1921 100 Wa Malembe Lawa Ma Nga Hundza

MURINDZI wa 1 ka Janeiro wa 1921 lweyi khale a va ku i Torre de Vigia, a yentxe Vadjondzi va Bibele xivutiso lexi: “Hi wini ntirho lowu faneleke wu yentxiwa lembe leli?” Leswaku Murindzi lweyi a hlamula xivutiso lexi a tirhise buku la Esaya 61:1, 2 leli nge: “Yehovha a ni langile swaku ni twalisa mahungu ya ku tsakisa ka lava ku rhula . . . Ku huwelela lembe la Yehovha la ku tsetselela vanhu ni siku la ku hakelisa ka Xikwembu xa hina.” Marito lawa ma khumbuxe Vadjondzi va Bibele swaku ntirho wa lisima lowu va nga na wona i ku chumayela mahungu ya ku tsakisa.

VACHUMAYELI VA KU KALA VA NGA CHAVI

Leswaku Vadjondzi va Bibele va hetisisa ntirho wa vona wa ku chumayela, a va nga fanelanga va chava. Phela a va nga fanelanga va chumayela “mahungu ya ku tsakisa” ntsena, kambe a va fanele va chumayela “siku la ku hakelisa” vanhu va ku biha hi lona.

Mawerhu Hoskin lweyi a a tshama aCanadá a chumayele na a a nga chavi hambileswi a swi karhata. Hi 1921 makwerhu Hoskin a kumane ni mufundhisi wa metodixta. Makwerhu Hoskin a sugule mabulu na yena hi ku mu byela leswi: “A hi bulisani hi ku rhula hi Bibele, naswona loko hi ni mavonelo ya ku hambana hi nga holovi, kambe a hi gami mabulu ya hina hi ku rhula.” Kambe leswo a hi swona swi nga yentxeka hikusa makwerhu Hoskin a te: “Loko se hi bulenyana nkama wa wutsongo mufundhisi lwiyani a be xipfalu hi ku kwata ni za ni pimisa swaku hambi hi vhidru la xipfalu a li ta pandzeka.”

“Hi ku kwata a game a ni vutisa swaku hi mhaka muni ni nga yi ni ya chumayela lava kalaka va nga tivi nchumu hi Xikwembu.” Makwerhu Hoskin a nga mu hlamulanga nchumu, kambe nkama lowu na a tifambela a tibyele leswi: “A ni pimisa swaku na yena i mun’we wa lava kalaka va nga tivi nchumu hi Xikwembu.”

Hi siku leli nga landzela, loko mufundhisi wa metodista a djondzisa ka kereke ya yena, a vule swilo swa ku biha hi makwerhu Hoskin. Makwerhu Hoskin a khumbuka swaku mufundhisi lwiyani a byele vanhu va kereke ya yena swaku va nga tshuki va bula na yena, a tlhele a vula swaku makwerhu Hoskin i mukanganyisi wa mukulu hintamu naswona a a fanele a duvuliwa. Kambe leswo a swi mu godolisanga makwerhu Hoskin, kambe a tame a chumayela naswona a swi kotile ku tama a bula ni vanhu va vanyigi hi Xikwembu. Makwerhu Hoskin a li: “A swi ni tsakisa ku chumayela hi nkama wolowo naswona van’wana a va ni byela swaku a ni li munhu lweyi a tirhelaka Xikwembu, funtshi van’wana va ni pfunile hi ku ni nyika swilo leswi a ni swi lava.”

DJONDZO YA MUNHU HI YEXE NI DJONDZO YA NDJANGU

Vadjondzi va Bibele va humese maprograma ya ku djondzisa Bibele lawa a ma kumeka ka revhixta leli a li vitaniwa swaku i Idade de Ouro kambe swoswi i Khindlimuka! Naswona lin’we la maprograma wolawu a li vitaniwa Djondzo ya Bibele Ya Majovhem. Ka djondzo yoleyo, a ku ni swivutiso leswi vapsali a va ta swi tirhisa kuva va bula ni vana va vona hi Bibele. Vapsali a va ta yentxa vana va vona swivutiso leswo, va gama va va pfuna ku kuma tinhlamu ka Bibele. A ku ni swivutiso swa ku fana ni lexi: “Bibele li ni mabuku mangani?” Ni swin’wana swa ku fana ni lexi nge: “Ku nga va swaku Vakreste hinkwavu va ntiyiso va fanele va nyimela ku hluphiwa?” Swivutiso swa ku fana ni leswi a swi lunghiselela majovhem kuva ma chumayela na ma nga chavi.

