“Makunu mu tiko ga Nungungulu”

1, 2. Kucica muni ku nga humelela hi Pentekosta wa 33 Nguveni ya Hina, niku hi vamani va ngava ziro za vanhu vaswa va Jehova? (Wona mufota laha hehla.)

PENTEKOSTA wa 33 Nguveni ya Hina give siku ga hombe matinwini ya vanhu va Jehova misaveni. Ku vile ni kucica ka hombe. Ka siku legi, Jehova i humesile tiko giswa hi moya wa ku basa — ku nga Israeli wa moya, ‘a Israeli wa Nungungulu.’ (Gal. 6:16) Give khati go sangula kuva a vanhu va Nungungulu va nga ha tiviwi hi wukwera ga miri ka vavanuna, kusukela loku lezo zi sangulile masikwini ya Abrahama. Xungetano hi tiko legi ga giswa, Paule i lo tsala lezi: “A wutshiva hi legi gi nga ga mbilu.” — Rom. 2:29.

² A ziro zo sangula za tiko giswa ga Nungungulu ku wa hi vapostoli ni vapizani vanwani va Kristu va ku hunza 100 lava va nga tlhangene zinwe ka yindlu ya xitezi le Jerusalema. (Miti. 1:12-15) Ku lo chululwa moya wa ku basa hehla kabye, zonake va maha vana va Nungungulu va belekilweko hi moya. (Rom. 8:15, 16; 2 Kor. 1:21) Lezi zi nyikile xitiyisekiso xa lezaku a xivumelwano xiswa xi sangulile ku tira, na xi tlhanganyiswa ha Kristu, xi tiyiswa hi nkhata wakwe. (Luka 22:20; gonza Maheberu 9:15.) Hi ndlela leyo, a vapizani lavo va lo maha ziro za tiko giswa ga Jehova, vava vanhu vakwe va vaswa. A moya wa ku basa wu lo va maha va zi kota ku xumayela hi tirimi to hambanahambana leti ti nga wulawuliwa hi vaJuda ni makholwa ya vamatiko lawa ma nga tile Jerusalema na mata hi ka matlhelo yo hambanahambana ya Mufumo wa Roma kasi ku ta maha Mubuzo wa Maviki wa vaJuda, kutani Pentekosta. A vanhu lavo va lozwa va tlhela va zwisisa hi tirimi ta vona wutsumbu a “mitiro ya ntamu ya Nungungulu” leyi yi nga kanelwa hi maKristu ma totilweko hi moya. — Miti. 2:1-11.

VANHU VASWA VA NUNGUNGULU

3-5. a) Zini lezi Pedro a nga byela vaJuda ka siku ga Pentekosta? b) Zilo muni za kulanzelana lezi zi mahileko lezaku a tiko giswa ga Jehova gi kula malembeni ya gona yo sangula ke?

³ Jehova i lo tirisa mupostoli Pedro kasi ku rangela a kuvululwa ka ndlela ya ku a vaJuda ni makholwa ya vamatiko va maha ziro za tiko lego ga giswa, ku nga bandla ga wuKristu. Ka siku lego ga Pentekosta, Pedro i lo tiya hlana a byela vaJuda lezaku va fanele ku kholwa ka Jesu, loyi va nga “mu belele,” hakuva “Nungungulu i mu mahile Hosi ni Kristu.” Laha a xidlemo xi nga wutisa ku xi fanele ku maha yini, Pedro i lo hlamula aku: “Hunzulukani, mu bapatizwa nwentlhelele vitweni ga Jesu Kristu, kutsetselelweni ka zionho za nwina; zonake mu ta amukela a xinyikiwo xa moya wa ku basa.” (Miti. 2:22, 23, 36-38) Ka siku lego, ku lo engeteleka xipimo xa 3.000 wa vanhu ka tiko lego ga giswa ga Israeli wa moya. (Miti. 2:41) Hi kulanzela, a kuxumayela ku hiseka ka vapostoli ku lo simama ku pswala mihanzu. (Miti. 6:7) A tiko legi ga giswa gi waya mahlweni gi kula.

