Kutshamiseka hi tlhelo ga timali

MAHA LONGOLOKO WA WU NENE

TSHINYA GA NAYO GA BHIBHILIYA: ‘A maalakanyo ya loyi a ti karatako ma vhunisa, kanilezvi vontlhe lava va cihatla ni mavhonya va ta vhumala.’ — Mavingu 21:5.

LEZVO ZVI WULA YINI? Kasi ku u humelela, ti karatele ku landzela khwatsi a longoloko wa wena. Hikwalaho, ti longisele khwatsi. Alakanyela lezvi: u nga ta zvi kota a ku xava zvontlhe u zvi lavako. Makunu, tirisa mali ya wena hi wutlhari.

LEZVI U NGA MAHAKO:

• U nga tirisi mali yo hundza leyi u gemileko ku yi tirisa. Tsala zvontlhe u lavako ku xava, u zvi avanyisa hi mitlawa, u gumesa u ehleketa hi mali leyi u lavako ku yi mbheta na u xava zvilo lezvo. Loku u wona lezvaku u lava ku mbheta mali yo tala ku hundza leyi u yi pimiseleko ka ntlawa wun’we, tekela ku hundza uya ka ntlawa wun’wani. Hi cikombiso, loku ku hi lezvaku u mbheta a mali yo hundza leyi u yi alakanyelako hi ku xava a mafura ya mova, tirisa mali leyo ka zvilo zva zvitsongwani na zvi hi zva lisima — hi cikombiso, ku yaga restaurante.

• Potsa mangava yo kala cigelo. Loku zvi koteka, potsa kuve ni mangava. Wutshan’wini ga lezvo, vekisa mali yo xava lezvi zvi nga cilaveko. Loku u tirisa a kartawu ga ku xava zvilo hi mangava, zama ku nga hundzisi hweti na u nga hakhelangi kasi u potsa ku hakhela majuro. Loku u hi ni mangava, maha longoloko wo hakhela a mangava lawo kala ma mbhela u tlhela u wu landzela.

  A mahungu yo kari ma kombile lezvaku loku munhu a hakhela mali hi ku tirisa kartawu ga ku xava zvilo hi mangava i tolovela ku hakhela mali yo tala. Niku hambu hi dhevha munhu wo kari hi fanele ku mu hakhela. Loku u tirisa a kartawu ga ku xava zvilo hi mangava u fanele ku ti wonela nguvhu.

TI WONELE KA MAHANYELA MA NGA NI MHANGO

TSHINYA GA NAYO GA BHIBHILIYA: “A lolo a gi rimi loku ku hi ni cirami; hikwalaho i tava mukombeli cikhatini ca kuhula, a nga kumi nchumu.” — Mavingu 20:4.

LEZVO ZVI WULA YINI? A lolo gi nga engetela wusiwana. Hikwalaho, ti karatele ku tira kala laha zvi kotekako hi kona, u tlhela u tirisa mali ya wena hi wutlhari kasi u zvi kota ku kuma yo yi tirisa cikhatini ci tako.

LEZVI U NGA MAHAKO:

• Tira hi ku ti karata. Loku u tira hi kutikarata u tlhela uva ni wutihlamuleli, a vatholi va wena va ta ku tsakela va tlhela va lava ku u simama u tira.

• Tsumbeka. U nga yiveli a mutholi wa wena. A ku nga tsumbeki ku ta chakisa a wumunhu ga wena, niku lezvo zvi ta maha ku zvi ku karatela ku kuma mun’wani munhu wa ku ku thola.

• Potsa makangwa. A ku nga ringaniseli a matirisela ya mali zvi gumesa hi ku goha kuzwanana ka wena ni van’wani. Alakanya lezvaku a mali a hi ya lisima nguvhu wutomini.

MAN’WANI MATSHINYA YA MILAYO YA BHBHILIYA

U NGA XAKELI CIKHATI NI MALI KA ZVILO ZVO BIHA.

‘Hakuva a cidhakwa ni munhu wa mahlomi va tava zvisiwana; ni tshongotshongo gi ta ambexa munhu hi zvijakati.’ — MAVINGU 23:21.

U NGA KARATEKI NGUVHU HI MALI.

“Tsikani ku karateka hi wutomi ga n’wina mu ku hi taga yini, kutani ku hi tanwa yini kutani hi mimiri ya n’wina mu ku hi ta boha yini.” — MATEWU 6:25.

POTSA CILUSE.

‘A munhu wa wutsona wa hatlisa ku fuma; cima a nga alakanyi lezvaku a wusiwana gi ta wela hehla kakwe.’ — MAVINGU 28:22.