Lezi Jehova a tshinelisako zona ka hina

1. Xilaveko muni lexi a vanhu va nga naxo, niku himani loyi a nga xi enelisako?

A VANHU va na ni xilaveko xa hombe xa ku ti wona na va hi ni kutshinelelana ni vanwani. A vanhu va wuliwa lezaku “va na ni kutshinelelana loku va ranzana nguvu va tlhela va tivana khwatsi.” Hi ntumbuluko hi na ni kutshinelelana ka hombe ni maxaka zinwe ni vanghana lava va hi ranzako ni ku hi zwisisa. Hambulezo, loyi hi nga ni xilaveko xa kuva ni kutshinelelana ka hombe naye hi Muvangi wa hina wa Hombe. — Mutsh. 12:1.

2. Zini lezi Jehova a hi tsumbisako, kanilezi hikuyini a vanhu vo tala va nga zi kholwiko?

² Jehova wa hi kuca ka Mhaka yakwe lezaku hi ‘tshinela’ ka yena, niku i hi tsumbisa lezaku loku hi maha lezo, yenawu “i ta tshinela” ka hina. (Jak. 4:8) Hi ngazwa kunanziha ka zona! Hambulezo, a vanhu vo tala va alakanya ku zi wa tava ku kholwa nyamukholwi a ku ti byela lezaku Nungungulu wa zi lava ku tshinela ka vona; va ti wona na va nga ringani ku mu tshinelela kutani ku i le kule nguvu kasi ku mu tshinelela. Za koteka ku tshinela ka Jehova hakunene ke?

3. Hi gonza yini xungetano hi Jehova?

³ A mhaka yo tiya hi lezaku Jehova ‘a nga kule ka munwe ni munwani’ a mu hlotako, niku za koteka ku mu tiva. (Gonza Mitiro 17:26, 27; Tisimu 145:18.) A kungo ga Nungungulu wa hina hi lezaku hambu vanhu vo kala ku mbhelela va fanele ku tshinela kakwe, niku i ti yimisele ku va amukela hi wuxinji gakwe kota vanghana vakwe. (Isa. 41:8; 55:6) Hi kuya hi lezi a mutsali wa tisimu a zi hanyileko, i lo tsala lezi xungetano hi Jehova: “Wena loyi u zwako mikhongelo, a nyama yontlhe yi tata ka wena. I katekile a munhu loye wena u mu hlawulako, loye u mu tshinetako ka wena.” (Tis. 65:2, 4) A matimu ya Biblia xungetano hi Hosi Asa wa le Juda ma nyika xikombiso xa munhu loyi a tshineleko ka Nungungulu, niku ma komba lezi Jehova a hlamulisileko zona.a

GONZA KA XIKOMBISO XA KALE

4. Xikombiso muni lexi Hosi Asa a xi vekeleko vaJuda ke?

⁴ Hosi Asa i lo hiseka nguvu hi wukhozeli gi basileko, a fuvisa a wubhayi tempeleni ni wukhozeli ga zifananiso legi gi nga tele nguvu tikweni. (1 Tih. 15:9-13) Na a wulawula hi kutlhatlheka, i lo khongotela vanhu lezaku va “hlota Jehova Nungungulu wa vararu vabye, ni ku hlayisa milayo ni zileletelo zakwe.” Jehova i lo katekisa a khume ga malembe yo sangula ya kufuma ka Asa hi kurula ko mbhelela. Zini lezi Asa a nga zi wula kota xigelo xa kuva ni kurula loko? I lo byela vanhu aku: “[A] tiko ga ha hi mahlweni ka hina, hakuva hina hi hlotile Jehova Nungungulu wa hina. Hi mu hlotile, zonake yena i hi nyikile kuhumula ka wontlhe matlhelo.” (2 Kro. 14:1-7) Wona lezi zi nga humelela hi kulanzela.

