Wa yima na jaha Rogelio? Ka mawonela lawa ma lanzelako, hi wahi lawa ma zwisisekako ka wena?

• Satani a nga kona; ova mufananiso wa kubiha ntsena.

• Satani i kona, kanilezi a nga na mhaka ni vanhu.

• Satani i ngelosi ya ntamu yi nga ni kucetelo wa hombe xikari ka vanhu.

Wontlhe a mawonela lawa ku na ni lava va ma seketelako, kuzilava vanhu vo tala nguvu. Hambulezo, za lisima a ku tiva lezaku hi wahi mawonela lawa ma nga ya lisine. Hakuva loku Satani a nga hi kona, lava va kholwako lezaku i kona, va khohlisilwe. Loku Satani a hi kona kanilezi na a nga hi na mhaka ni vanhu, makunu a vanhu vo tala vo ti wonela va tlhela va chava mahala. Kanilezi, loku Satani a hi kona, lezo na a hi mukhohlisi ni mukanganyisi, makunu xigevenga a ku hunza lezi a vanhu va mu alakanyisako zona.

Zezi a hi kambisiseni lezi a Biblia gi hlamulisako zona a ziwutiso lezi za zinharu: Xini kutani hi mani Satani — mufananiso wa kubiha kutani i ngelosi ya ntamu? Loku Satani a hi kona, xana a nga ku mahela za kubiha? Loku ku hi lezaku a nga ku mahela, u nga ti vikelisa kuyini?

Za olova nguvu ku kholwa lezaku Satani, loyi a kumbukiwako lomu ka Biblia mufananiso wa zilo zontlhe za kubiha. Kanilezi hi zalezo a Biblia gi zi gonzisako futsi? Loku zi hi tano, hikuyini a Biblia gi kombako Satani na a wulawula na Jesu Kristu na Nungungulu Nyamintamu? Wona zikombiso zimbiri za mabhulo lawo.

XIKHATI LEXI SATANI A NGA WULAWULA NA JESU

A xikhati lexi Jesu a nga sangula a ntiro wakwe laha misaveni, Diabolus i lo zama ku mu phasa hi ziringo zinharu. Ka xiringo xo sangula, Satani i lo zama ku kucetela Jesu lezaku a tirisa a ntamu lowu a nga nyikilwe hi Nungungulu hi ndlela yo biha kasi a miyeta ndlala yakwe. Ka xa wumbiri, Diabolus, i lo bhejisana na Jesu lezaku a maha wupumbu ga ku veka khombyeni a wutomi gakwe a tlhela a lava ku Jesu a ti lavela wudzunzo. Hi kugumesa, Satani i lo komba Jesu a mifumo yontlhe ya misava zonake a mu byela lezaku i wa ta mu nyika a mifumo leyo yontlhe loku awa lahasi a mu khozela. Jesu i lo ala a ziringo zontlhe lezo za mano ya Satani, khati ni khati na a tshaha Mitsalo. — Mateu 4:1-11; Luka 4:1-13.

Kasi Jesu i wa wulawula na mani? Ni tshamela go kari go biha gi nga hi nzeni kakwe? Hi kuya hi Biblia, Jesu i ‘ringilwe hi matlhelo wontlhe khwatsi hi hina, kanilezi a nga onhangi.’ (Maheberu 4:15) Gi engeta giku: “Yena a nga onhangi, ni kukanganyisa a ku kumiwangi nonwini wakwe.” (1 Pedro 2:22) Jesu i wa hi munhu wo mbhelela, a tlhela a hanya hi kutsumbeka wutomini gakwe gontlhe. A nga tsikangi a tshamela go kari go biha gi mila nzeni kakwe. Hikwalaho, za dlunyateka lezaku Jesu i wa nga wulawuli ni wubihi go kari gi nga hi ka yena; i wa wulawula ni munhu a nga kona hakunene.

A bhulo legi gi tlhela gi komba zinwani zi tiyisekisako lezaku Satani i kona hakunene.

