‘Mahani zontlhe ziva kudzunzwa ka Nungungulu’

KOTA malanza ma ti hendleletileko ka Nungungulu, hi na ni wutihlamuleli ga ku wulawula kutani ku maha zilo hi ndlela yi mu dumisako. Mupostoli Paule i hi vekele a tshinya ga nayo gi faneleko ku hi kongomisa. Ite: “Loku muga, kutani munwa, kani hi xihi lexi mu xi mahako, zi maheni zontlhe ziva kudzunzwa ka Nungungulu.” (1 Kor. 10:31) A wusungukati legi gi komba lezaku hi fanele ku hanya hi milayo yo lulama ya Jehova leyi yi kombisako a wumunhu gakwe go mbhelela. (Kol. 3:10) Kota vanhu va basileko, hi fanele kuva vapimanyisi va Nungungulu. — Efe. 5:1, 2.

² Na a alakanyisa a maKristu hi xilaveko lexo, mupostoli Pedro ite: “Ngha mu maha vanana va kuingisa, lezaku mu nga lanzeli a kunavela ka nwina ka kale, laha mu nga kala mu nga se tiva nchumu. Kanilezi kota lezi a basileko loyi a nga mu vitana, ngha nwinawu mu basa matshamelweni wontlhe ya kuhanya ka nwina; hakuva ku tsalilwe ku ngalo: Ngha mu basa, hakuva mina nzi basile.” (1 Ped. 1:14-16) A ku fana ni le Israeli wa kale, nyamutlha konawu a ziro za bandla ga wuKristu zi fanele ku tshama na zi basile, zi tlhela zi nga ti nyenyezisi hi mahanyela ya hava ya tiko legi. Hi ndlela leyo, va ti hambanyisa ni tiko kasi va mahela Jehova a ntiro wo basa. — Ekso. 20:5.

³ Kasi hi zi kota ku simama hi basile, hi fanele ku hanya hi milayo ya Jehova ni matshinya ya kona ya milayo lawa ma tlhamuselwako lomu ka Mitsalo yo Basa. (2 Tim. 3:16) Laha hi nga gonza a Biblia hi tivile Jehova ni milayo yakwe hi tlhela hi maha wunghana naye. A xigonzo lexo xi hi kholwisile lezaku hi fanele ku rangisa a Mufumo wa Nungungulu ni kuranza kakwe wutomini ga hina. (Mat. 6:33; Rom. 12:2) Kasi lezo zi koteka hi fanele ku ambala a wumunhu giswa. — Efe. 4:22-24.

KUBASA KA MOYA NI KA MAHANYELA

⁴ A hi xontlhe xikhati zi olovako a ku hanya hi milayo yo lulama ya Jehova. A nala wa hina Satani Diabolus i zama ku hi humesa lisineni. A kucetelo wa hava wu nga tikweni legi go biha ni kubyekelela ka hina ka ku maha lezi zi bihileko zi maha lezaku a ku hanya hi milayo ya Jehova zi tshuka zi karata. Kasi hi hanya hi kuyelana ni kutihendleleta ka hina hi fanele kulwa a yimpi ya moya. A Mitsalo yi komba lezaku a hi faneli ku hlamala loku hi kanetwa kutani ku kumana ni minzhingo. Hi ta xaniswa hi kota ya kululama. (2 Tim. 3:12) Hambulezo hi fanele ku tsaka, hakuva lezo xitiyisekiso xa lezaku ha maha a kuranza ka Nungungulu. — 1 Ped. 3:14-16; 4:12, 14-16.

⁵ Hambu lezi Jesu a nga mbhelele, i lo gonza kuingisa hi lezi a nga xaniseka ha zona. A nga tshukangi a vumela ziringo za Satani kutani ku hlakulela liranzo hi zilo za tiko. (Mat. 4:1-11; Joh. 6:15) Niku a nga tshukangi a ti nyika xikhati xa ku zi alakanyela. Hambu lezi a tiko gi nga mu venga hi kota ya mahanyela yakwe ya ma nene, i simamile a hanya hi milayo ya Jehova yo lulama. Xikhatanyana mahlweni ka kufa kakwe, Jesu i byelile vapizani vakwe lezaku vonawu va wa ta vengiwa hi tiko. Kusukela xikhatini lexo, a valanzeli va Jesu va xanisiwa, hambulezo va simama va tiya hlana hi ku tiva lezaku a N’wana wa Nungungulu i hlulile tiko. — Joh. 15:19; 16:33; 17:16.

