-
¿Ambe uandasïni Biblia seksueri ambe?¡Méntkisï tsípikua jingoni ireka je! Bibliaksïni uáti jarhuatani
-
-
JORHENGUARHIKUA 41
¿Ambe uandasïni Biblia seksueri ambe?
Uánikua kʼuiripuechaksï kʼuratsesïndi seksueri ambe uandani. Joperujtsïni Tata Diosïri Karakata sési aiangusïndi íri ambe ka nójtsïni no sési pʼikuastasïndi. Ambe engajtsïni Biblia aiangujka íri ambe kánikuajtsïni marhuachesïndi. Ka i ambe ísïisti, jimboka Biblia Tata Diosïri karakateska ka jimbokajtsïni ima kueraaska mítesti ambe enga sánderu sésiika para jucha. Jeobajtsïni arhisïndi nénachi uaa sési pʼikuastani juchaari jángua jingoni ka ambe engajtsïni jarhuataaka tsípikua jingoni irekani para méntkisï.
1. ¿Na exesïni Tata Diosï Jeoba seksueri ambe?
Seksu ambakiti intsïmperata máesti Tata Diosï Jeobaeri enga jindeeka para tataka ma ka nanaka ma engaksï tembuperatini jaka. I ambe no solu jindeesti parakaksï sapiichani kánguarhiauaka, sino ístu parakaksï uékperakua xarhatatsperaaka ka paraksï sési pʼikuarherani. Jimbosï Tata Diosïri karakata uandajti: “Tsípikuarhi chiiti uarhiiti jingoni engari jiáni tembuka engari tumbiipka” (Proverbios 5:18, 19). Tata Diosï Jeoba no uékasïndi eskaksï temungurhiricha jurajperaaka. Ísï jimbo, nóksï méni jatsipirindi para ísku jándikua ambe niátani (arhinta je Ebreu 13:4).
2. ¿Ambeeski ísku jándikua ambe?
Biblia uandasïndi eskaksï “no niáraaka [Tata] Diosïri juramukuarhu, ísku jándicha” (1 Korintu 6:9, 10). Uandakua engaksï imeecha úrapka engaksï Bibliani karaka para ísku jándikua ambe arhikuekani, jindeesti pornéia. I uandakua arhikuekasïndi engaksï ísku jándikua ambe niátajka 1) imeecha engaksï no tembuperatini jarhajka,a 2) tataka ma máteru tataka jingoni o nanaka ma máteru nanaka jingoni ka 3) animalicha jingoni. Engachi jánguarhintajka para no ísku jándikua ambe niátani, sésichi pʼikuastasïnga Tata Diosï Jeobani ka ístuchi tsípikua jingoni irekasïnga (1 Tesalonika 4:3).
JORHENGUARHI JE SÁNDERU AMBE
Exe je ambe engajtsï uaaka úni parajtsï no niárani ísku jándikua ambe niátani ka na engajtsï tsípikua jingoni irekaaka engajtsï no úska ini jásï ambe.
3. Asï jáma ísku jándikua ambe niátani
José, achamasï máespti enga jánguarhintapka kurhajchani Tata Diosïni para no niárani ísku jándikua ambe niátani. Arhinta Génesis 39:1-12 ka uandontskuarhi je íri ambe:
¿Andisï José sïpakuarhipi? (Exe je bersikulu 9).
¿Sési jarhaspi ambe enga úpka José? ¿Andi?
¿Nénaksï uaa tumbiicha májkueni úni eska José ka nóksï jámani ísku jándikua ambe niátani? Exe je BIDEUNI.
Tata Diosï Jeoba no uékasïndi eskachi jiókuarhiaka ísku jándikua ambe. Arhinta 1 Korintu 6:18 ka uandontskuarhi je íri ambe:
¿Ambe úpirini úni eska nema niárapiringa ísku jándikua ambe niátani?
¿Nénajtsï uaa chá no jiókuarhini ísku jándikua ambe?
