Timhaka ta mabhuku ma tako ka Cibhukwana ca Mutlhangano
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
7-13 KA JULHO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU | MAVINGU 21
Matshinya ya milayo ya wutlhari ma vhunako kuva ni wukati go tsakisa
Sentinela 15/10/03 paj. 4 par. 5
U nga mahisa kuyini a zviboho zva wutlhari?
A zviboho zva matloti zvi nga tekela ku woneka lezvaku a hi zva wutlhari. Mavingu 21:5 i hi tlharihisa, aku: “A makungo ya loyi a ti tsitsiritako ma ta humelela, kanilezvi vontlhe lava va matloti va ta maha zvisiwana.” Hi cikombiso, a vaswa va randzanako va fanele ku ti nyika cikhati ca ku boha ku va ta chadha kutani ahihi. Loku va nga mahi lezvo, va nga wona lisine la magezu ma tsalilweko hi mutsali wa mihlakano wa muNgiza, wa ku hi William Congreve, wa kusanguleni ka século 18, yaku: “Loyi a tsutsumelako ku chadha a nga ti sola nguvhu.”
Despertai! 7/08 paj. 7 par. 2
Lezvi zvi nga ku vhunako ku uva ni wukati go tsakisa
Ti koramise. “Mu nga mahi nchumu hi kubangana kutani hi matshandza, kanilezvi hi kutikoramisa, wonani van’wani kota va chukwana ku hundza n’wina”. (Filp. 2:3) A kutala ka zvikhati, leci ci mahako ku a nuna ni sati va holova matshandza; a mun’we ni mun’wani i mu nyika nandzu mun’wani wutshan’wini ga ku ti koramisa a hlota tindlela ta ku a mun’we ni mun’wani a tsaka. Ka zviyimo lezvo, a kutikoramisa ka maalakanyo ku nga vhuna ku hi nga lweli ku contlhe cikhati hiva ni razawu.
Sentinela 15/09/06 paj. 28 par. 13
“Tsaka ni sati wa wujaha ga wena”
13 Ahati loku a wukati ga n’wina gi nga fambi khwatsi hi kota ya ndlela leyi mu khomanako hi yona? A ku lulamisa cikarato leco zvi lava kutikarata. Hi cikombiso, kuzvilava mu ngava mu sangulile ku wulawula hi ndlela yo kala yi nga hi yi nene wukatini ga n’wina niku makunu zvi nwele. (Mav. 12:18) Kota lezvi hi zvi wonileko ka ndzima yi nga hundza, lezvo zvi ngava ni wuyelo ga hava nguvhu. A vingu go kari ga Bhibhiliya gi ngalo: “I chukwana a ku tshama lomu ciwuleni a ku hundza a ku tshama ni sati a randzako tiholova ni wa kuswira.” (Mav. 21:19) Loku u hi sati, a wukati ga n’wina na gi tshamisile lezvo, ti wutise lezvi: ‘A matshamela ya mina ma maha ku a nuna wa mina zvi mu karatela a ku hi tshama zvin’we?’ A Bhibhiliya gi byela nuna giku: “Simama ku randza a sati wa wena. U nga mu zangareli.” (Kol. 3:19) Loku u hi nuna ti wutise lezvi: ‘Xana ndzi munhu wo kala a nga khatali laha ka kuza a sati wa mina a ringiwa ku hlota kuchavelelwa hi van’wani vanhu?’ Lisine ku a ku na cigelo ca ku a munhu a maha wubhayi. Kanilezvi, kota lezvi zvi nga humelelako, ku na ni cigelo co zwala ca ku zama ku lulamisa zvikarato na mu nga fihlelani nchumu.
Titshomba ta moya
Sentinela 15/01/05 paj. 17 par. 9
A zviphrofeto xungetano hi Mufumo wa Nungungulu zvi tatiseka
9 Nyamutlha, Jesu a hi munhu a khileleko cimbongolana basi, kanilezvi i Hosi ya ntamu. Jesu i tlhamuselwa kota loyi a khileleko haxi, lezvi lomu ka Bhibhiliya ci nga cikombiso ca yimpi. (Mav. 21:31) Kuvhululelwa 6:2 i wula lezvi: “Ndzi no cuwuka ndzi wona a haxi go basa niku loyi a nga gi khilele i wa hi ni wura; i no nyikiwa cidlodlo a huma na a hlula kasi a ya mbhetisa kuhlula kakwe.” Ahandle ka lezvo, Dhavhidha a mutsali wa Tisimu i tsalile lezvi xungetano hi Jesu: “Jehovha i ta nawuluta a nhonga ya wuhosi ya ntamu wa wena hi le Ziyoni, aku: ‘Fuma cikari ka valala va wena.’” — Lis. 110:2.
14-20 KA JULHO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 22
Matshinya ya milayo ya wutlhari ma vhunako ku wundla vana
Murindzeli 10.20 paj. 27 par. 7
Gondzisani vana va n’wina kasi va tirela Nungungulu ni loku va kulile
7 Loku mu chadhile, na mu xuva kuva ni vana, ti wutiseni lezvi: ‘Hi vanhu vo ti koramisa, va randzako Jehovha ni Mhaka yakwe, lava a nga wa ta va hlawula kasi ku khatalela a n’wanana ke?’ (Lis. 127:3, 4) Loku u sina u hi mupswali, ti wutise lezvi: ‘Ndza gondzisa a vana va mina a lisima la ku tira hi ku ti tsitsirita?’ (Mutsh. 3:12, 13) ‘Ndza maha zvontlhe zvi nga ntan’wini wa mina kasi ku vhikela vana va mina ka zvikarato zva tiko legi ga Sathani ke?’ (Mav. 22:3) A wu nge vhikeli a vana va wena ka zvikarato zvontlhe lezvi kuzvilava va to kumana nazvo. A ku maha lezvo a zvi koteki. Kanilezvi u nga va longisela ku lwisana ni zvikarato zva wutomi hi ku simama ku va gondzisa hi lirandzo a ndlela ya ku hlota a wurangeli ga Mhaka ya Nungungulu. (Lera Mavingu 2:1-6.) Hi cikombiso, loku a xaka go kari gi tsika lisine, tirisa Bhibhiliya u vhuna a vana va wena a ku wona lisima la ku simama va tsumbekile ka Jehovha. (Lis. 31:23) Loku mu felwa hi munhu mu mu randzako, komba vana va wena a mavhesi ya Bhibhiliya ya ku ma nga va vhuna ku hlula kukarateka ma tlhela ma va nyika kurula. — 2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.