⁶ Kasi hi ngavi va tiko, hi fanele ku hanya hi milayo ya Jehova yo lulama, a ku fana ni lezi a Mugonzisi wa hina a mahileko. Ahandle ka ku nga ti ngheniseli ka politika ni kulwisana ka matiko, hi fanele ku potsa kambe ni mahanyela ya gona yo biha. Ha ingisa a wusungukati gi kumekako ka Jakobe 1:21, gi nge: ‘Hoxani [a chaka gontlhe] ni kubiha kontlhe, mu amukela hi kutikoramisa a mhaka leyi yi byalilweko ka nwina, leyi yi zi kotako ku hanyisa a mihefemulo ya nwina.’ A xigonzo xa Biblia ni kuya mitlhanganweni zi ta hi vuna a ku ‘byala a mhaka’ ya lisine timbilwini ni maalakanyweni ya hina, niku hi kumaha loko hi nga ta tshuka hi sangula ku navela a zilo zi nga tikweni. Mupizani Jakobe ite: “A mu zi tivi lezaku a wuxaka ni tiko mbulala ka Nungungulu ke? Hikwalaho kani hi wihi a nga ni wuxaka ni tiko i ti maha nala wa Nungungulu.” (Jak. 4:4) Hi xigelo lexo, a Biblia gi khanyisa lezaku hi fanele ku hanya hi milayo ya Jehova yo lulama hi tlhela hi ti hambanyisa ni tiko.

⁷ A Mhaka ya Nungungulu ya hi tlharihisa xungetano hi mahanyela ya hava ni wubhayi. Yi hi byela lezi: “A wubhayi ni kungahlazeki kontlhe, ni makangwa, ngha zi nga kumbukwi xikari ka nwina, a zi faneli vobasa.” (Efe. 5:3) Hikwalaho a hi faneli ku tsika a maalakanyo ya hina ma ehleketa hi zilo za hava, zi dhanisako ni zi nga hlazekangiko, ge hambu ku wulawula hi zona. Loku hi maha lezo, hi komba lezaku ha zi lava ku hanya hi milayo ya Jehova yo basa ni yo lulama xungetano hi mahanyela.

KUBASA KA MIRI

⁸ Ahandle ka kubasa ka moya ni ka mahanyela, a maKristu ma li wona a lisima la kubasa ka miri. Le Israeli wa kale, Nungungulu loyi a basileko i layile a vaIsraeli lezaku va hlayisa a wugovelo gabye gi tshama na gi basile. Hinawu hi fanele ku tshama hi basile kasi Jehova a nga “dzuki a wona a zilo zo biha” ka hina. — Deut. 23:14.

⁹ Lomu ka Biblia, a magezu kuhlazeka ni kubasa ka miri ma longoloka zinwe. Hi xikombiso, Paule i tsalile lezi: “Varanzekako, a hi ti hlazeni kunyenyezeni kontlhe ka miri ni moya, hi mbhelelisa a kubasiswa ka hina a kuchaveni ka Nungungulu.” (2 Kor. 7:1) Hikwalaho, a maKristu wontlhe ya xinuna ni ya xisati ma fanele ku hlamba ni ku hlaza tinguwo ta wona. Hambu lezi a ziyimo zi hambanako hi kuya hi matiko, a ku vumala ni sabawana ni mati ya ku hlamba ni ku hlaza tinguwo ta wena ni ta vanana, za kala.

