Matewu cipimo 5-7
5 Laha Jesu a nga wona citshungu i no kwela citsungeni; andzhako ka loku a tshamile, a vapizani va nota kakwe. 2 I no vhulula nomu wakwe a sangula ku va gondzisa, aku:
3 “Va katekile lava va nga ni tora ga ku tiva Nungungulua hakuva a Mufumo wa matilo wabye.
4 “Va katekile lava va rilako hakuva va ta chavelelwa.
5 “Va katekile lava vo olova hakuva va taga a tshomba ya misava.
6 “Va katekile lava va nga ni ndlala ni tora ga zva kululama hakuva va ta xuriswa.
7 “Va katekile lava va wuxinji hakuva va ta mahelwa wuxinji.
8 “Va katekile lava va nga ni mbilu yi basileko hakuva va ta wona Nungungulu.
9 “Va katekile lava va hlotako kurulab hakuva va ta vitaniwa ku i vana va Nungungulu.
10 “Va katekile lava va xanisiwako hi kota ya kululama hakuva a Mufumo wa matilo wabye.
11 “Mu katekile loku a vanhu va mu rukatela ni ku mu xanisa, va mu lumbeta kontlhe kubiha hi kota ya mina. 12 Tsakani mu nengela, hakuva a nchachazelo wa n’wina wa hombe matilweni, hakuva va va xanisisile zvezvo a vaphrofeti va kale.
13 “N’wina mu munyu wa misava, kanilezvi loku a munyu wu pswhama wu ta lungiwa hi yini ke? A wa ha vhuni nchumu, ntsena ku hoxiwa lahandle wu kandzihetelwa hi vanhu.
14 “N’wina mu kuwonekela ka tiko. A dhoropa gi akilweko citsungeni a gi nge fihlali. 15 Loku a vanhu va lumeka kandiya a va yi khubhunyeti hi cindzala, kanilezvi va yi hayeka le hehla kasi yi woningela vontlhe va nga lomu ndlwini. 16 Na n’winawu tsikani kuwonekela ka n’wina ku woninga mahlweni ka vanhu, kasi va wona mitiro ya n’wina ya yi nene va dhumisa Papayi wa n’wina loyi a nga le matilweni.
17 “Mu nga alakanyi ku ndzi tele ku ta fuvisa Nayo kutani Vaphrofeti; a ndzi telangi ku ta fuvisa, kanilezvi a ku ta tatisa. 18 Ndza tiyisa ka n’wina ndziku a tilo ni misava zvi nga hundza, kanilezvi a ndzhatana kutani cidokho ca lomu Nayweni zvi nga ta fuva kala zvontlhe zvi tatiseka. 19 Hikwalaho, ni wihi loyi a hambunyetako a wun’we wa milayo leyi ya yi tsongwani a tlhela a gondzisa van’wani ku maha lezvo, a nga ta ringanelwa hi ku nghena Mufun’weni wa matilo. Kanilezvi loyi a ingisako milayo leyi a tlhela a yi gondzisa van’wani, i ta nghena Mufun’weni wa matilo. 20 Ndza mu byela, ndziku: Loku a kululama ka n’wina ku nga hundzi loku ka vatsali ni vaFarisi, cima mu nga ta nghena Mufun’weni wa matilo.
21 “Mu zwile lezvi zvi nga wulilwe ka vakale zvaku: ‘U nga dayi; ni wihi loyi a dayako i ta yisiwa tribhunali.’ 22 Kanilezvi mina ndza wula ka n’wina ndziku, ni wihi loyi a simamako ku zangarela makabye wakwe i ta yisiwa tribhunali. Loyi a rukatelako tihlamba to tshisa a makabye wakwe i ta yisiwa Tribhunali ya Hombe; ni loyi a byelako mun’wani,c aku: ‘Cipumbu ndziwena ca mapara!’ i ta hoxiwa Gehena gi vhurako.
