U ta ‘rinzela’ ke?
“Rinzelani, hakuva a mu gi tivi siku ni xikhati.” — MAT. 25:13.
1, 2. a) Zini lezi Jesu a zi wulileko xungetano hi masiku yo gumesa? b) Ziwutiso muni hi to zi kambisisa?
HI NGA ti alakanyela na u tshamile Xitsungeni xa maOliva — na u wona tempeli ya Jerusalema — uzwa Jesu na a hlawutela a xinwe xa ziprofeto zakwe za hombe. Pedro, na Andreu, na Jakobe, na Johani va lo demba khwatsi ndleve laha Jesu a nga hlawutela a xiprofeto xakwe xa xikhati xi nga hata. I lo va byela zotala xungetano hi masiku yo gumesa ya tiko legi go biha, ku nga xikhati lexi a nga wa ta ngha a fuma Mufunweni wa Nungungulu. I lo va byela lezaku ka xikhati lexo xa zimaho za hombe, a ‘nanza gakwe go tsumbeka ni go tlhariha’ gi wa ta mu yimela misaveni, gi nyika zakuga za moya ka malanza yakwe hi xikhati xi faneleko. — Mat. 24:45-47.
2 Hi kulanzela, ka xiprofeto xalexo xa xinwe, Jesu i lo hlawutela a mufananiso wa khume ga vanhwana. (Gonza Mateu 25:1-13.) A hi yiseni kupima ka ziwutiso lezi: (1) Hi wihi a mongo-tshinya wa mufananiso lowu? (2) A vatotilweko va tirisisa kuyini a wusungukati ga mufananiso lowu, niku hi gihi wuyelo ga kona? (3) Xana a munwe ni munwani wa hina nyamutlha a nga vunekisa kuyini hi mufananiso wa Jesu?
HI WIHI A MONGO-TSHINYA WA MUFANANISO LOWU?
3. Xikhatini xi hunzileko, a mabhuku ya hina ma wa tlhamuselisa kuyini a mufananiso wa khume ga vanhwana, niku gi wa hi gihi wuyelo ga kona?
3 Ka nzima yi hunzileko hi wonile lezaku ka malembana lawa, a nanza gi tsumbekileko a ga ha tlhamuseli nguvu matimu ya Mitsalo kota ziprofeto kanilezi gi veka kupima ka zigonzo zo kongoma hi zi kumako ka wona. Xikhatini xi hunzileko, a mabhuku ya hina ma wa nyika mitlhamuselo yo fananisa hambu ka zilo zitsongwani za mufananiso wa Jesu wa khume ga vanhwana, a ku patsa ni tikandiya, mafura, mabotori, ni zinwani. Kanilezi xana a ku veka kupima ka zilo zitsongwani za mufananiso lowu zi wa nga mahi lezaku a mongo wa wona wo olova ni wa xihatla wu fihlala ke? Kota lezi hi to zi wona, a hlamulo wa xiwutiso lexi wa lisima nguvu.
4. Mufananisweni wa Jesu a) hi nga mu tivisa kuyini a muyeni? b) hi nga va tivisa kuyini a vanhwana?
4 A hi yiseni kupima ka mongo-tshinya wa mufananiso lowu wa Jesu. Xo sangula, ehleketa hi vanhu va kona. Himani a muyeni laha mufananisweni? Zi la su dlunya lezaku Jesu i wa wula yena wutsumbu. Hikuyini? Ka khati ginwani i wulawulile hi yena wutsumbu kota muteki! (Luka 5:34, 35) A vanhwana ke? Laha mufananisweni, Jesu i wula lezaku a vanhwana va fanele ku ta kunwa na va longile, a tikandiya tabye na ti vura, a xikhati lexi a muyeni a chikelako. Wona lezaku Jesu i nyikile zileletelo zo fana ka “ntlhambi wu tsongwani” wa valanzeli wakwe va totilweko aku: “Ngha na ziwunu za nwina zi bohiwa hi mabhandi, ni tikandiya ta nwina ti vura; mu kota vanhu va langutelako a hosi yabye laha yi ta nga wuya hi le mubuzweni.” (Luka 12:32, 35, 36) Tlhatakumbiri, mupostoli Paule na Johani va pimiselwe ku fananisa a valanzeli va totilweko va Kristu ni vanhwana va basileko. (2 Kor. 11:2; Kuv. 14:4) Zi te dlunya lezaku Jesu i wa lava lezaku a mufananiso wakwe wu tsalilweko ka Mateu 25:1-13 wu maha wusungukati ni xitlharihiso ka valanzeli vakwe va totilweko.