¹⁰ Hi kota ya ntiro wa hina wa ku xumayela, ha tiviwa nguvu. A ku hlayisa a miti ya hina yi tshama na yi basile, na ku nga hi na veretsetse lahandle kutani lomu tindlwini zi nyika wukustumunyu gi nene ka vaakelani. A mhaka leyi yi fanele ku khatalelwa hi ziro zontlhe za ngango. A vamakabye va xinuna va fanele ku chela nguvu kota hi basiselo ya lahandle ka muti, na va tiva lezaku a muti wu hlayiswako khwatsi wu hlamalisa vanwani hi ndlela yi nene. Kunene, loku va maha lezi va tlhela va khatalela a mingango yabye hi tlhelo ga moya, va ta komba lezaku va fumela khwatsi a mingango yabye. (1 Tim. 3:4, 12) A vamakabye va xisati vonawu va na ni wutihlamuleli ga ku khatalela a muti nguvunguvu lomu tindlwini. (Tit. 2:4, 5) A vana va gonzisilweko va nga maha a xipanze xabye, hi ku zama ku hlamba ni ku hlayisa lomu va etlelako kona. Hi ndlela leyo, a ngango wu ta hlakulela zinwe a basiselelo leyi yi to laveka misaveni yiswa ya Nungungulu.

¹¹ Inyamutlha, a kutala ka vanhu va Jehova vaya mitlhanganweni hi mimova. Niku ka matshamu manwani a zi koteki ku xumayela loku u nga hi na mova. A mova wu fanele ku tshama na wu basile wu tlhela wu lungisiwa lezi zi onhekileko. A miti ni mimova ya hina zi fanele ku tiyisekisa lezaku hi wumba xipanze xa vanhu va Jehova va basileko. A tshinya legi ga nayo ga tira kambe loku zita ka paxta ya simu ni Biblia ga kona.

¹² A mabohela ya hina ni ndlela leyi hi ti sasekisako hi yona zi fanele ku komba lezaku hi hanya hi matshinya ya milayo ya Nungungulu. Xana u wa taya ka hosana ya hombe na u bohile a tinguwo leti u tshamako hi tona laha kaya? Loku ku hi lezaku u wa nga ta maha lezo, xana a wu faneli ku khatala nguvu hi lezi u bohisako zona loku u yimela Jehova ntirweni wa simu kutani tribuna ke? A mabohela ni ndlela leyi hi ti sasekisako hi yona zi nga khumba lezi a vanwani va gi wonisako zona a wukhozeli ga Jehova. Kunene, a hi faneli ku boha hi ndlela yi nga kombisiko xichawo kutani yi kombako lezaku a hi khatali hi kutizwa ka vanwani. (Mika 6:8; 1 Kor. 10:31-33; 1 Tim. 2:9, 10) Hikwalaho, a xikhati lexi hi ti longiselako a kuya ntirweni wa simu, mitlhanganweni ya bandla, mitlhanganweni ya xipanze kutani migotsovanyanweni, hi fanele ku ehleketa hi lezi a Mitsalo yi wulako xungetano hi kubasa ka miri ni mabohela ya xichawo. Xontlhe xikhati hi fanele ku dumisa Jehova.

¹³ Hi fanele ku maha zalezo loku hi enzela a tsinza wa misava yontlhe wa Timboni ta Jehova kutani hofisa ya ravi. Alakanya lezaku a vito Beteli gi wula ku “Yindlu ya Nungungulu.” Hikwalaho hi fanele ku bohisa zalezi hi bohisako zona loku hiya Salawini ya Mufumo hi tlhela hiva ni mahanyela ma faneleko.

¹⁴ Hambu loku hi hi kuhlakaneni, hi fanele ku boha ni ku ti sasekisa hi ndlela ya wuKristu. Hi fanele ku ti wutisa lezi: ‘Xana nzi wa ta dhana ku nyika a wukustumunyu ga xitshuketi hi kota ya lezi nzi nga bohisa zona?’

MIHLAKANO YA YI NENE

¹⁵ A ku humula ni ku hlakana za laveka kasi hiva vanhu vo ringanisela ni ku simama ni lihanyo li nene. Jesu i tshukile a ramba a vapizani vakwe lezaku vaya wutshanwini go rula va ya “humula kutsongwani.” (Mar. 6:31) A kuhumula ni mihlakano yi nene zi nga hi tangalisa. Zi nga hi nyika a ntamu lowu wu lavekako kasi hi simama ni mitiro ya hina ya siku ni siku.