⁴ Hi kufamba ka xikhati, a ntiro wa kuxumayela wu lo engetelwa wu chikela ka vaSamaria, laha wu nga pswala mihanzu ya yi nene. A votala va lo bapatizwa hi muvangeli Filipu, kanilezi a va tekelangi ku amukela a moya wa ku basa. A hubye yi fumako le Jerusalema yi lo rumela mupostoli Pedro na Johani ka makholwa lawo ya vaSamaria. A vapostoli lavo “va lo va tlhateka a mandla, va amukela moya wa ku basa.” (Miti. 8:5, 6, 14-17) Hikwalaho, a vaSamaria lavo vonawu va lo maha ziro zi belekilweko hi moya za Israeli wa moya.

⁵ Hi 36 Nguveni ya Hina, Pedro i lo tiriswa kambe kasi ku vululela nyangwa vanhu vanwani lezaku va nghena ka tiko giswa ga Israeli wa moya. Lezo zi humelele xikhati lexi a nga xumayela nduna ya Roma, Korneliu ni maxaka yakwe zinwe ni vanghana. (Miti. 10:22, 24, 34, 35) A Biblia gi ngalo: “Laha Pedro na a ha wulawula . . . , a moya wa ku basa wu lo relela hehla ka vontlhe [vanhu va nga hiko vaJuda] lava va ngazwa a kuwulawula kakwe. Ni makholwa wontlhe ya zitshiva, lawa ma nga tile na Pedro, ma lo hlamala hilezi ni vamatiko va [nga] chululelwa a xinyikiwo xa moya wa ku basa.” (Miti. 10:44, 45) Hi ndlela leyo, a makholwa ya vaMatiko va makhuna wonawu ma lo vululelwa ndlela ya kuva ziro za tiko lego ga giswa ga Israeli wa moya.

“VANHU VA TA NGA VITANWA HI VITO GAKWE”

6, 7. A ziro za tiko giswa zi wa fanele ku kombisa kuva ‘vanhu va vitanwako hi vito ga Jehova’ hi ndlela muni, niku zi mahile lezo kala kwihi?

⁶ Ka mutlhangano wa hubye yi fumako ya maKristu ya zana ga malembe go sangula wu mahilweko hi 49 Nguveni ya Hina, mupizani Jakobe i lo wula lezi: “Simoni [Pedro] i hlawutele lezi Nungungulu a nga ranga a enzela a vamatiko, a ku ti tekela xikari ka vona a vanhu va ta nga vitanwa hi vito gakwe.” (Miti. 15:14) A vanhu lavo va vaswa va vitanwako hi vito ga Jehova va wa ta patsa vaJuda ni makholwa ma nga hiko vaJuda. (Rom. 11:25, 26a) Hi nzhako ka xikhati, Pedro i lo tsala lezi: “Nwina lava a kale mu nga kala mu nga hi tiko, . . . makunu mu tiko ga Nungungulu.” I lo tlhamusela a ntiro wabye hi ku wula lezi: “Nwina mu lixaka li hlawulilweko, a vapristi va wuhosi, a tiko gi basileko, a vanhu va lumbako Nungungulu, kasi mu fela a kuba hungu hi mitiro yi rewukisako ya yena Loyi a nga mu vitana mu huma munyameni, muta kuwonekeleni kakwe ku hlamalisako.” (1 Ped. 2:9, 10) Va wa fanele ku huwelela a wudzunzo ga Loyi va nga mu yimela va tlhela va dumisa vito gakwe kubaseni. Va wa fanele kuva timboni to tiya hlana ta Jehova, a Hosi ya wuako gontlhe.