Murindzeli 12.19 paj. 26 par. 17-19
Vapswali, gondzisani vana va n’wina a ku randza Jehovha
17 Sangula ku gondzisa vana va wena na va ha hi vatsongwani. A vapswali va maha khwatsi loku va gondzisa a vana vabye na va ha hi vatsongwani. (Mav. 22:6) Ehleketa hi Timote, loyi hi ku famba ka cikhati a fambafambileko na Mupostoli Pawule. A mamani wa Timote, Eunike, ni kokwani wakwe Loyisi, va mu gondzisile “kusukela wun’wananeni”. — 2 Tim. 1:5; 3:15.
18 A patswa wun’wani wa le Costa do Marfim, Jean-Claude na Peace, va zvi kotile a ku gondzisa 6 wa vana a ku randza Jehovha va tlhela va mu tirela. Zvini zvi va vhunileko? Va pimanyisile a cikombiso ca Eunike na Loyisi. Va wula lezvi: “Hi va gondzisile a Mhaka ya Nungungulu kusukela wun’wananeni; na va ha hi kupswaliwa futsi.” — Dhewu. 6:6, 7.
19 Zvi wula yini a ku va “gondzisa” a Mhaka ya Nungungulu a vana va wena? Ka Dhewuteronome 6:6, 7, a gezu ga ciHebheru gi hundzuluselweko ku “gondzisa” gi wula “ku gondzisa ni ku zikisa hi ku phindhaphindha.” Kasi ku maha lezvo, a vapswali va fanele ku mbheta cikhati ni vana vabye hi kukhandzakanya. Ka zvikhati zvin’wani, zvi nga ha woneka na zvi swira a ku tshamela a ku va gondzisa a nchumu walowu wa wun’we a vanana. Hambulezvo, a vapswali va fanele ku zama ku zvi wona kota cikhati ca ku vhuna a vana vabye a ku zwisisa ni ku tirisa a Mhaka ya Nungungulu.
Sentinela 01/04/06 paj. 9 par. 4
Vapswali — va vekeleni cikombiso ca cinene a vana va n’wina
Kunene, a vanana va maha zvilo zva wun’wanana niku a vokari va na ni kani niku a va ingisi. (Gen. 8:21) Zvini lezvi a vapswali va nga mahako? A Bhibhiliya gi ngalo: “A wupumbu gi namarela mbilwini ya n’wanana, kanilezvi a limhika la kulaya li ta gi susa kakwe.” (Mav. 22:15) A vokari va zvi wonisa ku khwatsi a ku maha lezvo ku mu mahela xapi n’wanana niku lezvo zvi hundzelwe. Kanilezvi a Bhibhiliya ga venga ku va mahela xapi van’wani ni tihanyi tontlhe. Hambu lezvi a “limhika” li nga patsako a kuba, li yimela a wutihlamuleli ga vapswali gi tirisiwako hi ndlela yo tiya kanilezvi ya lirandzo, li kombako a kukhatala ka vapswali ka ku a vana vabye zvi va fambela khwatsi kala kupindzuka. — Mah. 12:7-11.
Titshomba ta moya
Murindzeli 08.21 paj. 23 par. 11
Tsaka hi lezvi u zvi kotako ku mahela Jehovha
11 Hinawu hi nga engetela litsako la hina hi ku ti tsitsirita ni ka cihi hi nyikiwako ku maha ntirweni wa Jehovha. Ti ‘tsitsirite nguvhu’ ntirweni wa kuchumayela u tlhela u tira yi nga chayi zvin’we ni bandla. (Miti. 18:5; Mah. 10:24, 25) Longisela khwatsi mitlhangano kasi u hlamula zvilo zvi tiyisako van’wani. Zvi nyike lisima a zviavelo zvontlhe u nyikiwako ku maha ka mutlhangano wa cikari ka vhiki. Loku u kombeliwa ku maha ntiro wo kari laha bandleni, tekela ku wu maha u tlhela u wu maha khwatsi. Ni cihi ciavelo u nyikiwako u nga ci chepeti. Ti nyike cikhati u ci khatalela. Zama ku engetela wutlhari ntirweni wa wena. (Mav. 22:29) Laha u ti tsitsiritako ntirweni wa Jehovha ni ka ciavelo cihi u nyikiwako, u ta hatlisa ku kula u tlhela u engetela litsako la wena. (Gal. 6:4) Zvi ta ku olovela kambe a ku u tsaka loku a van’wani va nyikiwa malungelo lawa u ma navelako. — Rom. 12:15; Gal. 5:26.
21-27 KA JULHO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 23
Matshinya ya milayo ya wutlhari ma nga hi vhunako mhakeni ya byala
Sentinela 01/12/04 paj. 19 par. 5-6
Vana ni mawonela yo ringanisela xungetano hi byala
5 Ahati loku a wokari anwa byala, kanilezvi na a ti wonela ku a nga dhakwi? A vokari a va ti kombi ku va dhakwile, hambu loku va nwile byala go tala. Kanilezvi loyi a alakanyako ku lezvo a zvi na mhango o ti kalavela. (Jer. 17:9) Kuzvilava a nga sangula ku hi kutsongwani-kutsongwani a nga zvi koti ku tshama na a nga nwangi, a maha ‘khumbi ya vhinyo’. (Tit. 2:3) A tlhari yo kari ya ku hi Caroline Knapp yi wulile lezvi xungetano hi lezvi a munhu a mahisako zvona cidhakwa: “A zvi tekeli ku kwalaha ni kwalaha, zvi famba kutsongwani-kutsongwani, zva kanganyisa niku a munhu a nga kala a nga zvi poli.” A kunwa nguvhu byala i ntlhamu wu dayako!
