va lovisa.” Xana leswi a swi kombisi leswaku u ni rirhandzu ni vululami?
[Nhlamuselo ya le hansi]
a EBibeleni, rito leri nge “moya-xiviri” ri vula munhu hi yexe, ku nga ri nchumu wun’wana lowu hambaneke ni miri. Genesa 2:7 yi ri: “Yehovha Xikwembu a vumba munhu hi ntshuri wa misava ni ku huhutela ku hefemula ka vutomi etinhompfini takwe, hiloko munhu a va moya-xiviri lowu hanyaka.” Adamu a a nga ri na moya-xiviri emirini wakwe. Kambe yena hi byakwe a a ri moya-xiviri lowu hanyaka.
XANA U TSHAME U TIVUTISA?
◼ Xana hi ni moya-xiviri lowu nga fiki?—Ezekiyele 18:4.
◼Ku endleka yini loko munhu a fa?—Eklesiasta 9:5.
◼ Xana Xikwembu xi ta va xupula njhani vanhu vo homboloka?—Pisalema 145:20.
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 11]
“Lava feke, a va tivi nchumu nikatsongo.”—Eklesiasta 9:5
[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 10]
Photo: www.comstock.com