U nga karateki — rula u tsumba Jehovha

1. A kufana na Hosi Dhavhidha, zvini lezvi a vokari va hina va nga ti wutisako?

HONTLHENI hi lava ku hanya kuruleni. I hava a tsakako hi ku kumana ni zvikarato. Hambulezvo, ka zvikhati zvin’wani ha tshuka hi karateka nguvhu. Hi cigelo leco, a malandza yo kari ya Jehovha ma nga wutisa zvo fana ni lezvi Hosi Dhavhidha a wutisileko Jehovha, zvaku: “Ku ta kala kuve rini a muhefemulo wa mina na wa ha ti vilelisa, a mbilu ya mina na yi xaniseka siku ni siku?”—Lis. 13:2.

2. Zvini hi to wulawula hi zvona ka ndzima leyi?

² Hambu lezvi ka ku a zvi koteki ku hanya hi nga tshuki hi karateka ne siku ni gin’we, ku ni lezvi hi nga mahako kasi hi nga karateki nguvhu. Ka ndzima leyi, hi ta ranga hi ku wulawula hi zvilo zvo kari zvi nga mahako ku hi karateka. Hi ta guma hi wulawula hi 6 wa zvilo hi nga mahako kasi hi nga karateki nguvhu loku hi kumana ni zvikarato.

ZVINI ZVI NGA MAHAKO KU HI KARATEKA?

3. Zvini zvi nga mahako ku hi karateka, kona hi nga zvi kota ku zvi vhalela ke?

³ Ku na ni zvilo zvo tala zvi nga mahako ku hi karateka. A zvilo lezvo kambe a hi na ndlela ya ku vhalela ku zvi maheka. Hi cikombiso, a hi na ntamu wa ku gema mali yi to engetelwa lembe ni lembe ka preso ya zvakuga, ya tinguwo, ni ya yindlu leyi hi lugarako. Ne a hi na ndlela ya ku pima makhati lawa a zvigondzani-kuloni ni vatiri-kuloni va to hi kucetela ku hi nga tsumbeki kutani ku maha wubhayi. A hi nge zvi koti ku vhalela a wugevenga legi gi mahekako lomu hi hanyako kona. Hi kumana ni zvikarato lezvo hakuva ka tiko legi hi hanyako ka gona, a kupima ka votala a ku yelani ni matshinya ya milayo ya Bhibhiliya. Sathani, a nungungulu wa tiko legi, wa zvi tiva ku a vokari va nga ta zvi kota ku tirela Jehovha hi kota ya “kukaratekela a zvilo zva tiko legi”. (Mat. 13:22; 1 Joh. 5:19) Hikwalaho, a zvi hlamalisi lezvi a tiko legi gi teleko hi zvikarato zva tanani mu ta wona!

4. Zvini zvi nga humelelako loku hi karateka nguvhu hi zvikarato zva hina?

⁴ Loku hi kumana ni zvikarato zvo bindza, hi nga karateka laha ka kuza hi tshama hi ku pimisa zvikarato basi—ne hi nga zvi koti ku pimisa zvin’wani. Hi cikombiso, hi nga karateka hi pimisa ku kuzvilava hi ta tshuka hi vhumala mali ya ku xava zva ku ti hanyisa, kutani hi ta tshuka hi babya hi nga zvi koti ku tira, hambu ku mbhelelwa hi ntiro futsi. Hi nga karateka kambe hi ku alakanya lezvaku kuzvilava hi ta maha ciwonho loku hi tshuka hi ringwa ku nga ingisi milayo ya Nungungulu. A cin’wani kambe, zvezvanyana Sathani i ta kucetela lava a va fumelako lezvaku va dhumela vanhu va Nungungulu. Hikwalaho, hi nga karateka hi ti wutisa ku hi ta zvi kota ku tiya ke. Loku ku hi lezvaku wa karateka hi zvokari, kuzvilava wa ti wutisa ku: ‘Ko a ndzo babya lezvi ndzi karatekako hi zvilo lezvi ke?’