5. Jesu i kombisile kuyini a xikhati lexi a mufananiso wakwe wu nga wa ta tira ka xona ke?
5 Hi kulanzela, ehleketa hi xikhati lexi wu nga ta tira ka xona. A wusungukati ga Jesu gi tirela ka xikhati muni? Jesu i hi komba a xikhati xo dlunyateka kumbheleni ka mufananiso wakwe aku: “I lo chikela muyeni.” (Mat. 25:10) Kota lezi hi nga wulawula hi zona ka Murinzeli wa 15 ka Julho wa 2013, a xiprofeto xi tsalilweko ka Mateu xipimo 24 ni 25 xi kumbuka a ‘kuta’ kakwe ntlhanu wa makhati ni manharu; niku kontlhe ku tirisilwe gezu galegi ga ginwe ga xiGreki. Ka makhati wontlhe, Jesu i wa wulawula hi xikhati lexi a tota xikhatini xa kuxaniseka ka hombe kasi ku ta lamula ni ku lovisa tiko ga nguva leyi. Hikwalaho zi te dlunya lezaku a mufananiso lowu wu tira ka masiku yo gumesa, kanilezi a kutatiseka ka wona ku mbhela xikhatini xa kuxaniseka ka hombe.
6. Hi kuya hi lezi a bhulo gi nga tisa zona, hi wihi a mongo-tshinya wa mufananiso wa Jesu?
6 Hi wihi a mongo-tshinya wa mufananiso lowu? Alakanya lezi a bhulo gi nga tisa zona. Jesu i wa ha hi ku wulawula hi “nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha.” A nanza legi gi wa tava ntlawa wutsongwani wa vavanuna va totilweko lava va nga wa ta rangela xikari ka valanzeli va Kristu masikwini yo gumesa. Jesu i lo tlharihisa vavanuna lavo lezaku va simama va tsumbekile. Hi kulanzela, i lo vululanyana wutshamu ka mufananiso wakwe, a kuca vontlhe valanzeli vakwe va totilweko masikwini yo gumesa lezaku va ‘rinzela’ kasi va nga luzi a nchachazelo wabye wo saseka. (Mat. 25:13) A hi kambisiseni mufananiso lowu, hi wona lezi a vatotilweko va gi tirisisako zona a wusungukati ga wona.
A VATOTILWEKO VA GI TIRISISA KUYINI WUSUNGUKATI GA MUFANANISO LOWU?
7, 8. a) Xini xi kombako lezaku a vanhwana vo tlhariha va wa longile? b) A vatotilweko va kombisa kuyini lezaku va ti longisele?
7 A mufananiso wa Jesu wu khanyisa lezaku a kuhambana ni vanhwana va zipumbu, a vanhwana va tlharihileko va wa longile ku amukela muyeni. Hikuyini? Hi kota ya matshamela mambiri: kutilongisela ni kurinzela. A vanhwana lavo, va nga nyikilwe ntiro wa ku rinzela muyeni ka xikhati lexo xa wusiku, va wa fanele ku tshama na va hanyanya va tlhela va nga tsiki tikandiya tabye ti timeka kala a chikela. A ku hambana ni lava va zipumbu, a vanhwana lavo va wa ti longisele khwatsi — va wa tile ni mafura ya tlhelo lomu ka mabotori yabye. Xana a vatotilweko vonawu va ti longisele khwatsi ke?
8 Handle ko kanakana! Masikwini lawa yo gumesa, a maKristu ma totilweko ma kari ma maha ku khwatsi hi vanhwana lavo vo tlhariha; ma longile ku tatisa a xiavelo xa wona hi kutsumbeka kala magumo. Va zi tiva kusukela kusanguleni lezaku a xiavelo xabye xi lava kuva va tsika titshomba to tala ta tiko ga Satani, kanilezi va ti yimisele ku xi tatisa. A va tireli Jehova hi ku tiva lezaku a kugumesa ku laha kusuhani, kanilezi va mu tirela hi ku mu ranza ni ku tsumbeka ka yena ni N’wana wakwe. Va simama va tsumbekile, va ala ku hanya hi moya wa tiko legi go biha wa ku ranza titshomba, kungahlazeki, ni makangwa. Hi ndlela leyo, va tshama va longile, na va woninga khwatsi kota tikandiya, niku a va mbheli ntamu hi ku alakanya lezaku a Muyeni wa hlwela ku chikela. — Fil. 2:15.
