-
A vanhu va matiko yo tala va maha maKristuGondza ka matimu ya Bhibhiliya
-
-
CIGONDZO 98
A vanhu va matiko yo tala va maha maKristu
A vapostoli va ingisile a cileletelo ca Jesu ca ku chumayela mahungu ya manene misaveni yontlhe. Hi lembe ga 47 Nguveni ya Hina, a vamakabye le Antiyokiya va no ruma Pawule na Bharnabhasi lezvaku va endza va famba va chumayela. A vachumayeli lavo vo hiseka va fambafambile lomu tikweni gontlhe ga Azia wa Mutsongwani (lomu nyamutlha ku nga Turkiya), va chumayela ka matshamu yo kota Dherbhe, Listra ni Ikoniyume.
Pawule na Bharnabhasi va chumayele vanhu vontlhe — lava vo ganya ni zvisiwana, lava vahombe ni lava va vatsongwani. A vanhu vo tala va no amukela lisine xungetano hi Kristu. A cikhati leci Pawule na Bharnabhasi va nga chumayela Serjiu Pawulusi, a govhernadhori wa Kupero, ku no humelela muloyi wo kari a zama ku va tsikisa ku chumayela. Pawule i no byela muloyi loye, aku: ‘Jehovha i ta ku tsayisa’. A muloyi loye i no tekela kufa matihlo. A cikhati leci Serjiu Pawulusi a nga zvi wona, i no kholwa ka Jehovha.
Pawule na Bharnabhasi va no chumayela kontlhe — va famba hi muti ni muti, va chumayela lomu mamerkadho, lomu maruweni, ni lomu masinagogeni. A cikhati leci va nga hanyisa cilima le Listra, lava va nga zvi wona va no alakanya lezvaku Pawule na Bharnabhasi vanungungulu va zama ku va khozela. Kanilezvi va no va nyimisa, vaku: ‘Khozelani Nungungulu basi! Hina hi vanhu’. Hi kulandzela, Ku nota vaJudha vo kari va ta kucetela vanhu lezvaku va vhukela Pawule. A vanhu va no gandla Pawule hi maribye, va mu kokovisela a ya le handle ka dhoropa va ya mu tsika kwaseyo na va alakanya ku i file. Kanilezvi, Pawule i wa ha hanya! Ku no tekela kuta vamakabye va ta mu teka va tlhela naye lomu dhoropeni. Andzhako ka cikhati co kari, Pawule i no tlhela Antiyokiya.
Hi lembe ga 49 Nguveni ya Hina, Pawule i no endza kambe a famba a chumayela. Loku a tlhelile a ya vhuxela vamakabye le Azia wa Mutsongwani, i no famba a chumayela ka matiko man’wani ya le kule, le Europa. I noya Atensi, ni le Efesusi, ni le Filipi, ni le Tesalonika, ni ka matshamu man’wani. I no famba na Silasi, Luka ni jaha gin’wani ga ku hi Timote. Va no tira zvin’we va vhulula mabandla va tlhela va ma tiyisa. Pawule i mbhetile lembe ni khihlanya le Korinte na a tiyisa vamakabye. I chumayele, a gondzisa a tlhela a tsala mapapilo a ma rumela ka mabandla yo tala. I wa tira ku maha matenda kambe. Hi kufamba ka cikhati, Pawule i no tlhela le Antiyokiya.
Hi lembe ga 52 Nguveni ya Hina, Pawule i no endza kambe hi khati ga wunharu, na a sukela le Azia wa Mutsongwani. I noya ka matshamu ya le kule nguvhu kala a chikela le Filipi a gumesa a relela aya Korinte. Pawule i mbhetile malembe yo tala le Efesusi na a gondzisa, a hanyisa vababyi a tlhela a vhunetela bandla. I wa veka tikanelo kambe siku ni siku lomu ka sala yo kari ya hombe ya cikola. A vanhu vo tala va wa mu ingisela va tlhela va cica mahanyela yabye. Hi kugumesa, andzhako ka loku Pawule a chumayele mahungu ya manene ka matiko yo tala, i noya Jerusalema.
“Hikwalaho, fambani mu va maha vapizani a vanhu va matiko wontlhe, mu va bhabhatisa hi vito ga Papayi ni ga N’wana ni ga moya wo basa.” — Matewu 28:19
-
-
A gwardha ya paxo yi gondza lisineGondza ka matimu ya Bhibhiliya
-
-
CIGONDZO 99
A gwardha ya paxo yi gondza lisine
Le Filipi, ku wa hi ni citiri ca nhanyana ci nga hi ni dhimoni. A nhanyana loye i wa hlahluva hi ku vhuniwa hi dhimoni lego. Lava a nga tira ka vona va wa kuma mali yo tala nguvhu hi ntiro lowu wa kuhlahluva. A cikhati leci Pawule na Silasi va ngaya le dhoropeni ga Filipi, a nhanyana loye i no va landzisela hi masiku yo tala. A dhimoni gi wa mu maha a banguleka, aku: “A vavanuna lava malandza ya Nungungulu a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe”. Hi kugumesa, Pawule i no byela dhimoni lego, aku: ‘Hi vito ga Jesu, suka laha ka nhanyana loyi’! A dhimoni gi no suka.
