Kuma kurula cikhatini ca zvikarato

1. Cini a “kurula ka Nungungulu”, niku ku hi vhunisa kuyini? (Va Le Filipi 4:6, 7)

KU NA ni kurula ko kari loku a tiko legi gi kalako gi nga ku tivi ne ni kutsongwani. Hi wula “kurula ka Nungungulu”, ku nga kurula hi ku kumako hi kuva ni wunghana go tiya ni Papayi wa hina wa le tilweni. Loku hi hi ni kurula ka Nungungulu, a hi chavi nchumu. (Lera Va Le Filipi 4:6, 7.) Hi ti buza hi wunghana go tsakisa nguvhu ni lava va mu randzako hi tlhela hiva ni wunghana go tsakisa ni “Nungungulu wa kurula”. (1 Tes. 5:23) Loku hi mu tiva a Papayi wa hina wa le tilweni, hi mu tsumba hi tlhela hi mu randza, a kurula kakwe ku nga hi rulisa a timbilu ta hina ti karatekileko laha hi kumanako ni cikarato.

2. Hikuyini hi nga tiyisekako lezvaku hi nga ku kuma a kurula ka Nungungulu?

² A ku zva koteka futsi a kuva ni kurula ka Nungungulu loku hi lwisana ni zvikarato zvo kota ntungu, mhango, gujeguje ya politika kutani loku hi xanisiwa? A zvikarato lezvi, zvi nga maha ku hi chava. Kanilezvi, Jesu i va nyikile wusungukati legi a vapizani vakwe, aku: “A timbilu ta n’wina ti nga karateki ne ku mbhela ntamu hi kuchava.” (Joh. 14:27) A ya kutsakisa hi ku a vamakabye va hina va ingisa a wusungukati legi. Hi ku vhuniwa hi Jehovha, va zvi kota ku kuma kurula hambu loku va lwisana ni zvikarato zvo bindza.

KUMA KURULA LOKU KU HUMELELA NTUNGU

3. A ntungu wu nga colopetelisa kuyini a kurula ka hina?

³ A ntungu wu nga cica wutomi ga hina gontlhe. Hi nga ehleketa hi lezvi a ntungu wa COVID-19 wu nga cicisa zvona a wutomi ga vanhu vo tala. A mubiko wo kari wu kombile lezvaku a khihlanya ga vanhu ni ku hundza va bhulileko navo zvi wa va karatela ku kuma wurongo ndzeni ka ntungu lowo. A ntungu lowo wu mahile ku a vanhu va engetela kukarateka, vanwa nguvhu va tlhela va dzaha nguvhu, va holovisana ni ku banana lomu mingangweni, ni ku zama ku ti sunga. Loku ku humelela ntungu lomu u hanyako kona, zvini u nga mahako kasi u nga karateki ku hundza mpimo u tlhela uva ni kurula ka Nungungulu?

4. Hikuyini a ku tiva a ciphrofeto ca Jesu xungetano hi masiku yo gumesa zvi hi nyikako kurula?

⁴ Jesu i phrofetile lezvaku masikwini yo gumesa ku wa tava ni mitungu, kutani mababyi ma hangalakako nguvhu, “ka matshamu yo hambanahambana.” (Luka 21:11) A ku tiva lezvo zvi nga hi nyikisa kuyini kurula? A hi hlamali loku ku tshuka ku humelela ntungu. Hi tekela ku zvi wona ku ko maheka zvalezvi Jesu a nga wula. Hikwalaho, hi na ni cigelo ca ku ingisa wusungukati legi Jesu a nga nyika lava va hanyako masikwini yo gumesa, gaku: “Mu nga dzuki”. — Mat. 24:6.

5. a) Hi kuya hi Va Le Filipi 4:8, 9, zvini hi faneleko ku zvi khongelela ka Jehovha loku hi hi cikaratwini ca ntungu? b) A makabye wo kari i vhunekisile kuyini hi ku ingisela tiaudhio ta kuleriwa ka Bhibhiliya, niku zvini hi nga gondzako ka cikombiso cakwe?

