BIBLIYOTEKA KA INTERNETI la Watchtower
Watchtower
BIBLIYOTEKA KA INTERNETI
xiChangana (Moçambique)
  • BIBELE
  • MABUKU
  • MINTLHANGANU
  • mwbr21 Maio pp 1-13
  • Mareferensiya Ya Xibukwana Xa Mintlhanganu Ya Mahanyelo Ni Ntirho

Aku na vhidiyu lihlawuliweke.

Hivaleli, aswikotekanga kuchaya vhidiyu.

  • Mareferensiya Ya Xibukwana Xa Mintlhanganu Ya Mahanyelo Ni Ntirho
  • Mareferensiya Ya Xibukwana Xa Mintlhanganu Ya Mahanyelo Ni Ntirhu — 2021
  • Swihlokwana
  • 3 KU YA KA 9 KA MAIO
  • XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | TINHLAYO 27-29
  • “Tekelela Yehovha Xikwembu Lexi Kalaka Xi Nga Na Xikheto”
  • Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
  • 10 KU YA KA 16 KA MAIO
  • XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | TINHLAYO 30-31
  • “Hetisisa Leswi U Nga Swi Tshembisa”
  • Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
  • 17 KU YA KA 23 KA MAIO
  • XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | TINHLAYO 32-33
  • “Hlongola Vanhu Hinkwavu Lava Tshamaka Ka Tiko Leliya”
  • Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
  • 24 KU YA KA 30 KA MAIO
  • XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | TINHLAYO 34-36
  • “Tumbela Ka Yehovha”
  • Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
  • 31 KA MAIO KU YA KA 6 KA JUNHO
  • XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 1-2
  • “Lweyi A Yavanyisaka Hi Yehovha”
  • Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
  • 7 KU YA KA 13 KA JUNHO
  • XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 3-4
  • “Minawu Ya Yehovha Yi Nyikana Wutlharhi Ni Ku Twisisa”
  • Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
  • 14 KU YA KA 20 KA JUNHO
  • XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 5-6
  • “Djondzisa Vana Va Wena Swaku Va Rhandza Yehovha”
  • Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
  • 21 KU YA KA 27 KA JUNHO
  • XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 7-8
  • “U Nga Tshuki U Pfumela Ku Chada Ni Munhu Wa Ku Kala A Nga Tirheli Yehovha”
  • Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
  • 28 KA JUNHO KU YA KA 4 KA JULHO
  • XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 9-10
  • “I Yini Leswi Yehovha Xikwembu Xa Wena A Ku Kombelaka?”
  • Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu
Mareferensiya Ya Xibukwana Xa Mintlhanganu Ya Mahanyelo Ni Ntirhu — 2021
mwbr21 Maio pp 1-13

Mareferensiya Ya Xibukwana Xa Mintlhanganu Ya Mahanyelo Ni Ntirho

3 KU YA KA 9 KA MAIO

XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | TINHLAYO 27-29

“Tekelela Yehovha Xikwembu Lexi Kalaka Xi Nga Na Xikheto”

Murindzi 15/06/13 paj. 10 par. 14

Khensa Wumunhu La Yehovha

5 wa vamakwavu va ye ka Moxe va mu vutisa va ku: “Hi mhaka muni vito la papayi li fanele li susiwa ka ndjangu wa yena leswi a kalaka a nga vanga ni n’wana wawanuna?” Va game va mu kombela va ku: “Hi nyikeni tshomba xikan’we ni vamakwavu va papayi.” Ku nga va leswaku Moxe a va byele swaku nawu wu vula swoleswo funtshi a nge va pfuni hi nchumu? Ihim, kambe a teke mhaka a byela Yehovha. (Tinhl. 27:2-5) Se Yehovha a te yini? A byele Moxe a ku: “Hi swona leswi vana va tintombhi va Selofehada va swi hlayaka. Wena u fanele u va nyika tshomba xikarhi ka vamakwavu va papayi wa vona, va nyike tshomba la papayi wa vona.” Yehovha a nga gamelanga lanu. A byele Moxe ku swaku a tsala mhaka yoleyo ka Nawu, a ku: “Loko munhu o tshuka a fa na a nga na n’wana wawanuna, a tshomba la yena a li nyikiwe n’wana wa yena wawansati.” (Tinhl. 27:6-8; Yoxu. 17:1-6) Ku sukela kolanu, vavasati hinkwavu va Vayisrayele lava a va li ka xiyimu xolexo a va ta kuma tshomba.

Murindzi 15/06/13 paj. 11 par. 15

Khensa Wumunhu La Yehovha

Xiboho xolexo a xi kombisa swaku Yehovha a nga na xikheto! Phela vamakwavu lavayani va ntlhanu a va nga na munhu lweyi a a ta va pfuna, naswona Yehovha a va yentxele swa swinene hi xihlonipho hilani a a yentxa hi kona ka Vayisrayele hinkwavu. (Pis. 68:5) Lexi ko va xikombiso xin’we ntsena xa marungula ya ku tala ya le Bibeleni lama kombisaka ntiyiso lowu tiyisanaka: Yehovha a nga na xikheto ka leswi a va khomisaka xiswona vanhu va yena hinkwavu. — 1 Sam. 16:1-13; Mint. 10:30-35, 44-48.

Murindzi 15/06/13 paj. 11 par. 16

Khensa Wumunhu La Yehovha

Hi nga mu tekelelisa ku yini Yehovha? Khumbuka leswi ku kala xikheto ka Yehovha ku vulaka swona. Loko hi nga na xikheto a hi nga ta nyenya van’wana hi rhandza van’wana. I ntiyiso swaku hinkwerhu hi tivona na hi nga na xikheto. Kambe, wa pfumela leswaku a hi minkama hinkwayu swi vevukaka ku tiva ndlela leyi hi va vonisaka xiswona van’wana. Hi mhaka leyo, i yini lexi hi nga xi yentxeka swaku hi tiviwa na hi li vanhu lava kalaka va nga na xikheto? A nkama Yesu a a lava ku tiva leswi vanhu a va swi vula hi yena, a vutise vanghanu va yena lava a a va tshemba a ku: “Kasi vanhu va li N’wana wa munhu i mani?” (Mat. 16:13, 14) Hi mhaka muni u nga yentxi leswi Yesu a nga swi yentxa? U nga ha vutisa munghanu wa wena lweyi a nga ta ku byela ntiyiso hi ndhuma leyi u nga na yona hi ku pfumala xikheto. Loko a ku byela swaku minkama yin’wana u ni xikheto hikusa u yentxela vanhu va tiko lin’wana swa swinene ku tlula va tiko lin’wana, kumbe a ku byela swaku u rhandza vanhu lava nga ni male kumbe lava nga djondza hintamu, u nga yentxa yini? Khongela ka Yehovha, u mu kombela leswaku a ku pfuna u txintxa ndlela leyi u va vonisaka xiswona van’wana, ni ku tekelela xikombiso xa yena xa ku pfumala xikheto. — Mat. 7:7; Kol. 3:10, 11.

Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu

Perspicaz vol. 3 paj. 123 par. 6

Magandzelo

Magandzelo ya vhinyu. Magandzelo ya vhinyu a ma yentxiwa xikan’we ni magandzelo man’wana, ngopfungopfu, ku sukela loko va nghene ka Tiko leli a va Tshembisiwile. (Tin 15:2, 5, 8-10) Ka magandzelo wolawo a ku tirhisiwa vhinyu leli a li halatiwa ka altari. (Tin 28:7, 14; fananisa ni Eks 30:9; Tin 15:10.) Mupostolo Pawulo a tsalele Vakreste va Filipiya a ku: “Kambe hambiloko ni chululiwa ku fana ni gandzelo la vhinyu, ku nga ntirho wa ku kwetsima lowu lipfumelo la n’wina li mi kutxaka ku wu yentxa, na tsaka swinene na n’wina hinkwenu.” Lani, Pawulo a fanise ku tinyimisela ka yena ka ku tirhela van’wana ni magandzelo ya vhinyu. (Flp 2:17) A nkama na a li kusuhi ni ku fa a tsalele Timotiyu, a ku: “Se na chululiwa ku fana ni gandzelo la vhinyu naswona nkama wa leswaku ni chunsiwa wu le kusuhi.” — 2Tm 4:6.

10 KU YA KA 16 KA MAIO

XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | TINHLAYO 30-31

“Hetisisa Leswi U Nga Swi Tshembisa”

Perspicaz vol. 3 paj. 801

Xitshembiso

Munhu O Tilangela Ku Yentxa Xitshembiso, Kambe Ku Xi Hetisisa Swo Boha. Xitshembiso a ku li nchumu lexi munhu a a xi yentxa hi ku swi lava kambe loko se a xi yentxile, a swo boha ku xi hetisisa. Hi mhaka leyo, a xitshembiso a xi voniwa tanihi lexi a xi boha wutomi la munhu, leswi vulaka swaku loko munhu a o tshuka a nga xi hetisise xitshembiso xa yena a a ta hakela hi wutomi la yena. (Tin 30:2; vona ni Rm 1:31, 32.) Leswi xitshembiso xi khumbaka wutomi la munhu, Bibele li hi byela swaku hi fanele hi pimisa kahle na hi nga se na xi yentxa. A Nawu a wu vula leswi: “Loko wo tshuka u mu tshembisa nchumu Yehovha Xikwembu xa wena, u nga hlweli ku xi yentxa hikusa Yehovha a ta xi lava. Loko u nga xi yentxi u ta va u djohile. Kambe loko u nga tshembisanga ku yentxa u ta va na u nga djohanga.” — Dt 23:21, 22.

Perspicaz vol. 3 paj. 801

Xitshembiso

I switshembiso hinkwaswu leswi munhu a swi yentxelaka Xikwembu. Switshembiso leswi swi patsa ku xi yentxela kumbe ku xi nyika nchumu, ku xi tirhela, kumbe ku titsona swin’wana hambiloko swi nga bihanga hi mhaka ya Xikwembu. Xitshembiso a ku li nchumu xa lisima lexi munhu a a xi yentxa hi ku swi rhandza. Xitshembiso xi ni lisima la ku fana ni ku hlambanya, lakakuva Bibele la ma tirhisa marito lawa hi mambirhi. (Tin 30:2; Mt 5:33) “Xitshembiso” i ku va munhu a vula leswi a swi tsakelaka, kasi “ku hlambanya” i ku byela munhu lweyi a nga ni matimba swaku a kambela leswi hi nga swi vula swaku i ntiyiso kumbe a hi ntiyiso. Ku hlambanya a ku tolovela ku yentxiwa loko vanhu va yentxa xipfumelelwanu. — Gn 26:28; 31:44, 53.

Murindzi 01/08/04 paj. 27 par. 3

Tipontu Ta Lisima Ta Buku La Tinhlayo

30:6-8 — Wanuna lweyi a nga Mukreste a nga yentxa swaku switshembiso swa nsati wa yena swi nga ha tirhi? Loko swi ta ka mhaka ya switshembiso leswi hi swi yentxelaka Yehovha, yena a nyimela swaku Mukreste mun’wana ni mun’wana a yentxa leswi a nga mu tshembisa swona. Hi xikombiso, ku tinyiketela ka Yehovha i xitshembiso lexi mun’wana ni mun’wana a tiyentxelaka xona. (Vagalatiya 6:5) Wanuna a nga na mfanelo ya ku yentxa swaku xitshembiso xa nsati wa yena xi nga ha tirhi. Wansati a nga fanelanga a yentxa xitshembiso xa ku kala xi nga fambelani ni leswi Bibele li swi vulaka kumbe lexi a xi fanele xi yentxiwa hi nuna wa yena.

Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu

Perspicaz vol. 2 paj. 482 par. 2

Yefta

A swi koteka swaku munhu a nyikela munhu munʼwana swaku a yentxela Yehovha ntsena mintirho ya ku kwetsima. A ku li mfanelo leyi vapsali a va li na yona. Hi xikombiso, Hana a nyikele Samuwele na a nga se psaliwa swaku a ta ya tirha ka tabernakela. Elkana nuna wa Hana a xi pfumelelile xitshembiso xolexo. A nkama Samuwele a nga lumuliwa, Hana a ye a ya mu nyikela a ndlwini ya Yehovha, xikan’we ni xiharhi lexi a a ta nyikela ha xona gandzelo. (1Sa 1:11, 22-28; 2:11) Samsoni na yena a nyikeliwile ka Xikwembu swaku a va Munaziri. — Vay 13:2-5, 11-14; fananisa ni leswi papayi a nga swi yentxelaka n’wana wa yena wawansati hilani swi tlhamuseliwaka hi kona ka Tin 30:3-5, 16.