5. Zvini lezvi Jesu a nga lava ku wula a cikhati leci a ngaku “tsikani ku karateka”?

⁵ Ha zvi tiva lezvaku Jesu i byelile vapizani vakwe aku: “Tsikani ku karateka.” (Mat. 6:25) Ku ngava lezvaku Jesu i wa lava ku wula ku a hi faneli ku karateka ne ni kutsongwani? Ahihi! Phela ku ni malandza yo kari ya Jehovha yo tsumbeka lawa ma nga karateka; kanilezvi Jehovha i simamile a ma tsakela.b (1 Tih. 19:4; Lis. 6:3) Hi lisine, Jesu i wo hi tiyisa. I wa nga lavi lezvaku hi karatekela ku kuma zvo ti hanyisa laha ka kuza hi nga ha rangisi ntiro wa Jehovha wutomini ga hina. Makunu, zvini hi nga mahako loku hi tshuka hi karateka?—Wona kwadru: “Loku u karateka maha lezvi:”

6 WA ZVILO HI NGA MAHAKO KASI HIVA NI KURULA LOKU HI KARATEKILE

6. Hi kuya hi Va Le Filipi 4:6, 7, hi nga ku kumisa kuyini a kurula?

⁶ (1) Khongela contlhe cikhati. Kota muKristu, loku u karatekileko nguvhu u nga kuma kurula loku u vhulula mbilu ya wena u khongela ka Jehovha. (1 Ped. 5:7) Jehovha a nga hlamula mukhongelo wa wena hi ku ku nyika “kurula [kakwe] loku ku hundzako a kupima kontlhe” ka munhu. (Lera Va Le Filipi 4:6, 7.) Jehovha i rulisa kupima ka hina ku karatekileko hi ku tirisa a moya wakwe wa ntamu nguvhu.—Gal. 5:22.

7. Hi fanele ku khongelisa kuyini ka Jehovha?

⁷ Laha u khongelako ka Jehovha, mu byele zvontlhe u ti zwisako zvona. U nga jikajiki. Mu byele a cikarato ca kona ni lezvi u ti zwisako zvona hi cikarato leco. Loku zvi koteka ku ci lulamisa, mu kombele ku a ku vhuna ku tiva ndlela ya ku ci lulamisa ni ntamu wa ku zvi maha. Loku ku nga hi na ndlela ya ku ci lulamisa, mu kombele ku a ku vhuna ku u nga karateki nguvhu hi cona. Loku u mu byela zvilo zvo kongoma Jehovha, zvi ta olova a ku u zvi wona lezvi a nga hlamulisa zvona a mikhongelo ya wena. Loku a nga ku hlamuli kwalaha ni kwalaha, u nga tsukuli. Jehovha i lava lezvaku hi mu byela zvilo zvo kongoma ni ku khongela hi nga tsiki.—Luka 11:8-10.

8. Zvini hi nga faneliko ku zvi rivala loku hi khongela?

⁸ A cikhati u khongelako ka Jehovha u mu chululela kukarateka ka wena, u nga rivali ku mu bonga. Hambu loku a ciyimo ca hina ci nonoha, zva vhuna nguvhu a ku ehleketa hi makatekwa lawa Jehovha a hi nyikako. Loku u tshuka u vhumala magezu ya ku wula khwatsi lezvi u ti zwisako zvona, alakanya lezvaku hambu mukhongelo wo koma wo kota ku: ‘Jehovha ndzi vhuni’, wa hlamula a mukhongelo wo fana ni lowo.—2 Kro. 18:31; Rom. 8:26.

9. Zvini hi faneleko ku maha loku hi chava?

⁹ (2) Hlota wutlhari ga Jehovha, u nga zami ku lulamisa zvikarato hi wutlhari ga wena. Ka khati go kari masikwini ya Isaya, laha a vaJudha va nga chava ku dhumelwa hi vaAsiriya va va hlula va guma va va fumela, va no kombela vaGibhite lezvaku va va vhuna. (Isa. 30:1, 2) Jehovha i no va tlharihisa lezvaku va wa ta tshovela kubava hi lezvi va nga kari va zvi maha. (Isa. 30:7, 12, 13) I no tirisa Isaya, a byela vanhu lezvi va nga fanele ku maha kasi va hanya kuruleni. I va byelile lezvi: ‘A ntamu wa n’wina mu ta wu kuma kuruleni ni ku tsumba’ Jehovha.—Isa. 30:15b.