6 Ehleketa kambe hi wusungukati ga Jesu, gaku: “Ti woneleni kasi a timbilu ta n’wina ti nga tshuki ti bindziwa hi kuga mu hundzeleta ni kunwa mu hundzeleta ni ku karateka hi wutomi, a siku lego gi mu chikelela hi citshuketi a ku khwatsi i ntlhamu. Hakuva gi tata ka vontlhe lava va hanyako misaveni yontlhe”. (Luka 21:34, 35) Hambu loku a munhu zvi nga chikeli laha ka ku a popiwa, a byala gi nga maha ku a munhu a khudzehela a tlhela a loloha hi tlhelo ga nyama ni ga moya. Zvi wa ta kuyini loku a siku ga Jehovha gi wo chikela na a hi ka ciyimo leco?
Perspicaz vhol. 1 paj. 304 par. 3-4
Wudhakwa
Ga koniwa hi Bhibhiliya. A kun’wa nguvhu byala go bindza laha ka kuza a munhu a dhakwa zva koniwa nguvhu hi Bhibhiliya. A mutsali wo tlhariha wa Mavingu i tlhamusela zvilo zva lisine zvi vhumelelanako ni siensia zvi mahekako loku a munhu a nwile nguvhu byala. I wula lezvi: “Himani a bako tinyandha? Himani a nga kukaratekeni? Himani a nga tiholoveni? Himani a nga ni zvikhalo? Himani a nga ni zvilondza zva mahala? Himani a pswhukileko matihlo? Hi lava va nwako nguvhu a vhinyo; lava va lavetelako a vhinyo yi jutilweko. U nga cuwuki a kupswhuka ka vhinyo loku yi pupuma lomu ka kopo [loku a vhinyo yi koka matihlo, yi phatima] yi tlhela yi relela ha yoce [yi relela khwatsi laha kolweni], hakuva hi kugumesa yi luma a ku fana ni nyoka, yi humesa a wuxungu a ku fana ni phiri [yi nga maha ku a munhu a babya hi tlhelo ga miri (hi cikombiso, yi nga vanga mababyi ya civindzi) a tlhela a babya hi mababyi ya maalakanyo (yi nga vanga lezvi va nge i delirium-tremens) niku yi nga daya]. A matihlo ya wena ma ta wona miharihari, [a byala gi tira nguvhu lomu maalakanyweni gi rangela a wongo gi vhalela ku a wongo gi tira khwatsi; hi tolovelo, a zvilo lezvi zvi vhalelwako zvi maha zvona zva lisima; gi maha ku a munhu a jujeka kupima; a ku lahleka ka mapimo ku vhaletiwa hi ku a munhu hlawutela zvilo zvo tsakisa nguvhu hi ndlela yo hlekisa; a munhu a kombisa ku kala a nga hi na tingana], ni mbilu ya wena yi ta wulawula zvilo zva hava [a maalakanyo ni mixuvo leyi yi vhalelweko yi gumesa yi kombekiswa].” — Mav. 23:29-33; Hos. 4:11; Mat. 15:18, 19.
Lezvi zvi mahiwako hi munhu wo popiwa zva tlhamuselwa laha a mutsali wa Mavingu a simamako, aku: “U ta ku khwatsi munhu a etleleko cikari ka bimbi [uzwa kukarateka a ku khwatsi munhu a mbhombhomelako, u gumesa u nga ha ti tivi], u ku khwatsi munhu a etleleko le madembeleni ya mulingwati wa citimela [a ku fana ni lezvi le hehla ka mulingwati wa citimela ku tsekatsekako nguvhu, a wutomi ga cidhakwa gi mhangweni, a nga khon’wa hi tromboze, ku vhuxa tiholova ni zvin’wani]. U taku: ‘Va ndzi bhukutele, kanilezvi a ndzi zvi zwangi. Va ndzi bile, kanilezvi a ndzi zvi alakanyi [ci wula lezvo a cidhakwa a ku khwatsi co wulawula coce; a ci zvizwe lezvi zvi nga mu humelela ni tsayiselelo leyi ci yi kumileko]. Ndzi ta vhuka rini? Ndzi lava gin’wani byala [i fanele ku etlela kala gi mbhela a bhabhalaza ga byala, kanilezvi i khumbi ya byala niku i rindzela cikhati ca ku loku zvi koteka anwa kambe].’” I maha cisiwana hi ku gaxtara mali yo tala nguvhu hi byala ni ku kala a nga tsumbeki kutani ku ringanelwa hi ku tira. — Mav. 23:20, 21, 34, 35.
Titshomba ta moya
Sentinela 01/11/04 paj. 31 par. 2
Zviwutiso zva vagondzi
Hi cikombiso, a kukuluka nguvhu ci ngava cikombiso ca kuga nguvhu, kanilezvi a hi contlhe cikhati zvi nga tshamisa lezvo. A munhu a nga peza nguvhu hi kota ya mababyi. A kukuluka nguvhu zva tekelela. Hi fanele ku alakanya lezvaku a kukuluka nguvhu ciyimo ca miri; a kuva khobomu zvi sukela maalakanyweni. A kukuluka nguvhu ku hlengeletana ko hundzeleta ka mafura kuveni a khobomu munhu woga nguvhu hi ku konyetela. Hikwalaho, a kuva khobomu a zvi yelani ni pezo ya munhu, kanilezvi zvi yelana ni mawonela ya munhu hi zvakuga. A munhu a ngava ni pezo ya yinene, hambu ku ngha a hlongile futsi, kanilezvi na a hi khobomu. Ahandle ka lezvo, a pezo leyi a vanhu va yi wonako na yi hi yinene yiya hi wutshamu ni wutshamu.