⁷ A ku fana ni Israeli wa mabeleko, Jehova i wa wulawula hi ziro za Israeli wa moya lezaku i “tiko legi nzi ti maheleko gona [kasi] gi ta nzi dzunza.” (Isa. 43:21) A maKristu lawo yo sangula ma lo zi veka kubaseni lezaku a vanungungulu lava va nga kari va khozelwa xikhatini lexo va wa hi va mawunwa, hi ku huwelela hi kutiya lezaku Jehova hi yena Nungungulu munwe wa lisine. (1 Tes. 1:9) Va lo nyika wukustumunyu xungetano hi Jehova na Jesu le “Jerusalema, ni le Judia gontlhe, ni le Samaria, ku kala le magemeta-musi ya misava.” — Miti. 1:8; Kol. 1:23.

8. Xitlharihiso muni lexi mupostoli Paule a nyikileko vanhu va Nungungulu ka zana ga malembe go sangula?

⁸ A xinwe xa ziro zo tiya hlana za ‘vanhu va nga vitanwa hi vito ga Jehova’ ka zana ga malembe go sangula hi mupostoli Paule. I lo tiya hlana a yima mahlweni ka titlhari ta filozofia ya vamatiko, a yimela a wuhosi ga Jehova, a “Nungungulu loyi a nga maha misava ni zontlhe zi nga ka yona, yena loyi a nga Hosi ya tilo ni misava.” (Miti. 17:18, 23-25) Kusuhani ni ku mbheta lienzo lakwe la wunharu, Paule i lo tlharihisa a ziro za vanhu va vitanwako hi vito ga Nungungulu aku: “Nza zi tiva lezaku anzhako ka kuva nzi sukile, a timhisi ti pamako ti ta enghena xikari ka nwina, leti ti nga wu tsikiko ntlhambi. Na kona xikari ka nwina ku ta vuka a vanhu, lava va kanelako a zilo zi gombonyekileko, kasi ku ti kokela vapizani.” (Miti. 20:29, 30) Kumbheleni ka zana ga malembe go sangula a wuhluwuki lego gi wa woneka nguvu. — 1 Joh. 2:18, 19.

9. Xungetano hi ‘vanhu va vitanwako hi vito ga Jehova,’ zini zi nga humelela anzhako ka kufa ka vapostoli?

⁹ Anzhako ka kufa ka vapostoli, a wuhluwuki lego gi lo hluka gi pswala a tichechi ta wuKristu ga mawunwa. Wutshanwini ga ku ti komba va hi ‘vanhu va vitanwako hi vito ga Jehova,’ a maKristu ya vahluwuki ma tlhela ma susa a vito ga Nungungulu ka maBiblia yo tala lawa ma hunzuluselako. Va lanzela a mikhuwo ya vamatiko va tlhela va chakisa Nungungulu hi tigonzo tabye ti lwisanako ni Mitsalo, ‘tiyimpi tabye to basa,’ ni mahanyela yabye yo biha. Hikwalaho, hi mazanazana ya malembe, Jehova i wa hi ni vakhozeli va tsongwani nguvu vo tsumbeka laha misaveni, kanilezi i wa nga hi na vanhu va xaxametilweko kota ‘vanhu va vitanwako hi vito gakwe.’

A VANHU VA NUNGUNGULU VA PSWALIWA LUSWA

10, 11. a) Zini lezi Jesu a nga profetile ka mufananiso wakwe wa tirigu ni nyasavari ke? b) A mufananiso wa Jesu wu tatisekisile kuyini anzhako ka 1914, niku give gihi wuyelo ga kona?