23 “Loku u neha a cinyikiwo ca wena laha alatini, kanilezvi na u hi kwalaho u alakanya lezvaku a makabye wa wena i na ni mhaka na wena, 24 siya cinyikiwo ca wena mahlweni ka alati, u suka u famba. Famba u ya hlota kurula ni makabye wa wena kuranga, andzhako ka lezvo wuya u ta nyikela cinyikiwo ca wena.
25 “Hatlisa ku lulamisa timhaka ni loyi a ku kecarako na ma ha famba kasi a mukecari wa wena a nga ku nyikeli ka mulamuli, a mulamuli a ku nyikela ka mugadhi wa paxo, u vhalelwa paxweni. 26 Ndza ku byela ndziku: U nga ta huma kala u riha a mali yontlhe.
27 “Mu zwile lezvaku ku wulilwe ku ngalo: ‘U nga mahi wubhayi.’ 28 Kanilezvi mina ndzi ngalo ka n’wina: Ni wihi loyi a simamako ku cuwuka wasati laha ka kuza a mu navela, i sina a mahile wubhayi naye mbilwini yakwe. 29 Makunu, loku a tihlo ga wena ga cinene gi ku maha u wonha,d gi xokole u gi hoxa kule. Hakuva zvi chukwana nguvhu a ku luza ciro cin’we ca miri wa wena a ku hundza ku a miri wontlhe wu hoxiwa Gehena.e 30 Ni loku a woko ga wena ga cinene gi ku maha u wonha,f gi tseme u gi hoxa kule. Hakuva zvi chukwana nguvhu a ku luza ciro cin’we ca miri wa wena a ku hundza ku a miri wontlhe wu hoxiwa Gehena.g
31 “Ku wulilwe kambe ku ngalo: ‘Ni wihi loyi a hlongolako a sati wakwe i wa mu nyike papilo ga lezvaku va tsikene.’ 32 Kanilezvi mina ndza mu byela, ndziku: Ni wihi a hlongolako sati wakwe na ku nga hi hi kota ya wubhayi,h i mu veka mhangweni ya ku wela wubhayini, ni loyi a chadhako ni wasati a tsikeneko ni nuna wakwe yenawu wa maha wubhayi.
33 “Mu zwile kambe lezvi zvi nga wuliwa ka vakale zvaku: ‘U nga hlambanyi mahala, kanilezvi tatisa lezvi u hlambanyileko ka Jehovha.’ 34 Kanilezvi mina ndza mu byela, ndziku: Mu nga tshuki mu hlambanya, ne hi tilo hakuva citshamu ca wuhosi ca Nungungulu; 35 ne hi misava hakuva cikhegetelo ca mikondzo yakwe; ne hambu hi Jerusalema hakuva i dhoropa ga Hosi ya hombe. 36 U nga hlambanyi hi hloko ya wena hakuva a wu zvi koti ku cica sisi wun’we wuva wo basa kutani wa ntima. 37 A ‘Ina’ wa wena i wave ina, ni ‘Ahihi’ ava ahihi, hakuva ni cihi co hundza lezvi cita hi ka loyi wa kubiha.
38 “Mu zwile lezvaku ku wulilwe ku ngalo: ‘Tihlo hi tihlo, tino hi tino.’ 39 Kanilezvi mina ndza mu byela, ndziku: Mu ngalwi ni munhu wa kubiha, kanilezvi ni wihi loyi a mu bako pama ka rama ga cinene, hundzulukani mu mu nyika legi gin’wani. 40 Ni loku a wokari a lava ku ku yisa tribhunali kasi ku ku tekela a hembe ga wena mu nyike ni bhaji; 41 ni loku a hosana yo kari yi ku kurumeta a ku yi heleketa kilometro yin’we, famba nayo tikilometro timbiri. 42 Nyika loyi a ku kombelako; u nga ali ku pembisa mali ya wena ka loyi a tako a ta pemba.i
43 “Mu zwile lezvaku ku wulilwe ku ngalo: ‘Randza muakelani wa wena, u venga a nala wa wena.’ 44 Kanilezvi ndza mu byela ndziku: Simamani ku randza valala va n’wina, mu khongelela ni lava va mu xanisako, 45 kasi muva vana va Papayi wa n’wina loyi a nga matilweni, hakuva i tsuwukisa gambo gakwe ka vakubiha ni va va nene, a tlhela a nisa vhula ka valulamileko ni ka vangalulamangiko. 46 Hakuva loku mu randza lava va mu randzako, i nchachazelo muni mu wu kumako ke? A hi zvalezvo va mahako a vakhupisi ke? 47 Niku, loku mu losa a vamakabye va n’wina basi, mu va hundza hi yini van’wani ke? A vamatiko a va losani hi ca ka vona ke? 48 Mu fanele kuva vanhu vo mbhelela, khwatsi hi lezvi a Papayi wa n’wina wa le tilweni a mbheleleko.