17 KU YA KA 23 KA MAIO

XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | TINHLAYO 32-33

“Hlongola Vanhu Hinkwavu Lava Tshamaka Ka Tiko Leliya”

Murindzi 01/08/10 paj. 23

A Wu Swi Tiva?

A ku li yini ‘tindhawu ta ku tlakuka’ leti ku vulavuliwaka hi tona ka Matsalwa ya Xiheberu?

Loko Vayisrayele va li kusuhi ni ku nghena ka Tiko la Xitshembiso, Yehovha a va byele leswaku va helisa tindhawu hinkwatu leti Vakanana a va gandzela ka tona. A te: “Mi fanele mi hlongola vanhu hinkwavu lava tshamaka ka tiko leliya, mi fayetela swithombe swa vona hinkwaswu swa ku yentxiwa hi maribye ni swithombe hinkwaswu swa ku yentxiwa hi nsimbi, mi gidlitela ni tindhawu hinkwatu leti va phahlaka ka tona.” (Tinhlayo 33:52) Tindhawu toleto ta wugandzeli la mavunhwa swi nga yentxeka a ku li nchumu lowu a wu yakiwile na wu pfulekile henhla swaku ku nghena moya kumbe tindhawu tin’wana leti vanhu a va tlhangana ka tona, ta ku fana ni hansi ka misinya kumbe makaya. (1 Tihosi 14:23; 2 Tihosi 17:29; Ezekiyele 6:3) A ti xongisiwe hi ma altari, mapilari ya ku kwetsima, swithombe, lomu a va hisela kona incenso ni swin’wana leswi a va swi tirhisa loko va gandzela.

Murindzi 15/02/08 paj. 27 mapar. 5-6

Djondza Ka Swihoxo Swa Vayisrayele

Namuntlha, hi kumana ni swikarhatu swa swinyingi swa ku fana ni leswi Vayisrayele a va kumana na swona. Ku ni minchumu ya yinyingi leyi vanhu va yi yentxaka swikwembu swa vona. Ya ku fana ni male, vanhu va ndhuma, tihosi, vafundhisi, hambi hi maxaka ya vona. Yin’wana ya minchumu leyi, hambi hina hi nga ha yi vona na yi li ya lisima. Ku va ni wunghanu la likulu ni vanhu va ku a va mu tirheli Yehovha, swi nga wonha wunghanu la hina na yena.

Vayisrayele va vanyingi va xengiwile va tlhela va phasiwa hi nsila ya swa masangu leyi a yi yentxiwa ka wugandzeli la Bali. Mintlhamu ya ku fana ni leyi, ya ha phasa vagandzeli va ku tala va Xikwembu. Hi xikombiso, loko munhu a nga tivoneli a nga sixtira pornografiya ka komputadori la yena, swi gama swi wonha lipfalo la yena. Swi vavisa hintamu loko Mukreste a tsandzeka ku tikhoma a gama a sixtira minchumu ya ku kala yi nga fanelanga ka interneti.

Perspicaz vol. 1 paj. 417 par. 2

Kanana

Yoxuwa a “yentxe hinkwaswu leswi Yehovha a a byele Moxe” ka mhaka ya ku lovisa vanhu va Kanana. (Yx 11:15) Kambe Vayisrayele a va mu yingisanga Yoxuwa naswona a va pfumelanga ku helisa swikwembu hinkwaswu swa mavunhwa. Leswi Vayisrayele va nga pfumela ku tipatsa ni vanhu va Kanana, (ku patsa ni wubihi leli a li li kona, ku gandzela swikwembu swa mavunhwa ni nsila ya swa masangu) swi yentxe swaku hi ku famba ka nkama va dlayiwa, ku nga nchumu wa ku a wu nga ta va humelela loko a va yo yingisa nawu wa Yehovha wa ku dlaya Vakanana hinkwavu. (Tin 33:55, 56; Vay 2:1-3, 11-23; Ps 106:34-43) Yehovha a a va byelile Vayisrayele swaku loko vo tshuka va hanyisana kumbe ku chada ni vanhu va Kanana a a nga ta tshika ku va dlaya. Leswi Yehovha a a vule swaku va fanele va swi yentxa ka Vakanana, a a ta swi yentxa ka vona naswona ku fana ni Vakanana na vona a va ta ‘hlantiwa.’ — Eks 23:32, 33; 34:12-17; Lv 18:26-30; Dt 7:2-5, 25, 26.

Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu

Perspicaz vol. 3 paj. 695 par. 1

Mindzelekanu

Loko se ku tiviwa swaku lixaka lin’wana ni lin’wana li ta tshama kwini a ku fanele ku pimiwa ndhawu leyi ringanaka lixaka la kona. Nawu a wu ku: “Mi fanele mi yavelana tiko hi ku tirhisa tinhlolo swaku li ta va tshomba la mindjangu ya n’wina. Ndjangu lowu nga ni vanhu va vanyingi wu ta va ni ndhawu ya yikulu kambe lowu wu nga ni vanhu vavatsongo wu ta va ni ndhawu ya yitsongo. Munhu ni munhu a ta nyikiwa tshomba lani tinhlolo ti nga ta komba kona.” (Tin 33:54) Xiboho xa lani lixaka lin’wana ni lin’wana a li ta tshama kona a xi nga ta txintxa. Kambe a swi ta koteka ku xi txintxa hi ku ya hi swaku tshomba la kona a li li likulu ku fikela kwini. Hi mhaka leyo, loko ku voniwe leswaku lixaka la Yuda a li ni ndhawu ya yikulu, yi pumbiwile yi nyikiwa lixaka la Simiyoni. — Yx 19:9.

24 KU YA KA 30 KA MAIO

XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | TINHLAYO 34-36

“Tumbela Ka Yehovha”

Murindzi 11/17 paj. 9 par. 4

Wa Tumbela Ka Yehovha?

