Hikuyini hi faneleko ku basa?

1. A bhuku ga Levi gi nga hi vunisa kuyini?

LOMU ka bhuku ga Levi, a kubasa ku kumbukiwa nguvu a ku hunza ka mabhuku manwani ya Biblia. Kota lezi a tshamela legi gi nga xilaveko ka vakhozeli vontlhe va lisine va Jehova, a ku zwisisa ni ku tsakela bhuku ga Levi zi ta hi vuna ku tshama hi basile.

2. Zilo muni zi nga kona ka bhuku ga Levi?

² A bhuku ga Levi gi tsalilweko hi muprofeti Mosi, xipanze xa “yontlhelele Mitsalo” leyi yi vunako kugonziseni. (2 Tim. 3:16) A vito ga Jehova gi kumeka xipimo xa khume ga zikhati ka xipimo xinwe ni xinwani xa bhuku legi. A ku zwisisa a mongo wa bhuku ga Levi zi ta hi kuca ku potsa ku maha ni xihi lexi xi nga wa ta neha xiruko ka vito ga Nungungulu. (Levi 22:32) A kuphindaphindiwa ka magezu “Hi mina Jehova” nzeni ka bhuku legi, zi fanele ku hi alakanyisa ku ingisa Nungungulu. Ka nzima leyi ni le’yi lanzelako, a hi koleni titshomba to kari ta lisima ti nga lomu ka bhuku ga Levi, legi gi nga xinyikiwo xa Nungungulu xi hi vunako kuva vakhozeli va basileko.

KU LAVEKA KUBASA

3, 4. A kuhlaziwa ka Aroni ni vana vakwe ku wa yimela yini? (Wona mufota laha hehla.)

³ Gonza Levi 8:5, 6. Jehova i lo hlawula Aroni lezaku a tira kota mupristi wa hombe wa Israeli; a vana vakwe va wa ta tira kota vapristi. Aroni i yimela Jesu Kristu; a vana vakwe va yimela valanzeli va totilweko va Jesu. Makunu, xana a kuhlaziwa ka Aroni ku komba lezaku Jesu i wa ta basiswawu ke? Ahihi, Jesu i wa nga hi na xionho niku i wa “nga hi na kusoleka,” hikwalaho i wa nga hi na xilaveko xa ku basiswa. (Maheb. 7:26; 9:14) Hambulezo, a xiyimo xa Aroni anzhako ka ku hlaziwa xi wa komba a xiyimo xa Jesu xa kubasa ni kululama. Makunu a kuhlaziwa ka vana va Aroni ke, ku yimela yini?

⁴ A kuhlaziwa ka vana va Aroni ku wa yimela a kubasiswa ka lava va hlawuliwako kasi kuva ziro za wupristi ga le tilweni. Xana a kubapatizwa ka vatotilweko ku wa yelana ni kubasiswa ka vana va Aroni? Ahihi, a kubapatiza a ku hlazi zionho; kanilezi, ku komba lezaku a munhu loye i ti hendleletile ka Jehova Nungungulu hi kumbhelela. A kuhlaziwa ka vatotilweko ku mahiwa hi “mhaka,” niku lezo zi lava lezaku va tirisa tigonzo ta Kristu hi mbilu yontlhe wutomini gabye. (Efe. 5:25-27) Hi ndlela leyo va basiswa va tlhela va hlaziwa. Kanilezi ahati lava va “tiyivu tinwani” ke? — Joh. 10:16.