⁵ Loku ku humelela ntungu hi nga sangula ku ti wutisa zvotala hi tlhela hi chava. Hi zvezvo zvi nga humelela makabye wa ku hi Desi.b A cikhati leci a tio wakwe, ni primo wakwe ni dhokodhela wakwe va nga dawa hi COVID-19, i no chava lezvaku yenawu i wa ta yi kuma a thapelisa mamani wakwe, wo khosahala. Ahandle ka lezvo, zvi wa wonekisa ku khwatsi i ta luza ntiro kambe; makunu i no sangula ku karateka a ti wutisa ku i ta yi kuma kwihi mali ya ku xava zvakuga ni ku hakhela muti ke. I no karateka nguvhu laha ka ku a nga ha kumi ni wurongo. Kanilezvi, i no gumesa a kuma kurula. Hi ndlela muni? I no kombela Jehovha lezvaku a mu vhuna ku ava ni kurula a tlhela a pimisa zvilo zva zvinene. (Lera Va Le Filipi 4:8, 9.) I nozwa Jehovha na a wulawula naye hi ndlela yo fananisa, hi ku tirisa tiaudhio ta kuleriwa ka Bhibhiliya. I wula lezvi: “A magezu yo tangalisa ya lava va nga gravhara ma no chavelela moya wa mina ma tlhela ma ndzi alakanyisa tipswalo ta Jehovha.” — Lis. 94:19.

6. A ku maha cigondzo ca wena ni ku kuva kona mitlhanganweni zvi ta ku vhunisa kuyini?

⁶ Handle ko kanakana loku ku humelela ntungu zvi kona zvi to boha ku hi cica ka lezvi hi mahako siku ni siku; kanilezvi u nga vhumeli ku zvi ku tsandzekisa ku ti mahela cigondzo ca wena wutsumbu kutani ku wona mitlhangano. A matshango ma nga lomu ka mabhuku ya hina ni tivhidhio ma ta ku vhuna ku wona lezvaku ku na ni vamakabye va simamako ku tsumbeka na va kumana ni zvikarato zvo fana ni lezvi zva wena. (1 Ped. 5:9) A mitlhangano yi ta ku vhuna ku lomu maalakanyweni ya wena ku tshama na ku tele hi zvilo zva moya. Yi ta ku vhululela mole wa ku tiyisa van’wani u tlhela u tiyisiwa. (Rom. 1:11, 12) Laha u ehleketako hi lezvi Jehovha a nga ma vhunisa zvona malandza yakwe a cikhati ma nga babya, ma nga chava, kutani kuzwa ciwundza, a kukholwa ka wena ku ta tiya u tlhela u tiyiseka lezvaku Jehovha i ta ku vhunawu.

7. Zvini u nga gondzako ka mupostoli Johani?

⁷ Hlota tindlela ta ku bhula ni vamakabye. Loku ku humelela ntungu, zvi nga tshuka zvi lava ku hi nga gamakani ni van’wani, hambu ni vamakabye va hina futsi. Ka zvikhati lezvo, u nga tshuka u ti zwisa ku khwatsi hi lezvi mupostoli Johani a nga ti zwisa zvona. I wa zvi lava nguvhu a ku wona munghana wakwe Gayusi. (3 Joh. 13, 14) Hambulezvo, Johani i wa zvi tiva ku hi cikhati co kari zvi wa nga ta koteka ku a mu wona. Hikwalaho, i no maha lezvi a nga zvi kota, a mu tsalela papilo Gayusi. Loku zvi nga koteki ku u vhuxela vamakabye nghohe ni nghohe, zama tindlela ta ku va fonela, mu bhula hi ku tirisa video chamada, kutani ku va rumelela mesaji. Loku u simama ku bhula ni vamakabye, u ta tizwa na u vhikelekile u tlhela u rula. Loku u karateka nguvhu, bhula ni madhota u tlhela u amukela civhuno leci va to ku nyika hi lirandzo. — Isa. 32:1, 2.

KUMA KURULA LOKU KU HUMELELA MHANGO

8. A mhango yi nga colopetelisa kuyini a kurula ka wena?

⁸ Loku mu tshukile mu humelelwa hi ndambi, kutsekatseka ka misava, kutani nhova, kuzvilava mu sele mu karateka nguvhu hi cikhati co leha a mhango leyo na yi hundzile. Loku u felwe hi xaka kutani loku u luzile zvilo zva wena zva lisima ka mhango leyo, kuzvilava u karatekile u nga tivi ni co maha hambu ku bayiseka. Lezvo a zvi wuli ku wo randza titshomba kutani ku kala kukholwa, u no welwa hi cikarato niku a vokari kuzvilava va nga rindzela ku uva ni mawonela ya hava. (Joba 1:11) Kanilezvi, hambu loku u kumana ni zviyimo zvo karata, u nga kuma kurula. Hi ndlela muni?