A ku yentxiwa yini hi Muyisrayele lweyi a a tshuka a dlaya munhu na ku nga li hi maxivomu? Hambileswi munhu yelweyo a a yo phazama, a a ta va ni nandzu hikusa a a dlaye munhu wa ku pfumala nandzu. (Gen. 9:5) Kambe a a pfumeleliwa ku baleka a ya ka miminti ya ku tumbela ka yona leyi a yi li kona aYisrayele leswaku a nga dlayiwi. Ka miminti yoleyo a a ta vhikeliwa. Munhu lweyi a nga dlaya mun’wana na ku nga li hi maxivomu, a a ta tshama ka miminti yoleyo anze ku fa muprista wa mukulu. — Tinhl. 35:15, 28.

Murindzi 11/17 paj. 9 par. 6

Wa Tumbela Ka Yehovha?

Muyisrayele lweyi a nga phazama a dlaya munhu na a nga swi lavi, loko a fika ka munti lowu a a ya tumbela ka wona a a fanele a rhanga a “tlhamusela mhaka ya yena ka madoda” a nyanghweni wa munti wolowo. A a fanele a yamukeliwa hi lirhandzu. (Yoxu. 20:4) Hi ku famba ka nkama a va ta mu tlhelisa ka madoda ya ndhawu leyi a a ta hi ka yona swaku va ya thetha mhaka ya yena. (Lerha Tinhlayo 35:24, 25.) Loko se va kume swaku swi yo mu phazamisa, a a tlhelisiwa ka munti wa ku tumbela ka wona.

Murindzi 11/17 paj. 11 par. 13

Wa Tumbela Ka Yehovha?

Loko munhu lweyi a nga djoha a li ka munti wa ku tumbela ka wona a a ta va a hlayisekile. Loko Yehovha a vulavula hi miminti yoleyo a te: “Ku ta va ndhawu ya ku tumbela ka yona.” (Yoxu. 20:2, 3) Yehovha a a nga swi lavi swaku munhu lweyi a nga djoha a tlhela a thethisiwa hi nandzu wolowo, naswona a swi nga pfumeleliwi swaku lweyi a nga djoheliwa a mu landza ka munti wa ku tumbela ka wona. Hi mhaka leyo, lweyi a nga djoha a a nga ta chava nchumu, hikusa Yehovha a a ta mu hlayisa. Phela munti wolowo a wu nga fani ni djele, hi mhaka a swi koteka kuva lweyi a nga djoha a tirha, a pfuna van’wana ni ku tirhela Yehovha hi ku rhula. Swa tikomba swaku a a ta va ni wutomi la ku tsakisa a tlhela a tiva swaku a hanyela yini!

Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu

Murindzi 15/02/91 paj. 13 par. 13

Nkutsulu Ka Vanhu Hinkwavu

Adamu na Evha a va faneliwi hi nkutsulu. Nawu wa Moxe a wu ku: “Mi nga pfumeli ku yamukela male ya ku ponisa mudlayi lweyi a faneliwaka hi ku dlayiwa, hikusa a fanele a dlayiwa hikakunene.” (Tinhlayo 35:31) Adamu a nga phazamanga, kambe a yo langa ku djoha. (1 Timotiyu 2:14) A yentxe swaku vatukulu va yena va fa, hikusa na vona a va ta psaliwa na va ni xidjoho. Phela Adamu a a faneleliwa hi ku fa, hi mhaka a lange ku djohela Xikwembu hi ku swi rhandza. A ku va Yehovha a tirhisa nkutsulu ka Adamu, a swi ta va swi lwisana ni wunene la yena. Hambileswo, kuva xidjoho xa Adamu xi hakeliwa, swi yentxa swaku vatukulu va yena va susiwa xidjoho! (Varoma 5:16) Hi ku ya hi nawu, matimba lama dlayaka ya xidjoho ma susiwe ku sukela ku sunguleni. Moponisi a “rhwale swidjoho swa hina ka miri wa yena amhandzini, leswaku hi fa ka swidjoho kutani hi hanya hi ku lulama,” hina vatukulu va Adamu. — Vaheberu 2:9; 2 Vakorinto 5:21; 1 Pedru 2:24.

31 KA MAIO KU YA KA 6 KA JUNHO

XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 1-2

“Lweyi A Yavanyisaka Hi Yehovha”

Murindzi 15/03/96 paj. 23 par. 1

Yehovha A Rhandza Swilo Swa Ku Lulama Ni Ku Va Khoma Kahle Vanhu

Madoda ya bandla ma nyikiwe ntirho wa ku yavanyisa munhu loko a yentxe xidjoho xa xikulu. (1 Vakorinto 5:12, 13) Loko va yavanyisa va fanele va khumbuka swaku a wululami la Xikwembu i linene minkama hinkwayu. Kambe minkama yin’wana swi nga yentxeka wunene li nga kombisiwi, ka timhaka ta ku fana ni loko lweyi a nga djoha a nga tisoli. Hambileswo, madoda a ma nge mu hlongoli bandleni hi ku lava ku mu khatisa, hikusa va tshemba swaku ku susa munhu abandleni swi ta mu pfuna swaku a txintxa mapimiselo ya yena. (Fananisa ni Ezekiyele 18:23.) Hi ku kongomisiwa hi Kreste, minkama hinkwayu madoda ma lava ku kombisa wululami, naswona leswo swi fana ni loko madoda ma li “ndhawu ya ku tumbela xidzedze.” (Esaya 32:1, 2) Hi mhaka leyo, va fanele va nga vi ni xikheto va tlhela va pimisela van’wana. — Deteronoma 1:16, 17.

Murindzi 01/08/02 paj. 10 par. 4

Yingisa Nawu Wa Xikwembu Hi Ku Tiveka Hansi

Leswaku munhu a va muyavanyisi, a swi nga lavi leswaku a tiva Nawu ntsena. Leswi vayavanyisi lava a va nga hetisekanga, leswaku va yavanyisa kahle a va fanele va tikarhata swaku va va ni mhaka ni munhu lweyi a va mu yavanyisa, va nga vi ni xikheto va tlhela va nga pfumeli ku xaviwa loko va yavanyisa. Moxe a va byele a ku: “Mi fanele mi yavanyisa vanhu hinkwavu hi ndlela leyi fanaka, wa mutsongo ku fana ni wa mukulu. Mi nga tshuki mi chavisiwa hi munhu, hikusa ku yavanyisa i ka Xikwembu.” Leswo swi kombisa swaku vayavanyisi va tiko la Israyele a va yentxa ntirho wa Xikwembu. — Deteronoma 1:16, 17.

Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu

Murindzi 15/09/13 paj. 9 par. 9

Switsundzuxo Swa Yehovha Swa Tshembeka

Loko Vayisrayele va sungula liyendzo la vona leli nga heta 40 wa malembe amananga lani a ku chavisa hintamu, Yehovha a a nga sungulanga hi ku va byela ndlela leyi a a ta va kongomisa hi yona, a va vhikela ni ku va vonelela ha yona. Hambileswo, nkama ni nkama Yehovha a swi kombisile swaku va nga mu tshemba va tlhela va tshemba minawu ya yena. Nkama Yehovha a nga tirhisa rhefu la likulu ninhlikani a tlhela a tirhisa a ndzilu wa wukulu niwusiku a a komba Vayisrayele leswaku a na vona naswona wa va kongomisa ka liyendzo la vona la ku karhata. (Det. 1:19; Ekso. 40:36-38) Yehovha a tlhele a yentxa swaku va kuma swilo hinkwaswu leswi a va swi lava. “Mpahla ya vona a yi bolanga, ni minenge ya vona a yi pfimbanga.” Swa tikomba swaku “a va pfumalanga nchumu.” — Neh. 9:19-21.

7 KU YA KA 13 KA JUNHO

XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 3-4

“Minawu Ya Yehovha Yi Nyikana Wutlharhi Ni Ku Twisisa”

Perspicaz vol. 1 paj. 817 par. 10

Ku Twisisa

Loko munhu a djondza Bibele hi ndlela ya yinene a tlhela a tirhisa leswi a swi djondzaka ka wutomi la yena swi nga mu yentxa a twisisa ku tlula vanhu lava va mu djondzisaka ni vanhu lava se va nga kula. (Ps 119:99, 100, 130; fananisa ni Lk 2:46, 47.) Leswo swi yentxeka hi mhaka a wutlharhi ni ku twisisa, i minchumu leyi kumiwaka loko hi djondza minawu ya Xikwembu ya ku lulama. Hi mhaka leyo, loko Vayisrayele va yingisa minawu ya Xikwembu, a swi yentxa vanhu va matiko lawa a ma li kusuhi va ku: “Swa tikomba leswaku tiko leli la likulu i la vanhu va ku tlhariha ni lava va twisisaka.” (Dt 4:5-8; Ps 111:7, 8, 10; fananisa ni 1Th 2:3.) Lweyi a twisisaka wa swi tiva swaku swi vula yini ku kala ku yingisa minawu ya Xikwembu naswona a zama ku hanya hi minawu ya Xikwembu a tlhela a kombela Xikwembu swaku xi mu pfuna ka mhaka leyi. (Ps 119:169) A pfumelela Rito la Xikwembu li khumba mimpimiso ya yena (Mt 13:19-23), ni mbilu ya yena (Swiv 3:3-6; 7:1-4) naswona a tlhela a nyenya swilo hinkwaswu swa ku biha (Ps 119:104). A nkama lowu Yesu a a li lani misaveni a swi kombisile swaku a a ni ku twisisa, hikusa a pfumele ku fa swaku ku hetiseka leswi Matsalwa a ma swi profetile hi yena. — Mt 26:51-54.

Murindzi 01/11/99 paj. 20 mapar. 6-7

Loko Hi Nyikiwa

Hi ku hlamalisiwa hi leswi yi nga swi twa ni ku swi vona, hosi leyi ya wansati hi ku tiveka hansi yi te: “Ku tsaka vavanuna va wena, ku tsaka vatirhi va wena, lava va nyimaka frenti ka wena nkama hinkwawu, va yingisela wutlharhi la wena!” (1 Tihosi 10:4-8) Hosi yoleyo a yi vulanga swaku vatirhi va Solomoni a va tsakile hi leswi a va ganyile. Handle ka leswo, vatirhi va Solomoni a va tsakile hikusa minkama hinkwayu a va yingisela wutlharhi leli Solomoni a a va nyika lona, leli a a nyikiwe hi Xikwembu. Hosi Xeba i xikombiso xa xinene namuntlha ka vanhu va Yehovha, lava va tsakaka hi leswi va nga ni wutlhari la Muvumbi ni la N’wana wa yena, Yesu Kreste!

Kambe ku ni nchumu xin’wana xa lisima lexi hosi Xeba a nga xi vula ka Solomoni. A te: “Onge Yehovha Xikwembu xa wena a nga dzunisiwa.” (1 Tihosi 10:9) Hosi leyi yi swi vonile swaku a wutlhari ni swilo leswi Solomoni a a li na swona a a nyikiwe hi Yehovha. Leswi swi twanana ni leswi Yehovha a nga swi tshembisa Israyele ku sunguleni loko a ku: ‘Ku hlayisa minawu ya mina,’ “i wutlhari ni ku twisisa ka n’wina, vanhu lava va nga ta twa minawu leyi hinkwayu, kunene va ta ku, ‘swa tikomba leswaku tiko leli la likulu i la vanhu va ku tlhariha ni lava va twisisaka.’” — Deteronoma 4:5-7.

Murindzi 01/08/07 paj. 29 par. 13

Ku Nga Va Swaku U Ganyile Ka Xikwembu?