5. Hikuyini hi nga wulako lezaku a tiyivu tinwani ta hlaziwa hi Mhaka ya Nungungulu?

⁵ A vana va Aroni va wa nga yimeli a “xidlemo xa tsanza-vahlayi” xa tiyivu tinwani ta Jesu. (Kuv. 7:9) Makunu, xana a vanhu lavo va bapatizilweko vonawu va basiswa ni ku hlaziwa hi Mhaka ya Nungungulu ke? Ina, va basiswa! A xikhati lexi lava va nga ni kutsumba ka ku hanya laha misaveni va gonzako lezi a Biblia gi wulako xungetano hi lisima ni ntiro wa nkhata wu halatilweko wa Jesu, va kholwa timhaka leto va tlhela “tirela [Nungungulu] mumu ni wusiku.” (Kuv. 7:13-15) A mbhanzu wa kuva a maKristu ma totilweko ni tiyivu tinwani va tshama hi ku basiswa wa woneka hi ka “mahanyela ma nene” lawa va ma kombisako. (1 Ped. 2:12) Jehova a ngo ku tsaka hi ku wona a kuhlazeka ni kuzwanana ka vatotilweko ni tiyivu tinwani, lava va ingisako va tlhela va lanzela Murisi wabye Jesu hi kutsumbeka!

6. Kutihlola muni zi nga za lisima kuva hi ku maha?

⁶ A xilaveko xa lezaku a vapristi va Israeli va hlazeka xi wula zahombe ka vanhu va Jehova inyamutlha. Lava hi gonzako navo Biblia a kutala ka zikhati va ku wona a kubasa ka matshamu ya hina ya wukhozeli va tlhela va wona kutisasekisa ka hina ni maambalela ya hina ya ma nene. Hambulezo, a kubasa ka vapristi ku hi vuna ku wona lezaku ni wihi loyi a kanzihako xitsunga xa wukhozeli ga Jehova i fanele kuva ni “mbilu yi hlazekileko.” (Gonza Tisimu 24:3, 4; Isa. 2:2, 3.) A ntiro wo basa lowu hi mahelako Nungungulu hi fanele ku wu maha hi mapimo ni timbilu ti basileko zinwe ni mimiri yi basileko. Lezo zi lava kuva hi tshama hi ku ti hlola. Hi ku maha lezo, a vokari va nga ha pola xilaveko xa ku cica zahombe kasi va basa. (2 Kor. 13:5) Hi xikombiso, a munhu a bapatizilweko loyi a hlalelako zithombe za masango ha womu, i fanele ku ti wutisa lezi, ‘Xana nza tshama nzi basile?’ Hi kulanzela i fanele ku lava xivuno kasi ku daya mukhuwo lowo wo nyenyeza. — Jak. 5:14.

TSHAMA U BASILE HI KU INGISA

7. Hi kuyelana ni Levi 8:22-24, xikombiso muni lexi Jesu a xi siyileko?

⁷ A xikhati lexi ku nga yimisiwa a wupristi ga Israeli, ku totilwe nkhata wa hamba ka ndleve ya xinene, ni ka litiho la hombe la canja ga xinene, ni ka litiho la hombe la nkonzo wa xinene wa Mupristi wa Hombe Aroni ni vana vakwe. (Gonza Levi 8:22-24.) A tirisela lego ga nkhata gi wa komba lezaku a vapristi va wa ta ingisa, va maha zontlhe va zi kotako ntirweni wabye. Mupristi wa Hombe Jesu yenawu i va vekele xikombiso xo mbhelela a vatotilweko ni tiyivu tinwani. A ndleve yakwe yi wa nga tsiki ku ingisa wurangeli ga Nungungulu. A mandla ya Jesu ma tirisilwe kasi ku maha kuranza ka Jehova, niku a mikonzo yakwe a yi tshukangi yi hambuka ndleleni yi basileko. — Joh. 4:31-34.

8. Zini lezi a vakhozeli vontlhe va Jehova va faneleko ku maha?

⁸ A maKristu ma totilweko ni tiyivu tinwani ta Jesu va fanele ku lanzela a kutsumbeka ka Mupristi wabye wa Hombe. A vakhozeli vontlhe va Jehova va fanele ku ingisa, va lanzela khwatsi a zileletelo zi nga ka Mhaka ya Nungungulu, zonake va potsa ku vangela wusiwana a moya wa ku basa. (Efe. 4:30) Va fanele ku ‘lulameta a tindlela ta mikonzo yabye.’ — Maheb. 12:13.

9. Ve yini a vamakabye vanharu va tirisanako nguvu ni ziro za Hubye yi Fumako, niku a magezu yabye ma nga ku vunisa kuyini ku tshama u basile ke?