9. Jesu i hi longiselisile kuyini ka timhango?

⁹ Alakanya lezvi Jesu a nga phrofeta. A kuhambana ni vokari va kalako va nga alakanyi ku va nga tshuka va welwa hi mhango, hina ha zvi tiva ku a zvilo zvo biha zvi taya zvi engetela, niku a zvokari zva zvilo lezvo zvi nga hi humelela. Jesu i byelile vapizani vakwe lezvaku a “kutsekatseka ka hombe ka misava” ni tin’wani timhango zvi wa ta humelela a magumo na ma nga se chikela. (Luka 21:11) I tlhelile a phrofeta lezvaku a “wubihi” gi wa ta engeteleka. Lezvo ha zvi wona futsi hakuva ku na ni wugevenga, tihanyi ni terrorismo. (Mat. 24:12) Jesu a nga wulangi lezvaku lezvi zvi wa ta humelela ntsena ka lava Jehovha a va tsikileko. Hi lisine, a malandza yo tala yo tsumbeka ya Jehovha ma welwa hi timhango. (Isa. 57:1; 2 Kor. 11:25) Jehovha a nga kala a nga hi vhikeli hi cihlamaliso ka timhango tontlhe, kanilezvi i ta hi nyika zvontlhe zvi lavekako kasi hi nga jujeki kupima hi tlhela hiva ni kurula.

10. Hikuyini a ku ti longisela zvezvi na ku nga se humelela mhango zvi kombako lezvaku hi na ni kukholwa? (Mavingu 22:3)

¹⁰ Zvi ta hi olovela a ku simama hi rula a cikhati leci ku humelelako a mhango yo kari loku hi ranga hi maha makungo ya lezvi hi to maha. Xana a ku ti longisela loko ku komba ku a hi mu tsumbi Jehovha? Ne ni kutsongwani. Hi lisine, a ku ranga hi ti longisela na ku nga se maheka a mhango yo kari zvi komba lezvaku ha kholwa ku wa hi khatalela hi ntamu wakwe. Hi ndlela muni? A Mhaka ya Nungungulu yi hi kuca ku hi ti longisela ka timhango leti ti nga humelelako. (Lera Mavingu 22:3.) Niku hi ku tirisa a tindzima ta marevhista, mitlhangano ya bandla ni zvitiviso, a hlengeletano ya Nungungulu ya hi tlharihisa hi kuphindaphinda lezvaku hi ti longisela ni yihi mhango yi nga humelelako.c Ha mu tsumba Jehovha? Loku ku hi ku ha mu tsumba, hi ta landzela a wusungukati lego zvezvi na ku nga se humelela a mhango.

11. Zvini u zvi gondzileko ka cikombiso ca Margaret?

¹¹ A hi woneni lezvi zvi nga humelela a makabye wo kari wa ku hi Margaret. Andzhako ka loku ku sangulile kuswa lomu cipandzeni cakwe i no byeliwa ku a suka laha kaya kakwe. Kota lezvi a vanhu vo tala va nga zama ku tsutsuma hi khati gin’we, a maruwa ma no tala hi mimovha niku zvi wa nga koteki ku famba. Kontlhe ku no gumesa ku ku dema hi musi niku Margaret i wa nga zvi koti ku huma lomu movheni wakwe. Hambulezvo, i ponile hakuva i wa ti longisele. Lomu ka pasta yakwe i wa chelile a mapa wu nga wa ta mu vhuna ku a kuma a ruwa gin’wani ga ku a huma hi gona ka wutshamu lego. Mahlweni ka lezvo, i wa fambile hi gona a ruwa lego na a fela ku a gi tiva khwatsi kasi zvi mu olovela ku gi tirisa loku ku tshuka ku humelela mhango. Hi kota ya lezvi a nga ti longisele, Margaret i no pona mhango leyo.