Loko Yehovha a nyika vanhu va yena minkateko, a va nyika ya yinene hintamu. (Yakobo 1:17) Hi xikombiso, loko Yehovha a nyika Vayisrayele tiko leli a va ta tshama ka lona, a va nyike ‘tiko leli nga tala hi leiti ni wulombe.’ Hambileswi ku vuliwaka leswaku tiko la Gibita na lona a li tshamise xileswo, ku ni nchumu wun’we lowu tiko leli Yehovha a nga li nyika Vayisrayele a li hambane ngopfu ni la Gibita hi wona. Moxe a byele Vayisrayele a ku: “I tiko leli Yehovha Xikwembu xa n’wina a li vonelelaka.” Hi marito man’wana, swilo a swi ta va fambela kahle hikusa a va ta hlayisiwa hi Yehovha. Loko Vayisrayele a va yo tshama na va tshembekile ka Yehovha, a va ta katekisiwa hintamu naswona a va ta tsaka hi wutomi leli a li nga fanisiwi ni la matiko hinkwawu lawa a ma li kusuhi na vona. Impela, nkateko wa Yehovha hi wona wu hi ganyisaka! — Tinhlayo 16:13; Deteronoma 4:5-8; 11:8-15.

Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu

Murindzi 15/09/04 paj. 25 par. 3

Tipontu Ta Lisima Ta Buku La Deteronoma

4:15-20, 23, 24 — Ku va Yehovha a tsimbisa ku yentxa swifaniso swi vula swaku swi bihile ku yentxa minchumu ya ku xongisa hi yona? A swi vuli swona, hikusa ka ndzimana leyi ku vulavuliwa hi swifaniso swa ku swi gandzela, leswi van’wana va swi khizamelaka va tlhela va swi tirhela. Matsalwa a ma swi yalisi ku vatla kumbe ku yentxa swilo swa ku sasekisa. — 1 Tihosi 7:18, 25.

14 KU YA KA 20 KA JUNHO

XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 5-6

“Djondzisa Vana Va Wena Swaku Va Rhandza Yehovha”

Murindzi 15/06/05 paj. 20 par. 11

Vapsali Nyikani Ndjangu Wa N’wina Leswi U Swi Lavaka

Handle ka Deteronoma 6:5-7, swi nga yentxeka ku nga na ndzimana yin’wana ka Bibele leyi vulavulaka hintamu hi mhaka leyi. Hi kombela u pfula Bibele la wena u lerha tindzimana toleto. Vona swaku vapsali va rhanga hi ku byeliwa swaku va va vanghanu va vakulu va Yehovha, va kulisa ndlela leyi va rhandzaka Yehovha hi yona va tlhela va nghenisa marito ya yena ambilwini. Hi mhaka leyo, wena mupsali, u fanele u tinyimisela ku li djondza kahle Rito la Xikwembu, u lerha Bibele nkama ni nkama u tlhela u pimisa hi leswi u swi djondzaka leswaku u ta kota ku ti twisisa kahle tindlela ni minawu ya Yehovha u tlhela u yi rhandza. Loko u yentxa leswo, mbilu ya wena yi ta tala hi ntiyiso lowu tsakisaka wu nga ka Bibele. Leswo swi ta ku yentxa u tsaka, u hlonipha ni ku rhandza Yehovha. U ta va ni swilo swa ku tala swa swinene swa ku swi djondzisa vana va wena. — Luka 6:45.

Murindzi 15/05/07 mapaj. 15-16

Ni Nga Mu Pfunisa Ku Yini N’wana Wa Mina Swaku A Va Munghanu Wa Mukulu Wa Yehovha?

Swilo leswi u swi navelaka, leswi u lavaka ku swi yentxa, leswi u swi pimisaka ni leswi u swi rhandzaka, swi ta voneka hi leswi u swi yentxaka. (Varoma 2:21, 22) Vana va djondza leswi va swi vonaka ka vapsali na va ha li vatsongo. Vana, va vona leswi swi nga swa lisima ka vapsali va vona, va gama va rhandza swilo swoleswo. Loko vapsali va rhandza Yehovha, vana va ta swi vona. Hi xikombiso, va ta swi vona swaku ku djondza Bibele i swa lisima ka wena. Naswona va ta khumbuka swaku u rhangisa Mfumu wa Xikwembu awuton’wini. (Matewu 6:33) Loko u nga lovhi aminthlanganwini ni ka ntirho wa ku chumayela u ta va komba swaku ku tirhela Yehovha i swa lisima hintamu ka wena. — Matewu 28:19, 20; Vaheberu 10:24, 25.

Murindzi 15/06/05 paj. 21 par. 14

Vapsali Nyikani Ndjangu Wa N’wina Leswi U Swi Lavaka

Hilani Deteronoma 6:7 yi kombisaka hi kona, ku ni minkama ya yinyingi leyi n’wina vapsali mi nga bulaka ni vana va n’wina hi Yehovha, ku nga na mhaka ni swaku mu le ku fambeni, mi yentxa mintirho ya le kaya xikan’we, kumbe mi le ku humuleni, nkama hinkwawu mi nga djondzisa vana va n’wina. A mi fanelanga mi ku kho, mi “byeletela” vana va n’wina hi Bibele ntsena, kambe mi fanele mi tinyika nkama wa ku bula na vona hi swin’wana, leswi nga va pfunaka. Hi xikombiso, ka Khindlimuka! ku ni tinhlokomhaka ta ku hambanahambana ta ku tsakisa leti mi nga ha bulaka hi tona. Tinhlokomhaka toleto ti nga mi pfuna swaku mi bula hi swiharhi, tindhawu ta ku xonga leti nga kona amisaveni hinkwayu ni leswi vanhu va tindhawu tin’wana va nga tshamisa xiswona ni leswi va hanyisaka xiswona. Mabulu wolawo ma nga yentxa swaku vana va n’wina va navela ku lerha mabuku man’wana ya nhlengeletanu lawa ma humesiwaka hi mutirhi wa ku tshembeka ni wa ku tlhariha. — Matewu 24:45-47.

Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu

Murindzi 02/19 paj. 22 par. 11

Nawu wa Moxe — Xikombiso Xikulu xa Lirhandzu ni Wululami la Yehovha

Leswi minawu leyi yihi djondzisaka swona: Yehovha a vona swa ku tlula leswi hi nga xiswona hi le handle. A nyikela yingiso ka leswi hi nga xiswona hi le ndzeni, ambilwini ya hina. (1 Sam. 16:7) A ku na nchumu lexi hi nga xi fihlelaka Yehovha. Hambileswo, a nga tshameli ku lavetela swa ku biha ka hina. A lava leswi nga swinene naswona a navela leswaku timbilu ta hina ti tala hi leswinene. A hi khutaza leswaku hi ti kambela a kuva hi vona ni ku dlaya mimpimiso ya ku biha leyi nga ha sungulaka ku kula atimbilwini ta hina. — 2 Tikro. 16:9; Mat. 5:27-30.

