-
“Nortirhu anapu rei” ini últimu jurhiatikuecha jimboAianhpiri (estudiu) 2020 | maiu
-
-
SEMANA 19
“Nortirhu anapu rei” ini últimu jurhiatikuecha jimbo
“Últimu jurhiatikuecha jimbo, surirhu anapu rei uarhiperaati [...] nortirhu anapu rei” jingoni (DAN. 11:40).
PIREKUA 150 ¡Jeobakini úati kuájchakuni!
AMBE ENGACHI EXEAKAa
1. ¿Ambejtsïni jarhuatasïni míteni Bibliarhu anapu profesiecha?
¿AMBE úkuarhinchaa no ióni jimbo Jeobaeri ireta? Uákachi míteni mókuntskuani. Bibliaeri anapu profesiechajtsïni jarhuatasïndi míteni jukaparhakua ambe engachi no ióni jimbo nitamakuarhiaka. Jarhasti profesia ma engajtsïni aiangujka ambe engaksï uáka máru juramuticha engaksï sánderu uinhapikua jatsika interu parhakpinirhu. Ixú Daniel kapitulu 11 jimbo jarhasti, ka uandasïndi eskaksï tsimani reicha uarhiperaaka: nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei. Sáno iámindu i profesia kumplirikuarhistia, ísï jimbo, uákachi mintsikani eska niáraaka kumplirikuarhini ambe enga kueratani jaka.
2. Eska na uandajka Génesis 3:15 ka ístu Jaŋaskuecha 11:7 ka 12:17, ¿ambechi jatsiski para miáni jarhani engachi jorhenguarhiaka Danieliri profesiani?
2 Parachi úni kurhanguni profesiani enga Daniel kapitulu 11 jimbo jaka, jatsiskachi para miáni jarhani eska imani gobiernuechani ka juramutichantku arhikuekaasïnga engaksï no sési úkujka Jeobaeri iretani. Ka nájkirukaksï Tata Diosïri marhuaricha no xáni uánikueka terukuntapariani iámu parhakpini anapuecha jingoni, ¿andiksïsï juramuticha niárajki no sési úkuani? Jimboka ambe enga sánderu uéjka Satanasi ka iámu imeri parhakpini, jindeska kʼamajkuani imechani engaksï Jeobani ka Jesusini marhuakujka (arhinta je Génesis 3:15; Jaŋaskuecha 11:7; 12:17). Na engachi kurhangujka Danieliri profesiani, jatsisti para terukuntani máteru profesiecha jingoni engaksï Tata Diosïri Karakatarhu jaka. Parachi úni sési kurhanguni Danieliri profesiani, uétarhisïndi eskachi sési exeaka ambe enga uandajka máteru nani ísï Bibliarhu.
3. ¿Ambechi exea ini ka máteru jorhenguarhikua jimbo?
3 Ísï jimbo, ini jorhenguarhikua jimbochi exeaka ambe enga Daniel 11:25-39 uandajka. Ménderuchi exeaka néksï jindespi nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei, 1870 uératini asta 1991 jamberi ka exeakachi andichisï jatsi para mójtakuni na engachi kurhanguenga ma parti i profesieri. Máteru jorhenguarhikua jimbo, exeakachi Daniel 11:40–12:1 ka sánderuchi sési kurhanguaka ambe enga uandajka i parti profesieri imani tiempueri ambe enga uénakuarhika 1991 ísï ka enga Armajedonirhu jamberi kʼamaraaka. Engachi ini tsimani jorhenguarhikuechani exeani jauaka, kánikuajtsïni jarhuataati engachi exeska ini partini: “Reicha engaksï no újka sési pájperani ini últimu jurhiatikuecha jimbo”. Peru, ju je orheta míteni néskiksï i tsimani reicha enga i profesia uandaajka.
NÉNACHI UÁ MÍTENI NÉKSÏ JINDESKI NORTIRHU ANAPU REI KA SURIRHU ANAPU REI
4. ¿Náki tanimu ambejtsïni jarhuatasïni míteni néksï jindeski nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei?
4 Uénakuarhu, juramutichani engaksï nortirhu ka surirhu japka Israeliri echeri jimbo, imechanksï arhiasïrendi “nortirhu anapu rei” ka “surirhu anapu rei”. ¿Nénachi míteski? Jimboka ima ánjeli enga nípka aianguni ambe ma Danielini, arhispka: “Jurhaska parakini kurhangutarani ambe enga úkuarhinchaaka chíti ireta últimu jurhiatikuechani jimbo” (Dan. 10:14). Asta Pentekostesirhu uéxurhini 33 jimbo, israelitechaksï jindespti Tata Diosïri ireta. Peru jiáni uératini para ixúani, Jeoba xarhataspti eskaksï Jesusiri ambakiti chúxapaticha jindepiringa imeri ireta. Ísï jimbo, sáno iámindu profesia enga Daniel kapitulu 11 jimbo jaka, no Israelinisï arhikuekajti, sino Kristueri chúxapatichani (Uku. 2:1-4; Rom. 9:6-8; Gal. 6:15, 16). Ístu, imecha engaksï niárapka jindeni nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei, mójtakurhipasptiksï tiempu jingoni. Peru íksï juramuticha méntkisï terukuntaspti tanimu ambe jimbo. Ma, kánikuaksï no sési kámasïndi Tata Diosïri iretani. Tsimani, na engaksï kámajka Tata Diosïri iretani, xarhatasïndiksï eskaksï no sáni xénchasïnga Tata Diosïni enga jurhimbitiika. Ka tanimu úni jámani, i tsimani reichaksï méntkisï uarhiperani jarhasïndi.
5. ¿Andichisï újki uandani eska uéxurhini 100 asta 1870 jamberi, no jarhaspka nortirhu anapu rei ma ni surirhu anapu rei ma?
5 Ísï tátsekua enga nitamapkia uéxurhini 100, uánikua no jurhimbiti kristianuechaksï niáraspti jarhani Tata Diosïri jurhimbiti kúnguarhikuarhu. Íchaksï, chkuanderakua ambe jorhentpespti ka nóksï aianhpesïrendi jurhimbikua ambe enga Tata Diosïri Karakata uandenga. Jiáni uératini asta siglu diesinuebi kʼamarhukuni jamberi, no jarhaspti Echerirhu kúnguarhikua ma enga sési marhuakuni japiringa Tata Diosïni. No jurhimbiti kristianuechaksï niáraspti ísï tsikini komueska uitsakua ka ini ambe jimbo, úkua jukaspti míteni néksï jindespi jurhimbiti kristianuecha (Mat. 13:36-43). ¿Andisï jukaparhakue ini ambe miántani? Jimboka xarhatasïnga eska ambe enga uandanhajka nortirhu anapu reiri ka surirhu anapu reiri ambe, no úpiringa arhikuekaani juramutichani engaksï niárapka jarhani desde uéxurhini 100 asta 1870 jamberi. Imani tiempu jimbo, no jarhaspti Tata Diosïri marhuaricheri kúnguarhikua ma engaksï i juramuticha úpiringa no sési úkuani.b Peru siglu diesinuebi kʼamarhukuni ísï, ménderu niárapirindi jarhani nortirhu anapu rei ma ka ístu surirhu anapu rei ma. ¿Andi?
