BIBLIOTEKA INTERNETIRHU Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA INTERNETIRHU
Purépecha
  • BIBLIA
  • PUBLIKASIONIICHA
  • TÁNGUARHIKUECHA
  • w22 disiembri páj. 2-7
  • Uaakachi irekani para méntkisï

No jarhasti bideu ixú.

Tekaachentajtsïni je, no sési uérasti ambe ma bideu jingoni.

  • Uaakachi irekani para méntkisï
  • Aianhpiri enga Jeobaeri Reinueri ambe Uandantajka (estudiu) 2022
  • Subtitulu
  • Sánderu ambe enga íri ambe uandajka
  • TATA DIOSÏ JEOBA IREKASÏNDI PARA MÉNTKISÏ
  • KUERAANHASKACHI PARACHI IREKANI PARA MÉNTKISÏ
  • AMBE ENGA TATA DIOSÏ ERATSETINI JAKA ÚNI NO MÓJTAKURHIXATI
  • AMBAKITI AMBECHI INTSÏNHAAKA
  • ¿Ambe xáni úskia Tata Diosï?
    Aianhpiri enga Jeobaeri Reinueri ambe Uandantajka (para kʼuiripuni jurajkukuni) 2019
  • Chájtsï uaaka irekani para méntkisï ixú Echerirhu
    Aianhpiri enga Jeobaeri Reinueri ambe Uandantajka (para kʼuiripuni jurajkukuni) 2018
  • Ju je jukaparharani juchaari lugarini Tata Diosï Jeobaeri familiarhu
    Aianhpiri enga Jeobaeri Reinueri ambe Uandantajka (estudiu) 2021
Aianhpiri enga Jeobaeri Reinueri ambe Uandantajka (estudiu) 2022
w22 disiembri páj. 2-7

SEMANA 49

Uaakachi irekani para méntkisï

“I jindeesti tsípikua para méntkisï” (JUANU 17:3).

PIREKUA 147 Tata Diosï aiatspesti tsípikua ma para méntkisï

AMBE ENGACHI EXEAKAa

1. ¿Nénajtsïni marhuachesïni eratsentani eskajtsïni Tata Diosï Jeoba aiachixaka eskachi uaaka irekani para méntkisï?

TATA Diosï Jeoba aiakuasïndi imeechani engaksï kurhajchajka eskaksï jatsiaka “tsípikua para méntkisï” (Rom. 6:23). Engachi eratsentajka ini xáni ambakiti aiatsperakuani, niárasïngachi sánderu xénchani Tata Diosïni. Ju je eratsentani ini ambe: juchaari Taati auandarhu anapu aiachixatijtsïni ini regaluni jimbokajtsïni kánikua xénchasïnga ka uékasïndi eskachi no méni jarhariaka.

2. ¿Nénajtsïni jarhuatasïni engachi aiaminhani jaka eskachi uaaka irekani para méntkisï?

2 Engajtsïni Tata Diosï aiachini jaka irekani para méntkisï, jarhuatasïndijtsïni orhepani uérakuani tsʼéjkukuechani. Ka nájkirukajtsïni juchaari enemiguecha arhiaka eskajtsïni uándikuaka, seguiriuakachi marhuakuni Tata Diosï Jeobani. ¿Andi? Ma ambe jindeesti jimbokachi míteska eska engachi uarhiska ka nóchi méni jurajkuni Tata Diosïni, imajtsïni ménderu íntskuntaati tsípikua ka uaakachi nóteru méni uarhinia (Juanu 5:28, 29; 1 Kor. 15:55-58; Ebr. 2:15). ¿Andichisï seguru jaki eskachi uaaka irekani para méntkisï? Ju je exeni máru ambe.

TATA DIOSÏ JEOBA IREKASÏNDI PARA MÉNTKISÏ

3. ¿Andichisï seguru jaki eska Tata Diosï Jeoba uaaka eskachi irekaaka para méntkisï? (Salmo 102:12, 24, 27).