⁹ Wona a magezu ma humako mbilwini ya vamakabye vanharu va nga ni kutsumba ka ku hanya laha misaveni, lava va nga ni makume ya malembe na va tirisana nguvu ni ziro za Hubye yi Fumako. A munwe wabye i te ngalo: “Legi i lungelo go hlawuleka hakunene, hambulezo a kutirisana navo hi laha kusuhani zata na zi komba lezaku hambu lezi va totilweko hi moya, a vamakabye lava a va mbhelelangi. Hambulezo, a ginwe ga makungo ya mina ka malembe wontlhe lawa ku ingisa lava va rangelako.” A makabye wa wumbiri i te ngalo: “A mitsalo yo kota 2 Va Le Korinte 10:5, xungetano hi ‘kuingisa ka Kristu,’ yi nzi vuna ku ingisa ni ku vumelelana ni lava va rangelako. A kuingisa loko ku huma mbilwini.” A wa wunharu i ngalo: “A ku ranza lezi Jehova a zi ranzako ni ku venga lezi a zi vengako, zinwe ni ku tshama hi ku hlota wurangeli gakwe ni ku maha lezi zi mu tsakisako, zi wula ku ingisa a hlengeletano yakwe ni lava a va tirisako kasi ku yisa mahlweni a kungo gakwe xungetano hi misava.” A makabye loyi i wa tivile lezaku Nathan Knorr, loyi a ngava xiro xa Hubye yi Fumako, i tekele ku vumela zilo lezi a vanwani va nga zi kanakanela ka nzima “Kupswaliwa ka Tiko” ka Watch Tower (A Murinzeli) wa 1925. A kuingisa loko ku mu khumbile nguvu makabye loyi. A ku ehleketa hi magezu ya vavanuna lava va vanharu va ha hi ku tshahiwako zi nga ku vuna ku tshama u basile hi ku ingisa.

KUINGISA KU BASILEKO KA NAYO WA NUNGUNGULU HI NKHATA

10. Hikuyini zi nga za lisima ku ingisa nayo wa Nungungulu xungetano hi nkhata?

¹⁰ Gonza Levi 17:10. Jehova i layile vaIsraeli lezaku va ngagi “ni lihi lixaka la nkhata.” A ku potsa nkhata — ku ngava wa xihari kutani wa munhu — xilaveko ka maKristu kambe. (Miti. 15:28, 29) Ma hi chavisa nguvu a maalakanyo ya ku tshuka Nungungulu ‘a hi cuwukisa hi mahlo ya makayi’ ni ku hi susa bandleni gakwe. Ha mu ranza niku hi lava ku mu ingisa. Hambu loku hi hi ka xiyimo xa kufa ni kuhanya, hi ti yimisele ku nga reriwi hi kukhongotela ni kukurumeta ka lava va nga mu tiviko Jehova ni lava va nga laviko ku mu ingisa. Kunene, hi zi rinzele ku tseketselwa hi ku ala nkhata, kanilezi hi hlawula ku ingisa Nungungulu. (Juda 17, 18) Mawonela muni xungetano hi mhaka leyi ma to hi nyika ntamu lezaku hi khomelela ka xiboho xa hina xa ku ngagi kutani ku vumela ku cheliwa nkhata ke? — Deut. 12:23.