9. a) Xitlharihiso muni lexi Jesu a xi nyikileko xungetano hi kukhudzehela? b) A vatotilweko va chela kota hi xitiviso xaku “wata muyeni” hi ndlela muni? (Wona a tlhamuselo wa lahasi.)
9 A tshamela ga wumbiri gi vunako vanhwana lava lezaku va tshama va longile kurinzela. Xana zi nga koteka ku a maKristu ma totilweko ma khudzehela ka xikhati lexo xa kurinzela ka wusiku ke? Za koteka. Wona lezaku Jesu i te ngalo a vanhwana lavo va khume “va lo khudzehela va etlela” a xikhati lexi a muyeni a nga wonekisa ku khwatsi o hlwela ku chikela. Jesu i wa zi tiva lezaku hambu munhu a nga ni kutiyimisela ka hombe a nga tshuka a reriwa hi gome ga nyama yakwe. A vatotilweko vo tsumbeka hakunene va ingisa xitlharihiso lexo, va ti karata nguvu kasi ku simama va rinzela, va nga etleli. Laha mufananisweni, a vanhwana vontlhe va mahile xokari a xikhati va ngazwa lezaku: “Wata muyeni!” Kanilezi, ntsena lava va nga rinzele hi vona va nga timisela kala magumo. (Mat. 25:5, 6; 26:41) Ahati a vatotilweko vo tsumbeka nyamutlha ke? Masikwini yo gumesa, va kombisa kuchela-kota hi xikombiso xa hombe lexi xi kanyulukako xiku “wata muyeni!” — i kwalaha nyongeni. Va timisela kambe, va tshama va longile ku amukela Muyeni.a Hambulezo, a magumo ya mufananiso lowu ma wulawula hi xikhati xo kongoma. Hikuyini?
NCHACHAZELO KA LAVA VA TLHARIHILEKO NI TSAYISELELO KA ZIPUMBU
10. A mabhulo ya vanhwana vo tlhariha ni lava va zipumbu ma vuxa xiwutiso muni xo karata?
10 Kuzilava a xipanze xo karata nguvu ka zontlhe mufananisweni lowu hi xikhati wu yako kumbheleni, mabhulweni ya vanhwana va zipumbu ni lava vo tlhariha. (Gonza Mateu 25:8, 9.) A mabhulo lawo ma vuxa xiwutiso lexi: “Hi rini matinwini ya vanhu va Nungungulu laha a vatsumbekileko va nga wa ta ala ku vuna lava va kombelako xivuno ke?” A hlamulo wa xiwutiso lexi hi wu kuma loku hi hlola kambe a xikhati xa kutatiseka ka wona. Alakanya lezaku a kuzwisisa ka hina ko chukwatiswa ku komba lezaku Jesu, a Muyeni, ita a ta lamula kusuhani ni kugumesa ka kuxaniseka ka hombe. Makunu, ku ngava lezaku a xipanze lexi xa mufananiso xi yisa kupima ka lezi zi humelelako xikhatanyana mahlweni ka xikhati lexo xa kulamula ke? Zi wonekisa lezo, hakuva ka xikhati lexo a vatotilweko va ta ngha va amukele a xifungo xabye xo gumesa.
11. a) Zini zi to maheka xikhatanyana mahlweni ka kusangula ka kuxaniseka ka hombe? b) A vanhwana vo tlhariha va wa lava ku wula yini a xikhati va nga byela lava va zipumbu lezaku vaya ka vaxavisi va mafura ke?