28 KA JULHO–3 KA AGOSTO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 24
Ti longisele a ku yimisana ni zviyimo zvo nonoha
Perspicaz vhol. 2 paj. 643 par. 2
Kuxanisiwa
A maKristu ma tlhela ma wu nyika lisima a nchachazelo lowu wu to kumiwa hi lava va timiselako. Xungetano hi nchachazelo lowo, Jesu i te: “Va tsaka lava va xanisiwako hi kota ya kululama, hakuva a Mufumo wa matilo wabye.” (Mat. 5:10) A wutivi xungetano hi ku vhuxiwa ka vafileko ni wutivi xungetano hi cibuka ca ku vhuka loko ga va tiyisa. Ga va nyika ntamu wa ku va tsumbeka ka Nungungulu hambu loku va dzukiselwa hi valala va tihanyi nguvhu vaku va ta va daya. Hi kota ya kukholwa kabye ka lezvi zvi kotekileko hi kufa ka Jesu a va ha chavi kufa ka tihanyi. (Mah. 2:14, 15) A mawonela ya muKristu ya lisima kasi a simama a tsumbekile loku a xanisiwa hi valala. “Simamani kuva ni kupima ko fana ni loku Kristu Jesu a nga hi nako . . . a ingisa kala kufeni, ina, afa laha mhandzeni ya hlomulo.” (Filp. 2:5-8) “Hi kota ya kutsaka loku ku nga vekilwe mahlweni kakwe [Jesu], i no timisela mhandze ya hlomulo a ngawi tingana”. — Mah. 12:2; wona na 2 Kor. 12:10; 2 Tes. 1:4; 1 Ped. 2:21-23.
Sentinela 15/12/09 paj. 18 par. 12-13
12 Mavingu 24:10 i wula lisine, aku: “Loku u rereka sikwini ga zvikarato, a ntamu wa wena wu tava wu tsongwani.” A vingu gin’wani gi wula lezvi: “A kubayisa ka mbilu ku tshova a moya”. (Mav. 15:13) A maKristu yo kari ma mbhela nguvhu ntamu laha ka kuza ma nga leri Bhibhiliya siku ni siku ni ku ehleketa hi gona. A mikhongelo yabye va yi mahela ku tatisa nayo basi va tlhela va ti hambanisa ni vanghana vabye va maKristu. Zvi laha kubaseni lezvaku a ku simama ka ciyimo leco zvi ngava ni mhango. — Mav. 18:1, 14.
13 Kanilezvi a kuva ni mawonela ma nene zvi hi vhuna ku veka kupima ka zvilo lezvi zvi hi nyikako litsako ni kuxalala wutomini ga hina. Dhavhidha i tsalile lezvi: “O Nungungulu wa mina, zva ndzi tsakisa a ku maha kurandza ka wena”. (Lis. 40:8) Loku a zvilo zvi nga fambi khwatsi wutomini ga hina, lezvi hi nga faneliko ku maha ku tsika programa ya hina ya yinene ya mitiro ya moya. Hi lisine, a muri wa kuswireka ku maha zvilo lezvi zvi hi tsakisako. Jehovha i hi byela lezvaku hi nga kuma litsako ni kuxalala hi ku lera Mhaka yakwe ni ku kambisisa hi kukhandzakanya. (Lis. 1:1, 2; Jak. 1:25) A Mitsalo yo basa ni mitlhangano ya wuKristu zvi hi nyika “timhaka ti tsakisako” ti nga hi chavelelako ti tlhela ti hi xalalisa mbilu. — Mav. 12:25; 16:24.
Murindzeli 12.20 paj. 15
Zviwutiso zva vagondzi
Mavingu 24:16 i wula lezvaku ‘a munhu nene iwa ntlhanu wa zvikhati ni zvimbiri, a vhuka kambe.’ A vhesi legi gi wula munhu a mahako ciwonho hi kuphindaphinda a guma a tsetselelwa hi Nungungulu ke?
Hi lisine, a vhesi legi a gi wuli lezvo. Kanilezvi a kuwa loko, hi loku a munhu a kumana ni zvikarato kutani mindzhingo hi kuphindaphinda; i vhuka kambe hi ku zvi kota ku timisela a nga rereki.
Hikwalaho, Mavingu 24:16 a nga wulawuli hi ku maha ciwonho, kanilezvi i wulawula hi ku kumana ni zvikarato kutani mindzhingo hi kuphindaphinda. Ka tiko go biha legi hi hanyako ka gona nyamutlha, a munhu wo lulama a nga babya kutani ku kumana ni zvikarato zvin’wani. A nga xanisiwa hi mufumo kambe hi kota ya kukholwa kakwe. Kanilezvi, wa zvi tiva ku Nungungulu wa mu seketela niku i ta mu vhuna ku lwisana khwatsi nazvo. Ha tsumba ku lezvo u zvi wonile makhati yo tala na zvi maheka ka vanhu va Nungungulu. Va zvi kotisa kuyini ku timisela? Hi byeliwa zviku dlunya lezvaku ‘Jehovha wa seketela vontlhe lava va khunguvanyekako, a olola lava va koramisilweko.’ — Lis. 41:1-3; 145:14-19.
Titshomba ta moya
Sentinela 15/10/09 paj. 12
Zviwutiso zva vagondzi
Zvikhatini zva kutsaliwa ka Bhibhiliya, loku a wanuna a lava ku “aka a yindlu”, kutani ku aka ngango hi ku chadha, i wa fanele ku ti wutisa lezvi: ‘Ndzi longile ku khatalela sati ni vana lava kuzvilava hi tova navo?’ Na a nga se sangula ngango i wa fanele ku tira a khatalela masimu yakwe kutani kutshovela. Makunu, a Bíblia na Linguagem de Hoje gi hundzulusela a vhesi legi hi ndlela yo dlunyateka ni yo kongoma, giku: “U nga aki yindlu ya wena, ne u nga wumbi ngango wa wena kala a timbewu ta wena ti buvha u tlhela u tiyiseka lezvaku zvi ta ku fambela khwatsi.” A tshinya legi ga nayo ga ha tira ni nyamutlha ke?