4. Chájtsï uaaka orhepani uérakuani tsʼéjkukuechani
¿Ambe úpirini úni eska úkua jukapiringa parachi no niátani ísku jándikua ambe? Exe je BIDEUNI ka uandontskuarhi je íri ambe:
Enga kuenta íntskukuarhepka erachi enga Bideurhu xarharajka eska ima ambe enga úni japka ka eratseni, úpiringa úni eska ísku jándikua ambe niátapiringa, ¿ambe úspi?
Asta imeecha engaksï sési marhuakuni jarhajka Tata Diosïni jatsisïndiksï para jánguarhintani no no sési ambe eratseni. ¿Ambejtsï uaa úni chá parajtsï sóntku kénditani chaari eratsekuarhu engajtsï ueenaaka ísku jándikueri ambe eratseni? Arhinta je Filipusʌ 4:8 ka uandontskuarhi je íri ambe:
¿Ambe ka ambeeri sési jarhaski eskachi eratseaka?
Engachi arhintaska Bibliani ka jánguarhintani Tata Diosï Jeobani marhuakuni, ¿i ambejtsïni uaa jarhuatani orhepani uérakuani tsʼéjkukuechani? ¿Andi?
5. Tata Diosïri juramukuechajtsïni marhuachesïndi
Jeoba mítesti ambe enga sánderu sésiika para jucha. Jimbojtsïnisï arhijti ambechi uaa parachi no ikichakueni jásï ambe úni ka na engajtsïni marhuachejka engachi kurhajchajka. Arhinta je Proverbios 7:7-27 ka exe je BIDEUNI. Tátsekua uandontskuarhi je íri ambe:
¿I tumbi néna niáraspi jima enga úpiringa no sési jásï ambe niátani? (Exe je Proverbios 7:8, 9).
Eska na arhijka Proverbios 7:23, 26, kánikua no sési útspisïndi ísku jándikua ambe niátani. ¿Náki uandanhiatechanchi no jatsiaua engachi no úska ini ambe?
¿Andichisï uaa méntkisï tsípikua jingoni irekani engachi no niátaska ísku jándikua ambe?
Máruksï uandasïndi eska Tata Diosï no xarhatani jarhasïnga uékperakua imani ambe jingoni enga Bibliarhu uandajka omoseksualidadiri ambe. Joperu Jeoba, Tata Diosï máesti enga uékperakueka ka uékasïndi eskachi iáminduecha tsípikua jingoni irekaaka para méntkisï. Parachi ísï irekani, jatsiskachi para kurhajchaani imeeri juramukuechani. Arhinta je 1 Korintu 6:9-11 ka uandontskuarhi je íri ambe:
Eska Tata Diosï na uandajka, ¿omoseksualidadiri ambejkusï no sési jaki?
Parachi sési pʼikuastani Tata Diosïni, iáminduechachi jatsiska para mójtakuni máru ambe. ¿Marhuacheajtsïni engachi ísï úska? Arhinta je Salmo 19:8, 11 ka uandontskuarhi je íri ambe:
¿Uandapirintsï eskaksï Tata Diosï Jeobaeri juramukuecha sési jarhaska? ¿Andijtsïsï ísï eratsejki?
Tata Diosï Jeoba uánikuechani jarhuataastia paraksï kurhajchaani imeeri juramukuechani engaksï jángueri ambeeka ka chánksïntu uaati jarhuatani.
MÁRUKSÏ I AMBE UANDASÏNDI: “No no sési jarhasti eskaksï tsimani kʼuiripuecha engaksï xénchperajka relasioni seksuali jatsiaka nájkirukaksï no tembuperatini jauaka”.
¿Chá ambe uandapirini?
AMBE ENGACHI JORHENGUARHIKA
Seksu, Tata Diosï Jeobaeri intsïmperata máesti ka uékasïndi eska tataka ma ka nanaka ma engaksï tembuperatini jauaka, tsípikuarhiaka ini ambe jingoni.
Ambejtsï jorhenguarhiski
¿Ambe ka ambe jindeeski ísku jándikua?
¿Ambejtsïni jarhuataa parachi no niárani ísku jándikua ambe niátani?
