A cikhati leci Jesu ni vapizani vakwe va nga suka Jeriko va no ya Bhetaniya va ya tshama masiku manharu. Makunu hi Muvhulo ni mixo, hi 10 ka Nisani, va no guma va suka va kongoma Jerusalema. Jesu i wazwa ndlala. Laha a nga wona sinya ya nkuwu, i noya ka sinya leyo. Yi wa hi ni mihandzu ke?

Ka cikhati leco yi wa nga hi nguva ya makuwu; hakuva ku wa ha hi Março kuveni ma sangula hi Junho. Kanilezvi, a nkuwu lowo wu wa hi ni matluka hi lezvi wu nga hatlisele ku hluka. Makunu Jesu a se pimisa lezvaku wu na ni makuwu ma nga hatla ku pswaliwa. Hambulezvo, i no ya vhumala ni ga kuba mari. Jesu i khohlisilwe hi matluka! I no guma aku: “Kusukela lezvi ngha ku nga hi kona munhu a gako mihandzu ya wena kala kupindzuka.” (Marku 11:14) Zvalezvo, a nkuwu lowo wu no sangula ku wuna. A ku lezvo zvi wa wula yini zvi tivekile hi mandziko wa kona ni mixo.

Na ku nga se hundza cikhati co leha, Jesu ni vapizani vakwe va no chikela Jerusalema. Jesu i noya tempeleni, kwalomu a nga nghenile a ku wona a tolo wa kona ni hlikanhi. Kanilezvi ka khati legi, a nga no ya yi wona basi, i no maha lezvi a nga mahile kwalomo ka malembe manharu ndzhako, hi cikhati ca Phasika ga 30 Nguveni ya Hina. (Johani 2:14-16) Ka khati legi, Jesu i no hlongola ‘lava va nga xavisa ni lava va nga xava lomu tempeleni’. I no tlhela a khubhunyeta “timeza ta lava va nga . . . [cica] mali, ni zvitshamu zva vaxavisi va zvipomba”. (Marku 11:15) Ni lava va nga tlakulela zvilo zvabye vaya ka tlhelo gin’wani, a nga va tsikangi va tsemakanya hi lomu tsendzeleni wa tempeli.

Hikuyini Jesu a nga vhukela lava va nga cica mali ni ku xavisa zvifuyo lomu tempeleni? I te: “A ku tsaliwangi lezvaku: A yindlu ya mina yi ta vitanwa a yindlu ya kukhongela ya matiko wontlhe? Kasi ke n’wina mu yi mahile a mhako ya vaphangi.” (Marku 11:17) Jesu i vitanile vavanuna lavo aku vaphangi, hakuva va wa xolola vanhu hi ku va dhurisela nguvhu a zvifuyo lezvi va nga va xavisela kasi va maha hi zvona miphahlo. Makunu Jesu i no zvi wona na vo va yivela.

A vapristi va hombe, ni vatsali, ni varangeli va no zvi tiva lezvi Jesu a nga maha lomu tempeleni, a civiti leci va nga hi naco hi yena ci se engetela, va ya mahlweni va hlota tindlela ta ku mu daya. Hambulezvo, ku wa hi ni cikarato. Va wa nga zvi tivi ku va ta mu dayisa kuyini, hakuva a vanhu va wa talelana kasi a va gondzisa.

Ka Phasika lego, a hi vaJudha va mabeleko basi va nga yile. Ku wa hi ni vaprozelita — ku nga vanhu va tixaka tin’wani va nga ti cicile va maha vaJudha. Kwalaho, ku wa hi ni vaGreki va nga yela ku ya khozela laha mubuzweni lowo. A vaGreki lavo va noya ka Filipu va yaku va kombela ku wona Jesu. Kuzvilava va yile ka Filipu hi lezvi a vito gakwe gi nga hi ga ciGreki. Ko khwatsi Filipu i wa nga tiyiseki a ku zva ringana ku wu mahiwa mutlhangano lowo ke, a se ranga hi ku ya bhula na Andrewu. Hi wumbiri gabye va no ya byela Jesu, loyi zvi wonekisako ku khwatsi i wa ha hi lomu tempeleni.

Jesu i wa zvi tiva ku i wa no salelwa hi masiku matsongwani kasi a dawa, makunu ci wa nga ha hi cikhati ca ku tsakisa vanhu kutani ca ku ti tivekisa. I no hlamula vapostoli lavo va vambiri hi mufananiso, aku: “Makunu ci chikele a cikhati ca kuva N’wana wa munhu a dhumiswa. Hi zvinene ndziku ka n’wina: Loku a mbewu ya mavele yi ngawi misaveni yifa, yi ta tshama yoce; kanilezvi loku yifa, ya pswala nguvhu.” — Johani 12:23, 24.