¹⁶ Kota lezi ku nga ni mihlakano yo tala inyamutlha, a maKristu ma fanele ku rangelwa hi wutlhari ga Nungungulu a xikhati lexi ma bohako lezi ma to hlakanisa zona. Hambu lezi zi lavekako a kuta na hi hlakana, hi nga rivakelwi lezaku a hi wona nchumu wa lisima nguvu wutomini. Hi byeliwa lezaku “masikwini yo gumesa,” ku tava ni vanhu va “ranzako ku ti tsakisa ku hunza ku ranza Nungungulu.” (2 Tim. 3:1, 4) A kutala ka mihlakano leyi yi tatileko tiko inyamutlha yi bihile ka lava va lavako ku hanya hi milayo ya Jehova yo lulama.

¹⁷ A maKristu yo sangula ma wa fanele ku ti wonela ka mihlakano ya hava yi nga vuvumisiwa hi tiko legi go lava ku ti tsakisa ntsena. Ka matshamu ya mihlakano ya le Roma, a vanhu va wa tsaka hi ku wona a kuxaniseka ka vanwani. Ku wa kombisiwa tiholova, kudayana ni wubhayi kasi ku hlekisela lava va nga kona, kanilezi a maKristu ma wa fambela kule ni zilo lezo. Nyamutlha konawu, a mihlakano leyi a tiko gi yi vuvumisako yi kombisa a zilo zo fana ni lezo niku yi mahelwe ku enelisa a kunavela ka hava ka vanhu. Hikwalaho, hi fanele ku ‘ti wonela’ ka lezi hi fambisako zona, hi potsa a mihlakano leyi yi hi kucetelako ku maha za hava. (Efe. 5:15, 16; Tis. 11:5) Hambu loku a hlakano ha woce wu nga bihangi, za koteka ku lezi zi mahiwako hi votala ka xikhati lexo zi nga kombisi mahanyela ya wuKristu. — 1 Ped. 4:1-4.

¹⁸ Ku na ni mihlakano yo tala ya yi nene leyi a maKristu ma nga ti buzako hi yona. A maKristu yo tala ma vuneka hi ku ingisa a wusungukati ga Mitsalo ni mawonela yo ringanisela lawa ma nga ka mabhuku ya hina.

¹⁹ A muKristu wo kari a nga tshuka a ramba a mingango ya maKristu-kulobye lezaku yi ta hlakana laha kaya kakwe. Tlhatakumbiri, a vamakabye va nga ha rambiwa muchadweni kutani ka mubuzo wunwani. (Joh. 2:2) A nwinyi wa xiphicha hi yena a rwalako a wutihlamuleli ga zontlhe lezi zi mahekako laho. Kunene, laha ku nga ni vanhu vo tala hi kona ku nga xilaveko xa ku ti wonela nguvu. A kutangala loku ku nga kona mibuzweni leyo ku mahile vokari va maha a zilo lezi zi nga faneliko maKristu, vaga ni kunwa hi ndlela yo hunzeleta niku a vanwani va zile va wela zionhweni za hombe. Na ma ehleketa hi mhaka leyi, a maKristu lawa ma nga ni kupimisisa ma zi wona lezaku hakunene wutlhari a ku ramba vanhu vatsongwani mibuzweni yabye. Loku ku hi lezaku ku tava ni byala, gi fanele ku nwiwa hi ndlela yo ringanisela. (Fil. 4:5) Loku hi maha zontlhe hi zi kotako kasi a mibuzo ya hina yi tsakisa yi tlhela yi tiyisa hi tlhelo ga moya, a kuga ni kunwa zi nga tava zona za lisima nguvu.

²⁰ Zi nene a ku rurela vapfhumba. (1 Ped. 4:9) Loku hi ramba maKristu-kulori lezaku mata kaya ka hina kasi hi taga zinwe, ku hlakana, ni ku tiyisana, a hi faneli ku rivala lawa ma nga zisiwana. (Luka 14:12-14) Hinawu hi rambilweko hi fanele ku ingisa a wusungukati gi nga ka Marku 12:31. Zi nene a ku xontlhe xikhati hi bonga a wunene ga vanwani.