5. Ximaho muni xi kombileko lezaku Asa hakunene i wa tsumba Nungungulu, niku give gihi wuyelo ga kona?

⁵ Ti wone na u hi ka xiyimo xa Asa. Zera a muEtiopia i tile ni 1.000.000 wa vavanuna ni 300 wa tikareta kasi ku talwa na Juda. (2 Kro. 14:8-10) Loku ku wa hi wena, u wa ta maha yini loku u wona a butho lego ga hombe na gi tshinela mufunweni wa wena ke? A butho ga wena gova ni 580.000 wa vavanuna ntsena! A vanhu va wena va hunziwa kumbiri; xana u wa ta ti wutisa ku hikuyini Nungungulu a mu tsikako mu dumelwa hi ndlela leyo? Ka yimpi leyi ya xitshuketi, xana u wa ta zama ku lulamisa a mhaka leyi hi wutlhari ga wena wutsumbu ke? A ndlela leyi Asa a nga hlamula ha yona yi kombile lezaku i wa hi ni kuzwanana na Jehova niku i wa mu tsumba. I lo khongela ka Jehova hi mbilu yontlhe aku: “Hi vune wena Jehova Nungungulu wa hina, hakuva hina hi tsumba ka wena; hi hlomile yimpi leyi vitweni ga wena a ku talwa ni xidlemo lexi. Wena u Jehova Nungungulu wa hina; ngha a nga hi kona munhu a hlulako wena!” Xana Nungungulu i hlamulisile kuyini a mukhongelo wo huma mbilwini wa Asa? “Jehova i lo hlasela a vaEtiopia.” A ku na munhu a ponileko yimpini leyo! — 2 Kro. 14:11-13.

6. Xini hi faneleko ku xi pimanyisa ka Asa?

⁶ Xini xi nga vuna Asa lezaku a tsumba Nungungulu hi kumbhelela kasi ku mu rangela ni ku mu vikela? A Biblia gi wula lezaku “Asa i lo maha kululama mahlweni ka Jehova” ni lezaku a “mbilu [yakwe] yi wa mbhelele ka Jehova.” (1 Tih. 15:11, 14) Hinawu hi fanele ku tirela Nungungulu hi mbilu yontlhe. Kunene, za lisima nguvu kuva hi maha lezo loku hi lava kuva ni kuzwanana ku nene naye zalezi ni xikhatini xi tako. A ho ku mu bonga Jehova hi lezi a tekileko zambo kasi ku hi tshineta kakwe ni lezi a hi vunako ku wumba ni ku hlayisa kubohana ku nene naye! Wona tindlela timbiri leti Nungungulu a mahako lezo hi tona.

JEHOVA I HI TSHINETA KAKWE HI KU TIRISA NZHIHO

7. a) Zini lezi Jehova a zi mahileko kasi ku hi tshineta kakwe? b) Hi yihi ndlela ya hombe leyi Nungungulu a hi tshinetako kakwe ha yona?

⁷ Jehova i kombisile liranzo lakwe hi vanhu hi ku hi mahela misava kota muti wa hina wo saseka. Wa ha simama ku kombisa liranzo lakwe ha hina hi ku hi mahela malulamiselo yo hlamalisa ya nyama kasi ku seketela wutomi ga hina. (Miti. 17:28; Kuv. 4:11) A xa lisima nguvu hi lezaku Jehova wa khatalela zilaveko za hina za moya. (Luka 12:42) I hi tiyisekisa kambe lezaku wa demba ndleve loku hi khongela kakwe. (1 Joh. 5:14) Hambulezo, a ndlela ya hombe leyi Nungungulu a hi tshinetako hi yona kakwe liranzo leli a li kombisako hi ku tirisa nzhiho. (Gonza 1 Johani 4:9, 10, 19.) Jehova i lo rumela “N’wana wakwe a belekilweko yece” misaveni kasi ku hi tlhatlhisa ka xionho ni kufa. — Joh. 3:16.

8, 9. I ntiro muni Jesu a wu mahako ka kungo ga Jehova?