6. ¿Káni ka néna úski ménderu mítekuarhini náki jindespi Tata Diosïri ireta?
6 Tata Diosïri ireta ménderu uéntaspti úkuarhintani uéxurhini 1870 jimbo para orhepani. Imani uéxurhini jimbo, Charles Russell ka imeri kompanieruechaksï grupu ma úspti para Bibliani jorhenguarhini. Ísï eska na uandakata japkia, i grupu jindespti ima uandakua pári enga ambantskantapiringa xanharuni antesi de Mesiasiri Reinu uaxastanhani (Mal. 3:1). Iásï kʼóru ménderu mítekuarhipirindia náki jindespi Tata Diosïri ireta. ¿Jarhaspi imani tiempu jimbo kʼéri juramukua ma interu parhakpinirhu enga úpiringa no sési úkuani Jeobaeri marhuarichani? Ju je exeni.
¿NÉSKI SURIRHU ANAPU REI?
7. ¿Né jindespi surirhu anapu rei asta jiáni jamberi enga úkuarhini japkia Primera Kʼéri Uarhiperakua Interu Parhakpinirhu?
7 Uéxurhini 1870, Gran Bretaña jatsiaspti sánderu ambakiti soldaduechani ka kʼérati uarhipetarakua ambe ka niáraspti sánderu juramukua jatsini interu parhakpinirhu. Danieli uandaspti eska i kʼéri juramuti ísïspka komueska sïuangua sapichu ma enga andaapka máteru tanimu sïuanguechani, engaksï jindepka Francia, España ka Países Bajos (Dan. 7:7, 8). Gran Bretaña jindespti surirhu anapu rei asta jiáni jamberi enga úkuarhini japkia Primera Kʼéri Uarhiperakua Interu Parhakpinirhu. Jiánisï, Estados Unidos de América niáraspti sánderu kánikua jatsikuarhirini interu parhakpinirhu ka uénaspti sési pájperani Gran Bretaña jingoni.
8. Ini últimu jurhiatikuecha jimbo, ¿né niáraski jindeni surirhu anapu rei?
8 Jiáni enga úkuarhini japka Primera Kʼéri Uarhiperakua, Estados Unidos ka Gran Bretaña niárasptiksï kúndantaani imecheri soldaduechani. Ísï, Estados Unidos ka Gran Bretaña niárasptiksï jindeni sánderu kʼéri juramukua ma interu parhakpinirhu. Ísï eska Danieli na uandapka, i rei niáraspti jatsini “kʼéri ka uinhapiti ejersitu ma” (Dan. 11:25). Ini últimu jurhiatikuecha jimbo enga Estados Unidos ka Gran Bretaña májku kʼéri úkuarhika, niárastiksï jindeni surirhu anapu rei.c Peru ¿né jindeski nortirhu anapu rei?
MÉNDERU XARHANTASÏNDI NORTIRHU ANAPU REI
9. a) ¿Káni ménderu xarhantaspi nortirhu anapu rei? b) ¿Néna niáraspi kumplirikuarhini ambe enga Daniel 11:25 arhijka?
9 Uéxurhini 1871 jimbo, ísï ma uéxurhini tátsekua enga Russell ka imeri kompanieruechaksï grupu ma úpka para Bibliani jorhenguarhini, ménderu xarhantaspti nortirhu anapu rei. Imani mismu uéxurhini jimbo, uánikua lugaricha engaksï Europa ísï jaka, kúnguarhintasptiksï para niárani jarhani kʼéri juramukua ma enga jidepka Alemania. Ísï tátsekua, Alemania niárasti juramukuani máru paisichani engaksï África ka Oceano Pacífico ísï jaka, ka jánguarhintaspti para sánderu juramukua jatsini eska Gran Bretaña (arhinta je Daniel 11:25). Alemania anapu juramukua niáraspti segundu lugarirhu jarhani iámu parhakpinirhu jimboka niáraspka jatsini sánderu kʼéri ejersitu marirhu. Méntku iámu ambe úraspti enga xáni jatsipka para uarhipeni imeri ikiatspiticha jingoni jiáni enga úkuarhipka Primera Kʼéri Uarhiperakua.
10. ¿Néna niáraspi kumplirikuarhini ambe enga Daniel 11:25b, 26 uandajka?
10 Tátsekua, Danieli uandasïndi ambe enga úkuarhinchaaka Alemania anapu juramukua ka iámu imeri kʼéri ejersitu. Uandasïndi eska nortirhu anapu rei no ióni japiringa. ¿Andi? Profesia uandasïndi: “Eratsea[tiksï] no sési ambe úkuni. Ka imecha engaksï imeri ambakiti tʼirekua ambe arhajka, niáraatiksï kʼamajkuni” (Dan. 11:25b, 26a). Danieliri jurhiatikuecha jimbo, máru imecha engaksï reiri ambakiti tʼirekua ambe arhenga, jindesptiksï máru kʼuiripuecha engaksï imani jingoni ánchikuarhienga (Dan. 1:5). ¿Ka néchani arhikuekaasïreni i profesia? Máru kʼuiripuechani engaksï kʼéri ambepka Alemania anapu juramukuarhu —komu soldaduecheri jefichani ka soldaduecheri jorhentpirichani engaksï májku kʼéri ánchikuarhienga rei jingoni— engaksï tátsekua jarhuajpipka paraksï nóteru jarhania reicha jini Alemania, sino iásï máteru jásï juramukua jarhania.d Profesia no solu uandaspti eska i juramukua kʼamajkunhapiringa, sino ístu uandaspti ambe enga úkuarhinchapiringa jiáni enga surirhu anapu rei jingoni uarhiperapiringa. Profesia arini ambe uandasïrendi nortirhu anapu reiri ambe: “Imeri ejersitu kʼamajkunhaati ka uánikuechaksï uarhiati” (Dan. 11:26b). Ísï eska na uandakata japkia, Alemania anapu ejersitu kʼamajkunhaspti jiáni enga úkuarhipka Primera Kʼéri Uarhiperakua ka uánikuechaksï uarhispti. Asta jiáni jamberi, no méni xáni uánikua kʼuiripu uarhixapti guerra ma jimbo.
11. ¿Ambeksï úspi nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei, máru uéxurhini ante de úkuarhini Primera Kʼéri Uarhiperakua?