¿Nénajtsïni marhuachea engachi kurhajchaaska Tata Diosïri juramukuechani?
ÍSTU EXE JE INI AMBE
Exe je andisï Tata Diosï uandajki eskaksï orheta tembuperaaka tataka ka nanaka ma engaksï uéjka márku irekani.
Enga Biblia uandajka eska no sési jarhaska omoseksualidadiri ambe, exe je andisï no arhikuekajki eskachi jatsiska para ikiakuani ka menusi uaani iichani.
“¿No sési jarhaski omoseksualini?” (Artikulu ma enga jw.org jimbo jaka)
Exe je andijtsïnisï kuájchakujki Bibliaeri juramukuecha engaksï seksueri ambe uandajka.
¿Ambe jarhuataspi tatakani ma enga tatakechani tsitiauenga mójtakuni imeeri irekuani ka jaiapanherantani Tata Diosïni. Arhinta je imeeri eksperiensiani “Sésijtsïni kámaspti”.
“Biblia jarhuataasti mójtakuni irekua” (Aianhpiri, 1 de abrili de 2011)
a Ísku jándikua ambe niátani, ístu jindeesti penchumikuani úrani para relasioni seksuali jatsini o tátsepanisï, pʼajchukperani jarhani nemani jingoni enga no témbeuaka o uámbeeni.
-
-
¿Ambe uandasïni Biblia temungurhiricheri ambe ka no tembuchatiicheri?¡Méntkisï tsípikua jingoni ireka je! Bibliaksïni uáti jarhuatani
-
-
JORHENGUARHIKUA 42
¿Ambe uandasïni Biblia temungurhiricheri ambe ka no tembuchatiicheri?
Máru lugaricharhu, kʼuiripuechaksï uandasïndi eskaksï jatsiska para tembuchani o uambuchani paraksï úni tsípikua jingoni irekani. Peruksï no iámindu temungurhiricha tsípikua jingoni irekasïndi niksï iámindu imeecha engaksï no tembuchatini jaka nóksï tsípikua jingoni irekasïndi. Biblia uandasïndi eska regalu máeska tembuchani o nómbe.
1. ¿Nénajtsïni marhuachesïni no tembuchatini jarhani?
Biblia uandasïndi: “Né enga tembuchajka sési úxati, ka né enga no tembuchajka sánderu sési úxati” (arhinta je 1 Korintu 7:32, 33, 38, TDU). ¿Ambe arhikuekasïni eska nema “sánderu sési” úxaka enga no tembuchaska? Eskaksï imeecha engaksï no tembuchatini jaka nóksï uandanhiasïnga imeeri uarhiiti o acheeti jémba jimbo. Ísï jimbo, úsïndiksï sánderu uánikua ambe úni. Máru erachicha ka pirenchichaksï úsïndi sánderu sési marhuakuni Tata Diosï Jeobani, pori ejemplu, úsïndiksï nirani máteru naniisï aianhpini ka sánderu jukaparhakua ambe, sánderuksï tiempu jatsisïndi paraksï uinhaperantani imeecheri pájperakua Tata Diosï Jeoba jingoni.
2. ¿Néna marhuasïni sési tembuchatini o uambuchatini jarhani?
Májkueni eska no tembuchatini jarhani, ístu sésisti tembuchatini o uambuchatini jarhani. Biblia uandasïndi: “Sánderu sésiisti tsimani ka eska máechakuajku” (Eclesiastés 4:9). I ambe ísïisti ka sánderu para ima temungurhiricha engaksï ísï újka ambe engaksï Bibliaeri prinsipiuecha uandajka. Temungurhiricha engaksï karakuarhitini jaka, aiatsperasïndiksï uékperani, janhanharperani ka sési kámberani, jimboksïsï sánderu seguru pʼikuarherajti ka eska imeecha engaksï nomasi kúnguarhitini jarhajka. Ka ístu, imeecheri sapiichajtuksï sánderu seguru pʼikuarherasïndi.
3. ¿Ambe eratsesïni Tata Diosï Jeoba temungurhirikueri ambe?