⁸ Jehova i mahile lezaku zi koteka ku hambu vanhu lava va hanyileko mahlweni ka Kristu va vuneka hi nzhiho. Kusukela ka xikhati lexi Jehova a nga profeta lezaku ku wa tata Muhanyisi wa vanhu, a nzhiho wu wa sina wu hakhelwe hi kuya hi mawonela yakwe, hakuva i wa zi tiva lezaku a kungo gakwe gi wa nga ta tsanzeka. (Gen. 3:15) Anzhako ka mazana ya malembe, mupostoli Paule i lo kombisa kubonga kakwe ka Nungungulu hi “kota ya kutirulwa loku ku nga ka Kristu Jesu.” I lo engeta aku: ‘Kuhoniseleni kakwe, Nungungulu i lo tsetselela zionho zi nga mahilwe kale.’ (Rom. 3:21-26) Hi nga wona ntiro wa hombe lowu Jesu a wu mahileko kasi ku hi tshineta ka Nungungulu!

⁹ A vanhu va ti koramisako va nga tiva Jehova va tlhela vava ni kutshinelelana naye ha Jesu ntsena. A Mitsalo yi dlunyatisa mhaka leyi hi magezu lawa ya Paule yaku: “Nungungulu wa kombisa a kuhiranza kakwe hi lexi, lezaku na ha hi vaonhi Kristu i lo hi fela.” (Rom. 5:6-8) A hi mahelwangi lulamiselo ga nzhiho wa Jesu hi kuva hi hi ni fanelo ya wona, kanilezi hi mahelwe hi lezi hi ranziwako. Jesu i te ngalo: “A ku na munhu a zi kotako kuta ka mina, loku a nga kokiwi hi Dadani loyi a nzi rumileko.” Ka khati ginwani i lo wula lezi: “A nga kona a tako ka Dadani, loku a ngati ha mina.” (Joh. 6:44; 14:6) Jehova i tirisa a moya wa ku basa kasi ku koka vanhu va tshinela kakwe hi ku tirisa Jesu a tlhela a va vuna ku simama liranzweni lakwe na va rinzela wutomi ga pinzukelwa. (Gonza Juda 20, 21.) Wona kambe a yinwani ndlela leyi Jehova a hi tshinetako kakwe ha yona.

JEHOVA WA HI TSHINETA KAKWE HI KU TIRISA MHAKA YAKWE YI TSALILWEKO

10. Zini hi zi gonzako ka Biblia lezi zi hi vunako ku tshinela ka Nungungulu ke?

¹⁰ Kala laha, hi tshahile mitsalo ya 14 wa mabhuku yo hambana ya Biblia. Loku hi wa nga hi na Biblia, na hi zi tivisile kuyini lezaku hi nga tshinela ka Muvangi wa hina? Na hi gonzisile kuyini xungetano hi nzhiho ni lezi hi tshinelisako zona ka Jehova ha Jesu ke? Hi ku tirisa moya wakwe, Jehova i lo maha malulamiselo ya lezaku ku tsaliwa Biblia, legi gi hi kombako a matshamela yakwe yo tsakisa zinwe ni makungo yakwe ya hombe. Hi xikombiso, ka Eksodusi 34:6, 7, Jehova i lo ti tivekisa ka Mosi kota “Nungungulu wa wuxinji ni tipswalo, loyi a nonokako ku zangara, loyi a teleko hi wuxinji ni kutsumbeka; loyi a nga ni wuxinji ka khume ga mazana, loyi a tsetselelako munhu wa kubiha.” Hi mani a nga wa ta ala ku tshinela ka munhu wo fana ni loyi ke? Jehova wa zi tiva lezaku laha hi yako hi gonza zotala hi yena lomu ka Biblia, hiya hi mu wona kota wa lisine nguvu hi tlhela hi tshinela nguvu kakwe.

11. Hikuyini hi faneleko ku ti karatela ku gonza xungetano hi matshamela ni tindlela ta Nungungulu? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.)

¹¹ Na xi tlhamusela lezi hi nga zi kotisako zona kuva ni kuzwanana na Nungungulu, a xingheniso xa bhuku Achegue-se a Jeová xi ngalo: “Ni gihi wunghana hi gi mahako, gi seketelwa ka ku tiva munhu loye, hi hlamala matshamela yakwe hi tlhela hi ma nyika lisima. Hikwalaho, hi vuneka nguvu loku hi gonza a matshamela ni tindlela ta Nungungulu lomu ka Biblia.” A ho ku bonga hi lezi a Mhaka ya Jehova yi tsalilweko hi ndlela ya ku hina vanhu hi yi zwisisa!