3 Míteskachi eska Tata Diosï Jeoba uaaka úni eskachi irekaaka para méntkisï jimboka ima úsïnga eska ʻtsípikua jauakaʼ ka ima méntkisï irekasti (Sal. 36:9). Ju je exeani máru Biblieri karakateechani engaksï xarhatajka eska Tata Diosï méntkisï jarhaska ka eska méntkisï jauaka. Salmo 90:2 uandasïndi eska ima jarhaska “desde méntkisï asta méntkisï”. Ka Salmo 102 sáno májkueni jásï ambe uandasïndi (arhinta je Salmo 102:12, 24, 27). Profeta Abakuki i ambe karaspti juchaari Taati auandarhu anapueri ambe: “Oh, Jeoba, ¿nóri jarhaski desde méntkisï? Oh, juchiiti Tata Diosï, juchiiti Pímbinhasï, tʼuri no uarhisïnga” (Hab. 1:12).

4. ¿Andichisï no jatsi para uandanhiani engachi úkua jukanchajka kurhanguni eska Tata Diosï Jeoba desde méntkisï jarhaska?

4 ¿Úkuajtsï jukanchasïni jakajkuni eska Tata Diosï Jeoba desde ʻméntkisï jarhaskaʼ? (Is. 40:28). Nójtsï chájkueska. Ístu Eliú i ambe uandaspti Tata Diosïiri ambe: “Nóchi úsïnga jánhaskani na enga xáni jatiriika ima” (Job 36:26). Peru engachi no újka kurhanguni ambe ma, no arhikuekasïndi eska i ambe no ísïiska. Pori ejemplu, jamberichi no újka kurhanguni na enga ánchikuarhijka lusi. Peru inde ambe no arhikuekasïndi eska no jarhaska lusi. Sáno májkueni, kʼuiripuechachi jamberi no méni uaaka sési kurhanguni eska Tata Diosï Jeoba méntkisï jarhaska ka eska méntkisï jauaka. Peru i ambe no arhikuekasïndi eska Tata Diosï no uaaka irekani para méntkisï. Juchaari Kuerajpiri iámindu ambe úsïndi úni, nájkirukachi jucha no uaaka kurhanguni máru ambe (Rom. 11:33-36). Ístu, ima tʼuini jarhasptia ante de jarhani ambe ma unibersurhu komueska Jurhiata ka máteru jóskuecha. Biblia i ambe uandasïndi Tata Diosïiri ambe: “Ima jindeesti enga kueraaka echerini, ima enga úka imeeri uinhapikua jingoni”. Ístu uandasïndi eska ima ʻetsakuska auandaniʼ (Jer. 51:15; Uku. 17:24). Ju je exeni máteru ambe engajtsïni jarhuatajka seguru jarhani eskachi uaaka irekani para méntkisï.

KUERAANHASKACHI PARACHI IREKANI PARA MÉNTKISÏ

5. ¿Ambeksï úpirini jatsini Adáni ka Eba?

5 Iámindu ima ambeeri enga Tata Diosï kueraaka Echerirhu ka enga tsípiti jaka, kʼuiripuechajkuksïsï no méni niárapirindi uarhini. Tata Diosï Jeoba íntskuaspti sésikua kʼuiripuechani paraksï úni irekani para méntkisï. Peru arhispti Adánini: “Nóri jatsiska para arhani ima anhatapueri enga jindeeka para míteni ambe sési jarhaski ka ambe no sési jarhaski, jimboka ima jurhiatikua engari auaka, niáraakari uarhini” (Gén. 2:17). Engaksï Adáni ka Eba kurhajchapiringa Tata Diosïni, nóksï niárapirindi uarhini. Jamberi niárapirindi ma jurhiani enga Tata Diosï jurajkuapiringia paraksï arhani anhatapueri frutuni enga tsípikueriipka. Ísï úparini, Tata Diosï xarhatakuapirindi eskaksï úpiringia “irekani para méntkisï” (Gén. 3:22).b

Bibliarhu, ¿ambeksï arhikuekasïni uandakuecha “para méntkisï”?

Uandakua enga ebreu jimbo jindeeka ʽohlám, sáno méntkisï ísï tradusirinhantasïndi “para méntkisï”. Bibliarhu, i uandakua uaati arhikuekani ambe ma enga desde ióntki jakaia o eska para méntkisï jauaka ka no uandasïndi káni ueenaspi jarhani o káni kʼamakurhia (Jos. 24:2; Sal. 24:7, 9). ʽOhlám ístu uaati arhikuekani ambe ma enga no méni kʼamakurhiaka. Ini uandakuani úrasïndi enga arhijka eska Tata Diosï Jeoba para méntkisï jauaka (Sal. 102:12, 24, 27). Seguni ambe enga uandani jauaka Biblia, Traducción del Nuevo Mundo ísï tradusirintasïndi ini uandakuani ʽohlám komueska “para méntkisï”, “méntkisï jarhani” o “desde iónisï”.