Programa lin’wana leli Vadjondzi va Bibele a va li na lona a li vitaniwa Estudos Avançados no Plano Divino das Eras. Programa leli a li yentxeliwe Vadjondzi va Bibele lava a va ni wutivi la linyingi hi Bibele naswona ka programa lelo a ku yentxiwa swivutiso leswi tinhlamulu ta kona a ti kumeka ka buku leli nge: Djondza ka Matsalwa. Vanhu va vanyigi a va pfuneka hintamu ka maprograma wolawu, kambe a Khindlimuka! wa 21 ka Dezembro wa 1921, a vule swaku maprograma wolawo a ma ta nyimisiwa. Se hi mhaka muni maprograma wolawo ma nyimisiwile?

BUKU LA NYUWANI!

Buku leli nge *A Harpa de Deus*

Lexi a xi kombisa lani munhu a a fanele a djondza kona

Ma cartão ya swivutiso

Vamakwerhu lava a va rhangela hi nkama wolowo, va vone swi yampsa kuva va djondzisa Bibele hi ku tirhisa mhaka hi yin’we hi yin’we. Hi mhaka leyo, hi Novembro wa 1921, ku humesiwe buku leli nge: A Harpa de Deus, se loko munhu lweyi a tsakelaka a teka buku leli, a a tsalisiwa ka Curso de Estudo Bíblico da Harpa. Munhu a a djondza a li yexe naswona a a djondza hi “minkateko leyi Yehovha a lavaka ku yi nyika vanhu ka nkama lowu taka”. Kasi djondzo leyi a yi fambisisiwa ku yini?

Loko munhu a pfumela ku teka buku lolelo a a nyikiwa ni cartão la litsongo leli a li mu komba lomu a faneleke a djondza kona hi vhiki lolelo. Se ka vhiki leli landzelaka a a nyikiwa cartão ln’wana leli a li ni swivutiso leswi a swi fambelana ni pajina leli se a nga li lerha. Phela cartão lolelo a li tlhela li kombisa lomu munhu a a fanele a lerha kona ka vhiki leli landzelaka.

Vhiki lin’we ka 12 wa mavhiki, bandla a li posela lweyi a a djondza Bibele cartão la nyuwani. Hi ntolovelo ma cartão lawa a ma posiwa hi vamakwerhu lava se va nga guga kumbe lava a va nga swi koti ku chumayela hi munti ni munti. Hi xikombiso, makwerhu Anna Gardner wa Pensilvânia aEstados Unidos a li: “Makwerhu wa mina Thayle a a limalile, kambe a nkama lowu ku nga humesiwa a buku leli nge: A Harpa de Deus, minkama hinkwayu a a chumayela hi ku posa ma cartão vhiki lin’wana ni lin’wana.” Loko munhu a heta ku djondza na a li yexe, makwerhu mun’we bandleni a a mu yela swaku a mu pfuna ku twisisa swilo swa swinyingi hi Bibele.

Thayle Gardner na a li ka xitshamu xa maroda

A KA HA NI NTIRHO WA KU WU YENTXA

Ku heleni ka lembe la 1921, Makwerhu Rutherford a rhumele a karta ka mabandla hinkwawu. Karta lelo a li ku: “Lembe leli hi chumayele hintamu hi Mfumu wa Xikwembu ku tlula malembe man’wana, ka nkama lowu wa ntshovelo.” Loko a vulavula hi leswi a swa ha ta yentxeka, Makwerhu Rutherford a tlhele a ku: “Ka ha ni ntirho wa wunyingi lowu faneleke wu yentxiwa, se pfunani van’wana swaku va tipatsa na hina ka ntirho lowu katekisiwaka hi Yehovha.” Swa tikomba swaku Vadjondzi va Bibele va ma yingisile marito ya Makwerhu Rutherford, naswona hi 1922 na va nga chavi va chumayele hi ta Mfumu wa Xikwembu hi ndlela ya ku hlamalisa.

Vanghanu Va Ntiyiso Lava A Va Nga Chavi

Vadjondzi va Bibele va kombise swaku a va rhandzana hi ku va va pfunana. Vona a va li vanghanu va ntiyiso “hi nkama wa swikarhatu” naswona a va nga chavi. Vona xikombiso xa ndlela leyi va nga pfunana hi yona. — Swi. 17:17.

Hi Terça-feira wa 31 ka Maio wa 1921, ka doropa la Tulsa aEstados Unidos ku ve ni ku holovisana ka kukulu ni ku dlayiwa ka vanhu, loku hi ku famba ka nkama ku nga vitaniwa Massacre de Tulsa. Mhaka leyi yi sungule loko wanuna wa mulandi a petiwe djele na a lumbetiwa swaku a dumele wansati wa mulungu. Ku game ku va ni vavanuna va ku tlula 1.000 va valungu lava nga holovisana ni ntlawa wa wutsongo wa vavanuna va valandi. Hi ku hantlisa, ku holovisana koloko ku game ku yentxeka aGreenwood, lomu a ku tshama valandi va vanyingi. Ku tlula 1.400 wa tiyindlu ni switolo swi hisiwile ku tlhela ku yiviwa swilo leswi a swi li ndzeni. Mahungu ma kombisa swaku ku fe 36 wa vanhu, kambe swi nga yentxeka lava nga fa va fike 300.