11 Daniel 11:27, 28 uandasïndi ambe enga úpiringa nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei ante de úkuarhini Primera Kʼéri Uarhiperakua. Uandasïndi: “Imechaksï májku mesa jimbo uaxakaati paraksï chkuanderakua ambe arhijperani jarhani”. Ístu, uandasïndi eska nortirhu anapu rei niárapiringa jatsini “kánikua jatsikuarhikua ambe”. Ka inde ambesï niárapti úkuarhini. Alemania ka Gran Bretaña, arhijperasïrendiksï eskaksï uékasïrenga eska pínandikua japiringa, peru iámindu inde ambe chkuanderakua ambespti, jimboka 1914 uénakuarhispti kʼéri uarhiperakua. Máru uéxurhini ante de 1914, Alemania segundu lugarirhu jarhaspti interu parhakpinirhu enga sánderu kánikua jatsikuarhikua ambe jatsipka. Jimajkani, eska na uandajka profesia enga Daniel 11:29 jimbo jaka ka primera parti bersikulu 30 jimbo, Alemania uarhipespti surirhu anapu rei jingoni peru no úspti andani.
TSIMANI REICHAKSÏ NO SÉSI KÁMASÏNDI TATA DIOSÏRI IRETANI
12. ¿Ambeksï úspi nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei, jiáni enga úkuarhini japka Primera Kʼéri Uarhiperakua?
12 Uéxurhini 1914 uératini, íksï tsimani reicha sánderu uarhiperaspti ka ístuksï no sési kámani Tata Diosïri iretani. Por ejemplu, jiáni enga úkuarhini japka Primera Kʼéri Uarhiperakua, Alemania ka ístu Gran Bretaña anapu juramuti, nóksï sési kaaspti Tata Diosïri marhuarichani engaksï no uékapka nirani uarhipeni. Ka Estados Unidos anapu juramuti ónhaaspti imechani engaksï aianhpikuani orhejtsïkuenga. Ini ambe jimbo, niáraspti úkuarhini ambe enga Jaŋaskuecha 11:7-10 uandajka.
13. ¿Ambe úspi nortirhu anapu rei, uéxurhini 1933 ísï ka jiáni enga úkuarhini japka Segunda Kʼéri Uarhiperakua Interu Parhakpinirhu?
13 Tátsekua, uéxurhini 1933 ísï ka enga úkuarhini japka Segunda Kʼéri Uarhiperakua Interu Parhakpinirhu, nortirhu anapu rei méntku no sáni pʼamojperakua jingoni kámaspti Tata Diosïri iretani. Engaksï nasicha niárapka juramukua jatsini, Hitler ka imecha engaksï imani jingonipka, nóteruksï uékasptia eska Tata Diosïri ireta úpiringa imecheri ánchikuarhitani. Nortirhu anapu rei uandikuaspti ma 1,500 Tata Diosïri marhuarichani ka máteru uánikuechani kárselicharhu paaspti nani engaksï kánikua no sési kánhenga. Ka Danieli tʼuini uandasptia eska i ambe úkuarhipiringa. Uandaspti eska nortirhu anapu rei no sáni janhanharhipiringa “pímbinhasï templuni” ka eska nóteru jurajkupiringuia para kéjtsïtanhani ísï eska na úkuarhini japka, i ambe arhikuekasïndi eska nóteru jurajkupiringuia para Tata Diosïri ambe aianhpinhani (Dan. 11:30b, 31a). Hitler, enga orhejtsïkuni japka Alemaniani, niáraspti jamberi uandani eska ima kʼamajkupiringa Tata Diosïri iretani indeni paisi jimbo.
JIMBANHI NORTIRHU ANAPU REI MA
14. Enga na nitamapkia Segunda Kʼéri Uarhiperakua, ¿né niáraspi jindeni nortirhu anapu rei ka nénachi míteski?
14 Enga na nitamapkia Segunda Kʼéri Uarhiperakua, Unión Soviética niáraspti jindeni nortirhu anapu rei ka kánikua echeri euantaspti Alemaniani. Májkueni eska nasicha engaksï méntku iámu ambe jimbo juramukuauenga kʼuiripuechani, Unión Soviética ístu no sési kaaspti iámindu imechani engaksï orheta peerenga Tata Diosï jurhimbitiri ambe imecheri irekuarhu.
15. ¿Ambe úspi nortirhu anapu rei enga na nitamapkia Segunda Kʼéri Uarhiperakua?
15 Sáni ísï tátsekua enga nitamapkia Segunda Kʼéri Uarhiperakua, Unión Soviética enga jindepkia jimbanhi nortirhu anapu rei ka imecha engaksï imani jingonipka, niárasptiksï no sési kámani Tata Diosïri iretani. Ambe engaksï imecha úpka, Jaŋaskuecha 12:15-17 jimbo ísï terukutantasïndi komueska “kʼéri iurhekua” ma. Ísï eska i profesia na uandajka, nortirhu anapu rei nóteru íntspesptia sésikua para aianhpinhani Tata Diosïri ambe ka uánikua Jeobaeri testiguechani Siberia chútaaspti. Ísï jimbo, ini últimu jurhiatikuecha jimbo, nortirhu anapu rei sánhani arhixati sánderu no sési kámani Tata Diosïri iretani, peru no úxati úni eskachi nóteru aianhpiakia Tata Diosïri Reinueri ambe.e
16. ¿Néna niáraspi Unión Soviética imani ambe úni enga Daniel 11:37-39 uandajka?
16 (Arhinta je Daniel 11:37-39). I profesia uandasïndi eska nortirhu anapu rei no janhanharhipiringa “imecheri táti jembecheri Tata Diosïni”. ¿Ambe arhikuekasïni i ambe? Unión Soviética kánikua jánguarhintaspti kʼamajkuani relijionichani parakaksï nóteru japiringuia. Ísï jimbo, 1918 uératini, Unión Soviética juramuspti eskaksï eskuelecharhu jorhentpepiringa eska no jarhaska Tata Diosï. ¿Ka néna jimbo kʼéri ambe arhispi diosïni uinhapikuerini? Kánikua tumina úraparini para imeri ejersitu sánderu kʼéni ka uinhapini, ka úpariani uánikua kʼérati bombechani (armas nucleares) para sánderu juramukua jatsini. Ísï tátsekua, nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei, niárasptiksï jatsini uánikua uarhipetarakua ambe engaksï jingoni úpiringa miionicha jimbo uándikuani kʼuiripuechani.
TSIMANI JURAMUTICHAKSÏ MÁRKU ÁNCHIKUARHISÏNDI
17. ¿Né jindeski “ikichakueni jásï ambe enga iámu ambe kʼamajkujka”?
17 Nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei, márkuksï ánchikuarhisïndi paraksï úni ambe ma enga jukaparhakueka: peerani “imani ikichakueni jásï ambe enga iámu ambe kʼamajkujka” (Dan. 11:31). Í “ikichakueni jásï ambe”, jindesti Organización de las Naciones Unidas.
18. ¿Andisï Naciones Unidas jindee ima “ikichakueni jásï ambe enga iámu ambe kʼamajkujka”?
18 Profesia uandasïndi eska Organización de las Naciones Unidas jindeska ima “ikichakueni jásï ambe” jimboka aiatspesïnga úni ambe ma enga Tata Diosïri Reinujku uáka úni: eska pínandikua jauaka interu parhakpinirhu. Ka uandasïndi eska jindeska enga “iámu ambe kʼamajkujka”, jimboka kʼamajkuauaka iámindu relijioni no jurhimbitichani (exe je partini “Reicha engaksï no újka sési pájperani ini últimu jurhiatikuecha jimbo”).