²¹ A maKristu ma ti buza hi zinyikiwo za Nungungulu niku ma zi tiva lezaku ma ‘ngaga, manwa, ma tsaka ntirweni wabye wontlhe.’ (Mutsh. 3:12, 13) Loku hi maha “zontlhe ziva kudzunzwa ka Nungungulu,” a nwinyi wa xiphicha ni lava va nga rambiwa va ta yi alakanya hi litsako a mibuzo leyo yi va tiyisileko hi tlhelo ga moya.

MITIRO YA LE XIKOLENI

²² A vana va Timboni ta Jehova va vuneka hi gonziselelo ya xiseketelo leyi yi nyikwako lomu zikoleni. Laha va gonzako va ti karatela ku tiva ku lera ni kutsala khwatsi. A timhaka tinwani ti gonzisiwako xikoleni ti nga vuna a vaswa lava va zamako ku tatisa a mixuvo yabye ya moya. Hambu na va ha gonza, va fanele ku “alakanya Muvangi” wabye hi ku rangisa a zilo za moya. — Mutsh. 12:1.

²³ Loku u hi muswa wa muKristu a ha gonzako xikola, ti wonele kasi u nga ti patsi ni vaswa va tiko na ku nga hi na xigelo xo zwala. (2 Tim. 3:1, 2) Lisine lezaku Jehova wa hi vikela, hambulezo wenawu u fanele ku maha xipanze xa wena kasi u nga thapelwi hi kucetelo wa tiko. (Tis. 23:4; 91:1, 2) Hikwalaho, kasi ku ti vikela, lonzowota khwatsi a malulamiselo wontlhe lawa Jehova a ku mahelako. — Tis. 23:5.

²⁴ Kasi zi ti hambanyisa ni tiko, a zigonzani zo tala zi nga Timboni zi hlawula ku nga patseki ka mitiro leyi yi nga yelaniko ni lezi zi gonzisiwako xikoleni. Zi nga ha karatela zigonzani-kulobye ni vagonzisi a ku zwisisa a xiboho lexi. Kanilezi, a ku tsakisa Nungungulu hi zona zi nga za lisima nguvu. Hikwalaho, u fanele ku tirisa a livalo la wena li gonzisilweko khwatsi hi Biblia u tlhela u ti yimisela ku nga tshuki u ti nghenisela ka mapalisana ya tiko kutani ku ti dzunza hi tiko ga wena. (Gal. 5:19, 26) Loku mu ingisa a wusungukati ga Mitsalo legi mu nyikiwako hi vapswali va nwina lava va chavako Jehova, mu tlhela mu maha wunghana ni vamakabye va bandla, handle ko kanakana mu ta zi kota a ku hanya hi milayo ya Jehova yo lulama.

NTIRO WA KU TI HANYISA NI LAVA U TIRAKO NAVO

²⁵ A tihloko ta mingango ti na ni wutihlamuleli ga ku hlayisa a mingango ya tona. (1 Tim. 5:8) Hambulezo, kota lezi va nga vahuweleli va mahungu yo saseka, va zi tiva kambe lezaku va fanele ku rangisa a zilo za moya. (Mat. 6:33; Rom. 11:13) Hi ku simama va khozela Nungungulu hi kuhiseka va tlhela va eneliswa hi zakuga ni tinguwo leti va nga nato, va potsa a ku karateka ni mitlhamu leyi yi phasako lava va hlongolisako a titshomba. — 1 Tim. 6:6-10.

²⁶ Wontlhe a maKristu ma ti hendleletileko, lawa ma nga ni ntiro wa ku ti hanyisa a ma faneli ku rivala a matshinya ya milayo ya Mitsalo. Kasi ma ti kumela zo ti hanyisa hi tindlela ti nene ma fanele ku potsa a zimaho zontlhe lezi zi lwisanako ni nayo wa Nungungulu kutani nayo wa lomu ma hanyako kona. (Rom. 13:1, 2; 1 Kor. 6:9, 10) A hi rivali lezaku a vanghana vo biha va na ni khombo. Kota masochwa ya Kristu, a hi mahi a mabhinzu lawa ma tshovako a milayo ya Nungungulu ni lawa ma to hi maha hi ti nghenisela ka zilo za tiko lezi zi nga faneliko maKristu kutani ku maha a mabhinzu lawa ma to hohlota a kukholwa ka hina. (Isa. 2:4; 2 Tim. 2:4) Niku a hi ti ngheniseli ka “Babuloni loyi wa hombe,” a wukhongeli legi gi nga nala wa Nungungulu. — Kuv. 18:2, 4; 2 Kor. 6:14-17.