• Alakanya a ku Satani i tsumbisile Jesu lezaku loku a mu khozela i wa ta mu nyika mifumo yontlhe ya misava. (Mateu 4:8, 9) A xinyikiwo lexo xi wa nga tava nchumu loku Satani i wa nga hi kona. Tlhatakumbiri, Jesu a nga mu kanetangi Satani lezaku a mifumo leyo ya hombe yi wa hi yakwe.

• Anzhako ka kuva Jesu a alile a ziringo lezo, Diabolus ‘i lo suka ka yena hi xikhatanyana.’ (Luka 4:13) Hi laha zi wonekako hi kona ka mhaka leyi, Satani a hi mufananiso wa kubiha, kanilezi xivangwa xi nga kona hakunene.

• Wona lezaku “a tingelosi ti lota ka Jesu ti ta mu khozela.” (Mateu 4:11) Kota lezi zi dlunyatekako lezaku a tingelosi leto ti wa hi vanhu va moya, va nga ta tiyisa Jesu ni ku mu vuna hi zokari; hikuyini hi nga wa ta wula lezaku Satani ku wa hi nchumu wunwani wo kala wu nga hi xivangwa xa moya?

XIKHATI LEXI SATANI A NGA WULAWULA NA NUNGUNGULU

A xikombiso xa wumbiri xi wulawula hi Joba, a wanuna wo chava Nungungulu. A matimu lawo ma wulawula hi mabhulo mambiri xikari ka Diabolus na Nungungulu. Ka makhati wontlhe ya mambiri, Nungungulu i lo dzunza Joba hi kutsumbeka kakwe. Satani i lo wula lezaku Joba i wa tirela Nungungulu ntsena hi ku lava nchachazelo, hi ndlela leyo a nyika mawonela ya lezaku Nungungulu i wo xava a kutsumbeka ka Joba. Hi lisine, Diabolus i lo mahisa ku khwatsi hi loku a mu tiva khwatsi Joba a ku hunza Nungungulu. Jehova i lo tsika Satani a teka titshomba ta Joba, vana vakwe, a tlhela a mu babyisa.a Hi kufamba ka xikhati, zi lo woneka khwatsi lezaku lezi Jehova a nga kari a zi wula hi Joba zi wa hi lisine, kanilezi Satani i wo hemba. Nungungulu i lo katekisa Joba hi kota ya kutsumbeka kakwe. — Joba 1:6-12; 2:1-7.

Ka mabhulo lawa xikari ka Nungungulu na Satani, xana Jehova i wo wulawula ni tshamela go kari go biha nzeni kakwe? A Biblia gi ngalo: “A ndlela ya Nungungulu yi lulamile.” (2 Samueli 22:31) A Mhaka ya Nungungulu yi tlhela yiku: ‘A wo Basa, Basa, Basa, hi Hosi Nungungulu, a Nyamintamu.’ (Kuvululelwa 4:8) A kubasa zi wula kuhlazeka ka hombe, ni ku kala xionho. Jehova i mbhelele niku a nga na xionho. A nge tshuki ava ni tshamela go kari go biha.

Hambulezo, a vokari va nga ha wula lezaku hambu Joba i wa nga hi munhu wa lisine, hikwalaho a mabhulo wontlhe ma wa nga hi ya lisine. Kanilezi xana za zwala ku wula lezo? A mitsalo yinwani ya Biblia yi komba lezaku Joba i wa hi munhu wa lisine. Hi xikombiso, ka Jakobe 5:7-11, hi kuma lezaku Joba i tirisiwa kota xikombiso xa ku kuca maKristu lezaku ma timisela zikarato, ni xialakanyiso xo chavelela xa lezaku Jehova wa chachazela a kutimisela loko. I ntamu muni wu nga wa tava ni xikombiso lexi loku ku wa hi lezaku Joba i wa nga hi munhu wa lisine ni loku a kuvukela ka Satani ku wa nga hi ka lisine? Tlhatakumbiri, ka Ezekieli 14:14, 20, Joba i patsiwa zinwe na Noa na Danieli ka xaxameto wa vavanuna vanharu vo lulama. A ku fana na Noa na Danieli, Joba i wa hi munhu wa lisine, a wanuna wa kukholwa ka hombe. Loku Joba a vile kona hakunene, xana a muvukeli wakwe, a xibuka xa kuxaniseka kakwe, yenawu a nga faneli kuva kona?