Enga Jeoba kueraapka orheta temungurhirini, uandaspti: “Acheeti jurajkuati imeeri taati jémbani ka amambani” ka “kúnguarhi[ati] imeeri uarhiiti jingoni” (Génesis 2:24). Tata Diosï Jeoba uékasïndi eskaksï temungurhiricha uékperaaka ka eskaksï méntkisï márku jauaka astakaksï uarhiaka. Ka Jeoba uandasïndi eskaksï jiántkusï uaaka diborsiarikuarhini enga ma ísku jándikua ambe niátaaka ka ima enga no kulpa jatsiaka uaati uandani sini diborsiarikuarhia o nómbe (Mateo 19:9, TNM).a Jeoba uékasïndi eskaksï kristianuecha máechakua uarhiitinku jatsiaka (1 Timoteo 3:2).
JORHENGUARHI JE SÁNDERU AMBE
Ju je exeni ambejtsï uaa úni—tembuchatini o uambuchatintsï jarhani o nómbe—parajtsï tsípikua jingoni irekani ka sési pʼikuastani Tata Diosï Jeobani.
4. Engajtsï no tembuchatini jaka, sési úra je ini regaluni
Para Jesúsi, regalu máespti enga no tembuchatini japka (Mateu 19:11, 12). Arhinta je Mateu 4:23 ka uandontskuarhi je íri ambe:
Enga Jesúsi no tembuchatini japka, ¿néna marhuakuspi para ima úni sési marhuakuni Taati jémbani ka jarhuataani máteruechani?
Kristianuecha engaksï no tembuchatini jaka uaatiksï tsípikua jingoni irekani engaksï májkueni úska eska Jesúsi. Exe je BIDEUNI ka uandontskuarhi je íri ambe:
Imeecha engaksï no tembuchatini jaka, ¿nénaksï uaa sési úrani ini regaluni?
¿Mítespijtsï ini ambe?
Biblia no uandasïndi ma na xáni jatiri uaa tembuchani o uambuchani. Peru uandasïndi eskachi jatsiska para erokuarhini para ma “jatirinia”, jiáni engachi újkia pʼíngukuarhini ka sési eratseni (1 Korintu 7:36).
5. Sési eraku je néni jingoni uambuchani o tembuchani
Erakuni néni jingoni tembuchani, jindeesti ambe ma enga kánikua jukaparhakueka juchaari irekuarhu. Arhinta je Mateu 19:4-6, 9 ka uandontskuarhi je íri ambe:
¿Andisï kristianu ma jatsi para sési eratsentani ante de tembuchani?
Bibliaksïni jarhuataati míteni náki kualidadichantsï jatsiski para exekuani imani enga uaaka ambakiti uarhiiti máeni o ambakiti acheeti ma. Peru sánderu jukaparhakua ambe, jirinha je nemani enga xénchaaka Jeobani.b Arhinta je 1 Korintu 7:39 ka 2 Korintu 6:14. Tátsekua uandontskuarhi je íri ambe:
Enga kristianu ma uékaaka tembuchani o uambuchani, ¿andisï sési jaki para imani erakuni enga májkueni ambe jakajkujka?
Enga nema imani jingoni tembuchaska enga no xénchajka Tata Diosïni, ¿néna pʼikuarheraa Jeoba?
Engajtsï tsimani animalichani ánchitaaska engaksï no májkueni járhatiuaka nóksï uaati sési ánchikuarhini, májkueni, enga kristianu ma imani jingoni uambuchaaka o tembuchani enga no xénchaaka Jeobani uánikua uandanhiatechanksï jatsiauati.
6. Ísï exe je temungurhirikuani eska Tata Diosï Jeoba na exejka
Ióntki jini Israeli, máru acheetichaksï ísku jatini diborsiarikuarhisïreendi. Arhinta je Malaquías 2:13, 14, 16 ka uandontskuarhi je íri ambe:
¿Andisï kurhunhijki Tata Diosï Jeoba enga nema diborsiarikuarhiaka ambe ma jimbo enga no Bibliarhu jaka?
