NDZIMA 12
Unga Yendla Yini Leswaku U Va Munghanu wa Xikwembu?
1, 2. I vamani van’wana lava ava li vanghanu va Yehovha?
I MANI lweyi u lavaka leswaku a va munghanu wa wena? I munhu lweyi aku tsakisaka. I munhu lweyi u hanyisanaka kahle na yena naswona mi twananaka. Munhu lweyi anga munene a tlhela a va ni wumunhu leliku tsakisaka.
2 Yehovha a langa vanhu leswaku va va vanghanu va yena. Hi xikombiso, Abrahama a ve mun’wana wa vanghanu va Yehovha. (Esaya 41:8; Yakobo 2:23) Nakambe Yehovha aamu rhandza Davhida tani hi leswi a ali munghanu wa yena. A vule leswaku Davhida a ali ‘munhu lweyi anga wa mbilu ya yena’. (Mintirho 13:22) Naswona muprofeta Daniyele a ali “munhu wa lisima swinene” ka Yehovha. — Daniyele 9:23.
3. Hi mhaka muni Abrahama, Davhida na Daniyele va ve vanghanu va Yehovha?
3 I yini leswi Abrahama, Davhida na Daniyele vaswi yendleke leswaku va va vanghanu va Yehovha? Yehovha a vule leswi ka Abrahama: “Wena u yingise ritu la mina.” (Genesa 22:18) Yehovha i munghanu wa lava hi kutiveka hansi vamu yingisaka. A hlamusele leswaku hambi tiko la Israyele alitaswi kota kuva ni wunghanu na yena; loko aku: “Yingisani rito la mina kutani nita va Xikwembu xa n’wina, n’wina mita va vanhu va mina”. (Yeremiya 7:23) Kutani na wena u fanele u yingisa Yehovha loko u lava kuva munghanu wa yena.
YEHOVHA WAVA SIRHELELA VANGHANU VA YENA
4, 5. Yehovha ava sirhelelisa kuyini vanghanu va yena?
4 Bibele li vula leswaku Yehovha a lavetela tindlela “leswaku a kombisa ntamu wa yena ka lava mbilu ya vona yi hetisekeke ka yena.” (2 Tikronika 16:9) Ka buku la Tipisalema 32:8, Yehovha a tshembisa leswi ka vanghanu va yena: “Nitaku nyika kutwisisa naswona nitaku djondzisa andleleni leyi u faneleke u famba ha yona. Nitaku nyika ndzayu ni veke tihlo la mina a henhla ka wena.”
5 Kambe ku ni nala wa matimba lweyi a lavaka kuhi sivela kuva vanghanu va Xikwembu. Kambe Yehovha a lava kuhi sirhelela. (Lerha Tipisalema 55:22.) Leswi hinga vanghanu va Yehovha, himu tirhela hi mbilu ya hina hinkwayu. Ha tshembeka ka yena hambi hi li ka swiyimu swotika awuton’wini. Naswona hi ni kutiyiseka loku mupisalema a ali na kona loko a tsala leswi hi Yehovha: “Hikuva a le vokweni la mina la xinene, aninge tshuki ni tsekatsekisiwa.” (Tipisalema 16:8; 63:8) Sathana a zamisa kuyini kuhi sivela kuva vanghanu va Yehovha?
KULUMBETA KA SATHANA
6. I yini leswi Sathana angaswi vula hi vanhu?
6 Ka Ndzima 11 hi djondze leswaku Sathana a tlhontlhe Yehovha naswona amu lumbete leswaku i muhembi ni leswaku anga lulamanga hikusa a sivela Adamu na Evha leswaku va tiyendlela swiboho swa leswinga swinene ni leswobiha. Ka buku la Yobo, Bibele lihi djondzisa leswaku Sathana a tlhele a lumbeta vanhu hinkwavu lava lavaka kuva vanghanu va Xikwembu. A vule leswaku va tirhela Xikwembu hi leswi va lavaka swokarhi ka xona kunga li hi leswi vaxi rhandzaka. Sathana a tlhele a vula leswaku anga yendla leswaku mun’wana ni mun’wana wa hina a tshika kutirhela Xikwembu. Ahi kambisiseni leswi hingaswi djondzaka ka Yobo ni ndlela leyi Yehovha amu sirheleleke hi yona.
7, 8. a) Yehovha aamu vonisa kuyini Yobo? b) I yini leswi Sathana aswi vuleke hi Yobo?