21 KU YA KA 27 KA JUNHO

XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 7-8

“U Nga Tshuki U Pfumela Ku Chada Ni Munhu Wa Ku Kala A Nga Tirheli Yehovha”

Murindzi 01/07/12 paj. 29 par. 2

Hi Mhaka Muni Yehovha A Nga Lavi Swaku Vakreste Va Chada Ni Vanhu Va Ku Kala Va Nga Mu Tirheli?

Yehovha a a swi tiva swaku Sathana a a lava ku djohisa vanhu va yena, hi ku va yentxa va gandzela swikwembu swa mavunhwa. Hi mhaka leyo, Yehovha a byele Vayisrayele swaku vanhu lava kalaka va nga mu tivi a va ta ‘djikisa vana va yena swaku va nga ha mu landzeli, va ya tirhela swikwembu swin’wana.’ Leswo a swi ta va karhatela. Kambe loko Vayisrayele a vo tshuka va gandzela swikwembu swa mavunhwa, Yehovha a a nga ha ta va rhandza kumbe ku va vhikela, leswi a swi ta yentxa swaku lava va va nyenyaka va va dumela hi ku vevuka. Loko leswo a swo yentxeka, Mesiya a a ta psaliwa ka tiko lihi la kona? Swa tikomba swaku Sathana a a swi lava hintamu swaku Vayisrayele va chada ni vanhu vamatiko.

Murindzi 15/03/15 mapaj. 30-31

Swi Nga Hi Pfunisa Ku Yini Ku Chada “aHosini Ntsena”?

Ka Bibele, Yehovha a hi byela swaku hi fanele hi chada “aHosini ntsena.” Hi mhaka muni? Hi mhaka wa swi tiva leswi nga hi yentxaka hi tsaka funtshi a lava ku hi vhikela. A nga swi lavi swaku hi yentxa swiboho swa ku biha leswi nga hi yentxaka hi tisola hi ku famba ka nkama. Ka nkama wa Nehemiya, Vayuda va vanyingi va chade ni vavasati lava a va nga tirheli Xikwembu. Hi mhaka leyo, Nehemiya a vulavule hi xikombiso xa ku biha xa Solomoni. A te: “Xikwembu a xi mu rhandza, hi mhaka leyo xi mu yentxe hosi atikweni la Israyele. Kambe vavasati vamatiko va mu yentxile a djoha.” (Neh. 13:23-26) Yehovha wa swi tiva leswaku leswi a hi byelaka swona swi pfuna hina, hi mhaka leyo, a byele Vakreste swaku va chada aHosini ntsena. (Pis. 19:7-10; Esa. 48:17, 18) Ha mu khensa Yehovha hileswi a hi baka ndleve hi lirhandzu a tlhela a tshembeka. Loko hi mu yingisa hi kombisa swaku ha pfumela ku fumiwa hi yena funtshi a ni mfanelo ya ku hi byela leswi hi faneleke hi swi yentxa. — Swi. 1:5.

Murindzi 15/08/15 paj. 24 par. 12

Langa Vanghanu Va Vanene Ka Masiku Lawa Ya Wugamu

Vakreste lava lavaka ku chada va faneleva tivonela hintamu ka vanhu lava va va langaka swaku va va vanghanu va vona. Rito la Xikwembu li li: “Mi nga patsiwia ni lava kalaka va nga li vapfumeli. Hikusa ku lulama ni ku biha swi kumana kwini ke? Kumbe a ku vonakala ni munyama swi tlhangana kwini ke?” (2 Kor. 6:14) Bibele li byela vanhu va Xikwembu leswaku va chada ni vanhu lava nga “aHosini ntsena,” leswi vulaka swaku va chada ni munhu lweyi a nga tinyiketela a tlhela a tsakamisiwa naswona a hanyaka hi minawu ya Yehovha. (1 Kor. 7:39) Loko u chada ni munhu wa ku tshamisa xileswo, lweyi a rhandzaka Yehovha, u ta va ni munghanu lweyi a nga ta ku pfuna ku tshama na wu tshembekile ka Xikwembu.

Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu

Murindzi 01/02/04 paj. 13 par. 4

Yehovha A Hi Nyika Leswi Hi Swi Lavaka Siku Ni Siku

Xikhongelo xa hina xa ku kombela pawu la siku ni siku xi tlhela xi hi khumbuxa swaku hi fanele hi tama hi djondza hi Yehovha siku ni siku. Hambileswi Yesu a a twa ndlala hintamu, hikusa a tshame masiku ya manyingi na a nga dlanga nchumu, a yalile loko Sathana a mu byela swaku a txintxa maribye ma va mapawu. Kambe Yesu a mu hlamulile a ku: “Ku tsaliwile: ‘Munhu a nga fanelanga a hanya hi pawu ntsena, kambe a fanele a hanya ni hi rito lin’wana ni lin’wana leli humaka ka nomo wa Yehovha.’” (Matewu 4:4) Ka ndzimana leyi, Yesu a tirhise marito ya Moxe lawa a nga ma byela Vayisrayele, loko a te: “[Yehovha] a ku djondzise ku tiveka hansi a tlhela a ku tshika u twa ndlala, a ku phamela hi mana, lawa wena ni vapapayi va wena a mi nga ma tivi, kuva mi ta swi tiva swaku munhu a nga fanelanga a hanya hi pawu ntsena, kambe a fanele a hanya ni hi rito lin’wana ni lin’wana leli humaka ka nomo wa Yehovha.” (Deteronoma 8:3) Ndlela leyi Yehovha a nga phamela Vayisrayele mana hi yona, yi yentxe leswaku va kuma swakudla va tlhela va djondza hi yena. Xin’wana hi xi djondzaka hi leswaku Vayisrayele a “va fanele va huma, mun’wana ni mun’wana a rholela leswi a faneleke a swi dla hi siku lolelo.” Loko a vo hlengeleta swa swinyingi, leswi a swi ta sala, a swi ta bola swi tlhela swi huma swipungwana. (Eksoda 16:4, 20) Kambe leswo a swi nga yentxeki hi siku la wu 6, loko va hlengeleta swakudla swa siku lolelo ni swa Sabadu. (Eksoda 16:5, 23, 24) Leswo swi va djondzise swaku a va fanele va yingisa ni swaku a va nga fanelanga va hanya hi pawu ntsena, kambe “ni hi rito lin’wana ni lin’wana leli humaka ka nomo wa Yehovha.”