6, 7. a) ¿Nákiskiksï máteru pruebeecha engaksï xarhatajka eskachi no kueraanhaska para uarhini? b) ¿Ambejtsï uékasïni úni chá engajtsï uaakia irekani para méntkisï? (Exea je imajeniichani).

6 Ískujtsïni pakatasïndi míteni eskaksï máru sientifikuecha exeantaska pruebechani engaksï xarhatajka eska juchaari serebru, úsïnga sánderu kánikua informasioni patsani eska iámindu ima engachi jorhenguarhijka iámu juchaari tsípikuarhu. Uéxurhini 2010 jimbo, rebista ma uandaspti eska juchaari serebru úsïnga xáni kánikua informasioni patsani eska bideu ma enga tanimu miioni ora durarijka ka engachi 300 uéxurhini jimbo kʼamarapiringa exeni. Joperu, jamberi juchaari serebru újti sánderu informasioni patsani ka eska na uandanhajka. I ambe xarhatasïndi eska Tata Diosï Jeoba úska juchaari serebruni para sánderu kánikua informasioni patsani ka eska ima informasioni engachi 70 o 80 uéxurhini jimbo jorhenguarhijka (Sal. 90:10).

7 Ístujtsïni Tata Diosï kueraasti parachi mintsita jingoni tsitini irekani. Ísï eska Biblia na uandajka, Tata Diosï ústi eska kʼuiripu mintsita jingoni “uékaaka irekani para méntkisï” (Ecl. 3:11). I jindeesti ma rasoni engachi jimbo uaaka uandani eska uarhikua juchaari enemigueska (1 Kor. 15:26). Ju je eratsentani ini ambe. Engachi uinhamu pʼamenchajka, ¿ískuchi pakarasïni no ma ambe úparini? Nómbe. Sáno méntkisï nirasïngachi doktorini ma exeni ka arhasïngachi medisina ambe parachi sési pʼikuarherantani. Úsïngachi iámu ambe enga uétarhiaka parachi no uarhini. Ka engachi uarhiranchajka nemani engachi kánikua xénchajka, iá sea enga sapichku japka o jatiriinia, ióni jamberichi kánikua no sési pʼikuarherasïnga (Juanu 11:32, 33). Míteskachi eskajtsïni juchaari Kuerajpiri kánikua xénchasïnga ka enga no uékapiringa eskaksï kʼuiripuecha irekapiringa para méntkisï, nójtsïni kueraapirindi parachi jucha tsitini irekani ka parachi méntku jorhenguarhini jarhani ambe ma. Peru jarhastiksï máteru ambe engachi jimbo uaaka jakajkuni eskachi uaaka irekani para méntkisï. Ju je exeni máru ambe enga Tata Diosï Jeoba úkia ka enga iásï úni jaka enga xarhatajka eska ambe enga Tata Diosï eratsetini jaka úni no mójtakurhixaka.

Máru imajeniicha: Erachi ma enga jatiriikia uaxakatixati ka mesarhu uánikua medisineechani jatsiasti. Bibliani arhintaxati ka eratsentaxati ambe enga uaaka úni jimbanhi parhakpinirhu enga tumbiintaakia. 1. Barku sapichu ma jimbo niraxati. 2. Kuadru ma atantaxati. 3. Xanharaxati jimeesïsï enga itsï iorheni jaka.

Erokuarhixakachi irekani para méntkisï, jimbochisï tsitijka eratsentani ambe engachi uaaka úni jiáni engachi uaakia irekani para méntkisï. (Exe je párrafu 7).c

AMBE ENGA TATA DIOSÏ ERATSETINI JAKA ÚNI NO MÓJTAKURHIXATI

8. ¿Ambejtsïni aiachisïni Isaías 55:11 ima ambeeri enga Tata Diosï Jeoba eratsetini jaka úni?

