Nzeni ka Siku ga Kulamula a tibiliyoni ta vanhu ti tava ni xikhati xa ku sangula ku gonza xungetano hi kuranza ka Nungungulu kasi va ti zwananisa na kona. Lezo zi wula lezaku ku tava ni ntiro wa hombe wa kugonzisa. Hakunene, ‘a vaaki va misava va ta gonza kululama.’ (Isaya 26:9) Kanilezi, a hi vontlhe va to zi lava a ku ti zwananisa ni kuranza ka Nungungulu. A bhuku ga Isaya 26:10 gi ngalo: “Loku a wakubiha a rivalelwa, a nga gonzi ku maha kululama, ni lomu tikweni ga kululama i ta maha kubiha, a nga woni a wukulu ga Jehova.” A vakubiha va ta dawelwa magumo nzeni ka Siku ga Kulamula. — Isaya 65:20.

A kugumeseni ka Siku ga Kulamula, a vanhu lava va to pona va tava va ‘vukile’ kota vanhu vo mbhelela. (Kuvululelwa 20:5) Hizalezo, nzeni ka Siku ga Kulamula, a vanhu va ta wuyiselwa xiyinweni xabye xo sangula xa kumbhelela. (1 Va Le Korinte 15:24-28) Zonake ku tata a xikambelo xa kugumesa. Satani i ta tlhatlhiwa hi lomu makhotsweni yakwe a tlhela a nyikiwa a xikhati xo gumesa xa ku zama ku khohlisa vanhu. (Kuvululelwa 20:3, 7-10) Lava va to mu ala va ta amukela a kutatiseka ka xitsumbiso lexi xa Biblia: “A valulamileko va taga tshomba ya tiko, va aka ka gona kala kupinzuka.” Ina, a Siku ga Kulamula gi tava xikhati xa makatekwa ka vanhu vontlhe vo tsumbeka!

HI XIPIMO xa mune wa makume ya malembe na ka ha hi mahlweni, a zigonzani za Biblia zi wa huwelela lezaku ku wa ta humelela zimaho za lisima hi 1914. Zive zihi a zimaho lezo, niku zini zi kombako lezaku 1914 give lembe ga lisima?

Kota lezi zi tsalilweko a bhukwini ga Luka 21:24, Jesu i te ngalo: “Jerusalema gi ta kanzihelwa hi vamatiko, ku kala ku mbhela a xikhati xa vamatiko.” A doropa ga Jerusalema gi wa hi tsinza ga tiko ga vaJuda — a xitshamu xa wufumeli ga tihosi ta lixaka la yindlu ya Hosi Davida. (Tisimu 48:1, 2) Kanilezi, a tihosi leto ti wa hlawulekile xikari ka varangeli va matiko. Ti wa tshama “xitshanwini xa wuhosi xa Jehova” kota vayimeli va Nungungulu wutsumbu. (1 Kronekele 29:23) Hizalezo Jerusalema gi wa hi xikombiso xa wufumeli ga Jehova.

Hambulezo, xana a wufumeli ga Nungungulu gi sangulile rini a ku “kanzihelwa hi vamatiko” niku zi mahekisile kuyini lezo? Lezo zi mahekile hi lembe ga 607 Mahlweni ka Nguva ya Hina, a xikhati lexi Jerusalema gi nga khoziswa hi vaBabuloni. A ‘xitshamu xa wuhosi xa Jehova’ xi lo tshama xi nga hi na mutshameli, niku a tlhatamano wa tihosi ta ka Davida wu lo nyimiswa. (2 Tihosi 25:1-26) Xana a ‘kukanzihelwa’ loko ku wa ta simama kala kupinzuka? Ahihi, hakuva a xiprofeto xa Ezekieli xi wulile lezi xungetano hi Zedekia, a hosi yo gumesa ya Jerusalema: “Susa xihuku, u susa xidlodlo . . . xi nga ta hava kona, kala ku chikela loyi xi lumbako yena, nzi ta mu nyika xona.” (Ezekieli 21:26, 27) Loyi xi “lumbako” yena a xidlodlo xa Davida hi Jesu Kristu. (Luka 1:32, 33) Hikwalaho, a ‘kukanzihelwa’ ku wa ta gumesa xikhatini lexi Jesu a nga wa ta maha Hosi.

Xana a ximaho lexo xa lisima xi wa ta humelela rini? Jesu i kombile lezaku a Vamatiko va wa ta fuma hi xikhati xo kari xi yimisilweko. A tlhatlhambuto wu nga lomu ka xipimo 4 xa bhuku ga Danieli wu na ni timhaka ta lisima ti hi vunako ku tiva lezaku a xikhati lexo xi wa ta tshama kala rini. Wona wu wulawula hi noro wa xiprofeto lowu Hosi Nebukadnezzare wa Babuloni a ngave nawo. Yena i lo wona sinya yo leha nguvu yi nga tsemilwe yiwa. A xibho xa yona xi wa nga kuli hilezaku xi wa bohilwe hi xiketse ni suku. A ngelosi yo kari yi lo tivisa yiku ngalo: “A hunziwe hi ntlhanu wa zikhati ni zimbiri.” — Danieli 4:10-16.