A cikhati leci lava a nga tira ka vona va nga wona lezvaku va wa nga ta ha kuma mali hi yena, va no zangara nguvhu. Va no khoma Pawule na Silasi va va yisa ka tihosana, va yaku: ‘A vavanuna lava a va ingisi a nayo, niku a dhoropa gontlhe ga karateka’! A tihosana ti no ruma vanhu lezvaku vaba Pawule na Silasi va tlhela va va vhalela paxweni. A gwardha ya paxo yi no va peta ka wutshamu go eta nguvhu ni ga munyama ga paxo yi tlhela yi va bohelela laha ka mapulangu.
Pawule na Silasi va no yimbelela tisimu va dhumisa Jehovha, a zvibochwa lezvi zvin’wani na zvi kari zvi ingisela. Laha cikari ka wusiku, ku nova ni kutsekatseka ka hombe ka misava hi citshuketi, a paxo gi tsekatseka kusukela hehla kala hasi. A tivati ta paxo ti no vhululeka, a machini ya zvibochwa ma tlhatlheka ni mapulangu lawa va nga va fasele ma suka. A gwardha yi no tsutsuma yi ya lomu paxweni ga lomu cikari yi ya kuma lezvaku a tivati ti vhululekile. Yi no teka cipadha yi lava ku ti daya, hi kota ya lezvi yi nga alakanya lezvaku a zvibochwa zvontlhe zvi humile zvi tsutsuma.
Pawule i no tekela ku mu byela lezvi: ‘U nga ti bayisi! Hontlheni hi kona’! A gwardha yi no tsutsuma yi ya khizama mahlweni ka Pawule na Silasi, yi va wutisa lezvi: “Zvini ndzi faneleko ku maha kasi ndzi hanyiswa”? Va no mu byela lezvi: ‘Wena ni va ngango wa wena mu fanele ku kholwa ka Jesu’. Hi kulandzela, Pawule na Silasi va no va gondzisa a mhaka ya Jehovha, niku a gwardha leyo ni vontlhe va laha ngangweni wakwe va no bhabhatisiwa.
“A vanhu va ta mu khoma ni ku mu xanisa, va mu nyikela masinagogeni ni ku mu vhalela mapaxweni. Va ta mu yisa ka tihosi ni ka vafumeli hi kota ya vito ga mina. Zvi ta mu vhululela ndlela ya ku nyika wukustumunyu”. — Luka 21:12, 13
-
-
Pawule na TimoteGondza ka matimu ya Bhibhiliya
-
-
CIGONDZO 100
Pawule na Timote
Timote i wa hi jaha ga muKristu bandleni ga le Listra. A papayi wakwe i wa hi muGreki, a mamani wakwe i wa hi muJudha. A mamani wakwe Eunike ni kokwani wakwe Loyisi, va sangulile ku mu gondzisa hi Jehovha na a ha hi n’wanana.
A cikhati leci Pawule a nga endzela Listra ka liendzo lakwe la wumbiri la ku famba a chumayela, i no ya wona lezvaku Timote i wa va randza nguvhu a vamakabye niku i wa zvi randza nguvhu ku va vhuna. Pawule i no ramba Timote lezvaku a famba naye ka tipfhumba takwe. Hi kufamba ka cikhati, Pawule i no gondzisa Timote lezvaku ava muchumayeli ni mugondzisi wa munene wa mahungu ya manene.
Kontlhe lomu Pawule na Timote va nga kari vaya kona, va wa rangelwa hi moya wo basa. Ka wusiku go kari, Pawule i nova ni muwoniso. Ka muwoniso lowo, i no wona wanuna wo kari na a mu vitana lezvaku aya Makedhoniya kasi a ya va vhuna. Hikwalaho, Pawule, Timote, Silasi na Luka va noya Makedhoniya va ya chumayela ni ku yimisa mabandla.
Le Tesalonika, gi nga hi dhoropa go kari ga Makedhoniya, a vanhu vo tala — a vavanuna ni vavasati — va no maha maKristu. Kanilezvi, a vaJudha vo kari va no lusa nguvhu hi lezvi Pawule ni vanghana vakwe va nga maha. Va no vitana vanhu vo tala va ta khoma vamakabye lavo va va kokovisa va famba navo ka tihosi ta dhoropa, va yaku: ‘A vavanuna lava valala va mufumo wa Roma’. A wutomi ga Pawule na Timote gi wa hi mhangweni, hikwalaho va no tsutsuma va ya Bhereya ni wusiku.