²⁷ A ku hanya hi milayo yo lulama ya Nungungulu zi ta hi vuna a ku nga lonzowoti a mitlhangano kasi ku vuvumisa a mabhinzu kutani zilo zinwani za munhu wutsumbu. A kungo ga mitlhangano ya bandla, mitlhangano ya xipanze, ni migotsovanyano, ku khozela Jehova. Ka mitlhangano leyo, ha gisiwa mezeni ya moya ya Jehova hi tlhela hi ‘tiyisetana.’ (1 Tes. 5:11; Maheb. 10:24, 25) Ka matshamu lawo hi fanele ku maha a zilo za moya basi.

KUZWANANA KA MAKRISTU

²⁸ A milayo yo lulama ya Jehova yi lava kambe lezaku a vanhu vakwe va “hlayisa a wunwe ga moya hi xiboho xa kurula.” (Efe. 4:1-3) Wutshanwini ga ku hlokolokela lezi zi hi tsakisako, a munwe ni munwani wa hina i zama ku mahela vanwani lezi zi nga zi nene. (1 Tes. 5:15) Handle ko kanakana a bandla ga nwina gi tshamisile zalezo. Na ku nga khataliseki lezaku hi va hlonge muni, hi pswalelwe kwihi, hi zisiwana kutani hi ganyile, hi gonzile nguvu kutani a hi gonzangi, hontlheni hi hanya hi milayo yaleyi ya yinwe yo lulama. Hambu a vamatiko va gi wona a tshamela legi go dlunyateka nguvu ga vanhu va Jehova. — 1 Ped. 2:12.

²⁹ Na a khanyisa a xilaveko xa kuva ni wumunwe, mupostoli Paule i tsalile lezi: “Wu kona miri munwe ni moya munwe, kota lezi mu nga vitanelwa a kutsumba kunwe laha mu nga vitanwa. A Hosi yinwe, a kukholwa kunwe, a kubapatiza kunwe, ni Nungungulu munwe a nga Dadani wa vontlhe, loyi a nga hehla ka vontlhe, ni xikari ka vontlhe, ni ku tshama ka vontlhe.” (Efe. 4:4-6) Kasi lezi zi koteka, a vanhu vakwe va fanele ku zwanana ka tigonzo to sangula ta Biblia ni ka leti ti etileko leti ti kombako lezaku Jehova hi yena a Hosi ya Hombe wuakweni gontlhe. Hakunene, Jehova i nyikile a vanhu vakwe a lirimi li basileko la lisine, leli li va vunako a ku mu tirela hi mbilu yinwe. — Zak. 3:9.

³⁰ A kuzwanana ni kurula loku ku nga kona bandleni ga wuKristu ka tangalisa vontlhe lava va khozelako Jehova. Ha ku wona a kutatiseka ka xitsumbiso lexi xa Jehova: “Nzi ta va tlhanganyisa wutshamu ginwe khwatsi tiyivu lomu rangeni.” (Mika 2:12) Ha zi lava ku hlayisa a kurula ni wumunwe hi ku hanya hi milayo yo lulama ya Jehova.

³¹ Va katekile lava va vumelelweko ku nghena lomu bandleni gi basileko ga Jehova! Ni yihi mizamo hi mahako kasi hi ringanelwa hi ku vitanwa hi vito ga Jehova a hi ya mahala. Laha hi hlayisako a wunghana ga hina ga lisima legi hi nga nago na Jehova, hi ta ti karatela a ku hanya hi milayo yakwe yo lulama hi tlhela hi kuca vanwani lezaku vonawu va hanya hi yona. — 2 Kor. 3:18.