¿ANDISÏ SÉSI JAKI ESKACHI IÁMINDU INI AMBE MÍTEAKA?
19, 20. a) ¿Andisï sési jaki eskachi iámindu ini ambe míteaka? b) ¿Ambechi mókuntaa máteru jorhenguarhikua jimbo?
19 Sésisti ménderu uénani exeni ambe enga xáni úkuarhikia, jimboka xarhatasïnga eska ma parti Danieliri profesia enga nortirhu anapu reiri ka surirhu anapu reiri ambe uandajka niáraska kumplirikuarhini 1870 uératini asta 1991 jamberi. Ísï jimbo, uákachi mintsikani eska máteru parti enga kueratani jaka kumplirikuarhini, ístu niáraaka úkuarhini.
20 Peru 1991 jimbo, Unión Soviética nóteru juramukua jatsisptia. Jimajkani, ¿né jindeskia nortirhu anapu rei ini jurhiatikuecha jimbo? Máteru jorhenguarhikua jimbochi mókuntaaka ini kurhamarhikuani.
PIREKUA 128 Ju je tekaantani asta kʼamarhukuni jamberi
a Uánikua ambe jimbochi míteska eska Danieliri profesia enga ‘nortirhu anapu reiri’ ka ‘surirhu anapu reiri’ ambe uandajka, útasï iásï jamberi kumplirikuarhixaka. ¿Andichisï újki uandani eska ísïska? ¿Ka andisï uétarhijki eskachi sési kurhanguaka máru ambe i profesieri?
b Ini ambe jimbo, nóteru sési jarhastia uandani eska juramuti Roma anapu Aureliano (270-275 d. de J.) jindespka “nortirhu anapu rei”, níjtu eska reina Zenobia (267-272 d. de J.) jindespka “surirhu anapu rei”. I ambe mójtakusïndi ambe enga kapitulu 13 ka 14 uandajka librurhu Prestemos atención a las profecías de Daniel.
c Exe je rekuadruni “Bibliaeri Profesiecha: Gran Bretaña ka Estados Unidos, sánderu kʼéri juramukua ma interu parhakpinirhu”.
d Íksï reiri ánchikuarhiricha mámaru ambeksï úspti paraka Alemania anapu juramukua kʼamajkunhapiringa. Por ejemplu, nóteruksï jarhuatasptia reini, aianguasptiksï máteruechani guerreri ambe, ambe ma engaksï no jatsipka para úni ka úsptiksï eska rei jurajkupiringa juramukuani.
e Ísï eska na uandajka Daniel 11:34, ma tiempu jimbo nortirhu anapu rei nóteru no sési kaapirindia ambakiti kristianuechani. Ka i ambe niáraspti ísï úkuarhini 1991 jimbo jiáni enga Unión Soviética nóteru jatsipkia juramukua.
-
-
¿Néski “nortirhu anapu rei” ini jurhiatikuecha jimbo?Aianhpiri (estudiu) 2020 | maiu
-
-
SEMANA 20
¿Néski “nortirhu anapu rei” ini jurhiatikuecha jimbo?
“Niáraati kʼamajkunhani, ka no nema jauati enga uáka jarhuatani” (DAN. 11:45).
PIREKUA 95 Lusi ma kánikua tʼíntskaxati
AMBE ENGACHI EXEAKAa
1, 2. ¿Ambechi exea ini jorhenguarhikua jimbo?
INI jurhiatikuecha jimbo, sánderuchi exexaka eskachi irekaxaka imani tiempu jimbo engaksï kʼamakurhini jakaia últimu jurhiatikuecha Satanasiri parhakpiniri. No ióni jimbo, Jeoba ka Jesukristu, kʼamajkuauatiksï iámindu juramukuechani engaksï no uéjka kurhajchani Tata Diosïri Reinuni. Peru ante de inde ambe úkuarhini, nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei, seguirini jauatiksï uarhiperani tsimarhani ka ístuksï no sési úkuni Tata Diosïri iretani.
2 Ini jorhenguarhikua jimbo, exenchi jauaka profesiani enga Daniel 11:40–12:1 jimbo jaka. Exeakachi né jindeski ini jurhiatikuecha jimbo nortirhu anapu rei ka andichisï uá no sáni chéparini orhepani uérakuani imani uandanhiatechani engachi no ióni jimbo niáraaka jatsiani.
XARHANTASÏNDI MÉNDERU NORTIRHU ANAPU REI MA
3, 4. ¿Né jindeski nortirhu anapu rei ini jurhiatikuecha jimbo, ka nénachi míteski eska ísïska?
3 Jiáni enga Unión Soviética nóteru jatsipkia juramukua 1991 jimbo, Tata Diosïri marhuaricha engaksï imani lugari jimbo japka nóteruksï xáni no sési kánhasptia ma tiempu jimbo, ísï eska Danieli na uandapka, jarhuatanhasptiksï sáni (Dan. 11:34). Ini ambe jimbo, nóteruksï no sési kánhasïrendia engaksï aianhpini jámenga ka ísï no ióni jimboksï niáraspti uánikua aianhpiricha jarhani imani paisicha jimbo enga Unión Soviética juramukuauenga. Peru Rusia ka juramuticha engaksï imani jingonipka, sánhani arhisptiksï jindeni nortirhu anapu rei. Ísï eskachi na exeka jiniani semana, paraka ma juramuti niáraaka jindeni nortirhu o surirhu anapu rei, jatsisti para tanimu ambe úni: ma, kánikua no sési kámani Tata Diosïri iretani. Tsimani, imeri úkuecha jingoni xarhatani eska no sáni xénchasïnga Tata Diosïni ni imeri iretani. Ka tanimu úni jámani, íksï tsimani reicha méntkisï uarhiperani jarhasïndi.
4 Ju je exeni nénachi míteski eska ini jurhiatikuecha jimbo, nortirhu anapu rei jindeska Rusia ka juramuticha engaksï imani jingonika. Orheta, jimboka no sési kámaxaka Tata Diosïri iretani enga nóteru jurajkuakia eskaksï aianhpiaka ka no sési kaani uánikua erachichani engaksï imani lugaricha jimbo irekani jaka. Tsimani úni jámani, imani ambe jimbo engaksï úni jaka, xarhatasïndiksï eskaksï no sáni xénchasïnga Tata Diosïni ni imeri iretani. Ka tanimu úni jámani, jimbokaksï méntku uarhiperaxaka surirhu anapu rei jingoni enga jindeka Gran Bretaña ka Estados Unidos. Ju je exeni nénaksï xarhataxaki Rusia ka juramuticha engaksï imani jingonika eskaksï jindeska nortirhu anapu rei.
TSIMANI REICHAKSÏ SEGUIRIXATI UARHIPERANI
5. ¿Náki jurhiatikuecheri ambe uandasïni Daniel 11:40-43, ka ambe úkuarhisïni jiánisï?