11 Hikwalaho, na kuxaniseka ka hombe ku nga se sangula, a vatotilweko vontlhe va ta ngha va amukele a xifungo xabye xo gumesa. (Kuv. 7:1-4) Kusukela kwalaho, a kuvitanwa kabye ku ta ngha ku tiyisilwe. Kanilezi, ehleketa hi malembe ya ku ngha a kuxaniseka ka hombe ku nga se sangula. Zini zi nga wa ta humelela a vatotilweko lava va tsanzekako ku simama va rinzela, va luza a kutsumbeka kabye ke? Va wa ta luza a nchachazelo wabye wa le tilweni. Va wa nga ta kuma a xifungo xo gumesa mahlweni ka kuxaniseka ka hombe. Ka xikhati lexo, ku wa ta totiwa vanhu vanwani vo tsumbeka. Laha a kuxaniseka ku to sangula, a zipumbu lezo zi nga ha dzuka hi ku wona a kuloviswa ka Babuloni loyi wa Hombe. Kuzilava hi kona va nga wa ta zi wona lezaku va wa nga longangi ku amukela a Muyeni. Ahati loku va sangula ku kombela xivuno ka xikhati lexo? A mufananiso wa Jesu wu hi komba a hlamulo wa kona wo bayisa. A vanhwana vo tsumbeka va lo ala ku teka mafura yabye va nyika lava va zipumbu — va lo va byela lezaku va waye ka vaxavisi. Kanilezi, alakanya lezaku ku wa hi “xikari ka wusiku.” Xana va wa ta kuma vaxavisi va mafura hi hora leyo? Ahihi. Va wa celwe nguvu.
12. a) Xikhatini xa kuxaniseka ka hombe, i khombo muni gi to wela vontlhe vatotilweko lava va to luza kutsumbeka kabye na va nga se kuma xifungo xo gumesa ke? b) Ma tava wahi magumo ya vontlhe lava va fanako ni vanhwana va zipumbu?
12 Hi kufanana, xikhatini xa ku xaniseka ka hombe, a vatotilweko vo tsumbeka va nga ta zi kota ku vuna lava va nga kala ku tsumbeka. Ku nga ta hava ni ndlela ya ku va vuna. Ku ta ngha ku nga ha hi na xikhati. Makunu ma tava wahi a magumo yabye? Jesu i wulile lezi zi nga humelela a xikhati lexi a vanhwana va zipumbu va nga huma: “I lo chikela muyeni; lava va nga longile va lo enghena zinwe naye mubuzweni wa muchado; li valiwa livati.” A xikhati lexi Kristu a to chikela kungangameleni kakwe kusuhani ni magumo ya kuxaniseka ka hombe, i ta ta teka a vatotilweko vakwe vo tsumbeka vaya tilweni. (Mat. 24:31; 25:10; Joh. 14:1-3; 1 Tes. 4:17) Kunene, lava vo kala ku tsumbeka, vo fana ni vanhwana va zipumbu, va ta valelwa livati. Va nga ha kombela vaku: “Hosi, Hosi, hi vululele!” Kanilezi a hlamulo va to wu kuma wu fana ni lowu wu kumiwako hi votala vo fana ni timbuti xikhatini lexo xa kulamulwa waku: “Hizinene nziku ka nwina: a nzi mu tivi.” A kubayisa ka zona! — Mat. 7:21-23; 25:11, 12.
13. a) Hikuyini ku nga hiko na xilaveko xa ku alakanya lezaku a valanzeli va totilweko va Kristu va nga ta tsumbeka? b) Hikuyini a magezu ya Jesu ya xitlharihiso ma nga ha woniwako kota xikombiso xa kutsumba kambe? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.)
13 Hi kuya hi lezi hi zi wonileko, magumo muni hi nga ma chikelelako? Xana Jesu i wa lava ku wula lezaku a kutala ka malanza yakwe ma totilweko ma wa ta tsika ku tsumbeka zonake kuva ni xilaveko xa ku ma valetwa ke? Ahihi. Alakanya lezaku i wa ha hi ku tlharihisa a “nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha” lezaku gi nga tshuki gi hunzuka giva nanza go biha. Lezo a zi wuli lezaku i wa rinzela ku a nanza gi maha lezo. Hi kufanana, a mufananiso lowu wonawu wu nyika xitlharihiso xa ntamu nguvu. A ku fana ni lezi a vanhwana va mufananiso wa Jesu va nga ntlhanu wa vona va zipumbu ni ntlhanu vo tlhariha, a muKristu munwe ni munwani a totilweko wa zi kota ku hlawula ku ti longisela ni ku rinzela kutani ku maha xipumbu ni ku nga tsumbeki. Mupostoli Paule i lo pimiselwa ku khanyisa mhaka yo fanana na a tsalela maKristu-kulobye ma totilweko. (Gonza Maheberu 6:4-9; ringanisa na Deuteronome 30:19.) Wona lezaku a xitlharihiso xa Paule xi wa hi xa ntamu, kanilezi hi kulanzela i lo wula magezu ya liranzo ya kutsumba kakwe xungetano hi “zilo za chukwana” lezi a vamakabye vakwe va nga wa ta zi kuma. A xitlharihiso xa mufananiso wa Jesu xonawu xita ni kutsumba ka liranzo. Kristu wa zi tiva lezaku a munwe ni munwani wa malanza yakwe ma totilweko a nga zi kota ku simama a tsumbekile a tlhela a amukela nchachazelo wo tsakisa!