6 “Ti woneleni ku maha zvilo zva zvi nene hi ku fela ku woniwa hi vanhu; hakuva loku mu maha lezvo mu nga tava ni nchachazelo ka Papayi wa n’wina a nga le tilweni. 2 Hikwalaho loku u humesa zvilo kasi ku nyika cisiwana, u ngabi mpundzu a ku khwatsi hi lezvi a vakanganyisi va mahako lomu masinagogeni ni lomu maruweni kasi va dzundziwa hi vanhu. Ndza tiyisa ka n’wina, ndziku: Va sina va amukele a nchachazelo wabye wontlhe. 3 Kanilezvi loku wena u humesa zvilo kasi ku nyika cisiwana, u nga tsiki woko ga wena ga cibhabha gi tiva lezvi legi ga cinene gi mahako, 4 kasi a zvinyikiwo zva wena zviva cihundleni. Makunu a Papayi wa wena loyi a wonako cihundleni i ta ku tlhelisela.
5 “Loku mu khongela, mu nga fani ni vakanganyisi, hakuva va randza ku khongela na va yimile masinagogeni ni lomu mahandzakanyenij ya maruwa ya hombe kasi va woniwa hi vanhu. Ndza tiyisa ka n’wina, ndziku: Va sina va amukele a nchachazelo wabye wontlhe. 6 Kanilezvi loku u khongela, nghena lomu ndlwini ya wena u vhala livati u khongela ka Papayi wa wena loyi a nga cihundleni. A Papayi wa wena loyi a wonako cihundleni i ta ku katekisa. 7 Loku u khongela, u nga phindaphindi magezu yalawa ya man’we a ku khwatsi hi lezvi va mahako vamatiko, hakuva va alakanya ku va ta zwiwa hi ku wulawula nguvhu. 8 Makunu n’wina mu nga fani navo, hakuva a Papayi wa n’wina wa zvi tiva lezvi mu zvi lavako hambu loku mu nga se mu kombela.
9 “Hikwalaho, khongelisani lezvi:
“‘Papayi wa hina wa le tilweni, a vito ga wena a gi basisiwe.k 10 A wute Mufumo wa wena. A kurandza ka wena a ku mahiwe misaveni kota lezvi ku mahiwako le tilweni.l 11 Hi nyike zvakuga zvi ringanako kuga nyamutlha; 12 u hi tsetselela minandzu ya hina khwatsi hi lezvi hinawu hi tsetselelako lava va nga ni minandzu ka hina. 13 U nga hi tsiki hi hluliwa hi zviringo, kanilezvi hi tlhatlhisea ka loyi wa kubiha.’
14 “Hakuva loku mu tsetselela van’wani a minandzu yabye, a Papayi wa n’wina wa le tilweni i ta mu tsetselelawu; 15 kanilezvi loku mu nga va tsetseleli a minandzu yabye, ni Papayi wa n’wina a nga ta mu tsetselela a minandzu ya n’wina.