8 Nájkirukaksï Adáni ka Eba pekarika ka imeecheri kulpa jimbo iámindu imeecheri uájpeecha uarhini jarhani. Tata Diosï Jeoba no mirikurhixati ambe enga uékani japka úni ueenakuarhu (arhinta je Isaías 55:11). Ima útasï uékaxati eskaksï ima kʼuiripuecha engaksï no méni jurajkuaka irekaaka para méntkisï. ¿Nénachi míteski i ambe? Iámindu imani ambe jimbo enga ima uandakia ka úni paraka kumplirikuarhiaka ambe enga eratsetini jaka.

9. ¿Ambe aiatspeski Tata Diosï? (Daniel 12:2, 13).

9 Tata Diosï Jeoba aiatspesti eska tsítantauaka imani kʼuiripuechani engaksï uarhikia ka íntskuauati sésikua paraksï úni irekani para méntkisï (Uku. 24:15; Titu 1:1, 2). Jobu enga sési marhuakupka Tata Diosïni, seguru jarhaspti eska Tata Diosï Jeoba mintsita jingoni uékaxaka tsítaantani imeechani engaksï uarhikia (Job 14:14, 15). Ístu profeta Danieli mítespti eskaksï kʼuiripuecha tsíntapiringa ka eskaksï sésikua jatsipiringa paraksï irekani para méntkisï (Sal. 37:29; arhinta je Daniel 12:2, 13). Judiuecha engaksï Jesúsiiri jurhiatikuecha jimbo irekapka, ístuksï mítespti eska Tata Diosï Jeoba úpiringa íntskuani “tsípikua para méntkisï” imeeri ambakiti marhuariichani (Luk. 10:25; 18:18). Jesúsi mémindu uandaspti iiri ambe ka imeeri mismu Taati jémba tsítantaspti imani (Mat. 19:29; 22:31, 32; Luk. 18:30; Juanu 11:25).

Sarepta anapu tsïndi kánikua tsípixati jimboka profeta Elíasi tsítantaska imeeri sapini.

¿Ambejtsïni xarhatachesïni enga Elíasi tsítantapka nemani? (Exe je párrafu 10).

10. ¿Ambe xarhatasïni engaksï ióntki máru kʼuiripuecha tsíntapka? (Exe je dibujuni).

10 Tata Diosï Jeobasï íntspijti tsípikua ka ima uaati tsípikua íntskuantani imeechani engaksï uarhikia. Profeta Eliásini íntskuspti uinhapikua para tsítantani uarhiiti tsïndiiri uájpani ma enga Sarepta anapuepka (1 Rey. 17:21-23). Sánderu tátsekua, Tata Diosïiri jarhuajperata jingoni profeta Eliseu tsítantaspti uarhiitiiri uájpani ma enga Sunemi anapuepka (2 Rey. 4:18-20, 34-37). Engaksï i kʼuiripuecha tsíntapka ka ístu máteruecha, xarhatasïndiksï eska Tata Diosï Jeoba uaaka tsítaantani imeechani engaksï uarhikia. Ka enga Jesúsi Echerirhu japka, ístu xarhataspti eska imeeri Taati, íntskuspka uinhapikua para tsítantaani uarhiriichani (Juanu 11:23-25, 43, 44). Jesúsi iásï auandarhu jarhastia ka ʻiámindu juramukua intsïnhasti auandarhu ka ístu parhakpinirhuʼ. Ísï jimbo, uaati kumplirini ambe enga Tata Diosï aiatspeka eska “iámindu imeecha engaksï inchatsekurhitini jaka” tsíntaaka ka eskaksï uaaka irekani para méntkisï (Mat. 28:18; Juanu 5:25-29).

11. Engajtsïni Tata Diosï pʼímutantaka, ¿i ambejtsïni néna marhuachesïni parachi úni irekani para méntkisï?

11 ¿Andisï jurajkupi Tata Diosï Jeoba paraka imeeri Uájpa enga xáni xéncheenga kómu uarhipiringa? Jesúsi i ambe uandaspti indeeri ambe: “Diosï xáni uéasti parhakpini anapuechani, ísï jimbosï íntspiti imeeri máechakua Uájpani paraka nákinterku nema enga imani jakajkuaka, no tsïncheaka sino jatsini tsípikua para méntkisï” (Juanu 3:16). Enga Tata Diosï íntspika imeeri Uájpani parajtsïni pʼímutantani ka ísïchi úni puáminhantani pekaduechani, íntskusïndijtsïni sésikua parachi úni irekani para méntkisï (Mat. 20:28). Apostoli Pablu i ambe uandaspti ima ambeeri enga Tata Diosï eratsetini jaka úni ka enga kánikua jukaparhakueka: “Jimboka eska na juka uarhikua parhakpinirhu ma kʼuiripuni jimbo, ístu ma kʼuiripuni jimbo jurhasti tsíntskua, jimboka eskaksï na uarhijka iámindu kʼuiripuecha Adánini jimbo, ístu iáminduecha tsíntaati Kristuni jimbo” (1 Kor. 15:21, 22).