A “TIYIVU TINWANI” TA JESU TI NGA VUNEKISA KUYINI?
14. Hikuyini lava va “tiyivu tinwani” va nga vunekako na vonawu hi mufananiso wa khume ga anhwana?
14 Lezi a mufananiso wa Jesu wa khume ga vanhwana a nga wu mahela valanzeli vakwe va totilweko, xana hi fanele ku alakanya lezaku a wu na xivuno ka “tiyivu tinwani” ta Kristu ke? (Joh. 10:16) Ne ni kutsongwani! Alakanya lezaku a mongo wa wona wu songiwa hi magezu ma tsongwani yaku: “Rinzelani.” Xana hi vatotilweko voce va faneleko ku maha lezo? Ka khati go kari, Jesu i te ngalo: “Lezi nzi wulako ka nwina, nzi wula ka vontlhe, nziku: Rinzelani!” (Mar. 13:37) Jesu i lava lezaku a valanzeli vakwe vontlhe va longisela timbilu tabye kasi ku maha ntiro wo tsumbeka ni ku kombisa kurinzela kunwe. Hikwalaho, a maKristu wontlhe ma lanzela a nkonzo wa vatotilweko mhakeni leyi, ma pimanyisa a xikombiso xa wona xa xi nene ma tlhela ma rangisa wutireli wutomini ga wona. Munwe ni munwani i fanele ku alakanya kambe lezaku a vanhwana va zipumbu va kombele lava vo tlhariha lezaku va va nyika mafurana. A xikombelo xabye xi nga vuniko nchumu xi hi alakanyisa lezaku a nga kona a nga tsumbekako hi khati ga hina, a hi tshamela lisineni, kutani ku rinzela hi khati ga hina. A munwe ni munwani wa hina i ta ti hlamulela hi yece ka Mulamuli wo lulama loyi Jehova a mu yimisileko. Hi fanele ku ta kunwa na hi longile. Wata lokuloku!
A xileletelo xa ku ya xava mafura xi hi alakanyisa lezaku a ku na munhu a zi kotako ku tsumbeka kutani ku rinzela hi khati ga hina
15. Hikuyini a muchado wa yivana lowu wu tako wu tsakisako a maKristu wontlhe?
15 A maKristu wontlhe ma nga vuneka kambe hi ximaho-tshinya xa mufananiso wa Jesu. Himani xikari ka hina a kalako a nga tsaki hi muchado lowo wu tako? A vatotilweko va tava le tilweni; anzhako ka yimpi ya Har–Magedoni, va ta maha sati wa Kristu. (Kuv. 19:7-9) Vontlhe lava va to ngha va hi kona misaveni xikhatini lexo va ta vuneka hi muchado lowo wa le tilweni, hakuva xitiyisekiso xa mufumo wo mbhelela ka vontlhe. Kani hi na ni kutsumba ka le tilweni kani ka laha misaveni, ngha hi ti yimisela ku ingisa a xigonzo xa lisima xa mufananiso wa khume ga vanhwana. Ngha hi tshama hi longile hi ku longisela timbilu ta hina ni ku rinzela nguvu kasi hi kuma wumanziko go ngangamela legi Jehova a hi vekelako!
a Mufananisweni lowu, ku na ni xikhati xo kari xi hunzako xikari ka mubiko waku “Wata muyeni!” (vesi 6) ni kuta kakwe, kutani kuchikela kakwe (vesi 10). Masikwini yo gumesa, a vatotilweko lava va rinzelako va xi wona a xikombiso xa kuvakona ka Jesu. Hi ndlela leyo, va zi tiva lezaku i kona a fuma kota hosi ya Mufumo. Va lwisana ni xikarato xa ku timisela kala ata kutani ku chikela.