16 “Loku mu hlambanyile ku tshama mu ngagi nchumu,b mu ngac tsuvi a ku fana ni vakanganyisi, hakuva ka masiku lawo va tshama va nga hlambi kasi va woniwa hi vanhu lezvaku va hlambanyile ku tshama va ngagi nchumu. Ndza tiyisa ka n’wina, ndziku: Va sina va amukele a nchachazelo wabye wontlhe. 17 Kanilezvi wena, loku u hlambanyile ku tshama u ngagi nchumu,d tola mafura hlokweni ya wena u tlhela u hlamba nghohe, 18 kasi u nga woniwi hi vanhu lezvaku u hlambanyile ku tshama u ngagi nchumu,e kanilezvi u woniwa ntsena hi Papayi wa wena loyi a nga cihundleni. Makunu a Papayi wa wena loyi a wonako cihundleni i ta ku katekisa.
19 “Tsikani ku ti hlengeletelela titshomba laha misaveni, laha a muhlwa ni kuchacharelaf zvi gako ni laha a makhamba ma pandzako ma yiva. 20 Kanilezvi ti hlengeleteleleni titshomba le tilweni, laha ku nga hava muhlwa ni kuchacharela, ni laha a makhamba ma nga pandziko ma yiva. 21 Hakuva laha a tshomba ya wena yi nga kona, ni mbilu ya wena yi tava kwalaho.
22 “A kandiya ya miri i tihlo. Hikwalaho loku a tihlo ga wena gi potiyela ka nchumu wun’we,g a miri wa wena wontlhe wu ta wonekela.h 23 Kanilezvi loku a tihlo ga wena gi hi ni wunavenave,i a miri wa wena wontlhe wu tava munyama. Loku a kuwonekela ka wena ku hi munyama, a munyama wa kona wu tava wa hombe nguvhu!
24 “I hava a zvi kotako ku tirela tihosi timbiri; hakuva i ta venga yin’we a randza leyi yin’wani, kutani ku namarela ka yin’we a kanyisa leyi yin’wani. A mu nge zvi koti ku tirela Nungungulu ni Titshomba.
25 “Hikwalaho ndza mu byela, ndziku: Tsikani ku karateka hi wutomi ga n’wina mu ku hi taga yini, kutani ku hi tanwa yini kutani hi mimiri ya n’wina mu ku hi ta boha yini. A wutomi a gi hundzi zvakuga ke? Ni miri a wu hundzi tinguwo ke? 26 Cuwukani khwatsi a zvinyanyani zva tilo, a zvi byali, a zvi tshoveli, ne a zvi veketeli zvakuga matshaleni, hambulezvo a Papayi wa n’wina wa le tilweni wa zvi wundla. N’wina a mu va lisima ku hundza zvona ke? 27 Himani cikari ka n’wina a zvi kotako ku lehisanyana wutomi gakwe hi ku karateka ke? 28 Kona hikuyini mu karatekako hi zva ku boha? Gondzani ka lezvi a zvitsangi zva khwati zvi kulisako zvona; a zvi tiri, ne a zvi swuli; 29 kanilezvi ndza mu byela ndziku: Hambu Solomoni ni titshomba tontlhe leti a nga hi nato a nga zangi a bohisa a ku khwatsi hi cin’we ca zvona. 30 Makunu loku Nungungulu a gi bohisisa lezvo a byanyi ga khwati, legi gi nga kona nyamutlha kuveni a mandziko gi ta hoxiwa ndzilweni, a nga ta mu bohisisa a ku hundza lezvo, n’wina lava va kukholwa kutsongwani ke? 31 Hikwalaho mu nga karateki muku: ‘Hi taga yini?’ kutani ku: ‘Hi tanwa yini?’ hambu ku: ‘Hi ta boha yini?’ 32 Hakuva a zvilo lezvi zvontlhe hi lezvi a vamatiko va ti karatelako ku zvi kuma. A Papayi wa n’wina wa le tilweni wa zvi tiva lezvaku ma zvi lava zvontlhe lezvo.