10. Zviyimo muni zvi nga lavako ku hi kombisa ku ha mu tsumba Jehovha?

¹⁰ Hi nga kombisa kuyini a ku ha mu tsumba Jehovha? Ti wone na u hi ka ciyimo leci: U kumile ntiro u to hola mali yo tala, kanilezvi zvi to lava ku u tira yi nga chayi wu tlhela wu ku tsandzekisa ku tirela Jehovha a ku fana ni lezvi u mahisako zvona zvezvi. Ciyimo cin’wani: U gangisiwa hi wokari laha ntirweni, kanilezvi a hi muKristu a bhabhatisilweko. Ciyimo cin’wani: A xaka go kari mu randzanako nguvhu gi ku byela lezvi: ‘Hlawula nchumu cin’we, mina kutani Jehovha wa wena! Loku u hlawula Jehovha, mina ndzi ku tsikile.’ Ka zviyimo zvontlhe lezvi, zvi lava ku u maha ciboho. A ciboho ca kona a ci olovi. Kanilezvi, ka zvontlhe zviyimo lezvi, Jehovha i ta ku vhuna ku tiva lezvi u faneleko ku maha. (Mat. 6:33; 10:37; 1 Kor. 7:39) A ciwutiso hi leci: U ta mu tsumba Jehovha laha ka kuza u ingisa cileletelo cakwe?

11. Matimu muni ya Bhibhiliya hi nga gondzako kasi hiva ni kurula loku hi vhukelwa?

¹¹ (3) Gondza ka zvikombiso zvi nene ni zvo biha. A Bhibhiliya gi na ni matimu yo tala ma kombako lisima la ku simama hi rula hi tsumba Jehovha. A cikhati u gondzako matimu lawo, zama ku pola leci ci vhunileko malandza lawo ya Nungungulu a ku simama mava ni kurula laha ma nga vhukelwa hi valala. Hi cikombiso, a cikhati leci a hubye ya hombe ya vaJudha yi nga laya vapostoli lezvaku va nyima ku chumayela, a va chavangi. Va no tiya hlanha va wula lezvi: “Hi fanele ku ingisa Nungungulu a ku hundza ku ingisa vanhu.” (Miti. 5:29) Hambu ndzhako ka loku va bilwe ku ku phum, a va womangi hi kuchava. Hikuyini? Hakuva va wa zvi tiva lezvaku Jehovha wa va seketela niku i wa tsaka hi vona. Hikwalaho, va no simama ku chumayela mahungu ya ma nene. (Miti. 5:40-42) Laha mupizani Stefani a nga kari a dawa, yenawu a nga karatekangi, i no simama kuva ni kurula laha ka kuza a nghohe yakwe yi “ku khwatsi i nghohe ya ngilozi.” (Miti. 6:12-15) Cini ci nga mu vhuna? Hi ku i wa tiyiseka lezvaku Jehovha wa xalala hi yena.