5 (Arhinta je Daniel 11:40-43). Ambe enga profesia uandajka ini parti jimbo, xarhatasïndi ambe enga xáni úkuarhini japiringa últimu jurhiatikuecha jimbo. Íksï karakatecha xarhatasïndi na enga nortirhu anapu ka surirhu anapu rei uarhiperajka. Danieli uandaspti: “Últimu jurhiatikuecha jimbo, surirhu anapu rei uarhiperaati [...] nortirhu anapu rei” jingoni o uátatauati sïuanguechani nortirhu anapu rei jingoni (Dan. 11:40; nota).
6. ¿Ambe ka ambe xarhatasïni eskaksï tsimani reicha seguirixaka uarhiperani?
6 Nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei, seguirixatiksï uarhiperani paraksï interu parhakpinini juramukuni. Por ejemplu, ju je eratseni ambe enga úkuarhipka enga na nitamapkia Segunda Kʼéri Uarhiperakua Interu Parhakpinirhu, Unión Soviética ka juramuticha engaksï imani jingonipka uénasptiksï uánikua lugarichani juramukuani engaksï Europa jaka. I ambe úspti eska surirhu anapu rei pakatperakua ma úpiringa máteru paisicha jingoni paraksï májku kʼéri uántaani imecheri ejersituechani, enga ísï mítekateka komueska OTAN. Íksï tsimani reicha seguirixati uarhiperani ka kánikuaksï tumina úrani paraksï xarhatani né sánderu kʼéri uarhipetarakua ambe úxaki. Ístu, seguirixatiksï uarhiperani engaksï jarhuataajka imani paisichani engaksï uarhiperani jaka jini África, Asia ka América Latina ísï. Arini uéxurhinicha jimbo, Rusia ka juramuticha engaksï imani jingonika, sánderuksï juramukua jatsistia interu parhakpinirhu. Ístu, uarhiperaxati surirhu anapu rei jingoni engaksï ísï sïpatsperani jaka informasioni Interneti jimbo komputadorechani úrapariani. Íksï tsimani reicha arhijperasïndi eskaksï úraaxaka komputadoreri programechani paraksï no sési útsperani tumina ambe jimbo ka politika ambe jimbo. Ka ísï eska Danieli na uandapka, nortirhu anapu rei seguirixati no sési kámani Tata Diosïri iretani (Dan. 11:41).
NORTIRHU ANAPU REI INCHAAKUSÏNDI IMANI “ECHERI JIMBO ENGA KÁNIKUA SÉSI JÁNDEKA”
7. ¿Ambe arhikuekasïni Echeri enga “Kánikua Sési Jándeka”?
7 Daniel 11:41 uandasïndi eska nortirhu anapu rei inchaakupiringa “imani Echeri jimbo enga Kánikua Sési Jándeka”. ¿Ambe arhikuekasïni i echeri? Ióntki, uandanhasïrendi eska Israeli jindespka echeri ma “enga sánderu sési jándepka eska náki uéjki máteru echeri” (Ezeq. 20:6). Peru ambe enga uénga eska jima sánderu sési jándepiringa, jindespti jimboka jima kómarhinhasïrenga Jeoba. Joperu Pentekostesirhu uéxurhini 33 jimbo uératini, ima “Echeri” no meru lugarinisï ma arhikuekajti. Ka no uáti ísïni jimbokaksï Jeobaeri marhuaricha interu parhakpinirhu jarhaska. Sánderu sési, ini jurhiatikuecha jimbo ima Echeri enga “Kánikua Sési Jándeka”, arhikuekasïndi iámindu ambe enga Jeobaeri ireta újka, por ejemplu, kómarhini tánguarhikuecha jimbo ka aianhpikua jimbo.
8. ¿Néna jimbo nortirhu anapu rei inchaakuspi imani “Echeri jimbo enga Kánikua Sési Jándeka”?
8 Ini últimu jurhiatikuecha jimbo, nortirhu anapu rei méntku inchaakuxati imani “Echeri jimbo enga Kánikua Sési Jándeka”. Por ejemplu, enga Alemania jindepka nortirhu anapu rei, sánderia jiáni enga úkuarhini japka Segunda Kʼéri Uarhiperakua Interu Parhakpinirhu, inchaakuspti imani “Echeri jimbo enga Kánikua Sési Jándeka” jimboka no sési kaaspka ka uándikuani Tata Diosïri marhuarichani. Enga na nitamapkia Segunda Kʼéri Uarhiperakua jiáni enga Unión Soviética jindepkia nortirhu anapu rei, inchaakuspti imani echeri jimbo, jimboka no sési kaaspka imechani engaksï Jeobani kómarhienga ka enga ísï chútaapka.
9. Ini últimu uéxurhinicha jimbo, ¿nénaksï inchaakuski Rusia ka juramuticha engaksï imani jingonika, imani “Echeri jimbo enga Kánikua Sési Jándeka”?
9 Ini últimu uéxurhinicha jimbo, Rusia ka juramuticha engaksï imani jingonika, ístuksï inchaakusti imani “Echeri jimbo enga Kánikua Sési Jándeka”. ¿Néna? Uéxurhini 2017 jimbo, Rusia nóteru sésikua íntsaastia Jeobaeri testiguechani paraksï marhuakuni Tata Diosïni ka ónhaasti máru erachichani. Ístu, nóteru jurajkuastia paraksï imprimiriuani ka etsakuani juchari publikasionichani ni Bibliani, Traducción del Nuevo Mundo. Ístu, euantaasti Betelini enga Rusia jaka, Kʼumanchikuechani Reinueri ka Kʼumanchikuechani engaksï Kʼéri Tánguarhikuecha úkuarhijka. Uéxurhini 2018 jimbo, ísï tátsekua enga i ambe úkuarhipka, Grupu enga Orhejtsïkuajka iámindu kúnguarhikuechani niárasti kuenta íntskukuarhini eska Rusia ka juramuticha engaksï imani jingonika, jindeska nortirhu anapu rei. Peru nájkirukajtsïni juramuticha kánikua no sési kámajka, Jeobaeri testiguechachi no ma juramuti jingoni uarhiperasïnga nichi uéjki eska máteru nema juramuaka. Sánderu sési, úsïngachi ambe enga Biblia uandajka, eskachi jatsiska para kómarhijpikuani juramutichani ka sánderia jiáni engaksï imecha eratseni jauaka sintsïni íntskua sésikua parachi Jeobani kómarhini o nómbe (1 Tim. 2:1, 2).
¿NORTIRHU ANAPU REI KʼAMAJKUA SURIRHU ANAPU REINI?
10. ¿Ambejtsïni jarhuatasïni míteni sini nortirhu anapu rei kʼamajkua surirhu anapu reini?