12. Hikuyini Jehova a tirisileko vanhu kasi ku tsala Biblia?

¹² Jehova ngha a rumile tingelosi lezaku ti tsala Biblia. Phela a tingelosi ta khatala nguvu ha hina ni ntiro wa hina. (1 Ped. 1:12) Handle ko kanakana, a tingelosi ngha ti tsalile a mahungu ya Nungungulu ka vanhu. Kanilezi, xana na ti wonile zilo hi ndlela leyi vanhu va zi wonako hi yona? Ngha ti zi kotile ku zwisisa a zilaveko za hina, gome ga hina, ni kunavela ka hina ke? Ahihi, Jehova i wa ku tiva kugumelwa ka tona mhakeni leyi. Hi ku tirisa vanhu kasi ku tsala Biblia, Jehova i gi mahile gi zwanana khwatsi ni ziyimo za hina. Ha zi kota ku zwisisa lezi a vatsali va Biblia ni vanwani va kumbukiwako lomu ka Mitsalo va nga zi alakanya ni lezi va nga ti zwisa zona. Ha gi zwisisa a gome gabye, kukanakana, kuchava, ni zihoxo, litsako ni ku humelela kabye. A ku fana na muprofeti Elija, vontlhe a vatsali va Biblia va wa hi ni “mahanyela yo kota hina.” — Jak. 5:17.

13. A mukhongelo wa Jona wu ku khumbisa kuyini?

¹³ Hi xikombiso, ehleketa hi xikhati lexi Jona a nga tsutsuma xiavelo lexi a nga nyikilwe hi Nungungulu — xana a ngelosi na yi zi kotile ku tlhamusela khwatsi lezi a nga ti zwisa zona ke? Zive zi nene nguvu kuva Jehova a tirisile Jona kasi ku tsala a matimu yakwe wutsumbu, a ku patsa ni mukhongelo wo huma mbilwini lowu a wu maheleko Nungungulu na a hi xikari ka bimbi. Jona i te ngalo: “Laha a muhefemulo wa mina wu nga rerekile nzeni ka mina nzi lo alakanya Jehova.” — Jona 1:3, 10; 2:1-9.

14. Hikuyini u zwisisako lezi Isaya a tsalileko xungetano hi yena wutsumbu?

¹⁴ Wona kambe lezi Jehova a rumileko Isaya lezaku a tsala xungetano hi yena wutsumbu. Anzhako ka ku wona kungangamela ka Nungungulu, Isaya i lo khumbiwa nguvu a sangula ku wulawula hi zionho zakwe aku: “Khombo ka mina, nzi lovile! Hakuva nzi munhu a nga ni milomu yi nga hlazekangiko, na nzi akile xikari ka vanhu va nga ni milomu yi nga hlazekangiko, hakuva a mahlo ya mina ma wonile a Hosi, Jehova wa tiyimpi.” (Isa. 6:5) Xana a ngelosi ngha yi wulile zilo lezo xungetano hi yona wutsumbu? Ahihi! Kanilezi Isaya i zi kotile, niku ha zi zwisisa lezi a ti zwisileko zona.

15, 16. a) Hikuyini hi zwisisako kutizwa ka vanhu vanwani? Nyika zikombiso. b) Zini zi to hi vuna ku tshinela ka Jehova?

