2 Патшалар

23 Шунда патша, хәбәр җибәреп, Яһүд белән Иерусалимдагы бөтен өлкәннәрне җыйды.+ 2 Аннары патша Йәһвәнең йортына китте. Аның белән бергә бөтен Яһүд халкы, Иерусалимда яшәүчеләрнең барысы, руханилар һәм пәйгамбәрләр — олысыннан кечесенә хәтле бөтен халык китте. Ул аларга Йәһвә йортында табылган килешү+ китабындагы+ бөтен сүзләрне кычкырып укыды.+ 3 Йошия́ патша, багана янында торып, бу китапта язылган килешүнең бөтен сүзләре буенча Йәһвә юлыннан йөриячәге, аның әмерләрен, искә төшерүләрен һәм кагыйдәләрен бөтен йөрәге һәм бөтен җаны* белән үтәп яшәячәге турында Йәһвә алдында килешү төзеде.*+ Һәм бөтен халык бу килешү белән ризалашты.+

4 Шуннан соң патша баш рухани Хилкыяга,+ башка руханиларга һәм капка сакчыларына Йәһвәнең гыйбадәтханәсеннән Бага́л өчен, изге агач багана*+ һәм бөтен күк җисемнәре* өчен ясалган әйберләрне алып чыгарга кушты. Аннары ул аларны Иерусалимнан тышта, Кидронның сөзәк урыннарында яндырды, ә көлен Бәйтелгә+ илтте. 5 Ул Яһүд патшалары Яһүд шәһәрләрендәге һәм Иерусалимның тирә-ягындагы биеклекләрдә корбан төтәтү өчен билгеләгән каһиннәрне,* шулай ук Багал, кояш, ай, йолдызлыклар һәм бөтен күк җисемнәренә+ корбан төтәтүчеләрне дә куды. 6 Ул изге агач багананы*+ Йәһвә йортыннан алып чыгып, аны Иерусалим читенә — Кидро́н үзәненә алып килде дә, шунда яндырып,+ көл итте һәм көлен гади халык каберлеге өстенә сибеп җибәрде.+ 7 Ул шулай ук Йәһвә йортындагы гыйбадәтханә фахишләренең йортларын җимереп ташлады.+ Аларда хатын-кызлар изге агач баганага* багышланган чатыр-гыйбадәтханә өчен тукыма тукыган иде.

8 Аннары ул Яһүд шәһәрләреннән бөтен руханиларны бергә җыйды һәм руханилар корбан төтәткән Гебәдән+ алып Бәхи́р-шебага+ кадәрге биеклекләрне гыйбадәт өчен яраксыз итте. Ул шулай ук шәһәр башлыгы Йошуа́ капкасына керү урыны янындагы — шәһәр капкасына кергәндә сул якта торып калган биеклекләрне җимерде. 9 Биеклекләрдә хезмәт итүче руханиларны Йәһвәнең Иерусалимдагы мәзбәхе янында хезмәт итүдән тыйдылар,+ аларга үз кардәшләре белән төче икмәк ашарга гына рөхсәт ителде. 10 Патша шулай ук, берәү дә үз улын я кызын Молыхка корбан итеп утта яндыра*+ алмасын өчен, Һинно́м угыллары үзәнендәге*+ Тофетны*+ гыйбадәт өчен яраксыз итте. 11 Ул Яһүд патшалары кояшка багышлаган атларны сарай түрәсе Натанмәликнең галереядагы* бүлмәсе* аша Йәһвә йортына кертүдән тыйды һәм кояшка багышланган+ арбаларны утта яндырды. 12 Патша Яһүд патшалары Әһәзнең өске бүлмәсенең түбәсенә+ куйган мәзбәхләрне, шулай ук Манашше́ Йәһвә йортының ике ишегалдына куйган мәзбәхләрне+ дә җимерде. Ул аларны ватып, чәрдәкләп, Кидрон үзәненә чәчеп җибәрде. 13 Патша Иерусалим алдында, Һәлакәт тавының* көньягында* урнашкан биеклекләрне гыйбадәт өчен яраксыз итте. Исраи́л патшасы Сөләйман аларны сидонлыларның җирәнгеч алиһәсе Иштарга, җирәнгеч Моа́б илаһы Кемошка һәм амунлыларның чирканыч илаһы Милкумга+ төзегән иде.+ 14 Ул изге таш баганаларны ватты, изге агач баганаларны* кисеп ыргытты+ һәм шул җиргә кеше сөякләре ташлады. 15 Ул шулай ук Исраилне гөнаһка батырган Нәба́т улы Йәрәбә́м Бәйтелдә төзегән мәзбәхне һәм биеклекне+ җимереп ташлады. Мәзбәхне һәм биеклекне җимереп ташлаганнан соң, ул шул биеклекне яндырып, көл итте һәм изге агач багананы* яндырды.+

16 Йошия тирә-ягына әйләнеп карагач, тауда каберләр күрде. Ул шул каберләрдән сөякләр китертте һәм аларны мәзбәхтә яндырып, мәзбәхне гыйбадәт өчен яраксыз итте. Шулай итеп Йәһвәнең Аллаһы бәндәсе аша алдан игълан ителгән сүзләренең барысы да үтәлде.+ 17 Аннары патша: «Бу кемнең кабер ташы?» — дип сорады. Шунда шәһәр халкы: «Яһүдтән килеп, синең Бәйтелдәге мәзбәх белән эшләгәнеңнең бөтенесен алдан әйткән Аллаһы бәндәсенең+ кабере бу»,— дип җаваплады. 18 Шунда ул: «Тыныч кына ятсын. Берәү дә аның сөякләренә тимәсен»,— диде. Һәм аның сөякләренә, шулай ук Сама́риядән килгән пәйгамбәрнең сөякләренә тимәделәр.+