7 A ali mani Yobo? A ali wanuna wa munene lweyi a hanyeke kolomu ka 3.600 wa malembe lama hundzeke. Yehovha a vule leswaku hi nkama wolowo akunga na munhu lweyi a afana na yena laha misaveni. Yobo a ani xihloniphu lexikulu ka Xikwembu naswona a anyenya leswobiha. (Yobo 1:8) Hakunene, Yobo a ali munghanu lwenkulu wa Yehovha.
8 Sathana a vule leswaku Yobo a atirhela Xikwembu hi mhaka ya leswi a alava kuva ni swilo swotala. Sathana a vule leswi ka Yehovha: “Ahi leswi u vekeke xisirhelelo leswaku umu sirhelela, ni kusirhelela yindlu ya yena ni hinkwaswu leswi anga na swona? U katekise ntirho wa mavoko ya yena, naswona swifuyu swa yena swi tale ngopfu tikweni. Kambe kuhambana ni leswo, gwimba voko la wena u khumba swilo hinkwaswu leswi anga na swona, kunene ataku rhuketela amahlweni ka wena.” — Yobo 1:10, 11.
9. I yini leswi Yehovha a pfumeleleke Sathana kuva aswi yendla?
9 Sathana a lumbete Yobo hi kuvula leswaku a tirhela Yehovha ntsena hi mhaka ya leswi aata kuma swokarhi ka Yena. Sathana a tlhele a vula leswaku aataswi kota kuyendla leswaku Yobo a tshika kutirhela Yehovha. Yehovha aaswi tiva leswaku leswo i mavunhwa. Kutani amu tshike a ringa Yobo leswaku atati vonela hi ya yena leswaku Yobo a ali munghanu wa Yehovha hi leswi amu rhandzaka kungali hi kulava swilo.
SATHANA A HLUPHA YOBO
10. Sathana amu ringise kuyini Yobo naswona Yobo a yangulise kuyini?
10 Xosungula, Sathana a dumele swihari hinkwaswu swa Yobo. Swin’wana swi yiviwile naswona swin’wanaya swi dlayiwile. Nzhaku ka leswo, a dlaye vatirhi votala va Yobo. Kutani Yobo a luze swilo swa yena hinkwaswu. Hi wugamu, Sathana a dlaye 10 wa vana va Yobo hi xidzedze. Kambe Yobo a tshame a tshembekile ka Yehovha. Bibele li li: “Ka hinkwaswu leswi, Yobo anga djohanga kumbe kuvula leswinga fanelangiki ka Xikwembu.” — Yobo 1:12-19, 22.
Yehovha a katekise Yobo hi leswi a ali munghanu wotshembeka
11. a) I yini swin’wana leswi Sathana aswi yendleke ka Yobo? b) Se Yobo a yangulise kuyini?
11 Kambe aswimu nyikanga wurhongo Sathana. A tlhele a tlhontlha Xikwembu hi kuvula a ku: “Khumba marhambu yakwe ni nyama yakwe kutani u vona loko angataku rhukana anghoheni.” Kutani Sathana a hlasela Yobo hi mavabyi lama tsemaka nhlana. (Yobo 2:5, 7) Ni ka xiyimo lexo, Yobo a tshame a tshembekile ka Yehovha. A te: “Aningeli tshiki wutshembeki la mina kufikela loko nifa!” — Yobo 27:5.
12. Yobo aswi kombisise kuyini leswaku Sathana i muhembi?
12 Yobo aanga tivi nchumu hi leswi Sathana aamu lumbeta hi swona kumbe kutiva leswaku a ahlupheka hi mhaka muni. A apimisa leswaku i Yehovha lweyi amu vangelaka swikarhato. (Yobo 6:4; 16:11-14) Kambe Yobo a tshame a tshembekile ka Yehovha. Swoswi akunga na kukanakana ka leswaku Yobo aanga tirheli Yehovha hi mhaka ya leswi a alava kukuma swokarhi. Kambe a ali munghanu wa Xikwembu hi leswi aaxi rhandza. Swiyo vhela swiku khangala, leswaku Sathana i muhembi!
13. Kutshembeka ka Yobo kupfune hi ndlela yihi?
13 Hambileswi Yobo aangaswi tivi leswi aswi yendleka atilweni, a tshame a tshembekile ka Xikwembu naswona a kombise leswaku Sathana i muhembi lwenkulu swinene. Yehovha a katekise Yobo hi mhaka ya wunghanu la yena lotshembeka. — Yobo 42:12-17.