10 Ambe enga sánderu uandajka profesia enga Daniel 11:40-45 jimbo jaka, jindesti nortirhu anapu reiri ambe. ¿Arhikuekasïni i ambe eska nortirhu anapu rei kʼamajkuaka surirhu anapu reini? Nómbe. Surirhu anapu rei útasï juramuni jauati jiánisï engaksï Jeoba ka Jesusi kʼamajkuauaka iámindu parhakpini anapu juramukuechani Armajedonirhu (Jaŋ. 19:20). ¿Nénachi míteski? Ju je exeni ambe engaksï uandajka profesiecha engaksï Daniel ka Jaŋaskuecha jimbo jaka.
Tata Diosïri Reinu enga tsakapu ma jingoni terukukuarhintajka, Armajedonirhu kʼamajkuauati iámindu parhakpini anapu juramutichani engaksï ísïka komueska kʼéri monumentu ma. (Exe je párrafu 11).
11. ¿Ambe uandasïni profesia enga Daniel 2:43-45 jimbo jaka? (Exe je dibujuni enga uénakuarhu jaka).
11 (Arhinta je Daniel 2:43-45). Profeta Danieli kʼéri monumentueri ambe uandasïndi enga mámaru jásï tiámu jingoni úkata jaka. Mándani parti i monumentueri, arhikuekaasïndi parhakpinirhu anapu juramukuechani engaksï niárapiringa no sési kámani Tata Diosïri iretani. Jantsiricha tiámueri ka atsïmueri, arhikuekasïndiksï últimu juramukuani: Gran Bretaña ka Estados Unidos. Profesia uandasïndi eska Gran Bretaña ka Estados Unidos, útasï juramuni jauaka jiánisï enga Tata Diosïri Reinu kʼamajkuaka iámindu parhakpinirhu anapu juramukuechani.
12. ¿Néni arhikuekasïni animaliri éjpu siete ka andisï jukaparhakue ini ambe míteni?
12 Ístu apostuli Juanu uandasïndi máru juramukuecheri engaksï niárapka no sési kámani Jeobaeri iretani. Imeri profesiecha ísï xarhataasïndi ini juramukuechani komueska animali ma enga siete éjpuechani jukaaka. Éjpu siete i animaliri, arhikuekasïndi Gran Bretaña ka Estados Unidos engaksï kánikua juramukua jatsika interu parhakpinirhu. I ambe jukaparhakua ambesti jimboka i jindeska últimu éjpu, nóteru jauatia máteru. Éjpu siete útasï juramuni jauati jiáni ísï enga Kristu ka iámu imeri ejersitu auandarhu anapu ánjelicheri kʼamajkuaka ini éjpuni ka iámindu animalini (Jaŋ. 13:1, 2; 17:13, 14).b
¿AMBE UÁ NORTIRHU ANAPU REI NO IÓNI JIMBO?
13, 14. ¿Néski ‘Gog enga Magog anapu echerirhu anapueka’ ka jamberi ambe uá eska uékaaka no sési úkuni Tata Diosïri iretani?
13 Profesia ma enga libru de Ezequiel jimbo jaka, jarhuatasïndijtsïni kurhanguni ambe enga uáka úkuarhini ante de nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei kʼamajkunhani. Péringaksï mismu jurhiatikuecheri ambe uandajka profesiecha engaksï ini karakatecha jimbo jaka Ezequiel 38:10-23; Daniel 2:43-45; 11:44–12:1; ka Jaŋaskuecha 16:13-16, 21. Enga i ambe ísïka, uákachi erokuarhini eska ari ambe úkuarhiaka.
14 Enga na uénakuarhiakia kʼéri mískuarhita, na uéjki jatini iámindu “parhakpini anapu” juramutichaksï kúnguarhintaati (Jaŋ. 16:13, 14; 19:19). Biblia ísï arhisïndi ini kúnguarhikuani ‘Gog enga Magog anapu echerirhu anapueka’ (Ezeq. 38:2). Íksï juramuticha engaksï kúnguarhintaaka, uékaatiksï iámu Tata Diosïri iretani no sési úkuni ka jánguarhintaatiksï méntku kʼamajkuni. ¿Andiksïsï uékaa no sési úkuni Tata Diosïri iretani? Íri ambe uandaparini, apostuli Juanu exespti na enga Tata Diosïri ikiatspitichani kʼérati xanuata uékorhikuapka. I kʼéri xanuata jamberi arhikuekajti imani ambe engaksï Jeobaeri marhuaricha aianhpiaka, eska Tata Diosï jusgariaka Satanasiri parhakpinini. Jamberi i aianhperakuasï uáti eska Gog Magog anapu uékaaka no sési úkuni Tata Diosïri iretani para méntku kʼamajkuni (Jaŋ. 16:21).
15, 16. a) ¿Jamberi náki jurhiatikuechani arhikuekajki ambe enga Daniel 11:44, 45 uandajka? b) ¿Ambeksï úkuarhinchaa nortirhu anapu rei ka Gog Magog anapu?
15 Ambe enga Daniel 11:44, 45 (arhinta je) uandajka, jamberi imani jurhiatikuechani arhikuekajti engachi aianhpiaka eska Tata Diosï jusgarpiaka ka engajtsïni Tata Diosïri ikiatspiticha uékaaka no sési úchini. Jimini, Danieli uandasïndi eska nortirhu anapu rei uandanhiauaka imani ambe jimbo enga kuarhauaka esterhu ka nortirhu uératini “ka kánikua ikiaparini uéraati para [...] kʼamajkuani uánikuechani”. Péka Jeobaeri marhuarichani arhikuekajka ixú enga arhijka “uánikuechani”.c Jamberi ixú Danieli arhikuekani jati jiáni engaksï uékaaka méntku kʼamajkuni Tata Diosïri iretani.
16 Ambe enga nortirhu anapu rei ka máteru parhakpinirhu anapu juramukuecha uékaaka úkuni Tata Diosïri iretani, uáti eska Jeoba kánikua ikiauaka ka uénakuarhiati kʼéri uarhiperakua enga jindeka Armajedoni (Jaŋ. 16:14, 16). Enga i ambe uénakuarhiakia , nortirhu anapu rei “niáraati kʼamajkunhani, ka no nema jauati enga uáka jarhuatani” (Dan. 11:45). Májkuenksï ambe úkuarhinchaati iámindu ima juramukuecha engaksï niáraaka jindeni Gog Magog anapu.
Armajedonirhu, Jesukristu ka imeri ánjelichaksï kʼamajkuati Satanasiri parhakpinini ka pʼímutantaatiksï Tata Diosïri iretani. (Exe je párrafu 17).
17. ¿Néski Migueli, “kʼéri juramuti” enga Daniel 12:1 jimbo uandajka, ka ambe úxaki iásï ka ambe uá no ióni jimbo?