28 KA JUNHO KU YA KA 4 KA JULHO

XUMA XI NGA KA RITO LA XIKWEMBU | DETERONOMA 9-10

“I Yini Leswi Yehovha Xikwembu Xa Wena A Ku Kombelaka?”

Murindzi 01/10/09 paj. 10 mapar. 3-4

I Yini Leswi Yehovha A Swi Kombelaka Ka Hina?

I yini leswi nga hi pfunaka swaku hi yingisa Yehovha hi ku swi rhandza? Moxe a te: “Chava Yehovha Xikwembu xa wena.” (Ndzimana 12) Leswi a swi vuli ku rhurhumela hi ku chava swaku Xikwembu xi ta hi khatisa, kambe swi vula ku xi hlonipha ni ku hanya hi tindlela ta xona. Loko hi xi chava kumbe ku xi hlonipha hintamu Xikwembu, a hi nga ta yentxa swilo leswi nga ta xi kwatisa.

I yini lexi nga ta hi yentxa hi yingisa Xikwembu? Moxe a tlhele a ku: ‘Rhandza Yehovha Xikwembu xa wena u tlhela u mu tirhela hi mbilu ya wena hinkwayu ni hi wutomi la wena hinkwalu.’ (Ndzimana 12) Ku rhandza Xikwembu swi patsa minchumu ya yinyingi, ku nga li ndlela leyi u titwaka hi yona ntsena. Buku lin’wana li li: “Marito ya Xiheberu lawa ma vulavulaka hi ku titwa, minkama yin’wana ma nga ha tlhamusela leswi hi swi yentxaka hi mhaka ya leswi hi titwisaka xiswona.” Li tlhela li ku: “Ku rhandza Xikwembu swi vula ku yentxa minchumu hi lirhandzu.” Hi marito man’wana, loko hi rhandza Xikwembu hikakunene, hi ta yentxa minchumu hi ndlela leyi nga ta xi tsakisa. — Swivuriso 27:11.

Murindzi 01/10/09 paj. 10 par. 6

I Yini Leswi Yehovha A Swi Kombelaka Ka Hina?

Ku yingisa hi ku swi rhandza swi nga hi yentxa hi kuma minkateko. Moxe a tsale a ku: “Yingisa minawu ni swileleto swa Yehovha, leswi ni ku nyikaka swona namuntlha, leswaku swi ku fambela kahle.” (Ndzimana 13) Minawu hinkwayu ya Yehovha, ku nga swilo hinkwaswu leswi a hi kombelaka swona, swi pfuna hina. I yini xi hi kholwisaka? Bibele li li: “Xikwembu i lirhandzu.” (1 Yohani 4:8) Hi mhaka leyo, minawu leyi xi hi nyikaka yona yi pfuna hina. (Esaya 48:17) Loko hi yentxa hinkwaswu leswi Yehovha a hi kombelaka swona, swi ta yentxa swaku hi nga karhateki hintamu swi tlhela swi hi yentxa hi kuma minkateko ya ku kala yi nga gami, loko Yehovha a ta fuma misava.

Tshinela Eka Yehovha paj. 16 par. 2

U Nga Swi Kota ‘Ku Tshinela Ka Xikwembu’ Hikakunene?

Abrahamu a ve mun’we ka lava nga va vanghanu va Xikwembu. Yehovha a vulavule hi yena tanihi “munghanu.” (Esaya 41:8) Swa tikomba swaku Yehovha a a vona Abrahamu na a li munghanu wa yena. Abrahamu a ve munghanu wa mukulu wa Yehovha hileswi a a ni “lipfumelo ka Yehovha.” (Yakobo 2:23) Ni namuntlha, Yehovha a pfule ndlela ya ku yentxa wunghanu ni hinkwavu lava mu tirheka hi ku swi rhandza. (Deteronoma 10:15) Rito la yena li hi byela leswi: “Tshinelani ka Xikwembu kutani na xona xi ta tshinela ka n’wina.” (Yakobo 4:8) Ka marito lawa, hi kuma xirhambo ni xitshembiso.

Lavetela Xuma Ka Rito La Xikwembu

Perspicaz vol. 1 paj. 127

Vaanaka

I raça la vanhu va ku leha hi ndlela ya ku kala yi nga tolovelekanga lava a va tshama kusuhi ni tinhava ta Kanana ni ka tindhawu tin’wana leti a ti kumeka sul ka tinhava toleto. Ku ve ni nkama lowu Ahimani, Sexayi na Talimayir, lava a va li Vaanaka va ndhuma a va tshama aHebroni. (Tin 13:22) A ve kolanu swipiyawu swa 12 swi nga vona Vaanaka hi khambi la ku sungula, kutani a 10 wa swipiyawu swi nyikele mahungu ya ku chavisa, na swi vula swaku vavanuna volavo a va li vana va Manefilimi lawa a ma li kona na ku nga se va ni ndhambi ya Nowa, va tlhela va ku Vayisrayele a va fana ni mintete loko va tifananisa ni Vaanaka. (Tin 13:28-33; Dt 1:28) Leswi a va lehe hintamu a va tirhisiwa swaku va fananisiwa ni vavanuna va kuleha va Vaemimi ni Varefayimi. Leswi a va ni matimba hintamu a ku ni xihlayahlaya lexi nge: “Hi mani a nga tiyaka a lwa ni vana va Vaanaka?” — Dt 2:10, 11, 20, 21; 9:1-3.

    Mabuku ya xiChangana (2003-2025)
    Huma
    Nghena
    • xiChangana (Moçambique)
    • Rhumela
    • Hlawula
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Minawu ya Matirhiselo
    • Nawu wa Xihundla
    • Seta Swa Xihundla
    • JW.ORG
    • Nghena
    Rhumela