Ina. A wanuna loyi a lavako ku chadha i fanele ku ti longisela khwatsi kasi ku tatisa wutihlamuleli lego. Loku a hi ni lihanyo la linene i fanele ku tira. Lisine lezvaku a kutikarata ka wanuna kasi ku hlayisa ngango wakwe a ku fanele ku gumelwa laha ka zvilo zva nyama basi. A Mhaka ya Nungungulu yi komba lezvaku a wanuna loyi a kalako a nga khataleli a zvilaveko zva nyama, zva kutizwa, ni zva moya zva ngango wakwe i bihile a ku hundza loyi a nga kholwiko. (1 Tim. 5:8) Hikwalaho, a cikhati leci a muswa a ti longiselako ku chadha ni ku sangula ngango, i fanele ku ti wutisa lezvi hi cikombiso: ‘Ndzi longile zvo ringana ku ndzi nga zvi kota ku hlayisa ngango? Ndzi longile kuva hloko ya moya ya ngango ke? Ndzi ta khatalela khwatsi a wutihlamuleli ga mina ga ku maha cigondzo ca Bhibhiliya hi kukhandzakanya ni sati ni vana va mina?’ Kunene, a Mhaka ya Nungungulu ya khanyisa a wutihlamuleli lego ga lisima. — Dhewu. 6:6-8; Efe. 6:4.
Hikwalaho, a jaha legi gi lavako sati gi fanele ku ehleketa khwatsi hi tshinya ga nayo gi nga ka Mavingu 24:27. Hi kufanana, a nhanyana yenawu i fanele ku ti wutisa ku xana i longile a kuva ni wutihlamuleli ga kuva sati kutani mamani. Laha makunu va chadhileko, kuzvilava va nga ti wutisa zviwutiso zvo fana loku va ehleketa hi wutihlamuleli ga kuva ni vana. (Luka 14:28) A ku landzela wurangeli legi gi pimiselweko zvi vhuna vanhu va Nungungulu a ku potsa zvikarato ni kuva ni wutomi ga ngango go tsakisa.
4-10 KA AGOSTO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 25
Matshinya ya milayo ya wutlhari ma vhunako ku wulawuleni
Murindzeli 15/12/15 paj. 19 par. 6-7
Tirisa khwatsi a ntamu wa lirimi la wena
6 A magezu ma nga ka Mavingu 25:11 ma komba a lisima la ku hlawula a cikhati ca cinene ca ku wulawula. Me ngalo: “A mhaka yi wulwako hi fanelo yi fanana ni malalanja ya ndzalama cibyeni ca siliva.” A malalanja ha woce ma sasekile. Kanilezvi a ku ma veka lomu ka cibya ca silivha zvi engetela a kusaseka ka wona. Hi kufanana, a ku hlawula cikhati ca cinene ca ku wulawula zvi nga maha lezvaku a magezu ya hina ma nandziha ma tlhela ma khumba khwatsi. Hi ndlela muni?
7 A magezu ya hina ma ngava wona lawa hakunene ma lavekako ka loyi hi wulawulako naye, kanilezvi loku hi nga tivi a cikhati ci nene ca ku ma wula, a mongo wa wona wu nga lahleka. (Lera Mavingu 15:23.) Hi cikombiso, hi Março wa 2011, a madhoropa yo kari ya mutsuwuka-gambo wa Japani ma lo swiyelwa maku bhi hi kutsekatseka ka misava ni tshunami. Ku nofa vanhu vo hunza 15 000. Hambu lezvi a Timboni ta Jehovha cipandzeni leco ti xanisekileko zvin’we ni vaakelane va tona, ti lo londzowota ni gihi lungelo, ti tirisa a Bhibhiliya kasi ku chavelela lava va nga hi hlomulweni. Hambulezvo, a kutala ka vahanyi va cipandze leco va na ni kukholwa ka ciBhudha ku zimileko timitsu niku a va tivi nchumu hi tigondzo ta Bhibhiliya. A vamakabye va hina va lo zvi zwisisa lezvaku leco ci wa nga hi cona cikhati ca cinene ca ku bhulela vanhu lavo xungetano hi kutsumba ka kuvhuka ka vafileko. Va lo tirisa cinyikiwo cabye ca ku wulawula kasi ku chavelela vanhu lavo ni ku va tlhamusela hi Bhibhiliya a ku hikuyini a vanhu va vanene va humelelweko hi zvilo zva kubiha.
Murindzeli 15/12/15 paj. 21 par. 15-16
Tirisa khwatsi a ntamu wa lirimi la wena
15 A ndlela leyi hi wulako hi yona nchumu yi ngava ya lisima a ku fana ni magezu ya kona. Laha Jesu a nga wulawula ka sinagoga ga le tikweni gakwe ga Nazareta, a vanhu va lo “hlamaliswa hi timhaka ta tipswalo ti nga huma non’wini wakwe.” (Luka 4:22) A magezu ya tipswalo ma khumba mbilu niku a ma hunguli a ntamu wa lirimi la hina ne ni kutsongwani. Kunene, a tipswalo ti nyika ntamu a magezu ya hina. (Mav. 25:15) Hi nga pimanyisa a magezu ya tipswalo ya Jesu hi ku wulawula hi wunene, cichavo, ni kukhatala hi lezvi van’wani va ti zwisako zvona. A ku wona kutikarata loku a cidlemo co kari ci ku mahileko kasi ku wulawula naye zvi lo maha Jesu a va zwela wusiwana a tlhela a “sangula ku va gondzisa timhaka to tala.” (Mar. 6:34) Hambu a cikhati leci a nga rukatelwa, Jesu a nga wulawulangi hi ndlela yo tlhava. — 1 Ped. 2:23.