SE SATHANA AKU LUMBETISA KUYINI?
14, 15. I yini leswi Sathana a lumbetaka vanhu hinkwavu hi swona?
14 Unga kuma tidjondzo ta lisima ka leswinga humelela Yobo. Namuntlha, Sathana ahi lumbeta leswaku hi gandzela Yehovha hi mhaka ya leswi hi lavaka swokarhi ka Yena. Ka buku la Yobo 2:4, Sathana a te: “Hinkwaswu leswi munhu anga na swona ataswi humesa leswaku a ponisa wutomi la yena.” Hi ndlela leyo, Sathana a lumbeta vanhu hinkwavu leswaku va gandzela Xikwembu hi kutilavela swotala. Loko se kuhundze malembe yotala Yobo a file, Sathana anga tshikanga kurhuketela Yehovha ni vagandzeli va yena. Kutani ka buku la Swivuriso 27:11 Yehovha ahi kombela leswi: “Tlhariha n’wananga, u tsakisa mbilu ya mina, leswaku ni kota kuyangula lweyi ani poyilaka [kumbe, lweyi ani rhuketelaka].”
15 Unga langa kuyingisa Yehovha naswona u va munghanu wa Yena, u kombisa leswaku Sathana i muhembi. Hambi swi lava kuva u cinca swotala ka wutomi la wena leswaku u va munghanu wa Xikwembu, lexi i xiboho xa lisima kutlula hinkwaswu awuton’wini la wena! Xiboho lexi i mhaka ya yikulu swinene. Sathana a vula leswaku wena ungata tshembeka ka Xikwembu loko u kumana ni swikarhato. A zama kuhi phasa leswaku hinga tshembeki ka Xikwembu. Se aswi yendlisa kuyini swoleswo?
16. a) Hi tihi tindlela leti Sathana ati tirhisaka leswaku a tshikisa vanhu kutirhela Yehovha? b) Diyavulosi anga zama hi tindlela tihi leswaku aku tshikisa kutirhela Yehovha?
16 Sathana a tirhisa tindlela totala leswaku a zama kuhi sivela kuva vanghanu va Xikwembu. Xosungula, a hlasela ‘kufana ni nghonyama leyibongaka, yilava lweyi yingamudlaka.’ (1 Petro 5:8) Kutani unga hlamali loko vanghanu, maxaka kumbe vanhu van’wana va zama kuku tshikisa kudjondza Bibele ni kuyendla leswinga swinene.a (Yohane 15:19, 20) Xa wumbirhi, a tihundzula “ntsumi ya kuvonakala.” Se angaha zama kuhi kanganyisa leswaku hingamu yingisi Yehovha. (2 Vakorinto 11:14) Xa wunharhu, i kuhi yendla hi pimisa leswaku ahingeswi koti kutirhela Xikwembu hilaha kufaneleke. — Swivuriso 24:10.
YINGISA YEHOVHA
17. Hi mhaka muni hi yingisa Yehovha?
17 Loko hi yingisa Yehovha, hi kombisa leswaku Sathana i muhembi. I yini leswingatahi pfuna kuyingisa Xikwembu? Bibele li li: “U fanele u rhandza Yehovha Xikwembu xa wena hi mbilu ya wena hinkwayu ni hi moyaxiviri wa wena hinkwawu ni hi matimba ya wena hinkwawu.” (Deteronoma 6:5) Hi yingisa Yehovha hi leswi himu rhandzaka. Loko lirhandzu la hina liya li kula, hita lava kuyendla hinkwaswu leswi ahi kombelaka leswaku hiswi yendla. Mupostola Yohane a tsale leswi: ‘Hikuva leswi i lirhandzu la Xikwembu, xileswo ahihlayiseni milawu ya xona, hikuva milawu ya xona ayitiki.’ — 1 Yohane 5:3.
18, 19. a) Hi swihi swilo swin’wana leswi Yehovha a vulaka leswaku swi bihile? b) Hiswi tivisa kuyini leswaku Yehovha angahi kombeli kuyendla leswi hingaswi kotiki?
