Xiwutiso 9

Nzi fanele ku kholwa a gonzo ya evolusawu?

HIKUYINI ZI NGA ZA LISIMA?

Loku a evolusawu yi hi lisine, a vanhu vo hanyela ku guma vafa basi. Kanilezi, loku a zilo zi no vangiwa, hi nga kuma mihlamulo yo zwisiseka xungetano hi wutomi ni lezi zi to humela xikhatini xi tako.

LOKU KU WA HI WENA, U WA TA MAHA YINI?

Ehleketa hi xiyimo lexi: Alex i djudjekile kupima. Kusukela kale i kholwa ku Nungungulu i kona ni lezaku a zilo zontlhe zi no vangiwa. Kanilezi, nyamutlha a mugonzisi wakwe wa biyolojia i wula hi kutiyiseka ka hombe lezaku a gonzo ya evolusawu lisine futsi niku a gonzo leyi yi seketelwa ka mikambisiso yo tiya yi mahilweko hi titlhari ta siensia. Alex a nga lavi ku wonekisa ku khwatsi xipumbu hi ku kaneta a gonzo leyo. I ti byela lezi: ‘Loku a titlhari ta siensia ti tiyisekisa lezaku a evolusawu lisine futsi, hi mina mani wo kala nzi ti kaneta?’

Loku ku wa hi wena Alex, u wa ta kholwa gonzo ya evolusawu hi lezi basi a mabhuku ma wulako lezaku i gonzo ya lisine ke?

NYIMA U PIMISA!

Lava va kholwako a evolusawu ni lava va kholwako ku a zilo zi no vangiwa, va tsutsumela ku wula lezi va zi kholwako na va nga zi tivi khwatsi a ku hikuyini va kholwako lezo.

A vanhu vo kari va kholwa lezaku a zilo zi no vangiwa ntsena hi lezi va gonzisiwako zezo le chechini .
A vanwani va kholwa a gonzo ya evolusawu ntsena hi lezi va gonzisiwako zezo le xikoleni.

6 WA ZIWUTISO U FANELEKO KU EHLEKETA HI ZONA

A Biblia gi ngalo: “A yindlu yinwe ni yinwani yi akilwe hi munhu wo kari, kanilezi loyi a akileko zilo zontlhe hi Nungungulu.” (Maheberu 3:4) A ku kholwa lezo za zwisiseka ke?

Jaha wonako yindlu — A ku wula lezaku a zilo zi no halahala zi humelela a zi zwali ne ni kutsongwani. Zi fana ni ku wona a yindlu leyi uku a yi akiwangi hi munhu

LEZI VA WULAKO: A zilo zontlhe zi nga kona zi humelele hi kota ya kubuwuka ka hombe ku ngava kona.

1. Himani kutani xini xi nga maha lezaku kuva ni kubuwuka loko ka hombe?

2. Hi zihi zi zwisisekako khwatsi? — ku wula lezaku a zilo zontlhe zi lo halahala zi humelela kutani ku a zilo zontlhe zi vangilwe hi wokari ke?

LEZI VA WULAKO: A vanhu va sukela ka zihari.

3. Loku ku hi lezaku a vanhu va sukela ka zihari — zo kota tifenhe — hikuyini a vanhu va hambeneko nguvu ni tifenhe hi wutivi ni lezi va zi kotako ku maha?

4. Lezi ka ku ku laveka munhu wa wutlhari ga hombe nguvu kasi ku maha rebote gi tlhela gi tira — legi gi kalako gi nga hanyi — ahati ku vanga a selula yi hanyako ni munhu?

LEZI VA WULAKO: A evolusawu i gonzo yi hlolilweko yi tlhela yi woniwa lezaku lisine.

5. A vanhu lavo va wulako lezo va yi hlolile khwatsi a gonzo leyi ha voce ke?

6. Vanhu vangani va kholwako a gonzo ya evolusawu ntsena hi lezi va byelilweko ku a titlhari to tala ti kholwa zezo?

“Loku u wo famba lomu khwatini ga hombe zonake u wona yindlu yo saseka, handle ko kanakana u wa nga ta ti byela lezi: ‘E! Hi nga wonane! A tisinya leti ti wile ti ti zimekela ha toce tiza ti maha yindlu leyi!’ Hakuva lezo a zi zwisiseki. Makunu, hi xihi xigelo xa ku kholwa lezaku a zilo zontlhe zi no halahala zi humelela?” — Julia.

“Loku a wokari i wo ku byela lezaku ka wutshamu go kari go gandla mabhuku ku buwukile muchini wo gandla, zonake a tinta ya kona yi phandlukela lomu ka maphepha yi patsana ku gumesa ku huma a disionario ga hombe; u wa ta kholwa ke?” — Gwen.

XIGELO XA KU KHOLWA KA NUNGUNGULU

A Biblia gi ku kuca ku u ‘hlola zontlhe.’ (1 Va Le Tesalonika 5:21) Lezo zi komba lezaku a wu faneli ku kholwa ka Nungungulu ntsena hi kota ya

KUTIZWA (Nza zizwa moyeni wa mina lezaku ku ni wokari wa ntamu wa hombe nguvu a vangileko zontlhe)
KU KUCETELWA HI VANWANI (Lomu nzi hanyako kona ku tele hi vakhongeli)
KU KURUMETEKA (A vapswali va mina va nzi gonzisile ku kholwa ka Nungungulu — a ku na xinwani nzi nga mahako)

A kuhambana ni lezo, u fanele ku kholwa ka Nungungulu hi zigelo zo zwala.

“A xikhati lexi mugonzisi a tlhamuselako lezi a ziro za miri wa hina zi tirisako zona, zi tekela ku dlunyateka ka mina lezaku Nungungulu i kona. A xipanze xinwe ni xinwani xi na ni ntiro wa xona lowu xi wu mahako khwatsi; niku a kutala ka zikhati, zi wu maha na hi nga zizwi ne ku zi wona. A miri wa munhu wa hlamalisa futsi!” — Teresa.

“Loku nzi wona a prediyu ga hombe, xitimela, kutani mova; nzi ti wutisa lezi: ‘Himani a nga maha?’ Ku laveka vanhu va nga ni wutlhari ga hombe kasi ku maha mova. Hakuva wu na ni zisimbasimbana zo tala lezi zi faneleko ku faselwa hi ndlela ya kona futsi kasi wu tira khwatsi. Makunu lezi ka ku kasi ku maha mimova ku laveka tlhari yo kari, na hinawu vanhu hi mahilwe hi wokari.” — Richard.

“Laha nzi ngaya nzi gonza siensia, nzi wa ya nzi zi wona ku a gonzo ya evolusawu a yi tsumbeki. . . . Ka mina, zi lava ‘kukholwa’ ka hombe nguvu kasi ku vumela a gonzo ya evolusawu a ku hunza ku kholwa ku a zilo zi vangilwe hi Nungungulu.” — Anthony.

EHLEKETA HI LEZI

Hambu lezi ku nga ni malembe yo tala a titlhari ta siensia na ti kambisisa gonzo ya evolusawu, a ti se kuma tlhamuselo wo zwisiseka ka vona vontlhe. Makunu, lezi ka ku hambu titlhari ta siensia a hi tontlhe ti kholwako a gonzo ya evolusawu — kuveni hi vona va nga fanele ku yi seketela — ku ngava kuphazama loku wena u kanakanela a gonzo leyi ke?