16 A ku wulawula hi kurula ni cichavo zvi nga tshuka zvi karata loku loyi hi wulawulako naye a hi munhu hi mu tivako khwatsi. Hi nga ti wona na hi tlhatlhekile ku wula ni cihi ci tako. Lezvo zvi nga humelela loku hi wulawula ni xaka kutani munghana wa lomu bandleni. Xana Jesu i wa wona wunghana legi a nga hi nago ni vapizani vakwe kota karimbu yi mu vhumelelako ku wulawula navo hi tihanyi? Ne ni kutsongwani! A cikhati leci a valandzeli vakwe va nga simama ku kanetisana xungetano hi loyi a nga wa tava wa hombe cikari kabye, Jesu i lo va vhuna hi magezu ma nene ni mufananiso wa n’wanana tsongwani. (Mar. 9:33-37) A madhota ma nga pimanyisa cikombiso ca Jesu hi ku nyika wusungukati hi “moya wa kuolova.” — Gal. 6:1.
Sentinela 01/04/95 paj. 17 par. 8
Hi nga susumetana lirandzweni ni mitirweni yo saseka hi ndlela muni?
8 Hi cikombiso, hi nga susumetana ku tirela Nungungulu. Jesu i kucile a vaingiseli vakwe a ku va maha lezvo. I wa randza a ntiro wa kuchumayela a tlhela a wu kulisa. Jesu i wulile lezvaku wu wa fana ni zvakuga kakwe. (Joh. 4:34; Rom. 11:13) A kuhiseka loko ka thapela. Xana wenawu u nga kombisa kuhiseka ka wena kuchumayeleni? Na u ti wonela ku u nga ti tlakusi, bhulela van’wani lomu bandleni a matshango ya wena ya manene. Loku u ramba van’wani lezvaku u chumayela navo, va vhune ku vazwa litsako la hombe la ku bhula ni vanhu hi Muvangi wa hina wa hombe, Jehovha. — Mav. 25:25.
Titshomba ta moya
Perspicaz vhol. 1 paj. 379 par. 5
Kuolova
A munhu wa kuolova i na ni tshamela lego hakuva i na ni kukholwa ni cibuka ca ntamu. A nga hatliseli ku tsekatseka ni ku jujeka kupima. A ku kala kuolova zvi vangiwa hi ku kala ku ti tsumba, kuswireka, ku kala kukholwa, ku kala ku tsumba hambu hi ku vhumala co maha. A munhu wo kala kuolova i tlhamuselwa hi ndlela leyi ka Mavingu: “A ku khwatsi i dhoropa gi hahlulilweko, go kala muro, i tshamisile lezvo a munhu loyi a nga zvi kotiko ku ti khoma.” (Mav. 25:28) A munhu loye i ka ciyimo ci nga mu mahako ku ava ni wahi maalakanyo ya hava lawa ma nga mu kucako ku maha zvilo zvo biha.
11-17 KA AGOSTO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 26
Fambela kule ni “cipumbu”
Perspicaz vhol. 1 paj. 485 par. 6
Vhula
Tinguva. A tinguva timbiri ta lisima Tikweni gi Tsumbisilweko, cimumu ni wuxika. A tinguva leto ti woniwa kambe kota nguva ya cihala ni nguva ya tivhula. (Wona Lis. 32:4; Cizim. 2:11, nota.) Kusukela lomu cikari ka Abril kala cikari ka Outubro a kuni nguvhu vhula. A vhula ya kala nguvhu ka nguva leyo ya kutshovela. Mavingu 26:1 i komba lezvaku ka nguva ya kutshovela, a vhula yi wa woniwa na yi nga ringani. (Wona 1 Sam. 12:17-19.) Ndzeni ka nguva ya tivhula, a vhula a yi tshameli kuna; yina na yi nyima. Kota lezvi kambe leyo yi nga nguva ya cirami, loku a munhu a tsakama hi vhula zvi maha ku azwa nguvhu cirami. (Ezra 10:9, 13) Hikwalaho, zvi nene a kuva ni wutshamu ga ginene ga ku fihlala kona. — Isa. 4:6; 25:4; 32:2; Joba 24:8.
Sentinela 01/10/87 paj. 19 par. 12
A kulaya ku pswala mihandzu ya kurula
12 A vanhu vo kari kuzvilava zvi nga lava ku va layiwa hi tindlela tin’wani to bayisa, kota lezvi Mavingu 26:3 a kombako: “A musephu wu mahelwe a haxi; a matomu ma mahelwe mbongola, ni nhonga yi mahelwe a hlanha wa zvipumbu.” Ka zvikhati zvo kari Jehovha i wa tsika tiko ga Izrayeli gi xaniseka hi kota ya tixanisa leti gona n’winyi gi nga ti vangela: “Hakuva va wa hluwukele a mhaka ya Nungungulu, va chepeta a wusungukati ga loyi a Tlakukileko ku Hundza Vontlhe. Hikwalaho, i no koramisa timbilu tabye hi tixanisa, va ti phinganyeta, na ku nga hi na wa ku va vhuna. Kukaratekeni kabye, va no rila ka Jehovha va kombela ku vhuniwa, yena a va ponisa zvikaratweni zvabye.” (Lis. 107:11-13) Hambulezvo, a zvipumbu zvo kari zvi ti nonohisa nguvhu laha ka ku hambu loku zvo layisiwa kuyini, a zvizwi hi munhu: “Loyi a kawukiwako makhati yo tala a simama a nonohisa a nhamu yakwe i ta loviswa hi citshuketi, a nga ha hanyi.” — Mav. 29:1.