17 Daniel 12:1 (arhinta je) sánderu ambe uandasïndi na enga kʼamajkunhaaka nortirhu anapu rei ka máteru juramukuecha ka ístu uandasïndi na engachi pʼímutantanhaaka. ¿Ambe arhikuekasïni i bersikulu? Juchari Rei Jesukristu, ístu Migueli arhinhasïndi. Jiáni uératini enga uaxastanhaka Tata Diosïri Reinu auandarhu, 1914 jimbo, ima anhandetixati para Tata Diosïri iretani kuájpini. No ióni jimbo “jauaraati”, i ambe arhikuekasïndi eska kʼamajkuauaka imeri ikiatspitichani imani uarhiperakua jimbo enga Armajedoni arhinhajka. I uarhiperakua jingoni, kʼamakurhiatiksï ima jurhiatikuecha enga Danieli uandapka eskaksï kánikua uandanhiakuarhipiringa. Juanueri profesia enga Jaŋaskuecha jimbo jaka, uandasïndi eska i tiempu arhinhasïnga kʼéri mískuarhita enga Armajedonirhu kʼamakurhiaka (Jaŋ. 6:2; 7:14).
¿KARAKATA JAUA JUCHARI NOMBRI LIBRURHU?
18. ¿Andichisï no jatsi para chéni ambe uéjki úkuarhini?
18 Danieli ka Juanu, uandasïndiksï eska Jeoba ka Jesusi kuájchakuauaka imeri marhuarichani jiáni enga kʼéri mískuarhita úkuarhini jauaka. Ísï jimbo, nóchi jatsiska para chéni ambe uéjki úkuarhini. Danieli uandasïndi eska imecheri nombri engaksï xáni pʼímutantskata uéraaka ‘librurhuksï karakata jauaka’ (Dan. 12:1). ¿Ambechi jatsiska para úni paraka juchari nombri indeni librurhu karakata jauaka? Jatsiskachi para xarhatani eskachi mintsikasïnga Jesusini, Tata Diosïri Karichi sapichuni (Juanu 1:29). Jatsiskachi para aiakukuarheni Tata Diosïni ka itsï atakuarhini (1 Ped. 3:21). Ístu, uétarhisïndi eskachi Tata Diosïri Reinu jingoni kuenta úkuarhiaka engachi jánguarhintaaka na engachi xáni uáka para máteruechani jarhuataani Jeobani míteni.
19. ¿Ambechi jatsiski para úni iásï ka andi?
19 Iásïsti engachi jatsika para sánderu mintsikani Jeobani ka ístu imeri kúnguarhikuani. Iásïsti parachi Tata Diosïri Reinu jingoni kuenta úkuarhini. Engachi ísï uáka, pʼímutantskatachi uéraaka jiáni enga Tata Diosïri Reinu kʼamajkuaka nortirhu anapu reini ka surirhu anapu reini.
PIREKUA 149 Jeoba andapiti uérasïndi
a ¿Néski nortirhu anapu rei ini jurhiatikuecha jimbo ka néna niáraa kʼamajkunhani? Míteni mókuntskuani, úsïndi eskachi sánderu mintsikaaka Jeobani ka jarhuatasïndijtsïni parachi úni orhepani uérakuani imani tsʼéjkukuechani engachi no ióni jimbo nitamakuarhiauaka.
b Exentaakajtsï sánderu ambe, ambe enga arhikuekajka Daniel 2:36-45 ka Jaŋaskuecha 13:1, 2, rebistarhu La Atalaya del 15 de juniu de 2012, pájina 7, 12, 14 ka 19.
c Parajtsï sánderu míteni íri ambe, exe je rebistani La Atalaya del 15 de maiu de 2015, pájina 29 ka 30.
-
-
Reicha engaksï no újka sési pájperani ini últimu jurhiatikuecha jimboAianhpiri (estudiu) 2020 | maiu
-
-
Reicha engaksï no újka sési pájperani ini últimu jurhiatikuecha jimbo
Máru profesiecha engachi ixú exeauaka, uandantasïndiksï máru ambe enga májku tiempu jimbo úkuarhijka. Iámindu i ambe xarhatasïndi eskachi últimu jurhiatikuecha jimbo irekaxaka (Dan. 12:4).
Karakatecha: Jaŋ. 11:7; 12:13, 17; 13:1-8, 12.
Profesia: Iónisïstia enga “Animali” juramukuakia kʼuiripuechani. Últimu jurhiatikuecha jimbo, éjpu sietenksï atasïndi. Tátsekua, éjpu ambakintasïndi ka iámindu kʼuiripuechaksï imani animalini chúxapasïndi. Satanasi úrasïndi ini animalini para “uarhiperani máteru ima uarhiitiri uájpechani jingoni”.
Na enga úkuarhika: Enga na nitamapkia Kʼéri janikua, uénasptiksï juramuni máru kʼuiripuecha engaksï no kurhajchenga Jeobani. Ísï ióni tátsekua, jiáni enga úkuarhini japka Primera Kʼéri Uarhiperakua Interu Parhakpinirhu, Gran Bretaña anapu juramukua nóteru xáni uinhapikua jatsisptia. Peru ménderu niáraspti uinhapikua jatsini enga Estados Unidos imani jingoni úkuarhipka. Ini últimu jurhiatikuecha jimbo, Satanasi sánderu úraaxati iámindu juramutichani para no sési kaani Tata Diosïri marhuarichani.
Karakatecha: Dan. 11:25-45.
Profesia: Nortirhu anapu rei ka surirhu anapu rei, méntkuksï uarhiperani jarhasïndi paraksï juramukua jatsini.
Na enga úkuarhika: Alemania uarhiperaspti Gran Bretaña ka Estados Unidos jingoni. Uéxurhini 1945 jimbo, Unión Soviética ka imecha engaksï imani jingoni úkuarhipka, niárasptiksï jindeni nortirhu anapu rei. Uéxurhini 1991 jimbo, Unión Soviética kʼamajkunhaspti ka ísï tátsekua, Rusia ka imecha engaksï imani jingoni úkuarhipka, niárasptiksï jindeni nortirhu anapu rei.
Karakatecha: Is. 61:1; Mal. 3:1; Luk. 4:18.
Profesia: Jeoba axasïndi imeri uandakua párini para ambantskantani xanharuni ante de uaxastani tata Jesukristueri Juramukuani. Grupu enga jindeka uandakua pári, uénasïndi “ambakiti ambe aianguani kaxumbitichani”.
Na enga úkuarhika: Uéxurhini 1870 uératini, Charles Russell ka imeri kompanieruechaksï uénaspti Bibliani arhintani paraksï míteni ambemindusï jorhentpejki. Uéxurhini 1881 jimbo ísï, exesptiksï na enga xáni jukaparhakueka eskaksï Tata Diosïri marhuaricha aianhpiaka ambakiti ambe. Arini artikuluechanksï karaaspti: “Se solicitan 1.000 predicadores” ka “Ungidos para predicar”.
Karakatecha: Mat. 13:24-30, 36-43.
Profesia: Acheeti ma, trigu júskasïndi imeri echeri jimbo. Tátsekua jurhasïndi imeri ikiatspiti ka uitsakua júskasïndi jima enga trigu júskanhaka. Uitsakua tsikisïndi ka triguni ójchakurani. Jiáni enga tiempuejkia para pʼikuntani, trigu támu peeranhasïndi ka uitsakua támu.
