XIPIMO 21
Xana hi fanele ku ti dzunza?
ZI WULA yini a ku ti dzunza? Wa zi tiva? — Nzi ta nyika xikombiso. Xana wa tshuka u zama ku maha nchumu u kalako u nga zi koti ku wu maha khwatsi? Kuzilava wa tshuka u zama ku chela golu na mu kari mu bela bhola kutani ku zama ku fambisa bhasikeni. Xana i kona a nga ku hleka aku: “Ha! Ha! Ha! Mina nza ku pala?” — A munhu loye a nga maha lezo i wo ti dzunza.
U ti zwisa kuyini loku a vanwani va maha lezo? Wa zi tsakela? — U alakanya lezaku a vanwani va ti zwisa kuyini loku u ti dzunza? — Zi nene a ku byela munwani ku, “nza ku pala”? — Xana Jehova wa tsaka hi vanhu va mahako lezo? —
Mugonzisi wa Hombe i tivile vanhu va nga alakanya lezaku va chukwana ku hunza vanwani. Va wa ti dzunza va tlhela va wona vanwani na va nga hi va nchumu. Hikwalaho, ka siku go kari Jesu i lo va hlawutela mufananiso kasi ku va komba lezaku a hi zi nene a ku ti dzunza. A mufananiso wa kona hi lowu:
Wu wulawula hi muFarisi ni muhlengisi wa mali ya khupo. A vafarisi va wa hi vagonzisi va wukhongeli, va nga ranza ku ti maha va kululama nguvu a ku hunza vanwani. A muFarisi laha ka mufananiso wa Jesu i wa yile tempeleni le Jerusalema kasi ku ya maha mukhongelo.
Hikuyini Nungungulu a tsakisilweko hi muhlengisi wa mali ya khupo kanilezi a nga tsakisiwi hi muFarisi?
Jesu i lo wula lezaku a muhlengisi wa mali ya khupo yenawu i loya tempeleni a ya maha mukhongelo. A vanhu vo tala va wa nga va ranzi a vahlengisi va mali ya khupo. Va wa alakanya lezaku va wo zama ku va kanganyisa basi. Niku lisine lezaku a vahlengisi vo tala a hi xontlhe xikhati va nga tsumbeka.
Loku a chikele lomu tempeleni, a muFarisi i lo sangula ku khongela ka Nungungulu aku: ‘O Nungungulu, nza ku bonga hi lezi nzi nga faniko ni vanwani vanhu; a nzi kanganyisi vanhu hambu ku maha zilo zinwani za kubiha. A nzi fani ni muhlengisi loyi. Nzi munhu wo lulama. Nzi ti tsona zakuga kumbiri hi viki kasi nzi kuma a xikhati xa ku ehleketa hi wena. Ka zontlhe lezi nzi zi kumako nzi nyikela za wukhume lomu tempeleni.’ A muFarisi i wa ti wona na a hi wa lisima ku hunza vanwani, a hi zona? — A tlhela a byela Nungungulu kambe.
Kanilezi, a muhlengisi wa mali ya khupo i wa nga tshamisangi lezo. A xikhati lexi a nga kari a maha mukhongelo ne i wa nga vululi mahlo a cuwuka tilweni. I wa nyimile ka tlhelo ginwani, na a koramisile hloko yakwe a cuwuka lomu hasi. A muhlengisi loye wa mali ya khupo i wa karateka nguvu moyeni wakwe a ti sola hi zionho zakwe, laha ka kuza a tiba xifuva hi kubayiseka. I wa nga zami ku byela Nungungulu lezaku yena munhu wo lulama. Kanilezi, i lo khongela aku: ‘Nungungulu, nzi mahele wunene mina nzi nga muonhi.’
Ka vavanuna lava va vambiri himani u alakanyako lezaku i tsakisile Nungungulu? Xana u alakanya lezaku muFarisi, loyi a nga ti wona na a hi mu nene a ku hunza vanwani? Kutani muhlengisi wa mali ya khupo, loyi a nga ti sola hi kota ya zionho zakwe? —
Jesu i wulile lezaku a muhlengisi wa mali ya khupo hi yena a nga tsakisa Nungungulu. Hikuyini? Jesu i lo tlhamusela aku: ‘Hakuva vontlhe lava va ti mahako ku khwatsi va lisima ku hunza vanwani va ta tsongahatiwa. Kanilezi loyi a ti wonako na a hi wa lahasi i ta kuliswa.’ — Luka 18:9-14.
Zini lezi Jesu a nga lava ku gonzisa hi mufananiso wakwe? — I wa lava ku gonzisa lezaku a hi zi nene a ku alakanya ku hi va lisima ku hunza vanwani. Kuzilava a hi wuli ku hi va lisima, kanilezi lezi hi mahako zi nga komba lezaku hi alakanya a ku hi va lisima ku hunza vanwani. Wa tshuka u maha lezo? — Wona lezi mupostoli Pedro a nga maha.
Laha Jesu a nga byela vapostoli vakwe lezaku vontlhe va wa ta mu tsika a xikhati lexi a nga wa ta khonwa, Pedro i lo ti dzunza aku: ‘Hambu loku vontlhe va ku tsika mina cima nzi nga ta ku tsika.’ Kanilezi Pedro i wo ti kalavela. I wa ti tsumba nguvu. Hambulezo, i tsikile Jesu. Kanilezi, i gumesile a ti sola, kota lezi hi to gonza ka Xipimo 30 xa bhuku legi. — Mateu 26:31-33.