18 Kambe hi swihi swilo swin’wana leswi Yehovha ahi byelaka leswaku swi bihile? Ku ni swikombiso swin’wana ka kwadru lelinge: “Nyenya Leswi Yehovha Aswi Nyenyaka.” Loko u sungula kuswi djondza, ungaha pimisa leswaku swin’wana aswi bihanga ngopfu. Kambe loko u lerha Bibele u tlhela u yanakanyisisa kahle hi leswi uswi lerhaka, uta tsumbula leswaku i swa lisima kuyingisa Yehovha. Na wena ungahaswi twisisa leswaku u fanele u cinca swokarhi ka wutomi la wena. Swingaha karhataka, kambe loko u yendla kucinca loku, uta kuma kurhula ni ntsaku lowu taka hi kuva munghanu wotshembeka wa Xikwembu. (Esaya 48:17, 18) Hiswi tivisa kuyini leswaku swa koteka kuyendla kucinca loku?
19 Yehovha ange tshuki a byela munhu leswaku a yendla swilo leswi anga tsandzekaka kuswi yendla. (Deteronoma 30:11-14) Yehovha i Munghanu wa hina naswona ahi tiva kahle kutlula hina vinyi. A tiva lomu hi tiyeke kona ni lomu hi tsaneke kona. (Tipisalema 103:14) Mupostola Pawulo ahi khutaza hi leswi: “Xikwembu xa tshembeka, axingemi tshiki mi ringiwa hi ndlela leyi tlulaka leswi mingaswi tiyiselaka, kambe loko mi ringiwa xitami nyika ndlela yohuma, leswaku mi kota kuswi tiyisela.” (1 Vakorinto 10:13) Hinga tiyiseka leswaku Yehovha atahi nyika ntamu lowu hiwu lavaka leswaku hi yendla leswinga swinene. Ataku nyika ‘matimba lamakulu, lawa matlulaka hinkwaswu’ leswaku u tiyisela swiyimu swotika. (2 Vakorinto 4:7) Ndzhaku ka loko Pawulo a pfuniwe hi Yehovha, a te: ‘Ningayendla hinkwaswu hi matimba ya Lweyi anitiyisaka.’ — Vafilipiya 4:13.
RHANDZA LESWI XIKWEMBU XISWI RHANDZAKA
20. Hi lihi wumunhu leli u faneleke uli tekelela naswona hi mhaka muni?
20 Kutshika kuyendla leswi Yehovha aswi nyenyaka, i masungulu ya kahle. Kambe hi fanele hi yendla ni swin’wana. (Varhoma 12:9) Vanghanu va Xikwembu va rhandza leswi xiswi rhandzaka ni kutekelela wumunhu la xona leli vuliwaka ka Tipisalema 15:1-5. (Lerha.) Vanghanu va Yehovha va kombisa ‘lirhandzu ni kutsaka ni kurhula ni kuleha mbilu ni vunene ni kunyika ni kutshembeka ni timpsalu ni kutikhoma.’ — Vagalatiya 5:22, 23.
21. I yini lexingaku pfunaka kukombisa wumunhu leli Xikwembu xili tsakelaka?
21 Unga djondzisa kuyini kukombisa wumunhu losaseka? U fanele u djondza leswi Yehovha aswi rhandzaka hi kudjondza Bibele nkama ni nkama. (Esaya 30:20, 21) Loko u yendla leswo, lirhandzu la wena hi Yehovha lita kula naswona uta lava kumu yingisa.
22. Kuta yendleka yini loko u langa kuyingisa Yehovha?
22 Kucinca loku ungaha kuyendlaka ka wutomi la wena kunga fanisiwa ni kuhlivila mpahla ya khale u gama u yambala ya nyiwani. Bibele li vula leswaku u fanele u ‘hlivila mahanyela ya wena ya khale’ naswona uti yambexa “munhu wa mahanyela lamampsha”. (Vakolosa 3:9, 10) Hambileswi swingaha karhataka, loko hi yendla kucinca loku naswona hi yingisa Yehovha, a tshembisa kuhi nyika “vuyelo likulu”. (Tipisalema 19:11) Ina, loko u langa kuyingisa Yehovha utaswi kombisa leswaku hakunene Sathana i muhembi. Tirhela Yehovha kunga li hi leswi ungata kuma swokarhi nkameni lowu taka, kambe hi leswi umu rhandzaka hi mbilu hinkwayu. Hi kuyendla leswo, uta va munghanu lwenkulu wa Yehovha!
a Leswi aswi vuli swona leswaku Sathana a lawula vanhu lava zamaka kuku tshikisa kudjondza Bibele. Kambe Sathana i “xikwembu xa misava leyi”, naswona “misava hinkwayu” yi lawuliwa hi yena. Kutani aswihi hlamalisi loko vanhu van’wana va zama kuhi tshikisa kutirhela Yehovha. — 2 Vakorinto 4:4; 1 Yohane 5:19.