A ndzhohwana yin’we ya trigo yi nga wonekisa ku khwatsi a yi vhuni nchumu. Kanilezvi, loku yi byaliwa “yifa” kutani ku yi mila kota mbewu, yi gumesa yi kula yi maha lihlanga yi nga ni mavele yo tala. Hi kufanana, Jesu i wa hi munhu mun’we wo mbhelela. Kanilezvi, hi kuva a tsumbekile ka Nungungulu kala afa, a vanhu vo tala va mu pimanyisako va ta kuma wutomi ga pindzukelwa. Hi cigelo leco Jesu a ngaku: “Loyi a randzako kuhanya kakwe i ta lahlekelwa ha kona; kanilezvi loyi a vengako kuhanya kakwe lomu tikweni, i ta ku hlayisela wutomini ga pindzukelwa.” — Johani 12:25.

Jesu i no wulawula hi lava va nga wa ta mu landzela va tlhela va dzundziwa hi Papayi wakwe, aku: “Loku munhu a ndzi tirela, a ndzi landzele; ni laha ndzi nga kona, i ta va kona loyi a ndzi tirelako. Loku munhu a ndzi tirela, yaloye i ta dzundziwa” hi Papayi. (Johani 12:26) Lava va dzundziwako hi Papayi wa Kristu, va ta fuma naye Mufun’weni. Hi nga wona a ku tsakisa ka nchachazelo lowo!

Jesu i no guma a alakanya lezvaku i wa ta xanisiwa a tlhela a dawa hi ndlela ya xapi, a se wula lezvi: “Makunu a muhefemulo wa mina wa karateka; ndzi ta kuyini ke? . . . [Papayi], ndzi ponise ka leci cikhati?” Hambulezvo, Jesu i wa nga zvi lavi ku tsika ku maha a kurandza ka Nungungulu. Hikwalaho i no guma aku: “Kanilezvi hi cigelo leci ndzi tileko ka cona a cikhati leci.” (Johani 12:27) Jesu i wa nga ali ne nchumu wun’we ka lezvi Nungungulu a nga zvi mahele makungo, a ku patsa ni ku a dawa kota muphahlo.

Hi Muvhulo wa 10 ka Nisani, Jesu i wa hi laha tempeleni na a wulawula hi kufa kakwe ku nga hi kusuhani. I no guma a karateka hi ku alakanya ku kuzvilava a vito ga Nungungulu gi ta chaka, a se khongela aku: Papayi, “dhumisa a vito ga wena!” Zvalezvo, ku no zwala gezu ga hombe hi le tilweni giku: “Ndzi gi dhumisile, ndzi ta engeta ndzi gi dhumisa.” — Johani 12:27, 28.

A cikhati va nga zvizwa lava va nga hi kusuhani va no djudjeka kupima. A vokari va no pimisa ku cingwalangwandza. A van’wani vaku: “I ngilozi yi wulawulileko ka yena.” (Johani 12:29) Kanilezvi, ku wa hi gezu ka Jehovha va nga gizwa! Niku lego gi wa nga hi khati go sangula ga ku a vanhu vazwa a gezu ga Nungungulu na zvi yelana na Jesu.

A cikhati leci Jesu a nga bhabhatisiwa kwalomo ka malembe manharu ni khihlanya ma nga hundzile, Johani Mubhabhatisi i zwile gezu ga Nungungulu na giku: ‘Loyi i N’wana wa mina a randzekako, ndzi xaleleko khwatsi ha yena.’ Hi ndzhako ka cikhati, gi no zwala kambe loku a Phasika ga 32 Nguveni ya Hina gi hundzile. Kuve laha Jakobe na Johani na Pedro va nga wona Jesu na a ngangamela. Vonawu va nozwa gezu ga Nungungulu, na giku: “Loyi hi N’wananga a randzekako, ndzi xaleleko ha yena; mu ingiseni.” (Matewu 3:17; 17:5) Makunu laha tempeleni, gi wa hi khati ga wunharu ga ku a vanhu vazwa Jehovha na a wulawula.

Jesu i no guma aku: “Legi gezu a gi tangi hi kota ya mina, kanilezvi hi kota ya n’wina.” Leco ci wa hi cikombiso ca lezvaku hakunene i wa hi yena Mesiya loyi a nga phrofetilwe, a N’wana wa Nungungulu.