A hi wone a xikombiso xa masikwini ya hina. Hi nga alakanyela ku a mugonzisi wo kari a ku maha ziwutiso wena ni xigonzani-kuloni. U wa ta kuyini loku wena u tekela ku zi kota ku hlamula, kanilezi a xigonzani lexi xinwani xi nga zi koti? Hakunene, wa tsaka loku u zi kota ku hlamula. Kanilezi, zi wa tava zi nene a ku ti fananisa ni loyi a hlwelako ku hlamula? — Xana zi nene a ku hleka munwani hi ku lava ku ti komba a ku wa tiva nguvu? —
Hi zalezo a muFarisi gayani a nga maha. I lo ti dzunza a wula lezaku yena i wa hi mu nene ku hunza a muhlengisi gayani wa mali ya khupo. Kanilezi, Mugonzisi wa Hombe i wulile lezaku a muFarisi loye i wo hemba. Lisine lezaku a munhu a nga zi kota ku wu maha khwatsi a nchumu wo kari a ku hunza munwani. Kanilezi, lezo a zi lavi ku wula lezaku hakunene yena wa lisima a ku hunza munwani.
Loku u tiva zotala ku hunza munwani zi ku maha uva wa lisima ku hunza vanwani?
Makunu loku hi tiva zilo zo tala ku hunza vanwani, hi fanele ku ti dzunza? — Alakanyela lezi: Hi hina hi nga maha wongo ga hina? — Ahihi, Nungungulu hi yena a nga hi nyika wongo hontlheni. Niku a kutala ka lezi hi zi tivako, hi gonzile ka vanwani. Kuzilava hi zi gonzile lomu ka bhuku. Kutani kuva hi byelilwe hi munwani. Hambu loku hi pola zilo ha hoce, hi zi kotisa kuyini? — Hi zona, hi ku tirisa a wongo legi Nungungulu a nga hi nyika.
Loku a wokari a zama ku maha nchumu, i chukwana ku mu byela zilo zi to mu maha a tsaka. Mu byele lezaku u zi tsakele lezi a nga maha. Kuzilava u nga mu vuna lezaku a zi maha khwatsi. Lezo hi lezi u lavako lezaku a vanwani va ku mahela, a hi zona? —
Hikuyini zi bihileko a ku ti dzunza loku hi hi ni ntamu wo hunza wa munwani?
A vanhu vo kari va na ni ntamu wo hunza wa vanwani. Ahati loku u hi ni ntamu wo hunza wa makabye wa wena ke? U fanele ku ti dzunza? — Ahihi, a wu faneli. A zakuga lezi hi gako hi zona zi hi mahako hi kula hiva ni ntamu. Niku Nungungulu i hi nyika kuwoninga ka gambo, vula ni zontlhe zi lavekako kasi a tisinya ti humesa zakuga, a hi yena a mahako lezo? — Hikwalaho, hi Nungungulu hi faneleko ku mu bonga loku hi kula hiva ni ntamu. — Mitiro 14:16, 17.
I hava xikari ka hina a tsakelako kuzwa wokari na a ti dzunza, a hi zona? — A hi alakanye a magezu ya Jesu yaku: ‘Lezi mu ranzako a kuva a vanwani va maha ka nwina va maheleni zalezo.’ Loku hi maha lezo, hi nga ta tshuka hi fana ni muFarisi loyi a nga ti dzunza laha ka mufananiso lowu Mugonzisi wa Hombe a wu hlawuteleko. — Luka 6:31.
Ka khati go kari, Jesu i lo vitaniwa hi wokari lezaku munhu wa mu nene. Xana Mugonzisi wa Hombe i wulile lezaku, ‘ina, nzi mu nene futsi’? — Ahihi, a nga wulangi. Kanilezi i naku: ‘A ku na munhu a nga mu nene, ntsena, Nungungulu.’ (Marku 10:18) Hambu lezi Mugonzisi wa Hombe a nga mbhelele, a nga tshukangi a ti dzunza. A kuhambana ni lezo, i wa yisa wudzunzo gontlhe ka Papai wakwe, Jehova.
Makunu, ku na ni wokari hi nga ti dzunzako hi yena? — Ina, i kona. Hi nga ti dzunza hi Muvangi wa hina, Jehova Nungungulu. A xikhati lexi hi wonako a kusaseka ka kupela ka gambo kutani nchumu wunwani a wu vangileko, hi nga byela wokari hiku: ‘Hi Jehova, a Nungungulu wa hina a nga maha lezi!’ Xontlhe xikhati hi fanele ku tshama na hi longile ku wulawula hi zilo lezi Jehova a zi mahileko, ni lezi a to zi maha ka xikhati xi tako.
Zini lezi a mufanyana loyi a ti dzunzako hi zona?
Gonza lezi a mitsalo yi wulako xungetano hi ku ti dzunza, u tlhela u tiva lezi hi nga potsisako zona a ku ti dzunza: Mavingu 16:5, 18; Jeremia 9:23, 24; 1 Va Le Korinte 4:7; ni 13:4.