¹⁵ Xana a ngelosi ngha yi zi kotile ku wula lezaku a yi ‘fanelwi,’ a ku fana na Jakobe, kutani lezaku “muonhi,” a ku fana ni lezi Pedro a nga ti zwisa zona ke? (Gen. 32:10; Luka 5:8) Xana a tingelosi to lulama na ti ‘chavile’ a ku fana ni valanzeli va Jesu, kutani na ti vile ni xilaveko xa ku “tiya-hlana” kasi ku xumayela mahungu yo saseka na ti kari ti kanetwa, a ku fana na Paule ni vanwani ke? (Joh. 6:19; 1 Tes. 2:2) Ahihi, a tingelosi ti mbhelele hi tindlela tontlhe niku ti na ni ntamu nguvu ku hunza vanhu. Hambulezo, a xikhati lexi a vanhu va nga mbhelelangiko va kombisako a kutizwa loko, ha tekela ku va zwisisa hakuva hinawu hi vanhu va nga mbhelelangiko. Laha hi gonzako a Mhaka ya Nungungulu, hakunene ha ‘tsaka zinwe ni lava va tsakako, hi rila ni lava va rilako.’ — Rom. 12:15.

¹⁶ Loku hi ehleketa hi lezi a Biblia gi wulako xungetano hi kutirisana ka Jehova ni malanza yakwe yo tsumbeka ya xikhatini xi hunzileko, hi ta tiva zilo zo tala zo hlamalisa xungetano hi Nungungulu wa hina, loyi hi lihlaza-mbilu ni liranzo a tshineleko ka vanhu lavo va nga mbhelelangiko. Hi ndlela leyo hi ta mu tiva khwatsi Jehova hi tlhela hi mu ranza nguvu. Kota wuyelo ga kona, hi ta zi kota ku tshinela kakwe. — Gonza Tisimu 25:14.

MAHA WUXAKA GO TIYA NA NUNGUNGULU

17. a) Wusungukati muni ga gi nene legi Azaria a nga nyika Asa? b) Xana Asa i kanyisile wusungukati ga Azaria hi ndlela muni, niku give gihi wuyelo ga kona?

¹⁷ Anzhako ka kuva Hosi Asa a hlulile butho ga vaEtiopia hi ndlela yo hlamalisa, a muprofeti wa Nungungulu Azaria i lo mu nyika wusungukati ga wutlhari. I te ngalo: “Jehova i zinwe na nwina, loku nwinawu mu hi naye; loku mu mu hlota mu ta mu kuma; kanilezi loku mu mu tsika, yenawu i ta mu tsika.” (2 Kro. 15:1, 2) Hambulezo, hi kufamba ka xikhati, Asa i lo tsika ku ingisa wusungukati legi ga gi nene. Laha a nga vukelwa hi mufumo wa Israeli wa nwalungu, Asa i lo ya kombela xivuno ka vaSiria. Wutshanwini ga ku tlhela ka Jehova a ya kombela xivuno, i lo hlota kuzwanana ni vamatiko. Asa i lo byeliwa lezi: “U mahile wupumbu mhakeni leyi, hakuva kusukela lezi u tava ni tiyimpi.” A malembe ma nga lanzela ya kufuma ka Asa ma wa tele hi tiyimpi. (2 Kro. 16:1-9) Xigonzo muni hi xi kumako ke?

18, 19. a) Zini hi faneleko ku maha loku hi sangulile ku ti tsawukanisa na Nungungulu? b) Hi nga zi kotisa kuyini ku simama hi tshinela ka Jehova?

¹⁸ Hi nga tshuki hi fularela Jehova. Loku hi sangulile ku ti tsawukanisa naye, hi fanele ku lanzela wusungukati ga Hosea 12:6, gi nge ngalo: “Tlhelela ka Nungungulu wa wena, uva ni wuxinji ni kululama, u langutela Nungungulu wontlhe masiku.” Hikwalaho, ngha hi tshinela nguvu ka Jehova hi ku ehleketa hi nzhiho ni ku gonza Mhaka ya yakwe, a Biblia, hi kuhiseka. — Gonza Deuteronome 13:4.

¹⁹ A mutsali wa tisimu i tsalile lezi: “Zi nzi sasekele a ku tshama kusuhi ni Nungungulu.” (Tis. 73:28) Ngha hina hontlhe hi simama ku gonza zilo ziswa xungetano hi Jehova hi tlhela hi kombisa kubonga hi zigelo zo tala za ku mu ranza. Niku ngha Jehova a simama ku tshinela ka hina zalezi ni kala kupinzuka ni kupinzuka!