12. Hikuyini hi ingisako a zvileletelo lezvi hi nyikiwako kasi ku hi vhikela?

¹² Kasi ku hi vhikela ni ku xaxameta khwatsi zvilo, a wuhosi gi nga tshuka gi lava lezvaku hi ingisa a milayo ya ku hi tshama laha kaya, hi huma lomu ku nga ni mhango kutani ku hi ingisa zvin’wani zvileletelo. A vanhu vo kari va nonoka ku ingisa kutani ku ti byela ku hi ta sina, hakuva a va lavi ku hambana ni zvilo zvabye. Zvini lezvi a maKristu ma mahako? A Bhibhiliya gi hi byela lezvi: “Ti koramiseni ka vanhu vontlhe hi kota ya Kristu, kani i hosi, hakuva ya hombe, kutani vafumeli hakuva va rumilwe hi hosi”. (1 Ped. 2:13, 14) A hlengeletano ya Nungungulu yonawu ya hi nyika zvileletelo kasi ku hi vhikela. Hi alakanyisiwa hi kukhandzakanya lezvaku hi fanele ku nyikela a tinumero ta hina ka madhota kasi ma hi kuma hi tona loku ku humelela mhango yo kari. U nyikele a numero ya wena? Kuzvilava hi nga tlhela hi nyikiwa zvileletelo zva lomu hi nga tsutsumelako kona, lezvi hi nga humisako zvona ka wutshamu legi gi nga ni mhango, ma kumela ya zvakuga ni zvin’wani kutani xungetano hi ku hi rini niku hi nga va vhunisa kuyini a van’wani. Loku hi nga ingisi a zvileletelo lezvo, hi nga veka mhangweni a wutomi ga hina ni ga madhota. Alakanya lezvaku a vavanuna lavo vo tsumbeka va hlayisa hina. (Mah. 13:17) Margaret i wulile lezvi: “Ndza kholwa hi kumbhelela lezvaku a ku landzela a wurangeli ga madhota ni ga hlengeletano zvi ponisile a wutomi ga mina.”

13. Zvini zvi ma nyikako litsako ni kurula a maKristu yo tala ma tsutsumileko mitini yabye?

¹³ A kutala ka vamakabye lava va nga tsutsuma mitini yabye hi kota ya mhango yo kari kutani yimpi kutani hi kota ya gujeguje ya politika va maha zvontlhe va zvi kotako kasi ku ti zwananisa ni ciyimo cabye ca ciswa va tlhela va tekela ku tlhelela ka mitiro yabye ya moya. A ku fana ni maKristu yo sangula lawa ma nga hangalakile hi kota ya kuxanisiwa, va simama “va chumayela mahungu ya ma nene ya mhaka ya Nungungulu”. (Miti. 8:4) A kuchumayela ku va vhuna ku va veka kupima ka Mufumo wa Nungungulu na ku nga hi ka zvikarato lezvi va kumanako nazvo. Kota wuyelo ga lezvo, va simama vava ni litsako ni kurula.

KUMA KURULA HAMBU LOKU U XANISIWA

14. A kuxanisiwa ku nga colopetelisa kuyini a kurula ka hina?

¹⁴ A cikhati leci hi xanisiwako, hi nga luza zvilo zvo tala lezvi zvi hi vhunako ku hi rula. Ha tsaka loku hi tlhangana zvin’we ni vamakabye na hi tlhatlhekile, hi chumayela laha kubaseni ni ku maha mitiro ya hina na hi nga chavi ku khon’wa. Loku hi nga hi na kutlhatlheka loko, kuzvilava hi nga karateka hi ku chava lezvi zvi to humelela hi ku landzela. A ku ti zwisa lezvo a zvi bihangi. Kanilezvi hi fanele ku ti wonela. Jesu i kombile lezvaku a kuxanisiwa ku nga maha ku a vapizani vakwe vawa. (Joh. 16:1, 2) Makunu hi nga simamisa kuyini hiva ni kurula hambu loku hi xanisiwa?