11. Hikuyini hi nga wulako lezaku a Siku ga Nzhiho gi wa nga hi mukhuwo ntsena?

¹¹ A kutiriswa ka nkhata wa zihari hi mupristi wa hombe le Israeli wa kale ka Siku ga Nzhiho ku hi vuna ku zwisisa a mawonela ya Nungungulu hi nkhata. A nkhata wu wa hi ni ntiro wo hlawuleka. Wu wa tiriselwa ku maha nzhiho wa zionho za lava va lavako ku tsetselelwa hi Jehova. A nkhata wa nkuzi kutani wa mbuti wu wa fanele ku nwatsekelwa le hehla ni mahlweni ka arke ga xivumelwano. (Levi 16:14, 15, 19) Lezo zi wa vulula ndlela ya lezaku Jehova a tsetselela zionho za vaIsraeli. Ahandle ka lezo, Jehova i wa layile lezaku loku munhu a daya xihari kasi kuga, i wa fanele ku halata nkhata wa kona a wu seletela hi misava, “hakuva a muhefemulo wa nyama yontlhe hi nkhata wa kona.” (Levi 17:11-14) Xana zontlhe lezo zi wa hi mikhuwo yi nga vuniko nchumu ke? Ahihi. A kutiriswa ka nkhata hi Siku ga Nzhiho, zinwe ni xileletelo xa ku halata nkhata, zi zwanana ni xileletelo lexi Jehova a nga sina a nyikile Noa ni vana vakwe xungetano hi nkhata. (Gen. 9:3-6) Jehova Nungungulu i wa va beletele a kuga nkhata. Zi wula yini lezo ka maKristu?

12. A papilo ga Paule ka maKristu ya maHeberu gi komba kuyelana muni ka nkhata ni ku tsetselelwa ka zionho?

¹² A xikhati lexi mupostoli Paule a nga tsalela maKristu ya maHeberu xungetano hi ntamu wa nkhata wa ku basisa, i lo tlhamusela lezi: “Ko khwatsi hi Nayo a zilo zontlhe zi basiswa hi nkhata; a handle ka kuhalatwa ka nkhata a ku kona kutsetselelwa ka zionho.” (Maheb. 9:22) Paule i lo tlhela a komba lezaku a miphahlelo ya zihari, hambu lezi yi nga ni lisima, yi wo alakanyisa vaIsraeli ntsena lezaku va wa hi vaonhi ni lezaku va wa lava nchumu wunwani wo engeteleka kasi ku susa zionho zabye hi kumbhelela. A Nayo wu wa hi “xiruti ntsena xa zilo zo saseka lezi zi tako, na wu nga fananisi hi kumbheleleko a xiyimo xa zona.” (Maheb. 10:1-4) Zi wa ta kotekisa kuyini ku tsetselelwa zionho ke?

13. U ti zwisa kuyini hi kuva Jesu a hendleletile a ntsengo wa nkhata wakwe ka Jehova ke?

¹³ Gonza Va Le Efesusi 1:7. A kufa ka Jesu Kristu, loyi ‘a ti nyikeleko hi kota ya hina’ hi kuziranza, ku na ni tlhamuselo wa hombe ka vontlhe lava va mu ranzako zinwe ni Dadani wakwe. (Gal. 2:20) Hambulezo, lezi Jesu a nga maha anzhako ka kufa kakwe ni kuvuxiwa hi zona zi hi tlhatlhisileko, zi vulula ndlela ya kuva hi tsetselelwa zionho za hina. Jesu i tatisile lezi zi nga kombisiwa Nayweni wa Mosi hi Siku ga Nzhiho. Ka siku lego, a mupristi wa hombe i wa teka nkhata wo kari wa zihari za miphahlelo a nghena nawo Wutshanwini go Basabasa ga tabernakeli, ni ga tempeli ya Solomoni hi kufamba ka xikhati, a ya wu hendleleta mahlweni ka Nungungulu a ku khwatsi hi loku a hi kwalaho. (Levi 16:11-15) Hi kufanana, Jesu i lo nghena tilweni ha koce ni ntsengo wa nkhata wa miri wakwe a wu hendleleta ka Jehova. (Maheb. 9:6, 7, 11-14, 24-28) A ho ku tsaka hi ku tsetselelwa zionho za hina ni kuva ni tivalo ti basileko hi kota ya lezi hi kholwako ka nkhata wa Jesu!

14, 15. Hikuyini zi nga za lisima a ku zwisisa ni ku ingisa a nayo wa Jehova xungetano hi nkhata ke?