Ísku jándikua ka diborsiu kánikua no sési úkusïndi imani enga no kulpa jatsiaka ka uájpeechani.
Exe je BIDEUNI ka uandontskuarhi je íri ambe:
Engajtsï chá tembuchatini jaka o uambuchatini nema jingoni enga no xénchajka Jeobani, ¿ambejtsï uaa úni parajtsï tsípikua jingoni irekani?
7. Ísï ú je eska Jeoba na arhiajka temungurhirichani
Jamberi para máru temungurhiricha úkua jukajti ísï úni eska Jeoba na juramujka.c Peru ima újchakuraasïndi imeechani engaksï jánguarhintajka ísï úni. Exe je BIDEUNI.
Arhinta je Ebreu 13:4 ka uandontskuarhi je íri ambe:
¿Chá exesïni eskaksï juramukuecha para temungurhiricha sési jarhaska? ¿Andijtsïsï ísï eratsejki?
Jeoba erokuarhisïndi eskaksï kristianuecha sibilarikuarhiaka o engaksï diborsiarhikuarhiska eskaksï uininharhitaaka sïranda ma juramuticha jingoni, jimboka sáno iámu paisicharhu juramutichaksï ísï uandasïnga. Arhinta je Titu 3:1 ka uandontskuarhi je íri ambe:
Engajtsï chá tembuchatini o uambuchatini jakaia, ¿segurujtsï jarhaski eskajtsï karakuarhitixaka juramuticha jingoni?
MÁRUKSÏ I AMBE KURHANGUARHISÏNDI: “¿Para ambe karakuarhini? ¿Meru uétarhisïni sïranda ma?”.
¿Ambejtsï mókuntapirini?
AMBE ENGACHI JORHENGUARHIKA
Jeobaeri regalu máesti enga ma tembuchajka o nómbe. Iáminduechachi uaaka tsípikua jingoni irekani engachi ísï úska ambe ma eska Tata Diosï na uéjka, nájkirukachi tembuchatini jaka o nómbe.
Ambejtsï jorhenguarhiski
Imeecha engaksï no tembuchatini jaka, ¿nénaksï uaa sánderu sési marhuakuni Tata Diosïni?
¿Andisï Biblia uandajki eska kristianu ma imani jingoni jatsiska para tembuchani enga májkueni ambe jakajkujka?
Eska na uandajka Biblia, ¿ambe jimbojkusï nema uaa diborsiarikuarhini?
ÍSTU EXE JE INI AMBE
¿Ambe arhikuekasïni tembuchani o uambuchani solu ‘jakajkuti ma jingoni’?
“Ambe enga kurhanguarhijka ima enga arhintajka” (Aianhpiri, 1 de juliu de 2004)
Mítea je tsimani istoriechani nobiuecheri ambe ka temungurhiricheri ambe engaksïni jarhuataaka sési erakuni úni ambe ma.
Exe je andisï erachi ma seguru jaki eska Jeoba sánderu ambakiti ambe íntskuska ka eska ima ambe enga ima jurajkuka.
Eratsesïrenga eska imajtu niárapiringa míteni jurhimbikuani (1:56)
Ante de kristianu ma diborsiarikuarhini o eratseni jurajkuni imeeri témbani o uámbani, ¿ambe jatsipirini para miáni?
“Ju je jukaparharani temungurhirikuani” (Aianhpiri, disiembri de 2018)
a Nota 4 jimbo, exentaakajtsï informasioni sinksï uaa jurajperani temungurhiricha enga no nema ísku jándikua ambe niátaaka.
b Máru lugaricharhu, taati jémbeechaksï erakusïndi né jingoni tembuchaa o uambuchaa imeeri uájpa ma. Enga ísïika, ambakiti taatichaksï orheta exesïndi sini ima enga témbeuaka o uámbeeni xénchasïnga Jeobani. Para imeecha i ambe sánderu jukaparhakuesti ka eska sentabu.
c Engajtsï chá irekani jakaia nema jingoni ka nótkijtsï karakuarhini, chájtsïsï jatsika para erakuni sintsï karakuarhia ojtsï jurajperaa.
-