¹⁰ Ka mufananiso wakwe wa tirigu ni nyasavari, Jesu i profetile a xikhati xa munyama lexi xi nga wa ta vangiwa hi wuhluwuki. I wulile lezaku “na va etlele vanhu,” Satani i wa ta xwanya nyasavari sinwini legi a N’wana wa munhu a xwanyileko a mbewu ya tirigu. Zi wa ta kula zinwe kala ‘kugumeseni ka tiko.’ Jesu i lo tlhamusela lezaku “a mbewu yi nene” yi yimela a “vana va Mufumo” niku a “nyasavari” i “vana va loyi wa kubiha.” Xikhatini xa kugumesa, a N’wana wa munhu i wa ta rumela “vatshoveli” vakwe, ku nga tingelosi, kasi ku ya hambanisa a tirigu yo fananisa ni nyasavari. A vana va Mufumo va wa ta hlengeletwa. (Mat. 13:24-30, 36-43) Zi wa ta mahekisa kuyini lezo, niku zi yelanisa kuyini ni kuva Jehova a hi ni vanhu laha misaveni ke?

¹¹ A “kugumesa ka tiko” ku sangulile hi 1914. Xikhatini xa yimpi leyi yi nga vuka ka lembe lego, a makume matsongwani lawa ma nga hi kona ya maKristu ma totilweko, ku nga “vana va Mufumo” ma wa hi wukhumbini ga moya ka Babuloni wa Hombe. Hi 1919, Jehova i lo va tlhatlhisa, a veka kuhambana ka hombe xikari kabye ni “nyasavari” kutani maKristu ya mawunwa. I lo hlengeleta a “vana va Mufumo” va maha vanhu va xaxametilweko, kota lezi Isaya a nga sina a profetile aku: “A tiko ga zi kota ku pswaliwa hi siku ginwe ke? Kutani lixaka li nga wumbelwa hi xitshuketi ko kala Zioni a pswala vana na a ha ku lunwa ke?” (Isa. 66:8) Zioni, ku nga hlengeletano ya Jehova ya zivangwa za moya, i lo pswala vana vakwe va totilweko hi moya a tlhela a va xaxameta va maha tiko.

12. A vatotilweko va kombisa kuyini lezaku ‘vanhu va vitaniwako hi vito ga Jehova’ inyamutlha?

¹² A ku fana ni maKristu yo sangula, a “vana va Mufumo” va totilweko va wa tava timboni ta Jehova. (Gonza Isaya 43:1, 10, 11.) Hi ndlela leyo, va wa ta hambana ni vanwani hi mahanyela yabye ya wuKristu ni ntiro wabye wa ku xumayela “a ivangeli leyi ya mufumo . . . kasi yiva wukustumunyu ka matiko wontlhe.” (Mat. 24:14; Fil. 2:15) Hi ku maha lezo, va vuna vanhu va timiliyoni lezaku va amukeleka mahlweni ka Jehova. — Gonza Danieli 12:3.

“HI TA FAMBA NA NWINA”

13, 14. Lava va nga hiko vaIsraeli va moya va fanele ku maha yini kasi ku khozela ni ku tirela Jehova hi ndlela yi amukelekako, niku lezo zi profetisilwe kuyini lomu ka Biblia?

¹³ Ka nzima yi nga hunza hi wonile lezaku le Israeli wa kale, a vamatiko va wa zi kota ku khozela Jehova hi ndlela yi amukelekako, kanilezi va wa fanele ku ti patsa ni vanhu va hlawulilweko va Jehova. (1 Tih. 8:41-43) Nyamutlha kambe, lava va nga hiko vaIsraeli va moya va fanele ku ti tlhanganisa ni vanhu va Jehova, ku nga “vana va Mufumo” — a Timboni ti totilweko ta Jehova.

¹⁴ A kukhitikana ka vanhu vo tala lezaku va khozela Jehova zinwe ni vanhu vakwe xikhatini lexi xa magumo ku wa sina ku wulilwe hi vaprofeti va kale. Isaya i profetile aku: “A matiko yo tala ma taya, ma yaku: Ngonani, a hi kanziheni hiya xitsungeni xa ka Jehova, a ndlwini ya Nungungulu wa Jakobe, i ta hi gonzisa a tindlela takwe; zonake hi ta famba mipfutleni yakwe. Hakuva a nayo wu ta huma hi le Zioni, ni mhaka ya Jehova yi ta huma hi le Jerusalema.” (Isa. 2:2, 3) Muprofeti Zakaria yenawu i lo profeta lezaku “a matiko yo tala ni mifumo ya ntamu yi tata ku ta hlota Jehova wa tiyimpi lomu Jerusalema, ni ku khongela Jehova.” I lo va kombisa kota “khume ga vavanuna va tirimi ti tsalangeneko ta matiko,” lava hi ndlela yo fananisa, va nga wa ta khoma a nguwo ya Israeli wa moya, vaku: “Hi ta famba na nwina, hakuva hi zwile lezaku Nungungulu i na nwina.” — Zak. 8:20-23.