33 “Simamani ku lava a Mufumo wakwe kuranga ni kululama kakwe, zvontlhe a zvilo lezvi zvi ta engetelwa ka n’wina. 34 Hikwalaho, mu nga karatekeli zva mandziko, hakuva a mandziko i tava ni zvikarato zvakwe. A siku gin’we ni gin’wani gi na ni zvikarato zvi ringanako gona.
7 “Tsikani ku lamula, kasi mu nga lamulwi; 2 hakuva lezvi mu va lamulisako zvona van’wani, n’winawu mu ta lamuliswa zvalezvo; hi lipimo leli mu pimako van’wani hi lona vonawu va ta mu pima hi lona. 3 Makunu hikuyini u cuwukisako a citoti ci nga ka tihlo ga makabye wa wena kanilezvi u nga woni a dzandza gi nga ka tihlo ga wena ke? 4 U ta zvi kotisa kuyini ku byela makabye wa wena uku: ‘Hi nga khwatsi ndzi ku susa citoti ci nga ka tihlo ga wena’, kasi lezvo ka legi ga wena i dzandza gi nga kona? 5 Mukanganyisi ndziwena! Ranga hi ku susa dzandza legi gi nga lomu ka tihlo ga wena, hi kona u to wona khwatsi a ku susa citoti ci nga ka tihlo ga makabye wa wena.
6 “Mu nga nyiki timbyana a zvilo zvi basileko ne hambu ku teka maperola ya n’wina mu hoxela makhumba, kasi ma nga tshuki ma ma kandzihetela ma gumesa ma hundzuluka ma mu khadamula.
7 “Simamani ku kombela, mu ta nyikiwa; simamani ku lava, mu ta zvi kuma; simamani ku gongondza, mu ta vhululelwa. 8 Hakuva ni wihi loyi a kombelako wa nyikiwa, ni wihi loyi a lavako wa zvi kuma, ni wihi loyi a gongondzako i ta vhululelwa. 9 Kona himani cikari ka n’wina wa ku loku a n’wana wakwe a mu kombela pawa i mu nyika ribye? 10 Kutani loku a kombela njhanjhi i mu nyika nyoka ke? 11 Makunu loku n’wina, hambu lezvi mu bihileko, mu tiva ku nyika a zvinyikiwo zvo saseka a vana va n’wina, a ndza ha wuli hi Papayi wa n’wina a nga le tilweni. I ta va nyika zvinyikiwo zvo saseka lava va mu kombelako!
12 “Hikwalaho, zvontlhe lezvi mu lavako ku a vanhu va mu mahela, n’winawu va maheleni zvalezvo. Lezvo hi lezvi a Nayo ni Vaphrofeti va wulako.
13 “Nghenani hi nyangwa yo hlonga, hakuva a nyangwa leyi yi yako kulovisweni yi anamile, ni ndlela yi yako kona ya hombe, niku va tele va fambako hi yona; 14 kanilezvi a nyangwa yi yako wutomini yi hlongile ni ndlela yi yako kona yi manyene, niku vatsongwani va yi kumako.
15 “Ti woneleni ka vaphrofeti va mawunwa lava va tako ka n’wina na va ku khwatsi tiyivhu,j kuveni hi lisine la kona mahlolwak ma lambileko.l 16 Mu ta va tiva hi mihandzu yabye. A vanhu va tshuka va kola mauvha lomu ka mimizwa kutani makuwu lomu ka mahlehlo ke? 17 Hi zvalezvo kambe, ni tisinya tontlhe ta ti nene ti pswala mihandzu ya yi nene, kanilezvi a tisinya tontlhe ti nga hiko ti nene ti pswala mihandzu yi nga hiko yi nene. 18 A sinya ya yi nene a yi nge pswali mihandzu yi nga hiko yi nene, ne hambu sinya yi nga hiko yi nene a yi nge pswali mihandzu ya yi nene. 19 A tisinya tontlhe ti nga pswaliko mihandzu ya yi nene ti tsemiwa ti hoxiwa ndzilweni. 20 Hikwalaho, a vanhu lavo mu ta va tiva hi mihandzu yabye.