A Biblia gi komba Satani kota munhu wa moya loyi a nga kona hakunene. Kanilezi, u nga ha ti wutisa lezi: ‘Xana mina ni maxaka ya mina inyamutlha hi le mhangweni hi kota ya Satani?’

AHATI MASIKWINI YA HINA KE?

Hi nga alakanya ku ngha a ntlawa wo kari wa zigevenga na wu nghenile hi xitshuketi lomu ka doropa legi u hanyako ka gona. Handle ko kanakana, a kuhlayiseka ni mahanyela ya vanhu va lomu xipanzeni zi wa tawa. Zalezi wona a ximaho xo fana ni lexo: Satani ni madimoni yakwe — ma nga tingelosi to biha, leti a ku fana na Satani, ti hluwukeleko Nungungulu — va hlongolilwe vata misaveni. Gi wa tava gihi wuyelo ga kona? Ehleketa hi lezi wena u zi wonako lomu ka mahungu ma wulawulako hi lomu u hanyako kona ni ya misaveni yontlhe.

• Xana wa wona a kuengeteleka ka zilo za wupumbu ni wugevenga, hambu lezi misaveni yontlhe ku mahiwako mizamo ya ku zi mbheta?

• Xana wa zi wona lezaku lomu ka mihlakano kuya mahlweni ku kombiswa a zilo za wudimoni, hambu lezi a vapswali vo tala va zi vengako?

• Wa yi wona a misava ya hina na yiya mahlweni hi ku hohlolwa, hambu lezi ku mahiwako mizamo yi nene ya ku valela lezaku yi nga hohlolwi?

• Xana zi wonekisa a ku ku na ni xikarato xa hombe xikari ka vanhu —  na zi ku khwatsi ku na ni ntamu wo kari wu va kokelako mhangweni ke?

Hi kombela ku u wona loyi a Biblia gi mu wulako kota yena a vangako zikarato lezi hi kumanako nazo. Gi ngalo: “Drako loyi wa hombe, a nga nyoka leyi ya kale, yi tibyako Muhlevi na Satani, a mukhohlisi wa tiko gontlhe, yena i lo hoxwa lahasi misaveni, ni tingelosi takwe ti lo hoxwa zinwe naye. . . . nwina misava ni bimbi mu na ni khombo, hakuva Satani i relele ka nwina, na a zangarile nguvu, hakuva wa zi tiva lezaku a xikhati lexi xi mu saleleko xi tsongwanyani.” (Kuvululelwa 12:9, 12) Anzhako ka ku wona zikombiso zo dlunyateka, a vanhu vo tala va chikelele magumo ya lezaku Satani i ngelosi ya xigevenga, leyi yi yako mahlweni hi ku kucetela misava.

U nga ha ti wutisa lezaku xana u nga ti vikelisa kuyini. A kukarateka loku ku na ni xigelo. A nzima yi lanzelako yi ta komba lezi u nga ti vikelisako zona.

A ku fana ni monóxido de carbono, Satani a nga woneki, niku za karata nguvu lezaku a vanhu va mu pola, lezo na a hi ni mhango ya hombe. Kanilezi Nungungulu wa hi vuna. Loku u lonzowota khwatsi a zinyikiwo zi lanzelako lezi Nungungulu a hi nyikako a wu nga xigelo xa ku chava Satani.

Ku ti hlawulela ha hoce. A bhuku ga Jakobe 4:7 gi hi byela lezi: “Alani Satani, zonake i ta suka ka nwina.” Hambu lezi Satani a nga ni ntamu, a nge ku kurumeti a ku maha zilo lezi u nga zi laviko. U na ni lungelo ga ku hlawula. A bhuku ga 1 Pedro 5:9 gi ngalo: “Mu kaneteni [Satani] hi kutiya kukholweni ka nwina.” Alakanya lezaku Satani i tsikile Jesu loku a tiyile a ala ziringo zakwe za zinharu. (Mateu 4:11) Hi kufanana wenawu u nga hlawula ku ala a ku kucetelwa hi Satani.