¹⁴ Xana zalezi u ka xiyimo xi nene xa ku zwisisa a ku hikuyini Jehova a layako lezaku hi ngagi “ni lihi lixaka la nkhata” ke? (Levi 17:10) Wa zi zwisisa ku hikuyini Nungungulu a wonako nkhata kota lowu wu basileko? Hi lisine, ka yena a nkhata wa ringana ni wutomi. (Gen. 9:4) Xana wa kholwa lezaku hi fanele ku vumela a mawonela ya Nungungulu xungetano hi nkhata hi tlhela hi ingisa a xileletelo xakwe xa kuva hi wu potsa ke? A ndlela yinwe ntsena ya kuva ni kurula na Nungungulu ku kholwa ka nzhiho wa Jesu wu tirulako ni ku zwisisa lezaku a nkhata ngwa lisima nguvu ka Muvangi wa hina. — Kol. 1:19, 20.

¹⁵ A munwe ni munwani wa hina a nga tshuka a yimisana ni mhaka ya ku cheliwa nkhata na a nga zi rinzelangi. Kutani a xaka go kari hambu munghana va nga tshuka va yimisana ni mhaka leyi hi xitshuketi. Ka zikhati lezo zo nonoha, ku laveka ku maha xiboho kambe xungetano hi zipanzana za nkhata ni tindlela ta ku tira mababyi. Hikwalaho, za lisima nguvu kuva hi maha mikambisiso hi tlhela hi ti longisela kasi hi tiva xo maha loku zi tshuka zi humelela. A kutikarata loko, zinwe ni mukhongelo, zi ta hi vuna ku yima hi tiyile ni ku nga tshovi nayo wa Nungungulu xungetano hi nkhata. Handle ko kanakana, a hi lavi ku maha lezaku Jehova a xaniseka mbilwini yakwe hi ku vumela nchumu lowu a Mhaka yakwe yi beletelako! A vadokodela vo tala ni vanhu vanwani va seketelako kucheliwa ka nkhata va kucetela vanhu lezaku va nyikela nkhata na vaku lezo zi mahela ku ponisa wutomi. Hambulezo, a vanhu va basileko va Jehova va zi tiva lezaku a Muvangi i na ni fanelo ya ku wula lezi a nkhata wu faneleko ku khomiswa zona. Ka yena, “ni lihi lixaka la nkhata” li basile. Hi fanele ku ti yimisela ku ingisa nayo wakwe xungetano hi nkhata. Hi mahanyela ya hina ma basileko hi komba lezaku ha wu zwisisa khwatsi a ntamu wa ku hanyisa wa nkhata wa Jesu — ku nga wona woce wu vululako ndlela ya lezaku hi tsetselelwa zionho hi tlhela hi kuma wutomi ga pinzukelwa. — Joh. 3:16.

HIKUYINI JEHOVA A LAVAKO LEZAKU HI BASA?

16. Hikuyini a vanhu va Jehova va faneleko ku basa?

¹⁶ A xikhati lexi Jehova a nga tlhatlhisa a vaIsraeli wukhumbini le Gipite, i va byelile lezi: “Hi mina Jehova loyi a mu humesileko tikweni ga le Gipite, kasi nzi fela ku maha Nungungulu wa nwina. Hikwalaho basani, hakuva mina nzi basile.” (Levi 11:45) A vaIsraeli va wa fanele ku basa hakuva Jehova i basile. Kota Timboni ta Jehova, hinawu hi fanele ku basa. A bhuku ga Levi a gi siyi kukanakana mhakeni leyi.

17. U ti zwisa kuyini zalezi xungetano hi bhuku ga Levi?

¹⁷ Handle ko kanakana a ku gonza zipanze zo kari za bhuku ga Levi zi hi vunile nguvu. Ha tsumba lezaku a xigonzo lexi xi engetele a kuzwisisa ka wena ka bhuku legi gi pimisilweko ga Biblia. A ku ehleketa hi mahungu lawa ya lisima nguvu hi ma kumako ka bhuku ga Levi, handle ko kanakana zi hi vunile ku engetela ku zwisisa lezaku hikuyini hi faneleko ku basa. Hambulezo, titshomba muni tinwani hi nga ti kumako lomu ka Mhaka yi pimisilweko ya Nungungulu ke? Zini zinwani hi nga zi gonzako xungetano hi ku tirela Jehova na hi basile? A timhaka leti hi ta wulawula hi tona ka nzima yi lanzelako.