12. ¿Ambe uaa Tata Diosï Jeoba paraka úkuarhiaka ambe enga eratsetini jaka úni?

12 Jesúsi jorhendaasti imeeri chúxapatiichani paraksï kurhajkuarhini kómarhikua jimbo eska juuaka Tata Diosïiri Reinu ka eska úkuarhiaka Echerirhu ambe enga imeeri Taati uéjka (Mat. 6:9, 10). Ma ambe enga Tata Diosï eratsetini jaka úni, jindeesti eskaksï kʼuiripuecha irekaaka para méntkisï Echerirhu. Ka paraka ísï úkuarhiaka, Tata Diosï Jeoba Rei ústi imeeri Uájpani ka ístu tánaantaxati 144,000 kʼuiripuechani paraksï ánchikuarhini Jesúsi jingoni ka májku kʼériksï jarhuajperani paraka úkuarhika ambe enga Tata Diosï eratsetini jaka úni (Jaŋ. 5:9, 10).

13. ¿Ambe úxaki Tata Diosï Jeoba ini jurhiatikuecha jimbo, ka ambejtsï jatsiski para úni chá?

13 Ini jurhiatikuecha jimbo, Tata Diosï Jeoba tánaantaxati “uánikua kʼuiripuechani” ka jorhendaaxati parakaksï uaaka jima irekani nani enga imeeri Reinu juramuaka (Jaŋ. 7:9, 10; Sant. 2:8). Nájkirukaksï kʼuiripuecha no sési pájperajka jimbokaksï kurhunhperasïnga ka guerreecha jimbo, ima grupu uánikua kʼuiripuecheeri jánguarhintaxati nóteru kurhunhpinia. Pori ísï arhini, imeecheri espadeechanksï tarherakuaksï uántaaxati (Miq. 4:3). Nóksï jámasïndi guerreecharhisï uarhipeni nani engaksï xáni uánikua kʼuiripuecha uarhijka, sánderu sési, jarhuataasïndiksï kʼuiripuechani paraksï imani “tsípikua jatsini enga sési jimbo tsípikueka”, jorhendaasïndiksï kʼuiripuechani Tata Diosï jurhimbitiiri ambe ka ambe enga ima eratseni jaka úni (1 Tim. 6:19, TNM). Jimbokaksï i kʼuiripuecha apoiarisïnga Tata Diosïiri Reinuni, imeecheri familiechaksï úpirindi no sési kaani oksï no sési nitamakuarhini sentabu ambe jimbo, peru Tata Diosï Jeoba jingontku jarhasïndi paraksï no ma ambe kueratanchani (Mat. 6:25, 30-33; Luk. 18:29, 30). Iámindu i ambejtsïni xarhatachesïndi eska Tata Diosïiri Reinu meru jarhaska ka eska seguiriini jauaka úni imani ambe enga Tata Diosï Jeoba eratsetini jaka.

AMBAKITI AMBECHI INTSÏNHAAKA

14, 15. ¿Ambe uaa Tata Diosï Jeoba para kʼamajkuni uarhikuani para méntkisï ísï eska na aiatspeka?

14 Jesúsi juramuxatiia auandarhu Tata Diosïiri Reinurhu ka uaati eska úkuarhiaka iámindu ambe enga Tata Diosï Jeoba aiatspeka (2 Kor. 1:20). Uéxurhini 1914 uératini, Jesúsi jusgariuaxati imeeri enemiguechani (Sal. 110:1, 2). Nóteru ióni jimbo, Jesúsi ka 144,000 engaksï imani jingoni juramuaka, andauatiksï ka kʼamajkuauatiksï no sési úriichani (Jaŋ. 6:2).