Makwerhu Richard J. Hill, lweyi a a li Xidjondzi xa Bibele a tlhela a li mulandi, loko a vulavula hi leswi nga yentxeka a te: “Hi wusiku leli ku nga yentxeka leswi, a hi li mintlhanganwini. Loko mintlhanganu yi helile, hi twe guwa la swibamu naswona nkama hi nga ya yetlela hi tame hi li twa guwa lolelo.” Hi siku leli nga landzela nimixo hi Quarta-feira wa 1 ka Junho, xiyimu xi ye xi biha swinene. Makwerhu Richard a tlhele a ku: “Ku ni vanhu lava nga ta hi byela swaku loko hi lava ku vhikeliwa, hi ku hantlisa a hi fanele hi ya Centro de Convenções, ku nga ndhawu leyi a ku ni masonchwa lawa a ma rhumeliwe hi mfumu swaku ma ta nyimisa ku holovisana loku.” Se makwerhu Richard, nsati wa yena ni 5 wa vana va vona, va tekele ku famba va ya ka ndhawu yoleyo. Loko va fikile va kume kolomu ka 3.000 wa vavasati ni vavanuna va valandi, lava a va vhikeliwa hi masonchwa lawa ma nga rhumeliwa hi mfumu.

Hi nkama wolowo, makwerhu Arthur Claus na a nga chavi a yentxe xiboho xa ku ya vona swaku munghanu wa yena Richard o yini. Yena a li: “Nkama ni nga tiva swaku ku ni vanhu kusuhi ni Greenwood, lava a va yiva va tlhela va hisetela tiyindlo, ni lave ku ya vona swaku munghanu wa mina Richard o yini.”

Arthur Claus na a tirhisa a buku leli nge A Harpa de Deus swaku a djondzisa bandla leli a li ni 14 wa vana

Nkama makwerhu Arthur a nga fika kaya ka makwerhu Richard, a kumane ni vhizinyu wa makwerhu Richard na a ni xibamu. Vhizinyu lweyi, na yena a a li munghanu wa makwerhu Richard, se a a pimisa swaku makwerhu Arthur na yena a a li mun’we wa lava a va hisa ni ku yiva swilo swa valandi. Vhizinyu lweyi a bongele makwerhu Arthur a ku: “U lava yini lani?”

Makwerhu Arthur a te: “ Phela loko a ni nga mu hlamulanga kahle wanuna lwiyani, swi nga yentxeka a a ta va a ni duvulile. Se ni mu byele swaku a ni li munghanu wa makwerhu Richard naswona a ni tolovela ku mu pfuxela kaya ka yena.” Se Arthur ni vhizinyu yelweyo va vhikelele kaya ka makwerhu Richard swaku ku nga dumeliwi.

Hi ku famba ka nkama, makwerhu Arthur a tsumbule swaku makwerhu Richard ni ndjangu wa yena a va li Centro de Convenções. Naswona a tive swaku kuva va huma Centro de Convenções a va fanele va pfumeleliwa hi General Barret, lweyi a a li phoyisa leli a li rhangela ka ndhawu liyani. Makwerhu Arthur a li: “Swi ni karhatele hintamu ku kuma General Barret swaku ni vulavula na yena, kambe nkama ni nga vulavula na yena ni mu tlhamusela leswi a ni lava ku swi yentxa, a ni vutisile swaku a ni ta swi kota ku hlayisa ndjangu wa makwerhu Richard ni ku va nyika hinkwaswu leswi va swi lavaka. Se ni tshembise swaku a ni ta swi kota ku va hlayisa.”

Nkama makwerhu Arthur a nga kuma phepha leli a li pfumelela swaku makwerhu Richard a humesiwa, hi ku hantlisa a tsutsumile a ya Centro de Convenções, a fika a teka phepha a li komba gwardu wa ndhawu liyani. Se gwardu a mu byele leswi: “Phela u wa ku sungula namuntlha ku va u pfumeleliwa hi General swaku u humesa vanhu ka ndhawu leyi.” Gwardu lweyi a humese makwerhu Richard ni ndjangu wa yena. Se hinkwavu va kamane ka movha wa makwerhu Arthur va muka kaya.

Makwerhu Arthur a yentxe hinkwaswu swaku a vhikela ndjangu wa makwerhu Richard. Lirhandzu leli a nga li kombisa ni leswi a kalaka a nga chavanga, swi nyikele wumboni. Makwerhu Arthur a li: “Vhizinyu lwiyani a nga ni pfuna ku vhikela kaya ka makwerhu Richard, a sungule ku va ni xihlonipho hi vanhu va Xikwembu. Vanhu va vanyingi va sungule ku tsakela mahungu ya Mfumu wa Xikwembu hikusa va vone swaku hina vanhu va Xikwembu ha rhandzana, ku nga na mhaka swaku hi valandi kumbe hi valungu, hinkwerhu ha fana.”