Perspicaz vhol. 1 paj. 580 par. 2
Cilima
Tiriselwa ga wuvingu. Hosi Solomoni i wulile lezvi: “A ku khwatsi munhu a ti tsemako minenge [lezvi zvi nga mahako ku ava cilima], a ti bayisa ha yece, i tano loyi a nyikelako a timhaka takwe ka cipumbu.” Hi lisine, a munhu loyi a tholako a cipumbu kasi ci khatalela ntiro wakwe, o ti chelela wulima ha yece ka ntiro lowo. Kunene, i ta wona a ntiro wakwe na wuwa wu mu vangela zvikarato yena wutsumbu. — Mav. 26:6.
Titshomba ta moya
Perspicaz vhol. 2 paj. 1140 par. 6
Cipumbu
A ku hlamula cipumbu hi kuya “hi wupumbu ga cona” hi ku wulawula hi ndlela ya hava a ku fana naco, zvi maha ku a munhu loyi a mahako lezvo a fana ni cipumbu hi ndlela leyi ci wulawulako hi yona ni ndlela leyi ci mahako hi yona zvilo. Kasi hi nga fani ni zvipumbu hi ndlela leyo, a vingu gi hi kuca lezvi: “U nga hlamuli a cipumbu hi wupumbu ga cona”. Hi ndlela yin’wani, Mavingu 26:4, 5 i komba lezvaku zvi nga vhuna a ku “hlamula cipumbu hi wupumbu ga cona” hi ku hlola lezvi ci wulako, u zvi veka laha kubaseni lezvaku a zvi na hloko, u tlhela u komba lezvaku zvezvi yena a zvi wulako zvi ku mahile ku u chikelela magumo yo hambana nguvhu ni lawa yena a ma chikeleleko.
18-24 KA AGOSTO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 27
Hi vhunekisa kuyini hi kuva ni vanghana va lisine?
Jehovha wa ma nyika lisima a malandza yakwe yo ti koramisa
Murindzeli 09.19 paj. 5 par. 12
12 A munhu wa kutikoramisa wa bonga loku a nyikiwa wusungukati. Kasi ku kombisa: Ti alakanyele na u hi mutlhanganweni wa wuKristu. Andzhako ka ku ngha u bhulile ni vamakabye vo tala, a makabye wo kari i ku koka hi tlhelo a ku byela lezvaku u na ni zvakuga lomu ka matino. Handle ko kanakana zvi wa ta ku dhanisa nguvhu. Kanilezvi u wa nga ta mu bonga a makabye loye hi lezvi a nga ku byela ke? U nga ku mayiwako loku a ndzi no kuma wa ku a tekele ku ndzi byela! Hi kufanana, hi fanele ku ti koramisa hi bonga loku a makabye wo kari a tiya-hlanha a hi nyika wusungukati loku zvi laveka. A makabye loyi hi fanele ku mu wona kota munghana na ku nga hi nala wa hina. — Lera Mavingu 27:5, 6; Gal. 4:16.
Perspicaz vhol. 2 paj. 1215 par. 5
Muakelani
Hambulezvo, lomu ka Mavingu hi kuciwa ku hi kholwa hi tlhela hi tsumba muakelani niku wutlhari a ku tsutsumela ka yena zvikhatini zva zvikarato: “U nga tsiki munghana wa wena kutani munghana wa papayi wa wena, niku u nga ngheni ndlwini ya makabye wa wena hi siku u nga zvikaratweni; i chukwana a muakelani [sha·khenʹ] a nga kusuhani a ku hundza a makabye a nga kule.” (Mav. 27:10) A mutsali wa vingu legi kuzvilava i wa wula ku a munghana wa hombe wa laha ngangweni i fanele ku nyikiwa nguvhu lisima ni ku tsutsumela ka yena kasi ku kombela civhuno, wutshan’wini ga ku tsutsumela ka xaka ga hombe go kota makabye, loku a xaka lego gi hi kule, hakuva gi nga ngha gi nga longangi kutani ku gi nga hi ka ciyimo ci nene kasi ku ku vhuna a ku fana ni munghana wa hombe wa laha ngangweni.
Murindzeli 09.23 paj. 10 par. 7
Vaswa — mu lava wutomi go tshamisa kuyini?
7 A cin’we ca zvilo hi nga gondzako ka ciboho ca hava ca Jowaxi ku hi fanele ku hlawula a vanghana va vanene lava va to hi kuca a ku maha zvazvinene — ku nga vanghana lava va randzako Jehovha va tlhela va lava ku mu tsakisa. A hi faneli ku hlawula ku hlakana ni vanhu va tanga ya hina basi. Alakanya ku Jowaxi i wahi mutsongwani nguvhu ka munghana wakwe Jehoyadha. Mhakeni ya ku hlawula vanghana, ti wutise lezvi: ‘A vanghana va mina va ndzi vhuna ku tiyisa wunghana ga mina na Jehovha? Va ndzi kuca a ku hanya hi milayo ya Nungungulu? Va wulawula hi Jehovha ni lezvi va zvi gondzako lomu ka Bhibhiliya? Va na ni cichavo hi milayo ya Nungungulu? Vo ndzi byela basi lezvi ndzi lavako ku zvizwa kutani va tiya ku ndzi kawuka loku zvi laveka?’ (Mav. 27:5, 6, 17) Kasi ku wula lisine, loku a vanghana va wena va nga mu randzi Jehovha, huma ka vona. Kanilezvi loku ku hi ku a vanghana va wena va mu randza Jehovha, u nga va tsike. Contlhe cikhati va ta ku vhuna! — Mav. 13:20.
Titshomba ta moya
Sentinela 15/09/06 paj. 19 par. 12
Timhaka-tshinya ta bhuku ga Mavingu
27:21. A ku nyikiwa wudzundzo zvi nga komba lezvi hi nga zvona. Hi nga kombisa kutikoramisa loku a kudzundziwa loko ku hi maha hi zwisisa lezvaku zvontlhe hi zvi kotile hi kota ya Jehovha ni ku hi kuca ku simama hi mu tirela. A ku kala kutikoramisa ku woneka khwatsi loku a ku dzundziwa ku maha munhu a ti tlakusa.