19 Йошия́ шулай ук Исраил патшалары Сама́рия шәһәрләрендә Аллаһының күңелен рәнҗетер өчен төзегән биеклекләрдәге гыйбадәт йортларын+ бетерде һәм Бәйтелдәге биеклек белән ни эшләсә, алар белән дә шулай эшләде.+ 20 Йошия шундагы биеклекләрдә хезмәт итүче бөтен руханиларны мәзбәхләргә салып үтереп, аларда кеше сөякләрен яндырды.+ Шуннан соң ул Иерусалимга әйләнеп кайтты.

21 Патша бөтен халыкка: «Менә шушы килешү китабында язылганча, Йәһвә Аллаһыгызга багышлап, Паса́х бәйрәме+ үткәрегез»,— дип әйтте.+ 22 Андый Пасах бәйрәме Исраилне хакимнәр хөкем иткән көннәрдән бирле һәм Исраил патшалары белән Яһүд патшалары көннәреннән бирле үткәрелгәне юк иде.+ 23 Әмма Йошиянең патшалык итүенең 18 нче елында Иерусалимда Йәһвә хөрмәтенә шундый Пасах бәйрәме үткәрелде.

24 Йошия шулай ук Яһүд җирен һәм Иерусалимны рухлар чакыручылардан, күрәзәчеләрдән,+ гаилә потларыннан,*+ җирәнгеч потлардан* һәм шушы җирдәге бөтен җирәнгеч нәрсәләрдән чистартты. Ул моны Хилкыя́ рухани Йәһвә йортында тапкан китаптагы+ Канун сүзләрен үтәү максаты белән эшләде.+ 25 Муса канунында язылганча бөтен йөрәге, бөтен җаны*+ һәм бөтен көче белән Йәһвәгә таба борылган Йошия кебек бүтән патша аңа кадәр дә, аңардан соң да һич булмады.

26 Шулай да Манашшеның Йәһвәне ярсыткан бөтен кабахәт эшләре аркасында Аның Яһүдкә каршы кабынган ярсулы ачуы сүрелмәде.+ 27 Йәһвә болай диде: «Исраилне юк иткән кебек,+ мин Яһүдне дә үз хозурымнан юк итәрмен;+ үзем сайлаган шәһәрне — Иерусалимны — һәм „Монда минем исемем һәрвакыт булачак“ дип әйткән йортны+ кире кагармын».

28 Йошия белән булган бүтән хәлләр һәм аның бөтен эшләре турында Яһүд патшалары тарихы бәян ителгән китапта язылган. 29 Аның көннәрендә Мисыр патшасы фиргавен Не́хо Евфрат елгасына таба Ассирия патшасына ярдәмгә ашыкты. Йошия патша Нехога каршы чыкты, әмма тегесе, Йошияне күргәч, аны Мегиддо́ янында үтерде.+ 30 Йошиянең хезмәтчеләре аның үле гәүдәсен арбага салып, Мегиддодан Иерусалимга алып кайттылар һәм аны үз каберенә җирләделәр. Шуннан соң Яһүд халкы Йошиянең улы Йәһуәһәзне әтисенең урынына патша итеп майлады.+

31 Патшалык итә башлаганда Йәһуәһәзгә+ 23 яшь иде, һәм ул Иерусалимда өч ай идарә итте. Аның әнисе Ирмиянең кызы Һәмүтә́+ иде, Ирмия́ исә Либнадан иде. 32 Йәһуәһә́з дә, ата-бабалары кебек, Йәһвә күзендә яман булганны кыла башлады.+ 33 Фиргавен Нехо+ аны, Иерусалимда идарә итмәсен өчен, Хама́т җирендә Рибла́+ янында кулга алды, һәм аның җиренә 100 талант* көмеш һәм бер талант алтын исәбе белән салым салды.+ 34 Өстәвенә, фиргавен Нехо Йошиянең улы Ильякимны әтисе Йошия урынына патша итеп куйды һәм аның исемен Йәһуәки́м дип үзгәртте, ә Йәһуәһәзне ул Мисырга алып китте,+ һәм ахыр чиктә Йәһуәһәз шунда үлде.+ 35 Йәһуәким фиргавенгә көмеш белән алтын бирде. Әмма фиргавен таләп иткән көмешне бирер өчен, аңа халыкка салым салырга туры килде. Фиргавен Нехога түләү өчен, Йәһуәким үз җирендә яшәүче һәркемнән билгеле бер күләмдә көмеш белән алтын җыйды.

36 Патшалык итә башлаганда Йәһуәкимгә+ 25 яшь иде, һәм ул Иерусалимда 11 ел идарә итте.+ Әнисе Рума́ шәһәреннән булган Фида́й кызы Зәбидә́ иде. 37 Ата-бабалары кебек үк,+ Йәһуәким Йәһвә күзендә яман булганны кылып яшәде.+