15. A “tiyivu tinwani” ti “famba” zinwe ni vaIsraeli va moya ntirweni muni?

¹⁵ A “tiyivu tinwani” ti “famba” ni vaIsraeli va moya ntirweni wa kuxumayela a mahungu yo saseka ya Mufumo. (Mar. 13:10) Va maha xipanze xa vanhu va Nungungulu, vava “ntlhambi munwe” ni vatotilweko, mandleni ya “murisi nene,” Jesu Kristu. — Gonza Johani 10:14-16.

VIKELWA ZINWE NI VANHU VA JEHOVA

16. Xana Jehova i ta nehisa kuyini a xipanze xo gumesa xa “kuxaniseka ka hombe”?

¹⁶ Anzhako ka kuloviswa ka Babuloni loyi wa Hombe, a vanhu va Jehova va ta vukelwa hi ndlela ya tihanyi nguvu, niku ka xikhati lexo ku ta laveka lezaku hiva hasi ku wuvikeli legi Jehova a to nyika malanza yakwe. Kota lezi a kuvukelwa loko ku to yisa ka xipanze xo gumesa xa “kuxaniseka ka hombe,” hi Jehova wutsumbu a to vulula ndlela yaku lezo zi maheka a tlhela a hlawula a xikhati xa kona. (Mat. 24:21; Ezek. 38:2-4) Xikhatini lexo, Goge i ta vukela “a vanhu lava va tsombanyisilweko hi le matikweni,” ku nga vanhu va Jehova. (Ezek. 38:10-12) A kuvukelwa loko ku tava xikombiso xa kuchikela ka xikhati xa kuva Jehova a lamula Goge ni zidlemo zakwe. Jehova i ta kulisa a wuhosi gakwe a tlhela a basisa vito gakwe, hakuva i ngalo: “Nzi ta ti . . . tivekisa mahlweni ka matiko manyingi; va ta zi tiva lezaku hi mina Jehova.” — Ezek. 38:18-23.

17, 18. a) A xikhati lexi Goge a to vukela vanhu va Jehova, zileletelo muni va to nyikwa? b) Loku hi lava a wuvikeli ga Jehova, hi fanele ku maha yini?

¹⁷ A xikhati lexi Goge a to sangula ku vukela, Jehova i ta byela a malanza yakwe aku: “Yana, tiko ganga, enghena tindlwini ta wena, u ti valela; fihlala xikhatanyana, kala a zanga yi hunza.” (Isa. 26:20) Ka xikhati lexo xo nonoha, Jehova i ta hi nyika zileletelo zi ponisako wutomi, niku a ‘tiyindlu’ leto ti nga hava mabandla lawa hi nga ka wona.

¹⁸ Hikwalaho, loku hi lava ku vuneka hi wuvikeli ga Jehova xikhatini xa kuxaniseka ka hombe, hi fanele ku tiva lezaku Jehova i na ni vanhu laha misaveni, va xaxametilweko hi mabandla. Hi fanele ku simama hi yima navo hi tlhela hi simama ku ti tlhanganyisa ni mabandla ya hina. Hi timbilu ta hina tontlhe, ngha hi longoloka ni mutsali wa tisimu loyi a ngaku: “A kuhanyisa kuta hi ka Jehova: A xikatekiso xa wena ngha xive hehla ka vanhu va wena.” — Tis. 3:8.