Lezvi Jesu a hanyileko hi kutsumbeka, i kombile vanhu lezvi va faneleko ku hanyisa zvona, ni lezvaku Sathani, a hosi ya tiko legi, i fanele ku loviswa futsi. I te: “Makunu a tiko ga lamuliwa; a hosana ya legi tiko yi ta hlongolwa makunu.” A guma aku: “Loku ndzi tlakusilwe misaveni, ndzi ta kokela vanhu vontlhe ka mina.” (Johani 12:31, 32) Lezvo zvi kombile lezvaku a vanhu vontlhe va wa ta vhuneka hi kufa kakwe ku nga hi kusuhani. I wa ta koka vanhu vaya kakwe, a tlhela a vhulula ndlela ya ku va kuma wutomi ga pindzukelwa.

Laha a vanhu va ngazwa Jesu na a ku i fanele ku ‘tlakuswa’, va te: “Hi zwile Nayweni lezvaku Kristu i ta tshama kala kupindzuka; hi yini u wulako uku: A N’wana wa munhu i yimelwe hi ku tlakuswa ke? Hi mani yena N’wana loye wa munhu ke?” (Johani 12:34) Hambu lezvi va nga wonile zvikombiso zvo tala, va tlhela vazwa gezu ga Nungungulu, a kutala kabye a va kholwangi ku hakunene Jesu hi yena N’wana wa munhu, ku nga Mesiya loyi a nga tsumbisilwe.

Jesu i no guma aku yena “kuwonekela”, niku lego gi wa nga hi khati go sangula. (Johani 8:12; 9:5) I no kuca vanhu aku: “A kuwonekela ka ha hi na n’wina a cikhatanyana. Fambani na ma ha hi ni kuwonekela, kasi a munyama wu nga mu kamanyeti. . . . Kholwani hi kuwonekela na ma ha hi nako, kasi ma fela ku maha vanana va kuwonekela.” (Johani 12:35, 36) Kota lezvi ku nga ha hi 10 ka Nisani, Jesu i no gumesa a suka kasi a nga dawi na gi nga se chikela a Phasika ga 14 ka Nisani, ku nga siku legi a nga fanele ku ‘tlakuswa’ hi gona, a hayekiwa laha mhandzeni. — Va Le Galatiya 3:13.

Loku hi ehleketa hi zvontlhe lezvi Jesu a nga maha laha misaveni, zvi tekela ku dlunyateka lezvaku a vaJudha a va no halahala va ala ku kholwa kakwe, ku wo tatiseka zviphrofeto. Isaya i wa phrofetile lezvaku a mahlo ya vanhu ma wa ta pfhupeliswa, niku a timbilu tabye ti wa ta nonoha kasi va nga hundzuluki va hanyisiwa. (Isaya 6:10; Johani 12:40) Kunene, a vaJudha vo tala va kanetile ha womu zvontlhe zvi nga komba lezvaku Jesu hi yena Mutlhatlhisi wabye a nga tsumbisilwe, ni ndlela ya ku va kuma wutomi.

Kanilezvi, Nikodhemusi, na Josefa wa le Arimateya ni varangeli van’wani, va ‘kholwile’ ka Jesu. Makunu, va wa ta kombisa ku va kholwa ka Jesu ke? Ni ku va wa ta fihla kukholwa kabye hi ku chava ku hlongoliwa sinagogeni kutani hi lezvi va nga randza ku “dzundziwa hi vanhu” ke? — Johani 12:42, 43.

Jesu i no tlhamusela lezvi zvi patsekako laha ka ku a munhu a kholwa ka yena, aku: “Loyi a kholwako ka mina, a nga kholwi ka mina, kanilezvi i kholwa ka loyi a ndzi rumileko. Loyi a ndzi wonako, wa mu wona Loyi a ndzi rumileko.” A zvilo zva lisine lezvi Nungungulu a nga rumile Jesu ku a ta gondzisa, ni lezvi a nga simama ku kanela, zvi wa hi zva lisima nguvhu, laha ka kuza a wula lezvi: “Loyi a ndzi alako, a nga amukeliko a timhaka ta mina, i na ni mulamuli loyi a mu lamulako; a mhaka leyi ndzi nga yi wulawula, hi yona leyi yi ta nga mu lamula hi siku go gumesa.” — Johani 12:44, 45, 48.

Jesu i no gumesa hi ku wula lezvi: “Lezvi ndzi wulawulako a zviti hi ka mina, kanilezvi Papayi loyi a ndzi rumileko hi yena a ndzi layileko lezvi ndzi faneleko ku wula ni ku kanela. Ndza zvi tiva lezvaku a kulaya kakwe ku yisa wutomini ga pindzukelwa.” (Johani 12:49, 50, NM) Jesu i wa zvi tiva ku i laha kusuhani ni ku halata nkhata wakwe kota muphahlo kasi ku tlhatlhisa lava va kholwako kakwe. — Va Le Roma 5:8, 9.