15. Hikuyini hi nga faneliko ku chava ku xanisiwa? (Johani 15:20; 16:33)

¹⁵ A Mhaka ya Nungungulu yi hi byela lezvi: “Vontlhe lava va xuvako ku hanya hi kukholwa kota vapizani va Kristu Jesu va ta xanisiwa.” (2 Tim. 3:12) A makabye wo kari wa ku hi Andrei zvi mu karatele nguvhu a ku vhumela a mhaka leyo andzhako ka loku a ntiro wa hina wu sangulile ku betelwa lomu tikweni gakwe. I no ehleketa lezvi: Ku na ni Vakustumunyu vo tala lomu. A wuhosi gi nga hi khomisa kuyini hontlheni? Kanilezvi wutshan’wini ga ku mu nyika kurula, a maalakanyo lawo ma no mu maha a tshamela ku karateka. A vamakabye van’wani va no veka mhaka leyo mandleni ya Jehovha, va nga zami ku ti kholwisa lezvaku va nga ta khomiwa. Va wa zvi tiva lezvaku kuzvilava va wa ta khon’wa kanilezvi va wa nga karateki nguvhu a ku khwatsi hi lezvi Andrei a nga karatekisile zvona. Hikwalaho, i no boha ku cica a maalakanyo yakwe a tlhela a tsumba Jehovha. Zvalezvo i no tekela kuzwa kurula niku wa tsaka hambu lezvi a kumanako ni zvikarato. Hinawu hi nga humelelwa hi zvo fana. A cikhati leci Jesu a nga wula lezvaku hi wa ta xanisiwa, i tlhelile a hi tiyisekisa lezvaku hi nga simama hi tsumbekile. — Lera Johani 15:20; 16:33.

16. Zvini hi faneleko ku maha loku a ntiro wa hina wu betelwa?

¹⁶ Loku a ntiro wa hina wu betelwa kutani wu vekelwa nguvhu mimbhinghano, a hofisa ya ravi ni madhota ma nga hi nyika zvileletelo. A zvileletelo lezvo zvi mahela ku hi vhikela, kasi hi simama ku amukela zvakuga zva moya ni ku hi vhuna ku simama hi chumayela hi laha zvi kotekako hi kona. Ti karatele ku ingisa a zvileletelo lezvi hi nyikiwako hambu loku u nga zvi zwisisi khwatsi a zvigelo zva kona. (Jak. 3:17) A cin’wani kambe, u nga tshuki u hlawutela a mahungu xungetano hi vamakabye va hina kutani mitiro ya bandla ka vanhu va kalako va nga hi na fanelo ya ku zvi tiva. — Mutsh. 3:7.

17. A ku fana ni vapostoli va zana ga malembe go sangula, zvini hi ti yimiseleko ku maha?

¹⁷ A cigelo cin’wani ci mahako Sathani alwa yimpi ni vanhu va Nungungulu hi lezvi va nga ‘ni ntiro wa ku nyika wukustumunyu ha Jesu’. (Kuv. 12:17) U nga chavisiwi hi Sathani ni tiko gakwe. A kuchumayela ni kugondzisa zva hi nyika litsako ni kurula hambu loku hi xanisiwa. Ka zana ga malembe go sangula, a cikhati leci a varangeli va vaJudha va nga kurumeta vapostoli lezvaku va nyima ku chumayela, a vavanuna lavo vo tsumbeka va no hlawula ku ingisa Nungungulu. Va no simama ku chumayela niku a ntiro lowo wu va nyikile litsako. (Miti. 5:27-29, 41, 42) Kunene, loku a ntiro wa hina wu betelwa hi fanele ku ti wonela laha hi chumayelako. (Mat. 10:16) Kanilezvi loku hi maha lezvi zvi nga ntan’wini wa hina, hi tava ni kurula hi ku kumako hi ku tsakisa Jehovha ni ku chumayela a mahungu ma ponisako wutomi.

“A NUNGUNGULU WA KURULA I TAVA NA N’WINA”

18. Himani a nga hi nyikako a kurula loku hi ku lavako?

¹⁸ Tiyiseka lezvaku hambu ka zvikhati zvo bindza nguvhu, hi ngava ni kurula. Ka zvikhati lezvo, hi fanele ku alakanya lezvaku a kurula loku hi ku lavako kurula ka Nungungulu, ku nga kurula loku hi nga nyikiwako hi Jehovha ntsena. Mu tsumbe loku ku tshuka ku humelela ntungu, mhango kutani kuxanisiwa. Tshama kusuhani ni hlengeletano yakwe. Veka kupima ka zvilo zvo tsakisa u to ti buza hi zvona cikhatini ci tako. Laha u mahako lezvo, ‘a Nungungulu wa kurula i tava na wena’. (Filp. 4:9) Ka ndzima yi landzelako, hi ta bhula hi lezvi hi nga ma vhunisako zvona a maKristu-kulori lawa ma kumanako ni zvikarato lezvaku mava ni kurula ka Nungungulu.