Lomu ka Biblia, a tisinya zinwani zikhati ti tiriselwa ku yimela wufumeli. (Ezekieli 17:22-24; 31:2-5) Hikwalaho, a kutsemiwa ka sinya leyo yo fananisa ku yimela lezi gi nga wa ta nyimiswa zona a wufumeli ga Nungungulu zinwe ni tihosi ta le Jerusalema leti ti nga hi vayimeli Vakwe. Hambulezo, a muwoniso wu wulile lezaku a ‘kukanzihelwa ka Jerusalema’ ku wa tava ka xikhatanyana — a “ntlhanu wa zikhati ni zimbiri.” Xana a xikhati lexo xi lehile kala kwihi?

A bhuku ga Kuvululelwa 12:6, 14 gi komba lezaku a zikhati zinharu ni khihlanya zi wumba a “1260 wa masiku.” Hikwalaho a “ntlhanu wa zikhati ni zimbiri” zi wa ta leha a hlayo leyo na yi wuyetilwe kumbiri, kutani a 2.520 wa masiku. Kanilezi a matiko ya Vamatiko a ma tsikangi ‘ku kanzihela’ a wufumeli ga Nungungulu hi 2.520 wa masiku ntsena anzhako ka kuwa ka Jerusalema. Makunu zi la su dlunya lezaku a xiprofeto lexo xi eneta a xikhati xo leha nguvu a ku hunza lexo. A xiseketelweni xa bhuku ga Mitsengo 14:34 ni ga Ezekieli 4:6, lawa ma wulawulako hi ku “a siku ginwe gi hlayiwa kota lembe ginwe,” a “ntlhanu wa zikhati ni zimbiri” zi wa ta wumba 2.520 wa malembe.

A malembe lawo ya 2.520 ma sangulile hi Outubro wa lembe ga 607 Mahlweni ka Nguva ya Hina, a xikhati lexi Jerusalema gi ngawa mahlweni ka vaBabuloni ni laha a hosi ya yindlu ya ka Davida yi nga susiwa xitshanwini xa yona xa wuhosi. A xikhati lexo xi lo mbhela hi Outubro wa 1914. Ka xikhati lexo, “a xikhati xa vamatiko” xi lo mbhela, niku Jesu Kristu i lo yimiswa kota Hosi ya le tilweni ya Nungungulu.a — Tisimu 2:1-6; Danieli 7:13, 14.

Kota lezi Jesu a wulileko na ka ha hi mahlweni, a “kuwuya [“kuvakona,” NM]” kakwe kota Hosi ya le tilweni ku kombiswa hi zimaho zo tshisa za tiko — zo kota yimpi, a ndlala, a kutsekatseka ka misava, a mitungu. (Mateu 24:3-8; Luka 21:11) A zimaho lezo zi nyika wukustumunyu go tiya ga lezaku hi lisine a lembe ga 1914 gi fungile a kupswaliwa ka Mufumo wa le tilweni wa Nungungulu ni kusangula ka ‘masiku yo gumesa’ ya mafambisela ya zilo lawa yo biha ma nga kona zalezi. — 2 Timote 3:1-5.

A XIVANGWA xa moya lexi xi vitwako Mikaeli a xi kumbukiwi a makhati yo tala lomu ka Biblia. Hambulezo, a xikhati xi kumbukiwako, xi kumeka na xi maha zo kari. Lomu bhukwini ga Danieli, Mikaeli olwa ni tingelosi to biha; lomu papilweni ga Juda, yena i kumeka na a kanetana na Satani; niku lomu ka Kuvululelwa, olwa yimpi na Diyabu zinwe ni madimoni yakwe. Hi kota ya lezi a yimelako a wuhosi ga Jehova ni lezi a lwako ni valala va Nungungulu, Mikaeli i hanya hi kuyelana ni tlhamuselo wa vito gakwe — “Himani A Fanako Na Nungungulu?” Kanilezi himani Mikaeli?

A zikhati zinwani, a vanhu va tiviwa hi mavito yo tala. Hi xikombiso, a hloko ya lixaka Jakobe i tiviwawu kota Israeli, niku mupostoli Pedro, i tiviwawu kota Simoni. (Genesisi 49:1, 2; Mateu 10:2) Hi kufanana, a Biblia gi komba lezaku Mikaeli hi ginwani vito ga Jesu Kristu, a mahlweni ni nzhako ka kuhanya kakwe misaveni. A hi kambisiseni a zigelo za lomu Mitsalweni lezi zi hi mahako hi chikelela a magumo lawo.

Ngelosi ya hombe. A Mhaka ya Nungungulu yi wulawula hi Mikaeli “a ngelosi ya hombe.” (Juda 9) A magezu lawo ma wula ku ngalo “murangeli wa tingelosi.” Wona lezaku Mikaeli i vitwa a ngelosi ya hombe. Lezo zi komba lezaku ku na ni ngelosi yinwe ntsena yi nga ni vito lego. Hakunene, a magezu “ngelosi ya hombe” ma kumeka lomu ka Biblia na ma wula a ngelosi yinwe ntsena, cima a ma wuli tingelosi to tala. Ahandle ka lezo, Jesu i zwananisiwa ni xikhundla xa ngelosi ya hombe. Na gi wulawula hi Hosi Jesu Kristu a vuxilweko hi ka vafileko, a bhuku ga 1 Va Le Tesalonika 4:16 gi ngalo: “Yona Hosi wutsumbu yi ta relela hi le tilweni hi huwa yi leletelako, ku zwala a gezu ga ngelosi ya hombe.” Makunu a gezu ga Jesu gi kombisiwa