15 Enga Jesúsi Mili Uéxurhini Juramuaka, tsítantauati uarhiriichani ka jarhuatauati paraksï perfektueni iámindu imani kʼuiripuechani engaksï kurhajchaaka Tata Diosï Jeobani. Enga na kʼamakurhiaka últimu tsʼéjkukua enga úkuarhiaka, ima kʼuiripuecha enga Tata Diosï Jeoba exeauaka eskaksï kaxumbitiiska, Echerirhuksï “irekaati para méntkisï” (Sal. 37:10, 11, 29). Ka “últimu ikiatspiti enga andanhaaka, jindeuati uarhikua” (1 Kor. 15:26). ¡Xáni ambakiti ambe enga úkuarhiaka!

16. ¿Ambe jindeeski sánderu jukaparhakua ambe engachi jimbo marhuakujka Tata Diosï Jeobani?

16 Eskachi na exekia, Biblia xarhatasïndi eskachi uaaka irekani para méntkisï. Ini ambe erokuarhini jarhani jarhuatasïndijtsïni parachi no méni jurajkuni Tata Diosïni ini últimu jurhiatikuecha jimbo engaksï xáni úkua jukaka. Peru engachi uéjka jaiapanherantani Tata Diosï Jeobani, jatsiskachi para no méni jurajkuni imani ni Jesúsini ka ísïchi úsïnga jimbokachi kánikua xénchaasïnga, ka no solu jimbokajtsïni aiachixaka eskachi uaaka irekani para méntkisï (2 Kor. 5:14, 15). Na engachi xáni xénchaajka imeechani, jarhuatasïndijtsïni parachi májkueni úni eska imeecha ka parachi aianguani máteruechani ambe engachi erokuarhini jaka (Rom. 10:13-15). Engachi jánguarhintaska no juchajku pendienti pákuarhini ka intsïmpitiini, Tata Diosï Jeoba sánderu uékaati juchaari amigueni para méntkisï (Ebr. 13:16).

17. ¿Ambechi jatsiski para úni mándani jucha? (Mateu 7:13, 14).

17 Ka juchaia, ¿imeecha jingonchi jaua engaksï irekaaka para méntkisï? Tata Diosï Jeobajtsïni aiachixati eskachi uaaka ísï úni, peru juchachisï jatsika para imani xanharuni jimbo jámani enga tsípikuarhu pájpejka (arhinta je Mateu 7:13, 14). Joperu, ¿néna irekanhaa jiáni engachi uaakia irekani para méntkisï? Máteru jorhenguarhikua jimbo indeni ambechi exeni jauaka.

¿AMBEJTSÏ MÓKUNTAPIRINI?

  • ¿Nénachi míteski eskachi kueraanhaska parachi irekani para méntkisï?

  • ¿Nénachi míteski eska Tata Diosï Jeoba útasï uékaxaka eskachi irekaaka para méntkisï?

  • ¿Ambe jindeeski sánderu jukaparhakua ambe engachi jimbo uéjka irekani para méntkisï?

PIREKUA 141 Intsïnhani tsípikuani, sési jásï ma regaluesti

a ¿Tsípikua jingontsï erokuarhixakia irekani para méntkisï? Tata Diosï Jeobajtsïni aiachisïndi eska niáraaka jurhiatikua engachi nóteru uandanhiauakia uarhikuani jimbo. Ini jorhenguarhikua jimbo exeakachi máru ambe engachi jimbo uaaka seguru jarhani eska Tata Diosï uaaka ambe enga aiatspeka.

b Exe je rekuadruni “Bibliarhu, ¿ambeksï arhikuekasïni uandakuecha ʻpara méntkisïʼ?”.

c AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENIICHA: Erachi ma enga jatiriikia eratsentaxati máru ambe enga tsitipiringa úni jiáni enga uaakia irekani para méntkisï.

    Publikasionicha pʼurhe jimbo (2006-2025)
    Míkantani juchiiti kuentani
    Inchani kuentarhu
    • Purépecha
    • Axakuni nemani
    • Ambe engani sánderu tsitijka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Néna úrani pájinani ka ambe jarhaski
    • Na enga úrakuarhijka chaari informasioni
    • Mójtaku je ambe engajtsï uéjka eska úrakuarhiaka chaari iformasioniiri
    • JW.ORG
    • Inchani kuentarhu
    Axakuni nemani