Na enga úkuarhika: Uéxurhini 1870 uératini, sánderu ka sánderu arhixapti xarharani néksï jindespi jurhimbiti kristianuecha ka nécha nómbe. Últimu jurhiatikuecha jimbo, uénasïndiksï tánantaani jurhimbiti kristianuechani ka támu péraani imechani engaksï no jurhimbitika.
Karakatecha: Dan. 2:31-33, 41-43.
Profesia: Monumentu enga mámaru jásï tiámuecheri jingoni úkata jaka, ístu jantsirichani jukaasti engaksï tiámuerika ka atsïmueri.
Na enga úkuarhika: Atsïmu arhikuekaasïndi kʼuiripuechani engaksï Gran Bretaña ka Estados Unidos anapu juramukua jimbo jaka, peru íksï kʼuiripuecha no uékasïndi kurhajchaani ini juramutichani. Ini ambe jimbo, juramutichaksï no úsïndi uinhamarhikuani kʼuiripuechani ísï eskaksï na uékapiringa.
Karakatecha: Mat. 13:30; 24:14, 45; 28:19, 20.
Profesia: ‘Trigu’ tánanhantasïndi ka incharanhantani “kʼumanchikuarhu” ka jántspiri enga mintsinharhikueka ka jánhaskatiini, arhinhasïndi para exeani iámindu kʼumanchikarhu anapuechani. “Ambakiti aianhperakua Diosïri juramukueri” uénasïndi aianhpinhani “iápuru parhakpinirhu”.
Na enga úkuarhika: Uéxurhini 1919 jimbo, erakunhasti jántspiri enga mintsinharhikueka para Tata Diosïri iretani kuidarini. Bibliaeri Jorhenguarhitichaksï jiáni uénaspti sánderu aianhpini Reinueri ambe. Ini jurhiatikuecha jimbo, Jeobaeri testiguechaksï aianhpixati Reinueri ambe jukari dosientu paisicha ka territiriuecha jimbo ka jukari mili idiomecha jimboksï petasïndi informasioni enga Bibliarhu pʼitakateka.
Karakatecha: Dan. 12:11; Jaŋ. 13:11, 14, 15.
Profesia: Animali ma enga tsimani sïuanguechani jukaaka, úsïndi eskaksï kʼuiripuecha imajeni ma úkuaka animalini enga 7 éjpuechani jukaaka ka tsípikua íntskusïndi ini imajenini.
Na enga úkuarhika: Gran Bretaña ka Estados Unidos engaksï juramukua jatsika interu parhakpinirhu, úsïndiksï eska uaxastanhaaka Sociedad de Naciones. Ka ístuksï máteru paisicha inchaparakusïndi. Ísï tátsekua, nortirhu anapu rei ístu niárasïndi Sociedad de Naciones jingoni kuenta úkuarhini, peru arini uéxurhinicha jimbojku 1926 a 1933. Sociedad de Naciones niárasïndi kʼéri ambe arhinhani ka ísï tátsekua, ístu Naciones Unidas (ONU), ambe ma enga solu Tata Diosïri Reinu jukanchaka.
Karakatecha: Dan. 8:23, 24
Profesia: Kánikua no sési útspesïndi rei ma enga ísï xarhanarhijka eska kánikua ikiaxaka.
Na enga úkuarhika: Gran Bretaña ka Estados Unidos engaksï xáni juramukua jatsika interu parhakpinirhu, niárastiksï kánikua no sési útspini. Por ejemplu jiáni enga úkuarhipka Segunda Kʼéri Uarhiperakua Interu Parhakpinirhu, Estados Unidos kánikua no sési útspespti enga tsimani kʼérati bombechani kʼuanijpapka paisi ma jimbo enga no uénga sési pájperani Gran Bretaña ka Estados Unidos jingoni.
Karakatecha: Dan. 11:31; Jaŋ. 17:3, 7-11
Profesia: Animali charhapiti enga 10 sïuanguechani jukaaka, uénhintasïndi posurhu enga xáni jauanhika ka i jindesti rei ma númeru ocho. Libru de Daniel arhisïndi eska i rei jindeska ima “ikichakueni jásï ambe enga iámu ambe kʼamajkujka”.
Na enga úkuarhika: Jiáni enga úkuaripka Segunda Kʼéri Uarhiperakua Interu Parhakpinirhu, Sociedad de Naciones nóteru úsïndia imeri ánchikuarhitani. Enga kʼéri uarhiperakua kʼamakurhipkia, uaxastanhasïndi ONU. Májkueni eska na úkuarhipka Sociedad de Naciones jingoni, ONU kʼéri ambe arhinhasïndi, ambe ma enga jindeka solu para Tata Diosïri Reinu. ONU kʼamajkuauati relijionichani.
Karakatecha: 1 Tes. 5:3; Jaŋ. 17:16.
Profesia: Nasionichaksï aianhpisïndi: “Pínandisti ka sésichi nitamaxaka”, tátsekua, ‘10 sïuanguechakaksï’ ka “animali”, no sésiksï úkusïndi uarhiiti ísku jándini ka kʼamajkusïndiksï. Tátsekua, iámu nasionichaksï kʼamajkunhasïndi.
Na enga úkuarhiaka: Nasionichaksï uandaati eska pínandikua jarhaska ka eskachi iásï kʼóru sési irekaakia. Tátsekua, iámindu nasionicha engaksï ONU jingoni jaka, kʼamajkuauatiksï iámindu relijioni no jurhimbitichani. Ísï uénakuarhiati kʼéri mískuarhita. I kʼéri mískuarhita, Armajedonirhu kʼamakurhiati jiáni enga Jesusi kʼamajkuaka iámindu no sési jásï ambe enga Satanasi úni jaka parhakpinirhu.
Karakatecha: Ezeq. 38:11, 14-17; Mat. 24:31.
Profesia: Gog jima niáraati nani enga Tata Diosïri ireta jaka. Tátsekua, ánjelichaksï tántauati erakukatechani.
Na enga úkuarhiaka: Nortirhu anapu rei, máteru juramuticheri jarhuajperata jingoni, no sési kámaati Tata Diosïri iretani. Sánisï tátsekua engaksï na uénaakia no sési kámani Tata Diosïri iretani, auandarhuksï tánanhantaati erakukatecha engaksï útasï echerirhu jauaka.
Karakatecha: Ezeq. 38:18-23; Dan. 2:34, 35, 44, 45; Jaŋ. 6:2; 16:14, 16; 17:14; 19:20.
Profesia: Ima enga kabaiu urapitini jatarini jaka, niárasïndi andani jiáni enga kʼamajkujka Goguini ka imeri ejersituni. “Animali” kʼuanijpanhasïndi kʼéri “japonda chpiririrhu” ka kʼéri monumentu purundurhinhasïndi.
Na enga úkuarhiaka: Jesusi enga reika Tata Diosïri Reinurhu, kuájpiati Jeobaeri iretani. Jesusi, 144,000 erakukatecha ka ánjelicha, kʼamajkuauatiksï iámindu juramutichani ka ísï, kʼamajkunhaati Satanasiri parhakpini.
-