21 “A hi vontlhe lava va nge ngalo ka mina: ‘Hosi, Hosi’, va to nghena Mufun’weni wa matilo, kanilezvi ku ta nghena basi loyi a mahako kurandza ka Papayi wa mina loyi a nga matilweni. 22 A votala va taku ka mina hi siku lego: ‘Hosi, Hosi, a hi phrofetangi hi vito ga wena ke? A hi hlongolangi madhimoni hi vito ga wena ke? A hi mahangi zvihlamaliso zvo tala hi vito ga wena ke?’ 23 Kanilezvi ndzi taku ka vona: ‘A ndzi mu tivi! Sukani ka mina n’wina vamahi va kubiha!’
24 “Hikwalaho, ni wihi loyi a zwako timhaka leti ta mina a ti maha, i ta fana ni munhu wo tlhariha loyi a nga aka yindlu yakwe laha ribyeni. 25 Ku nona vhula, kuta tindambi, kuta cingulo ci taba yindlu, kanilezvi a yi wangi hakuva yi wa akilwe laha ribyeni. 26 Ni wihi loyi a zwako timhaka leti ta mina a nga ti mahi, i ta fana ni munhu wa cipumbu loyi a nga aka yindlu yakwe laha vhunyeni. 27 Ku nona vhula, kuta tindambi, kuta cingulo ci taba yindlu, yi sewa. A kuwa ka yona kuve ka hombe.”
28 Laha Jesu a nga mbheta ku wula timhaka leti, a citshungu ci no hlamala nguvhu hi magondzisela yakwe, 29 hakuva i wa gondzisa timhaka ti ngata hi ka Nungungulu. I wa nga fani ni vatsali vabye.
a Kutani: “lava va kombelako zomola ya zvilo zva moya”.
b Kutani: “lava va kurula”.
c Wutshamu ku nga hiselwa kona chaka lahandle ka Jerusalema. I vito ga ciGreki ga Nkova wa Hinome, dzongeni wa mupela-gambo wa Jerusalema ga kale. Ci hava ci kombako lezvaku ku tshukile ku hoxiwa a vanhu kutani zvihari na zva ha hanya lomu Gehena kasi zvi hisiwa kutani ku xanisiwa. Hikwalaho, Gehena a gi fananisi a wutshamu gi nga wonekiko go xanisela kona a mihefemulo ya vanhu hi ndzilo kala kupindzuka. Kanilezvi Jesu ni vapizani vakwe va wulawulile hi Gehena kasi ku fananisa a kuloviswa ka pindzukelwa.
d Hi kukongoma: “u ti phinganyeta”.
f Hi kukongoma: “u ti phinganyeta”.
h Hi ciGreki: porneía. I gezu gi tirisiwako lomu ka Mitsalo kasi ku komba a kuhlengelwa ko kari ka masango ku betelwako hi Nungungulu. Gi patsa wubhemba kutani wubhejwa, vanhu va hlengelako masango na va nga chadhangi, wanuna a hlengelako masango ni mun’wani wanuna kutani wasati ni mun’wani wasati, ni loku munhu a hlengela masango ni cihari.
i Ku nga ku pemba na a nga hakheli majuro.
j Hi lomu a maruwa ma tsemakanyanako kona.
k Kutani: “a gi woniwe kota gi basileko”.
l Kutani: “A kurandza ka wena a ku mahiwe misaveni ni le tilweni”.
a Kutani: “hi ponise”.
b Kutani: “mu jejuwara; mu pfhunga”.
c Kutani: “mu nga ha”.
d Kutani: “u jejuwara; u pfhunga”.
e Kutani: “wo jejuwara; wo pfhunga”.
f Kutani: “kufrujara; kukuruka; kutshutshumbala”.
g Kutani: “gi wona khwatsi”.
h Kutani: “wu ta tala hi kuwonekela”.
i Hi kukongoma: “gi bihile”.
j Kutani: “lobos”.
k Kutani: “ma pamako”.
l Hi kukongoma: “i wa va gondzisa kota loyi a nga ni ntamu”.