25-31 KA AGOSTO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 28
Hi kwihi kuhambana ka munhu wo biha ni munhu wo lulama?
Sentinela 15/05/93 paj. 26 par. 1
Wa landzela Jehovha hi kutsumbeka?
“A VAKULULAMA va tiya a ku fana ni nghala”. (Mav. 28:1) Va kombisa kukholwa hi ku tsumba Mhaka ya Nungungulu, niku va simama ku tirela Jehovha hambu loku va kumana ni zvikarato.
Perspicaz vhol. 1 paj. 814 par. 2
Kuzwisisa
Lava va hambukako ka Cibuka. A vanhu lava va mahako zvobiha a va cheli kota hi Nungungulu a cikhati leci va mahako a zviboho kutani makungo yabye. (Joba 34:27) A munhu wa tshamela lego i vhumela ku a mbilu yakwe yi mu maha cikhumu ka tindlela takwe ta kubiha zvi tlhela zvi mu maha ku a luza a kuzwisisa. (Lis. 36:1-4) Hambu loku a ti wula ku i khozela Nungungulu, i rangisa zvileletelo zva vanhu a ku hundza lezvi zva Nungungulu; i randza nguvhu zvona. (Isa. 29:13, 14) I ti lavela zvigelo zva mahanyela yakwe yo biha a tlhela a ti yimelela a ku khwatsi zvilo zvo “hlakana” (Mav. 10:23), ni ku i biha nguvhu, a tlanyala, ava cipumbu, laha ka kuza a ti byela ku Nungungulu loyi a nga wonekiko a nga zvi woni a zvilo zvo biha lezvi a mahako, a ku khwatsi hi loku Nungungulu a nofa matihlo. (Lis. 94:4-10; Isa. 29:15, 16; Jer. 10:21) Hi lisine, i komba hi mahanyela yakwe ni lezvi a zvi mahako lezvaku “a ku na Jehovha” (Lis. 14:1-3) niku ‘a nga cheli kota hi yena’. Hi kota ya lezvi a kalako a nga rangelwi hi matshinya ya milayo ya Bhibhiliya, a nga zvi koti ku lamula zvilo hi ndlela ya yinene, a nga woni zvilo kota lezvi zvi nga tshamisa zvona, a nga hloli zvontlhe zvi patsekako niku a nga mahi zviboho zva zvinene. — Mav. 28:5.
Perspicaz vhol. 1 paj. 1237 par. 1
Kutsumbeka
A kutsumbeka loko a ku kotekangi ntsena hi kota ya ntamu wakwe wutsumbu, kanilezvi hi kota ya kukholwa ka hombe ni ku tsumba Jehovha ni ntamu wakwe wa ku ponisa. (Lis. 25:21) Nungungulu i tsumbisa ku i tava “citlhangu” ni “khokhola”, a hlayisa ndlela ya lava va fambako hi kutsumbeka. (Mav. 2:6-8; 10:29; Lis. 41:12) A kutikarata ka wena ka ku lava ku tsakelwa hi Jehovha ku ku maha ku u hanya khwatsi, lezvi zvi vhunako ku u nga hambuki ka ndlela leyi u fambako hi yona. (Lis. 26:1-3; Mav. 11:5; 28:18) Hambu lezvi Joba a zvi wonileko na a karatekile, a munhu wa kululama a nga xaniseka hi kota ya ku fumelwa hi wakubiha, a tlhela afa zvin’we ni vakubiha, Jehovha i hi tiyisekisa lezvaku wa chela kota hi wutomi ga vakululama niku i tiyisekisa lezvaku a tshomba ya vanhu lavo yi ta pindzuka, niku i ta hanya hi kurula cikhatini ci tako a tlhela a kuma tshomba ya lezvi zvi nga zvinene. (Joba 9:20-22; Lis. 37:18, 19, 37; 84:11; Mav. 28:10) A ku fana ni lezvi zvi mahekileko ka Joba, leci ci mahako ku a munhu ava wa lisima nguvhu a tlhela a kombisiwa cichavo kuva munhu wo tsumbeka na ku nga hi kuva munhu wa ku ganya. (Mav. 19:1; 28:6) A vana lava va nga ni thomo ga kuva ni mamani kutani papayi wo tsumbeka va tsaka (Mav. 20:7), vava ni cikombiso ca cinene ca wutomi ga papayi wabye, va ti buza hi lezvi a papayi wabye a zvi kumileko hi kota ya vito gi nene ni cichavo leci a kombisiwako.
Titshomba ta moya
Sentinela 01/12/01 paj. 11 par. 3
Ti wonele kasi u ngawi hi tlhelo ga moya
Ku ti tsumba nguvhu. A kutala ka lava a mbilu yabye yi nyimako ku tira va wa li tsumba nguvhu a lihanyo labye a mhango leyo na yi nga se humelela. A kutala ka zvikhati, va wa nga cheli kota hi ku kambelwa mababyi kutani va wa alakanya ku ni ku laveka a zvi laveki. Hi kufanana, a vokari va nga alakanya ku lezvi va nga maKristu hi cikhati co leha ci hava ci nga va humelelako. Kuzvilava a va cheli kota hi ku ti hlola hi tlhelo ga moya kala loku va humelelwa hi mhango. Zva lisima nguvhu a ku alakanya a wusungukati ga mupostoli Pawule xungetano hi ku ti tsumba nguvhu: “Loyi a alakanyako lezvaku i yimile i wa ti wonele kasi a ngawi”. Wutlhari a ku zwisisa lezvaku hi vanhu vo kala kumbhelela niku hi fanele ku ti hlola hi kukhandzakanya hi tlhelo ga moya. — 1 Kor. 10:12; Mav. 28:14.