12. Hi kuya hi 1 Pedro 3:14 ni 4:14, hikuyini hi nga xalalako loku hi xanisiwa?

¹² A vapostoli va wa nga kanakani lezvaku Jehovha wa va seketela. I wa va nyikile ntamu wa ku maha zvihlamaliso. (Miti. 5:12-16; 6:8) Inyamutlha hina a nga hi nyiki ntamu wa ku maha zvihlamaliso. Hambulezvo, hi ku tirisa a Mhaka yakwe, i hi tiyisekisa hi lirandzo lezvaku loku hi xaniseka hi kota ya ku maha kululama, wa xalala hi hina; a moya wakwe wa ku basa kambe wu na hina. (Lera 1 Pedro 3:14; 4:14.) Hikwalaho, a zvizi zvi lava ku hi karateka hiku hi ta kuyini loku hi vhukelwa cikhatini ci tako. Leci ci lavekako, ku maha zvontlhe hi zvi kotako zvezvi kasi hi kholwa hi mbilu yontlhe lezvaku Jehovha i na ni ntamu wa ku hi vhuna ni ku hi ponisa. A ku fana ni vapizani va Jesu vo sangula, hinawu hi fanele ku tsumba lezvi Jesu a nga zvi tsumbisa, zvaku: “Ndzi ta mu nyika magezu ni wutlhari legi vontlhe a valala va n’wina va to tsandzeka ku gi kaneta kutani ku gi phikiza.” Jesu i hi tsumbisile lezvi: “Hi kutimisela ka n’wina mu ta ponisa wutomi ga n’wina.” (Luka 21:12-19) Alakanya a mhaka leyi kambe: Jehovha i ta vhuxa malandza yakwe ma fileko na ma tsumbekile, hakuva wa ma alakanya khwatsi.

13. Hi nga vhunekisa kuyini hi ku gondza matimu ya lava va nga tsika ku simama va rula va tsumba Jehovha?

¹³ Hi nga gondza kambe ka matimu ya lava va tsandzekileko ku rula va tsumba Jehovha. A ku gondza ka zvikombiso lezvo zvo biha, zvi ta hi vhuna ku hi nga mahi a zvihoxo lezvi va zvi mahileko. Hi cikombiso, laha Hosi Asa a nga dhumelwa hi masochwa ya talela ga cima, kusanguleni ka mufumo wakwe, i no tsumba Jehovha. Zvini zvi nga humelela? Jehovha i no mu katekisa, a hlula. (2 Kro. 14:9-12) Hi ndzhako ka cikhati, Asa i no vhukelwa hi Bhaaxa, a Hosi ya ka Izrayeli, loyi a nga hi ni masochwa ya matsongwani. Kanilezvi ka khati legi, a nga tsumbangi Jehovha, a ku fana ni lezvi a nga mahile ka khati le gin’wani. I no xava masochwa ya vaAsiriya kasi ma mu vhuna. (2 Kro. 16:1-3) A cikhati a nga babyela kufa kambe, a nga tsumbangi ku Jehovha i ta mu vhuna.—2 Kro. 16:12.

14. Zvini hi gondzako ka zvihoxo zva Asa?

¹⁴ Kusanguleni, Asa i wa tsutsumela ka Jehovha loku a kumana ni zvikarato. Kanilezvi hi ndzhako ka cikhati, a nga tsumbangi ku Nungungulu wakwe i ta mu vhuna. I no zama ku lulamisa zvikarato hi yece. Loku u zvi wonela kule lezvi Asa a nga maha, zva ku kombela vaAsiriya lezvaku va mu vhuna kulwa ni vaIzrayeli, zvi wonekisile ku khwatsi zvi nene niku zvi vhunile. Hambulezvo, a zvi tshanelwangi hi gambo. Jehovha i no mu byela lezvi hi ku tirisa muphrofeti wo kari, aku: ‘Lezvi wena u tsumbileko a hosi ya le Siriya, u nga tsumbi Jehovha Nungungulu wa wena, hi kota ya lezvo a mabutho ya hosi ya le Siriya ma pswhutukile canjeni ga wena.’ (2 Kro. 16:7) Hi fanele ku ti wonela nguvhu, kasi hi nga ti byeli lezvaku hi nga zvi kota ku lulamisa zvikarato zva hina ha hoce, hi tsika ku kombela Jehovha lezvaku a hi rangela hi Mhaka yakwe. Hambu loku hi kumana ni ciyimo ci lavako ku hi maha ciboho kwalaha ni kwalaha, hi fanele ku rula hi tsumba Jehovha, i ta hi vhuna ku maha ciboho ca ci nene.