Wunghana na Nungungulu. A bhuku ga Jakobe 4:8 gi hi kuca a ku ‘tshinela ka Nungungulu.’ Jehova wutsumbu i ku ramba lezaku uva ni wunghana ga hombe naye. U nga zi mahisa kuyini? A ndlela ya yi nene ya ku sangula wunghana lego ku ti karatela ku mu tiva hi ku gonza a Biblia. (Johani 17:3) Lezi u to gonza xungetano hi Jehova zi ta ku kuca ku mu ranza, niku a liranzo lelo, li ta ku kuca ku maha a kuranza kakwe. (1 Johani 5:3) Laha u tshinelako ka Dadani wa wena wa le tilweni, zini lezi yena a to maha? Jakobe iya mahlweni aku: ‘Nungungulu i ta tshinela ka wena.’

Xitsumbiso xa ku vikela. Mavingu 18:10 i ngalo: “A vito ga Jehova i khokhola go tiya; loyi a lulamileko wa chavela ka gona a pona.” Lezo a zi wuli lezaku a vito ga Nungungulu gova xitshungulu xo kari, kanilezi zi wula lezaku lava va kombisako xichawo hi vito ga Nungungulu va nga tsutsumela ka yena ni ka xihi xikhati lezaku va ya vikelwa.

Xikombiso xi vunako. A bhuku ga Mitiro 19:19 gi hi gonzisa zokari xungetano hi vokari va nga ha hi ku maha maKristu le Efesusi, lezi zi vunako ku ti vikela ka Satani: Gi ngalo: “Ni vanyingi lava va tirileko za wutumbe, va lo neha mabhuku yabye, va ta ma hisa mahlweni ka vontlhe; va lo hlaya a ntsengo wa wona, va kuma 50.000 wa macheleni.”a A maKristu lawo ma lo hisa zontlhe lezi zi nga yelana ni wungoma, na va nga khatali hi kudura ka zona. A xikombiso lexo xi nga hi vuna nguvu inyamutlha. A tiko legi hi hanyako ka gona gi tele hi wungoma ni zilo za wudimoni. Hambu a zilo kutani zimaho za wungoma, lezi zi wonekisako ku khwatsi a zi na mhango, zi nga hi vitanisela madimoni. Za lisima lezaku u ngavi ni zilo lezo wutomini ga wena, hambu loku zi karata. — Deuteronome 18:10-12.

Rogelio, loyi a kumbukilweko ka nzima yo sangula, i hanyile 50 wa malembe na a nga kholwi lezaku Satani i kona. Hambulezo, i lo gumesa a ehleketisisa khwatsi hi mawonela yakwe. Hikuyini? I ngalo: “Nzi lo kuma Biblia hi khati go sangula wutomini ga mina. A wutivi nzi gi kumileko lomu Mitsalweni gi nzi kholwisile lezaku Satani i kona. A wutivi galego hi gona gi nzi vikelako lezaku nzi nga weli ka kucetelo wakwe.”

Wa zi lava ku hanya xikhatini lexi Satani a to ngha a nga ha hi kona? U nga hanya xikhatini lexo. A Biblia gi wula lezaku ku tava ni xikhati lexi Satani, loyi a khohlisako vanhu vo tala, a to ‘hoxiwa tiveni ga nzilo ni solufa.’ (Kuvululelwa 20:10) Hi lisine, a nzilo wa lisine ni solufa a zi nge hisi a xivangwa xa moya xi nga wonekiko, kutani ngelosi. Hikwalaho, a tiva ga nzilo gi yimela a kuloviswa ka pinzukelwa. Satani i ta lovela magumo. Lexo xi tava xikhati xa litsako la hombe ka lava va ranzako Nungungulu!

Lezo na zi nga se maheka, simama ku gonza xungetano hi Jehova ni tindlela takwe hi laha zi kotekako ha kona.b Hi nga alakanya ku hanya ka xikhati lexo hi to hefu hiku: “Satani a nga ha hi kona!”