A vanhu va le Bhereya va wa zvi lava nguvhu a kuzwa mahungu ya manene. A vaGreki ni vaJudha vo kari va le Bhereya va no kholwa. Kanilezvi, loku ku tile vaJudha vo kari hi le Tesalonika va ta vhuxa gujeguje, Pawule i noya Atensi. Timote na Silasi va no sala le Bhereya va tiyisa vamakabye. Hi kufamba ka cikhati, Pawule i no ruma Timote a tlhela Tesalonika a ya vhuna vamakabye lezvaku va tiva ku lwisana ni tixanisa ta hombe leti va nga kumana nato. Loku ku hundzile cikhati co kari, Pawule i no ruma Timote lezvaku a ya vhuxela mabandla man’wani ni ku tiyisa vamakabye.
Pawule i no byela Timote, aku: ‘Lava va lavako ku tirela Jehovha va ta xanisiwa’. Timote i xanisilwe a tlhela a vhalelwa mapaxweni hi kota ya kukholwa kakwe. Hambulezvo i wa tsaka, hakuva zvi wa hi lungelo ga ku kombisa lezvaku i tsumbekile ka Jehovha.
Pawule i byelile maKristu ya le Filipi, aku: ‘Ndza mu rumelela Timote. I ta mu gondzisa lezvi zvi wulako zvona ku famba lisineni niku i ta mu treinara kasi mu zvi kota khwatsi ku chumayela’. Pawule i wa mu tsumba Timote. Va wa hi vanghana niku va tirile zvin’we hi malembe yo tala.
“A ndzi na mun’wani a nga ni moya wo fana ni lowu wakwe, loyi a to khatalela a timhaka ta n’wina hi mbilu yontlhe. Hakuva vontlhe lava van’wani va ti lavela zvabye wutsumbu, na ku nga hi lezvi zva Jesu Kristu.” — Va Le Filipi 2:20, 21
-
-
Pawule a rumelwa le RomaGondza ka matimu ya Bhibhiliya
-
-
CIGONDZO 101
Pawule a rumelwa le Roma
A liendzo la wunharu la Pawule la ku chumayela li mbhelele Jerusalema. Na a hi seyo, i no khomiwa a vhalelwa paxweni. Jesu i no woneka ka Pawule hi muwoniso ni wusiku, a mu byela lezvi: ‘U taya le Roma u ya chumayela kona.’ Va no rurisa Pawule le Jerusalema va mu yisa Khezariya, lomu a nga ya tshama malembe mambiri paxweni. A cikhati leci a nga kari a xuxisiwa mahlweni ka Govhernadhori Festu, i te: ‘Ndzi rumeleni le Roma ndzi ya xuxisiwa hi Khezari’. Festu aku: ‘U kombele kuya ka Khezari, u taya ka Khezari.’ Pawule i no nghenisiwa lomu ka citimela ci ngaya Roma. I no famba ni vamakabye vambiri va maKristu, Luka na Aristarkusi.
Loku va kari va famba lomu bimbini, ku noba moya wa hombe nguvhu hi masiku yo tala. Vontlhe va wa alakanya lezvaku va tafa. Kanilezvi, Pawule i no va byela lezvi: ‘Vavanuna, a ngilozi yo kari yi ndzi byelile lezvi lomu ka noro: “U nga chavi Pawule. U ta chikela Roma. Vontlhe va nga lomu citimeleni va ta chikela na va ha hanya”. Hikwalaho, tiyani hlanha. Hi nga tafa’!
A moya lowo wa hombe wu noba hi 14 wa masiku. Hi kugumesa, va no wona misava. Ci wa hi cihlale ca Melita. A citimela ci noya ci yaba misava ci pandzeka. Kanilezvi, vontlhe va 276 va nga hi lomu citimeleni a va fangi. A vokari va no hlambela kala lehandle, a van’wani va no famba hi le hehla ka tibakwa ta ngalava. A vanhu va le Melita va no va hlayisa va tlhela va dzivela ndzilo kasi va wora.
Loku ku hundzile tihweti tinharu, a masochwa ma no teka Pawule ma famba naye le Roma hi ngalava yin’wani. Loku va chikele, a vamakabye va nota va ta tlhangana naye. A cikhati leci Pawule a nga va wona, i no bonga Jehovha a tiya hlanha. Hambu lezvi Pawule a nga hi cibochwa, va mu tsikile a lugara yindlu a tshama ka yona na a gadhiwa hi musochwa wo kari. I mbhetile malembe mambiri na a tshama laho. Ku wata vanhu va ta mu wona a se va chumayela hi Mufumo wa Nungungulu a tlhela a va gondzisa xungetano hi Jesu. Pawule i tlhelile a tsala mapapilo maya ka mabandla yo kari ma nga hi le Azia wa Mutsongwani ni le Judhiya. Zva woneka khwatsi lezvaku hakunene Jehovha i tirisile Pawule kasi ku hangalasa mahungu ya manene ka vanhu va matiko man’wani.
“Hi tindlela tontlhe, hi komba lezvaku hi malandza ya Nungungulu, hi ku timisela ka mindzhingo yo tala, ni ka tixanisa, ni ka zvikhati zva kuvhumala, ni ka zvikarato”. — 2 Va Le Korinte 6:4
-