15. Zvini hi nga mahako a cikhati hi lerako Bhibhiliya?

¹⁵ (4) Zama ku tiva mavhesi yo kari hi hloko. Laha u lerako Bhibhiliya u kuma matimu ma kombako lisima la ku rula hi tsumba Jehovha, zama ku ma khoma hlokweni. Leci ci nga ku vhunako ku ma alakanya, ku ma lera hi gezu go zwala kutani ku ma tsala ka wutshamu go kari. Jehovha i byelile Joxuwa lezvaku a lera bhuku ga Nayo siku ni siku hi gezu go zwala kasi zvi mu fambela khwatsi. Lezvi a nga wa ta lera, zvi wa ta mu vhuna ku a nga chavi ka ciyimo leci a nga hi ka cona, kanilezvi a tiya a rangela vanhu va Nungungulu. (Jox. 1:8, 9) Lomu ka Bhibhiliya, ku na ni mavhesi yo tala ma nga ku nyikako kurula loku u hi ka zviyimo zvi olovako ku u karateka kutani ku u chava. — Lis. 27:1-3; Mav. 3:25, 26.

16. Jehovha i gi tirisisa kuyini bandla kasi ku hi vhuna ku simama hi rula ni ku mu tsumba?

¹⁶ (5) Randza ku tshama ni vamakabye. Jehovha i tirisa vamakabye va hina kasi va hi vhuna ku simama hi rula ni ku mu tsumba. Mitlhanganweni ya bandla, ha vhuneka hi tikanelo, mihlamulo ya vamakabye, ni ku bhula navo. (Mah. 10:24, 25) Hi nga tiyisiwa nguvhu kambe loku hi bhulela vamakabye vo tsumbeka lomu bandleni lezvi zvi hi karatako. “A gezu gi nene” gi tako hi ka munghana wa hina gi nga hi vhuna ku nga karateki nguvhu.— Mav. 12:25.

17. Hi kuya hi Mahebheru 6:19, a kutsumba ka hina ku nga hi vhunisa kuyini hambu loku hi kumana ni zviyimo zvo bindza?

¹⁷ (6) Tiyisa kutsumba ka wena. A kutsumba loku hi nga nako hi Mufumo wa Nungungulu ku hi vhuna a ku fana ni “ni fero ka muhefemulo”. Ku hi vhuna ku hi nga tsekatseki hambu loku hi kumana ni zviyimo zvo bindza kutani loku hi karateka. (Lera Mahebheru 6:19.) Ehleketa hi lezvi Jehovha a tsumbisako ku hi mahela cikhatini ci tako, laha wontlhe a maalakanyo ya hava ma to kala ma nga ha hi kona. (Isa. 65:17) Ti alakanyele na u hanya ka tiko go rula, laha zvontlhe zvi hi vangelako kukarateka zvi to kala zvi nga hi kona. (Mika 4:4) U nga tiyisa kukholwa ka wena kambe hi ku bhula ni van’wani hi zvitsumbiso zva Jehovha. Maha zvontlhe u zvi kotako kambe ntirweni wa kuchumayeleni ni ku maha vapizani. Loku u maha lezvo, u tava “ni kutsumba ko tiya kala magumo”.—Mah. 6:11.

18. Zvini hi to kumana nazvo cikhatini ci tako laha a tiko legi gi yako magumo? Cini ci to hi vhuna ku zvi hi fambela khwatsi?

¹⁸ Laha a tiko legi gi yako gi chikela magumo, hi ta kumana ni zvikarato zvo tala lezvi kuzvilava zvi to hi maha hi karateka. A mutsalo wa hina wa lembe ga 2021, wu nga hi vhuna ku lwisana ni zvikarato lezvo ni ku simama hi rula. Lezvo hi nga ta zvi kota hi ntamu wa hina. Kanilezvi, hi ta zvi kota hi ku tsumba Jehovha. Ndzeni ka lembe ga 2021, a hi kombiseni hi mitiro lezvaku ha kholwa citsumbiso ca Jehovha, caku: ‘A ntamu wa n’wina mu ta wu kuma kuruleni ni kutsumbeni.’—Isa. 30:15.